Beleidsrichtlijnen voor zend- en ontvangstinstallaties (1.11)

Beleidsrichtlijnen voor zend- en ontvangstinstallaties, (27 oktober 1999)

Algemeen

De Rijksoverheid heeft aan 5 operators te weten; Libertel, KPN, Ben, Dutchtone en Telfort licenties uitgegeven om een draadloos communicatie- of radionetwerk te ontwikkelen. Van deze operators wordt verwacht dat zij zo snel mogelijk een adequaat dekkend netwerk hebben.

Om dit mogelijk te maken zijn voor het plaatsen van GSM- zend- en ontvangstinstallaties enkele duizenden antenne- opstelplaatsen nodig, omdat deze slechts een beperkte actieradius en capaciteit hebben. De operators maken daarbij gebruik van hoge elementen in het landschap zoals flatgebouwen, kerktorens, en schoorstenen. Bij gebrek aan dergelijke bebouwing in het landelijk gebied en langs snelwegen worden zendmasten in het veld opgericht.

Om het plaatsen van GSM- zend en ontvangstinstallaties te reguleren ter voorkoming van horizonvervuiling als gevolg van een wildgroei aan zend- en ontvangstinstallaties in het landschap, het “vernielen“ van gebouwen met monumentale historische waarden en de vrees voor mogelijke gezondheidsrisico’s is het noodzakelijk om gericht beleid te gaan voeren ten aanzien van de GSM- zend en ontvangstinstallaties. Milieu en gezondheid

Door het ministerie van Volkshuisvesting Ruimtelijke Ordening en Milieuhygiëne is in samenwerking met de inspectie van Volksgezondheid een onderzoek uitgevoerd na de biomedische aspecten van radiostraling met pulserende elektromagnetische golven/ velden die bij de mobiele telefonie gebruikt worden. De resultaten van dit onderzoek zijn in “Richtlijnen voor radiofrequente straling bij zendinrichtingen” weergegeven.

Bij de totstandkoming is gebruik gemaakt van de bevindingen en normen van de International Radiation Projection Association. Op basis van de IRPA- normen dient een verticale afstand van minimaal 2,5 meter te worden bewaard van een in werking zijnde antenne. Indien een grotere verticale afstand in acht wordt genomen, dan worden er geen gezondheidsrisico's verwacht. Binnen een horizontaal vlak moet de minimale afstand van 5 tot 10 meter in acht worden genomen.

Bouwvergunning

Voor het plaatsen van een GSM- zend- en ontvangstinstallaties (zowel voor vrijstaande masten als installaties op gebouwen) is een bouwvergunning noodzakelijk (zie o.a. uitspraak arrondissementsrechtbank te Haarlem, 14-07-1999, tegen dit besluit is door de KPN hoger beroep aangetekend, dat betekent voor deze uitspraak dat deze nog niet onherroepelijk van kracht is.), hetgeen betekent dat de aanvraag daarvoor aan het bestemmingsplan, het Bouwbesluit, de Bouwverordening en eventueel aan de Monumentenwet getoetst moet worden.

Site-sharing

Naast de zendmasten ten behoeve van het mobiele telefoonverkeer staan overal in het land al zendmasten en antennes voor semafoon- en mobilofoonnetwerken. Deze kunnen ook gebruikt worden als GSM- opstelplaats. Sinds 1994 verplicht de Wet op de telecommunicatievoorzieningen de licentiehouders/ zendgemachtigden tot “site-sharing”. Dit houdt in dat de licentiehouders en zendgemachtigden elkaar tegen een redelijke vergoeding toe moeten laten op de masten, indien daartoe technische mogelijkheden zijn.

Masthoogte

De mobiele telefoonoperators hebben aangegeven dat zij voor een goed bereik van de mobiele telefonie antennemasten nodig hebben met een gewenste hoogte tussen de 20 en 40 meter. Om een zend- en ontvangstpunt op deze hoogte te verkrijgen is het mogelijk een bevestiging aan een hoog gebouw te maken of het plaatsen van solitaire masten met de gewenste hoogte.

Beleidsmaatregelen

Afweging plaatsing zend- en ontvangstinstallaties binnen de gemeente Haaksbergen

Bij een verzoek tot plaatsing van een zend- ontvangstinstallaties van één van de 5 mobiele telefoon operators wordt in eerste instantie naar de bestaande bestemmingsplannen gekeken. Aangezien in de geldende bestemmingsplannen het plaatsen van GSM- zend en ontvangstinstallaties niet of nauwelijks is geregeld kan de bouwvergunning, die standaard gevraagd wordt voor het plaatsen van GSM- zend en ontvanginstallaties, niet verleend worden.

