Beleidsregels schuldhulpverlening gemeente Neder-Betuwe

Ondertekening

Nota-toelichting Toelichting op de beleidsregels schuldhulpverlening Neder-Betuwe:

Inleiding algemeen

Op 1 juli 2012 is de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) in werking getreden. De wet heeft als doel een effectieve gemeentelijke schuldhulpverlening. Een belangrijke maatregel om dit te bereiken is het wettelijk inbedden van de taak om schuldhulpverlening aan te bieden door gemeenten.

In artikel 2 van de wet staat dat de gemeente een plan vast stelt dat richting geeft aan de integrale schuldhulpverlening aan de inwoners van zijn gemeente. Dit plan geldt voor een periode van maximaal 4 jaar. Het plan bevat hoofdzaken van het door de gemeente te voeren beleid betreffende schuldhulpverlening en het voorkomen dat personen schulden aangaan die ze niet kunnen betalen. Op 8 november 2012 heeft de gemeenteraad het beleidsplan “Schuldhulpverlening Neder-Betuwe 2012-2015 vastgesteld. In dit beleidsplan is, kort gezegd, de visie en doelstellingen van de gemeente Neder-Betuwe neergelegd op het terrein van schuldhulpverlening. In het verlengde van de visie en de doelstellingen zijn in het beleidsplan een aantal acties geformuleerd die bijdragen een het realiseren van effectieve en efficiënte schuldhulpverlening in Neder-Betuwe. De beleidsregels schuldhulpverlening hebben tot doel om daaraan bij te dragen en richting te geven aan eenduidige afhandeling van verzoeken. De beleidsregels schuldhulpverlening Neder-Betuwe dienen ter uitvoering van het beleidsplan en de schuldhulpverlening. Ze passen geheel binnen het wettelijke kader van de Wgs. Zij geven waar dat nodig is een nadere aanvulling of uitleg van wet- en regelgeving en de wijze waarop bepalingen in het beleidsplan schuldhulpverlening worden toegepast. In de beleidsregels legt het college vast welke voorwaarden het verbindt aan schuldhulpverlening, wat de verplichtingen zijn van de verzoeker en wat diens rechten zijn. De wet biedt een ruime mate van vrijheid om beleid te maken, zolang dat maar past binnen de kaders van de wet en het door de raad vastgestelde beleidsplan. Deze beleidsregels gelden voor reguliere schuldhulpverlening door de gemeente zelf en voor derde partijen indien er een mandaat is afgegeven.

Toelichting per artikel Artikel 1 Definities

De gebruikte definities en afkortingen zijn gelijk aan de definities in wet- en regelgeving. Artikel 2  Doelgroep gemeentelijke schuldhulpverlening

Conform de visie staat schuldhulpverlening staat in beginsel open voor alle inwoners van Neder-Betuwe van 18 jaar en ouder.

Een uitzondering op deze brede toegankelijkheid wordt gevormd door zelfstandig ondernemers. Zij kunnen geen beroep doen op gemeentelijke schuldhulpverlening. In de memorie van toelichting van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening wordt uitdrukkelijk vermeld dat de regering van mening is dat gemeentelijke schuldhulpverlening niet toegankelijk kan zijn voor zelfstandigen met een nog functionerende onderneming. Indien het voortbestaan van een onderneming in gevaar is vanwege te hoog oplopende schulden zal de zelfstandige veelal bij een bank verzoeken om extra krediet. Indien het niet mogelijk is het benodigde extra krediet bij een bank te verkrijgen, kan een zelfstandige beroep doen op het Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004.

Een zelfstandige zonder personeel die géén beroep kan doen op het Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 wordt niet aangemerkt als een zelfstandig ondernemer als bedoeld in dit artikel.

Schuldhulpverlening aan natuurlijke personen die (o.a.) schulden hebben in verband met de liquidatie van een onderneming is mogelijk mits de onderneming door hen is beëindigd. Beëindiging dient onder andere aangetoond te worden met een bewijs van uitschrijving van het bedrijf bij de Kamer van Koophandel. Als de inwoner van de gemeente verhuist buiten de gemeente Neder-Betuwe of komt te overlijden eindigt de schuldregelingsovereenkomst. Daarmee komt ook een einde aan de schuldhulpverlening door de gemeente Neder-Betuwe. Bij beëindiging wegens verhuizing hoort een overdracht naar de gemeente van vestiging. Een en ander vloeit voort uit de afspraken die gemeente Neder-Betuwe in het kader van de schuldregeling heeft gemaakt met de schuldeiser(s).

