Beleidsregels voorzieningen maatschappelijke ondersteuning Gemeente Kerkrade 2012/2013

Algemene uitgangspunten

Kerkraads Wmo Model

In Kerkrade wordt gewerkt aan de hand van het Kerkraads Wmo Model. Het Kerkraads Wmo Model is een samenhangend geheel aanbeleidsmaatregelen, inzet van netwerken,deelname van organisaties/professionals en betrokkenheid van de inwoners van Kerkrade. Alles is gericht op de leefbaarheid van en levendigheid in de wijken met actieve en betrokken wijkbewoners.

Wanneer burgers belemmerd zijn om deel te nemen aan de samenleving en zich wenden tot een professionele organisatie, worden alle aspecten van de vraag in onderlinge samenhang binnen het professioneel netwerk aangepakt.

De kern van het Kerkraads Wmo Model is eenvoudig. De toepassing van het compensatiebeginsel is nadrukkelijk gericht op de klant, verpersoonlijkt in Vrauw Hoeppertz, de imaginaire 83-jarige Kerkraadse met een hulp- of zorgvraag, alleen dialect sprekend en met een onvoorwaardelijk geloof in wat de krant meldt.

Sociale Wijkteam

De Sociaal Wijkteams staan ter beschikking voor alle burgers met ondersteuningsvragen. Vanwege de sterk vergrijzende populatie is het accent gelegd bij 55-plussers met ondersteuningsvragen. De gemeente Kerkrade werkt daarvoor intensief samen met de lokaal werkende welzijnsorganisatie Impuls, de zorgorganisatie Meandergroep en het Wmo Platform. Aan uitbreiding van de doelgroep naar de jeugd en GGZ wordt gewerkt.

Een Sociaal Wijkteam bestaat uit professionals met klantcontacten.

Binnen het sociaal wijkteam is een kerngroep, de zogenaamde eerste schil actief. Deze bestaat uit de partners die een professional leveren voor de verschillende spreekuren, gehouden in het Wijkpunt: ouderenadvies, Wmo-consulent, sociaal raadswerk, maatschappelijk werk, zorgmanager, consulent buurt- en opbouwwerk, wijkmanager. Afhankelijk van de wijkkenmerken kan hiervan worden afgeweken. Andere niet bij het primaire proces van de Sociaal Wijkteams betrokken organisaties (woningstichtingen, overige zorgaanbieders, welzijnpartijen, politie, kerk, e.a.) maken deel uit van de zogenoemde ‘tweede schil’. Deze wordt over het proces geïnformeerd via het netwerk van de betreffende casemanager en betrokken bij het proces zodra de cliëntvraag daartoe aanleiding geeft.

Van de kerngroepleden wordt verwacht,dat zij met één gezicht naar buiten treden; alleen de professie (kennis, kunde , ervaring met name gericht op de methodische ondersteuning van de vraag) is relevant.

De klant centraal

Deze nieuwe beleidsregels vormen met de nieuwe verordening een trendbreuk met de oude regels zoals die gehanteerd werden onder de Wet voorzieningen gehandicapten (Wvg) en sinds 2007 onder de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo).

Was onder de Wvg sprake van een zorgplicht en tamelijk nauwkeurig omschreven voorzieningen, de compensatieplicht van de Wmo vraagt om een andere aanpak. Die anderewerkwijze heeft de VNG samen met CG-Raad en CSO ontwikkeld. Kernbegrippen zijn nu het leveren van maatwerk, uitgaan van te bereiken resultaten en eigen verantwoordelijkheid. Bij de beoordelingvan een aanvraag, of al tijdens het gesprek voorafgaand aan de aanvraag, komt eerst het resultaatdat bereikt moet worden aan de orde, daarna passeren de verschillende oplossingen de revue, en niet

alleen de individuele op indicatie. Omdat maatwerk nodig is vindt een uitgebreid gesprek plaats ter verkenning van de mogelijkheden, ook de eigen.

Het gesprek is een onderdeel van het onderzoek, dat in verband met de aanvraagprocedure gevoerd wordt. De consulent van de gemeente bespreekt in een open gesprek welk resultaat of welke resultaten de burger wenst te bereiken. Daarbij wordt ingegaan op de mogelijkheden van de burger zelf, zijn omgeving, algemene, algemeen gebruikelijke en voorliggende voorzieningen, voordat individuele voorzieningen ter sprake komen.

In de allereerste richtingbepalende uitspraak van 10 december 2008 heeft de Centrale Raad vanBeroep helder uiteengezet hoe zij aankijkt tegen de compensatieplicht en wat van de gemeente bij de uitvoering mag worden verwacht. Kenmerkend is daarbij de grote invloed van depersoonskenmerken en behoeften van de aanvrager op het gemeentelijk onderzoek. De latere jurisprudentie laat voortdurend zien dat er door gemeenten te weinig onderzoek wordt gedaan, zodat zij geen of

onvoldoende kennis hebben van de persoonskenmerken en behoeften en daar dan ook niet of teweinig rekening mee houden.

Art 4 van de Wmo geeft allereerst aan op welke terreinen resultaten bereikt dienen te worden.

Daarnaast geeft dit artikel aan dat het in de Wmo gaat om maatwerk.

Artikel 4 - Compensatieplicht

Eigen verantwoordelijkheid

De Wmo is uitsluitend bedoeld om mogelijkheden te bieden door middel van voorzieningen als het nietin iemands eigen vermogen ligt het probleem op te lossen. De eigen verantwoordelijkheid komt tijdens het gesprek aan de orde.

Een oplossing van problemen kan bijvoorbeeld al aanwezig zijn in die zin dat deze feitelijk al jarenbehoort tot iemands normale levenspatroon. Bij problemen met het schoonhouden van het huis zijn ertalloze mensen die gewend zijn daar iemand voor in te huren, zoals tweeverdieners of mensen metvoldoende inkomen. In deze situatie hoeft niets te veranderen, als men op basis van leeftijd of eenongeval beperkingen krijgt. Door voort te zetten wat men had ontstaat er geen probleem dat om eenoplossing vraagt. Dat zou anders kunnen zijn als door het ontstaan van de beperking het inkomen

daalt. Het kan dan zijn dat iemand de eerder ingehuurde schoonmaakhulp niet meer kan betalen. Datzou aanleiding kunnen zijn wel te compenseren. Daarvoor zal een zorgvuldig onderzoek verrichtmoeten worden, met name naar de eerdere situatie, zowel wat betreft hulp als wat betreft inkomen, en

de veranderde situatie.

Het kan ook zijn dat er door nieuwe of toegenomen beperkingen (veel) meer hulp in de huishouding nodig is. Het college beziet dan op welke wijze de beperkingen gecompenseerd moeten worden. Eigen verantwoordelijkheid betekent daarnaast bijvoorbeeld ook de aanschaf en het gebruik van

zoveel mogelijk strijkvrije kleding om onnodig beroep op een hulp te voorkomen. Ook nieuwetechnische mogelijkheden, zoals een robotstofzuiger, kunnen bekeken worden. Mogelijk is dat een

hulpmiddel waardoor iemand meer zelf kan gaan doen in huis.

Een ander voorbeeld is het vervoer. Heel veel mensen zijn op dit moment gewend al bijna hun heleleven gebruik te maken van een auto. Als zij een beperking krijgen, door leeftijd of door een ongeval,hoeft er in feite niets te veranderen, als zij met diezelfde auto in staat blijven hun verplaatsingen te

maken. Er hoeft dan niet gecompenseerd te worden. Dat zou anders kunnen zijn als zij door hunbeperking veel meer verplaatsingen moeten gaan maken, of als de auto voor hun handicap aangepastzou moeten worden. Het college beziet dan op welke wijze de beperkingen gecompenseerd moeten worden.

