Kadernota VTH 2019-2022

Ondertekening

Bijlage1: Relevante wet- en regelgeving

Wet Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (VTH)

Op 14 april 2016 is de Wet VTH van kracht geworden. Hierdoor zijn wijzigingen aangebracht in de Wet

algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) en het Besluit omgevingsrecht (Bor). Deze wet brengt

met zich mee dat de gemeente aan kwaliteitscriteria moet voldoen voor de vergunningverlening, het

toezicht en de handhaving.

Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo):

Wabo/omgevingsrecht

Vergunningen

In landelijke wet- en regelgeving zoals de Wabo, Bor en Ministeriële regeling omgevingsrecht (Mor) is bepaald in welke gevallen burgers, bedrijven en instellingen een omgevingsvergunning nodig hebben. Een aanvraag voor een omgevingsvergunning kan digitaal bij het landelijke omgevingsloket (OLO) ingediend worden. Er geldt daarbij een procedure waarop een besluit volgt voor mogelijk meerdere activiteiten.

Bij vergunningverlening worden activiteiten preventief getoetst. Hierbij worden de wettelijke (indienings-) eisen van onder andere de Bor, Mor en de Wabo gehanteerd. Zo wordt bijvoorbeeld voor de activiteit bouwen getoetst op constructieve veiligheid, gezondheid, energiezuinigheid en welstand. Voor een inrit / uitritvergunning op verkeersveiligheid en bruikbaarheid van de weg.

Toezicht en handhaving

De Wabo heeft een hoofdstuk dat geheel gewijd is aan handhaving. De Wabo is zo opgezet dat er bestuurlijk kan worden gehandhaafd op het bepaalde in de Wabo zelf en op een dertiental andere omgevingsrechtelijke wetten. Het ruime bereik van de Wabo moet leiden tot integralere handhaving . Verleende vergunningen, ontheffingen en meldingen worden door toezichthouders gecontroleerd. Daarnaast zijn er toezichts- en handhavingstaken in de fysieke leefomgeving zoals controle op vergunningvrij bouwen, gebruik in relatie tot het bestemmingsplan, etc. Bij de activiteit bouwen is het van belang dat bouwwerken constructief- en brandveilig, bruikbaar en energiezuinig worden gebouwd en voldoen aan de eisen van welstand. De kwaliteit van bestaande gebouwen wordt gecontroleerd, zodat deze voldoen aan wet- en regelgeving. Wat betreft het gebruik van het bouwwerk (wonen of werken) is het van belang dat dit past binnen het bestemmingsplan. Daarnaast wordt op basis van meldingen, klachten en eigen waarnemingen toegezien op illegale bouwwerken, gebruik, leegstand en verrommeling.

Milieu

De milieutaken voor de gemeente worden uitgevoerd door de Regionale uitvoeringsdienst Noord-Holland Noord (RUD NHN). Daarbij geldt wel dat de gemeente altijd het bevoegd gezag is en blijft voor deze taken. De van toepassing zijnde wet- en regelgeving heeft betrekking op milieuwetgeving uit de Wabo, de Wet milieubeheer, het Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (Activiteitenbesluit) en specifiekere besluiten zoals het Besluit bodemkwaliteit, het Vuurwerkbesluit en het Besluit mobiel puin breken. Namens het college neemt de RUD NHN aanvragen om omgevingsvergunning voor de activiteit milieu in behandeling en beoordeelt zij meldingen in het kader van het Activiteitenbesluit en het Besluit mobiel puin breken. Daarnaast oefent de RUD NHN toezicht uit en, waar nodig, handhaaft zij regelgeving.

Bij bezwaar- en beroepsprocedures valt de RUD NHN terug op de gemeente. Deze procedures worden gecoördineerd door de gemeente. De vaktechnische input wordt geleverd door de RUD NHN.

De RUD NHN heeft een adviserende rol op diverse gebieden in relatie met milieu: zij adviseert over milieuaspecten bij het opstellen van bestemmingsplannen en het wijzigen hiervan, bij diverse geluidsaspecten, in het kader van externe veiligheid, luchtkwaliteit, etc. Milieuklachten worden door de RUD NHN in behandeling genomen. Jaarlijks wordt een uitvoeringsprogramma opgesteld en wordt gerapporteerd over de uitgevoerde werkzaamheden. Beide worden ter informatie verzonden aan de gemeenteraad.

