Reglement activiteitencarrousel van de raad 2006 (versie 4)

De rolveranderingen hebben geleid tot een sterke toename van de raadsactiviteiten, vooral veroorzaakt door nieuwe werkvormen als het raadspresidium, de commissie voor de werkwijze, raadswerkgroepen voor kaderstelling en de rekenkamercommissie. Om de politiek te verlevendigen, de burgers meer bij het politieke bedrijf te betrekken en te voorkomen dat de werkdruk voor raadsleden te groot zou worden, is gekozen voor een fundamenteel andere organisatie van raadsactiviteiten, waarbij:

• ·

  de raadsactiviteiten worden geconcentreerd op één avond in de week, waardoor de snelheid van besluitvorming beter aansluit op de snelheid van de omgeving, de herkenbaarheid van de raad wordt vergroot en andere avonden voor het raadslid en de raadsfractie vrij beschikbaar zijn;

• ·

  de raadsactiviteiten naar hun vorm meer recht doen aan de vraag (verkenning vraag en politieke standpunten, plenair debat over politieke standpunten en besluitvorming), waardoor een grotere doelgerichtheid en verdieping kan worden bereikt;

• ·

  aan de raad meer ruimte wordt geboden voor ontmoeting met de burger.

Als werkvorm is gekozen de ‘Politieke Markt’, bestaande uit een activiteitencarrousel en een uit twee delen (te weten een debatgedeelte en een besluitvormingsgedeelte) bestaande raadsvergadering (waarvoor een afzonderlijk reglement van orde is vastgesteld).

De politieke markt geeft vanuit zijn structuur de sterkste impuls tot de beoogde veranderingen in het raadswerk.

Het raadswerk bestaat voor een groot deel uit ‘onderzoek en voorbereiding’. Daarmee wordt bedoeld onderzoeken van politiek-bestuurlijke vraagstukken en voorbereiden van vraagstukken voor het politieke debat en voor definitieve besluitvorming. De werkzaamheden kunnen bestaan uit het lezen van stukken en uit het bevragen van portefeuillehouders, ambtenaren, externe deskundigen, bewoners en maatschappelijke instanties e.d.

Dat ‘onderzoeken’ vraagt doorlopend andere vormen, afhankelijk van onderwerp en gesprekspartners. De carrousel is dus elke week anders van inhoud, vorm en soort activiteit.

De nieuwe werkwijze van de raad maakt nieuwe werkvormen mogelijk, waardoor de raad tot kaderstelling kan komen, haar volksvertegenwoordigende rol kan invullen en het college kan controleren.

Voor aanvang van een activiteit dient het raadslid of de fractievertegenwoordiger een helder antwoord te vinden op vragen als:

• ·

  Wat is nu precies de vraag aan de raad, die op dit moment voorligt?

• ·

  Welke belangen zijn hierbij in het geding?

• ·

  Wat moet het inhoudelijk resultaat van de activiteit zijn?

• ·

  Hoe moet het proces verder gaan: in de carrousel, het raadsdebat of de besluitvorming?

• ·

  Hoe kan dat worden bereikt binnen de korte tijd die voor de activiteit beschikbaar is?

Voor de beantwoording van de vragen zal het raadslid of de fractievertegenwoordiger in de regel zowel naar inhoud als naar proces mandaat van de fractie nodig hebben.

De onderzoeksbijeenkomsten van de rekenkamercommissie maken weliswaar deel uit van de carrousel, doch zij zijn niet openbaar. Ze vinden achter gesloten deuren plaats. Stukken voor deze bijeenkomsten worden afzonderlijk van de raadsbundel verspreid.

Het resultaat van het rekenkameronderzoek is wel openbaar. Het wordt in een openbare carrouselbijeenkomst behandeld en vervolgens aangeboden aan de raad.

Bij ‘technische informatie dan wel technisch overleg’ kunnen de fracties opmerkingen maken bij de besluitenlijsten en de verslagen van de politieke markt van de week daarvoor. Deze opmerkingen worden voorgelegd aan het presidium ten behoeve van de vaststelling van de besluitenlijsten en de verslagen. Daarnaast komen hier onderwerpen aan de orde, waarvan het presidium verwacht dat – na technische verduidelijking door de steller van het voorstel – besluitvorming als hamerstuk in de eerstvolgende raad mogelijk is. Mondelinge beantwoording van technische vragen verbetert de afstemming op de bij de fracties levende vragen en de behandelingstermijn.

Ter beperking van het tijdsbeslag verdient het voorkeur, meer eenvoudige vragen zo mogelijk vooraf te stellen (telefonisch of per e-mail).

Het presidium kan besluiten om in uitzonderlijke situaties (bijvoorbeeld bij zeer uitgebreide onderwerpen als de begroting) de behandeling in de carrousel voor te bereiden middels een schriftelijke vragenronde.

De bespreking van een ‘raadsonderwerp’ heeft tot doel onderzoek te doen naar een bepaald onderwerp, op verzoek van de raad of fracties. Een verzoek van de raad zal vaak naar voren komen bij de vaststelling van de Termijnagenda.