Ook bij woonvoorzieningen speelt de eigen verantwoordelijkheid een grote rol. Als iemand 65 is enzijn badkamer gaat renoveren mag een gemeente veronderstellen dat hij - ook al zijn er nog geenbeperkingen - rekening houdt met het gegeven dat hij een dagje ouder wordt. Dat betekent dat de

persoon in kwestie aan een douche moet denken in plaats van uitsluitend een bad. Daar spelenallerlei individuele factoren natuurlijk in mee, zoals: is er plaats voor, wat is de rol van het bad voortherapie e.d. Er speelt ook nog iets anders mee: weten mensen wel dat van hen verwacht wordt dat ze

via het denken aan dit soort dingen anticiperen op mogelijk komende problemen?

De gemeente Kerkrade maakt veel werk van de voorlichting over de eigen verantwoordelijkheid in het geschikt maken van woningen en wat burgers daarbij wel en niet van de gemeente mogen verwachten, via de achtereenvolgende campagnes “Thuis oud worden kan…. InKerkrade” (2006 – 2007) en “Valpreventie – Kerkrade in Balans” (2010 – heden).

De Wmo is gericht op meedoen. Oplossingen worden gezocht om belanghebbenden te latenmeedoen. Naast het verstrekken van een voorziening kan ook het uitvoeren vanvrijwilligerswerk een bijdrage aan de oplossing zijn. Daarbij vinden wij wederkerigheidvanzelfsprekend. De voorzieningen worden immers uit gemeenschappelijke middelen

bekostigd.

Mantelzorgers en vrijwilligers

Een bijzondere groep onder de Wmo vormen de mantelzorgers en vrijwilligers. Zij vallen dírect onder de werking van prestatieveld 4, en indirect onder de werking van prestatieveld 6. Bij de verstrekking van de individuele voorziening wordt rekening gehouden met de inzet van mantelzorg.

De vraag is of dat leidt tot ‘eigen’ aanspraken van mantelzorgers in het kader van dit prestatieveld, of dat het gaat om afgeleide aanspraken, omdat er een persoon is waarvoor de mantelzorger zorgt en ook de mantelzorger op naam van deze persoon aanspraak kan maken op individuele voorzieningen. Nadrukkelijk moet een gemeente immers rekening houden met de belangen van de mantelzorger en diens dreigende overbelasting. Bij de verschillende onderdelen komt dit aan de orde. Het gaat hierbij overigens om een principieel verschil van inzicht, waarover de jurisprudentie tot op heden nog geen uitsluitsel heeft gegeven. Vooralsnog gaat de gemeente Kerkrade uit van een afgeleid recht op voorzieningen. Beschikkingen zullen dan ook op naam staan en gericht zijn tot degene die de mantelzorg ontvangt.

Begripsbepalingen

In deze Beleidsregels wordt verstaan onder verordening en besluit: de van toepassing zijnde Verordening, respectievelijk Besluit individuele voorzieningen maatschappelijke ondersteuning gemeente Kerkrade.

Alle begrippen die in deze Beleidsregels worden gebruikt en die niet nader worden omschreven hebben dezelfde betekenis als in de wet, de verordening, het besluit en de Awb.

Leeswijzer

De beleidsregels volgen de verordening qua volgorde van de te behandelen onderdelen.

Dat betekent dat de te bereiken resultaten uitgangspunt zijn. De omschrijving van deze resultaten komt overeen met de nieuwe verordening,

Hoofdstuk 1. Beoordeling van de te bereiken resultaten

Resultaat 1: een schoon en leefbaar huis

Inleiding

Tot een schoon en leefbaar huis behoort het zwaar en licht huishoudelijk werk zoals voor 2007benoemd onder de AWBZ. Het gaat daarbij concreet om het stofzuigen van de woning, het soppenvan badkamer, keuken, toilet, het dweilen van vloeren en het overigens schoonhouden van de ruimten

die onder de compensatieplicht vallen.

Dit zijn alleen die ruimten die voor dagelijks gebruik noodzakelijk zijn. Daarbij kunnen persoonskenmerken en behoeften het noodzakelijk maken hiervan af te wijken.

Het kan nodig zijn een steviger basis te leggen voor dit resultaat. Dan kan thuisondersteuning een voorziening zijn.

Afwegingskader

* Het gaat om alle activiteiten teneinde het huis, inclusief balkon en berging en de tuin, schoon en leefbaar te houden.

* Allereerst beoordeelt het college welke algemene, voorliggende en algemeen gebruikelijke voorzieningen een oplossing bieden voor de beperkingen[1].

Hierbij valt te denken aan bijvoorbeeld het gebruik van de glazenwasser voor het reinigen van de ramen aan de buitenkant.

* Vervolgens beoordeelt het college of er andere eigen mogelijkheden zijn.

Als een belanghebbende al jaren op eigen kosten een poetshulp inhuurt en met het optreden van de beperking het inkomen niet is gedaald en er door de handicap geen aantoonbare meerkosten zijn, is geen compensatie nodig. Hij kan het immers zelf oplossen.

Is sprake van een latrelatie, dan beoordeelt de klantmanager of en in hoeverre de partner bij kan dragen aan het huishouden.

* Daarna beoordeelt het college of er sprake is van gebruikelijke zorg.

Is een huisgenoot in staat om huishoudelijk werk over te nemen? Als dat een korte periode niet hetgeval is beoordeelt de klantmanager of er sprake is van uitstelbare taken. Bij zowel zwaar als lichthuishoudelijk werk gaat het veelal om uitstelbare taken. Alleen als schoonmaken niet kan worden

uitgesteld (regelmatig geknoeide vloeistoffen en eten) kan hiervoor gecompenseerd worden. Hierkan dan desondanks sprake zijn van gedeeltelijk gebruikelijke zorg.

Zie verder Richtlijn hulp bij het huishouden gemeente Kerkrade 2012 (bijlage 1).

* Als al het voorafgaande niet geleid heeft tot een oplossing van het probleem, zal het college compenseren met een individuele voorziening. Bij het compenseren hanteert de gemeente Kerkrade de Richtlijn hulp bij het huishouden gemeente Kerkrade 2012. Deze systematiek bestaat uit normen uitgedrukt in uren en is tot stand gekomen op grond van interne en externe ervaringen. Intern vanuit praktijkvoorbeelden en praktijkervaringen, extern uit de ervaringen van zorgaanbieders en de jurisprudentie.

* De hulp kan door het college worden toegekend in natura of in de vorm van een persoonsgebonden budget.

Bij een persoonsgebonden budget wordt het bedrag afgegeven als tegenwaarde van de hulp innatura. Daarbij moet altijd vast staan dat het te bereiken resultaat gerealiseerd zal worden, zodater sprake is van compensatie. Uitgangspunt bij de hoogte van het pgb is het laagste tarief dat eenin natura-aanbieder in Kerkrade hanteert.

[1] Het college moet steeds moet onderzoeken of een voorziening ook algemeen gebruikelijk is voor de persoon als aanvrager (zie CRvB 17-11 -2009, nr. 08/3352 WMO). Daarna kan eventueel pas gesproken worden van een algemeen gebruikelijke voorziening. Voorliggende voorzieningen zijn pas voorliggend indien uit onderzoek is gebleken dat deze daadwerkelijk beschikbaar zijn, door de belanghebbende financieel gedragen kunnen worden en adequate compensatie bieden (zie o.a. CRvB 31-10-2012, nr. 10/1210 WMO, CRvB 30-03-2011, nr. 09/2110 WMO, CRvB 17-08-2011, nr. 11/254 WMO).

Resultaat 2: wonen in een geschikt huis

Inleiding

In de Wmo is in artikel 4 lid 1 geen duidelijk onderscheid gemaakt tussen resultaten die bereiktmoeten worden op het huishoudelijke vlak en resultaten voor wat betreft een voor de persoon en zijnkenmerken geschikte woning. De term ‘voeren van een huishouden’ geeft daar geen duidelijkheidover. Daarbij is er één belangrijke voorwaarde voordat er gecompenseerd kan worden: er moet eenwoning zijn. Als er geen woning is, is het niet op grond van de Wmo de taak van de gemeente om voor een woning te zorgen. Iedere Nederlandse burger dient zelf voor een woning te zorgen[2]. Normaal gesproken kiest men een woning die past bij de kenmerken van het huishouden en de leden van het huishouden. Dat betekent ook dat men met bestaande of te verwachten beperkingen rekening dient te houden. Als de woning dan nog niet geschikt is kan het college compenseren.

