Groenbeheer- en beleidsplan 2019-2023

Ontwerp Groenbeheer- en beleidsplan Gemeente Hulst 2019-2023

Afdeling Realisatie & Beheer

In dit groenbeheer- en beleidsplan geeft de gemeente Hulst weer hoe zij invulling geeft aan haar plichten en wensen ten aanzien van de inrichting, het beheer en onderhoud van het openbaar groen. Het geldt voor de periode 2019-2023 en is een onderbouwing voor adequaat beheer van het groen. Het plan biedt inzicht in het aanwezige areaal, het beschrijft de gewenste beheerkwaliteit en geeft aan welke kosten hiermee gemoeid zijn.

De gemeente Hulst heeft 222 ha aan groenareaal in beheer. Dit is opgedeeld in openbaar groen, begraafplaatsen, sportaccommodaties, bos en water.

In de gemeente Hulst wordt voor het beheer onderscheid gemaakt in drie kwaliteitsniveaus:

Uit de doorrekening van de kwaliteitsniveaus blijkt dat het beschikbare budget nagenoeg voldoet om de gewenste kwaliteit in stand te houden. Ondanks het grotere areaal zijn door aanpassingen in het beheer de laatste jaren tekorten op de uitvoering beperkt gebleven. Het tekort op de uitvoering van € 21.500 zal door verdere omvorming beperkt worden.

Belangrijkste punten uit de beheerstrategie moeten leiden tot een grotere efficiëntie en een betere controle op de kwaliteit.

Beeldgericht werken:

• •

  Bij uitbesteding zullen de aannemers getoetst worden op de gewenste beeldkwaliteit.

• •

  Een aantal keren per jaar wordt de beeldkwaliteit getoetst.

Zorgplicht en bomen:

• •

  Met het invoeren van een systematische administratie van de boomveiligheidscontroles voldoet Hulst aan de wettelijke plicht van verifieerbare boomveiligheid.

Databeheer:

• •

  Het administratief bijhouden van wijzigingen in het groenareaal moet structureel uitgevoerd worden.

De gemeente is voornemens te toetsen of de in dit beheerplan gewenste beeldkwaliteit ook daadwerkelijk wordt behaald. Bijsturing op basis van deze toets leidt tot betere resultaten. Daarnaast gaat de gemeente de boomveiligheid registreren om te voldoen aan de wetgeving. Voor deze werkzaamheden is jaarlijks een extra budget gewenst ter grootte van € 18.700,- en eenmalig een budget van € 9.000,-.

Om efficiënt te kunnen plannen en sturen op het beheer is goede kennis van het beheerareaal noodzakelijk. Om de data op orde te brengen is eemalig een nulmeting voorzien van zowel de bomen als het groen waarbij de technische kwaliteit en boomveiligheid in beeld worden gebracht. De kosten voor deze nulmeting zijn geraamd op eenmalig € 36.000,-.

Hulst is een gemeente waarbij het groen een belangrijke plaats inneemt in de beleving en het woongenot. Ook voor de bezoekers van de gemeente Hulst levert het groen een meerwaarde. De invulling van de groene inrichting en het beheer en onderhoud daarvan vormen het onderwerp van dit plan.

Aanleiding

De gemeente Hulst staat met haar groenvoorziening voor een nieuwe planperiode. Het huidige groenbeheerplan loopt van 2013 tot 2017. Naast het aflopen van de geldigheidsduur van het groenbeheerplan 2013-2017 zijn er andere belangrijke redenen om een nieuw beheerplan op te stellen. Ontwikkelingen op het gebied van wetgeving, gewijzigde inzichten in de wijze van het beheer en onderhoud en intensievere betrokkenheid van de burgers bij de inrichting van de openbare ruimte maken het noodzakelijk om een nieuwe visie vast te leggen. Ontbrekend beleid moet worden geformuleerd zodat dit de basis kan vormen voor het nieuwe groenbeheer- en beleidsplan.

Inhoud groenbeheer- en beleidsplan

In dit groenbeheer- en beleidsplan geeft de gemeente Hulst weer hoe zij invulling geeft aan haar plichten en wensen ten aanzien van de inrichting, het beheer en onderhoud van het openbaar groen. Het geldt voor de periode 2019-2023 en is een onderbouwing voor adequaat beheer van het groen. Het plan biedt inzicht in het aanwezige areaal, het beschrijft de gewenste beheerkwaliteit en geeft aan welke kosten hiermee gemoeid zijn.

Het groenbeheer- en beleidsplan is naast een beleidsmatig en strategisch plan ook een praktisch plan dat invulling geeft aan het dagelijks beheer en onderhoud. In dit plan krijgen snippergroen, boomveiligheidsregistratie, beeldgericht werken en het actueel houden van de administratie in het beheersysteem extra aandacht. Het groenbeheer- en beleidsplan houdt rekening met landelijke normen en geldende wet- en regelgeving.

