Stormprotocol Markten gemeente Maastricht 2015

Wettelijke grondslag(en) of bevoegdheid waarop de regeling is gebaseerd

1.

Marktverordening Maastricht 2009, artikel 3 (lid 1 en 8)

2.

Marktreglement Maastricht, artikel 2.

1.

Inleiding

2.

Uitgangspunten van het protocol

1.1 storm

1.2 windstoten

1.3 overige zware weersomstandigheden

1.4 randvoorwaarden

3.

Storm en de markt

3.1 te onderscheiden situaties

3.2 aard van de ingreep

3.3 voorbereiding

3.4 beoordeling op de markt

3.5 treffen van maatregelen/stappen in procedure

3.6 rapportage in het stormlogboek

3.7 verkoopwagens

4.

Maastrichtse markten en de partijen op de markt

4.1 de Maastrichtse markten

4.2 betrokken partijen

4.3 communicatie

Bijlage A Schaal van Beaufort

Bijlage B Handleiding werkwijze bij storm op de markt

Bijlage C Stormlogboek

1.Inleiding

Meerdere zaken zijn van invloed op het reilen en zeilen van de markt. Een daarvan is de weersomstandigheid. Bij harde wind zijn er mogelijke risico’s voor de bezoekers en de marktkooplieden.

In Maastricht is besloten dat de marktmeesters die belast zijn met het markttoezicht de verantwoordelijkheid hebben op de markt. Hiervoor zijn regels opgesteld in het marktreglement. In het marktreglement Maastricht is bepaald dat in het belang van de orde en de veiligheid van personen en goederen, de marktmeester kan besluiten de markt niet te laten aanvangen of onmiddellijk te beëindigen.

De marktmeester bepaalt of een markt wordt afgelast. De markt gaat door, tenzij de veiligheid in het geding is.

Verschillen kunnen optreden over de interpretatie van de weersomstandigheden. Daarom is in dit protocol opgenomen welke stappen moeten worden gevolgd om tot een verantwoorde en inzichtelijke beslissing te komen bij extreme weersomstandigheden.

Vanuit het oogpunt van veiligheid, eenduidigheid en inzichtelijkheid is gekozen om richtlijnen op te stellen hoe te handelen bij harde wind en storm.

Deze notitie kent twee uitwerkingsdelen, een beleidsdeel en een uitvoeringsdeel.

In het beleidsdeel wordt ingegaan op de algemene uitgangspunten die bij storm van toepassing zijn bij de beoordeling van de situatie op de markt, de maatregelen en de beslisstappen. Daarnaast wordt aangegeven welke stappen minimaal moeten worden gezet voordat besluitvorming van andere inrichting of afgelasting van de markt kan worden overgegaan. Uitgewerkt zijn de mogelijke aanpakken die op de markt mogelijk zijn bij een storm.

Het uitvoeringsdeel is een handleiding met de minimaal te zetten stappen om op een stormachtige dag (of een dag eerder bij voorspellingen van storm) tot besluitvorming te komen. De marktmeester vindt hierin beknopt de informatie en de stappen die voor een inzichtelijk besluit noodzakelijk zijn.

Bovendien is er een registratieformulier (stormhandboek, bijlage C) ontwikkeld, waarin wordt vermeld welke stappen zijn gezet, welke afweging heeft plaatsgevonden en tot welk besluit is gekomen. Belangrijk uitgangspunt bij deze registratie van de besluitvorming is dat hiermee ook achteraf transparant is hoe de besluitvorming heeft plaatsgevonden.

2. Uitgangspunten van het protocol

2.1 Storm

De ernst van de storm voor een markt wordt door drie hoofdfactoren bepaald:

●

De windkracht;

●

De windrichting;

●

De locatie van de markt.

Bij een windkracht van 4 Beaufort (Bft) of minder hoeven er normaliter geen extra maatregelen te worden genomen.

Bij een windkracht van 5 Bft (29-28 km/h ofwel 8,0-10,7 m/s). treedt het stormprotocol in werking.

Het KNMI spreekt dan van “vrij krachtige wind”. Vanaf 5 Bft moeten stormbanden worden aangebracht.

Vanaf een windkracht van 8 Bft (62-74 km/h ofwel 17,2-20,7 m/s) spreekt het KNMI van “stormachtig”. Het doorgaan van de markt is dan twijfelachtig. Kenmerken van deze windkracht zijn: twijgen breken af, het voortbewegen wordt moeilijker.

Vanaf een windkracht van 9 Bft (75-88 km/h ofwel 20,8-24,4 m/s), “storm”, kan er een weeralarm door het KNMI worden afgegeven. Kenmerken van deze windkracht zijn: dakpannen waaien weg, kinderen waaien om, takken breken af.

