Bankreglement gemeente Apeldoorn 2007

Ondertekening

TOELICHTING BANKREGLEMENT GEMEENTE APELDOORN

ALGEMEEN

Inleiding

Op 1 januari 2007 zijn de Wet op het financieel toezicht (Wft), het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen (BGfo) en de Vrijstellingsregeling Wft (VWft) in werking getreden. De Wft beoogt de verantwoordelijkheden van de financiële dienstverlener, waartoe ook de kredietbanken behoren, vast te leggen. In de Wft worden de belangrijkste kwaliteits-kenmerken van financiële dienstverlening, te weten deskundigheid, betrouwbaarheid, adequate informatieverstrekking en zorgvuldige advisering van de consument, wettelijk gewaarborgd.

De Wft is gebaseerd op de gedachte, dat het voor de bescherming die een consument geboden wordt in principe niet moet uitmaken via welk distributiekanaal hij een financieel product (distributieconsistentie) aanschaft, noch in welke financiële sector het desbetreffende financiële product zijn oorsprong heeft (cross-sectorconsistentie). De uitgangspunten van distributie- en cross-sectorconsistentie zijn niet alleen gericht op het creëren van een coherent beschermings-niveau van consumenten. Deze uitgangspunten geven ook invulling aan het speelveld waarop de financiële dienstverleners actief zijn en waarborgen dat dit speelveld zoveel mogelijk gelijk is en verstoring van de concurrentie zoveel mogelijk wordt voorkomen.

Met de invoering van de Wft zijn bepaalde delen van de Wet op het consumentenkrediet (Wck) komen te vervallen. Van de Wck zijn de hoofdstukken I (met uitzondering van de artikelen 1, 2, 3, eerste lid, 4, eerste en derde lid, en 5, tweede lid) II, III tot en met VI en X komen te vervallen. Voor de kredietbanken betekent dit onder meer, dat de verboden van artikel 33, sub d, en 40 van de Wck met betrekking tot de nietigheden en de beperkingen ten aanzien van het bedingen van een pandrecht niet van toepassing zijn bij kredietverlening door kredietbanken aan bijstands-gerechtigden en bij het verstrekken van een saneringskrediet. De Wft heeft in dit verband geen wijziging willen aanbrengen ten aanzien van het regime geldend onder de Wck.

Financiële dienstverlening door kredietbanken

Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido)

De invoering van de Wet Fido heeft belangrijke gevolgen gehad voor de kredietverlening door kredietbanken die onderdeel zijn van een gemeente of die de publiekrechtelijke rechtsvorm van een gemeenschappelijke regeling hebben. De Wet Fido heeft de grenzen gesteld waarbinnen kredietverlening met gebruik van overheidsgeld kan plaatsvinden. Kredietverlening buiten deze grenzen mag dan van zelfsprekend niet met overheidsgeld plaatsvinden en daarvoor zou de kredietbank financiering moeten vinden op de geld- en kapitaalmarkt. Als een kredietbank kiest voor kredietverlening buiten de grenzen van de Wet Fido, dan is deze kredietbank verplicht om op grond van de Wft een vergunning aan te vragen.

Het Ministerie van Financiën heeft bij de invoering van de Wet Fido de kredietbanken voor het verlies van de commerciële portefeuille gecompenseerd onder de voorwaarde dat afgezien werd van verdere commerciële kredieten. Naar aanleiding van de aangeboden compensatieregeling hebben alle gemeentelijke kredietbanken, ongeacht hun rechtsvorm, ingestemd met deze compensatieregeling.

Voor het bepalen van de grens van de kredietverlening door kredietbanken met overheidsgeld wordt de term ‘sociaal krediet’ gehanteerd. In artikel 1 van het bankreglement wordt volstaan met een verwijzing naar de Wet Fido. Tijdens het overleg met het Ministerie van Financiën is bepaald, dat onder ‘sociale kredietverlening’ wordt verstaan:

• a.

  krediet aan kredietnemers met een inkomen tot 130% van het bruto minimumloon;

• b.

  krediet aan kredietnemers met een beschadigd kredietverleden of met problematische schulden;

• c.

  kredieten aan kredietnemers, die zonder extra zekerheden (zoals een borgstelling) geen krediet kunnen krijgen.

Bij ‘kredietnemers met een beschadigd kredietverleden of met problematische schulden’ gaat het om kredietnemers met een achterstandmelding bij Bureau Krediet Registratie te Tiel.

Bij ‘kredieten aan kredietnemers, die zonder extra zekerheden geen krediet kunnen krijgen’ wordt het kredietbanken toegestaan om krediet te verstrekken indien:

• •

  sprake is van borgstelling door de overheid of een overheidsinstelling, of

• •

  de kredietnemer een leeftijd heeft van 65 jaar of ouder, of

• •

  de kredietnemer een tijdelijke verblijfsvergunning heeft, of

• •

  de kredietnemer beschikt over een schriftelijke afwijzing voor een gelijke kredietaanvraag bij een financiële instelling met een vergunning op grond van de Wfd of de Wtk.

Wet op het financieel toezicht

In het kader van het bankreglement moet bijzonder aandacht worden besteed aan de kredietverlening door kredietbanken, omdat hierop, zij het niet voor alle in het bankreglement genoemde kredietvormen, zowel de Wft, de Wck als de Wet Fido van toepassing is.

De Wft bevat de zogenaamde gedragsregels voor de financiële dienstverleners. Van financiële dienstverleners wordt verlangd dat zij adequate informatie verschaffen over de door hen aangeboden producten en diensten. Deze informatieverstrekking is een belangrijke hoeksteen van de consumentenbescherming. Door goede informatieverstrekking kan de consument worden gewaarschuwd voor de risico’s die aan een product verbonden zijn en kan de consument de vraag beantwoorden of het product in zijn behoeften voorziet. De beslissing die de consument vervolgens neemt, is zijn eigen verantwoordelijkheid.

Naast informatieverstrekking over het product is het ook van belang dat de consument informatie krijgt waarmee hij in staat is om een oordeel te vormen over de dienstverlener. Dit is belangrijk wanneer de consument zich, ondanks de aangeboden informatie, geen oordeel kan (of wil) vormen over de financiële producten. In veel gevallen kiest de consument er voor zich te laten adviseren door een financiële dienstverlener.

Op de financiële dienstverlener die de consument een bepaald product aanbeveelt rust een sterkere zorgplicht dan wanneer hij zijn consument informeert. De consument mag er in principe op vertrouwen dat hij, door de aanbeveling van de financiële dienstverlener op te volgen, een verstandige beslissing neemt. Om deze reden zijn er naast informatieverstrekkingsregels ook adviesregels in de Wft opgenomen. Overigens zal een consument wanneer hij wordt geadviseerd, dit advies niet klakkeloos mogen volgen. Enige beoordeling van het advies en de daaraan ten grondslag liggende argumentatie mag van de consument wel worden verwacht. Informatieverstrekking en adviesregels zijn in de regel onvoldoende om een oordeel te vormen over de betrouwbaarheid en deskundigheid van een financiële dienstverlener. Door ook de betrouwbaarheid en deskundigheid van de adviseur in het toezicht te betrekken wordt het risico van (on)bewuste verkeerde advisering verkleind.