Procedure

Voor het bestuurlijk traject wordt een concept groenbeheerplan opgesteld, dat voorlopig wordt vastgesteld door het college van Burgemeester & Wethouders. Gedurende het traject wordt het bestuur tussentijds geïnformeerd en wordt het betrokken bij belangrijke beslispunten. Opmerkingen en besluiten zullen verwerkt worden in een definitief groenbeheer- en beleidsplan. Dit definitieve plan wordt aan de gemeenteraad aangeboden ter vaststelling.

Leeswijzer

In de samenvatting wordt een bestuurlijk overzicht weergegeven.

Hoofdstuk 1 betreft deze inleiding en de procedure om te komen tot een groenbeheer- en beleidsplan.

Hoofdstuk 2 beschrijft het beleidskader van geldende wet- en regelgeving.

Hoofdstuk 3 beschrijft het voorgenomen beleid. Hierin worden groenstructuur, groenbeleid en het boombeleid beschreven.

Hoofdstuk 4 geeft een overzicht van de aanwezige voorzieningen en het huidig beheer.

Hoofdstuk 5 gaat in op de strategie hoe de gemeente Hulst wil groeien naar een completer groenbeheer.

Hoofdstuk 6 gaat in op de organisatie en werkwijze.

Hoofdstuk 7 gaat in op de benodigde middelen en kostendekking.

Hoofdstuk 8 geeft een overzicht van de keuzes en werkwijzen.

2.1 Burgerlijk wetboek

In 2016 is door het CROW de richtlijn boomveiligheidsregistratie opgesteld om invulling te geven aan wetgeving rond boomveiligheid. Deze richtlijn maakt voor boomeigenaren inzichtelijk wat minimaal geregistreerd moet zijn om aan hun zorgplicht te voldoen. Onder zorgplicht wordt verstaan dat elke boomeigenaar de plicht heeft om voldoende zorg te besteden aan zijn bomen. De term ‘zorgplicht’ komt voort uit eerdere rechtspraak betreffende artikel 6:162 van het Burgerlijk wetboek over onrechtmatige daad. Op grond van dit artikel is een boomeigenaar aansprakelijk voor schade veroorzaakt door de boom als de te besteden zorg voor de boom onvoldoende is geweest. Uit deze rechtspraak blijkt dat onder voldoende zorg het volgende verstaan wordt:

• •

  Er moet aantoonbaar regulier boomonderhoud uitgevoerd worden.

• •

  Er moet aantoonbare controle uitgevoerd worden op gebreken en de maatregelen die uit deze controle voortvloeien moeten uitgevoerd worden.

Om de controle op gebreken aantoonbaar te maken, wordt geadviseerd twee zaken op orde te hebben: gegevensregistratie en een onderbouwing van de controlefrequentie.

2.2 Wet natuurbescherming

Op 1 januari 2017 is de Wet natuurbescherming in werking getreden. Deze wet heeft drie oude wetten vervangen, namelijk de Natuurbeschermingswet 1998, de Flora- en faunawet en de Boswet. Volgens deze wet mag geen schade toegebracht worden aan beschermde dieren en planten. De provincies bepalen nu wat wel en niet toegestaan is in de natuur binnen hun gebied. Zij zorgen voor de vergunningen en ontheffingen.

Het werken volgens een gedragscode voorkomt het aanvragen van vergunningen en ontheffingen. Gemeente Hulst werkt volgens de gedragscode Bestendig Beheer Groenvoorzieningen1. Medewerkers zijn hiervoor opgeleid en een natuurkaart is beschikbaar. Hierdoor wordt zorgvuldig omgegaan met de Wet natuurbescherming.

De Gedragscode Bestendig Beheer Groenvoorziening is toe te passen voor alle werkzaamheden die vallen onder het begrip ‘bestendig beheer’, zoals omschreven in de gedragscode. Voor ruimtelijke ontwikkelingen is de Gedragscode Ruimtelijke Ontwikkeling van toepassing. Daar waar volgens de Wet natuurbescherming beschermde soorten voorkomen, soorten die staan in Bijlage A van de wet, moet wel een ontheffing bij de provincie Zeeland worden aangevraagd.

De gedragscode is geldig tot oktober 2019, waarna opnieuw goedkeuring van de gedragscode plaats moet vinden. Deze goedkeuring wordt geregeld door de Vereniging Stadswerk Nederland en de VHG.

