Verordening van de gemeenteraad van de gemeente Haarlemmermeer houdende regels omtrent het referendum (Referendumverordening Haarlemmermeer 2020)

1. Er kan een referendum worden gehouden op initiatief van kiesgerechtigden en op initiatief van de raad.

2. Onderwerp van een referendum is een raadsvoorstel, met uitzondering van besluiten:

• a.

  over individuele kwesties, zoals benoemingen, ontslagen, schorsingen, kwijtscheldingen en schenkingen;

• b.

  over de hoogte van geldelijke voorzieningen voor ambtsdragers, gewezen ambtsdragers en hun nabestaanden;

• c.

  over de vaststelling, wijziging of intrekking van de arbeidsvoorwaardenregeling en daaruit voortvloeiende besluiten met betrekking tot de griffier en de medewerkers van de griffie;

• d.

  over het voor kennisgeving aannemen van notities en rapporten;

• e.

  in het kader van deze verordening;

• f.

  over de vaststelling van de gemeentelijke begroting en de rekening;

• g.

  over de vaststelling van gemeentelijke tarieven en belastingen;

• h.

  ter uitvoering van een besluit van een hoger bestuursorgaan of de wetgever waaromtrent de raad geen beleidsvrijheid heeft;

• i.

  die naar het oordeel van de raad hun grondslag vinden in een eerder genomen besluit waarover een referendum is gehouden of kon worden gehouden;

• j.

  waarbij het belang van het referendum niet opweegt tegen de verantwoordelijkheid van de raad voor kwetsbare groepen en hun plaats in de samenleving;

• k.

  waarvan de raad van mening is dat dringende redenen aanleiding zijn om geen referendum te houden.

1. Het inleidend verzoek om een referendum te houden wordt ondersteund door ten minste 0,33% van het aantal kiesgerechtigden, door middel van een digitale- of schriftelijke ondersteuningsverklaring, zoals bedoeld in het vijfde lid van dit artikel.

2. Een inleidend verzoek wordt schriftelijk ingediend bij de voorzitter van de raad, uiterlijk zeven dagen voor de geagendeerde bespreking, of, als geen bespreking plaatsvindt, zeven dagen voor de geagendeerde stemming van het raadsvoorstel.

3. De referendumcommissie toetst of het verzoek aan de voorwaarden genoemd in artikel 2 lid 2 sub a tot en met h voldoet en informeert de initiatiefnemer en de raad over de uitkomst. Indien het inleidend verzoek niet aan de voorwaarden voldoet informeert de voorzitter de initiatiefnemer hierover en biedt de mogelijkheid om dit binnen vijf dagen te herstellen. Indien de voorwaarden voor de referendumprocedure alsnog niet worden vervuld eindigt de procedure.

4. De raad kan op basis van de kennisgeving van de voorzitter besluiten om voor het inzamelen van ondersteuningsverklaringen twee weken extra tijd te geven door de plenaire beraadslaging over het raadsvoorstel maximaal vier weken later te agenderen.

5. Een ondersteuningsverklaring voor het inleidend verzoek bestaat uiteen (digitale) handtekening met de daarbij behorende naam, adres, woonplaats en geboortedatum, onder overlegging van een geldig legitimatiebewijs, of door middel van digitale validatie van de legitimatie.

6. Ondersteuningsverklaringen voor het initiatief worden geplaatst op een daartoe door het college verstrekt formulier dat in het raadshuis gereed ligt en waarop de titel van het ontwerp raadsbesluit is opgenomen. In aanvulling hierop voorziet de gemeentelijke website in de mogelijkheid om digitale ondersteuningsverklaringen in te dienen. Deze digitale mogelijkheid komt zoveel mogelijk overeen met het papieren formulier voor de ondersteuningsverklaringen.

7. De voorzitter van de raad controleert de ondersteuningsverklaringen op naam, adres, woonplaats en geboortedatum en kiesgerechtigdheid als bedoeld in het eerste lid.

8. De raad beslist of het inleidend verzoek wordt ingewilligd.

9. Als het verzoek wordt ingewilligd, behandelt de raad het raadsvoorstel waarop het verzoek zich richt.

Het raadsvoorstel zoals dat luidt na verwerking van eventuele aangenomen amendementen, wordt vervolgens aangehouden tot de eerstvolgende vergadering na de dag waarop de uitslag van het referendum wordt bekendgemaakt, tenzij eerder negatief over de ontvankelijkheid van het referendumverzoek wordt beslist.

