Beleidsregel Maximumstelsel en criteria Coffeeshops Helmond 2013

Beschrijving onderwerp

Vanwege fundamentele wijzigingen in het landelijk gedoogbeleid, is op 22 november 2012 de ‘Beleidsregel maximumstelsel en criteria coffeeshops Helmond 2012’ met onmiddellijke ingang ingetrokken.

De aanwijzing Opiumwet is met ingang van 1 januari 2013 gewijzigd: het besloten club criterium en het maximum ledenaantal van 2.000 per coffeeshop is komen te vervallen. Daarnaast staat in de aanwijzing dat gemeenten aanvullende voorschriften kunnen formuleren waaraan gedoogde coffeeshops moeten voldoen. Dit vraagt om aanpassing van het coffeeshopbeleid. Om ongewenste ontwikkelingen, die deze aanpassing kunnen doorkruisen, te voorkomen, is daarom de beleidsregel ingetrokken.

Om coffeeshops, toe te kunnen staan, zal er opnieuw beleid geformuleerd moeten worden. Dat betreft de keuze van de criteria die gehanteerd zouden moeten worden voor het oordeel over de geschiktheid van een locatie en de invulling van het maximumstelsel.

Beleidsmatige achtergrond

Het strafrechtelijk gedogen van de verkoop van softdrugs vanuit zgn. coffeeshops is mogelijk op grond van de (I)AHOJ-G richtlijnen uit de Aanwijzing Opiumwet (2011A021) van het College van procureurs-generaal d.d. 20 december 2012). Onder voorwaarden zal in beginsel tegen coffeeshops die op grond van afspraken in het lokale driehoeksoverleg worden gedoogd, niet strafrechtelijk worden opgetreden. De afspraak in het driehoeksoverleg is nodig om enerzijds te kunnen gedogen (er wordt niet strafrechtelijk opgetreden) en anderzijds om de burgemeester in de gelegenheid te stellen bestuursrechtelijk coffeeshops toe te staan (een maximumbeleid vast te stellen).

Door de intrekking van de beleidsregel is er geen beleid meer voor het maximum van 2 coffeeshops. In feite is de bestaande situatie bevroren. Aangezien inmiddels ook de vergunning van de coffeeshop aan de Noord Koninginnewal is ingetrokken, is er feitelijk nog maar 1 coffeeshop in Helmond toegestaan. Indien de huidige ondernemer van de coffeeshop aan de Wolfstraat de exploitatie zou stoppen of zou moeten stoppen, kan er geen nieuwe exploitatie plaatsvinden. Er is dan geen formele grondslag voor het exploiteren van een of meer coffeeshops in Helmond.

Gemeenteraad

Op 8 mei 2012 heeft de gemeenteraad de volgende besluiten genomen:

• 1.

  In te stemmen met het maximumstelsel van 2 coffeeshops;

• 2.

  In te stemmen met de criteria waaraan een locatie voor een coffeeshop moeten voldoen;

• 3.

  Ermee in te stemmen dat geen concrete panden of gebieden worden aangewezen waar een coffeeshop kan worden gevestigd;

• 4.

  Kennis te nemen van het besluit dat de gemeente zich bij de beleidsvoering beperkt tot debeleidsbepaling en -uitvoeringwaaronder het maximumstelsel, de te hanteren criteria en het beoordelen

  van en het beslissen over ingediende vergunningaanvragen;

• 5.

  Kennis te nemen van het besluit dat het nieuwe gemeentelijke beleid ook geldt voor de coffeeshop aan de Wolfstraat, met dien verstande dat voor deze coffeeshop vanwege de principes van rechtszekerheid

  en behoorlijk bestuur wel een overgangsregeling is bepaald tot 1 januari 2014.

Op basis van deze besluiten formuleer ik als bevoegd bestuursorgaan, gehoord het college van burgemeester en wethouders, een nieuwe beleidsregel op basis waarvan concrete verzoeken voor de exploitatie van een coffeeshop beoordeeld kunnen worden.