2.3 Besluit gewasbeschermingsmiddelen en biociden

Het Besluit gewasbeschermingsmiddelen en biociden verbiedt met ingang van 31 maart 2016 de professionele toepassing van gewasbeschermingsmiddelen op verhardingen en met ingang van 1 november 2017 voor overig openbaar groen. Op dat laatste verbod geldt een uitzondering voor sportvelden. Door middel van de green deal mogen daar nog tot 2020 bestrijdingsmiddelen gebruikt worden. Deze besluiten gelden niet voor de land- en tuinbouwbedrijven en particulier gebruik.

In dit hoofdstuk zijn de beleidsuitgangspunten opgenomen voor de inrichting en onderhoud van de groene openbare ruimte. Per paragraaf is ingezoomd op de diverse elementen van de openbare ruimte.

3.1 Groenstructuur

Groen is een belangrijk onderdeel van de uitstraling van de gemeente Hulst. Het is een van de elementen die bepalend zijn voor het prettig leefklimaat in de kernen en de gemoedelijke uitstraling van de gemeente. Ook draagt het groen bij aan de toekomstbestendigheid ten aanzien van de klimaatontwikkelingen. De gemeente Hulst kent nu enkel voor de kernen Hulst, Clinge en St Jansteen een structuurindeling van het groen. Voor de overige kernen is deze indeling niet goed in te vullen omdat de groenstructuren te kleinschalig aanwezig zijn. In deze kernen is uitgangspunt dat deze structuren behouden blijven en daar waar nodig verder ontwikkeld worden.

Voor de indeling van de groenstructuur worden de volgende beschrijvingen gehanteerd:

Doel is bestaande structuren te beschermen en richting te geven aan de ontwikkeling van de gewenste structuur. Ook kunnen deze structuurindelingen gebruikt worden voor de keuzes in mate van bescherming, mate van inspraak bij reconstructie of herinrichting, onderhoudsniveau en wel of niet verkopen van gronden met een groene inrichting.

3.2 Groenbeleid

In deze paragraaf zijn beleidsthema’s opgenomen die zorgen voor een eenduidig bescherming, ontwikkeling en gebruik van het groen. De thema’s geven een duidelijke visie op het beheer: uitgifte van snippergroen, burgerparticipatie, flora en fauna, renovaties groen en inrichtingseisen voor de buitenruimte.

Groenbeleid is in grote lijnen verwoord in het in 2011 vastgestelde Groenstructuurplan. Voor zover er in de tijd afwijkingen zijn ontstaan door wet- en regelgeving en inzichten, zijn deze hieronder opgenomen.

3.2.1 Beheer en onderhoud

Daar waar vroeger het groenonderhoud cyclisch georganiseerd was en er werd gewerkt met vaste onderhoudsronden, vindt in de praktijk al enkele jaren een verschuiving plaats naar onderhoud op basis van beeldkwaliteit. Dit laatste betekent dat onderhoud wordt gepleegd waar de beeldkwaliteit onder de vastgestelde norm dreigt te zakken.

In dit beheerplan wordt een verdieping van het beeldgericht werken geïntroduceerd. De gewenste beeldkwaliteit is eenduidig omschreven. Aangegeven is welke kwaliteit waar behaald moet worden. Dit bepaalt welke inspanningen nodig zijn en biedt duidelijkheid aan zowel medewerkers als burgers. Het geeft de mogelijkheid om transparant te zijn tegenover de burger over welke kwaliteit van beheer verwacht mag worden.

Onderscheid wordt gemaakt in vijf kwaliteitsniveaus (zie Tabel 3 1). Van deze vijf kwaliteitsniveaus worden A, B en C door beheerders gebruikt. Kwaliteitsniveaus A+ en D gelden als boven- en ondergrens.

Tabel 3-1 Overzicht kwaliteitsniveaus

In het vorige beheerplan is de keuze gemaakt dat het centrum van Hulst onderhouden wordt op niveau A en de overige groenvoorzieningen buiten het centrum op niveau B.

Gewenste beeldkwaliteit

In de gemeente Hulst wordt voor het beheer onderscheid gemaakt in drie kwaliteitsniveaus:

Deze kwaliteiten zijn gespecificeerd (zie bijlage A). Invulling van de structuren van het groen per kern kan aanleiding zijn voor nadere advisering en besluitvorming over het onderhoudsniveau.

De specificatie van de kwaliteiten geschiedt aan de hand van beeldkwaliteitsmeetlatten. Deze zijn ontleend aan de Kwaliteitscatalogus Openbare Ruimte 2013, uitgebracht door kennisplatform CROW.

Om te controleren of aan de gewenste beeldkwaliteit voldaan wordt, is het noodzakelijk om enkele malen per jaar op willekeurige plekken in de gemeente de beeldkwaliteit te meten.

