Regeling vervallen per 06-03-2013

Handhavingsverordening WWB en WIJ ISD Bollenstreek 2009

Geldend van 01-10-2009 t/m 05-03-2013 met terugwerkende kracht vanaf 01-10-2009

Intitulé

De raad van de gemeente Lisse;

Gelezen het voorstel van het dagelijks bestuur van de ISD Bollenstreek dd. 14 oktober 2009

gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 27 oktober 2009, nr 3575 ;

gelet op het bepaalde in artikel 147, eerste lid van de Gemeentewet, artikel 12, eerste lid, onderdeel a van de Wet Investeren in Jongeren en de Gemeenschappelijke Regeling ISD Bollenstreek van de Gemeentewet;

Besluit:

Vast te stellen de Handhavingsverordening WWB en WIJ ISD Bollenstreek 2009 onder gelijktijdige intrekking van de Handhavingsverordening WWB ISD Bollenstreek

Handhavingsverordening WWB en WIJ ISD Bollenstreek 2009

HOOFDSTUK 1 ALGEMENE BEPALINGEN

Artikel 1- Begripsbepalingen

1.
Voor zover in deze verordening niet anders gedefinieerd, worden begrippen in deze verordening gebruikt in dezelfde betekenis als in de Wet werk en bijstand, de Wet investeren in jongeren en de Algemene wet bestuursrecht.
2.
In deze verordening wordt verstaan onder:
- a.
  het dagelijks bestuur: het dagelijks bestuur van de Intergemeentelijke Sociale Dienst Hillegom, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout en Teylingen (ISD Bollenstreek);
- b.
  de gemeenteraden: de gemeenteraad van de gemeente Hillegom, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout en Teylingen.
- c.
  WWB: de Wet werk en bijstand;
- d.
  WIJ: de Wet investeren in jongeren;
- e.
  handhaving: een stelsel van preventieve en repressieve maatregelen gericht op het voorkomen of ontmoedigen van fraude, misbruik of oneigenlijk gebruik van bijstand, een inkomensvoorziening en/of een werkleeraanbod.
- f.
  fraude: het verstrekken van onjuiste, onvolledige of in het geheel geen inlichtingen met het doel om: (meer) bijstand of een (hogere) inkomensvoorziening en/of een (ander) werkleeraanbod te ontvangen, dan waarop belanghebbende recht zou hebben wanneer hij juiste en volledige inlichtingen zou hebben verstrekt.
- g.
  misbruik: het in strijd met de wettelijke voorschriften ontvangen van een uitkering, inkomensvoorziening en/of werkleeraanbod, hetgeen te wijten is aan de belanghebbende.
- h.
  oneigenlijk gebruik: het ontvangen van een uitkering, inkomensvoorziening en/of werkleeraanbod volgens de regels van de WWB of WIJ, maar in strijd met, of buiten de bedoeling van de WWB of WIJ, zoals die bij de totstandkoming van de WWB respectievelijk de WIJ heeft bestaan.

HOOFDSTUK 2 OPDRACHT EN VERANTWOORDING

Artikel 2- Opdracht aan het dagelijks bestuur

1.
Het dagelijks bestuur stelt beleid vast – neergelegd in een handhavingsbeleidsplan – waarin staat beschreven hoe zorg wordt gedragen voor een rechtmatige en doelmatige uitvoering van de WWB en de WIJ, waaronder de voorkoming en bestrijding van fraude, misbruik en oneigenlijk gebruik van de WWB en de WIJ.
2.
Het dagelijks bestuur geeft in het beleid – neergelegd in het handhavingsbeleidsplan – tenminste uitdrukking aan:
- a)
  de visie van de ISD Bollenstreek op handhaving binnen de WWB en WIJ;
- b)
  de in te zetten preventieve handhavingsmaatregelen gericht op het voorkomen of ontmoedigen van fraude, misbruik of oneigenlijk gebruik van bijstand, een inkomensvoorziening en/of een werkleeraanbod;
- c)
  de in te zetten repressieve handhavingsmaatregelen gericht op het voorkomen of ontmoedigen van fraude, misbruik of oneigenlijk gebruik van bijstand, een inkomensvoorziening en/of een werkleeraanbod.

Artikel 3- Verantwoording

Het dagelijks bestuur informeert de gemeenteraden tenminste jaarlijks, in de jaarrekening, over de aard en doelmatigheid van de uitgevoerde handhavingsmaatregelen.