Brandveiligheid

Om de kans op brand in gebouwen, en de gevolgen daarvan, te beperken worden aan gebouwen en het gebruik ervan brandveiligheidseisen gesteld. De Veiligheidsregio Noord-Holland Noord (VRNHN) adviseert in het geval van vergunningen en meldingen brandveilig gebruik. Dit gebeurt niet alleen bij bouwwerken maar ook bijvoorbeeld bij evenementen. In het geval van omgevingsvergunningen met de activiteit bouwen en brandveilig gebruik gaat het om compartimentering van het gebouw om ontstane branden te isoleren en daarnaast om brandblusmiddelen en maatregelen die ervoor moeten zorgen dat personen in het geval van brand zo snel en veilig mogelijk kunnen vluchten. Ook de controles op brandveilig gebruik worden uitgevoerd door de VRNHN. In het geval van overtredingen wordt in overleg met de gemeente getreden.

Algemene Plaatselijke Verordening (APV)

Vergunningen

In de APV is de gemeentelijke regelgeving op het gebied van leefbaarheid en openbare orde opgenomen. Het gaat met name om onderwerpen en activiteiten die in de openbare ruimte plaatsvinden zoals bijvoorbeeld exploitatievergunningen, (grote) evenementen en overlast. De APV wordt door de gemeenteraad vastgesteld. Niet voor alle zaken is het college het bevoegd gezag. Voor sommige zaken, zoals de exploitatievergunning en seksinrichtingen, is de burgemeester het bevoegd gezag.

Toezicht en handhaving

Het gaat bij de APV veelal om onderwerpen en activiteiten waar burgers direct hinder van kunnen ondervinden. Enkele voorbeelden hiervan zijn geluidoverlast bij evenementen, loslopende honden en het stallen van caravans en aanhangers. De gemeente ontvangt regelmatig klachten en meldingen van burgers over APV gerelateerde zaken. De toezichthouders nemen klachten in behandeling en zijn in eerste instantie ook verantwoordelijk voor het toezicht op de naleving van verleende vergunningen en ontheffingen.

Drank- en Horecawet (DHW)

Het doel van deze wet is gezondheidsschade door alcohol bij jongeren te voorkomen en verstoring van de openbare orde door alcoholmisbruik onder jongeren terug te dringen. Op 1 januari 2013 is de Drank- en Horecawet zodanig gewijzigd dat de toezichts- en handhavingstaken die uit deze wet voortvloeien overgeheveld zijn naar de gemeente. Meer specifiek geldt dat de burgemeester het bevoegd gezag is voor de DHW. De taken op het gebied van vergunningverlening lagen reeds bij de gemeente. Met de wetswijziging werden de toezichtstaken overgeheveld van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) naar de gemeente. Bovendien is op 1 januari 2014 de DHW opnieuw gewijzigd in die zin dat de leeftijdgrens voor de verkoop van alcoholische drank aan jongeren verhoogd is van 16 naar 18 jaar. Ook is het verboden voor personen jonger dan 18 jaar om in de openbare ruimte alcoholische drank in hun bezit te hebben en/of te gebruiken.

Vergunningen

De burgemeester is het bevoegd gezag als het gaat om het verstrekken van vergunningen op grond van de DHW. Horecabedrijven waar alcohol verstrekt wordt voor gebruik ter plaatse (bijvoorbeeld cafés, restaurants en sportkantines) mogen niet in werking zijn zonder vergunning. Dat geldt ook voor slijterijen waar sterke alcoholische drank (meer dan 15% alcohol) verkocht wordt. Daarnaast worden er ook ontheffingen verleend, bijvoorbeeld in verband met het tijdelijk verstrekken van alcohol. Dit gaat vaak samen met evenementen. Het toetsingskader voor aanvragen op grond van de DHW ligt vast in de wet.

Toezicht en handhaving

Per 1 januari 2013 is de burgemeester behalve met vergunningverlening, ook belast met toezicht en handhaving op grond van de DHW. Voorheen werd dit uitgevoerd door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA).

Afvalstoffenverordening (AV)

De AV is een gemeentelijke verordening. Hierin staat o.a. de gemeentelijke regelgeving op het gebied van inzameling van huishoudelijk afval.

