Handhaving- en Afstemmingverordening WWB/Bbz/IOAW/IOAZ 2013 gemeente Noord-Beveland

Artikel 1 Begripsomschrijving

• 1 De begrippen die in deze verordening worden gebruikt en niet nader worden omschreven hebben dezelfde betekenis als in de Wet Werk en Bijstand (WWB), het Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (Bbz), de Wet Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW), dan wel de Wet Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)  en de Algemene Wet Bestuursrecht (Awb).

• 2 Deze verordening verstaat onder:

  a. het college: het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Noord-Beveland;

  b. de raad: de gemeenteraad van de gemeente Noord-Beveland;

  c. de wet: de WWB, de IOAW, dan wel de IOAZ;

  d. bijstandsnorm: de bijstandsnorm als bedoeld in artikel 5, sub c WWB;

  e. bijzondere bijstand: de bijstand, bedoeld in artikel 35 WWB, en de langdurigheidstoeslag, bedoeld in artikel 36 WWB;

  f. grondslag: de grondslag als bedoeld in artikel 5 IOAW/IOAZ;

  g. benadelingsbedrag: de uitkering waarop eerder, langer of tot een hoger bedrag een beroep wordt of is gedaan ten gevolge van tekortschietend besef van verantwoordelijkheid voor de voorziening in het bestaan;

  h. maatregel: het weigeren dan wel verlagen van de bijstand/uitkering op grond van artikel 18, lid 2 WWB, dan wel artikel 20, lid 2 IOAW of artikel 20, lid 1 IOAZ;

  i. recidiveboete: de boete als bedoeld in artikel 18a, vijfde lid, WWB;

  j. verrekenen: verrekening als bedoeld in artikel 60b WWB;

  k. gelden: het totale saldo van alle betaal- en spaarrekeningen;

  l. beslagvrije voet: beslagvrije voet als bedoeld in artikel 475c tot en met 475e van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering;

  m. fraude: het verwijtbaar informatie achterhouden of verwijtbaar onjuiste informatie verstrekken, met het doel en (hogere) uitkering te ontvangen anders dan waar men op grond van de juiste en/of volledige informatie recht zou hebben;

  n. recidive: het binnen een in deze verordening benoemde termijn opnieuw plegen van een vewijtbare handeling uit dezelfde of hogere categorie, nadat een eerdere verwijtbare gedraging aan belanghebbende kenbaar is gemaakt;

  o. grens aangiftebedrag Aanwijzing sociale zekerheidsfraude: het bruto uitkeringsbedrag waarvoor de gemeente is benadeeld door een belanghebbende en waarboven het college aangifte doet bij het Openbaar Ministerie.

Artikel 2 Het opleggen van een maatregel

• 1 Als de belanghebbende naar het oordeel van het college tekortschietend besef van verantwoordelijkheid betoont voor de voorziening in het bestaan dan wel de uit de wet of artikel 30c, tweede en derde lid, van de Wet structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen (SUWI) of de Wet Inburgering (WI) voortvloeiende verplichtingen niet of onvoldoende nakomt, waaronder begrepen het zich jegens het college zeer ernstig misdragen, wordt overeenkomstig deze verordening een maatregel opgelegd.

• 2 Onder de uit de wet voortvloeiende verplichtingen wordt niet verstaan de inlichtingenplicht als bedoeld in artikel 17, lid 1 WWB, artikel 13, lid 1 IOAW/IOAZ dan wel artikel 30c, lid 2 en 3 SUWI.

• 3 Een maatregel wordt afgestemd op de ernst van de gedraging, de mate waarin de belanghebbende de gedraging kan worden verweten en de omstandigheden waarin hij verkeert.

Artikel 3 Berekeningsgrondslag

• 1 De maatregel wordt toegepast op de bijstandsnorm dan wel de grondslag.

• 2 In afwijking van het eerste lid kan de maatregel ook worden toegepast op de bijzondere bijstand of de langdurigheidstoeslag indien

  a. aan belanghebbende bijzondere bijstand wordt verleend met toepassing van artikel 12 van de WWB;

  b. het beroep op bijzondere bijstand het gevolg is van tekortschietend besef van verantwoordelijkheid.

• 3 In afwijking van het eerste lid kan de maatregel ook worden toegepast op de bijzondere bijstand voor woonkosten en premie arbeidsongeschiktheidsverzekering aan zelfstandigen die bijstand voor het levensonderhoud krachtens het Bbz ontvangen, of hebben ontvangen.

• 4 De maatregel kan niet meer bedragen dan de bijstand waarop belanghebbende recht zou hebben gehad gedurende de periode waarop de maatregel betrekking heeft, indien er geen grond voor een maatregel zou zijn geweest.

Artikel 6 Afzien van het opleggen van een maatregel

• 1 Het college ziet af van het opleggen van een maatregel indien:

  a. elke vorm van verwijtbaarheid ontbreekt; of

  b. de gedraging meer dan 1 jaar vóór constatering van die gedraging door het college heeft plaatsgevonden.

• 2 Het college kan, in afwijking van artikel 2, lid 1, afzien van het opleggen van een maatregel indien het daarvoor dringende redenen aanwezig acht.