3.2.2 Flora en fauna

Een veilige en verzorgde openbare ruimte gaat prima samen met extensief onderhouden groen, waar flora en fauna meer de ruimte krijgen. De ecologische functies van het groen dragen bij aan een aantrekkelijke openbare ruimte voor de directe gebruikers en aan de biodiversiteit in de gemeente Hulst. De inrichting zal daar waar mogelijk afgestemd worden op flora en fauna. Bij het beheer gaat het met name om het behouden en zo mogelijk versterken van de aanwezige ecologische waarden en diversiteit.

3.2.3 Omvorming groen

De laatste jaren is op veel plaatsen het openbaar groen omgevormd. De doelstelling is tweeledig:

• •

  Versterken groene uitstraling van de kernen door eenduidige inrichting, herkenbare structuren en vergroting gebruiksmogelijkheden.

• •

  Verbeteren beheerbaarheid groen waardoor beheerkosten op termijn afnemen. Dit kan door groen wat intensief onderhoud behoeft om te vormen naar groen wat onderhoudsarmer is.

3.2.4 Renovatie en integrale projecten

Beplanting heeft een levenscyclus van 25 tot 40 jaar. Om deze cyclus volledig te doorlopen is passend beheer nodig. Indien geen passend beheer wordt toegepast is de levenscyclus korter. Ook externe factoren kunnen ervoor zorgen dat de levensduur van de beplanting afneemt.

Grootschalige renovatie maakt geen onderdeel uit van dit beheerplan.

3.2.5 Uitgifte snippergroen

Verspreid door de gemeente komt snippergroen voor. Het gemeentelijk beleid is gericht op het zo veel als mogelijk verkopen van deze snippers. Afhankelijk echter van de locatie van het snippergroen kan het van belang zijn om rekening te houden met de structuurindeling van het groen.

3.2.6 Toekomstbestendige inrichting bebouwd gebied

Klimaatvoorspellingen geven aan dat door de temperatuurstijging het weerbeeld ingrijpend zal veranderen. Steeds intensievere buien, langdurig natte periodes en langdurig droge periodes zullen steeds meer voorkomen. Ook kan door de temperatuurstijging hittestress ontstaan in bebouwd gebied. In veel van de ontwikkelingen kan groen een bijdrage leveren bij het zoeken naar mogelijke oplossingen. Infiltratie van hemelwater in groenvoorzieningen zorgt voor aanvulling van grondwater en tevens voor de opvang van de intensieve buien. Het is daarom van het grootste belang dat groenvoorzieningen behouden blijven en liever nog uitgebreid worden. Voor langdurig droog kan het zijn dat in bepaalde gebieden grondwaterstanden zo ver dalen dat beplanting kan verdrogen of vijvers droog komen te staan.

3.2.7 Burgerparticipatie

Burgerparticipatie zowel bij de inrichting als het onderhoud van het openbaar gebied vindt steeds meer plaats. Initiatieven worden welwillend ontvangen. De afspraken daaromtrent worden vastgelegd. Er zal niet actief gezocht worden naar projecten waar burgerparticipatie uitgangspunt is.

3.3 Boombeleid

3.3.1 Richtlijnen voor aanplant van bomen

Bij aanplant van nieuwe bomen wordt rekening gehouden met toekomstige grootte van de boom versus plantplaats, beschikbare ruimte en soortkeuze. Bij de keuze van de soort boom wordt rekening gehouden met de risico’s van ziektes.

3.3.2 Klachten

Bomen hebben een positieve invloed op de leefomgeving. Bewoners ervaren echter ook overlast van de gemeentelijke bomen. Verstopte straatkolken door bladval in de herfst of gladheid door grote hoeveelheden bloesem op trottoirs zijn hier voorbeelden van. Het is daarom belangrijk adequaat met klachten om te gaan. De afhandeling van de klachten moet eenduidig en consequent plaatsvinden. Als een klacht op korte termijn met het regulier onderhoud meegenomen wordt, is terugkoppeling daarover belangrijk.

3.3.3 Zorgplicht en bomen

Boomveiligheidsregistratie

De boomveiligheidsregistratie is een wettelijke plicht. Tot nu toe werd tijdens het beheer aandacht besteed aan de boomveiligheid. Het registreren van de bevindingen en de genomen maatregelen vindt tot nu toe nog niet plaats. In de planperiode is de intentie om te voldoen aan de registratieplicht. Gelijktijdig met de uitvoering van de registratie zal een nog uit te voeren actualisatie van de boominventarisatie plaatsvinden.

3.4 Onkruidbestrijding

De onkruidbestrijding zonder chemische middelen vraagt extra inzet van personele middelen. Door bij de inrichting van de verhardingen en het groen rekening te houden met de onkruidbestrijding kan het aantal uren beperkt worden.

3.5 Databeheer

Bijhouden van het areaal is essentieel om het beheer en onderhoud van het aanwezige groen inzichtelijk te houden. Een goede interne communicatie naar aanleiding van de wijzigingen buiten ligt aan de basis van de bijhouding.

