Winkeltijdenverordening gemeente Beuningen 2013

Toelichting Verordening winkeltijden gemeente Beuningen 2013

Algemeen deel

Op 28 mei 2013 heeft de Eerste Kamer ingestemd met een initiatiefwet tot wijziging van deWinkeltijdenwet. Deze wetswijziging is op 1 juli 2013 in werking getreden. Op grond van de gewijzigde Winkeltijdenwet blijven de wettelijke verboden om winkels op zon-, feestdagen en op werkdagen voor 6 uur en na 22 uur open te stellen, op zichzelf bestaan. Gemeenten kunnen na de wetswijziging echter zelf bepalen of – en in hoeverre – zij vrijstelling of ontheffing verlenen van deze verboden. De uitzonderingsbepalingen daarvoor uit de nu nog geldende Winkeltijdenwet, zoals de toerismebepaling en de avondwinkelbepaling, komen namelijk te vervallen.

De met betrekking tot deze verordening meest relevante bepalingen van de Wtw, deartikelen 2 en 3, luiden na de wetswijziging als volgt:

Artikel 2

• 1.

  Het is verboden een winkel voor het publiek geopend te hebben:

  • a.

    op zondag;

  • b.

    op Nieuwjaarsdag, op Goede Vrijdag na 19 uur, op tweede Paasdag, op Hemelvaartsdag,op tweede Pinksterdag, op 24 december na 19 uur, op eerste en tweede Kerstdag en op4 mei na 19 uur;

• c.

  op werkdagen voor 6 uur en na 22 uur.

  • 2.

    Het is voorts verboden op de in het eerste lid bedoelde dagen en tijden in de uitoefeningvan een bedrijf, anders dan in een winkel, goederen te koop aan te bieden of te verkopenaan en in rechtstreekse aanraking met particulieren.

Artikel 3

• 1.

  De gemeenteraad kan bij verordening vrijstelling verlenen van de in artikel 2 vervatte verboden.

• 2.

  De gemeenteraad kan bij verordening aan burgemeester en wethouders de bevoegdheidverlenen om in de gevallen, in de verordening aan te wijzen, en met inachtneming van dedaarin gestelde regels op daartoe strekkend verzoek ontheffing van de in het eerste lid bedoeldeverboden te verlenen.

3.De vrijstellingen en ontheffingen kunnen onder beperkingen worden verleend. Aan devrijstellingen en ontheffingen kunnen voorschriften worden verbonden.

De bevoegdheid van gemeenten wordt zo ruim dat zowel algehele handhaving van de verbodenals het volledig terzijde stellen daarvan tot de mogelijkheden behoort. Hetzelfde geldtvoor alle opties die daartussen zitten. De beperkingen voor het gemeentelijk beleid – en degemeentelijke regels – voor de zondags- en avondopenstelling kunnen alleen nog gevondenworden in het Vrijstellingenbesluit Winkeltijdenwet (de daarin opgenomen vrijstellingen geldenzondermeer) en ander hoger recht. Met betrekking tot dat laatste zijn, zoals hieronderuiteengezet zal worden, met name de algemene beginselen van behoorlijk bestuur van belang,

vooral waar deze een zorgvuldige belangenafweging voorschrijven.

Belangenafweging

De wijziging van de wet heeft tot gevolg dat de gemeente keuzes moet maken. Er is daarom onderzoek gedaan naar de wensen die er leven binnen de gemeente Beuningen.

Uit het onderzoek is gebleken dat er een duidelijke voorkeur bestaat voor het vrijgeven van de koopzondagen. Ondernemers willen graag de vrijheid hebben om hierover onderling afspraken te maken. Men stelt het op prijs dat er zo weinig mogelijk voorwaarden gelden. Een enquête onder consumenten/bewoners van de gemeente Beuningen laat hetzelfde beeld zien. Uit de enquête blijkt dat 65% van de deelnemers voorstander is van verruiming van de koopzondagen. Maar liefst 77% vindt dat het openen van winkels op zondagen zo veel mogelijk aan de winkeliers zelf moet worden overgelaten. Wel stelt men duidelijkheid op prijs ten aanzien van openingstijden. Tijdens het onderzoek is ook gebleken dat in Beuningen ruimte is voor een vrijere opvatting over de zondagsrust. Het geloof wordt slechts eenmaal aangehaald door de tegenstanders. Ook bij de ondernemers zelf blijkt dit geen punt van discussie te zijn. De brandweer en politie hebben aangegeven geen problemen te hebben met verruiming van de koopzondagen. De leefbaarheid, veiligheid en openbare orde bij koopzondagen komt niet in gevaar door de verruiming. De gemeente zelf tenslotte kiest voor deregulering. Dit betekent dat de gemeente rekening houdt met de volgende uitgangspunten:

• ·

  Geen overheidsbemoeienis, tenzij de noodzaak daartoe duidelijk aanwezig is.