Havenverordening (HV)

De HV is een gemeentelijke verordening. Hierin staat o.a. de gemeentelijke regelgeving op het gebied van havens.

Bijzondere wetten

Vergunningen

Naast bovenstaande worden er ook vergunningen en toestemmingen verleend op grond van bijzondere wetten en lokale regelgeving. Er worden bijvoorbeeld vergunningen verstrekt in het kader van de Wet op de kansspelen (veelal speelautomaten).

Toezicht en handhaving

Het toezicht op parkeren, op grond van de Wegenverkeerswet, gebeurt door de toezichthouders. Ook het toezicht op de kansspelen is bij hen ondergebracht. Het toezicht bij de markt wordt uitgevoerd door de marktmeester.

Toekomstige ontwikkelingen

De landelijke wetgeving op het gebied van het omgevingsrecht is voortdurend in beweging. Het van kracht worden van de Wabo had grote gevolgen voor de uitvoeringspraktijk. Bij de inwerkingtreding van deze wet, in 2010, was al duidelijk dat dit niet de laatste wetswijziging zou zijn. Voor de komende tijd zijn de volgende wetswijzigingen (met gevolgen voor de taakuitvoering) te voorzien. De verwachte ontwikkelingen worden hieronder kort aangegeven. In bijlage 1 worden ze nader toegelicht.

Omgevingswet

Met de komst van de Omgevingswet, naar verwachting in 2021, verandert er veel op het gebied van de fysieke leefomgeving. De wet bundelt diverse bestaande wetten voor onder meer bouwen, milieu, water, ruimtelijke ordening en natuur. In de Omgevingswet is de inrichting niet meer het uitgangspunt voor regelgeving maar de activiteiten die worden uitgevoerd. Zo wordt het makkelijker om ruimtelijke projecten te starten, zoals woningbouw op voormalige bedrijventerreinen of de bouw van windmolenparken. Onder de Omgevingswet ontstaat meer ruimte voor flexibiliteit, een integrale aanpak en het maken van belangenafwegingen op lokaal en regionaal niveau. De Omgevingswet gaat uit van de eigen verantwoordelijkheid van burgers en bedrijven. Voor vergunningverlening betekent dit waarschijnlijk dat meer activiteiten vergunningvrij worden. De focus zal integraler zijn en nog meer op belangenweging komen te liggen. Het is niet de bedoeling dat het accent komt te liggen op handhaving en toezicht. Tegelijkertijd mag de gemeente de ogen niet sluiten voor het feit dat het niet iedereen gegeven is om juist om te gaan met een grote eigen verantwoordelijkheid.

Wet kwaliteitsborging voor het bouwen

Naar verwachting wordt in deze beleidsperiode de Wet kwaliteitsborging voor bouwen ingevoerd. Kwaliteitsborging voor het bouwen is een samenhangend stelsel van kwaliteitseisen en -procedures waarmee marktpartijen aantoonbaar garanderen dat het te realiseren bouwplan bij oplevering een bepaald kwaliteitsniveau heeft. Het kwaliteitsniveau is gerelateerd aan de bouwtechnische voorschriften van het Bouwbesluit 2012. Dit betekent dat de gemeente, na gefaseerde invoering van de wet, aanvragen voor omgevingsvergunningen bouwen niet meer toetst aan het Bouwbesluit (preventieve toets). Verder zal de gemeente het toezicht tijdens het bouwen niet meer uitoefenen. De opdrachtgever blijft na oplevering aansprakelijk voor zichtbare en verborgen gebreken. Begonnen wordt met de minst risicovolle bouwwerken. Private partijen ontwikkelen methodes voor kwaliteitsbewaking om te zorgen dat aannemers zich houden aan de bouwtechnische eisen uit het Bouwbesluit 2012. Datzelfde geldt ook voor de bouwaanvraag. Deze (gecertificeerde) aanbieders moeten, na afronding van de werkzaamheden, een certificaat afgeven dat overlegd moet worden aan de gemeente. Zonder een dergelijk certificaat mag het bouwwerk niet in gebruik genomen worden. Het wetsvoorstel beoogt een betere bescherming van de consument en heeft als uitgangspunt dat door deze marktwerking de kwaliteit van bouwen beter wordt. Het wetsvoorstel kan uiteraard ook gevolgen hebben voor de benodigde formatie op het gebied vergunningverlening bouwen en bouwtoezicht en ook voor de legesinkomsten.