De kwaliteitskenmerken – adequate informatieverstrekking, deskundigheid en betrouwbaarheid – zijn voor een belangrijk deel al geborgd in de markt. De Wck draagt tot op bepaalde hoogte bij aan een effectieve bescherming van de consument. De Wck borgt deze kwaliteitskenmerken slechts voor een deel. De Wck stelt geen (daadwerkelijke) eisen aan de deskundigheid en betrouwbaarheid en kent een gebrekkig toezichtsinstrumentarium.

Voor de wetgever bestaan er goede redenen om waarborgen in te bouwen dat de consument goed wordt geïnformeerd en geadviseerd door deskundige en betrouwbare financiële dienstverleners. Hierbij is niet alleen de individuele consument, maar ook de economie als geheel gebaat. Het huidige stelsel van wetgeving schiet op belangrijke punten tekort en dit tekort wordt onvoldoende gecompenseerd door de bestaande zelfregulering. Alleen via wetgeving, die een bredere scope en een effectiever publiek toezichtsinstrumentarium kent, kan volgens de wetgever een marktdekkende kwaliteitsborging worden gecreëerd.

Wet op het consumentenkrediet

De Wck bevat onder meer regels ten aanzien van de vormvoorschriften die bij het sluiten van kredietovereenkomsten met consumenten in acht moeten worden genomen en de mogelijkheid van het bedingen van zekerheden. Kredietverlening door kredietbanken aan consumenten (persoonlijke lening, doorlopend krediet en saneringskrediet) moet, zij het met bepaalde uitzonderingen, aan de eisen van deze wet voldoen. De Wft brengt hierin geen wijzigingen (zie inleiding). De Wet Fido bepaalt de grenzen waarbinnen kredietverlening door kredietbanken met gebruik van overheidsgelden kan plaatsvinden. Deze wet bevat dus geen bepalingen ten aanzien van de vormvoorschriften met betrekking tot consumptieve kredieten of de zekerheden die door de kredietbank daarbij mogen worden bedongen.

De drie hiervoor genoemde wetten moeten ten aanzien van de kredietverlening door gemeentelijke kredietbanken in onderling verband bezien worden. De kredietbanken dienen aan alle wetten te voldoen. Aan de Wft voor financiële diensten en financiële producten die onder de werking van die wet vallen, aan de Wck voor zover het betreft kredietvormen die onder de werking van die wet vallen en aan de Wet Fido voor zover het betrekking heeft op het verstrekken van kredieten met gebruik van overheidsgelden.

ARTIKELGEWIJS

Artikel 1 Begripsomschrijvingen

In dit artikel wordt een omschrijving gegeven van de begrippen die in het bankreglement worden gehanteerd. Er is gekozen voor een alfabetische volgorde van de verklarende begrippen. Ten aanzien daarvan kunnen nog de volgende aanvullende opmerkingen worden geplaatst:

Algemeen

In de Wft wordt gesproken over de consument en de financiële dienstverlener, terwijl in de Wck wordt gesproken over de kredietnemer en de kredietgever. Voor de schuldregelende werkzaam-heden wordt in de Gedragscode Schuldregeling de term schuldenaar en schuldregelende instelling gehanteerd, terwijl in het kader van budgetbeheer wordt gesproken over de rekeninghouder en de budgetbeheerder. Bij budgetbegeleiding wordt gesproken van de budgetbegeleider en de begeleide. Besloten is om de terminologie te hanteren die bij een bepaald (financieel) product hoort en niet in algemene termen te spreken over natuurlijke persoon of consument. Bij de aanvraag voor de verschillende producten is wel de algemene term aanvrager gehanteerd.

Bemiddelen

De bemiddelaar in financiële diensten en financiële producten valt onder de reikwijdte van de Wft.

Bemiddelen dient te worden onderscheiden van aanbieden en adviseren bij financiële diensten en financiële producten. In tegenstelling tot een aanbieder wordt de bemiddelaar geen contractuele wederpartij bij de overeenkomst die door zijn werkzaamheden als tussenpersoon totstandkomt tussen de consument en de aanbieder. Om dit verschil duidelijk naar voren te brengen is in de definitie het begrip ‘tussenpersoon’ opgenomen. In het bankreglement is de omschrijving van ‘bemiddelen’ expliciet opgenomen.

Aanbieden

Adviseren

Bij adviseren gaat het om het aanbevelen van één of meer specifieke financiële producten aan een bepaalde consument. Met ‘bepaalde consument’ wordt bedoeld dat adviezen in meer algemene zin, zoals adviezen opgenomen in boeken, tijdschriften, mailings of aanprijzingen in reclameboodschappen buiten de definitie vallen. Een ander kernelement van adviseren is dat in het advies een specifiek financieel product wordt aanbevolen. Het moet gaan om een concreet financieel product van een bepaalde aanbieder (product X van aanbieder Y). Een productsoort, zoals een krediet, hypotheek, een levensverzekering of een beleggingsfonds valt daar buiten. In het advies kunnen ook meerdere specifieke financiële producten worden aangeboden.

Alleen degene die adviseert en niet tevens de aanbieder, bemiddelaar of (onder)gevolmachtigde agent is ten aanzien van het aanbevolen product, verleent de financiële dienst ‘adviseren’ waarvoor een vergunning nodig is (artikel 1, onderdeel financiële dienst, sub b, Wft). Dit neemt niet weg dat een aanbieder, bemiddelaar of (onder)gevolmachtigde agent die over zijn ‘eigen’ producten adviseert, net als de adviseur ook dient te voldoen aan de specifieke adviesregels van artikel 4:23 Wft. Deze regels zijn van toepassing op iedere financiële dienstverlener die adviseert van toepassing.

Adviseren verschilt van bemiddelen in die zin dat adviseren is beperkt tot het leggen van contact tussen de consument en de aanbieder, terwijl bemiddelen is gericht op de totstandkoming van een overeenkomst tussen consument en aanbieder betreffende een specifiek financieel product. Bij advies moet de consument zelf meer initiatief nemen. In artikel 4:23 van de Wft zijn bijzondere regels voor adviseren opgenomen.

Budgetbegeleiding, budgetbeheer en budgethulp

Kredietbanken houden zich van oudsher bezig met het verstrekken van sociale kredieten en het regelen van schulden van natuurlijke personen in een problematische schuldsituatie. In het kader van schuldhulpverlening zijn nieuwe taken ontwikkeld, zoals budgetbeheer en budgetbegeleiding. In navolging van het Landelijk Platform Integrale Schuldhulpverlening worden in het bank-reglement de begrippen budgetbegeleiding, budgetbeheer en budgethulp omschreven, waarbij budgethulp het verzamelbegrip is. Budgethulp omvat dus budgetbeheer en budgetbegeleiding.

Cliënt

De omschrijving van het begrip ‘cliënt’ is gelijk aan de omschrijving aangesloten bij de definitie van het begrip ‘consument’ in de Wft. De reikwijdte van deze definitie is daardoor beperkt tot de dienstverlening die onder de Wft valt.

De kredietbanken verlenen alleen financiële diensten en financiële producten aan natuurlijke personen. Zij houden zich niet bezig met zakelijke kredietverlening of bedrijfssaneringen. Diensten worden wel verleend aan natuurlijke personen die hun onderneming of hun zelfstandig beroep hebben beëindigd. Zij zijn immers vergelijkbaar met natuurlijke personen zonder een onderneming of een eigen beroep, met dien verstande dat hun schuldenlast vaak aanzienlijk hoger is. Bij deze personen treedt een vermenging op van de schulden en de aard van de schulden, privé of zakelijk, is vaak niet meer te achterhalen. Ook zijn zij met hun gehele vermogen aansprakelijk.