Hoewel de windkracht en de windrichting belangrijke factoren zijn in de bepaling van de toe te passen stappen van het stormprotocol, moet iedere keer de specifieke situatie op de verschillende markten als uitgangspunt worden genomen. Deze marktsituatie, de windkracht en de windrichting moet beoordeeld worden op de veiligheid van de markt, de marktkooplieden en de bezoekers.

2.2 Windstoten

Er kan ook sprake zijn van windstoten of zelfs zware windstoten. Bij zware windstoten bereikt de wind bij vlagen snelheden van 75km/h (20,8 m/s) en bij zeer zware windstoten zelfs snelheden van meer dan 100km/h (27,8 m/s). Het KNMI geeft regionale waarschuwingen voor windstoten uit: code geel (gevaarlijk) of code oranje (zware of zeer zware windstoten). Ook bij het afgeven van deze waarschuwingen zal het stormprotocol van kracht worden.

2.3 Overige zware weersomstandigheden

Bij zware sneeuwval, ijzel of overige extreme weersomstandigheden bepaalt de marktmeester of het stormprotocol van toepassing wordt verklaard. De te nemen maatregelen, verder uitgewerkt in dit protocol, worden in overleg met de disciplines uitgevoerd.

2.4 Randvoorwaarden

De verantwoordelijkheden op het marktterrein liggen als volgt:

●

De gemeente is verantwoordelijk voor het veilig doorgaan van de markt;

●

De kramenzetter is verantwoordelijk voor de lege, onverhuurde kramen;

●

De marktkoopman is verantwoordelijk voor de gehuurde kraam of verkoopwagen en eigen materiaal.

Om het stormprotocol uit te voeren zijn een aantal voorwaarden waaraan minimaal voldaan moet worden:

●

Het marktterrein is voorzien van stormankers (alleen aanwezig op een deel van de Markt, niet op de overige locaties). De gemeente draagt hier zorg voor;

●

Elke ondernemer is in het bezit van sjorbanden / stormbanden;

●

Duidelijke afspraken met de kramenzetter over de beschikbaarheid van voldoende personeel tijdens marktdagen waarbij de voorspelling 5 Bft of meer is. Hier is de kramenzetter verantwoordelijk voor;

●

De gemeente zorgt dat er, bij een door het KNMI afgegeven weeralarm, vanaf de opbouw tot na de afbouw een marktmeester aanwezig is.

3. Storm en de markten

3.1 Te onderscheiden situaties

De constatering dat er sprake is van een storm of (zware) windstoten kan zich op verschillende momenten van de markt voordoen. Dit betekent dat de toepassing van het stormprotocol op verschillende momenten van kracht kan worden. Hier worden de verschillende situaties genoemd.

Voorafgaand aan de markt

Dit kan betekenen dat, soms al dagen, voor de start van de betreffende markt de vooruitzichten dermate zijn dat toepassing van het stormprotocol voor de hand ligt. Dit doet zich vooral voor in de stormgevoelige periode van oktober tot en met maart. De marktmeester kan zich goed en tijdig voorbereiden op de uitvoering van het stormprotocol. Bij ernstige twijfel worden de kramen pas ’s ochtends voorafgaand aan de markt opgebouwd.

Kort voor of bij de start van de markt

Het kan zijn dat er waarschuwingen voor krachtige of harde wind gegeven worden. Op dat moment is het belangrijk alert te zijn op een eventuele verslechtering van het weer. Dit betekent dat de marktmeester vroeg (voor aanvang van de markt) op de markt moet zijn om de situatie ter plekke te kunnen inschatten en het stormprotocol moet toepassen.

Tijdens de markt

De situatie op een markt kan door wisselende omstandigheden dermate wijzigen dat het stormprotocol van toepassing is. Hierbij moet de marktmeester tijdens de markt de situatie inschatten.

3.2 Aard van de ingreep

Op de markt wordt bepaald welke aanpassing aan de hand van de verwachte weerssituatie wordt toegepast. Er zijn de volgende situaties mogelijk:

Stormbanden

De marktkooplieden brengen stormbanden aan (daar waar mogelijk) en de markt gaat gewoon door. Indien mogelijk kan op alle locaties een auto achter de kraam worden geplaatst, op aanwijzing van de marktmeester.

Inschuiven

De wind is sterk en wellicht niet alle marktkooplieden zijn aanwezig. De aanwezige marktkooplieden brengen stormbanden aan (indien mogelijk) en schuiven aan, zodat er een gesloten markt is. De kramenbouwer haalt de lege kramen direct weg.

Afgelasten

Wanneer dit uiterste besluit gedurende een marktdag wordt genomen, halen de marktkooplieden hun kramen leeg, halen in overleg met de kramenbouwer de stormbanden los en de kramenbouwer verwijdert onmiddellijk de kraam. Wanneer dit besluit voorafgaand aan de markt wordt genomen, dan wordt de markt niet opgezet.

