Verordening Langdurigheidstoeslag Delfzijl, Appingedam en Loppersum 2011

Ondertekening

Toelichting 1 bij de Verordening Langdurigheidstoeslag Delfzijl, Appingedam en Loppersum 2011

De langdurigheidstoeslag is per 1 januari 2009 gedecentraliseerd naar de gemeenten en heeft geresulteerd in de Verordening Langdurigheidstoeslag gemeenten Delfzijl, Appingedam en Loppersum 2009.De bestaande verordening is tot stand gekomen als gevolg van een wetswijziging in de Wet werk en bijstand waarin van de Langdurigheidstoeslag een bijzondere vorm van (categoriale) bijzondere bijstand is gemaakt. Hiermee staat de regeling open voor eigen beleidsregels van de gemeente.

Artikel 36 WWB is de basis gebleven, maar daarnaast is in artikel 8 lid 1, onderdeel d van de WWB een bepaling toegevoegd, waarin wordt bepaald dat gemeenten in een verordening de precies voorwaarden voor de langdurigheidstoeslag vastleggen.

Deze benadering sluit aan bij het uitgangspunt om, daar waar het kan, de gemeente de vrijheid en verantwoordelijkheid te geven zelf invulling te geven aan een regeling en op die manier optimaal maatwerk te kunnen leveren. Een aantal punten vult de wetgever zelf in, onder meer de wijziging van de minimale leeftijd van 23 jaar naar 21 jaar. De doelstelling van de Langdurigheidstoeslag blijft onveranderd, te weten het op aanvraag bieden van financiële ondersteuning wanneer men langdurig op een laag inkomen is aangewezen en geen perspectief heeft op verbetering van dit inkomen door bijvoorbeeld werkaanvaarding of –uitbreiding. De gemeente kan zelf de hoogte van de langdurigheidstoeslag vaststellen en de doelgroep bepalen. Een belanghebbende komt slechts eenmaal per 12 maanden voor de Langdurigheidstoeslag in aanmerking. Om de doelgroep af te bakenen dient de gemeente een aantal criteria nader in te vullen, zoals het begrip ‘laag inkomen’, wanneer of er sprake is van ‘geen arbeidsperspectief’ en welke termijn aan het begrip ‘langdurig’ verbonden wordt.

De bestaande verordening behoeft aanpassing. De reden hiervan is de Wet Investeren in Jongeren (WIJ), die per 1 oktober 2009 in werking is getreden.De bestaande definiëring van het begrip peildatum blijkt in de praktijk tot tijdrovende procedures te leiden. Er is daarom gekozen voor een aanpassing. De Peildatum komt volgens de nieuwe definiëring overeen met de aanvraagdatum. Het wordt de verantwoordelijkheid van de klant zich tijdig te melden en daarmee zijn recht op LDT veilig te stellen.Op grond van artikel 8, in combinatie met artikel 36 van de Wet werk en bijstand, stelt de gemeenteraad van Appingedam de Langdurigheidstoeslag Delfzijl, Appingedam en Loppersum 2011 vast.

Artikelsgewijs toelichting

In onderstaande toelichting wordt ingegaan op een aantal artikelen, dat toelichting behoeft.

Artikel 1 Begripsbepalingen

In dit artikel worden definities gegeven van begrippen die meer dan eens in de verordening voorkomen, en waarvan het van belang is dat er telkens hetzelfde onder wordt verstaan. In een aantal gevallen wordt verwezen naar definities in de wet om ervoor te zorgen dat er zoveel mogelijk aansluiting blijft bij de wetgeving die van toepassing is. Gekozen is, de referteperiode vast te stellen op 5 jaar, ofwel 60 maanden voorafgaand aan de peildatum. Hiermee is meteen invulling gegeven aan het begrip ‘langdurig’. Dus over de duur van de referteperiode wordt bepaald of iemand langdurig een laag inkomen en een gebrek aan arbeidsmarktperspectief heeft.

Artikel 2 Doelgroep

De doelgroep is in feite iedereen die aan de criteria voldoet welke in deze verordening nader zijn ingevuld. Studenten en scholieren zijn uitgesloten van het recht op de Langdurigheidstoeslag. Het gaat hier om personen die in principe wel aan de voorwaarden zouden voldoen maar van wie gesteld kan worden dat een recht op de Langdurigheidstoeslag niet overeen zou komen met de aard en doelstelling ervan. Van studenten wordt per definitie gesteld dat zij arbeidsmarktperspectief hebben. Om te voorkomen dat degene met een baan met een minimuminkomen, die zijn positie door het volgen van een avondstudie probeert te verbeteren, niet in aanmerking zou komen, is bepalend of de studerende in de referteperiode studiefinanciering heeft genoten. Studiefinanciering is immers alleen mogelijk bij een dagstudie en bij studenten beneden een bepaalde leeftijd. Als het gaat om gehuwden, of degenen die daarmee gelijk te stellen zijn, waarvan één van beiden een uitkering op grond van de Wet op de Studiefinanciering heeft genoten in een periode waarin beiden niet als gehuwd zijn aan te merken, komt het recht de ander toe, voor zover aan de overige voorwaarden is voldaan. Voor personen die op de peildatum structureel in een inrichting verblijven wordt er vanuit gegaan dat er over het algemeen geen vervangingsuitgaven zijn.

