Beleidsregel Besluit proceskosten bestuursrecht

Toelichting behorende bij de Beleidsregel Besluit proceskosten bestuursrecht

Inleiding

In toenemende mate wordt in bezwaarschriften, die zijn gericht tegen de in het kader van de Wet waardering onroerende zaken (Wet WOZ) genomen (waarde)beschikkingen, op grond van artikel 7:15 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) een verzoek ingediend om vergoeding van proceskosten. Een dergelijk verzoek dient te worden beoordeeld met inachtneming van het Besluit proceskosten bestuursrecht. In artikel 1 van dit besluit worden de voor vergoeding in aanmerking komende kosten limitatief opgesomd. In de bezwaarschriften wordt vaak een verzoek ingediend voor vergoeding van kosten van door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand (artikel 1, onderdeel a, besluit proceskosten bestuursrecht) en de kosten van een deskundige die een verslag (lees: taxatierapport) heeft uitgebracht (artikel 1, onderdeel b, Besluit proceskosten bestuursrecht).

In de praktijk is niet altijd duidelijk op welke wijze een vergoeding voor proceskosten wordt berekend. Deze beleidsregel dient ervoor om aan deze onduidelijkheid een einde te maken. Hierna wordt per artikel een nadere toelichting gegeven.

Artikel 1

Ten aanzien van de kosten van door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand geldt op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht een genormeerde kostenvergoeding. Daarbij wordt per zaak beoordeeld van welke van de in dit besluit opgenomen proceshandelingen in bezwaar sprake is. Aan iedere proceshandeling is een puntenwaardering toegekend. In bezwaar kunnen de volgende proceshandelingen worden onderscheiden:

• 1.

  het indienen van een bezwaarschrift 1,0 punt

• 2.

  het verschijnen bij een hoorzitting 1,0 punt

• 3.

  het verschijnen bij een nadere hoorzitting 0,5 punt

Ten aanzien van het horen van een belanghebbende wordt het telefonisch horen in het kader van deze beleidsregel niet aangemerkt als horen. Als gevolg daarvan wordt bij telefonisch horen geen punt toegekend. Van horen is eerst sprake indien een hoorzitting daadwerkelijk wordt bijgewoond.

Het aantal punten wordt vermenigvuldigd met het in het Besluit proceskosten bestuursrecht opgenomen bedrag per punt. Vervolgens dient een wegingsfactor voor de zaak te worden bepaald (variërend van zeer licht tot zeer zwaar). Uit de uitspraak van Gerechtshof Amsterdam van 15 augustus 2008, nr. 07/00181, LJN: BF0084, volgt dat de toepassing van de wegingsfactoren, op grond van de toelichting op het Besluit proceskosten bestuursrecht, steeds in overeenstemming moet zijn met de bewerkelijkheid en de gecompliceerdheid van de zaak en de daarmee verband houdende werkbelasting van de rechtsbijstandverlener. In deze beleidsregel is, met inachtneming van deze uitspraak, invulling gegeven aan de toepassing van de wegingsfactoren.

Op grond van deze beleidsregel is een zaak in beginsel gemiddeld is, tenzij een zaak als zeer licht dient te worden aangemerkt. Van een zeer lichte zaak is bijvoorbeeld sprake indien een bezwaarschrift summier is gemotiveerd. Daarvan is onder meer sprake indien in het bezwaarschrift:

• a.

  is aangevoerd dat de vastgestelde WOZ-waarde te hoog is;

• b.

  is verwezen naar de koopprijs van de betreffende onroerende zaak;

• c.

  is aangevoerd dat sprake is van een onjuiste registratie van een bijgebouw;

• d.

  is aangevoerd dat sprake is van een onjuiste tenaamstelling;

• e.

  is aangevoerd dat sprake is van een kenbare schrijffout in de WOZ-beschikking;

• f.

  uitsluitend wordt verwezen naar een bezwaarschrift, dat betrekking had op de voor een ander kalenderjaar vastgestelde WOZ-waarde;

• g.

  slechts wordt verwezen naar een lopende beroepsprocedure (waaronder mede wordt begrepen hoger beroep en beroep in cassatie), die betrekking heeft op de voor een ander kalenderjaar vastgestelde WOZ-waarde;

• h.

  is aangevoerd dat niet tijdig een besluit is genomen.