1. Het definitief verzoek om een referendum te houden wordt ondersteund door middel van de ondersteuningsverklaringen door ten minste 5% van degenen die kiesgerechtigden zijn op de dag dat de raad heeft besloten dat het inleidend verzoek wordt ingewilligd.

2. Een definitief verzoek wordt ingediend bij de voorzitter van de raad binnen zes weken na de dag dat de raad heeft besloten dat het inleidend verzoek wordt ingewilligd.

3. Een ondersteuningsverklaring voor het definitief verzoek bestaat uit een (digitale) handtekening met de daarbij behorende naam, adres, woonplaats en geboortedatum, onder overlegging van een geldig legitimatiebewijs, of door middel van digitale validatie van de legitimatie.

4. Ondersteuningsverklaringen worden geplaatst op een daartoe door de voorzitter van de raad verstrekt formulier waarop de titel van het ontwerp raadsbesluit is opgenomen. In aanvulling hierop voorziet de gemeentelijke website in de mogelijkheid om digitale ondersteuningsverklaringen in te dienen. Deze digitale mogelijkheid komt zoveel mogelijk overeen met het papieren formulier voor de ondersteuningsverklaringen.

5. De voorzitter van de raad controleert de ondersteuningsverklaringen op naam, adres, woonplaats en geboortedatum en kiesgerechtigdheid als bedoeld in het eerste lid.

6. De voorzitter van de raad maakt wekelijks bekend hoeveel geldige ondersteuningsverklaringen zijn ingediend.

7. De voor het inleidend verzoek verzamelde ondersteuningsverklaringen tellen mee voor het definitief verzoek, voor zover de betrokken kiesgerechtigden niet zijn uitgesloten van het kiesrecht ten tijde van het definitieve verzoek.

8. In de eerstvolgende vergadering van de raad na afloop van de termijn, bedoeld in het tweede lid, neemt de raad een besluit over het houden van het referendum.

1. De raad kan besluiten tot het houden van een referendum.

2. Zo spoedig mogelijk nadat dit besluit is genomen, behandelt de raad het raadsvoorstel waarover het referendum zal worden gehouden. Het ontwerpraadsbesluit zoals dat luidt na verwerking van eventuele aangenomen amendementen, wordt vervolgens aangehouden totdat de uitslag van het referendum bekend is gemaakt.

1. De raad bepaalt tegelijk met het besluit om een referendum te houden, of zo spoedig mogelijk daarna, de dag waarop de stemming over het referendum plaatsvindt.

2. De stemming vindt plaats uiterlijk vier maanden na de dag waarop besloten is tot het houden van een referendum. De raad kan deze termijn met ten hoogste vier maanden verlengen om de stemming te combineren met een reguliere verkiezing of om te voorkomen dat de stemming in een schoolvakantie voor het basis- en voortgezet onderwijs valt die voor de regio is aangewezen.

1. De raad stelt tegelijk met het besluit om een referendum te houden, of zo spoedig mogelijk daarna, de vraagstelling vast.

2. Bij een referendum op initiatief van de kiesgerechtigden wordt aan de kiesgerechtigden de vraag voorgelegd of zij voor of tegen het ontwerp raadsbesluit zijn. Deze vraag kan geen betrekking hebben op afzonderlijke onderdelen van het ontwerp raadsbesluit.

3. Bij een referendum op initiatief van de raad wordt aan de kiesgerechtigden de vraag voorgelegd of zij vóór of tegen het ontwerp raadsbesluit zijn en kan de vraag bestaan uit verschillende antwoordcategorieën of oplossingsrichtingen.

4. Bij een referendum met verschillende antwoordcategorieën of oplossingsrichtingen stelt de raad de stemprocedure vast.

1. Onmiddellijk nadat is besloten tot het houden van een referendum, stelt de raad een budget vast voor de organisatie van en de voorlichting over het referendum.