  Artikel 3  Aanbod schuldhulpverlening

In beleidsplan Schuldhulpverlening in Neder-Betuwe is verwoord dat van de inwoners van Neder-Betuwe zelfredzaamheid wordt verwacht op financieel gebied. Het vinden van oplossingen bij financiële problemen, waaronder schulden dient plaats te vinden binnen het eigen sociale netwerk al dan niet met ondersteuning van het maatschappelijk middenveld. De eigen verantwoordelijkheid om financieel zelfredzaam te zijn of te worden is groot. Als de inwoner na een ondersteuningsvraag binnen het eigen netwerk en het maatschappelijk middenveld niet in staat is om de schulden te regelen kan een beroep gedaan worden op de gemeentelijke schuldhulpverlening. Om recht te doen aan de beleidsmatige uitgangspunten van de eigen verantwoordelijkheid is in lid 1 bepaald dat het college schuldhulpverlening verleent indien het college dat noodzakelijk acht. Met lid 2 van dit artikel wordt ook recht gedaan aan het beleidsmatige uitgangspunt dat schuldhulpverlening selectief en gericht ingezet dient te worden ingezet. Zoals in het beleidsplan is vastgelegd is bij het de beoordeling van het aanbod van schuldhulpverlening ook van belang of er sprake is van regelbare schulden en een regelbare verzoeker. Daar waar sprake is van een schuldenpakket dat zich niet laat regelen in combinatie met een onregelbare verzoeker, kan een aanvraag worden afgewezen. De inzet van producten kan per situatie verschillen. De genoemde factoren bepalen de (combinatie van) trajecten die worden ingezet om het gewenste resultaat te bereiken. Artikel 4 Wacht- en doorlooptijden

De maximale wachttijd op het aanbod schuldhulpverlening is vastgelegd in artikel 4 Wet gemeentelijke schuldhulpverlening. Het gaat daarbij om de maximale wachttijd die geldt tussen het eerste contact met de unit schuldhulpverlening, afdeling Werk, Inkomen en Zorg van de gemeente Tiel of ander daartoe door het college aangewezen contactpunt en het eerste gesprek met een (schuld-) hulpverlener waarin de hulpvraag wordt vastgesteld. Het uitgangspunt is om het eerste inhoudelijke gesprek zo snel mogelijk en niet later dan na 4 weken plaats vindt. Als verzoeker zich meldt en kenbaar maakt dat er sprake is van een situatie als bedoeld in lid 2 vindt het eerste gesprek met de schuldhulpverlener plaats binnen 3 (werk-)dagen. Verzoeker en gemeente gaan een schuldregelingsovereenkomst aan. In deze overeenkomst wordt vermeld binnen welke termijn(en) getracht wordt de schuldregeling tot stand te brengen. De gemeente Tiel is lid van de NVVK en hanteert ook de 120 dagen termijn. Uitgangspunt is dat binnen die termijn een schuldregeling tot stand komt of dat duidelijk is dat een minnelijke regeling niet mogelijk is. Verzoeker ontvangt een exemplaar van de schuldregelingsovereenkomst.

  Artikel 5  Verplichtingen en gevolgen schending daarvan

Met dit artikel wordt de eigen verantwoordelijkheid van de hulpvrager voorop gesteld. Het behoort tot de verantwoordelijkheid van mensen zelf om tijdig de benodigde informatie te geven (lid 1) en medewerking te verlening (lid 2). Dit zowel in de fase van aanvraag als gedurende de looptijd van een traject.