4.1 Huidig areaal

De groenvoorzieningen zijn opgedeeld in verschillende typen, beheergroepen genaamd. In Tabel 4-1 is per beheergroep een opsplitsing gemaakt welke hoeveelheid binnen de categorieën openbaar groen, begraafplaatsen, sportaccommodaties of wegen valt. Grafiek 5.1 geeft weergave van de verdeling van het areaal per beheergroep in percentages ten opzichte van het totale areaal.

Tabel 4-1 Areaaloverzicht per beheergroep

Grafiek 4-1 Verdeling areaal per beheergroep in % ten opzichte van het totale areaal

In de afgelopen planperiode is de gemeente overgegaan naar het gebruik van een nieuw beheersysteem. In september 2017 is de één op één koppeling tot stand gebracht met de Basiskaart Grootschalige Topografie (BGT). De BGT is een gebiedsdekkende kaart waarin ook alle groenvoorzieningen zijn opgenomen. Het bijhouden van de wijzigingen in het areaal vindt plaats middels een koppeling tussen het beheersysteem en de BGT. De ingemeten vlakken in de BGT worden in het beheersysteem voorzien van de gedetailleerde data nodig voor het beheer van het groen. In de afgelopen periode is in eerste instantie gefocust op de groene vlakken. De actualisering van de bomen moet nog plaatsvinden. Voor zover het de vlakken betreft is het areaal up-to-date. Voor de komende planperiode zal de aandacht uitgaan naar het bijhouden van de wijzigingen in de groenvlakken en de actualisering van het bomenbestand.

Het totale groenareaal binnen gemeente Hulst is afgerond 222 ha. In het vorige beheerplan was dit 166,5 ha. De toename van het areaal heeft te maken met:

• •

  achterstand in het bijhouden van de registratie van het groenareaal en

• •

  de 100% dekking door de koppeling met de BGT.

De beheergroepen met de grootste verschillen zijn bos, ecologisch beheerd gras, gazon en watergangen en -partijen. De toename van areaal van de grassen is te verklaren door het omvormen van plantvakken naar gras.

De huidige boominventarisatie is verouderd. De komende planperiode heeft de gemeente het voornemen deze te actualiseren.

4.2 Huidig beheer

Op dit moment wordt in de gemeente Hulst een mix van cyclisch en beeldgestuurd beheer toegepast.

Het huidige beheer kan worden geschetst als efficiënt waarbij inzicht en vakkennis van het personeel een bepalende factor is. Het areaal kent een gevarieerd assortiment. Daar waar machinaal gewerkt kan worden wordt dit machinaal gedaan. Daarbij wordt natuurwaarde niet vergeten.

In de beplanting is weinig achterstand bij het onderhoud. De onderhoudstoestand van de bomen wordt de komende planperiode opgenomen. Noodzakelijk onderhoud aan de bomen is uitgevoerd.

Op de begraafplaatsen houdt de gemeente een deel van de graven bij. Het betreft de graven waarbij de nabestaanden hebben ingestemd met het onderhoud van de graven door de gemeente. Het beheer van de gemeente is beperkt tot het verwijderen van onkruid en het snoeien van overhangend groen.

Met betrekking tot meldingen wordt curatief gehandeld. Meldingen worden afhankelijk van de risico’s zo snel mogelijk verholpen. In totaal gaat het hier om ongeveer 2000 meldingen per jaar die betrekking hebben op het groenareaal. Afhankelijk van de urgentie van de melding is er direct actie ondernomen of is de melding in het reguliere onderhoud meegenomen.

5.1 Groenbeleid

5.1.1 Beheer en onderhoud

De keuze in beeldkwaliteit is bepalend voor het niveau van onderhoud. Om dit te bereiken is het noodzakelijk om het personeel daarop voor te bereiden en voldoende op te leiden. Ook bij uitbesteding worden de aannemers getoetst volgens deze normen.

Het beheer en onderhoud van het groen is verdeeld in gebieden met een onderhoudsniveau A, B of C. Het centrum van Hulst en de zichtlocaties buiten het centrum worden op niveau A onderhouden. De overige gebieden binnen de bebouwde kom op niveau B. Het groen in de buitengebieden op niveau C. Door deze keuze worden naast het centrum van Hulst ook andere zichtlocaties op een hoger niveau onderhouden dan nu.

Ter bewustwording van de gevraagde beeldkwaliteit wordt een aantal keren per jaar op 25 willekeurige locaties de beeldkwaliteit getoetst.

5.1.2 Flora en fauna

Om de duurzaamheid en diversiteit te bevorderen worden bewuste keuzes gemaakt in gebieden waar mogelijkheden benut kunnen worden om flora en fauna meer ruimte te geven.