Nadat het aantal punten is vermenigvuldigd met het bedrag per punt en de van toepassing zijnde wegingsfactor dient nog te worden beoordeeld of sprake is van samenhangende zaken. Daarvan is sprake indien aan de volgende voorwaarden is voldaan:

• 1.

  de bezwaarschriften zijn (nagenoeg) gelijktijdig door een of meer belanghebbenden ingediend;

• 2.

  de bezwaarschriften zijn tegen nagenoeg identieke besluiten ingediend;

• 3.

  de bezwaarschriften zijn op vergelijkbare gronden ingediend;

• 4.

  de bezwaarschriften zijn door een of meer personen ingediend, die deel uitmaken van dezelfde organisatie en van wie de werkzaamheden in elk van de zaken nagenoeg identiek konden zijn.

Uit het arrest van de Hoge Raad van 1 oktober 2004, nrs. 37 851, 39 191 en 39 192, LJN: AR3090, volgt dat geen sprake is van samenhangende zaken indien een gemachtigde in een geschrift bezwaar maakt tegen de WOZ-waarde van verschillende onroerende zaken.

Verder volgt uit het arrest van de Hoge Raad van 19 december 2008, nr. 44 041, LJN: BG7294, dat zaken die niet gegrond zijn niet als samenhangende zaken dienen te worden aangemerkt.

Indien sprake is van samenhangende zaken dient te worden beoordeeld hoeveel zaken samenhangend zijn. Zijn dat er twee of drie dan wordt het resultaat van de berekening van het aantal punten x het geldende tarief per punt x de van toepassing zijnde wegingsfactor met factor 1 vermenigvuldigd. Indien sprake is van 4 of meer samenhangende zaken wordt het resultaat van de berekening van het aantal punten x het geldende tarief per punt x de van toepassing zijnde wegingsfactor met factor 1,5 vermenigvuldigd.

Artikel 2

Ten aanzien van de kosten van een deskundige die een verslag (lees: taxatierapport) heeft

uitgebracht, geldt dat de vergoeding van deze kosten wordt vastgesteld met

overeenkomstige toepassing van het bepaalde bij en krachtens de Wet tarieven in

strafzaken. Als gevolg daarvan geldt een maximum uurtarief van € 81,23 exclusief BTW.

In de praktijk wordt vaak een taxatierapport overgelegd, waarbij wordt verzocht om de kosten

van dit rapport te vergoeden. Ten einde te beoordelen of de kosten van een taxatierapport

redelijk zijn, is een onderzoek verricht naar de kosten en tijdsbesteding van een taxatie in

Nederland. Daarbij is navraag gedaan bij verschillende organisaties, die taxaties verrichten.

Uit voornoemd onderzoek blijkt dat in hoofdlijnen veelal wordt uitgegaan van de volgende

tijdsbesteding:

• a.

  3 uren indien het taxatierapport betrekking heeft op een onroerende zaak die dient tot woning, welk aantal wordt verhoogd met 1 indien de zaak inpandig is opgenomen;

• b.

  4 uren indien het taxatierapport betrekking heeft op een onroerende zaak die niet dient tot woning en deze zaak is aan te merken als een courante niet-woning, welk aantal wordt verhoogd met 1 indien de zaak inpandig is opgenomen;

• c.

  5 uren indien het taxatierapport betrekking heeft op een onroerende zaak die niet dient tot woning en deze zaak is aan te merken als een incourante niet-woning, welk aantal wordt verhoogd met 1 indien de zaak inpandig is opgenomen.

Verder blijkt uit een uitspraak van Rechtbank Amsterdam van 20 december 2010, nr. AWB

101/386, LJN: BO8903, dat de taxatiewerkzaamheden niet van zodanig wetenschappelijke of

bijzondere aard zijn dat daaraan het maximumtarief dient te worden toegekend. De

rechtbank acht een uurtarief van € 40,61 exclusief BTW niet onredelijk. Op basis van deze

uitspraak alsmede gelet op voornoemd onderzoek zijn in deze beleidsregel de volgende

uurtarieven opgenomen:

• a.

  € 40,00 exclusief BTW indien het taxatierapport betrekking heeft op een onroerende zaak die dient tot woning, welk bedrag wordt verhoogd met BTW indien de BTW op belanghebbende drukt;

• b.

  € 50,00 exclusief BTW indien het taxatierapport betrekking heeft op een onroerende zaak die niet dient tot woning en deze zaak is aan te merken als een courante niet-woning, welk bedrag wordt verhoogd met BTW indien de BTW op belanghebbende drukt;

• c.

  € 60,00 exclusief BTW indien het taxatierapport betrekking heeft op een onroerende zaak die niet dient tot woning en deze zaak is aan te merken als een incourante niet-woning, welk bedrag wordt verhoogd met BTW indien de BTW op belanghebbende drukt.