Te voeren beleid

Criteria

Het is belangrijk dat zorgvuldig kan worden beoordeeld of een locatie geschikt is voor een coffeeshop.Mede op basis van het raadsbesluit van 8 mei 2012, heb ik besloten de onderstaande criteria te hanteren.

Er dient sowieso aan de wettelijke criteria te worden voldaan:

• 1.

  Passend in justitieel gedoogbeleid. Een coffeeshop moet een horeca-inrichting zijn waarin geen alcohol wordt geschonken. Een winkel, noch een loket is mogelijk. De zogenaamde AHOJ-G richtlijnen waren al langer van toepassing. Per 1 mei 2012 is aanvullend het ingezetenencriterium (I-criterium) in werking getreden. Dit betekent dat coffeeshops uitsluitend toegankelijk zijn voor ingezetenen van Nederland.

• 2.

  Relatie naar bestemmingsplan. Zoals hierboven aangegeven behoeft een locatie de bestemming horeca of moet die krijgen. Dat laatste betekent bestuurlijke instemming met wijziging van het planologisch regime.

Beleidscriteria die op basis van gemeentelijk beleid door mij toegepast zullen worden om nadelen (b.v. het voorkomen of beperken van overlast) te ondervangen:

• 1.

  Coffeeshops zijn toelaatbaar:

  • a.

    vanwege de gewenning aan enige drukte en soms overlast, in een gebied waar overwegend bedrijven, horeca of winkels aanwezig zijn, of een mix hiervan, dan wel,

  • b.

    in de periferie van de stad of van woonwijken enkel aan ontsluitingswegen, omdat in zo’n gebied het risico van overlast gering is;

• 2.

  Coffeeshops worden niet toegelaten in woonwijken;

• 3.

  Coffeeshops worden niet toegelaten binnen een afstand van 350 meter van gevoelige objecten. Hetgaat er mij om de jeugdigen vanaf de leeftijd van 12 jaar te beschermen. Vanwege die bescherming wordt een coffeeshop niet gevestigd in de directe nabijheid van instellingen of voorzieningen die zijn gericht op de samenkomst van jeugdigen vanaf 12 jaar, zoals scholen van voortgezet onderwijs en middelbaar of hoger beroepsonderwijs, jongerencentra, popcentra en zorginstellingen (tehuizen en opvang). Bij de beoordeling van concrete aanvragen wordt de loopafstand (gemeten van de hoofdingang van de instelling of voorziening naar de voordeur van de coffeeshop) getoetst;

• 4.

  Ter beteugeling van overlast dient bij de beoogde coffeeshop voldoende parkeerruimte voor auto’s en stallingruimte voor fietsers en bromfietsers aanwezig te zijn, dan wel te kunnen worden aangelegd. Het pand moet een logische, adequate ontsluiting hebben (goed bereikbaar; verkeer moet kunnen doorstromen). Het voetgangersgebied is gelet hierop geen optie. Met voetgangersgebied wordt bedoeld het centrumwinkelgebied waar geen autoverkeer mogelijk is of slechts op gezette tijden is toegestaan (fysiek ondersteund door het systeem van verzinkbare paaltjes). Concreet betreft dat de volgende straten: Veestraat, Ameidestraat, Kerkstraat, Kerkweg, Lambertushof, Kamstraat, Oude Aa, Smalle Haven, Elzaspassage, Ketsengangske, het Hool, Beursplein en Markt. Een industrieterrein is qua parkeren en ontsluiting veelal wel een optie, temeer daar hier doorgaans

  geen sprake is van directe omwonenden die overlast zullen ervaren. Laden en lossen moet mogelijk zijn;

• 5.

  Spreiding van coffeeshops om overlast door concentratie te voorkomen. In de omgeving van een coffeeshop wordt geen andere coffeeshop toegelaten binnen een afstand van 350 m (toetsing op basis van loopafstand van deur tot deur), tenzij ze zo dicht bij elkaar liggen (maximale loopafstand van deur tot deur 50 meter) dat de bezoekersstroom als één stroom kan worden ervaren. Dit levert namelijk voordelen op voor handhaving en beheer. Bij de beoordeling van concrete aanvragen wordt de loopafstand getoetst.