Onder wonen in een geschikt huis wordt verstaan dat belanghebbende in staat wordt gesteld op een normale wijze te wonen en als resultaatsverplichting geldt een woning waarin alle activiteiten van het dagelijkse leven uitgevoerd kunnen worden.

Onder het normale gebruik van de woonruimte wordt in ieder geval de mogelijkheid verstaan om normale (elementaire) woonfuncties te kunnen verrichten,

• ·

  slapen;

• ·

  eten;

• ·

  lichaamsreiniging;

• ·

  het doen van essentiële huishoudelijke werkzaamheden;

• ·

  koken en keukengebruik;

• ·

  horizontale en verticale verplaatsingen binnen de woning;

• ·

  toegang tot de woning;

• ·

  het bereiken van de tuin en/of balkon.

In Rechtbank 's-Hertogenbosch 19-03-2010, nr. AWB 09/1544 oordeelt de rechtbank 's-Hertogenbosch dat er geen aanleiding bestaat het begrip "normale gebruik van een woning" onder de Wmo anders uit te leggen dan eerder uitgesproken in CRvB 15-10-1999, nr. 98/3698 e.a. WVG en CRvB 07-06-2005, nr. 03/4336 WVG.

[2]Dat laat onverlet dat de gemeente, indien er geen woning is, wel maatschappelijke opvang moet bieden. Daaronder wordt verstaan het tijdelijk bieden van onderdak, begeleiding, informatie en advies aan personen die, door een of meer problemen, al dan niet gedwongen de thuissituatie hebben verlaten en niet in staat zijn zich op eigen kracht te handhaven in de samenleving (artikel 1 lid 1 onderdeel c Wmo). Het is gelet op CRvB 14-09-2011, nrs. 11/1118 WMO e.a. wel zo dat het toewijzen van een woning aan belanghebbende dan wel het bieden van hulp bij het vinden van een woning in de vorm van het zoeken van (telefonisch) contact met een andere gemeente, teneinde te trachten aldaar een woning voor belanghebbende te verkrijgen niet onder één van de in artikel 4 Wmo genoemde taakvelden valt.

Afwegingskader

* Uitgangspunt is dat iedereen eerst zelf zorg dient te dragen voor een woning. Daarbij mag ervan uit worden gegaan dat rekening wordt gehouden met bekende beperkingen, ook watbetreft de toekomst.

Een woning kan zowel een eigendoms woning zijn als een huurwoning. Onder het begrip ‘woning‘ worden ook afwijkende woon situaties, zoals een boot of een woonwagen met vaste standplaats verstaan.

* Het college beoordeelt allereerst of het resultaat: wonen in een geschikt huis, ook te bereikenis via een verhuizing. Hierbij worden alle relevante aspecten zorgvuldig meegewogen, zoals:

• -

  de snelheid waarmee het probleem kan worden gecompenseerd, in verband met de medische verantwoorde termijn;

• -

  sociale factoren en eventueel aanwezige mantelzorg;

• -

  vergelijking aanpassingskosten huidige versus nieuwe woonruimte;

• -

  woonlasten en financiële draagkracht van de persoon met beperkingen;

• -

  de te verwachten gebruiksduur van de aanpassing;

• -

  de wil van belanghebbende om te verhuizen.

Een toelichting van bovengenoemde aspecten is opgenomen als bijlage 2.1.

* Bij bouwkundige aanpassingen aan de woning werkt het college altijd met een programma van eisen, waarmee zo nodig meerdere offertes opgevraagd kunnen worden.

* In de Verordening is aangegeven dat geen woonvoorzieningen worden verstrekt in woongebouwen, die specifiek gericht zijn op mensen met beperkingen en ouderen, voor wat betreft voorzieningen in gemeenschappelijke ruimten of voorzieningen die bij (nieuw)bouw of renovatie zonder noemenswaardige meerkosten meegenomen kunnen worden.

Indien uit het onderzoek blijkt dat er noodzaak is tot compensatie van de belemmeringen bij het normale gebruik van de woonruimte(n), kan zowel voor een individuele compensatie als een collectieve compensatie gekozen worden. Dit is maatwerk en zal altijd met de woningeigenaar worden besproken.

* Het aanpassen van doelgroepengebouwen zal gebeuren conform de afspraken zoals diedoor het college gemaakt zijn of worden met de (toekomstige) eigenaar van deze woningen.

* Het college verstrekt een woonvoorziening in natura, als PGB of als financiële tegemoetkoming.

* Als sprake is van een aanvraag van een mantelzorgwoning gaat het college ook daarbij uitvan de eigen verantwoordelijkheid voor het hebben van een woning.

Dit kan door zelf een woning te bouwen of te huren die op het terrein nabij de woning van de mantelzorgers kan worden geplaatst. Daarbij is uitgangspunt dat de uitgaven die de verzorgde(n) had(den) voor de situatie van de mantelzorg in de mantelzorgwoning, aan het wonen in deze woning besteed kunnen worden. Daarbij kan gedacht worden aan huur, kosten

nutsvoorzieningen, verzekeringen enz. Met die middelen zou een mantelzorgwoning gehuurd kunnen worden. Ook zouden deze middelen besteed kunnen worden aan een lening of hypotheek om een mantelzorgwoning (deels) van te betalen.

Procedures

In bijlage 2.2zijn de procedures beschreven, die gelden bij aanvraag van een bouwkundige of woontechnische woonvoorzieningen in de vorm van een persoonsgebonden budget. Het gaat om varianten mét en zonder toepassing van de zogenaamde ‘limitatieve lijst’ (zie hierna).

In bijlage 2.3zijn de kosten vermeld, die in het kader van een bouwkundige of woontechnische woonvoorziening in aanmerking kunnen worden genomen bij de vaststelling van het persoonsgebonden budget / financiële tegemoetkoming.

Kosten van standaard woonvoorzieningen: de limitatieve lijst

Samen met de woningverenigingen en de installatiebedrijven heeft de gemeente een “limitatieve lijst” van standaard woonvoorzieningen opgesteld, met daarbij behorende vastgestelde prijzen: zie bijlage 2.4Zo kan men vooraf een juiste inschatting maken van de te verwachten kosten van de bouwkundige of woontechnische woonvoorziening en kan een verkorte procedure worden toegepast.

Daarnaast kan de Wmo-consulent, naar eigen inzicht, zonder opvragen van offertes, direct opdracht verstrekken aan de eigenaar van de woning om de aanpassing te laten uitvoeren.

Woningsanering in verband met COPD

Bij klachten als gevolg van chronisch obstructief longlijden (COPD) kán een persoon met beperkingen in aanmerking komen voor een voorziening voor woningsanering, in natura of in de vorm van een persoonsgebonden budget. Sanering is slechts mogelijk als een duidelijke diagnose is gesteld door de huisarts of de longarts. De noodzaak voor het verstrekken van een voorziening voor woningsanering wordt ook in relatie tot het leefpatroon, de leefregels, de gehele woninginrichting, ventilatiemogelijkheden en -gedrag bepaald. Het college kan hierover advies vragen eventueel met inschakeling van een gespecialiseerde COPD-verpleegkundige. Verwacht wordt dat de betrokkene zich in het vervolg bij de aanschaf van nieuwe materialen aan het programma van eisen voor de woninginrichting zal houden. Ook mag verwacht worden dat betrokkenen zelf maatregelen treft ter voorkoming van COPD-klachten.

In de regel kan een voorziening voor woningsanering worden verstrekt indien:

• ·

  de aanvrager bij de aanschaf niet van tevoren had kunnen weten dat COPD zou ontstaan/verergeren;

• ·

  vervanging van het artikel medisch gezien op zeer korte termijn noodzakelijk is.

