Groenbeleidsplan gemeente Barendrecht

Met het vervaardigen van dit groenbeleidsplan heeft de gemeente haar ambities gesteld voor het groen binnen Barendrecht. Het plan geeft kaders en beleidsambities weer en gaat in op de huidige situatie van en de ambities voor de groenstructuur en

-inrichting en het groenbeheer. In dit plan is bovendien specifiek aandacht besteed aan bomen, omdat deze van groot belang zijn voor de vorming en het behoud van de groene uitstraling van Barendrecht.

 

Groen in Barendrecht nu

Het landschap is altijd bepalend geweest voor de structuur van Barendrecht. Het landschap werd bepaald door abiotische factoren (bodem, water en klimaat) en door menselijk handelen (inpoldering, agrarisch gebruik, bewoning, etc.) Eigenlijk was er sprake van een soort evenwicht. Door de oprukkende verstedelijking en moderne technieken is dat evenwicht steeds meer onder druk komen te staan. Het menselijk ingrijpen bepaalde immers in toenemende mate het landschap en de structuur, waardoor haar karakteristieke kenmerken dreigden te verdwijnen.

 

Qua inrichting is het groen binnen de gemeente Barendrecht grofweg onder te verdelen in 3 groepen, namelijk de vlakken, lijnen en punten. Tot de vlakken behoren de grote recreatiegebieden, groenparken, sportparken, begraafplaatsen en buitengebieden, die gezien het areaal en hun diversiteit aan karakter en functie van groot belang zijn voor de hoofdgroenstructuur van Barendrecht. Daarnaast zijn de dijken, hoofdwegen, fietsverbindingen en de TramPlus de lijnvormige, en daardoor de verbindende, elementen binnen de groenstructuur. Ook de (knoop)punten, veelvuldig te vinden in de vorm van rotondes, vervullen vaak een representatieve, groene (sier)functie. Tevens staan op markante plaatsen in Barendrecht oude bomen die door hun imposante grootte en vorm, enorm beeld- en sfeerbepalend zijn.

 

Door de Raad voor het Landelijk Gebied is 75 m² gebruiksgroen per woning als richtgetal aangegeven. Als puur gekeken wordt naar het groen in de woonwijken, haalt Barendrecht dit richtgetal niet. Echter als het aan de woonwijken grenzende groenareaal van de groengebieden in de berekening wordt meegenomen, blijkt dat in Barendrecht meer dan 75 m² gebruikgroen per woning aanwezig is.

 

Uit de kwaliteitsmeting bleek dat ten aanzien van het beheer en onderhoud gemiddeld ‘basis’ tot ‘hoog’ wordt gescoord. Aandacht is nodig voor het groen in de parken, omdat daar op plaatsen een lage kwaliteit is gemeten.

Uit de recentste uitkomsten van de Barendrechtse Barometer komt naar voren dat de burger zijn wijk waardeert met een 7,5. Voor het meten van de subjectieve kwaliteit is tevens gekeken naar de klachten en meldingen, waaruit blijkt dat de bomen en het overhangend groen zorgen voor de meeste ‘groenklachten’.

 

Kaders voor groen

De gemeente vindt de aanwezigheid van groen in de leefomgeving belangrijk. Groen is namelijk van groot belang voor de leefbaarheid en de volksgezondheid. Bovendien draagt groen bij aan de economie. Groen is ook natuur en het haalt de natuur van de buitengebieden dichterbij de woonomgeving.

 

Hoe de gemeente met groen om moet gaan is (deels) bepaald in wetten, richtlijnen en beleidsstukken van het rijk, de provincie, het waterschap, de stadsregio en de gemeente zelf. Deze kaders zijn de grenzen waarbinnen dit groenbeleid is geformuleerd. Uiteindelijk gaat het echter om de ambities die de gemeente nastreeft. De belangrijkste ambitie is dat de gemeente wil voldoen aan de wettelijke verplichtingen. Dit houdt in dat er boomveiligheidscontroles moeten worden uitgevoerd en er in het kader van de Flora- en faunawet, een gedragscode voor bestendig beheer moet worden opgesteld. Teven willen we als gemeente er samen met de burgers voor zorgen dat het groen blijft in de gemeente. Barendrecht streeft immers naar de titel van ‘Groenste gemeente van Nederland’ in 2012.