• 6.

  Vanwege de mogelijkheden van sociale controle en controle door de overheid, gemeente en politie, moet een pand goed zichtbaar zijn vanaf de openbare weg. Tegen het rondhangen van jongeren moeten maatregelen getroffen kunnen worden. Het pand dient een open en transparant uiterlijk te hebben; er is zicht van buiten naar binnen mogelijk;

• 7.

  De 2 coffeeshops kunnen niet door dezelfde ondernemer geëxploiteerd worden.

Locatie Wolfstraat 124

Ik ben van mening dat (ook) de locatie Wolfstraat 124 aan het nieuw te formuleren beleid moet voldoen. De criteria ‘geen coffeeshops in woonwijken’ en ‘bij gevoelige objecten’ betekenen dat de coffeeshop in de Wolfstraat niet daar gevestigd kan blijven. De coffeeshop ligt namelijk in een woonwijk en bevindt zich binnen 350 loopafstand van een voorziening van jeugdigen, namelijk de KWG Kinderwoongroep Wilhelmina/ BJ Brabant D’n Dries St Oro aan de Bakelsedijk 6a (in de toekomst Bakelsedijk 9). Ook ligt de coffeeshop ± 200 meter van de school voor voortgezet onderwijs IVO-MAVO aan de Hurksestraat 1c De school gaat weliswaar op termijn verhuizen, maar in de planning is dit per 1 januari 2014 nog niet geëffectueerd.

Wel zal vanwege de principes van rechtszekerheid en behoorlijk bestuur een overgangsregeling moeten worden bepaald, zoals ook in de voorgaande beleidsregel reeds was opgenomen. Ik geef de exploitant tot 1 januari 2014 de gelegenheid de exploitatie te beëindigen aan de Wolfstraat. Indien hij binnen het door mij vastgestelde beleid een nieuwe locatie vindt, zal hij voor 1 januari 2014 in het bezit moeten zijn van een nieuwe exploitatievergunning.

Maximumstelsel

Ik ben steeds van oordeel geweest dat voor het creëren van een beheersbare situatie, zulks ter beperking van het illegale circuit, het van belang is om 1 of enkele coffeeshops te hebben. Mede op basis van het raadsbesluit van 8 mei 2012, heb ik besloten om in Helmond op termijn 2 coffeeshops toe te staan.

Bij de keuze voor 2 coffeeshops neem ik dus voor een deel ook verantwoordelijkheid voor de regio. Ik voldoe daarmee ook aan de – weliswaar oude – afspraak dat Helmond en Eindhoven coffeeshops gedogen. De opgedane kennis en ervaring van de afgelopen tijd leidt er niet toe dat ik nu een andere keuze willen maken.

Met deze keuze wil ik deels voorkomen dat gebruikers naar het illegale circuit worden gedwongen (woningen/schuurtjes, koeriers etc.). Er is enig zicht op het gebruik en voorlichtings- en preventieactiviteiten kunnen meer gericht worden ondernomen. In het illegale circuit is er geen zicht op verkoop aan jeugdigen van andere drugs. Er is geen controle op kwaliteit en er is geen oog voor preventie van problematisch gebruik en verslaving.

De kans op overlast- en beheersproblemen is minder als een coffeeshop sluit of moet sluiten. Dat betekent overigens ook dat de 2 coffeeshops niet door dezelfde ondernemer geëxploiteerd moeten kunnen worden. Immers indien er een monopolie ontstaat en er vanwege het gedrag of nadien gebleken antecedenten van de ondernemer redenen zijn om de coffeeshop te sluiten of de exploitatievergunning in te trekken, dan zijn er gelijktijdig geen coffeeshops meer die open mogen zijn (zie criterium 7).