Wat betreft de verplichting tot medewerking is in lid 2 een aantal verplichtingen benoemd. Dit is geen limitatieve opsomming. Artikel 6  Weigeren en beëindigen

Indien verzoeker niet of in onvoldoende mate zijn verplichtingen nakomt zoals neergelegd in artikel 4, leden 1 en 2, kan het college besluiten om schuldhulpverlening te weigeren dan wel te beëindigen. Alvorens dat te doen wordt, conform lid 2, verzoeker eenmaal een termijn geboden om alsnog, de gevraagde medewerking te verlenen of informatie te verstrekken. De termijn die aan verzoeker wordt gesteld is in dit artikel bewust niet benoemd. De termijn dient een redelijke te zijn. Wat redelijk is, hangt samen met het type verplichting.

Komt verzoeker ook gedurende de herstelperiode zijn verplichting niet na, dan kan het college besluiten tot weigering of beëindiging van de schuldhulpverlening. In het kader van eigen verantwoordelijkheid wordt een eenmalige hersteltermijn voldoende geacht.

Artikel 5 is geformuleerd als een zogenaamde “kan”-bepaling. Het college heeft de bevoegdheid tot weigering of beëindiging, maar niet de verplichting. Dit geeft het college ruimte om van een weigering of beëindiging af te zien, indien elke vorm van verwijtbaarheid ontbreekt. Artikel 7  Overige gronden voor beëindiging

In dit artikel wordt beschreven wanneer schuldhulpverlening kan worden beëindigd. Het artikel laat in ieder geval de werking van artikel 5 onverlet.

Van de genoemde gronden verdienen de gronden onder f. en g. bijzondere aandacht gelet op de visie zoals neergelegd in het beleidsplan schuldhulpverlening. Daar waar Neder-Betuwe wil staan voor een selectieve en gerichte toepassing van schuldhulpverlening, kan dat betekenen dat schuldhulpverlening wordt beëindigd indien de vorm van hulpverlening niet langer aansluit bij de persoonlijke omstandigheden van de schuldenaar. Artikel 8  Recidive – hernieuwde aanvraag

Wat betreft de bevoegdheid tot weigering van een aanbod schuldhulpverlening in relatie tot eerdere trajecten / contacten schuldhulpverlening, zijn in dit artikel regels gesteld.

Op basis van het principe van eigen verantwoordelijkheid, wordt een nadrukkelijke grens gesteld aan het kunnen doen van hernieuwde aanvragen. Dit artikel gaat echter niet alleen over eigen verantwoordelijkheid. Dit artikel gaat ook over prioriteitstelling: keuzes tot al dan niet toelaten tot de schuldhulpverlening dienen mede te worden gemaakt tegen de organisatorische achtergrond van beschikbare formatie en tijd.

Bij het gebruik van artikel 7 en dus de vraag wanneer welk type hulpverlening wordt geweigerd, is het van belang om de in artikel 7 genoemde begrippen / producten goed te onderscheiden.

- Schuldhulpverlening is een breed begrip en omvat alle producten zoals de gemeente Neder-Betuwe die kent.

- Een traject schuldregeling is één van de gemeentelijke producten, maar kan ook betrekking hebben op een schuldregeling ingevolge de Wet Sanering Natuurlijke Personen.

Bij het bepalen of een persoon al eerder gebruik heeft gemaakt van schuldhulpverlening telt de verleende schuldhulpverlening c.q. de contacten op dat gebied vóór de inwerkingtreding van deze beleidsregels ook mee.

De grote beleidsvrijheid zoals aan de gemeente gegeven om een dergelijke recidivebepaling op te nemen, ontslaat de gemeente niet van de verplichting om, daar waar een onevenredige situatie ontstaat voor de burger, af te wijken van het bepaalde van artikel 7 indien nodig (ingevolge artikel 9: de hardheidsclausule). Uitgangspunt is en blijft echter het bepaalde in artikel 7. Artikel 9 Bezwaar

Aanvrager kan in bezwaar gaan tegen het besluit gericht op de aanvraag schuldhulp. De Algemene wet bestuursrecht is van toepassing. Artikel 10  Hardheidsclausule en onvoorziene omstandigheden

Dit artikel geeft ruimte aan het college om in bijzondere (lid 1) c.q. onvoorziene (lid 2) gevallen af te wijken van de regels zoals neergelegd in deze beleidsregels. Artikel 11 en 12  Inwerkingtreding en citeertitel

De beleidsregels treden na publicatie in werking.

De citeertitel spreekt voor zich.