Handhavingsverordening Participatiewet, IOAW en IOAZ 2015 gemeente Bunschoten

Ondertekening

ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING OP DE HANDHAVINGSVERORDENING PARTICIPATIEWET, IOAW en IOAZ 2015 GEMEENTE BUNSCHOTEN

ALGEMEEN

Onder handhaving worden “alle activiteiten die ervoor zorgen dat mensen zich aan wet- en regelgeving houden” verstaan.

Handhaving draagt bij aan een goede balans tussen het recht op een uitkering en de plicht om mogelijk zelf in het bestaan te voorzien. Fraude verstoort dit evenwicht. Wie de uitkering misbruikt gebruikt ten onrechte gemeenschapsgeld en haalt uiteindelijk de solidariteit onderuit en belemmert een doeltreffende bevordering van de uitstroom.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat handhaving in de wetten een prominente plaats heeft gekregen. Aan het onderwerp is expliciet aandacht besteed in artikel 8b Participatiewet, artikel 35 IOAW en artikel 35 IOAZ.

Het is belangrijk bij het handhavingsbeleid te onderkennen dat er achtereenvolgens gehandeld kan worden met preventieve maatregelen en repressieve maatregelen. Preventieve maatregelen richten zich op het voorkomen van fraude door optimale voorlichting en dienstverlening. Tot de repressieve maatregelen behoren het vroegtijdig constateren en afhandelen van niet nagekomen verplichtingen en fraude.

Zoals hierboven al aangegeven staat op het terrein van handhaving het bevorderen van de spontane nalevingbereidheid van de uitkeringsgerechtigden voorop. Uitkeringsgerechtigden worden (iedere keer weer) gewezen op de aan de uitkering verbonden verplichtingen. Het is daarbij echter niet realistisch te denken dat daarmee in alle gevallen voorkomen wordt dat door uitkeringsgerechtigden onjuiste of onvolledige informatie verstrekt wordt. In die gevallen zullen repressieve maatregelen gehanteerd worden. In dit kader zijn dat opsporing, zo nodig met inzet van de sociale recherche en sanctionering.

Artikel 1

In dit artikel zijn een aantal begrippen omschreven. Begrippen die niet omschreven zijn hebben dezelfde betekenis als in de Participatiewet, IOAW, IOAZ en de Algemene wet bestuursrecht.

Artikel 2

Met dit artikel wordt aangegeven dat het totaalconcept hoogwaardig handhaven niet in deze verordening wordt geregeld. Deze verordening geeft alleen een opsomming van de andere gemeentelijke stukken die in onderling verband het totaalconcept hoogwaardig handhaven regelen.

Artikel 3

In dit artikel wordt aangegeven dat het college verantwoordelijk is voor de vaststelling van een tweetal stukken waarin wordt aangegeven hoe er vorm dient te worden gegeven aan de handhaving. Naast de algemene doelstellingen staat in deze stukken aangegeven hoe er tot een goede handhaving wordt gekomen, hoe de controle in de praktijk plaatsvindt, welke instrumenten en hulpmiddelen gebruikt worden enz..

Artikel 4

Een belangrijk aspect van hoogwaardig handhaven is het reageren op geconstateerd niet naleven van verplichtingen dan wel fraude. Rechten en plichten zijn twee kanten van één medaille. Het recht op bijstand of uitkering is altijd verbonden aan de plicht zich in te zetten om weer onafhankelijk van de uitkering te worden. Dit betekent dat de vaststelling van de hoogte van de uitkering niet alleen afhangt van de toepasselijke norm en de beschikbare middelen van de belanghebbende, maar ook van de mate waarin de opgelegde verplichtingen worden nagekomen. Het gaat hierbij om zowel verplichtingen die te maken hebben met de arbeidsinschakeling als om verplichtingen die te maken hebben met het rechtmatig ontvangen van een uitkering. In de maatregelenverordening staan normeringen opgenomen hoe er gereageerd wordt op het niet nakomen van de al dan niet geüniformeerde arbeidsverplichtingen, tekortschietend besef van verantwoordelijkheid en zeer ernstige misdragingen.

Artikel 5

Het terugvorderen van ten onrechte verleende bijstand of uitkering en daar waar mogelijk het terugvorderen van bijstand op derden (verhaal) heeft direct te maken met het voor ogen staande hoogwaardige handhavingsbeleid. In de wet is het een verplichting om ten onrechte verleende bijstand of uitkering terug te vorderen en het daar waar mogelijk toepassen van verhaal van bijstand op derden. Deze verplichting wordt gehanteerd en de regels waarlangs dit gebeurt zijn door het college vastgesteld.

Artikel 6

In deze verordening staat al aangegeven dat het hoogwaardige handhavingsbeleid vorm wordt gegeven middels allerlei andere stukken waaronder verordeningen, plannen en beleidsregels. Ondanks dat lijkt het toch zinvol te bepalen dat het college nadere regels kan vaststellen ter uitvoering van deze verordening. Hiermee wordt voorkomen dat niet geregelde (afgeleide) zaken iedere keer voorgelegd moeten worden aan de gemeenteraad ter besluitvorming. Om deze reden is in dit artikel ook de bevoegdheid aan het college gegeven om te beslissen op zaken die niet in deze verordening zijn geregeld.

Artikel 7

Dit artikel behoeft geen nadere toelichting.

Artikel 8

Dit artikel behoeft geen nadere toelichting.

Artikel 9

Dit artikel behoeft geen nadere toelichting.