HOOFDSTUK 3 GEVOLGEN BIJ FRAUDE, MISBRUIK EN ONEIGENLIJK GEBRUIK

Artikel 4- Verlaging en terugvordering

Indien belanghebbende onjuiste of onvolledige inlichtingen verstrekt die van belang zijn of redelijkerwijs kunnen zijn voor de hoogte, de duur of de voortzetting van de bijstand, de inkomens-voorziening, de reintegratievoorziening of het werkleeraanbod, dan kan het dagelijks bestuur de bijstand, dan wel de inkomensvoorziening verlagen conform hetgeen hierover is bepaald in de van toepassing zijnde Maatregelenverordening WWB dan wel Maatregelenverordening WIJ, onverminderd de mogelijkheid tot terugvordering van de eventueel ten onrechte ontvangen bijstand of inkomensvoorziening.

Artikel 5- Aangifte bij het Openbaar Ministerie

Indien een gedraging van belanghebbende als bedoeld in artikel 4. leidt tot benadeling van de ISD Bollenstreek, dan doet het dagelijks bestuur – onverminderd de mogelijkheid de bijstand of inkomensvoorziening te verlagen en de ten onrechte ontvangen bijstand of inkomensvoorziening terug te vorderen – aangifte bij het Openbaar Ministerie in overeenstemming met het door het Openbaar Ministerie op dit punt gehanteerde uitgangspunten.

HOOFDSTUK 4. SLOTBEPALINGEN

Artikel 6- Onvoorziene omstandigheden en hardheidsclausule

1.
In alle gevallen waarin deze verordening niet voorziet, beslist het dagelijks bestuur.
2.
Het dagelijks bestuur kan in bijzondere gevallen afwijken van de bepalingen in deze verordening, als toepassing daarvan tot onbillijkheden van overwegende aard leidt.

Artikel 7- Citeertitel

Deze verordening wordt aangehaald als Handhavingsverordening WWB en WIJ ISD Bollenstreek 2009.

Artikel 8- Inwerkingtreding

Deze verordening treedt in werking met ingang van 1 oktober 2009.

Artikel 9- Intrekking

De Handhavingsverordening WWB ISD Bollenstreek wordt ingetrokken met ingang van 1 oktober 2009.

Ondertekening

Aldus besloten door de raad van de gemeente Lisse in zijn openbare vergadering van 19 november 2009

B. Blonk mevrouw C. Langelaar

griffier voorzitter

TOELICHTING OP DE HANDHAVINGSVERORDENING WWB EN WIJ ISD BOLLENSTREEK

Wettelijke grondslag van de ‘handhavingsverordening’ in de WWB en WIJ

In artikel 8a van de Wet werk en bijstand (WWB) is bepaald dat de gemeenteraad in het kader van het financiële beheer bij verordening regels stelt voor de bestrijding van het ten onrechte ontvangen van bijstand, alsmede van misbruik en oneigenlijk gebruik van de wet.

Ook in artikel 12, eerste lid, onderdeel c, van de Wet investeren in jongeren (WIJ) is bepaald dat de gemeenteraad bij verordening regels stelt over het bestrijden van misbruik en oneigenlijk gebruik van de wet. Uit de (beperkte) wetshistorie kan worden afgeleid dat met dit artikel hetzelfde is bedoeld als genoemd artikel 8a WWB.

Op grond van voornoemde artikelen heeft de gemeente de verplichting om bij verordening eigen regels vast te stellen omtrent handhaving binnen respectievelijk de WWB en de WIJ.

Het gemeentelijk beleid over misbruik en oneigenlijk gebruik in het kader van de WWB was al in de ‘Handhavingsverordening WWB’ vastgelegd. Vastgesteld is dat het handhavingsbeleid ook toepasbaar is op de uitvoering van handhaving in het kader van de WIJ. Gelet op de grote verwantschap tussen de WWB en de WIJ en de efficiëntie (één verordening in plaats van twee, vrijwel gelijke verordeningen) wordt het handhavingsbeleid WWB en het handhavingsbeleid WIJ in één, nieuwe, verordening opgenomen.

Overigens was in de oude Handhavingsverordening WWB nog vastgelegd dat het dagelijks bestuur uitvoering geeft aan zijn bevoegdheid om de kosten van bijstand terug te vorderen en te verhalen.

Volgens de huidige jurisprudentie vormt de terugvorderingsbevoegdheid echter een discretionaire bevoegdheid van het dagelijks bestuur. Beleidsregels over de bevoegdheid tot terugvordering en verhaal kunnen daarom alleen worden vastgesteld door het dagelijks bestuur. Bedoelde beleidsregels zijn daarom niet meer opgenomen in deze verordening.

Wat moet in de handhavingsverordening worden geregeld

Afgezien van de korte bepaling in artikel 8a van de WWB en in artikel 12, eerste lid, onderdeel c, van de WIJ, zijn er geen nadere aanduidingen over wat er nu precies in die handhavingsverordening moet worden geregeld. Het doel van artikel 8a van de WWB en artikel 12, eerste lid, onderdeel c van de WIJ is om de handhavingsbeleid van de WWB en WIJ op de agenda van de gemeenteraden te zetten.