5.1.3 Omvorming groen

Bewuste keuzes in de omvorming van het groen zorgen voor een eenduidig groenbeeld van een kern en dragen bij aan het beheersbaar houden van de onderhoudskosten.

5.1.4 Renovatie en integrale projecten

Ook beplanting kent een levenscyclus. Incidenteel is daar in het verleden rekening mee gehouden. Het structureel vervangen van het groen, dat door verschillende oorzaken het einde van de levensduur bereikt heeft, vraagt extra middelen.

5.1.5 Uitgifte snippergroen

5.1.6 Toekomstbestendige inrichting bebouwd gebied

In het Deltaplan Klimaatadaptatie dragen groenvoorzieningen bij aan: het voorkomen van wateroverlast, het aanvullen van grondwater door infiltratie en het verminderen van hittestress. Verstening van gebieden binnen bebouwd gebied is daarom niet wenselijk. Extra groen, zeker in de vorm van bomen, levert een grote bijdrage aan de toekomstbestendigheid. Het verminderen van het verhard oppervlak in de vorm van klinkers, tegels of asfalt levert meer ruimte voor groen en water op.

5.1.7 Burgerparticipatie

Burgerparticipatie is maatschappelijke ontwikkeling waar we rekening mee moeten houden. De hoofdstructuur is dermate belangrijk dat de gemeente Hulst daar zelf de inrichting bepaald. De nevenstructuur en overig groen bieden ruimte voor burgerparticipatie.

5.2 Boombeleid

5.2.1 Richtlijnen voor aanplant van bomen

Door rekening te houden met locatie, ruimte voor de volwassen boom en bodem bij de keuze in het type boom wordt de groene omgeving duurzamer ingericht.

5.2.2 Klachtafhandeling

Klanttevredenheid is een belangrijk uitgangspunt bij het oplossen van klachten van burgers. Daarbij is het belangrijk dat er consequent gehandeld wordt. Terechte klachten moeten binnen redelijke termijn constructief opgelost worden.

5.2.3 Zorgplicht en bomen

Om een goed beeld te hebben en houden van de toestand van de bomen is structurele controle noodzakelijk. Gelijktijdig met de controle kunnen ziektes in bomen vastgesteld, ontbrekende bomen opgenomen en vervangen bomen aangepast worden. Aan de hand van de bevindingen kunnen maatregelplannen opgesteld en uitgevoerd worden. Dit is een wettelijke verplichting.

5.3 Onkruidbestrijding

Een adequate onkruidbestrijding bepaalt voor een groot deel de beeldkwaliteit van de openbare ruimte. Deze begint al bij het ontwerp. Gebruik van verhardingen met zo weinig mogelijk voeglengte en bodembedekkend groen dragen bij aan het beperken van het ontstaan van onkruid. Verder zal inzet van extra mankracht nodig zijn om de juiste beeldkwaliteit te bereiken.

5.4 Databeheer

Een actueel beeld van de aanwezige groenvoorzieningen is de basis voor het goed en efficiënt kunnen uitvoeren van het beheer en onderhoud. Het bijhouden van alle wijzigingen in het groenareaal is een basisactiviteit die structureel uitgevoerd moet worden.

6.1 Uitvoering

Voor de uitvoering van de werkzaamheden buiten is de gemeente Hulst opgedeeld in drie gebieden.

Tabel 6-1 Wijkteams groen

Per gebied is een wijkteam actief op het gebied van groen en infra (verharding, riolering, enz.). De wijkteams zijn verantwoordelijk voor het integraal uitvoeren van het onderhoud van de gemeentelijke voorzieningen. De aansturing van de teams vindt plaats door de voorman. Voor ingewikkelde keuzes of oplossingen kan gebruik gemaakt worden van het bedrijfsbureau of beleidsmedewerkers. Indien zaken zo groot worden dat ze niet meer uitgevoerd kunnen worden door de wijkteams kunnen de werkzaamheden via de werkvoorbereiding uitbesteed worden.

In sommige wijken is een deel van het werk uitbesteed aan Dethon. Daaronder valt het maaien in enkele buitenkernen, het onderhoud van sportvelden en het machinaal knippen van blokhagen. Verder worden nog diverse groen-gerelateerde werkzaamheden uitbesteed aan derden.

Tien medewerkers van Dethon worden, verdeeld over de groenteams, door het hele gebied van de gemeente Hulst ingezet bij het onderhouden van het groen. De aansturing vindt plaats door de voormannen van de gemeente Hulst. Daarnaast worden nog zeven medewerkers van Dethon ingezet voor de onkruidbestrijding op de verhardingen. Op deze wijze wordt een deel van de gemeentelijke SROI verplichting ingevuld.