2. Tevens stelt de raad het subsidieplafond vast voor activiteiten ter ondersteuning van het publieke debat en de meningsvorming over het raadsvoorstel waarop het referendum betrekking heeft, dat wordt onderverdeeld in deelplafonds voor activiteiten die tot doel hebben:

• a.

  de kiesgerechtigden te laten stemmen voor het raadsvoorstel;

• b.

  de kiesgerechtigden te laten stemmen tegen het raadsvoorstel, en

• c.

  het debat over het ontwerp raadsbesluit op neutrale wijze te bevorderen.

3. Niet voor subsidie komen in aanmerking activiteiten die:

• a.

  geheel of gedeeltelijk plaatsvinden na de dag van stemming;

• b.

  met winstoogmerk worden ondernomen;

• c.

  die zijn begonnen voordat over de subsidieaanvraag is beslist.

4. Subsidie wordt uitsluitend verstrekt aan:

• a.

  collectieven van ten minste tien kiesgerechtigde inwoners van de gemeente, en

• b.

  rechtspersonen, met uitzondering van politieke groeperingen als bedoeld in hoofdstuk G van de Kieswet.

5. Subsidieverlening vindt plaats aan de hand van de volgende criteria:

• a.

  de activiteiten leveren naar redelijke verwachting een bijdrage aan het publieke debat en de meningsvorming;

• b.

  de activiteiten zijn voldoende voor het publiek toegankelijk en/of de uitingen zijn voldoende openbaar;

• c.

  de activiteiten zijn vooraf bekend gemaakt bij het publiek, althans wanneer de activiteiten zich daar redelijkerwijs voor lenen;

• d.

  er is sprake van voldoende spreiding over aanvragers, soort en inhoud van de activiteiten;

• e.

  het gevraagde bedrag staat in redelijke verhouding tot het product of het verwachte resultaat van de activiteit.

6. De subsidie bedraagt 100% van de redelijke kosten van de activiteiten, met uitzondering van loonkosten en tot een maximum van € 5.000,-.

7. Burgemeester en wethouders maken het subsidieplafond, de deelplafonds en de begin- en einddatum van de aanvraagtermijn bekend.

8. Op subsidies verstrekt op grond van deze verordening is de Algemene subsidieverordening Haarlemmermeer niet van toepassing.

1. Een week na afloop van de sluitingsdatum van de aanvraagtermijn beslissen burgemeester en wethouders over de subsidieverlening en informeren de referendumcommissie en de raad hierover.

2. Subsidieverlening vindt plaats in volgorde van de door burgemeester en wethouders aangebrachte rangschikking, totdat het vastgestelde subsidieplafond of deelplafond is bereikt.

3. Bij de rangschikking van de aanvragen kennen burgemeester en wethouders punten toe aan de hand van de volgende aspecten en tot het daarbij vermelde maximum aantal naar de mate waarin:

• a.

  de activiteiten bijdragen aan het publieke debat en meningsvorming onder kiesgerechtigden: maximaal 20 punten;

• b.

  de activiteiten voor het publiek toegankelijk zijn of de uitingen openbaar zijn: maximaal 20 punten;

• c.

  de activiteiten bekendgemaakt zijn bij het publiek: maximaal 20 punten;

• d.

  verschillende doelgroepen worden bereikt: maximaal 20 punten;

• e.

  het gevraagde bedrag in verhouding staat tot het verwachte resultaat: maximaal 20 punten;

• f.

  Bij een gelijk aantal punten wordt, indien het subsidie(deel)plafond wordt overschreden in gelijke verhouding toegekend.

4. De verleende subsidie wordt uitgekeerd in de vorm van een voorschot.

5. Uiterlijk acht weken na de dag van de stemming dient de subsidieontvanger een aanvraag tot vaststelling in. De aanvraag bevat een inhoudelijk verslag en bewijsstukken waaruit blijkt in hoeverre de gesubsidieerde activiteiten zijn verricht.

6. Burgemeester en wethouders besluiten uiterlijk acht weken na de datum van de aanvraag over de vaststelling van de subsidie.

1. De raad stelt een referendumcommissie in en benoemt haar leden.

2. De referendumcommissie bestaat uit vijf leden en kiest uit haar midden de referendumcommissievoorzitter.

3. De referendumcommissie wordt ondersteund door de griffier of een door de griffier aan te wijzen medewerker van de griffie.

