Verordening Maatschappelijke Participatieregeling

Ondertekening

Toelichting Verordening Maatschappelijke Participatieregeling

Algemeen

Sinds januari 2012 bestaat een Maatschappelijke Participatieregeling als vervolg op de oorspronkelijke Lauwerspas. De regeling stelt mensen van 18 jaar en ouder met een minimuminkomen door middel van een jaarlijkse bijdrage in staat om mee te kunnen doen aan activiteiten die liggen op het gebied van sport, cultuur, sociale activiteiten en educatie.

Voor het vastleggen van het beleid hieromtrent is gekozen voor de wettelijke basis uit de Gemeentewet, te weten artikel 108, die gemeenten de bevoegdheid geeft om regels te stellen en artikel 149, waarin gemeenten de bevoegheid krijgen om regels in verordeningen vast te stellen.

Vandaar dat de Maatschappelijke Participatieregeling in deze verordening is opgenomen.

Daarnaast is op basis van de wettelijke verordeningsverplichting die geldt ten aanzien van de categoriale bijzondere bijstandsverstrekking aan schoolgaande kinderen (uit gezinnen met een laag inkomen) van 4 tot 18 jaar, teneinde de maatschappelijke participatie van deze groep te stimuleren besloten om ook deze mogelijkheden in deze verordening op te nemen. Aanvankelijk bestond de categoriale bijzondere bijstandsvertrekking aan de laatstgenoemde groep schoolgaande kinderen eveneens uit een financiële verstrekking (aan de onderhoudsplichtige ouders), welke besteed kon worden aan de kosten van het deelnemen aan een activiteit op het gebied van sport, cultuur, sociale activiteiten en educatie.

Met de opkomst van Stichting Leergeld, dat op een duurzame manier wil investeren in de participatie en ontwikkeling van kinderen, die zonder extra steun aan de zijlijn van de samenleving terecht dreigen te komen, is bij de gemeente het besef ontstaan dat voor een bredere aanpak van dit fenomeen en een effectievere stimulering van de maatschappelijke participatie van kinderen uit gezinnen met een laag inkomen beter hierbij aangesloten kan worden. Leergeld heeft namelijk als missie het voorkomen van sociale uitsluiting van kinderen uit gezinnen met minimale financiële middelen. Leergeld biedt kansen aan kinderen in de leeftijd van 4 tot 18 jaar om te kunnen deelnemen aan binnen- en buitenschoolse activiteiten. Hierdoor kunnen ook deze kinderen hun sociale vaardigheden en kennis zo optimaal mogelijk ontwikkelen en later als volwassenen volwaardig participeren in de samenleving. Door deze kinderen niet buiten te sluiten, wordt bovendien voorkomen dat de maatschappij er later duur "leergeld" voor gaat betalen. Het motto van Leergeld is: Alle kinderen mogen meedoen, want nu meedoen is straks meetellen. Doordat Stichting Leergeld ook andere financieringsbronnen weet aan te boren, zijn over het algemeen hogere vergoedingen mogelijk, terwijl daarnaast sprake is van een meer gerichte aanpak. Voorts geeft Stichting Leergeld geen geld maar doet het de verstrekkingen in natura, waardoor het 100% zeker is dat de verstrekking bij het desbetreffende kind terecht komt.

Toelichting per artikel

Artikel 1

Ten aanzien van de begrippen die in de verordening worden gebruikt is aansluiting gezocht bij wettelijke omschrijvingen. Voorts is aan aanvullende, voor de uitvoering van de Wet Werk en Bijstand, belangrijke begrippen een eigen omschrijving gegeven.

a.de WWB:

Deze omschrijving behoeft geen nadere toelichting.

b.de belanghebbende:

Deze omschrijving behoeft geen nadere toelichting.

c.de maatschappelijke participatie:

In deze beschrijving is aangegeven wat wettelijk gezien onder dit begrip mag vallen.

d.de tegemoetkomingene. de categoriale bijzondere bijstand:

Duidelijk is aangegeven dat er ten aanzien van de twee te onderscheiden doelgroepen een verschil bestaat.