Afbreken kramen

Wanneer het stormprotocol van toepassing is dan mogen de marktkooplieden de stormbanden pas verwijderen als de kramenzetter, of een vertegenwoordiger van de kramenzetter, hierbij aanwezig is om de kraam direct verder af te breken.

Toepassing van bovenstaande maatregelen

De toepassing kan per markt verschillen. Op sommige markten kunnen geen stormbanden worden toegepast. In hoofdstuk 4 zijn de verschillende markten aangegeven.

3.3. Voorbereiding

Het is de verantwoordelijkheid en in de praktijk nagenoeg standaard om als marktmeester de weerberichten te volgen om te kunnen bepalen of het stormprotocol wordt toegepast.

Bij het naderen van de marktdag, waarbij het stormprotocol mogelijk moet worden toegepast, is het verstandig om de weerberichten en voorspellingen op radio, tv, internet of overige media te volgen. Het gaat hierbij met name om de raadpleging van: diverse websites, KNMI.nl, buienradar.nl alsook tv en radio journaals. Afhankelijk van de voorspellingen wordt de KNMI weeralarmcentrale 030-2205353 gebeld.

3.4 Beoordeling op de markt

Wanneer de weersverwachting zodanig is dat het stormprotocol eventueel moet worden toegepast, zorgt de marktmeester ervoor om voor aanvang van de markt op de markt aanwezig te zijn. In het stormlogboek wordt vermeld welke stappen zijn gezet, welke afweging heeft plaatsgevonden en tot welk besluit is gekomen.

Voordat tot het treffen van maatregelen wordt overgegaan vindt er in principe eerst overleg plaats met de marktmeester, de kramenzetter, enkele marktkooplieden (evt. de marktcommissie), de teammanager van de afdeling Vergunnen Openbare Ruimte, Horeca & Parkeren en de AOV-er. Bij afgelasting van de markt wordt tevens de wethouder in kennis gesteld. Behoudens marktmeester en kramenzetter is er vaak nog niemand aanwezig of bereikbaar. Desondanks dient dan telefonisch of via mail contact te worden opgenomen met de teammanager of zijn vervanger.

3.5 Treffen van maatregelen

Na raadplegen van de weerberichten kan blijken dat er maatregelen noodzakelijk zijn. De mogelijke risicobeperkende maatregelen zijn:

Stormbanden

De marktmeester overlegt ter plekke met de kramenzetter. Er kan dan het besluit worden genomen stormbanden aan te brengen. De kramen worden dan opgezet en de lege kramen worden direct afgebroken. De marktkooplieden brengen vervolgens de stormbanden aan (daar waar mogelijk) en de markt gaat gewoon door. Indien mogelijk kan op alle locaties een auto achter de kraam worden geplaatst, op aanwijzing van de marktmeester

Inschuiven

Voordat tot het treffen van deze maatregel wordt overgegaan vindt er in principe eerst overleg plaats met de marktmeester en de kramenzetter. Het besluit om de markt in te schuiven wordt door de marktmeester medegedeeld aan de contactpersonen van de belangenvertegenwoordigers. De marktkooplieden worden geïnformeerd.

Afgelasten

Zowel voor aanvang van de markt als tijdens de markt kan duidelijk worden dat de veiligheid niet langer kan worden gewaarborgd en dat de markt moet worden afgelast.

Ook voor dit besluit geldt dat er eerst overleg plaatsvindt met de marktmeester, de kramenzetter, enkele marktkooplieden (evt. de marktcommissie), de teammanager van de afdeling Vergunnen Openbare Ruimte, Horeca & Parkeren en de AOV-er. Tevens wordt de wethouder in kennis gesteld.

Het besluit om de markt af te gelasten wordt door de marktmeester, de teammanager (of plaatsvervanger) medegedeeld aan de contactpersonen van de belangenvertegenwoordigers. De marktkooplieden worden geïnformeerd. Bij afgelasten van de markt vóór aanvang, zijn vaak behoudens de marktmeester en de kramenzetter nog niemand aanwezig of bereikbaar. Desondanks dient dan telefonisch of via mail contact te worden opgenomen met de teammanager of zijn vervanger. In het stormlogboek wordt vermeld welke stappen zijn gezet, welke afweging heeft plaatsgevonden en tot welk besluit is gekomen.

Het afgelasten van de markt is een ingrijpende beslissing zowel voor de marktkooplieden als voor de gemeente. Bij het afgelasten van de markt heeft de marktkoopman inkomstenderving. De gemeente is verantwoordelijk voor de veiligheid van zowel de marktkooplieden als de bezoekers aan de markt. De afweging tussen beide belangen moet daarom zorgvuldig gebeuren.

De verantwoordelijkheid voor het volgen van de juiste procedure in het kader van het besluit blijft bij de marktmeester ter plekke.