Door middel van een artikel 19 WRO procedure is het vervolgens mogelijk om de zend- en ontvangstinstallaties te plaatsen. In “Handleiding en beleidsregels, inzake toepassing Wet en Besluit op de Ruimtelijke Ordening” van de provincie, wordt aangegeven dat zij deze procedure aanvaardbaar achten gelet op het maatschappelijk belang en de snelheid waarmee het mobiel telefoonnet zich ontwikkelt.

Provinciaal beleid

In de “Handleiding en beleidsregels” worden een aantal ruimtelijke voorwaarden gesteld aan het plaatsen van mobiele telefoon zend- en ontvangstinstallaties. Bij voorkeur moeten de zend- en ontvangstinstallaties geplaatst worden in /bij;

• ·

  Bestaande menselijk gebouwde verticale elementen in het landschap zoals bijvoorbeeld hoge gebouwen.

• ·

  Bebouwd gebied op bedrijfsterreinen. Indien geen hoge artificiële elementen aanwezig zijn, is het plaatsen van een solitaire antennemast mogelijk. Ook plaatsing bij aanwezige infrastructurele elementen zoals wegen, viaducten, benzinepompenstations en dergelijke wordt door de provincie toegestaan.

Gebieden die ontzien dienen worden zijn;

• ·

  Landschappelijk waardevolle gebieden (natuurgebieden en waardevolle cultuurlandschappen)

• ·

  Open landschappen

• ·

  Bebouwde gebieden met een woonfunctie

• ·

  Waardevolle bebouwing/ beschermde stads- en dorpsgezichten

In de hierboven genoemde gebieden is plaatsing alleen mogelijk als er geen alternatieve locaties aanwezig zijn, tevens dient er inzicht te bestaan in de functionele inpassing in het technische netwerk (inzicht in bedekking mast en zoekgebied plaatsing/ technisch netwerk). Een solitaire mast kan alleen geplaatst worden onder de voorwaarde dat gelet op de ruimtelijke kwaliteiten de aantasting beperkt blijft tot een enkele mast in één bepaald gebied. Site-sharing is hierbij dus verplicht.

Ten aanzien van de masthoogte dient in de afweging over de aanvaarbaarheid van de hoogte een relatie gelegd te worden met de hoogte en schaal van de aanwezige bebouwing en/ of landschap. Tevens dienen aanvragen voor solitaire masten voorgelegd te worden aan het Ministerie van Defensie in verband met het aspect van vliegveiligheid.

Gemeentelijke beleid

Het gemeentelijke beleid met betrekking tot het toestaan van plaatsing van zend- en ontvanginstallaties volgt het provinciale beleid. Daarnaast zijn voor de gemeente Haaksbergen algemene en meer specifieke maatregelen opgesteld, waarbij maatregelen voor geheel Haaksbergen, Haaksbergen buitengebied en Haaksbergen bebouwde kom zijn opgenomen.

Algemene regels

• ·

  Voor het plaatsen van een GSM- antennemast zend- en ontvangst installatie is altijd een bouwvergunning nodig.

• ·

  Voor de GSM- zendinstallaties geldt dat ze geplaatst moeten zijn volgens de IRPA normen.

• ·

  De zend- en ontvangstinstallaties moeten zoveel mogelijk op bestaande hoge bouwwerken geplaatst worden zoals bijvoorbeeld reclameborden, hoogspanningsmasten, daken, windmolens, etc.

• ·

  Operators dienen zoveel mogelijk gezamenlijk gebruik te maken van de opstelpunten zoals daken of (bestaande) masten.

• ·

  De antenne zend- en ontvangstinstallatie moet stedenbouwkundig inpasbaar zijn.

Specifieke regels

Mogelijke locaties voor plaatsing van de antennemasten en of antenne opstelpunten.

• ·

  Binnen de gemeente Haaksbergen staan momenteel 4 Biza antennemasten, op deze masten is het mogelijk een nieuw zend- en ontvangst installatie te plaatsen. De 4 bestaande Biza masten zijn nu 15 meter hoog; aan de operators moet de mogelijkheid worden geboden om een antennehoogte van 25 meter toe te laten.

• ·

  In het buitengebied langs de N347, S25/N18, Buurserstraat/Haaksbergerweg en de Hengelosestraat in het agrarische cultuurgebied A. in totaal ongeveer 4 masten toelaten op een agrarisch bouwblok met een max. hoogte tot 25 m of bij meer dan twee operators een mast met een max. hoogte van 40 meter.