Kredietovereenkomst

De omschrijving van het begrip kredietovereenkomst stemt overeen met de omschrijving in de Wck. Artikel 30 Wck is onverkort van toepassing op kredietverlening door kredietbanken.

Overeenkomst op afstand

In toenemende mate worden financiële producten gekocht met gebruikmaking van Internet. In de Wft zijn bijzondere bepalingen opgenomen ten aanzien van de overeenkomst op afstand. Deze bepalingen zijn tevens van belang voor kredietbanken die hun financiële diensten en financiële producten via hun eigen website of de website van de gemeente aanbieden.

Schuldbemiddeling, schuldhulpverlening, schuldregeling en schuldsanering

Sociaal krediet

Voor de omschrijving van het begrip ‘sociaal krediet’ wordt verwezen naar het onderdeel Algemeen van deze toelichting.

Toezicht

De kredietbanken vallen in het kader van de Wft niet onder het toezicht van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Voor kredietbanken die onderdeel zijn van de gemeente is dit gebaseerd op art. 4:37, lid 3, onderdeel c, Wft.

Artikel 2 Doel

In dit artikel wordt een omschrijving gegeven van het doel van de kredietbank.

Artikel 3 Taakstelling

In dit artikel wordt aangegeven op welke wijze de kredietbank haar doel tracht te bereiken.

Lid 7

Deze bepaling is opgenomen in verband met de ontwikkeling van nieuwe producten in het kader van de uitvoering van de taak van de kredietbank.

Artikel 4 Beheer

Beheer van de kredietbank

Dit artikel geeft een regeling voor het beheer van de kredietbank. Op grond van de Wet dualisering gemeentebestuur berust het beheer van de kredietbank niet meer bij de raad maar bij het college. De beheerstaak wordt door het college gemandateerd aan de directeur van de dienst Samenleving.

Feitelijke leiding van de kredietbank

Het hoofd van de afdeling Stadsbank heeft de feitelijke leiding van de kredietbank.

Mandaat

In het artikel wordt voorzien in het (door)mandateren aan het hoofd van de afdeling Stadsbank voor het uitvoeren van de taken zoals deze in artikel 3 zijn omschreven.

Artikel 5 Toezicht

Op grond van artikel 4:37 Wft stelt het college voor de bedrijfsvoering van de kredietbank een reglement vast. Voor zover het betreft het aanbieden van krediet in het kader van de publieke taak (Wet Fido) moet uit het reglement van de bedrijfsvoering in ieder geval blijken op welke wijze wordt voldaan aan de bepalingen betreffende krediet, de bepalingen ten aanzien van de financiële dienstverlener en financiële dienstverlening, de verhouding tussen aanbieder en bemiddelaar (Wft) en de hoofdstukken IV en V van de Wck. Het reglement moet worden goedgekeurd door Gedeputeerde Staten. Het college ziet toe op de naleving door de kredietbank van het reglement.

Artikel 6 Toepassingsbereik

In dit artikel wordt de reikwijdte van de artikelen 7 tot met 15 bepaald. Deze artikelen zijn vanzelfsprekend alleen van toepassing op de financiële diensten en financiële producten waarop de Wft van toepassing is. Het gaat hierbij in de eerste plaats om het aanbieden van krediet op basis van de publieke taakstelling van de kredietbank als bedoeld in de Wet Fido.

Artikel 7 Betrouwbaarheid

Onder betrouwbaarheid wordt verstaan dat de betrokkene zich onthoudt van gedragingen die naar het oordeel van het college in de weg staan aan het vervullen van zijn (toekomstige) functie. Onder gedragingen wordt zowel een doen als een nalaten begrepen (bijvoorbeeld ten opzichte van ondergeschikten). Onder ‘bepalen van beleid’ wordt ook verstaan het bepalen van het dagelijkse beleid van de financiële dienstverlener.

De toezichthoudende taak ligt op grond van artikel 4:37 Wft bij het college.

De kredietbank moet laten zien op welke wijze zorg wordt gedragen voor de betrouwbaarheid van de personen die het beleid bepalen of mede bepalen. Deze betrouwbaarheid moet buiten elke twijfel staan. Op basis van artikel 12 Bft geldt de eis van betrouwbaarheid ook voor de medewerkers en andere personen die zich onder verantwoordelijkheid van de kredietbank, rechtstreeks met financiële dienstverlening bezig houden. In artikel 7, lid 2, is een bepaling opgenomen over de betrouwbaarheid van de medewerkers.

Artikel 8 Deskundigheid

Binnen de onderneming van een financiële dienstverlener moeten verschillende soorten van deskundigheid aanwezig zijn. Zo moeten beleidsbepalers deskundig zijn op het gebied van de bedrijfsvoering. Hierbij kan gedacht worden aan bijvoorbeeld managementvaardigheden en de vaardigheid om inhoudelijke vakbekwaamheid bij het personeel te organiseren. De werknemers moeten beschikken over inhoudelijke vakbekwaamheid. Deze verplichting geldt ook voor bijvoorbeeld uitzendkrachten die werkzaam zijn voor en mensen die gedetacheerd zijn bij een financiële dienstverlener of een verbonden bemiddelaar.

In bijlage F van het Bft zijn de eindtermen opgenomen waaraan de medewerkers moeten voldoen die zich rechtstreeks bezighouden met financiële dienstverlening. Afhankelijk van het financiële product dienen de medewerkers aan de eindtermen van één van de andere bijlagen te voldoen.

De medewerkers van de kredietbanken die zich rechtstreeks met financiële dienstverlening bezighouden moeten in de regel voldoen aan de eindtermen van bijlage 1 (algemeen) en bijlage 3 (consumptief krediet) van het Bft. In het Bft zijn bepalingen opgenomen ter nadere invulling van de deskundigheidseis.

Artikel 9 Toezicht en integere bedrijfsvoering

Algemeen

Integere bedrijfsvoering

Ter nadere uitwerking van artikel 9, lid 2, geldt het navolgende:

• 1.

  De kredietbank legt de behandeling en administratieve vastlegging van incidenten die een ernstig gevaar vormen voor de integere bedrijfsvoering vast, voor zover het gaat om gedragingen van personen die het dagelijkse beleid van de kredietbank bepalen dan wel meebepalen of een leidinggevende functie bekleden of zich onder verantwoordelijkheid van de kredietbank rechtstreeks bezighouden met financiële dienstverlening of een functie bekleden waaraan een wezenlijk risico is verbonden voor de integere bedrijfsvoering van de kredietbank. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan de controller.

• 2.

  De administratieve vastlegging van incidenten omvat tenminste de feiten en omstandigheden van het incident, informatie over de functie van degene of degenen die het incident heeft of hebben bewerkstelligd en de maatregelen die naar aanleiding van het incident zijn genomen. Deze gegevens worden voor een periode van tenminste vijf jaar bewaard.

• 3.

  De kredietbank informeert het college over een incident als door de kredietbank aangifte van het incident bij justitiële autoriteiten is/wordt gedaan of het voortbestaan van de kredietbank door het incident zou kunnen worden bedreigd of wordt bedreigd of de ernst, omvang of de overige omstandigheden van het incident in aanmerking genomen, het college in verband met zijn toezichthoudende taak redelijkerwijs behoort te worden geïnformeerd.