Regels stellen over het te voeren handhavingsbeleid

In deze verordening wordt bepaalt dat het dagelijks bestuur beleid moet vaststellen betreffende de manier waarop de rechtmatige en doelmatige uitvoering van de WWB en de WIJ zal worden vormgegeven. Daarbij moeten beleidsregels worden gegeven over maatregelen ter voorkoming en bestrijding van fraude, misbruik en oneigenlijk gebruik van de WWB en de WIJ.

De beleidsregels moeten in ieder geval tot uitdrukking brengen welke visie de ISD Bollenstreek heeft op handhaving. Daarnaast wordt daarin in ieder geval ook vermeld welke preventieve handhavingsmaatregelen en welke repressieve handhavingsmaatregelen zullen (kunnen) worden ingezet.

Bij beleidsregels betreffende preventieve handhavingsmaatregelen kan worden gedacht aan bijvoorbeeld regels over:

-
de manier waarop het dagelijks bestuur belanghebbenden informatie geeft over de rechten en plichten die aan het ontvangen van bijstand zijn verbonden alsmede over de gevolgen van fraude, misbruik en oneigenlijk gebruik en;
-
andere maatregelen gericht op fraudepreventie.

Bij beleidsregels betreffende repressieve handhavingsmaatregelen kan worden gedacht aan bijvoorbeeld regels over:

-
de wijze van controle bij de aanvraag, bij de voortzetting en bij de beëindiging van de bijstand;
-
de handelwijze bij inconsistenties en het gebruik van signaal- en/of risicosturing bij de beoordeling van het recht op bijstand;
-
het uitvoeren van onderzoeken en bestandsvergelijkingen waarbij actuele gegevens worden gecontroleerd.

Verantwoording

Voorheen was er onder de Algemene bijstandswet (Abw) bepaald dat er in het jaarlijkse beleidsplan aandacht moest worden besteed aan de bestrijding van misbruik en oneigenlijk gebruik van die wet. De WWB en de WIJ kennen geen verplichting om jaarlijks een beleidsplan vast te stellen. In het kader van de verantwoordingsstructuur in gemeenten, ligt het voor de hand de verantwoording over het gevoerde handhavingsbeleid in ieder geval in de jaarrekening op te nemen.

De titel van de verordening: waarom is gekozen voor ‘handhavingsverordening’

Er is bewust voor gekozen om deze verordening niet de naam ‘fraudeverordening’ te geven, maar om te spreken van ‘handhavingsverordening’. Door deze naamgeving wordt benadrukt dat het niet alleen gaat om de opsporing van fraude (repressief), maar dat het voorkomen van fraude minstens zo belangrijk is (preventief). Handhaving is namelijk niet alleen gericht op de opsporing van gepleegde fraude, maar gaat ook uit van de spontane naleving van wet- en regelgeving. Een goede voorlichting over rechten en plichten aan de poort maakt hiervan een wezenlijk onderdeel uit.

ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING

Artikel 1 – Begripsbepalingen

Er is voor gekozen om de begrippen die al zijn omschreven in de WWB, de Wij en de Algemene wet bestuursrecht (Awb) niet afzonderlijk te definiëren in deze verordening. Dit voorkomt dat in geval van wijziging van de betreffende definities in de WWB of de WIJ ook de verordening moet worden gewijzigd.

De begrippen die niet zijn omschreven in de WWB, Wij of Awb, of die verduidelijkt moeten worden, zijn in het tweede lid omschreven.

Artikel 2 – Opdracht aan het dagelijks bestuur

In dit artikel wordt aangegeven dat het dagelijks bestuur beleid moet vaststellen betreffende de manier waarop de rechtmatige en doelmatige uitvoering van de WWB en de Wij zal worden vormgegeven.

Daarbij moeten beleidsregels worden gegeven over de manieren van voorkoming en bestrijding van fraude, misbruik en oneigenlijk gebruik van de WWB en de Wij.

De handhavingsbeleidsregels brengen in ieder geval tot uitdrukking welke visie de ISD Bollenstreek heeft op handhaving. Daarnaast wordt daarin in ieder geval ook vermeld welke preventieve handhavingsmaatregelen en welke repressieve handhavingsmaatregelen zullen (kunnen) worden ingezet.

Artikel 3 – Verantwoording

Dit artikel bepaalt dat het dagelijks bestuur jaarlijks over de uitgevoerde handhavingsmaatregelen verantwoording aflegt aan de gemeenteraad. Deze verantwoording vindt in ieder geval plaats via de jaarrekening.

Artikel 4 – Verlaging en terugvordering