4. De voorzitter en de leden van de referendumcommissie kunnen geen deel uitmaken van of werkzaam zijn onder verantwoordelijkheid van bestuursorganen van de gemeente.

5. De leden worden benoemd voor een periode van vier jaar. Aftredende leden kunnen eenmalig worden herbenoemd.

1. De referendumcommissie heeft tot taak:

• a.

  de raad te adviseren over:

  • 1°.

    de vraag of sprake is van een uitgezonderd besluit als bedoeld in artikel 2, tweede lid;

  • 2°.

    de vraagstelling van een referendum inclusief de antwoordmogelijkheden en stemprocedure;

  • 3°.

    de datum van het te houden referendum, en

  • 4°.

    de mogelijkheid om de stemming digitaal uit te voeren;

• b.

  de voorzitter van de raad te adviseren over het papieren en digitale formulier voor de ondersteuningsverklaringen;

• c.

  burgemeester en wethouders te adviseren over:

  • 1°.

    de stembiljetten, en

  • 2°.

    de verstrekking van subsidies als bedoeld in artikel 9;

  • 3°.

    de vaststelling van beleidsregels ten behoeve van het verstrekken van subsidies zoals bedoeld in artikel 9;

  • 4°.

    het verlenen van subsidies zoals bedoeld in artikel 9.

• d.

  toezicht te houden op:

  • 1°.

    de uitvoering van deze verordening, en

  • 2°.

    het objectieve of neutrale karakter van de door de gemeente te verstrekken voorlichting over het referendum;

• e.

  klachten te behandelen in het kader van de toezichttaak, genoemd onder d;

• f.

  binnen drie maanden na de dag waarop het referendum wordt gehouden dan wel binnen drie maanden nadat duidelijk is dat er geen referendum plaatsvindt, een evaluatie uit te brengen over het referendumproces.

2. De referendumcommissie kan op eigen initiatief advies uitbrengen over aanpassingen van deze verordening, over de bij referenda en referendumverzoeken te volgen procedure en over alle overige zaken die het referendum betreffen en die zij van belang acht.

3. De referendumcommissie vergadert in beslotenheid.

4. De adviezen van de referendumcommissie zijn openbaar.

5. De referendumcommissie komt in ieder geval eenmaal per jaar bijeen.

6.

• a.

  De leden van de referendumcommissie ontvangen vergoeding voor hun werkzaamheden conform de Verordening rechtspositie Raads- en commissieleden Haarlemmermeer 2019;

• b.

  De leden van de referendumcommissie voorzien zelf in ict-devices om hun werkzaamheden uit te kunnen voeren.

7. De referendumcommissie kan nadere regels vaststellen voor haar werkwijze en stuurt deze ter informatie aan de gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders.

1. Het referendum is geldig, indien het aantal geldig uitgebrachte stemmen meer bedraagt dan 30% van het aantal kiesgerechtigden.

2. Het centraal stembureau geeft aan hoeveel stemmen voor en tegen het ontwerp raadsbesluit zijn uitgebracht alsmede het aantal blanco en ongeldige stemmen en het aantal stemmen bij volmacht. Het centraal stembureau stelt vast of een meerderheid voor dan wel tegen het ontwerp raadsbesluit heeft gestemd waarbij blanco en ongeldige stemmen buiten beschouwing worden gelaten.

2. Het centraal stembureau berekent de uitslag van het referendum op basis van de gewone meerderheid van het totale aantal uitgebrachte stemmen.

3. Het centraal stembureau brengt de uitslag over aan de raad, vergezeld van het proces-verbaal, en maakt beide onverwijld bekend op een algemeen toegankelijke wijze.

4. In geval van een meerkeuze referendum op initiatief van de raad wordt de keuzemogelijkheid die de meeste stemmen heeft gekregen als referendumuitspraak vastgesteld en bekendgemaakt op een algemeen toegankelijke wijze.

5. De raad doet op basis van het door het centraal stembureau vastgestelde proces-verbaal een uitspraak over of de stemming op wettige wijze is geschied.

6. Indien de raad uitspreekt dat de stemming niet op wettige wijze is geschied overlegt de voorzitter met de raad over het vervolg.

1. Deze verordening treedt in werking op 14 januari 2021

2. Deze verordening wordt aangehaald als: Referendumverordening Haarlemmermeer 2020