• 4.

  De informatie van de kredietbank betreft tenminste de feiten en omstandigheden van het incident en informatie over degene of degenen die het incident heeft of hebben bewerkstelligd.

Adequate bedrijfsvoering

Ter nadere uitwerking van artikel 9, lid 2, geldt het navolgende:

• 1.

  Als de kredietbank een cliënt adviseert, bewaart de kredietbank de informatie die de kredietbank heeft ingewonnen en de gegevens betreffende het verkochte financiële product en wel gedurende tenminste één jaar vanaf het moment van advisering. Deze gegevens hoeven alleen te worden bewaard indien de advisering heeft geleid tot het aangaan van een overeenkomst met de cliënt betreffende het aanbevolen product. De kredietbank dient hierbij nog wel in het bijzonder te letten op de termijn van de Archiefwet.

• 2.

  De kredietbank legt de volgende gegevens vast:

  • a.

    de financiële positie van de cliënt;

  • b.

    de kennis van de cliënt;

  • c.

    de ervaring van de cliënt;

  • d.

    de doelstelling van de cliënt;

  • e.

    de risicobereidheid van de cliënt;

  en wel voor zover dit redelijkerwijs van belang is voor het advies.

• 3.

  De kredietbank is niet verplicht tot het vastleggen van het klantprofiel, indien bij het advies uitsluitend te werk wordt gegaan volgens een gestandaardiseerde en gesystematiseerde procedure die voor het college verifieerbaar is en de kredietbank aan de hand van deze procedure aan het college kan aantonen welke informatie de kredietbank in overeenstemming met het bepaalde onder 2 over cliënten inwinnen en welke adviezen cliënten op basis van de ingewonnen informatie worden gegeven.

• 4.

  De kredietbank die in het kader van een door haar verstrekt advies met een cliënt een overeenkomst aangaat, moet gedurende tenminste één jaar na de totstandkoming van de overeenkomst aan het college aan kunnen tonen dat de cliënt het initiatief heeft genomen tot het aangaan van die overeenkomst.

• 5.

  De kredietbank bewaart de informatie (financiële positie en raadplegen stelsel kredietregistratie) die is ingewonnen en de door de kredietbank aangeboden overeenkomst tot krediet indien de overeenkomst tot stand is gekomen. De bewaarplicht geldt tenminste tot vijf jaar na de dag waarop de overeenkomst is afgewikkeld.

Artikel 10 Informatieverstrekking

De financiële dienstverlener draagt er zorg voor dat de door of namens haar verstrekte informatie met betrekking tot een financieel product of financiële dienst geen afbreuk doet aan de bij of krachtens de Wft aan de cliënt te verstrekken informatie. Het gaat hierbij om alle informatie die de financiële dienstverlener verstrekt, dus zowel de onverplichte als verplichte informatie. Alle informatie die de financiële dienstverlener op welke manier dan ook verstrekt, moet in overeenstemming zijn met de informatie die de financiële dienstverlener op basis van de Wft dient te verstrekken. In een reclame-uiting over krediet mag bijvoorbeeld geen informatie over de rente worden opgenomen die in strijd is met de informatie over de rente die op grond van de Wft voorafgaand aan het sluiten van een overeenkomst moet worden verstrekt.

Ten aanzien van de informatie die de financiële dienstverlener op grond van de Wft moet verstrekken, heeft de wetgever bepaald dat deze feitelijk juist zijn, voor de cliënt begrijpelijk en niet misleidend mag zijn. Dat de informatie feitelijk juist en niet misleidend mag zijn, spreekt voor zich. Ten aanzien van de begrijpelijkheid van de informatie mag de financiële dienstverlener uitgaan van de gemiddelde consument. Hierbij speelt ook de complexiteit van het financiële product of de financiële dienst een rol. Naarmate het product of de dienst complexer en/of risicovoller wordt, kan van de gemiddelde consument minder kennis en inzicht worden verwacht en moet de informatie daarop zijn toegesneden.

Neemt men de goedgelovige consument (de consument die zich niet verdiept in wat hij koopt) als uitgangspunt, dan betekent dit dat de eis aan een financiële onderneming om zodanige informatie te verstrekken dat de consument zich een adequaat oordeel kan vormen, onuitvoerbaar en zonder betekenis is. Welk type informatie deze consument ook krijgt aangeboden, hij zal het niet bestuderen en de waarschuwingen daarin niet lezen. De ‘goedgelovige consument’ leidt tot een systeem waarbij van de financiële dienstverlener wordt verlangd dat hij, en niet de consument, de afweging maakt of een bepaald product moet worden aangeschaft. Er ontstaat dan voor alle financiële producten een adviesplicht. Dit leidt tot een aanzienlijke kostenstijging van alle financiële producten en fundamenteel tot het verkeerd verdelen van de verantwoordelijkheden tussen de financiële dienstverlener en de consument.

Ten aanzien van de informatievoorziening aan de consument kunnen bij Algemene Maatregel van Bestuur nadere regels worden gesteld. Dit artikel wordt uitgewerkt in artikel 49 Bft. Het is alleen van toepassing op de bemiddelaar en de adviseur die adviseert voor een aanbieder.

Artikel 11 Precontractuele informatieverstrekking

Om te komen tot een adequate beoordeling van het product zijn zowel gegevens over de door de financiële dienstverlener te verlenen dienst alsook over de kenmerken van het desbetreffende financiële product relevant (zoals de overeenkomst betreffende het product en de aanbieder van het product). Beide zijn van invloed op de uiteindelijke keuze van de consument om een financieel product al dan niet aan te schaffen.

De informatie die moet worden verstrekt om een adequate beoordeling van het product te kunnen maken is onder meer afhankelijk van de complexiteit van het product. De financiële dienstverlener zal een gemiddelde consument in verhouding meer informatie moeten verstrekken over een complex financieel product zoals een beleggingsverzekering dan over een eenvoudig financieel product zoals een betalingsrekening. De zinsnede ‘voor zover relevant’ houdt bovendien in dat wanneer een financiële dienstverlener relevante informatie al op een eerder moment heeft verstrekt, bijvoorbeeld in de vorm van een financiële bijsluiter, hij niet gehouden is deze informatie nog een keer te verstrekken omdat deze informatie dan niets meer toevoegt aan de beoordeling.

De verplichting tot het verstrekken van informatie voorafgaand aan het sluiten van de overeen-komst tot kredietverlening of een overeenkomst tot budgetbeheer is vastgelegd in artikel 11. In het Bft wordt een onderscheid gemaakt tussen de onverplichte en verplichte precontractuele informatie.

Artikel 12 Adviseren en niet adviseren (execution only)

In artikel 4:23 Wft is een bijzondere bepaling opgenomen ten aanzien van het adviseren van de cliënt door de financiële dienstverlener. Bijzondere bepalingen gelden bovendien voor de bemiddelaar en de adviseur.

Alleen een financiële dienstverlener die werkzaamheden verricht waarbij hij een concreet financieel product aanbeveelt, dient aan de in artikel 4:23 Wft gestelde eisen te voldoen. Er bestaat geen adviesplicht.