De keuze voor twee coffeeshops voldoet aan het coalitieprogramma 2010 – 2014, Samen daadkrachtig.

Echter, de huidige coffeeshop aan de Wolfstraat 124 moet op basis van de criteria uiterlijk op 1 januari 2014 verplaatst zijn naar een locatie die aan de criteria voldoet. Indien de ondernemer hierin niet slaagt, dient de exploitatie aan de Wolfstraat 124 met ingang van 1 januari 2014 beëindigd te worden. De verplaatsing van de coffeeshop betekent dat er op een andere locatie een coffeeshop gevestigd zal worden. Het belang van de openbare orde is één van de belangen die ten grondslag ligt aan de – uit de Aanwijzing Opiumwet afkomstige – bevoegdheid om onder omstandigheden te gedogen. Het voorkomen van onrust op het terrein van coffeeshops is in het belang van de openbare orde. Het openstellen van een tweede aanvraag voor een exploitatievergunning van een gedoogde coffeeshop terwijl de effecten van de verplaatsing van de huidige coffeeshop nog niet duidelijk zijn, leidt tot onrust op het terrein van coffeeshops. Ik ben dan ook niet voornemens nu reeds de mogelijkheid te bieden voor het exploiteren van een 2e coffeeshop. Die mogelijkheid wens ik pas te bieden op het moment dat de effecten van de verplaatsing van de coffeeshop aan de Wolfstraat 124 duidelijk zijn. Temeer omdat door de wijziging van het rijksbeleid, namelijk het vervallen van het besloten clubcriterium en het niet in werking treden van het maximaal aantal leden van 2.000 leden, de komst van de tweede coffeeshop minder urgent is. Immers de huidige coffeeshop krijgt geen maximaal ledenaantal opgelegd, en kan daarmee voldoen aan de behoefte van de softdrugsgebruikers in Helmond en de regio.

Ik zal een nader besluit nemen als de mogelijkheid voor het aanvragen voor een exploitatievergunning van een tweede, gedoogde, coffeeshop opengesteld wordt en dat besluit tezamen met de alsdan te volgen procedure, publiceren. De procedure die door mij gevolgd wordt, zet ik hieronder uiteen (‘Procedurele aspecten’).

De keuze voor het vooralsnog niet opstarten van de procedure voor de 2e coffeeshop past in het advies van de politie om een nieuwe beoordeling en afweging te maken nadat de voorgenomen toekomstige verplaatsing van de huidige coffeeshop naar een plek elders in de stad, in zijn uitwerking goed beoordeeld kan worden. Een dergelijke beoordeling kan pas plaatsvinden als de effecten van de verplaatsing van de coffeeshop bekend zijn.

Mocht de coffeeshop aan de Wolfstraat stoppen c.q. moeten stoppen, dan komt er op dat moment ruimte voor een nieuwe coffeeshop. Ook daarop is de procedure van toepassing.

Het concreet aanwijzen van panden of gebieden

Ik acht het, met de raad, niet wenselijk dat, naast de hiervoor genoemde criteria, panden of gebieden concreet aangewezen worden. Mede gelet op de opgedane ervaringen, acht ik het nodig om zoekruimte te behouden. Ik zal daarom de in voorgaande paragraaf genoemde criteria niet nader specificeren.

Procedurele aspecten

Zoals aan de raad is aangeven, stel ik als bevoegd bestuursorgaan, gehoord het college van burgemeester en wethouders, op basis van de besluitvorming in de raad een beleidsregel op. Op basis hiervan zullen concrete verzoeken voor de exploitatie van een coffeeshop beoordeeld worden. Voor een 2e coffeeshop geldt, zoals hierboven gesteld, dat ik een nader besluit neem op het moment dat ik een 2e coffeeshop wil toelaten.

Verder heb ik aangegeven dat ik, gehoord het college, een procedure zal opstellen voor de uitvoering van het beleid. Deze vermeld ik hieronder. Deze geldt voor de situatie dat ik een 2e coffeeshop toesta, maar ook in geval de coffeeshop aan de Wolfstraat sluit c.q. moet sluiten (immers dan komt er op dat moment ruimte voor een nieuwe coffeeshop).