De bijeenkomsten van de raadswerkgroepen ter voorbereiding van een raadsopdracht (actieve kaderstelling door de raad) kunnen deel uitmaken van de carrousel; de laatste werkgroep-bijeenkomst maakt in ieder geval deel uit van de carrousel en betreft de bespreking van de concept-raadsopdracht, waarbij de voorzitter van de activiteit kan concluderen tot doorgeleiding naar debat of besluitvorming.

Op verzoek van fracties geven de indieners van het agendapunt een toelichting. De eventueel uitgenodigde maatschappelijke instanties bespreken de huidige stand van zaken rond het onderwerp en raadsleden stellen vragen aan maatschappelijke instanties, van waaruit de discussie wordt gevoerd. Aan het einde van de bespreking trekt de voorzitter de conclusie over een eventueel gewenst vervolg (in de activiteitencarrousel, een raadsdebat of besluitvorming in de vorm van een motie o.i.d.).

De behandeling van een ‘raadsvoorstel/initiatiefvoorstel’ heeft als doel de voorbereiding van besluitvorming. Van de kant van de fracties gaat het om het onderzoeken van het vraagstuk en de voorgestelde oplossing, evenals de uitwisseling van voorlopige opvattingen over de voorgestelde oplossing, bijvoorbeeld door de aankondiging van amendementen en/of moties. De indiener van het voorstel (college/initiatiefnemer) kan hierop zijn reactie (antwoorden/commentaar) geven. Aan het eind van de behandeling concludeert de voorzitter of het voorstel opnieuw in de carrousel aan de orde komt, wordt doorgeleid naar het raadsdebat of doorgeleid naar de besluitvorming.

Raadsopdrachten op voorstel van het college (zgn. passieve kaderstelling) worden op dezelfde wijze behandeld als raadsvoorstellen.

‘Presentaties’ zijn bedoeld om de raad te informeren over een bepaald onderwerp.

Het college kan het presidium verzoeken tot het houden van een presentatie door diensten; daarnaast kunnen ook maatschappelijke instellingen en bewonersgroepen daartoe een verzoek doen.

In principe zijn de leden van het presidium de voorzitters van de activiteiten in de carrousel. Voor presentaties e.d. wordt geen voorzitter aangewezen.

De bijeenkomsten van de rekenkamercommissie worden voorgezeten door de (externe) voorzitter van deze commissie.

Als het presidium bepaalt dat presidiumleden geen voorzittersrol hebben, wijst hij bij de activiteit iemand aan die het voortouw neemt. Dit zal o.a. het geval zijn bij de behandeling van raadsonderwerpen waar – met het oog op de procesvoortgang in de diverse bijeenkomsten – één raadslid (of bij zware onderwerpen, zoals de Heroverwegingsnota, meerdere raadsleden) optreedt (optreden) als procesregisseur(s).

Wethouders, raadsleden en fractievertegenwoordigers (lijstopvolgers) bedenken van tevoren waar ze bij aanwezig willen of moeten zijn. Alles volgen is niet mogelijk; de fracties zijn vrij om te besluiten aan bepaalde activiteiten niet deel te nemen.

Fractievertegenwoordigers zijn vooral voor kleine fracties onmisbaar. Toch zal het ook vaak zo zijn, dat raadsleden tijdens een deel van de carrousel geen actieve rol hebben. Deze tijd kan benut worden om bepaalde activiteiten als toehoorder bij te wonen, informeel overleg te voeren met andere raadsleden/fracties, collegeleden, ambtenaren en bezoekers, en stukken te lezen in de lees-/fractiekamer e.d.

Een fractie kan zich bij een activiteit laten vertegenwoordigen door een fractievertegenwoordiger. Een fractie, bestaande uit één raadslid, kunnen maximaal vier, een fractie, bestaande uit twee of drie raadsleden, maximaal drie en een fractie bestaande uit vier of meer raadsleden maximaal twee fractievertegenwoordigers laten aanwijzen door de raad. De artikelen 10, 13 en 15 van de Gemeentewet zijn van overeenkomstige toepassing op deze fractievertegenwoordigers. De door de raad in 2003 vastgestelde Gedragscode bestuurlijke integriteit geldt uiteraard ook voor deze fractievertegenwoordigers. Ingevolge artikel 25, lid 2, van de Gemeentewet kan op grond van een belang, genoemd in artikel 10 van de Wet openbaarheid van bestuur, geheimhouding worden opgelegd door het college, de burgemeester en een commissie, ieder ten aanzien van de stukken die zij aan de raad of leden van de raad overleggen. Het kan gebeuren dat er stukken ten aanzien waarvan geheimhouding is of wordt opgelegd worden overgelegd in of ten behoeve van een bepaalde activiteit. Duidelijk is dat deze geheimhoudingsplicht dan ook dient te gelden voor de fractievertegenwoordigers.

Van gesprekken met het college, maatschappelijke instellingen en bewonersgroepen en van de bijeenkomsten over raads- en initiatiefvoorstellen worden samenvattende verslagen gemaakt door een notulist.

Van presentaties vindt geen verslaglegging plaats.