Geen voorziening voor woningsanering wordt verstrekt indien:

• ·

  het treffen van een voorziening niet tot verbetering van de situatie van de persoon met beperkingen leidt;

• ·

  de persoon met beperkingen bij aanschaf van het artikel redelijkerwijs had kunnen weten dat hij overgevoelig op bepaalde stoffen reageert.

De woningsanering betreft in de regel het vervangen van vloerbedekking in het slaapvertrek.

Afschrijvingstermijn

Een voorziening voor woningsanering wordt alleen verstrekt in die gevallen dat de betreffende te vervangen stoffering nog niet is afgeschreven. De vergoeding bedraagt een percentage van de kosten, afhankelijk van de afschrijvingsperiode:

• ·

  100% indien het artikel nieuwer is dan twee jaar;

• ·

  75% indien het artikel tussen de twee en vier jaar oud is;

• ·

  50% indien het artikel tussen de vier en zes jaar oud is;

• ·

  25% indien het artikel tussen de zes en acht jaar oud is.

• ·

  Indien het artikel acht jaar of ouder is, wordt geen vergoeding verstrekt (hetzelfde geldt bij verhuizing, omdat bij verhuizing de woning opnieuw moet worden ingericht en dan rekening kan worden gehouden met de ondervonden klachten).

Normbedrag

Voor zeil of linoleum wordt als normbedrag het geldende bedrag in de NIBUD-prijzengids gehanteerd.

Algemeen gebruikelijke voorzieningen

In de verordening (artikel 5, lid 3) wordt gesteld, dat:

“Alle algemene en algemeen gebruikelijke voorzieningen die beschikbaar en bruikbaar zijn, worden eerst beoordeeld.”

Dat wil zeggen dat geen voorziening wordt toegekend indien de aangevraagde voorziening voor een persoon als de aanvrager algemeen gebruikelijk is.

Blijkens de jurisprudentie gaat het daarbij om voorzieningen:

-  die in de reguliere handel verkrijgbaar zijn;

-  die niet speciaal voor mensen met beperking(en) bedoeld zijn;

-  die niet aanzienlijk duurder zijn dan vergelijkbare producten met hetzelfde doel.

(Zie ook: Toelichting op de verordening mo gemeente Kerkrade 2012, p. 3.)

Met inachtneming van het vorenstaande, zijn er een aantal woonvoorzieningen te noemen die in principe als algemeen gebruikelijk worden aangemerkt binnen de gemeente Kerkrade[3]:

• -

  centrale verwarming;

• -

  kranen (eenhendelkranen, thermostatische kranen en kranen met een temperatuurbegrenzer);

• -

  douche (waaronder ook vervanging van een lavet door een douche; eerste aanleg van een douche);

• -

  douchekop op glijstang, douchegordijn en douchewanden;

• -

  zonwering;

• -

  airco;

• -

  luchtbevochtiger;

• -

  condensdroger;

• -

  aanrechtblad;

• -

  kookplaat (keramische en inductiekookplaat);

• -

  tweede trapleuning (binnenshuis);

• -

  standaard beugels (van 2 0 tot en met 60 cm);

• -

  toilet, hangend toilet, vast verhoogd toilet en losse toiletverhoger die hetzelfde doel heeft als een vast verhoogd/hangend toilet. Uitgezonderd hiervan zijn toiletbrillen met opklapbare armleggers die tot doel hebben een klant met stabiliteit/evenwichtsproblemen in staat te stellen op een verantwoorde wijze gebruik te maken van een toilet.

Bovenstaande opsomming is niet limitatief.

[3] Aan de hand van de concrete omstandigheden van het geval moet worden beoordeeld of een voorziening voor de persoon als aanvrager algemeen gebruikelijk is (zie bijvoorbeeld CRvB 17-11-2009, nr. 08/3352 WMO).

Verantwoordelijkheid eigenaar bij renovatie

Bij een noodzaak voor woningaanpassing(en) bepaalt het College de eigen verantwoordelijkheid van de eigenaar voor renovatie aan de hand van de volgende afschrijvingstermijnen[4]:

15 jaar

• -

  CV-Ketel (geld ook voor VR- en HR-Ketels);

• -

  Isolerende beglazing incl. alle noodzakelijke aanpassingen aan bestaande kozijnen;

• -

  Intercominstallatie;

• -

  Standaard keukenaanrechtblok en bovenkastjes;

• -

  Inbouwapparatuur in keuken en douche- of badruimte.

20 jaar

• -

  Hoge kwaliteit inbouwkeuken;

• -

  Inrichting douche- of badruimte.

25 jaar

• -

  Spouw-, gevel-, dak en/of vloerisolatie;

• -

  Binnendeuren.

30 jaar

-CV-installatie (excl. CV-ketel), dus leidingen en radiatoren.

Bij een aanvraag voor een woningaanpassing is de leeftijd / ouderdom van de betreffende woningonderdelen bepalend. Is de leeftijd hoger dan de afschrijftermijn, dan is de woningeigenaar geheel verantwoordelijk voor vernieuwing van betreffende onderdelen, waarbij hij rekening dient te houden met de beperkingen van de bewoner. Is de leeftijd lager dan de afschrijftermijn, dan is het aandeel van de woningeigenaar naar rato en komt de gemeente voor het overige deel tegemoet.

De bewijslast voor de leeftijd van de aan te passen woonruimte ligt bij de eigenaar van de woning.

Rechtbank 's-Gravenhage 07-03-2012, AWB 11//4293. In deze uitspraak oordeelt de rechtbank over de afschrijvingstermijn van de badkamer dat bij het vaststellen van het afschrijvingspercentage het college in redelijkheid aansluiting heeft kunnen zoeken bij de afschrijvingstermijnen die door de vereniging Overleg voorzitters huurcommissies zijn vastgesteld in hun Beleid huurverhoging na woningverbetering. Blijkens dit beleid is een badkamer na 20 jaar in beginsel volledig afgeschreven. De rechtbank acht deze termijn niet onredelijk.

[4] Bij mail d.d. 06-12-2012 beoordeelt een vertegenwoordiger van Aedes, vereniging van woningcorporaties, deze termijnen als redelijk en billijk.

Gemeenschappelijke ruimten

Aanpassingen aan gemeenschappelijke ruimten kunnen zowel collectief als individueel aangevraagd worden. De kosten van de voorzieningen in gemeenschappelijke ruimten kunnen voor vergoeding in aanmerking komen.

In de Verordening wordt gesteld, dat:

(artikel 14) .. de bepalingen van deze paragraaf - Wonen in een geschikt huis – zijn niet van toepassing op:

b. het treffen van voorzieningen in woongebouwen, die specifiek gericht zijn op mensen met een beperking en ouderen, voor zo ver het betreft voorzieningen in gemeenschappelijke ruimten of voorzieningen die bij nieuwbouw of renovatie zonder noemenswaardige meerkosten meegenomen kunnen worden.

Uit vaste jurisprudentie van de CRvB volgt dat een voorziening in beginsel moet worden aangemerkt als algemeen gebruikelijk,indien:

een woning, die bestemd is voor een specifieke groep bewoners zoals ouderen of die in de praktijk in hoofdzaak door ouderen of gehandicapten wordt bewoond, op het punt van de aangevraagde voorziening onmiskenbaar niet voldoet aan de voor een dergelijke woning op grond van wettelijke voorschriften, of algemeen aanvaarde regels of contractuele bepalingen geldende vereisten.

Ten slotte moet aangetoond zijn dat bij het wel voldoen aan die vereisten de betreffende voorziening niet meer nodig zou zijn.

In tegenstelling tot de wettelijke bepalingen in het landelijk Bouwbesluit, de verordening, het besluit en deze beleidsregels zijn de ‘algemeen aanvaarde regels’ niet eenduidig omschreven.

Vooralsnog is het afhankelijk van alle feiten en omstandigheden of bepaalde voorzieningen in gemeenschappelijke ruimten ook in een betreffend geval als algemeen gebruikelijk kunnen worden aangemerkt en is het nodig om per verhuurder / woningcomplex, nadere afspraken te maken.