Dit artikel richt zich tot íedere financiële dienstverlener die adviseert en daarom zijn de bepalingen niet alleen van toepassing op de adviseur maar ook de financiële dienstverlener die adviseert en tegelijkertijd optreedt als aanbieder, bemiddelaar of als (onder)gevolmachtigde agent ten aanzien van het door hem aanbevolen product. Wanneer de financiële dienstverlener de consument niet adviseert dan moet dit voor de aanvang van de werkzaamheden aan de consument worden gemeld. Op deze wijze kan de consument zich een goed beeld vormen over de precieze aard van de financiële dienstverlening en wat hij van de financiële dienstverlener mag verwachten.

Voor de financiële dienstverlener is de verplichting neergelegd tot het inwinnen van informatie over de consument. Belangrijk element daarin is dat alleen die informatie moet worden ingewonnen die redelijkerwijs relevant is voor de verlening van de financiële dienst. Dit betekent dat de informatie die moet worden verstrekt afhankelijk is van de complexiteit van het product. Zo zal de verplichting van de dienstverlener om te informeren naar de financiële positie van de consument van groot belang zijn als het gaat om een krediet. De verplichting is veel minder verstrekkend indien de consument bijvoorbeeld een spaar- of betaalrekening wenst te openen. De informatie kan zowel actief als passief worden ingewonnen. Denkbaar is dat een financiële dienstverlener via Internet informatie inwint, bijvoorbeeld door het openen van een website waar de consument gegevens kan invoeren over zijn persoonlijke financiële situatie. Een andere vorm van het passief inwinnen van informatie is dat de financiële dienstverlener een (stroomschema)formulier verstrekt aan de consument aan de hand waarvan deze de benodigde persoonlijke gegevens invult en vervolgens aan de financiële dienstverlener teruggeeft.

In verband met de verplichting van de kredietbank om aan te tonen op welke wijze aan de verplichtingen van de Wft wordt voldaan, is artikel 4:23 Wft overgenomen in artikel 12 van het bankreglement. Bij artikel 10 van het bankreglement is al gewezen op het vastleggen van het klantprofiel. Ten aanzien van de beantwoording van de vraag wanneer er sprake is van ‘adviseren’ wordt verwezen naar de toelichting bij artikel 1 van dit bankreglement.

In de praktijk is er niet in alle gevallen sprake van adviseren. De grens tussen ‘adviseren’ en ‘informeren’ is echter in de praktijk erg vaag. Een kredietbank die op verzoek van een cliënt een brochure of prospectus met algemene informatie over een bepaald product toestuurt, adviseert de cliënt niet. Hij informeert de cliënt slechts. Een kredietbank die een cliënt meedeelt dat hij voor het gevraagde krediet niet in aanmerking komt en vervolgens aangeeft dat een krediet voor een lager bedrag wel mogelijk is, adviseert de cliënt. De kredietbank doet de cliënt immers een aanbod en de definitie van adviseren is ontleend aan de bepaling van het BW betreffende aanbod. Ook indien de kredietbank zich richt tot een bepaalde groep cliënten met een bepaald omschreven product, adviseert deze de groep cliënten.

Artikel 13 Zorgvuldige behandeling van de cliënt

De consument moet door een financiële dienstverlener zorgvuldig worden behandeld. In verband daarmee zijn in de Wft verschillende voorschriften opgenomen die financiële dienstverleners in acht moeten nemen bij het verlenen van financiële diensten. Hierin zijn nog enkele specifieke voorschriften voor financiële dienstverlening ten aanzien van krediet en verzekeringen opgenomen. In aanvulling daarop bepaalt de Wft dat bij of krachtens Algemene Maatregel van Bestuur nadere regels kunnen worden gesteld ten aanzien van de zorgvuldige behandeling van consumenten door financiële dienstverleners. De bij of krachtens deze wet gestelde specifieke gedragsregels laten de (algemene) zorgvuldigheidsverplichtingen die voor financiële dienstverleners uit het civiele recht voortvloeien, onverlet.

Artikel 14 Uitbesteding werkzaamheden

Ook kredietbanken kunnen een deel van hun werkzaamheden uitbesteden, maar blijven daarvoor wel eindverantwoordelijk. Het uitbesteden van werkzaamheden mag ook niet leiden tot het onmogelijk maken van het toezicht door het college.

Artikel 15 Verkoop op afstand

Algemeen

Overeenkomsten die op uitdrukkelijk verzoek van de cliënt volledig zijn uitgevoerd voordat de cliënt van zijn ontbindingsrecht gebruik maakt

Tot overeenkomsten die op uitdrukkelijk verzoek van de consument door beide partijen volledig zijn uitgevoerd voordat de consument van zijn ontbindingstermijn gebruik maakt, moeten bijvoorbeeld worden gerekend de overeenkomsten betreffende een betaalrekening, wanneer de betaalrekening op uitdrukkelijk verzoek van de consument zowel geopend als opgeheven is door de aanbieder binnen de termijn van het ontbindingsrecht en de consument tevens binnen deze periode de overeengekomen vergoeding voor de aanbieder voldoet. Wanneer een overeenkomst volledig is uitgevoerd wil dit immers zeggen dat zowel de aanbieder als de afnemer volledig aan de contractuele verplichtingen hebben voldaan.

Overeenkomsten betreffende krediet die zijn ontbonden als bedoeld in de artikelen 7:46e en 7:48e van het BW

In de artikelen 7:46e en 7:48e BW gaat het om de ontbinding van financieringsovereenkomsten, waarbij de aankoop van de goederen door een derde wordt gefinancierd.

In artikel 15 van het bankreglement zijn de artikelen 4:28 tot en met 4:30 Wft en de artikelen 77 tot en met 80 Bft van overeenkomstige toepassing verklaard. Ook de kredietbanken zullen zich naar verwachting op termijn meer gaan bedienen van de verkoop op afstand bij sociale kredietverstrekking. De kredietbanken dienen hierbij te voldoen aan de regels die in het kader van de Wft worden gesteld.

Artikel 16 Kredietverlening

In het eerste lid van dit artikel wordt bepaald aan wie de kredietbank kredieten kan verstrekken.

In het tweede lid van dit artikel is de bevoegdheid tot het verstrekken van kredieten (door)gemandateerd aan het hoofd van de afdeling Stadsbank.

Artikel 17 Kredietregistratie

Kredietbanken zijn verplicht om deel te nemen aan een stelsel van kredietregistratie.

Artikel 18 Prospectus

De kredietbank is als aanbieder van krediet verplicht om over een prospectus te beschikken. Het prospectus moet voorafgaand aan de totstandkoming van de kredietovereenkomst aan de cliënt ter beschikking worden gesteld. Het prospectus moet aan een aantal minimale eisen voldoen. Deze verplichting geldt natuurlijk alleen voor de kredietverlening die onder de Wft valt.

Artikel 19 Aanvraag krediet

Een krediet dient (in principe) schriftelijk te worden aangevraagd. Hoewel juridisch gezien tegen het mondeling aanvragen van een krediet geen enkel bezwaar bestaat, kunnen er bewijs-rechtelijke problemen ontstaan als de aanvraag niet in schriftelijke vorm is vastgelegd. Bovendien geldt voor kredieten die onder de Wft vallen, dat deze aan bepaalde wettelijke eisen moeten voldoen en dat de kredietbank daarom over bepaalde gegevens moet beschikken.