Ook stellen we de veiligheid voorop. Het groen moet immers veilig zijn voor het verkeer, mogelijkheden bieden voor sociale controle en kwalitatief zo goed zijn dat de gebruiker geen gevaar loopt. Ook groen van particulieren mag daarbij geen gevaar opleveren voor de gebruiker van het openbare gebied. Tot slot is dereguleren een ambitie van niet alleen de rijksoverheid maar ook van de gemeente Barendrecht. De ambitie is dan ook om, met behulp van minder regels, de monumentale en waardevolle bomen beter te beschermen.

 

Ambities voor structuur en inrichting

De ambities voor de structuur en inrichting zijn allemaal terug te voeren op één woord namelijk DUURZAAM, dat wil zeggen met het oog op de toekomst gericht. Het groen is beheerbaar en de soorten en materialen passen bij de plaats en functie. Daarnaast is voor het meer natuurlijk groen een duidelijk eindbeeld geformuleerd. Ook wil de gemeente haar groenstructuren zichtbaarder en sterker maken, waarbij zowel de hoofdstructuren als de wijkstructuren de aandacht verdienen. Uiteraard geldt dit ook voor bomen. De bomen die we planten, moeten geschikt zijn voor de standplaats en moeten passen binnen de toekomstige (eind)situatie

 

Ambities voor beheer

Ook bij beheer komt het begrip duurzaamheid om de hoek kijken. Daarom wordt onkruid in beplanting niet langer meer chemisch bestreden en wordt geen groenareaal meer verkocht aan derden. Dit is immers ruimte voor de toekomst. Bovendien gaat de beheerder meer aandacht schenken aan de naleving van de regels voor een juist beheer van het groen. De gemeente wil namelijk kwaliteit leveren met en door het groenbeheer. Daarnaast wil de gemeente de continuïteit in het groene beeld garanderen door het groen cyclisch te beheren en op tijd te vervangen. Het groene beeld in Barendrecht moet immers constant op peil zijn. Verder worden bomen die overlast geven, niet meer zomaar gekapt. Per situatie wordt een zorgvuldige afweging gemaakt en een onderbouwd besluit genomen. Overigens worden jonge bomen goed begeleid in hun groei zodat ook in de toekomst Barendrecht gekenmerkt wordt door prachtige en kwalitatief hoogwaardige bomen.

 

Kosten

Om deze ambities te kunnen realiseren, is (extra) geld nodig. Daarbij is onderscheid gemaakt in onvermijdelijke kosten en kosten die afhankelijk zijn van politieke keuzes. Naast de kosten die voortvloeien uit de wettelijke kaders (boomveiligheidscontroles) zijn ook de kosten voor het duurzaam in stand houden van het groenareaal en de bomen aan te merken als onvermijdelijke kosten. Het gevolg van deze ambitie is dat er in 2009 een financieel tekort is van   €211.000, wat oploopt tot  €525.000 in 2012. Het tekort in 2012 wordt bovendien mede veroorzaakt door de uitbreiding van het beheerareaal (geluidswal A15). Deze areaaluitbreiding maakte destijds geen deel uit van de meerjarenbegroting.

Daarnaast zijn met betrekking tot het groen ook nog politieke keuzes te maken, te weten het doorvoeren van een kwaliteitsverbetering en het niet-chemisch bestrijden van onkruid in beplanting. De financiële consequenties van deze keuzes zijn inzichtelijk gemaakt en bedragen  €258.000 in 2009, oplopend tot  €297.000 in 2012.

 

Actieprogramma

Om de ambities te kunnen verwezenlijken is actie nodig. Daarvoor is een actieprogramma ontwikkeld waarbij naast het beoogde doel en de aanpak ook een prestatie indicator is omschreven. Deze indicator maakt het meetbaar of de aanpak voldoende is geweest om het gewenste effect te bereiken. Op basis van prioriteit en urgentie is tenslotte onderscheid gemaakt in de uitvoering op korte, middellange en lange termijn.