Voor het creëren van een voorziening in een gemeenschappelijke ruimte, zoals een stalling voor een te verstrekken scootmobiel of deurautomaat, is het belangrijk zo vroeg mogelijk (namens het college) in overleg te treden met de woningverhuurder of VVE. Hierbij wordt gezamenlijk gekeken naar een oplossing en naar een verdeling van de kosten.

Voor het overige gelden dezelfde voorwaarden en beperkingen als voor andere woonvoorzieningen.

Resultaat 3: Beschikken over goederen voor primaire levensbehoeften

Inleiding

In elk huishouden zijn boodschappen voor de dagelijkse activiteiten nodig. De compensatieplicht isbeperkt tot de levensmiddelen en schoonmaakmiddelen, zaken die dagelijks/wekelijks gebruikt

worden in elk huishouden. Niet hieronder vallen de grotere inkopen zoals kleding en duurzamegoederen, zoals apparaten.

Het is heel normaal dat mensen deze boodschappen geclusterd doen door één maal per week de grote voorraad in huis te halen. Daar kan de Wmo bij aansluiten door uit te gaan van één maal perweek boodschappen. Indien mogelijk wordt daarbij gebruik gemaakt van boodschappendiensten.

Soms hebben supermarkten een dergelijke service. Het is ook mogelijk dat vanuit de gemeente eenboodschappendienst wordt opgezet.

Ook het bereiden van maaltijden valt onder dit resultaat. In sommige situaties kan van eenmaaltijdservice gebruik worden gemaakt. Ook zijn er kant- en klaar maaltijden te koop in desupermarkt die soms (tijdelijk) een oplossing kunnen bieden.

Afwegingskader

* Onder dit resultaat worden gerekend de boodschappen inzake levens- en schoonmaakmiddelen die dagelijks nodig zijn en zo nodig de bereiding van maaltijden.

* Allereerst beoordeelt het college welke algemene, voorliggende en algemeen gebruikelijke voorzieningen een oplossing bieden voor de beperkingen.

Kan belanghebbende gebruik maken van een boodschappenservice, ofwel beschikbaar gesteld door supermarkten, ofwel opgezet door de gemeente of door vrijwilligersorganisaties ?

Als het gaat om het bereiden van maaltijden : kan belanghebbende gebruik maken van vormen van maaltijdvoorziening of kant en klare maaltijden ? De WmoW ijzer Kerkrade biedt contactgegevens en nadere informatie met betrekking tot de beschikbare aanbieders.

* Vervolgens zal het college beoordelen of er andere eigen mogelijkheden zijn.

Het college beziet of in de omgeving wonende bekenden en/of kinderen gewend zijn of bereid zijn deze boodschappen te doen.

* Daarna beoordeelt het college of er sprake is van gebruikelijke zorg.

Is een huisgenoot in staat om huishoudelijk werk over te nemen? Als dat een korte periode niet hetgeval is beoordeelt de klantmanager of er sprake is van uitstelbare taken. Het doen van boodschappen is uitstelbare hulp, het bereiden van maaltijden is niet-uitstelbare hulp. Hiervoor kan de belanghebbende gecompenseerd worden. Hier kan dan desondanks sprake zijn van gedeeltelijk gebruikelijke zorg. Zie verder Richtlijn hulp bij het huishouden gemeente Kerkrade 2012 (bijlage 1).

* Als al het voorafgaande niet geleid heeft tot een oplossing van het probleem zal het collegecompenseren met een individuele voorziening.

* Bij boodschappen is het uitgangspunt: één maal in de week boodschappen doen. Het college maakt alleen een uitzondering als volstrekt helder is dat dit niet in één maal per week mogelijk is; dit is afhankelijk van de persoonskenmerken.

* De normtijden hiervoor zijn de normen zoals door het college vastgesteld in de Richtlijn hulp bij het huishouden gemeente Kerkrade 2012, tenzij de feitelijke situatie tot een andere norm leidt. Deze normen worden uitgedrukt in minuten.

* Het resultaat: beschikken over goederen voor primaire levensbehoeften, als individuele voorziening, kan door het college in natura als ook via een persoonsgebonden budget bereikt worden.

* Het college houdt rekening met de belangen van mantelzorgers. Zo kan in geval van dreigende overbelasting een individuele voorziening aan de verzorgde worden toegekend. De voorkeur qua invulling van de indicatie gaat uit naar zorg in natura. Indien belanghebbende een pgb wenst, kan dit niet worden ingevuld door de betreffende mantelzorger. Het gaat immers om diens (dreigende) overbelasting.

Resultaat 4: beschikken over schone, draagbare en doelmatige kleding en ander noodzakelijk huishoudelijk textielgoed.

Inleiding

De dagelijkse kleding moet met enige regelmaat schoongemaakt worden. Dit betekent het wassen,drogen en in bepaalde situaties strijken van kleding. En soms gaat het om een los naadje of knoopje.

We spreken hier uitsluitend over normale kleding voor alledag. Daarbij is het uitgangspunt dat zo minmogelijk kleding gestreken hoeft te worden. Met het kopen van kleding kan belanghebbende hier rekening mee houden. Bij het wassen en drogen van kleding is het normaal gebruik te maken van de beschikbare - algemeen gebruikelijke - moderne hulpmiddelen, zoals een wasmachine en een droger.

Ook de inzet van (particuliere) gemaksdiensten kan een oplossing bieden.

Afwegingskader

* Allereerst beoordeelt het college welke voorliggende en algemeen gebruikelijke voorzieningen een oplossing bieden voor de beperkingen.

Hierbij valt te denken aan het gebruik van een wasserij als dat in de lijn ligt. Een was- en strijkservice kan eveneens een afdoende oplossing bieden.

* Vervolgens beoordeelt het college of er andere eigen mogelijkheden zijn die benut

kunnen worden.

Hierbij kan gedacht worden aan de aanschaf door betrokkene van een wasmachine en/of droger.

* Daarna beoordeelt het college of er sprake is van gebruikelijke zorg.

Is een huisgenoot in staat om huishoudelijk werk over te nemen. Als dat een korte periode niet hetgeval is beoordeelt de klantmanager of er sprake is van uitstelbare taken.

Het beschikken over schone, draagbare en doelmatige kleding zal het over het algemeen gaan omuitstelbare taken. Alleen als de was niet kan blijven liggen zal dat direct moeten gebeuren. Hiervoorkan de belanghebbende gecompenseerd worden. Hier kan dan desondanks sprake zijn van

gedeeltelijk gebruikelijke zorg. Zie verder Richtlijn hulp bij het huishouden gemeente Kerkrade 2012 (bijlage 1).

* Als al het voorafgaande niet geleid heeft tot een oplossing van het probleem zal het collegecompenseren met een individuele voorziening.

* De inhoud van het resultaat schone en doelmatige kleding bestaat uit het wassen, drogendaarvan en eventueel licht verstelwerk, zoals het vastzetten van een naadje of het aanzettenvan een knoop.

* Wat betreft het strijken van kleding worden er geen lakens, theedoeken, zakdoeken enondergoed gestreken. Wat betreft de kleding wordt uitgegaan van een eigenverantwoordelijkheid ten aanzien van de keuze van kleding die in principe niet hoeft te wordengestreken.

* Er zal met de mantelzorger rekening worden gehouden met het oog op dreigendeoverbelasting. Als er een indicatie wordt gesteld gebeurt dat als afgeleide van de verzorgdeop zijn of haar naam.

* Het college verstrekt een individuele voorziening in natura of als persoonsgebonden budget.

Resultaat 5: het thuis zorgen voor kinderen die tot het gezin behoren

Inleiding

De zorg voor kinderen die tot het huishouden behoren is in principe een taak van de ouders.

Zo moeten alle werkende ouders er zorg voor dragen dat er op tijden dat zij beiden werken opvang voor de kinderen is. Dat kan op de manier waarop zij dat willen (oppasoma, kinderopvang), maar het is een eigen verantwoordelijkheid. Dat is niet anders in de situatie dat beide ouders mede door beperkingen niet in staat zijn hun kinderen op te vangen. In die situatie zal men een permanente oplossing moeten zoeken.

