Actualisatie Groenbeheerplan 2012-2017 gemeente Neder-Betuwe

Paragraaf 1.1 Aanleiding

De gemeente Neder-Betuwe is verantwoordelijk voor het dagelijkse beheer en onderhoud van de openbare ruimte. Het beleid voor het beheer en onderhoud is opgenomen in het groenbeheerplan. Dit plan geeft inzicht in het dagelijks beheer van de openbare ruimte, rekening houdend met de verschillende gebruiksfuncties. Het plan heeft een houdbaarheidsperiode van vijf jaar, waarin het realiseren van de beheerdoelen wordt nagestreefd. Het beheerplan heeft betrekking op al het openbaar groen in de gemeente Neder-Betuwe. Een uitzondering is er voor het onkruidbeheer op verhardingen wat onder wegenbeheer valt. Het groenbeheerplan waar momenteel mee wordt gewerkt heeft een looptijd tot 2011. In verband met de kerntakendiscussie in 2011 is besloten om de actualisatie uit te stellen tot 2012. Er is voor gekozen het huidige groenbeheerplan te actualiseren in plaats van een geheel nieuw plan op te stellen. Dit in verband met de hoge kosten die dit met zich meeneemt (de verwachte kosten liggen rond de €30.000,-) en de zware ambtelijke belasting. De looptijd van het geactualiseerde plan is voor de periode 2012 – 2017. De budgetten voor het beheer en onderhoud van het openbaargroen zijn in de afgelopen jaren naar beneden bijgesteld. Dit heeft uiteraard consequenties voor het beheerniveau. Omdat de kwaliteit van het openbare groen achteruit gaat en er geen middelen beschikbaar zijn voor nieuwe inboet, is het wenselijk dat er de komende jaren aanvullende middelen beschikbaar komen. Hierdoor kan de kwaliteit van het openbare groen worden hersteld. Dit zal uiteindelijk ook de onderhoudskosten verminderen omdat in dichte aaneengesloten beplantingsvakken onkruid minder kans heeft om tot ontwikkeling te komen. Bovendien is het beeldbepalend. Het huidige groenbeheerplan is in 2002 opgesteld. Door ondermeer areaal uitbreiding, veranderingen binnen de openbare ruimte en ruimtelijke wijzigingen is het wenselijk om bij de volgende actualisatie het beheerplan opnieuw op te stellen. De start daarvan zal in 2016 zijn om in 2017 een geheel nieuw beheerplan te presenteren.

Paragraaf 1.2 Leeswijzer

- Hoofdstuk 1 licht de aanleiding, het doel, belang van groen en de inhoud van het rapport toe.

- Hoofdstuk 2 gaat over de bestekken waar gebruik van wordt gemaakt.

- Hoofdstuk 3 geeft het huidige beleid weer van de gemeente.

- Hoofdstuk 4 beschrijft het beheer voor de periode 2012-2017.

- Hoofdstuk 5 geeft een algemene conclusie en aanbevelingen.

Paragraaf 1.3 Doelen en inhoud plan

Een groenbeheerplan is een plan om te komen tot een gewenst groenbeheer. Dit beheer waarvan de uitgangspunten zijn vastgesteld door de gemeenteraad, is vertaald in bestekken, de zogenoemde werkplannen. In 2002 is er een groenbeheerplan opgesteld. In 2005 heeft er een eerste bezuinigingsronde plaatsgevonden. Dit is wederom vertaald in de bestekken.