Verdere deregulering

In de afgelopen jaren zijn door wetswijzigingen de mogelijkheden van vergunningsvrij bouwen vergroot. Ook is het brandveilig gebruik van bouwwerken meestal niet meer vergunningsplichtig, net als milieugerelateerde activiteiten. Het lijkt erop dat het bouwvergunningvrij bouwen nog verder uitgebreid gaat worden. Ook de Omgevingswet zou hiervoor mogelijkheden kunnen gaan bieden. Ook binnen de eigen gemeente bestaat een wens naar deregulering.

Wet kwaliteitseisen kinderopvang en peuterspeelzalen: In de Wet kwaliteitseisen kinderopvang en peuterspeelzalen liggen de beleidskeuzes vast. De gemeente is wel vrij om keuzes te maken in de sanctionering.

Energietransitie

Eind december 2015 is in Parijs het Klimaatakkoord afgesloten. Doel van het akkoord is de klimaatverandering af te remmen, zodanig dat de opwarming van de aard beperkt blijft. Daartoe moet de CO2 uitstoot drastisch omlaag. Nederland loopt in Europa op dit gebied ver achter. De verwachting is dat er in de komende jaren grote stappen gezet moeten worden om de ambities waar te kunnen maken. Ook in Nederland zal de uitstoot flink naar beneden moeten. Eén van de maatregelen kan zijn dat de bestaande woningvoorraad energieneutraal gemaakt moet worden. Dit betekent dat er ook op bouwgebied veel zal moeten gaan gebeuren, ook zaken die in strijd zijn met de huidige regelgeving op het gebied van omgevingsrecht. Verder zal duurzaamheid en energie in alle besluitvorming een steeds grotere rol gaan spelen. Overigens is reeds in 2013 in Nederland door de SER een Energieakkoord afgesloten. Daarin is aan gemeenten gevraagd prioriteit aan de energiebesparingsverplichting in de Wet milieubeheer te geven.

Aanvullend overzicht

Wet ruimtelijke ordening, Besluit ruimtelijke ordening, Woningwet, Burgerlijk Wetboek, Wet openbaarheid bestuur, Welstandsnota, Bouwbesluit, Asbestverwijderingsbesluit, Besluit Bodemkwaliteit

Wet bodembescherming, Besluit LPG tankstations, Besluit mobiel breken bouw- en sloopafval, Besluit lozen buiten inrichtingen, Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit, Wet Milieu beheer, Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer, Activiteitenbesluit, Besluit Risico Zware Ongevallen, Wet op de economische delicten, Wet op de Kansspelen, Wet geluidhinder, Brandbeveiligingsverordening (Rijks), Handreiking Evenementen en brandveiligheid, Wet Natuurbescherming, Wet Erfgoed, Opiumwet, (voormalige) Wet verontreiniging oppervlaktewater,

Verordening op de prostitutiebedrijven, et cetera

Bijlage 2: Big 8

Prioriteren (en doelen)

In 2019 legt de risicoanalyse de basis voor de volgende stap in het proces, het strategisch beleidskader. In de hierop volgende jaren worden hieraan beleidsevaluaties, de jaarverslagen toegevoegd.

Strategie →Kadernota VTH 2019-2022

Aan de hand van de visie, de strategische doelen (op visieniveau) en een risicoanalyse, legt de gemeente de wijze van prioriteren vast. Aanvullend worden hier de kaders bepaald waarin dit in het uitvoeringsprogramma nader wordt uitgewerkt. Met deze kaders voor vergunningverlening, toezicht en handhaving wordt duidelijk welke nalevingsstrategie wordt toegepast om het nalevingsgedrag te verbeteren, om zodoende de gestelde doelen te behalen (art. 7.2, Bor). Dat betekent, dat er een nalevingstrategie is uitgewerkt. De nalevingstrategie bestaat uit een preventiestrategie (hoe overtredingen te voorkomen?), toezichtstrategie (hoe zicht houden op naleefgedrag?), gedoogstrategie (hoe handelen bij het afzien van handhaving?) en een sanctiestrategie (hoe repressief optreden?). Voor de laatste is een landelijke norm ontwikkeld, de landelijke handhavingsstrategie.