De Wmo heeft vooral een taak om tijdelijk in te springen zodat de ruimte ontstaat om een al dan niettijdelijke oplossing te zoeken. Dat wil zeggen: de acute problemen worden opgelost zodat belanghebbende kan zoeken naar een permanente oplossing.

Afwegingskader

* Allereerst beoordeelt het college welke algemene, voorliggende en algemeen gebruikelijke voorzieningen een oplossing bieden voor de beperkingen.

Hierbij valt te denken aan bijvoorbeeld voorschoolse, tussenschoolse en naschoolse opvang, kinderopvang, opvang door familieleden, kennissen, buren enz.

* Ook beoordeelt het college de mogelijkheden van ouderschapsverlof, zorgverlof of andere vormen van verlof.

* Als al het voorafgaande niet geleid heeft tot een oplossing van het probleem zal het collegecompenseren met een individuele voorziening.

* Bij tijdelijke opvang gaat het om die tijden dat de partner vanwege (verplichte) werkzaamheden niet thuis is. Dat kan dus gaan om maximaal 40 uur, plus de noodzakelijke reistijd, bij een 40-urige werkweek.

*Bij de toekenning stelt de gemeente bij beschikking vast om welke tijdelijke periode het gaaten op welke wijze belanghebbende dient te zoeken naar een definitieve oplossing.

* Ten aanzien van mantelzorgers zal door het college rekening worden gehouden met hunbelangen als het gaat om het thuis zorgen voor kinderen die tot het gezin behoren.

*Het college verstrekt een individuele voorziening in natura of als persoonsgebonden budget.

Resultaat 6: verplaatsen in en om de woning

Inleiding

Het gaat hier om het zich verplaatsen in en om de woning. Verplaatsen in en om de woningkan op verschillende wijzen plaatsvinden, met een rollator, lopend met krukken, met eentrippelstoel of met een rolstoel. Van deze voorzieningen valt uitsluitend de rolstoel onderWmo. De krukken en trippelstoel vallen onder andere wettelijke regelingen en zijn daarom op

grond van artikel 2 Wmo uitgesloten[5].

[5]De rollator valt per 1 januari 2013 niet meer onder de Zorgverzekeringswet, dus valt vanaf 2013 niet meer onder een andere wettelijke regeling. De vraag is dan of de rollator wel op grond van de Wmo vergoed moet worden. De staatssecretaris acht een rollator niet algemeen gebruikelijk maar stelt dat rollators gezien de lage kosten en de duurzaamheid voor eigen rekening komen (Staatscourant 2012, nr. 14946 p. 13). Aangezien de voorziening bewust door de wetgever uit de voorliggende wettelijke regeling (in dit geval de AWBZ) is gehaald, ligt het nu niet op de weg van de Wmo om die voorziening dan te gaan verstrekken.

Afwegingskader

* Het gaat om het zich verplaatsen in en om de woning. Dat betekent dat het om verplaatsingengaat die direct vanuit de woning worden gedaan. Daarom gaat het hier om belanghebbendendie voor het dagelijks zittend verplaatsen zijn aangewezen op een rolstoel.

* Rolstoelen voor het zogenaamde ‘incidentele’ gebruik, waarbij de rolstoel in de auto wordtmeegenomen om elders, bij het winkelen of bij uitstapjes, te gebruiken, vallen niet onder resultaat 6, maar onder resultaat 8.

* De sportrolstoel wordt niet gerekend tot een rolstoel voor het verplaatsen in en rond dewoning.

* Als er noodzaak bestaat voor een rolstoel voor dagelijks zittend gebruik stelt het college een programma van eisen op.

* Accessoires worden enkel vergoed als ze medisch noodzakelijk zijn.

* Een rolstoel kan door het college verstrekt worden in natura of in de vorm van eenpersoonsgebonden budget.

* Bij verstrekking in natura vallen alle kosten van onderhoud en verzekering onder deverstrekking.

* Bij een verstrekking als persoonsgebonden budget wordt de rolstoel die betrokkene zou hebben gekregen als voorziening in natura als uitgangspunt genomen, inclusief de kosten van onderhoud en verzekering.

* Het college houdt rekening met belangen van eventuele mantelzorgers.

A ls , bijvoorbeeld, de mantelzorger niet in staat is de rolstoel in alle omstandigheden te duwen, kan er een ondersteunende motorvoorziening verschaft worden.

*Het college verstrekt een elektrische rolstoel als belanghebbende is aangewezen op continue zittend verplaatsen en hij niet in staat is zichzelf voort te bewegen in een handbewogen rolstoel (zelfbeweger).

Bewoner AWBZ-instelling

Een bewoner van een AWBZ-instelling komt slechts voor een rolstoel in aanmerking als hij via de AWBZ geen rolstoel krijgt. Hiervan zal sprake zijn als artikel 15 van het Besluit zorgaanspraken AWBZ van toepassing is.

Voor het beoordelen of de belanghebbende in aanmerking komt voor een rolstoel verstrekt door de Wmo of AWBZ vraagt het college altijd het zorgindicatiebesluit van de opname van de belanghebbende op. Het college onderzoekt tevens de status van de afdeling van de zorginstelling waar belanghebbende verblijft.

Extramuralisering

Door ontwikkelingen als extramuralisering zijn er steeds meer voorzieningen ontstaan waarbij het niet zonder meer duidelijk is of er sprake is van een toegelaten instelling. In die situatie moet worden nagegaan of op betrokken persoon één of meer facetten van de werking van artikel 15 Besluit zorgaanspraken AWBZ van toepassing is. De zorgaanbieder of het zorgkantoor bieden hierover informatie.

Resultaat 7: zich lokaal verplaatsen per vervoermiddel

Inleiding

Het lokaal verplaatsen per vervoermiddel is de mogelijkheid om in de eigen woon- en leefomgeving tegaan en staan waar men wil. Daaronder vallen verplaatsingen in een straal van 15 tot 20 kilometer rond de woning. Buiten dit gebied kan men gebruik maken van de mogelijkheden van het boven-regionale vervoer, dat Valys in opdracht van het ministerie van VWS verricht.

Het collectief vervoersysteem, zijnde Regiotaxi heeft de prioriteit. De keuze voor een PGB wordt hierbij beperkt.

Net zoals voor personen zonder beperkingen geldt, dient men voor het vervoer een bijdrage te betalen in de vorm van een tarief.

Als er na het optreden van beperkingen geen sprake is van een andere situatie op vervoersgebied dan daarvoor (men heeft al 40 jaar een auto en is gewend daar alles mee te doen) zal er geennoodzaak zijn te compenseren omdat er geen probleem is of omdat men het zelf kan oplossen. Datkan anders zijn indien door het optreden van de beperkingen ook het inkomen daalt.

Afwegingskader

* Om voor een individuele voorziening in aanmerking te komen zal het college eerst nagaan ofin het gesprek alle mogelijke alternatieven al zijn beoordeeld.

Het reguliere openbaar vervoer (bus, trein) geldt als voorliggende voorziening. Het openbaar vervoer heeft diverse opstapplaatsen (veelal voorzien van gelijkvloerse instap) op acceptabele loopafstand.

Ook voorliggend zijn fietsen in een speciale uitvoering, zoals fietsen met trapondersteuning en dergelijke.

* Aan de hand van de persoonskenmerken van de belanghebbende (vervoersbehoefte, woonomgeving e.d.) beoordeelt het college of deze behoefte bij een persoon met een maximale loopafstand van 800 meter ingevuld kan worden met het collectief vraagafhankelijk vervoer (Regiotaxi).

* Met het collectief vervoer (Regiotaxi) en/of met een andere individuele voorziening dienteen afstand van 1.500 km per jaar te kunnen worden afgelegd, met een bandbreedte tot2.000 km. De gemeente Kerkrade stelt vooralsnog geen grens aan het gebruik van Regiotaxi.

Momenteel hanteert de gemeente Kerkrade zones. Een zone komt overeen met een gemiddelde van 4,3 km.

*Indien collectief vervoer niet mogelijk is zoeken de gemeente en belanghebbende een andere oplossing voor het individuele vervoersprobleem[6].