Artikel 3 Laag inkomen

Onder laag inkomen wordt verstaan een netto maandinkomen tot 100 % van de bijstandsnorm of de toepasselijke netto inkomensvoorziening op grond van de WIJ. Hiermee wordt aangesloten bij de inkomensgrens zoals die tot 2009 is gehanteerd.Er is bewust niet voor gekozen om het recht op langdurigheidstoeslag ook toe te kennen bij een inkomen boven bijstandsniveau. Van deze bevoegdheid wordt om een tweetal redenen geen gebruik gemaakt. Ten eerste omdat dit mogelijk ongewenste armoedevaleffecten in zich heeft. Weliswaar doen de armoedevaleffecten zich ook voor bij de grens van 100% van de bijstandsnorm, maar belanghebbenden die uitstromen, zullen doorgaans een dermate hoger inkomen ontvangen waardoor het verlies van de langdurigheidstoeslag feitelijk minder wordt gevoeld. Ten tweede is de gedachte achter de langdurigheidstoeslag juist dat mensen die langdurig een inkomen op een sociaal minimum hebben geen financiële ruimte hebben om te reserveren voor onverwachte uitgaven.

Artikel 4 Gebrek aan arbeidsmarktperspectief

Er is een gebrek aan arbeidsmarktperspectief als gedurende de referteperiode sprake is van een laag inkomen als bedoeld in artikel 3 en belanghebbende geen perspectief heeft diens inkomen door arbeidsinschakeling te vergroten of geen perspectief heeft op vooruitgang op de arbeidsmarkt. Dus burgers met inkomsten uit arbeid of in verband met arbeid kunnen ook in aanmerking komen voor Langdurigheidstoeslag zolang zij aan de inkomenseis voldoen. Deze burgers hebben een gebrek aan perspectief om door middel van progressie op de arbeidsmarkt het inkomen te vergroten en de wetgever heeft deze groep niet willen uitsluiten van het recht op de Langdurigheidstoeslag. Jongeren tot 27 jaar met een werkleer aanbod vanuit de WIJ hebben geen gebrek aan arbeidsmarktperspectief. Doelstelling van de WIJ is de duurzame arbeidsparticipatie in regulier werk van jongeren tot 27 jaar. Om dit te bereiken is in de wet een recht op een zogenaamd werkleer aanbod vastgelegd.

Artikel 5 Hoogte Langdurigheidstoeslag

De Langdurigheidstoeslag is een percentage (38%) van de norm gehuwden, alleenstaande ouder en alleenstaande. De hoogte van de bijstandsnormen wordt echter enkele malen per jaar vastgesteld. Om geen verschillende Langdurigheidstoeslagen te krijgen is besloten voor alle aanvragen de norm van één vaste maand als uitgangspunt te nemen voor de berekening. Dit is de bijstandsnorm van de maand juli voorafgaand aan het jaar van aanvraag. Het bedrag wat vervolgens uit de berekening volgt, wordt naar boven afgerond op hele tientallen. Dit bedrag wordt jaarlijks in januari bekendgemaakt en geldt voor het gehele kalenderjaar. In het vierde lid is een regeling in overeenstemming met artikel 24 WWB en artikel 28, lid 3 WIJ gegeven voor situaties waarin bij gehuwden één van de beide partners is uitgesloten van het recht op landurigheidstoeslag op grond van artikel 11 WWB dan wel artikel 2 WIJ (geen Nederlander of niet gelijkgesteld) of artikel 13, lid 1 van de WWB dan wel artikel 23, lid 1 van de WIJ (uitsluitingsgronden zoals detentie). De WWB en Wij voorzien immers niet in een afwijzingsgrond voor de rechthebbende echtgenoot, terwijl echter het toekennen van het bedrag voor gehuwden in dergelijke situaties ook niet redelijk is. 

Dit vierde lid ziet alleen toe op de situatie dat er bij een echtgenoot sprake is van een uitsluitingsgrond zoals bedoeld in genoemde artikelen. NB Wanneer één van de gehuwden niet in aanmerking komt voor het recht op langdurigheidstoeslag wegens het niet voldoen aan de voorwaarden genoemd in artikel 26 van de wet of deze verordening, hebben beide echtgenoten geen recht op langdurigheidstoeslag. Het recht op langdurigheidstoeslag komt gehuwden gezamenlijk toe. Zij moeten daarom ook allebei, zowel afzonderlijk als gezamenlijk, aan de voorwaarden voldoen.

Artikel 6 Bestemming Langdurigheidstoeslag

Onder de diverse bijstandswetten is als uitgangspunt gehandhaafd dat een deel van een bijstandsuitkering aangewend kan worden als reserveringscapaciteit. In de praktijk blijkt dat van een inkomen rond bijstandsniveau de reserveringsmogelijkheden voor vervangingsuitgaven na drie tot vijf jaar tot een minimum zijn geslonken. Hoewel er dus vaak binnen het periodieke inkomen geen ruimte meer zit om te reserveren, mag bij de beoordeling van een aanvraag om bijzondere bijstand de al verstrekte LDT als reserveringscapaciteit in aanmerking worden genomen.