Artikel 20 Beoordeling kredietaanvraag

De kredietbank is verplicht om in het belang van de kredietnemer voorafgaande aan de totstandkoming van de kredietovereenkomst informatie in te winnen over de financiële positie van de cliënt en beoordeelt de kredietbank of het aangaan van de kredietovereenkomst verantwoord is. Het beoordelen of het aangaan van de kredietovereenkomst verantwoord is, is ingevoerd om overkreditering tegen te gaan. Artikel 20, lid 1, van het bankreglement stemt overeen met artikel 115, lid 1, Bft.

Artikel 21 Afwijzing kredietaanvraag

De kredietbank is niet verplicht om een aanvraag voor een krediet te honoreren. Aan een afwijzing van een kredietaanvraag kunnen verschillende redenen ten grondslag liggen, zoals de hoogte van het gevraagde krediet in relatie tot het inkomen van de kredietnemer, het inkomen van de kredietnemer is hoger dan de gestelde grenzen op basis van de Wet Fido of de kredietnemer levert onvoldoende gegevens aan. Indien de kredietbank besluit om een aanvraag af te wijzen, dient hiervan schriftelijke mededeling te worden gedaan aan de aanvrager en dienen de redenen voor afwijzing te worden vermeld.

In het tweede lid van dit artikel is voorzien in een mogelijkheid van een klacht tegen een beslissing van de kredietbank om de kredietaanvraag af te wijzen. Op grond van artikel 4:17 Wft dient de kredietbank te beschikken over een interne klachtenprocedure met betrekking tot de financiële producten en financiële diensten die onder de Wft vallen. Deze bepaling ziet niet op eventuele gedragingen van andere aard. Zie hiervoor de toelichting bij artikel 58 van het bankreglement.

Artikel 22 Algemeen

In dit artikel zijn de algemene verplichtingen ten aanzien van de kredietovereenkomst opgenomen. De kredietovereenkomst dient in relatie tot artikel 30 Wck te worden aangegaan bij een door de kredietbank en de kredietnemer(s) ondertekende onderhandse akte en hiervan moet de kredietbank een afschrift aan de kredietnemer(s) verstrekken. De verplichting is in artikel 22, leden 3 en 4, van het bankreglement vastgelegd. Hierop zijn de artikelen 113 tot en met 115 Bft van toepassing.

Artikel 23 Inhoud kredietovereenkomst

Op grond van onder meer artikel 30 Wck worden eisen gesteld aan de inhoud van de kredietovereenkomst. Deze eisen gelden alleen voor kredieten die onder de werking van deze wetten vallen.

In artikel 23 van het bankreglement zijn deze eisen overgenomen. De bepalingen betreffende het goederenkrediet zijn niet overgenomen, omdat de kredietbanken zich niet bezighouden met het verstrekken van deze kredieten.

Omdat de hoofdstukken III en IV Wck van toepassing blijven op consumptieve krediet-verstrekking, zijn ook de daarop gebaseerde Algemene Maatregelen van Bestuur van toepassing. Het gaat hier om het Besluit aanwijzing diensten Wck, het Besluit provisie kredietbemiddeling, het Besluit kredietaanbiedingen en het Besluit kredietvergoeding.

Artikel 24 Ter beschikking stelling kredietsom

Artikel 25 Algemene voorwaarden ten aanzien van kredietovereenkomsten

Het vaststellen van de algemene voorwaarden is een verantwoordelijkheid van het college, maar het opstellen daarvan is (door)gemandateerd aan het hoofd van de afdeling Stadsbank.

In het bankreglement is een aantal minimale eisen geformuleerd die in ieder geval in de algemene voorwaarden moeten worden opgenomen. Voor het overige zijn de kredietbanken, binnen de grenzen van de wet- en regelgeving, vrij om daaraan nadere invulling te geven. Het verdient echter aanbeveling om zoveel mogelijk aan te sluiten bij de modellen van de representatieve organisatie, zodat landelijk zoveel mogelijk dezelfde voorwaarden bij de kredietbanken gelden.

Op basis van artikel 234 van Boek 6 BW wordt bepaald, wanneer de gebruiker van algemene voorwaarden aan de wederpartij een redelijke mogelijkheid heeft geboden om van deze algemene voorwaarden kennis te nemen.

Artikel 26 Zakelijke of persoonlijke zekerheid

In de praktijk komt het regelmatig voor, dat de kredietbank enige bedenkingen heeft ten aanzien van het verstrekken van het krediet. De kredietbank is wel bereid om een krediet te verstrekken, indien de kredietnemer zakelijke of persoonlijke zekerheid stelt.

Bij zakelijke zekerheid moet gedacht worden aan een recht van hypotheek of een pandrecht op met het kredietbedrag aangekochte goed. De kredietbank zou een stil pandrecht kunnen vestigen op een roerende zaak (een auto) of voor de nakoming van de verplichtingen uit de kredietovereenkomst een borgtocht kunnen verlangen.

Voor de mogelijkheden en onmogelijkheden van het bedingen van zekerheden wordt verwezen naar de toelichting bij de verschillende kredietovereenkomsten.

Artikel 27 Overige bepalingen ten aanzien van kredietovereenkomsten

Artikel 28 Betalingsregeling

Bij de kredietbanken vindt kredietverlening plaats vanuit een sterk sociale achtergrond. Bij de vaststelling van de betalingsregeling van het krediet wordt dan ook rekening gehouden met de draagkracht van de kredietnemer. Deze draagkracht wordt in beginsel vastgesteld aan de hand van de richtlijnen van de NVVK, maar in ieder geval aan de hand van de in het maatschappelijk verkeer aanvaarde normen. Een strenger beleid ten aanzien van kredietverlening door krediet-banken is hier op zijn plaats, omdat immers voorkomen moet worden dat de kredietnemer in een problematische schuldsituatie terecht komt.

Artikel 29 Vervroegde aflossing krediet

Dit artikel is gebaseerd op artikel 30, lid 1, sub i, Wck. Dit artikel blijft onder de Wft gewoon gehandhaafd.

Artikelen 30 en 31 Kredietvergoedingen persoonlijke lening en doorlopend krediet

In artikel 34 Wck wordt bepaald dat de kredietgever slechts de in dat artikel genoemde vergoedingen van de kredietnemer mag bedingen, in rekening brengen of aanvaarden. In de artikelen 30 en 31 van het bankreglement wordt artikel 34 Wck overgenomen.

Artikel 32 Vaststelling kredietvergoedingen

Artikel 33 Opeisbaarheid

Dit artikel is gebaseerd op artikel 33 Wck.

Artikelen 34 en 35 Kwijtschelding bij overlijden en bij arbeidsongeschiktheid

Het tweede lid van beide artikelen geeft een opsomming van de situaties waarin in ieder geval geen kwijtschelding wordt verleend. Maar vanuit de sociale taakstelling van de kredietbanken is er voor gekozen om ook in deze gevallen de mogelijkheid van kwijtschelding niet uit te sluiten, namelijk als bijzondere omstandigheden dit rechtvaardigen. Welke omstandigheden voor het college als voldoende grondslag kunnen gelden om toch tot kwijtschelding te besluiten, moet geheel door het college zelf worden bepaald. Het gaat hier om een individuele beoordeling die zich niet goed in een algemene regel laat formuleren. Van geval tot geval zal moeten worden beoordeeld of kwijtschelding ook in deze gevallen op zijn plaats is.

Omdat het in de praktijk voor het college niet mogelijk is om alle verzoeken tot kwijtschelding te beoordelen, is in het vierde lid een (door)mandaatconstructie opgenomen.