* Bij personen met een beperkte loopafstand, d.w.z. minder dan 800 meter, beoordeelt het college of een voorziening voor de zeer korte afstand noodzakelijk is.

* Aan de hand van de persoonskenmerken (vervoersbehoefte, woonomgeving) e.d. beoordeelt het college of de vervoersbehoefte bij een persoon met een maximale loopafstand van 250 meter ingevuld kan worden met een indicatie voor een scootmobiel.

Aan de daadwerkelijke verstrekking van een scootmobiel zijn nadere eisen verbonden met betrekking tot stalling en oplaadmogelijkheid.

* Voorzieningen kunnen door het college verstrekt worden in natura of in de vorm van eenpersoonsgebonden budget of financiële tegemoetkoming.

* Bij een persoonsgebonden budget is de voorziening die de aanvrager/betrokkene alsvoorziening in natura zou ontvangen voor het college uitgangspunt voor de hoogte van hetbedrag.

Het college berekent een PGB voor een zaak op basis van:

- vergelijkbare kosten met een zaak in natura (inclusief evt. kortingen welke de gemeente ontvangt)[7]

- aanvullende kosten, indien van toepassing zoals verzekering, onderhoudscontract;

- BTW.

Conform Besluit maatschappelijke ondersteuning gemeente Kerkrade 2012, artikel 4.

[6] Uit jurisprudentie blijkt dat zelden voorkomende onbeheersbare incontinentie, ernstige gedragsproblemen, de gezinssituatie, de afwezigheid van vervoer van deur tot deur en de bereikbaarheid van het collectief vervoer, redenen kunnen zijn dat het collectief vervoer niet compenserend is.

[7] Uit recente jurisprudentie (CRvB 19-09-2012, nr. 10/3482 WMO) volgt dat de gemeente de hoogte van het persoonsgebonden budget kan afstemmen op de kosten die de gemeente kwijt is aan de voorziening in natura. eventueel met de bedongen korting).

Schema. Capaciteit belanghebbende en mogelijke voorziening

Nadere bepalingen

In de volgende bijlagen zijn nadere bepalingen uitgewerkt:

Bijlage 7.1 Aandachtspunten beoordeling geschiktheid collectief vervoer

Bijlage 7.2 Toekenning en gebruik scootmobiel

Bijlage 7.3 Autoaanpassing

Bijlage 7.4 Het recht op een algemene dan wel individuele vervoersvoorziening

Resultaat 8: De mogelijkheid om contacten te hebben met medemensen en deel te nemen aan recreatieve, maatschappelijke of religieuze activiteiten.

Inleiding

Het laatste op grond van artikel 4 lid 1 Wmo genoemde resultaat is een heel algemene. Het gaatdaarbij om de mogelijkheid deel te nemen aan recreatieve, maatschappelijke en religieuze activiteiten,dat wil zeggen deel te kunnen nemen aan het leven van alledag.

Een belangrijke voorwaarde hiervoor zit in een ander te bereiken resultaat: het zich lokaal verplaatsenper vervoermiddel.

Afwegingskader

* Het college beoordeelt altijd eerst welke algemene, voorliggende en algemeen gebruikelijke voorzieningen een oplossing bieden voor de beperkingen.

* Als het gaat om een vervoerprobleem zal het college eerst beoordelen of dit via het zevenderesultaat opgelost kan worden.

* Als een voorziening noodzakelijk geacht wordt voor de burger om deel te nemen aan sportactiviteit(en) kan het College ervoor kiezen een compensatie middels een sportvoorziening te realiseren. Deze voorziening zal uitsluitend als financiële tegemoetkoming worden verstrekt. In het bedrag is een deel als bijdrage in de aanschaf van een sportvoorziening bedoeld en een deel voor onderhoud. In het Besluit staat de hoogte van dit bedrag vermeld.

Topsport zal net als bij personen zonder beperkingen, vaak hoge uitgaven vergen voor sporthulpmiddelen. Deze regeling is daar niet voor bedoeld. Topsport zal vaak een beroep op sponsoring noodzakelijk maken.

* Het college verstrekt een individuele voorziening in natura of als persoonsgebonden budget of financiële tegemoetkoming.

Hoofdstuk 2: Verstrekkingvormen, eigen bijdrage en eigen aandeel

Inleiding

Artikel 6 van de Wmo bepaalt in lid 1 het volgende:

“Het college van burgemeester en wethouders biedt personen die aanspraak hebben op een individuele voorziening de keuze tussen het ontvangen van een voorziening in natura of het ontvangen van een hiermee vergelijkbaar en toereikend persoonsgebonden budget, waaronder de vergoeding voor een arbeidsverhouding als bedoeld in artikel 5, eerste lid, van de Wet op de

loonbelasting 1964, tenzij hiertegen overwegende bezwaren bestaan.”

Door deze bepaling zijn er in de Wmo drie vormen van verstrekking mogelijk om het gewenste resultaat, het compenseren van problemen die een aanvrager ondervindt, te bereiken:

• -

  de voorziening in natura;

• -

  een persoonsgebonden budget (pgb);

• -

  de financiële tegemoetkoming.

De voorziening in natura.

Een voorziening in natura is een ‘kant-en-klare’ voorziening in de vorm van goederen in (bruik)leen of in eigendom, of in huur of als persoonlijke dienstverlening. In de beschikking worden de voorwaarden opgenomen waaronder verstrekking plaatsvindt. Bij een voorziening in natura mag een eigen bijdrage worden gevraagd. Dit is geregeld in artikel 15 van de Wmo.

Een persoonsgebonden budget.

Een persoonsgebonden budget is een geldbedrag, zoals bedoeld in artikel 6 en 6a van de Wmo, waarmee de belanghebbende een of meer aan hem te verlenen voorzieningen kan verwerven. Bij een pgb mag een eigen bijdrage worden gevraagd.

Na een wetswijziging die sinds 1 januari 2010 van kracht is, zijn er voor het persoonsgebonden budget als het gaat om hulp bij het huishouden twee mogelijkheden om dit in te vullen. In de gemeente Kerkrade kan dit middels een “regulier” pgb en een pgb alfa. In beide situaties is belanghebbende zelf verantwoordelijk voor de daadwerkelijke invulling en verantwoording van het pgb. Bij pgb alfa wordt de administratieve afhandeling ondersteund door een servicebureau.

Omvang PGB

Het college bepaalt de omvang van het persoonsgebonden budget.

Hierbij zijn twee mogelijkheden te onderscheiden:

• -

  het persoonsgebonden budget voor diensten, zoals hulp bij het huishouden

• -

  het persoonsgebonden budget voor een zaak

Bij diensten gaat het om de betaling van tijd aan dienstverleners. De uitbetaling zal dan ookplaats vinden per uur of een gedeelte daarvan. Het uurbedrag wordt door het college van burgemeester en wethouders vastgesteld en kan elk jaar aangepast worden aan deeconomische ontwikkelingen. Het bedrag wordt vastgelegd in het Besluit maatschappelijke

ondersteuning. Bepaald is in artikel 6 lid 1 Wmo dat het uurbedrag vergelijkbaar met zorg innatura moet zijn en bovendien toereikend. Dat betekent dat het bedrag tenminste hetminimumloonbedrag zal moeten zijn.

Het college berekent een PGB voor een zaak op basis van:

- vergelijkbare kosten met een zaak in natura (excl. evt. kortingen welke de gemeente ontvangt)

- aanvullende kosten, indien van toepassing zoals verzekering, onderhoudscontract;

- BTW.

Werkgeverslasten

Indien een pgb voor hulp bij het huishouden betreft dient belanghebbende een arbeidscontract aan te gaan. Daarmee is hij, als werkgever, verantwoordelijk voor de afdracht van belastingen en verplichte premies voor diverse verzekeringen.

De gemeente heeft afspraken met de sociale verzekeringsbank die deze werkgeverslasten overneemt. De kosten hiervoor worden gedragen door de gemeente.