Daarnaast draagt het bestuursorgaan er zorg voor dat dit beleid en het handhavingsbeleid van de andere betrokken bestuursorganen en de organen die belast zijn met de (strafrechtelijke) handhaving onderling worden afgestemd. Zoals met andere gemeenten, de politie en brandweer (art. 7.2, Bor). De vraag is, of en hoe dit op strategisch niveau geborgd is. Is er bijvoorbeeld een bestuursovereenkomst of een contract die de afstemming tussen deze partijen borgt? Er worden geen concrete eisen gesteld ten aanzien van de periodieke herijking van beleid.

Programma en Organisatie →Uitvoeringsprogramma 20XX

Met de bepaalde wijze van prioriteren worden op basis van de risicoanalyse prioriteiten gesteld. Vervolgens worden in het beleid doelstellingen vastgelegd die de organisatie wil behalen ten aanzien van deze prioriteiten (art. 7.2, Bor). Hierbij moet het ambitieniveau in lijn zijn met capaciteit (art. 7.5, Bor).

Het operationeel beleidskader wordt goed vormgegeven als de koppeling tussen de doelgroepen kaders, doelstellingen en activiteiten en de strategieën die zijn gemaakt. In feite zijn de strategieën zoals ze nu in het land gebruikt worden geen strategieën, maar een omschrijving van de beschikbare instrumenten. Op het moment dat een mix van deze instrumenten wordt ingezet om een doel te bereiken is er sprake van een strategie (bijvoorbeeld: de calculerende overtreder kan beter aangepakt worden met een (hoge) boete, dan een onbewuste overtreder die niet bekend is met de wet- en regelgeving).

Centraal bij ‘Programma en organisatie’ (ook wel planning en control fase genoemd) staat het toewijzen van de noodzakelijke capaciteit en financiële middelen die nodig zijn om de gestelde doelen te kunnen bereiken (art. 7.5, Bor). Dit wordt jaarlijks vastgelegd in een uitvoeringsprogramma (art. 7.3, Bor). Een uitvoeringsprogramma omvat tenminste:

• •

  een duidelijke verbinding met de gestelde prioriteiten en doelstellingen;

• •

  een weergave van de concrete activiteiten voor vergunningverlening en toezicht & handhaving, inclusief de bijbehorende capaciteit en middelen.

Ook zijn er op operationeel niveau afspraken gemaakt over de afstemming en samenwerking met andere VTH-partners, bijvoorbeeld over een specifiek probleem of project dat samen wordt opgepakt.

Voorbereiding, Uitvoering en Monitoring

Werkwijzen

Om ervoor te zorgen dat het de ambtelijke organisatie op een juiste wijze uitvoering geeft aan de uitvoering van het VTH-uitvoeringsprogramma en het VTH-beleid, handelt de organisatie op grond van vooraf vastgestelde procedures, processen en protocollen (art. 7.4, Bor).

Uitvoering

De kern van deze stap betreft de uitvoering van de te verlenen vergunningen en het controlebezoek zelf (inclusief de hieruit volgende acties). Vergunningverlening is gescheiden van toezicht en handhaving. Verder is de organisatie 24-uur bereikbaar, of heeft dit anderszins georganiseerd, bijvoorbeeld in samenwerking met andere overheidspartijen. Ook moet voorkomen worden dat één persoon langdurige tijd toezicht houdt op één inrichting, daarom wordt personeel regelmatig gerouleerd (art. 7.4, Bor).

Monitoring

De volgende processtap in de BIG-8 is de monitoring. De organisatie houdt met behulp van een geautomatiseerd systeem de resultaten en de voortgang van de uitvoering van het beleid en het uitvoeringsprogramma bij. De monitoringsresultaten worden weergegeven in het jaarverslag en gebruikt voor bijsturing van de operationele cyclus en voor input op de beleidsevaluatie (art. 7.4, Bor).

Beleidsevaluatie (en Rapportage)

In essentie betreft deze stap het analyseren van allerlei relevante elementen dan wel veranderingen voor de vergunningverlening, toezicht en handhavingsorganisatie. Ten behoeve van het onderdeel ‘rapportage en evaluatie’ van de BIG-8 worden minimaal:

• •

  vierjaarlijks de risico’s in kaart gebracht met een risicoanalyse (art. 7.2, Bor),

• •

  jaarlijks verantwoordingsrapportages opgesteld (art. 7.7, Bor),

• •

  vierjaarlijks een beleidsevaluatie uitgevoerd (art. 7.7, Bor).