De controle ten behoeve van de boomveiligheidsregistratie en de advisering over de noodzakelijke maatregelen wordt uitbesteed. De maatregelen worden door de wijkteams uitgevoerd.

6.2 Beleid

Voor beleidsmatige werkzaamheden, projectvoorbereiding en data-analyse is één fte beschikbaar. Het indelen van de groenvoorzieningen naar structuren zal hier plaats vinden.

6.3 Databeheer

Het bijhouden van de data van groen, wegen en riolering is geconcentreerd bij één persoon. De controle van de kwaliteit van de bomen ten behoeve van de veiligheidsregistratie en de actualisering van het bomenbestand wordt uitbesteed. De actualisering wordt verwerkt in het beheerpakket.

7.1 Uitgangspunten kostenraming

Met betrekking tot de kostenraming worden de volgende uitgangspunten gehanteerd voor alle geraamde kosten in onderstaande tabellen:

• •

  Kosten inclusief algemene kosten, winst en risico, verwerkingskosten vrijkomende materialen, verkeersvoorzieningen.

• •

  Exclusief beleid, voorbereiding, administratie en toezicht (VAT), btw.

• •

  Prijspeil is 2018.

• •

  Hoeveelheden van het areaal zijn gebaseerd op de beschikbare gegevens uit het beheerprogramma in januari 2018.

• •

  Er is geen rekening gehouden met areaalwijzigingen.

• •

  Prijzen zijn gebaseerd op ervaringsnormen, GWW kosten en normprijzen CROW;

• •

  Frequenties, bewerkingspercentages en intervallen zijn geschat aan de hand van overleg met medewerkers gemeente Hulst, ervaringsnormen en ontleend aan het CROW.

• •

  Speeltoestellen, beschoeiingen en straatmeubilair zijn niet meegenomen.

7.2 Kostenraming regulier onderhoud

De werkwijze van de eigen dienst van gemeente Hulst is vertaald naar werkpakketten, ingevoerd in het beheerprogramma. Dit onderhoudsscenario vormt de basis van de kostenraming. De werkpakketten zijn opgenomen in bijlage B.

Tabel 7-1 Benodigd budget per jaar

In Tabel 7-1 zijn de resultaten van de doorrekening opgenomen.

In Tabel 7-2 zijn de taken opgenomen die wel worden uitgevoerd maar niet in het beheerprogramma staan.

Tabel 7-2 Benodigd budget per jaar

De uren voor ouderschapsverlof en aankoopuren zijn niet meegenomen.

In de budgetberekening is een uurprijs van € 30,37 meegenomen. Qua uren komen deze werkzaamheden neer op 4.8 fte.

Het extra onderhoud ten gevolge van areaalvergroting wat in het vorige beheerplan wel is meegenomen is voor de komende beheerperiode niet van toepassing omdat de groenvlakken compleet zijn. Het netto aantal uren komt daarmee op 7.450.

De totale kosten van het groenbeheer komen daarmee uit op € 1.637.556,50.

In de raming uit het beheerprogramma zijn 30.700 directe uren arbeidsbehoefte opgenomen. Uitgaande van 1.450 uur per werknemer komt dit neer op bijna 21,2 fte.

7.3 Begroting voor vervanging en ontwikkeling

Berekend is de vervanging op basis van de theoretische technische levensduur, ervan uitgaande dat op het einde van de levensduur de groenvoorziening wordt vervangen.

Veel van de vervangingen vinden plaats bij wegreconstructies. Daarnaast wordt groen vervangen in het reguliere onderhoud. Gemiddeld genomen is een derde van onderstaand budget benodigd voor verjonging van het groen; dit komt neer op ongeveer €120.000,- jaarlijks. Het is aan te raden een technische inspectie uit te voeren om voor de komende jaren in beeld te brengen welk groen daadwerkelijk vervangen moet worden.

Tabel 7-3 Vervangingskosten technische levensduur

Voor vervanging is maar beperkt budget beschikbaar. Voor grotere projecten wordt separaat budget gevraagd.

7.4 Kostenraming thema’s

Aan boomveiligheidsregistraties en het uitvoeren van beeldveiligheidscontroles zijn kosten verbonden. Het betreft eenmalige en jaarlijkse kosten. De eenmalige kosten betreffen opleiding en een nulmeting om achterstanden in de boomregistratie weg te werken. Hiermee wordt de bomeninventarisatie op orde gebracht.

Voor een goede inschatting van de technische levensduur van het groen is een technische groeninspectie gewenst (zie paragraaf 8.3). Daarnaast biedt de technische inspectie de kans de groeninventarisatie te controleren.

Tabel 7-4 Kostenraming thema’s

7.5 Vergelijking met beschikbare budgetten

De noodzakelijke kosten worden in deze paragraaf vergeleken met beschikbare budgetten. Dit wordt gedaan op drie verschillende niveaus, te weten:

• 1.

  jaarlijks benodigd voor duurzame instandhouding van het groen;

• 2.

  benodigd voor vervanging en ontwikkeling van het groen;

• 3.

  eenmalig benodigd voor organisatie.