3.6 Rapportage in het stormlogboek

Wanneer de weersituatie zo is dat het stormprotocol wordt toegepast dan is het gevolg daarvan dat het stormhandboek wordt ingevuld. Het stormlogboek volgt de stappen zodat de gegevens direct kunnen worden vermeld.

Het stormlogboek is belangrijk. Hierin wordt vermeld welke stappen zijn gezet, welke afweging heeft plaatsgevonden en tot welk besluit is gekomen. Belangrijk uitgangspunt bij deze registratie van de besluitvorming is dat hiermee ook achteraf transparant is hoe de besluitvorming heeft plaatsgevonden.

3.7.Verkoopwagens

In dit stormprotocol wordt steeds gesproken over marktkramen. Echter ook marktkooplieden met verkoopwagens zullen zich aan het stormprotocol moeten houden. De te nemen maatregelen zullen ter plaatse worden bepaald. Wanneer de markt wordt afgelast, geldt dit ook voor de marktkooplieden met verkoopwagens.

4. Maastrichtse markten en de partijen op de markt

4.1 De Maastrichtse markten

De gemeente Maastricht kent vijf weekmarkten op verschillende locaties. Dit zijn:

●

De weekmarkt op woensdag op de Markt;

●

De boerenmarkt op donderdag in de Stationsstraat op het plein onder de klok;

●

De weekmarkt op vrijdag op de Markt;

●

De antiek- en curiosamarkt op zaterdag in het gedeelte van de Stationsstraat gelegen tussen de Spoorweglaan en Wilhelminasingel;

●

En op zondag een antiek- en curiosamarkt op de Vismarkt.

In onderstaande tabel de markten met de risicolocaties en de eerste preventieve acties:

Markt

Risico-locatie

Preventieve actie

Weekmarkt woensdag

Markt

Stormbanden en eventueel auto achter de kraam

Boerenmarkt

Stationstraat, plein onder de klok

Auto achter de kraam

Weekmarkt vrijdag

Markt, Boschstraat Noord

Stormbanden en eventueel auto achter de kraam

Antiek- en curiosa

Stationstraat

Auto achter de kraam

Antiek

Boschstraat noord

Stormbanden (na vaststelling van deze markt zullen op locatie stormankers worden aangebracht)

4.2. Betrokken partijen

De gemeente is ten alle tijden verantwoordelijk voor het faciliteren van en het handhaven op een veilige markt en derhalve voor het uitvoeren van datgene dat in het stormprotocol is opgenomen. Daarnaast is de markt een samenspel van verschillende partijen. Hieronder worden de partijen genoemd en hun rol bij de veiligheid op de markt bij storm.

De marktmeester

De marktmeester is eindverantwoordelijk op de markt en de marktpartijen zijn gehouden de instructies van de marktmeester op te volgen. De marktmeester is voor de gemeente de belangrijkste uitvoerder met een regiefunctie ter plaatse. Hij voert het stormprotocol uit.

Marktkooplieden

De marktkooplieden zijn verantwoordelijk voor het gebruik van hun kraam. Dit betreft zowel het aanbrengen van stormbanden als de uitbouw en de inrichting van de kraam. Deze verantwoordelijkheid gaat vanaf ingebruikname kraam tot teruggave aan kramenzetter.

Kramenzetter

De kramenzetter is verantwoordelijk voor de lege kramen op de markt. Dit geldt vanaf start opbouw tot einde afbouw. Bij stormachtig weer moet hij met voldoende materieel en personeel aanwezig zijn om lege kramen ter verwijderen.

Politie/Handhaving

De politie/handhaving is verantwoordelijk voor de openbare veiligheid op de markt.

Teammanager

De teammanager is operationeel verantwoordelijk voor de uitvoering van het stormprotocol en coördineert de acties in samenwerking met de marktmeesters. In geval er sprake is van een gehele of gedeeltelijke afgelasting van een markt is de teammanager verantwoordelijk voor de formele besluitvorming. De teammanager informeert Directeur V&L over het genomen besluit.

4.3 Communicatie

Vanaf het moment dat er door het KNMI weeralarm wordt afgegeven, wordt de contactpersoon communicatie van V&L tbv perscommuniqués, twitter en facebookberichten, door de marktmeester meegenomen in de informatievoorziening. Mocht de markt daadwerkelijk worden afgelast zal tevens door de contactpersoon communicatie van V&L de media worden ingelicht om bezoekers van de markt op de hoogte te stellen en zullen berichten worden geplaatst op de diverse social media. De marktmeesters zullen op de locatie van de markt bezoekers berichten middels flyers.

Het stormprotocol wordt aangehaald als "Stormprotocol Markten Maastricht 2015 ".

Aldus vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders van Maastricht d.d. 6 oktober 2015.

De secretaris,

P.J. Buijtels.

De burgemeester,

J.M. Penn-te Strake