In een risicoanalyse wordt minimaal ingegaan op “het samenspel van het effect van niet-naleving en de kans dat niet-naleving zich voordoet” (CCV, 2013) (zie ook art. 10.3, eerste lid, Mor). Een jaarverslag bevat duidelijke conclusies over de mate van uitvoering van het uitvoeringsprogramma. De beleidsevaluatie gaat in op de bijdrage aan beleidsdoelen, de beheersing van risico’s en of beleid, prioriteiten en/of programma bijgesteld dienen te worden. De resultaten uit de beleidsevaluatie en de jaarrapportage kunnen ertoe leiden dat de risicoanalyse bijgesteld wordt.

Bijlage 3: Instrumenten sanctiestrategie

Bestuursrechtelijke aanschrijving

De zogenoemde aanschrijving vormt het belangrijkste instrument voor de gemeente om de regels op bestuursrechtelijke wijze te handhaven. De term aanschrijving staat voor een procedure die start bij constatering van een overtreding en die, zo nodig, eindigt bij het ongedaan maken van de overtreding onder dreiging van een last onder dwangsom of bestuursdwang.

Vooraankondiging optreden bestuursdwang/last onder dwangsom

De ambtelijke waarschuwing en de vooraankondiging zijn geen besluiten in de zin van de Awb. Met deze waarschuwing en/of vooraankondiging stelt de gemeente vast dat een overtreding is geconstateerd. Zij deelt de overtreder/belanghebbende mee dat wordt overwogen om bij voortzetting of herhaling van de overtreding handhavend op te treden.

Handhaving door het toepassen bestuursdwang

De Gemeentewet kent in artikel 125 aan het gemeentebestuur een algemene bevoegdheid toe tot het uitoefenen van bestuursdwang. In het tweede lid wordt aangegeven dat de bevoegdheid tot toepassing wordt uitgeoefend door het college. Het komt erop neer dat de gemeente zelf de overtreding ongedaan maakt of daartoe opdracht geeft. De kosten die door de gemeente worden gemaakt worden in verhaald op de overtreder.

Handhaving door het opleggen van een last onder dwangsom

Een bestuursorgaan dat bevoegd is om bestuursdwang toe te passen kan aan de overtreder een last onder dwangsom opleggen (artikel 5:32, Algemene wet bestuursrecht). Bij deze bestuursrechtelijke dwangsom wordt de overtreder aangeschreven om de overtreding te beëindigen en/of voortzetting of herhaling daarvan te voorkomen. De prikkel hierbij is de oplegging van één of meerdere geldbedragen. Deze geldbedragen moet de overtreder betalen wanneer hij binnen een bepaalde termijn niet voldoet aan de wet- en regelgeving.

Strafrechtelijke handhaving

Het strafrecht vervult een bescheiden rol in het fysieke handhavingsdomein. Toch bevatten de bouwregelgeving en het bestemmingsplan een breed scala aan strafbepalingen. De wetgever gaat ervan uit dat strafbaarstelling altijd zin heeft, ook al fungeert het strafrecht voornamelijk als vangnet. In theorie zijn er voldoende mogelijkheden voor opsporing, maar in de praktijk wordt slechts mondjesmaat een strafrechtelijke procedure gevolgd. Het strafrecht wordt bij handhaving gezien als ultimum remedium.

Bestuurlijke strafbeschikking

De bestuurlijke strafbeschikking is een zogenoemde punitieve sanctie. Dit in tegenstelling tot de andere bestuurlijke instrumenten die er niet op gericht zijn om een overtreding te bestraffen maar om een situatie die in strijd is met de voorschriften op te heffen of om herhaling daarvan te voorkomen. Bij de bestuurlijke strafbeschikking hoeft de overtreder niet eerst een waarschuwing te ontvangen. Hierdoor kunnen vooraankondigingen en aanschrijvingen achterwege blijven. Zodra een overtreding wordt geconstateerd kan direct tot handhaving worden overgegaan. Het instrument van de bestuurlijke strafbeschikking geeft de mogelijkheid om overlast in de openbare ruimte aan te pakken (regels uit de Algemene Plaatselijke Verordening). Als er een strafbaar feit wordt begaan kan de overtreder in verzet bij het Openbaar Ministerie.