• ·

  Minder detaillering: niet alle denkbare situaties in een regel vatten.

• ·

  Afschaffen van regels die niet of nauwelijks worden gebruikt.

• ·

  Afschaffen van regels die niet gehandhaafd kunnen worden, ofwel omdat het niet praktisch is ofwel omdat er bestuurlijk nooit handhavingcapaciteit voor wordt vrijgemaakt.

• ·

  Leesbaarheid en toegankelijkheid zijn niet ondergeschikt aan juridische volledigheid.

Het verruimen van de koopzondagen betekent dat er minder regels nodig zijn. Dit leidt automatisch tot minder bureaucratie. Verder vind de gemeente het van belang dat de concurrentiepositie en de aantrekkingskracht van winkels binnen de gemeente niet in gevaar komt. Een aantal omliggende gemeenten hebben de regeling rond de koopzondagen al verruimd. Wanneer geen gehoor wordt gegeven aan de oproep van ondernemers en bewoners kan dit nadelige consequenties hebben voor de concurrentiepositie van deze gemeente. Dit kan weer nadelige gevolgen hebben voor de werkgelegenheid binnen onze gemeente. Al met al laat de belangenafweging zien dat er voldoende draagvlak is voor verruiming van de koopzondagen. Uitgangspunt van de Verordening is om niet alle mogelijke situaties op voorhand te regelen. De Verordening is daarom kort en krachtig gehouden.

Algemene vrijstelling

In de gemeente Beuningen spelen vooral twee thema’s:

• -

  verruiming van het aantal koopzondagen (eventueel per deelgebied)

• -

  mogelijkheid voor (alle) supermarkten om op elke zondag open te zijn.

Door een algemene vrijstelling van de verboden van artikel 2 lid 1 van de Winkeltijdenwet op te nemen in de Winkeltijdenverordening mogen alle winkels, dus zowel supermarkten als overige winkels, iedere zondag open. Een indeling in deelgebieden is niet langer nodig. Voor wat betreft de openingstijden is er wel een beperking opgenomen. Zo is het niet toegestaan om voor 12.00 en na 19.00 uur de winkels te openen. Voor supermarkten geldt op verzoek van een meerderheid van de supermarkten dat zij de winkel mogen openen op zon- en feestdagen tussen 13.00 en 17.00 uur. Ook is laden en lossen op zondagen en feestdagen niet toegestaan. Dit heeft als voordeel dat in de ochtend en avonden de (zondags)rust bewaard blijft. Eventuele overlast voor direct omwonenden kan hierdoor ook worden beperkt.

Een aantal feestdagen zijn uitgesloten van de algemene vrijstelling

Bij de algemene vrijstelling zijn voor wat betreft de feestdagen wel een aantal uitzonderingen opgenomen. Het gaat om eerste Kerstdag, eerste Paasdag, eerste Pinksterdag en Nieuwjaarsdag. Deze feestdagen zijn voor veel mensen dermate belangrijk dat het openen van winkels op deze dagen een brug te ver is. Ter bescherming van deze bijzondere feestdagen geldt hiervoor niet de algemene vrijstelling. Overigens bleek ook tijdens de bijeenkomst met ondernemers dat dit standpunt door hen wordt gesteund.

De individuele ontheffing

In de Verordening wordt de mogelijkheid gecreëerd voor burgemeester en wethouders om voor de resterende verboden individuele ontheffingen te verlenen. De algemene vrijstelling waarvoor gekozen wordt ziet namelijk slechts op de koopzondagen en een aantal feestdagen. Voor de overige verboden van artikel 2 van de Winkeltijdenwet kan daarom nog steeds een ontheffing noodzakelijk zijn. Denk aan aanvragen voor avondwinkels op werkdagen. Ook voor straatverkoop geldt de algemene vrijstelling niet.

In de oude Winkeltijdenverordening kon het college beslissen over aanvragen van winkels die in de avonduren (na 22.00 uur en voor 6.00 uur) open wilden. Hiervoor bestond in onze gemeente overigens weinig belangstelling. Ook kon het college beslissen over aanvragen voor ontheffingen extra koopzondagen bij bijzondere gelegenheden. Dit zal nu veel minder vaak voorkomen, aangezien voor de koopzondagen nu een algemene vrijstelling geldt. De campingwinkel op de Groene Heuvels viel onder de oude verordening onder de toerismebepaling en mocht hierdoor elke zondag open tussen 8.00 en 20.00 uur. Voor deze winkel kan door het college een ontheffing worden verleend om deze ruimere openingstijden op zondag mogelijk te maken.

De Verordening gaat ervan uit dat voor individuele aanvragen de ontheffing het belangrijkste instrument is. Per geval is dan een afweging te maken door het college of de gewenste openstelling zich verhoudt met belangen van de woon- en leefomgeving, de veiligheid en de openbare orde. Er kunnen door het college verder beperkingen en voorschriften aan de ontheffing worden verbonden.