Op grond van het arrest van de Hoge Raad van 9 juli 1999, nr. 34 442, Belastingblad 1999,

blz. 621, dient BTW te worden vergoed, indien de BTW op belanghebbende drukt.

Voornoemde uurtarieven worden ook gehanteerd indien een deskundige daadwerkelijk een

hoorzitting bijwoont. Het van toepassing zijnde uurtarief wordt in dat geval vermenigvuldigd

met het aantal uren dat met de hoorzitting is gemoeid.

Ten aanzien van de vergoeding van de kosten van een deskundige die een verslag (lees:

taxatierapport) heeft uitgebracht, wordt nog opgemerkt dat op grond van de uitspraken van

onder andere Rechtbank Amsterdam van 30 november 2006, nr. 06/1171, LJN: AZ4881 en

Rechtbank Arnhem van 28 december 2010, nr. AWB 10/454, LJN: BP1769, niet relevant is

of de betreffende deskundige bij hetzelfde bedrijf werkzaam is als de derde die beroepsmatig

rechtsbijstand verleent. In dat geval is het denkbaar dat het moeilijker is om na te gaan of de

kosten die als deskundigenkosten worden opgevoerd uitsluitend samenhangen met de

ingeschakelde taxatietechnische expertise dan wel dat deze kosten (mede) betrekking

hebben op kosten van advisering van rechtskundige aard, waarvan de vergoeding reeds

begrepen is in de kostenvergoeding voor beroepsmatig verleende rechtsbijstand. Deze

omstandigheid leidt ertoe dat de kosten van de deskundige zorgvuldig moeten worden

onderscheiden. Als gevolg daarvan wordt op grond van deze beleidsregel een nadere

onderbouwing verlangd van de kosten die als deskundigenkosten worden opgevoerd.

Artikel 3

Ten aanzien van reis- en verblijfkosten van een belanghebbende geldt dat reiskosten worden

vergoed op basis van een kaartje openbaar vervoer 2e klasse, tenzij de reis (redelijkerwijs)

per openbaar vervoer niet mogelijk is. In dat geval worden de reiskosten vergoed tegen een

bedrag van € 0,28 per kilometer. Op grond van de uitspraak van Gerechtshof Amsterdam

van 26 mei 2004, nr. 02/04617, LJN: AP1069, wordt de hoogte van de vergoeding van

verblijfkosten in goede justitie bepaald. Op grond van deze beleidsregel worden daarbij in

beginsel de werkelijk gemaakte kosten vergoed, mits deze kosten redelijk (dat wil zeggen

niet bovenmatig) zijn.

Artikel 4

Van verlet is sprake indien een belanghebbende verlof dient te nemen om bijvoorbeeld een

hoorzitting bij te wonen. De vergoeding van verletkosten vindt in beginsel plaats tegen de

werkelijke kosten, waarbij geldt dat het minimum bedrag per uur € 4,54 en het

maximum bedrag per uur € 53,09 bedraagt.

Artikel 5

Kosten van uittreksels uit de openbare registers, telegrammen, internationale telexen,

internationale telefaxen en internationale telefoongesprekken kunnen voor vergoeding in

aanmerking komen. De vergoeding van deze kosten vindt in beginsel plaats tegen de

werkelijke kosten.

Artikel 6

Uit jurisprudentie (bijvoorbeeld Hoge Raad 25 april 2008, nr. 43 815, LJN: BD0464) volgt dat

een proceskostenvergoeding eerst wordt toegekend indien belanghebbende kan aantonen

dat de betreffende kosten daadwerkelijk op hem drukken. Om dit te kunnen beoordelen, kan

van een belanghebbende worden verlangd dat de door hem gevraagde kostenvergoeding

wordt onderbouwd met facturen en betalingsbewijzen.

Artikel 7

Op grond van artikel 4:89, eerste lid, van de Awb kan belanghebbende als schuldeiser een

bankrekeningnummer aanwijzen, waarop de betaling dient plaats te vinden. Uit de Memorie van Toelichting (Kamerstukken 2003-2004, 29702, nr. 3, p. 37) blijkt dat het daarbij gaat om een aangewezen bankrekening ten name van belanghebbende. Als gevolg daarvan wordt het bedrag aan proceskostenvergoeding overgemaakt op het rekeningnummer van belanghebbende.

Artikel 8

Deze beleidsregel treedt met ingang van de achtste dag na de dag van bekendmaking van de beleidsregel in werking.

Artikel 9

Deze beleidsregel kan worden aangehaald als “Beleidsregel besluit proceskosten bestuursrecht”.