Bestuurlijke boete

Ook de bestuurlijke boete is een punitieve sanctie. In veel opzichten lijkt de bestuurlijke boete op de bestuurlijke strafbeschikking. De bestuurlijke boete wordt opgelegd door een bestuurlijk toezichthouder die tevens bijzonder opsporingsambtenaar is in het kader van de identificatieplicht. Anders dan bij de bestuurlijke strafbeschikking vloeien de opbrengsten van de boetes in de gemeentekas. Daar staat tegenover dat de gemeente volledig verantwoordelijk voor het gehele proces van oplegging en afdoening.

Privaatrechtelijke handhaving

Hoewel de nadruk ligt op bestuursrechtelijke instrumenten zal hier kort aandacht worden besteed aan de mogelijkheid om via de privaatrechtelijke weg tot handhaving van bijvoorbeeld het bestemmingsplan te komen. De gemeente heeft de mogelijkheid om te handhaven op basis van artikel 6:162 van het Burgerlijk Wetboek (onrechtmatige daad). In beginsel kan de gemeente niet de privaatrechtelijke weg bewandelen om op te treden tegen de overtreding van publiekrechtelijke (gebruiks)voorschriften. De privaatrechtelijke weg lijkt alleen zinvol in situaties waarin het publiekrecht tekortschiet. Als voorbeeld kan worden genoemd de bouwverplichting in overeenkomsten bij gronduitgifte. In dat geval fungeert de overeenkomst als aanvulling op het bestemmingsplan.

Bijlage 4: Toelichting risicoanalyse

Risico analyse

In een risicoanalyse wordt inzichtelijk gemaakt welke onderwerpen zich kunnen voordoen, wat voor de zes bepaalde effecten:

• 1.

  Veiligheid

• 2.

  Leefomgeving

• 3.

  Financieel-economisch

• 4.

  Natuur, Milieu, Duurzaamheid

• 5.

  Volksgezondheid

• 6.

  Politiek-Bestuurlijk imago

het (potentiële) negatieve gevolg is en hoe groot de kans is dat dit zich zal voordoen.

Risico = Effect x Kans

In de risicoanalyse wordt voor het (potentiële) negatieve gevolg de volgende vijfpuntenschaal, per effect, gehanteerd:

1 = Zeer groot

2 = Groot

3 = Gemiddeld

4 = Klein

5 = Zeer Klein

In de risicoanalyse wordt voor de kans(factor) de volgende vijfpuntenschaal gehanteerd:

1 = Zeer klein

2 = Af en toe

3 = Geregeld

4 = Vaak

5 = Heel vaak

De onderwerpen zijn onder te verdelen in twee groepen, ‘legaal’ en ‘illegaal’:

Illegaal is het overtreden van voorschriften, bepalingen en regels.

Legaal is het handelen in overeenstemming met voorschriften, bepalingen en regels.

Om ook op een abstracter niveau naar de onderwerpen te kunnen kijken zijn de onderwerpen ondergebracht in tien hoofdgroepen:

• 1.

  Ruimtelijke ordening

• 2.

  Bouwen

• 3.

  APV

• 4.

  Evenementen

• 5.

  Brandveiligheid

• 6.

  Slopen

• 7.

  Afvalstoffenverordening

• 8.

  Water

• 9.

  Havens

• 10.

  Divers

In bijlage 4a is de nu voorliggende risicoanalyse bijgevoegd.

Prioriteren

Om taken efficiënt en effectief te kunnen uitvoeren is het van belang om prioriteiten te stellen.

Waarom?

Het spanningsveld, tussen beschikbare capaciteit / middelen en noodzakelijk (beoogde) adequate (toets)niveau(s), noodzaakt tot het maken van keuzes door het stellen van prioriteiten.

Hoe?

Op hoogste score: de onderwerpen in de risicoanalyse worden naar score van laat naar hoog gesorteerd.

Scores van te bepalen hoofdonderwerp(en): de onderwerpen in bepaalde hoofdonderwerpen hebben voorrang op onderwerpen in andere hoofdgroepen.