1) Jaarlijks benodigd

In Tabel 7-5 is de vergelijking gemaakt met de noodzakelijke kosten en beschikbare budgetten. Netto is in de gemeentelijke begroting voor groenbeheer € 1.387.045,- beschikbaar. In dit bedrag zijn alleen de kosten voor medewerkers van de buitendienst (16.3 fte) opgenomen. Dit bedrag komt niet overeen met de geraamde personeelskosten uit de subproductenbegroting. Daarin zijn ook niet direct aan het groenbeheer gerelateerde medewerkers meegenomen. De kosten van de laatstgenoemde medewerkers zijn achterwege gelaten in Tabel 7-5 om een goede vergelijking te maken met de kostenraming in Tabel 7-1. Daar zijn deze uren en kosten van deze medewerkers ook niet meegenomen.

Tabel 7-5 Vergelijking noodzakelijk met beschikbaar budget jaarlijks

Uit Tabel 7-5 blijkt dat er een tekort is van € 40.242,- Dit tekort komt voor bijna de helft voor rekening van nieuwe beleidsterreinen als boomveiligheid en opnamen van de beeldkwaliteit. De overige helft, afgerond € 21.500,-, komt voor rekening van de uitvoering van het groenonderhoud.

Voor groenonderhoud is aan eigen personeel 16.3 fte beschikbaar. Benodigd is 21,4 fte. Het verschil wordt ingevuld door uitbesteding.

2) Vervanging en ontwikkeling

Voor het vervangen van openbaar groen dat aan het einde van zijn levensduur is, zijn geen structurele budgetten beschikbaar. In dit beheerplan is aangegeven dat deze investeringen noodzakelijk zijn voor een goed onderhoud van groen. De hoogte is ingeschat op circa € 120.000,-- per jaar op basis van theoretische onderhoudscycli.

Budgetten worden pas aangevraagd als er concrete projecten gedefinieerd zijn. Dit valt buiten het kader van dit beheerplan.

3) Eenmalige kosten

Voor opleiding, inrichting Obsurv en nulmeting groen is eenmalig € 45.000,- nodig. Voor deze kosten moet een separaat budget beschikbaar worden gesteld.

Beeldkwaliteit en kosten

In dit groenbeheer- en beleidsplan geeft de gemeente Hulst weer hoe zij invulling geeft aan haar plichten en wensen ten aanzien van de inrichting, het beheer en onderhoud van het openbaar groen. Het geldt voor de periode 2018-2022 en is een onderbouwing voor adequaat beheer van het groen. Het plan biedt inzicht in het aanwezige areaal, het beschrijft de gewenste beheerkwaliteit en geeft aan welke kosten hiermee gemoeid zijn.

De gemeente Hulst heeft 222 ha aan groenareaal in beheer. Dit is opgedeeld in openbaar groen, begraafplaatsen, sportaccommodaties, bos en water.

In de gemeente Hulst wordt voor het beheer onderscheid gemaakt in drie kwaliteitsniveaus:

Uit de doorrekening van de kwaliteitsniveaus blijkt dat het beschikbare budget nagenoeg voldoet om de gewenste kwaliteit in stand te houden. Ondanks het grotere areaal zijn door aanpassingen in het beheer de laatste jaren tekorten op de uitvoering beperkt. Het tekort op de uitvoering van € 21.500 zal door verdere omvorming beperkt worden.

Beleidspunten

Het groenbeheer- en beleidsplan is naast een beleidsmatig en strategisch plan ook praktisch plan dat invulling geeft aan het dagelijks beheer en onderhoud. Belangrijke thema’s en beleidsaspecten die aan de orde komen:

• •

  Beeldgericht werken

• •

  Boomveiligheid

• •

  Databeheer

De gemeente is voornemens te toetsen of in de in dit beheerplan gewenste beeldkwaliteit ook daadwerkelijk wordt behaald. Bijsturing op basis van deze toets leidt tot betere resultaten. Daarnaast gaat de gemeente de boomveiligheid registreren om te voldoen aan de wetgeving. Voor deze werkzaamheden is jaarlijks een extra budget gewenst ter grootte van € 18.700,- en eenmalig een budget van € 9.000,-.

Om efficiënt te kunnen plannen en sturen op het beheer is goede kennis van het beheerareaal noodzakelijk. Om de data op orde te brengen is eemalig een nulmeting voorzien van zowel de bomen als het groen waarbij de technische kwaliteit en boomveiligheid in beeld wordt gebracht. Deze nulmeting is geraamd op eenmalig € 36.000,-.