De beschikking

Bij beschikking maakt het college zijn besluit aan de aanvrager bekend. In deze beschikking zijn de volgende onderdelen omschreven:

• -

  de omvang van pgb;

• -

  voor hoeveel jaar het bedoeld is;

• -

  de betalingsmomenten;

• -

  het programma van eisen.

Het college neemt in de beschikking ook op dat er een eigen bijdrage in de kosten verschuldigd is.

Omdat die eigen bijdrage vastgesteld en geïnd wordt door het CAK, zal in de meestegevallen uitsluitend een aankondiging opgenomen kunnen worden.

Zodra de beschikking door het college is verzonden, wordt het persoonsgebonden budgetbeschikbaar gesteld. Voor nadere bepalingen omtrent de verstrekking: zie: Besluit maatschappelijke ondersteuning gemeente Kerkrade 2012, artikel 3.

Controle

De bepalingen omtrent controle van het persoonsgebonden budget zijn in hoofdzaak vastgelegd in het Besluit maatschappelijke ondersteuning gemeente Kerkrade 2012, artikel 11.

In verband hiermee dient iedere budgethouder de volgende stukken te bewaren:

• -

  de nota/factuur van de aangeschafte voorziening;

• -

  een betalingsbewijs van aanschaf van de voorziening

• -

  en / of een overzicht van de salarisadministratie met bewijsmiddelen.

Indien is gebleken dat de verantwoording van het pgb niet conform de gemaakte afspraken is gedaan, kan het College besluiten de voorziening in te trekken of te herzien. Hierbij maakt het College de volgende afwegingen:

• -

  het gegeven dat belanghebbende heeft gehandeld met opzet of uit onwetendheid;

• -

  de verhouding tussen kosten en baten bij intrekken of herzien.

De financiële tegemoetkoming

* Een financiële tegemoetkoming is een tegemoetkoming in de kosten van een individuele voorziening welke kan worden afgestemd op het inkomen van de belanghebbende.

* De financiële tegemoetkoming kán zo groot zijn dat de aan te schaffen voorziening hiermee volledig aangeschaft kan worden. Meestal wordt rekening gehouden met een eigen aandeel van belanghebbende, te vergelijken met de eigen bijdrage bij een pgb.

* Ook bij een financiële tegemoetkoming bevat de beschikking voorwaarden over de besteding van het bedrag. En ook bij een financiële tegemoetkoming moet belanghebbende verantwoording afleggen

over de besteding van de tegemoetkoming, tenzij het om een forfaitair bedrag gaat.

Een forfaitair bedrag voor een verhuizing kan vrij worden besteed, mits er daadwerkelijk verhuisdwordt.

Toepassing financiële tegemoetkoming

Het begrip financiële tegemoetkoming wordt in de wet gebruikt in artikel 7 lid 2 waar gesproken wordt over een financiële tegemoetkoming voor een bouwkundige of woontechnische ingreep in of aan een woonruimte.

In Kerkrade zijn de volgende mogelijkheden voor een financiële tegemoetkoming:

• -

  een bouwkundige woonvoorziening, uit te betalen aan de eigenaar van de woning,

• -

  een tegemoetkoming in de kosten van verhuizing en inrichting,

• -

  een financiële tegemoetkoming voor gebruik van een taxi of een rolstoeltaxi.

Uitzonderingen e.b./e.a.

Op grond van de Wmo en het landelijk Besluit mo mag de gemeente geen eigen bijdrage en/of eigen aandeel aan belanghebbende vragen indien de voorziening een rolstoel betreft of een voorziening voor een kind (leeftijd <18 jaar).

Uitzonderingen keuzevrijheid

Op de keuzevrijheid tussen voorziening in natura of pgb, zoals in de wet verankerd, zijn uitzonderingen mogelijk, vooral als het gaat om personen van wie verwacht kan worden dat zij niet met het beschikbare geld kunnen omgaan. Een verzoek om een persoonsgebonden budget wordt niet gehonoreerd als belanghebbende zelf onvoldoende zelfstandig met geld kan omgaan en zich hierover onvoldoende kan verantwoorden.

De Centrale Raad van Beroep heeft inmiddels bepaald dat collectief vervoer een individuele voorziening is (als de gebruiker een indicatie nodig heeft), waarvoor in principe het verplichte alternatief van een persoonsgebonden budget bestaat. Daar mag in individuele gevallen vanaf worden geweken als duidelijk is dat het collectief vervoer ook in de situatie van betrokkene leidt tot een adequate compensatie. Ook aantoonbare efficiencyoverwegingen mogen een rol spelen. De afweging of daar sprake van is zal altijd gemaakt moeten worden.

Naast deze uitzonderingen komt het voor dat bij een aanvrager met een zeer progressief ziektebeeld al op voorhand vast staat dat binnen een korte periode meermaals vervanging van de voorziening nodig is. Een dergelijke situatie leent zich in principe niet voor een pgb. Echter er kan, vanwege persoonskenmerken, alsnog worden overgaan tot deze verstrekkingvorm.

Hoofdstuk 3. Procedurele bepalingen rond onderzoek, advies, besluitvorming, intrekking of herziening en terugvordering

Onderzoek en advies

Onder de Wmo kan een advies van een deskundige noodzakelijk zijn om een zorgvuldig onderzoek te waarborgen. Per situatie beoordeelt het College of (medisch) advies noodzakelijk is. Dit kan een onafhankelijk medisch adviseur zijn maar ook een psycholoog of (ortho)pedagoog. Uit de jurisprudentie van de Centrale Raad van Beroep blijkt dat een (medisch) objectiveerbare noodzaak in de ogen van de Raad aanwezig moet zijn om voorzieningen te verstrekken.

Een goed advies begint bij een goede vraag. Die vraag hoort uit het gesprek naar voren te zijn gekomen. De deskundige kiest in overleg met het College op welke wijze het onderzoek wordt vormgegeven. Bovendien wordt in samenspraak bepaald wie eventueel, buiten belanghebbende, wordt betrokken bij het onderzoek. Deze andere relevante personen kunnen (inwonende) familie, buren of bekenden zijn.

Als een belanghebbende geen medewerking verleent moet beoordeeld worden of op eenandere wijze de (medische) noodzaak vastgesteld kan worden. Als dat ook niet mogelijk is kaneen aanvraag worden afgewezen.

Het College en de adviserende instantie(s) dienen gebruik te maken van de systematiek zoals neergelegd in de International Classification of Functions, Disabilities and Impairments, de zogenaamde ICF classificatie. Het advies moet een analyse hebben gericht op de trits: aandoening, stoornis, beperking.

Het opvragen van medische gegevens bij de behandelende sector mag uitsluitend plaatsvinden met toestemming van de aanvrager. Daarbij moet in de verklaring opgenomen worden welke adviserende arts de gegevens opvraagt, bij welke behandelaren de gegevens opgevraagd worden, om welke gegevens het gaat en met welk doel.

Besluitvorming

Het college beoordeelt het (medisch) advies en gaat over tot besluitvorming.

Intrekking of herziening en terugvordering

De bepalingen omtrent intrekking of herziening en terugvordering zijn opgenomen in het Besluit maatschappelijke ondersteuning gemeente Kerkrade 2012, artikel 13 t/m 19.

Bezwaar

* Iedere aanvrager heeft het recht om in bezwaar te gaan indien hij het niet eens is met de beschikking. In de beschikking staat omschreven hoe belanghebbende deze procedure in gang kan zetten.

* Het College is op grond van de Algemene Wet Bestuursrecht eraan gehouden een aanvrager de gelegenheid te bieden zijn zienswijze met betrekking tot het voorgenomen besluit kenbaar te maken.

Middels in bezwaar gaan wordt de mogelijkheid geboden om de hele procedure / besluitvorming te heroverwegen.

Hoofdstuk 4. Slotbepalingen

Inwerkingtreding

Deze beleidsregels treden in werking op 1 januari 2013.

Citeertitel

Deze beleidsregels worden aangehaald als: Beleidsregels voorzieningen maatschappelijke ondersteuning gemeente Kerkrade 2012/2013.