Bij de kwijtschelding bij arbeidsongeschiktheid is nog de bijzondere voorwaarde opgenomen, dat de kredietnemer beschikt over een verklaring van een uitkerende instantie dat zijn arbeids-ongeschiktheid is vastgesteld op 80 tot 100% en deze arbeidsongeschiktheid een langdurig karakter heeft. Het stellen van de voorwaarden ten aanzien van het percentage van de arbeidsongeschiktheid en het al dan niet langdurige karakter daarvan, is weer een vrijheid voor de afzonderlijke kredietbanken.

Artikel 36 Schuldregeling algemeen

De kredietbanken houden zich al van oudsher bezig met het regelen van schulden van natuurlijke personen. Indien de schuldenaar zich in een problematische schuldsituatie bevindt, zijn daarop de regels van de Gedragscode Schuldregeling van de NVVK van toepassing (artikel 36, lid 3, bankreglement).

Tot de richtlijnen van de representatieve organisatie behoort sinds 1 januari 2004 het in de nota ‘Wijzing Minnelijk Traject Schuldregeling 2003’ opgenomen 120-dagen model. Binnen deze termijn moet door de leden van de NVVK worden bepaald of een schuldenaar voor een schuldregeling op basis van de Gedragscode Schuldregeling in aanmerking komt. Indien een regeling niet mogelijk is, vindt verwijzing naar de Wet schuldsaneringsregeling natuurlijke personen (Wsnp) plaats.

In artikel 36, lid 5, bankreglement wordt bepaald dat de kredietbank bij het regelen van schulden een intermediaire positie inneemt. De kredietbank behartigt dus niet eenzijdig de belangen van de schuldenaar, maar heeft ook oog voor de gerechtvaardigde belangen van de schuldeisers.

Aan een schuldregeling zijn voorwaarden te verbinden (artikel 36, lid 6, bankreglement). In toenemende mate is schuldregeling voorwaardelijke dienstverlening.

Artikel 37, 38 en 39 Aanvraag schuldregeling, beoordeling en afwijzing aanvraag schuldregeling

Analoog aan de bepalingen bij de kredietovereenkomst bevatten deze artikelen bepalingen betreffende het aanvragen van een schuldregeling en het beoordelen en afwijzen van een aanvraag tot schuldregeling. Een afwijzing dient gemotiveerd te worden om de cliënt in de gelegenheid te stellen over de afwijzing te klagen.

De kredietbank gebruikt het model aanvraagformulier van de representatieve organisatie. In verband met een zorgvuldige behandeling van de cliënt dient de kredietbank de criteria vast te leggen die aan de beoordeling van een aanvraag tot schuldregeling ten grondslag liggen (artikel 38 bankreglement). Op deze wijze kan in een klachtenprocedure op eenvoudige wijze worden beoordeeld of de kredietbank in strijd met deze criteria heeft gehandeld.

Artikel 40 en 41 Overeenkomst tot schuldregeling en algemene voorwaarden ten aanzien van overeenkomsten tot schuldregeling

Na beëindiging van fase 1 (aanmelding en intake) wordt met de cliënt een overeenkomst tot schuldregeling gesloten. In 120 dagen moet duidelijk worden of een voortzetting van de schuldregeling of een schuldsanering mogelijk is dan wel de aanvraag dient te worden afgewezen wegens bijvoorbeeld onvoldoende medewerking van de schuldeisers. In artikel 40, lid 2, bankreglement wordt deze gedragslijn bevestigd. Van de met de cliënt gesloten overeenkomst tot schuldregeling ontvangt eerstgenoemde een door de kredietbank ondertekend exemplaar (artikel 40, lid 3, bankreglement). Verstrekt de kredietbank een saneringskrediet, dan eindigt de overeenkomst tot schuldregeling.

In verband met het voorkomen van bewijsrechtelijke problemen is bepaald, dat de rechten en verplichtingen van de kredietbank en de schuldenaar worden vastgelegd in een kredietovereen-komst of een overeenkomst tot schuldregeling (artikel 40, lid 1, bankreglement). Hoewel het strikt genomen niet noodzakelijk is, voorkomt het veel problemen ten aanzien van de gemaakte afspraken in het kader van de schuldregeling. De kredietbank hanteert hierbij het model van de representatieve organisatie als basis. Op de overeenkomst tot schuldregeling zijn algemene voorwaarden van toepassing. Ook hierbij hanteert de kredietbank het model van de representatieve organisatie als basis.

De bevoegdheid tot het opstellen van algemene voorwaarden ligt bij het college, maar is (door)gemandateerd aan het hoofd van de afdeling Stadsbank.

Artikel 42 Overige bepalingen inzake schuldregeling

Op basis van het minnelijke proces van schuldregeling zijn de kredietbanken verplicht vanaf het sluiten van de overeenkomst tot schuldregeling het bedrag boven het voor de cliënt bepaalde ‘vrij te laten bedrag’ ten behoeve van de schuldeisers te reserveren (financieel beheer). In dit artikel wordt de verantwoordingsplicht van de kredietbanken ten aanzien van het financieel beheer vastgelegd. Die verantwoording geldt alleen op verzoek van de cliënt.

In het derde lid van dit artikel wordt bepaald, dat de kredietbank bij een schuldregeling een vergoeding aan de cliënt in rekening mag brengen. Bij een saneringskrediet mag geen aparte vergoeding aan de cliënt in rekening worden gebracht, omdat daarbij de kredietvergoeding dient ter dekking van de kosten.

Op verzoek van de cliënt is de kredietbank verplicht om een gespecificeerde eindafrekening te sturen (artikel 42, lid 2, bankreglement). De hoogte van de vergoedingen wordt vastgesteld door de NVVK (artikel 42, lid 4, bankreglement).

Artikel 43 en 44 Begeleiding algemeen en integrale schuldhulpverlening

In deze artikelen zijn bepalingen opgenomen ten aanzien van schuldhulpverlening.

Een belangrijk instrument bij het voorkomen van schulden en problematische schuldsituaties is het geven van preventieve voorlichting. Om te voorkomen dat mensen opnieuw in het oude gedrag terug vallen, is curatieve voorlichting van belang. Het voorkomen van financiële problemen kan plaatsvinden via preventieve begeleiding, bijvoorbeeld door cursussen en voorlichting voor bijzondere doelgroepen.

De kredietbanken hebben een expliciete rol in het kader bij de vormgeving en uitvoering van de integrale schuldhulpverlening. De uiteindelijke rol van de kredietbank wordt op lokaal niveau bepaald en kan daarom variëren van de traditionele rol als deskundige op financieel terrein tot de uitvoering van de regie van de integrale schuldhulpverlening.

Artikel 44, sub b, bankreglement is geformuleerd als een ‘kan’-bepaling, omdat dit gemeentelijk beleid is. De rol van de kredietbank in het kader van de integrale schuldhulpverlening wordt lokaal bepaald.

Artikel 45 en 46 Budgetbeheer en budgetbegeleiding

Budgetbeheer is in toenemende mate een instrument geworden in het kader van schuldregeling. Niet alleen als instrument in het kader van de curatieve schuldregeling, maar juist ook in toenemende mate als preventief instrument. Voorkomen kan worden dat een beheersbare schuldpositie uiteindelijk leidt tot een problematische schuldsituatie. Erkend moet worden, dat er bepaalde groepen in onze samenleving zijn die problemen hebben met een verantwoord beheer van hun financiële middelen. Het gaat hierbij veelal om de geestelijk zwakkeren en ouderen.