f.het toetsinkomen:

Voor deze omschrijving is gekozen om duidelijk aan te geven dat belanghebbenden ook met een ander inkomen dan een WWB-uitkering in aanmerking kunnen komen. Wel is ingebouwd dat dit inkomen in ieder geval enige tijd (3 jaar direct voorafgaand aan de peildatum) beneden 110% van het toepasselijke normbedrag moet hebben gelegen. De reden hiervoor is dat er wel gesproken moet kunnen worden van burgers die als gevolg van een laag inkomen in hun maatschappelijke participatie worden bedreigd. Van iemand die vorige maand werkloos is geworden en sedertdien een laag inkomen heeft (en wellicht zelfs beschikt over enige reserves) kan niet worden gezegd dat er al sprake is van het gevaar van sociale uitsluiting, etc. Overigens geldt deze toets niet voor de verstrekkingen op het gebied van onderwijs, sport, cultuur of welzijn die Stichting Leergeld ten behoeve van kinderen van 4 tot 18 jaar verzorgt. Stichting Leergeld maakt eigen afwegingen.

g.het vermogen:

Deze omschrijving is opgenomen om aan te geven dat het wenselijk is om, in tegenstelling tot wat in het kader van de Lauwerspas gebruikelijk was, bij de vaststelling van het recht op een tegemoetkoming ook het vermogen in ogenschouw te nemen. Anders zou het kunnen dat een vermogend iemand, met toevallig een laag inkomen, recht zou hebben op een tegemoetkoming. Overigens geldt deze toets niet voor de verstrekkingen op het gebied van onderwijs, sport, cultuur of welzijn die Stichting Leergeld ten behoeve van kinderen van 4 tot 18 jaar verzorgt. Stichting Leergeld maakt eigen afwegingen.

h. de peildatum:

Deze omschrijving moet worden gezien in relatie tot het gestelde bij het toetsinkomen.

i.het college:

Deze omschrijving behoeft geen nadere toelichting.

j.de gemeenteraad:

Deze omschrijving behoeft geen nadere toelichting.

Artikel 2

De categorie-indeling is gebaseerd op de doelgroepen die met deze verordening moeten worden bediend. Nogmaals wordt hier het onderscheid gemaakt in enerzijds burgers die op basis van het gemeentelijk minimabeleid een tegemoetkoming kunnen krijgen en anderzijds ten laste komende kinderen die onderwijs of een beroepsopleiding volgen en die op basis van de Wet Werk en Bijstand categoriale bijstand kunnen krijgen.

Artikel 3

Maatschappelijke participatie betekent mee (kunnen) doen in de maatschappij. Voorkomen moet worden dat burgers door financiële beperkingen in een sociaal isolement geraken.

In dit artikel staan de kosten die in aanmerking komen voor een bijdrage. Kosten kunnen uitsluitend worden vergoed voor activiteiten die in Nederland plaatsvinden (in verband met het in de WWB opgenomen territorialiteitsbeginsel). Er is gekozen voor een algemene beschrijving van de kosten. Op deze wijze wordt de discussie of bepaalde kosten wel of niet uit de tegemoetkoming voldaan kunnen worden zoveel mogelijk beperkt. De ontvangers van de tegemoetkoming hebben hierdoor een zekere vrijheid in de besteding van de tegemoetkoming waarbij dit tevens leidt tot lagere uitvoeringskosten voor de gemeente.

Nieuw voor de gemeente Achtkarspelen is de tegemoetkoming voor het lidmaatschap voor een volkstuinvereniging. Opneming van deze mogelijkheid heeft niet alleen een sociale reden, maar zou ook kunnen leiden tot het niet afhankelijk worden van voorzieningen als voedselbanken, en dergelijke.

Het volgen van beroepsgerichte cursussen worden niet vergoed op basis van de regeling maatschappelijke activiteiten. Als er een noodzaak is voor het volgen van een beroepsgerichte cursus kan immers een beroep worden gedaan op het Participatiebudget. Dit geldt zowel voor niet-uitkeringsgerechtigden als voor bijstandscliënten. Daarom kan alleen een vergoeding worden verstrekt voor niet beroepsgerichte cursussen, zoals hobby-cursussen.