Mededinging

Voor het toestaan van een nieuwe coffeeshop dient te worden voldaan aan de regels op het gebied van de (Europese) mededingingsregelgeving m.b.t. schaarse vergunningen. Bij schaarse vergunningen moet in beginsel een ieder kunnen inschrijven. Er dient een oproep tot mededinging te worden gedaan. Ik zal een publicatie verzorgen in de Loop en op de website, waarbij een ieder de gelegenheid krijgt om voor een bepaalde datum een (complete) vergunningaanvrage in te dienen. Ik maak daarbij ook bekend op welke wijze ik een keuze zal maken tussen de verschillende aanvragen. Ik doe dat via een zogenaamde ‘Beauty contest’ zoals in de bijlage ‘Beauty contest t.b.v. een nieuwe coffeeshop in Helmond’, vervat.

Eisen vergunningaanvrage

Voor de aanvrage voor een exploitatievergunning, benodigd voor de exploitatie van een coffeeshop, stel ik de volgende eisen:

• -

  Formulier exploitatievergunning APV Helmond 2008;

• -

  BIBOB vragenformulier met bijlage inclusief alle in de lijst of de bijlage gevraagde stukken;

• -

  Bedrijfsplan waarin wordt ingegaan op de door gemeente gestelde eisen/geformuleerde criteria. Daar dient puntsgewijs op in te worden gegaan. B.v. moet worden aangegeven welke maatregelen getroffen

  worden om overlast te voorkomen/beperken. Daarvoor wordt de bijlage bij deze beleidsregel ‘Beauty contest t.b.v. een nieuwe coffeeshop in Helmond’ met de overige benodigde formulieren aan potentiële exploitanten aangereikt;

• -

  Bewijsstuk(ken) waaruit blijkt dat kan worden beschikt over het pand (b.v. akte van eigendom, koopovereenkomst, huurovereenkomst). Een exploitant kan pas een vergunningaanvrage indienen als hij over een pand beschikt;

• -

  Een recente (niet ouder dan 1 maand) verklaring omtrent het gedrag van de exploitant en alle andere leidinggevenden;

• -

  Een kopie van een geldig legitimatiebewijs (b.v. paspoort of identiteitskaart) van de exploitant en alle andere leidinggevenden;

• -

  Een actuele bouwtekening van het pand waarin de coffeeshop geëxploiteerd zou moeten worden;

• -

  Een schriftelijk bewijs van inschrijving van de Belastingdienst m.b.t. de loon- en omzetbelasting en BTW nummer.

Toetsing vergunningaanvrage

Zie ook bij mededinging. Ik zal een vergelijkende toets uitvoeren tussen de verschillende(voor de uiterste termijn ingediende, volledige) vergunningaanvragen, de ‘Beauty contest’. Bij deze selectiewijze ken ik aan de aanvragers op diverse onderdelen punten toe; zie bijlage. De vergunningaanvrager die het hoogste aantal punten scoort, verleen ik de schaarse vergunning. Uiteraard enkel indien deze ondernemer aan alle eisen die gesteld zijn aan de aanvrage voldoet (b.v. een positief oordeel van het Landelijk Bureau BIBOB m.b.t. het BIBOB-onderzoek).

De onderdelen en de hoeveelheid punten per onderdeel, maak ik van te vorenbekend, zodat vergunningaanvragers op de hoogte kunnen zijn.

Bij gelijk gewaardeerde aanvragen kies ik ervoor om de vergunning te verlenen aan de aanvrager die het eerste een volledige aanvraag heeft ingediend. De overige vergunningaanvragen worden afgewezen/geweigerd.

Overleg

Het lokale driehoeksoverleg is op 28 juni 2013 geconsulteerd. Het driehoeksoverleg stemt in met deze beleidsregel.

Inwerkingtreding

Deze beleidsregel treedt in werking de dag na bekendmaking.