Aan de hand van perspectieven: door per onderwerp toe te voegen welke doelgroep hier het meest mee geconfronteerd wordt, kan vervolgens vanuit dit perspectief worden bekeken hoe voor die doelgroep de risicoanalyse eruit ziet. Men kijkt dus als het ware door de ogen van een doelgroep naar de risicoanalyse.

De voorliggende doelgroepen zijn:

• 1.

  Iedereen

• 2.

  Inwoners

• 3.

  Ondernemers

• 4.

  Toeristen / Recreanten

Door per onderwerp toe te voegen welk gebied hier het meest mee geconfronteerd wordt, kan vervolgens vanuit dit perspectief worden bekeken hoe voor dit gebied de risicoanalyse eruitziet. Men kijkt dus als het ware vanuit een locatie naar de risicoanalyse.

De voorliggende gebieden zijn:

• 1.

  Gehele gemeente

• 2.

  Binnenstedelijk – Wonen

• 3.

  Binnenstedelijk – Bedrijventerreinen

• 4.

  Buitengebied – Agrarisch

• 5.

  Buitengebied – Recreatieterreinen

Omdat tot op heden de (wettelijk verplichte) documentatie en systematiek ontbrak, is het niet mogelijk gebleken om historische data te gebruiken als bron voor de risicoanalyse. We hebben de risicoanalyse daarom ingevuld op basis van ervaring en ervoor gekozen 2019 als nulmeting te gebruiken. Er zal een goede systematiek worden ontwikkeld om te monitoren, zodat de rapportages en daarop gebaseerde evaluaties navolgbaar, objectief en goed onderbouwd worden.

De risicoanalyse kan dan eventueel bijgesteld worden, doelstellingen (op uitvoeringsniveau) kunnen dan gericht worden bijgesteld, evenals de bijbehorende activiteiten om die (eventueel nieuwe of aangepaste) doelstellingen te behalen. Elk jaar herhaalt deze cyclus zich.

Effecten

Veiligheid: In welke mate draagt het voldoen aan de (gedrag)voorschriften die tot dit thema behoren bij aan de fysieke veiligheid en in welke mate zijn deze (gedrag)voorschriften bedoeld om de fysieke veiligheid te waarborgen en beschermen? O.a. brandgevaar, instortingsgevaar, explosiegevaar.

Leefomgeving: In welke mate draagt het voldoen aan de (gedrag)voorschriften die tot dit thema behoren bij aan de kwaliteit van de sociale leefomgeving en in welke mate zijn deze (gedrag)voorschriften bedoeld om de kwaliteit van de sociale leefomgeving te waarborgen en beschermen? O.a. leefbaarheid, aangezicht, privacy, geluidshinder, stankhinder.

Financieel-Economisch: Hoe groot is de financieel-economische schade voor de gemeente als alle subjecten de tot hen gerichte (gedrag)voorschriften overtreden? O.a. kosten voor de gemeente en/of de gemeenschap, maatschappelijke en financiële aansprakelijkheid van de gemeente.

Natuur / Milieu / Duurzaamheid: In welke mate draagt het voldoen aan de (gedrag)voorschriften die tot dit thema behoren bij aan de bescherming van het natuurschoon en in welke mate zijn deze (gedrag)voorschriften bedoeld om het natuurschoon te beschermen? O.a. bodemverontreiniging, geuremissie, opslag gevaarlijke stoffen, energieverspilling, geluidshinder, flora en fauna.

Volksgezondheid: In welke mate draagt het voldoen aan de (gedrag)voorschriften die tot dit thema behoren bij aan de bescherming van de volksgezondheid en in welke mate zijn deze (gedrag)voorschriften bedoeld om de volksgezondheid te beschermen? O.a. effecten op de langere termijn, zoals onvoldoende licht en frisse lucht, vochtigheid, gebruik van schadelijke stoffen.

Imago / Politiek-Bestuurlijk: Hoe groot is de politiek-bestuurlijke afbreuk als de voorschriften uit dit thema onvoldoende worden nageleefd? O.a. als wetshandhaver, als veiligheidsbewaarder, als "goed" voorbeeld.

Bijlage 4a: Risicoanalyse Hollands Kroon

Deze bijlage vind u apart als bijlage toegevoegd bij deze publicatie