De instellingen waar deze mensen verblijven zijn ook vaak niet toegerust op de uitvoering van deze taak. Het overnemen van het financieel beheer is voor deze mensen en instellingen veelal een hele zorg minder.

In artikel 45, lid 1, bankreglement is de koppeling tussen budgetbeheer en schuldregeling losgelaten. Budgetbeheer moet ook zonder schuldregeling mogelijk zijn, hoewel het waarschijnlijk in de praktijk niet vaak voorkomt. Nu in artikel 36, lid 6, bankreglement wordt bepaald, dat de kredietbank voorwaarden kan verbinden aan een schuldregeling, is een koppeling met schuldregeling in artikel 45, lid 1, bankreglement overbodig en te beperkend. Volgens artikel 45, lid 2, bankreglement moet de kredietbank hierbij de richtlijnen van de Gedragscode Budgetbeheer van de representatieve organisatie gebruiken.

Het is niet van belang of de kredietbank de budgetbegeleiding zelf uitvoert of deze werkzaamheden door een derde laat verrichten.

Artikel 47 en 48 Aanvraag en afwijzing aanvraag budgetbeheer en/of budgetbegeleiding

Deze artikelen bevatten in overeenstemming met de regeling bij de kredietovereenkomst, bepalingen betreffende het aanvragen en afwijzen van een aanvraag tot budgetbeheer en budgetbegeleiding. Een afwijzing dient gemotiveerd te worden om de cliënt in de gelegenheid te stellen over de afwijzing te klagen.

In het bankreglement is in artikel 47, lid 2, de verplichting opgenomen om gebruik te maken van het model aanvraagformulier van de NVVK. In artikel 47, lid 3, wordt bepaald, dat een aanvraag achterwege kan blijven indien de kredietbank budgetbeheer in overeenstemming met artikel 36, lid 6, bankreglement als voorwaarde bij een schuldregeling stelt. In een dergelijk geval zijn de bepalingen van de Wft niet van toepassing op het budgetbeheer. In het Vrijstellingsbesluit financiële dienstverlening (Vft) is hiervoor een vrijstelling opgenomen.

Omdat bezwaar een term uit de Algemene wet bestuursrecht is, is besloten om in artikel 48, lid 2, de term klacht te hanteren. De term past bij de terminologie die in de Wft wordt gehanteerd.

Artikelen 49, 50 en 51 Overeenkomsten tot budgetbeheer en budgetbegeleiding en algemene voorwaarden ten aanzien van overeenkomsten tot budgetbeheer en budgetbegeleiding

De wederzijdse rechten en verplichtingen tussen de kredietbank en de cliënt dienen vanwege bewijsrechtelijke problemen in een overeenkomst tot budgetbeheer dan wel de overeenkomst tot budgetbegeleiding te worden vastgelegd. De kredietbank dient hierbij het model van de NVVK te gebruiken. De overeenkomst tot budgetbeheer is nader uitgewerkt in algemene voorwaarden. Analoog aan de verplichting onder de Wft is hier gekozen voor het verstrekken van een door de kredietbank ondertekend exemplaar van de overeenkomst tot budgetbeheer respectievelijk de overeenkomst tot budgetbegeleiding. De algemene voorwaarden dienen uiterlijk bij het sluiten van de overeenkomst aan de rekeninghouder respectievelijk de begeleide ter beschikking te worden gesteld.

De bevoegdheid tot het opstellen van algemene voorwaarden ligt bij het college, maar is (door)gemandateerd aan het hoofd van de afdeling Stadsbank.

Artikel 52 Overige bepalingen

In dit artikel zijn voorschriften opgenomen ten aanzien van het verstrekken van rekening-afschriften en een eindafrekening bij beëindiging van het budgetbeheer. Tevens is een bepaling opgenomen, dat de kredietbanken het recht geeft om een vergoeding voor budgetbeheer en budgetbegeleiding in rekening te brengen.

Artikelen 53 en 54 Verslag werkzaamheden en bedrijfseconomische ontwikkeling; rente-egalisatievoorziening

De artikelen 53 en 54 bevatten bepalingen van comptabele aard en hebben deels een facultatief karakter. De administratieve verplichting is op grond van de Wft opgenomen in artikel 9 van het bankreglement.

Ten aanzien van het vormen van een rente-egalisatievoorziening (artikel 54 bankreglement) is de kredietbank geheel vrij, hoewel rekening moet worden gehouden met de bepalingen van de Gemeentelijke Comptabiliteitswet en het Besluit begroting en verantwoording.

Artikel 57 Klachten over de uitleg van het bankreglement

Indien er geschillen ontstaan ten aanzien van de uitleg van het bankreglement, dan wordt hierop door het college beslist. Het hoofd van de afdeling Stadsbank wordt hierbij door het college gehoord.

Artikelen 58 Klachten over de financiële diensten en financiële producten van de afdeling Stadsbank

Nadat de interne klachtenprocedure is doorlopen, bestaat de mogelijkheid om, als het gaat om een klacht betrekking hebbende op een financiële dienst en/of financieel product, een klacht in te dienen bij een door de minister erkende geschilleninstantie die geschillen behandelt met betrekking tot financiële diensten of -producten. Met een geschil wordt een klacht bedoeld ten aanzien waarvan de cliënt en de afdeling Stadsbank geen overeenstemming over een oplossing hebben bereikt.

Voor zover de klacht betrekking heeft op de gang van zaken rond schuldhulpverlening, budgetbegeleiding en – beheer voor zover dit plaatsvindt in het kader van integrale schuldhulpverlening, bestaat er vervolgens de mogelijkheid om deze klacht voor te leggen aan het Algemeen Bestuur van de NVVK.

Artikel 59 Klachten over handelingen en gedragingen van medewerkers van de afdeling Stadsbank

Op grond van de Wek is de gemeente bevoegd om een gemeentelijke ombudsman of een gemeentelijke ombudscommissie aan te stellen. De gemeente Apeldoorn heeft niet gekozen voor aanstelling van een gemeentelijke ombudsman of een gemeentelijke ombudscommissie. Derhalve is de Nationale ombudsman bevoegd. Laatstgenoemde is bevoegd te oordelen over zowel feitelijke handelingen als rechtshandelingen naar privaat- en publiekrecht.

Artikel 60 Interne behandeling klachten van financiële diensten en financiële producten van de afdeling Stadsbank

In de Wft is bepaald dat de financiële dienstverlener moet beschikken over een interne klachtenprocedure voor de behandeling van klachten van cliënten over financiële diensten of -producten, welke gericht is op een spoedige en zorgvuldige behandeling hiervan. Het zorgvuldig behandelen omvat onder meer het voeren van een behoorlijke administratie en een objectieve houding van de financiële organisatie ten aanzien van de klacht.

Ten eerste wordt een beschrijving van de bij de klachtenbehandeling te volgen procedure verlangd. Dit om te waarborgen dat er voldoende kennis is over de wijze waarop klachtenbehandeling plaatsvindt. Ten tweede wordt een behoorlijke administratie verlangd, waar onder meer in is opgenomen een omschrijving van de klacht en hoe en wanneer inhoudelijk op een klacht is gereageerd en eventuele verdere gevolgen.