In dit plan (bezuiniging 2005) was opgenomen om verschillende plantsoenvakken om te vormen van bijvoorbeeld heesters naar gazon of bermbeheer. Daarnaast zijn bijna alle vakken met eenjarige bloeiende beplanting verdwenen uitgezonderd bij (oorlogs)monumenten. Dit heeft geresulteerd in een versobering van het areaal groen. In het voorjaar van 2011 heeft er opnieuw een bezuinigingsronde plaatsgevonden ingegeven door de kerntakendiscussie. Het onderhoudsniveau is op diverse plaatsen verder teruggebracht. Echter de budgetten zijn zodanig afgeroomd dat het gevolg is dat binnen enkele jaren een achterstand zal ontstaan. Middelen voor herinrichten, calamiteiten en inboeten zijn wegbezuinigd. De budgetten zijn aangepast aan de versoberde situatie. Een aantal voorbeelden van de gevolgen die de bezuinigingen met zich meebrengen; er zullen open plekken ontstaan in de plantvakken waardoor er meer onkruid tot ontwikkeling zal komen. Hierdoor zullen de kosten van het onderhoud oplopen, want er zal meer geschoffeld dienen te worden. Het levert tevens een verpauperd beeld op. De beeldkwaliteit van de gazons zal achteruitgaan wanneer de kanten van de gazons maar eenmaal in het jaar worden bijgesneden en er niet meer wordt bijgemaaid rondom de obstakels.

Paragraaf 1.4 Belang van groen

Openbaar groen is een belangrijk onderdeel van de openbare ruimte. Meer dan welk ander onderdeel dan ook, bepaald de aanwezigheid van openbaar groen de sfeer en beleving van deze openbare ruimte. Visueel aantrekkelijke groenstructuren dragen bij aan een positieve waardering van de omgeving, terwijl slecht onderhouden groen hier juist afbreuk aan doet.

Economische waarde

Woningen met groen in hun directe omgeving worden gemiddeld hoger gewaardeerd dan gelijkwaardige woningen die geen groen in de omgeving hebben. Tevens geeft groen een verbetering van het economische vestigingsklimaat voor bedrijven. Het verhoogt de waarde van bedrijfsgebouwen. Daarnaast heeft het uitzicht op groen een positieve invloed op het functioneren van de mens. Dit draagt bij aan een prettige werkplek en leefomgeving. Gezondheidswaarde “Vitamine G”

Een groene omgeving nodigt uit tot bewegen. Dit is uit onderzoek gebleken.(Nivel - Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg). Ook voor kinderen is het van belang dat er groen aanwezig is in hun leefomgeving. Spelen in een groene omgeving is leerzaam, gezond en maakt kinderen bewust van de natuur. Tevens draagt spelen in een natuurlijke omgeving bij aan de sociaal, emotionele en motorische ontwikkeling van de kinderen. Identiteit en oriëntatie

Groen draagt bij aan de mogelijkheid tot oriëntatie in de bebouwde omgeving. Een boom op de hoek van een straat kan bijvoorbeeld een belangrijk herkenningspunt vormen. De diversiteit van toegepaste plantmaterialen en beplantingstypen zorgt ervoor dat er onderscheid gemaakt kan worden tussen wijken, straten en dorpen. Het groen draagt daardoor bij aan het karakter en de identiteit van de straat, wijk en/of dorp.

Milieuwaarde

Groen heeft een grote waarde voor het leefmilieu. Zo zorgt het groen voor het filteren van fijn stof en CO2 uit de lucht en heeft het een verkoelende werking in verstedelijkte gebieden.

Sociale veiligheid

Een aantrekkelijke groene inrichting van de openbare ruimte kan aanleiding vormen dat de onderlinge contacten en cohesie in de wijk worden versterkt. Zo kunnen er plekken zijn in de wijk waar mensen elkaar kunnen ontmoeten. Meer buurtbewoners die gebruik maken van de openbare ruimte versterkt het gevoel van sociale veiligheid en betrokkenheid bij de openbare ruimte.

Groen kan er ook voor zorgen dat er donkere afgesloten plekken ontstaan. Dit komt de sociale veiligheid niet ten goede.

Natuurwaarde

Groen in de woonomgeving heeft een ecologische waarde. Voor kinderen heeft het beleven van natuur een grote educatieve waarde. Spelenderwijs komen zij in aanraking met de natuur en ontdekken hierdoor hoe deze in elkaar zit en dat men er zuinig mee om dient te gaan.

Groen in de woonomgeving komt tevens de flora en fauna ten goede. Het biedt vestigingsplaatsen, schuilplaatsen, foerageergebieden en verbindingszones voor de flora en fauna.