Tweede lid

Categoriale bijzondere bijstand is geen vergoeding van daadwerkelijk te maken kosten, maar een tegemoetkoming daarin. De werkelijke kosten kunnen hoger liggen. Als voor de kosten waar deze verordening op ziet op individuele gronden bijzondere bijstand wordt aangevraagd houdt het college bij het beoordelen van het recht op bijstand en het vaststellen van de hoogte daarvan rekening met een op basis van deze verordening ontvangen tegemoetkoming. Hiervan kan bijvoorbeeld sprake zijn van noodzakelijk bezoek van een kind aan een peuterspeelzaal op grond van medische of sociale redenen.

Artikel 4

Uit deze omschrijving wordt nogmaals duidelijk wie rechthebbenden kunnen zijn voor een tegemoetkoming in het kader van de maatschappelijke participatie.

Artikel 5

Dit artikel bepaalt dat de mogelijkheid van het verlenen van categoriale bijzondere bijstand verlenen aan ouders van ten laste komende kinderen die onderwijs of een beroepsopleiding volgen (art 35, lid 5 WWB) is overgedragen aan Stichting Leergeld.

Artikel 6

Een aanvraag moet uiterlijk op 30 november zijn ingediend. Als deze dag op een zaterdag of zondag valt moet de aanvraag uiterlijk op de eerstvolgende werkdag door het college zijn ontvangen (artikel 1, eerste lid Algemene Termijnenwet).

Bij de aanvraag hoeft de belanghebbende, als hij geen WWB-uitkering van de gemeente ontvangt, zich in principe alleen te identificeren en bewijsstukken van zijn gezinsinkomen over te leggen. Hiermee wordt de administratieve last voor zowel de burger als de gemeenten tot een minimum beperkt. In voorkomende gevallen kan het college gemotiveerd om aanvullende bewijsstukken vragen.

Artikel 7

In dit artikel ligt de hoogte van de verstrekking vast.

De hoogte van de tegemoetkoming wordt jaarlijks per 1 januari geïndexeerd met het cijfer van de consumentenprijsindex (CPI) over het voorgaande jaar zoals die door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) wordt bekendgemaakt.

Artikel 8

De tegemoetkoming wordt ineens uitbetaald.

Artikel 9

Uitgangspunt is dat de aanvrager de tegemoetkoming besteedt aan het doel waarvoor hij deze ontvangen heeft, namelijk maatschappelijke participatie van zichzelf en zijn gezinsleden. Het college gaat uit van vertrouwen, maar controleert na afloop van het kalenderjaar steekproefsgewijs een aantal verstrekkingen. De aanvrager zal daarom tot en met drie maanden na afloop van het kalenderjaar op verzoek van het college bewijsstukken van de besteding van de tegemoetkoming moeten kunnen overleggen. Het college bepaalt de omvang van deze steekproef.

Wanneer de aanvrager de besteding niet of niet volledig aan kan tonen vordert het college het niet verantwoorde deel van de tegemoetkoming terug. Als er sprake is van categoriale bijzondere bijstand zijn de terugvorderingsbepalingen van de Wet werk en bijstand van overeenkomstige toepassing.

Artikel 10

De uitvoering van deze verordening ligt bij het college. De verordening kent een hardheidsclausule op grond waarvan het college van de bepalingen van deze verordening kan afwijken als toepassing daarvan leidt tot onbillijkheden van zwaarwegende aard. In gevallen waarin de verordening niet voorziet neemt het college een besluit, waarbij zoveel mogelijk aansluiting wordt gezocht bij vergelijkbare situaties met inachtneming van de individuele omstandigheden van de ingezetene of het huishouden.

Artikel 11

Deze omschrijving behoeft geen nadere toelichting.

Artikel 12

Deze omschrijving behoeft geen nadere toelichting.