• 3 Indien het college afziet van het opleggen van een maatregel op grond van dringende redenen, wordt de belanghebbende daarvan schriftelijk mededeling gedaan.

Artikel 7 Ingangsdatum en tijdvak

• 1 Tenzij in de verordening anders is bepaald wordt de maatregel opgelegd met ingang van de eerst volgende kalendermaand volgend op de datum waarop het besluit tot het opleggen van de maatregel aan de belanghebbende is bekendgemaakt. Daarbij wordt uitgegaan van de voor die maand geldende bijstandsnorm.

• 2 In afwijking van het eerste lid kan de maatregel met terugwerkende kracht worden opgelegd, voor zover de bijstand of de langdurigheidstoeslag nog niet is uitbetaald.

• 3 In afwijking van het eerste en tweede lid wordt de bijstand of de langdurigheidstoeslag herzien en het bedrag van de maatregel teruggevorderd, indien de maatregel wordt opgelegd over een periode vóór bijstandsbeëindiging.

• 4 In afwijking van het eerste, tweede en derde lid , wordt het restant van een niet volledig geëffectueerde maatregel op een later tijdstip voortgezet, indien binnen 6 maanden opnieuw een uitkering wordt toegekend.

• 5 In afwijking van het eerste lid kan, voor zover het zelfstandigen betreft die een uitkering voor het levensonderhoud in de vorm van een geldlening op grond van het Bbz hebben ontvangen, de maatregel met terugwerkende kracht worden betrokken bij de definitieve vaststelling van die bijstand.

• 6 Een maatregel wordt opgelegd voor de duur van een kalendermaand, tenzij in deze verordening een afwijkende termijn is opgenomen.

• 7 Een opgelegde maatregel wordt overeenkomstig artikel 18, lid 3, van de WWB binnen drie maanden na het besluit heroverwogen.

Artikel 8 Samenloop van gedragingen

• 1 Indien een belanghebbende zich in één kalendermaand tegelijkertijd schuldig maakt aan afzonderlijke gedragingen die het niet nakomen van een verplichting als genoemd in artikel 2, eerste lid, inhouden, worden de maatregelen gecumuleerd.

• 2 Indien de maatregelen niet in één kalendermaand kunnen worden geëffectueerd, worden de maatregelen na het besluit tot opleggen van de maatregel achtereenvolgend opgelegd.

Artikel 12 Tekortschietend besef van verantwoordelijkheid

• 1 Indien een belanghebbende een tekortschietend besef van verantwoordelijkheid voor de voorziening in het bestaan heeft betoond als bedoeld in artikel 18, tweede lid, WWB, wordt een maatregel worden opgelegd die wordt afgestemd op de hoogte van het benadelingbedrag.

• 2 Als tekortschietend besef van verantwoordelijkheid voor de voorziening in het bestaan wordt mede gerekend het door eigen toedoen verwijtbaar niet behouden van algemeen geaccepteerde arbeid en het door eigen toedoen verwijtbaar verliezen van een andere inkomstenbron.

• 3 Deze gedragingen worden onderscheiden in de volgende categorieën:

  Eerste categorie:

  Gedragingen die hebben geleid tot een benadelingbedrag van minder dan € 100,-.

  Tweede categorie:

  Gedragingen die hebben geleid tot een benadelingbedrag van € 100,00 tot  € 2000,00.

  Derde categorie:

  Gedragingen die hebben geleid tot een benadelingbedrag van € 2000,00 tot € 4000,00.

  Vierde categorie:

  Gedragingen die hebben geleid tot een benadelingbedrag van € 4000,00 tot € 10.000.

• 4 Onverminderd artikel 2, tweede lid, wordt de maatregel op de volgende wijze vastgesteld:

  a. bij gedragingen van de 1e categorie:

  10 procent van de bijstandsnorm gedurende een maand;

  b. bij gedragingen van de 2e categorie:

  20 procent van de bijstandsnorm gedurende een maand;

  c. bij gedragingen van de 3e categorie:

  40 procent van de bijstandsnorm gedurende een maand;

  d. bij gedragingen van de 4e categorie:

  100 procent van de bijstandsnorm gedurende een maand.

• 5 Indien geen benadelingbedrag kan worden vastgesteld, bedraagt de maatregel minimaal 10 procent van de bijstandsnorm gedurende een maand.

• 6 Indien het benadelingbedrag meer bedraagt dan € 10.000 wordt een individueel besluit genomen.

• 7 De hoogte of duur van de maatregel wordt verdubbeld, indien de belanghebbende zich binnen twaalf maanden na bekendmaking van een besluit waarbij een maatregel is opgelegd, opnieuw schuldig maakt aan een verwijtbare gedraging op grond van artikel 9, 12, 12a of 13 van deze verordening van dezelfde of hogere categorie. Met een besluit waarmee een maatregel is opgelegd wordt gelijkgesteld het besluit om daarvan af te zien op grond van dringende redenen, bedoeld in artikel 6, tweede lid of indien volstaan is met een schriftelijke waarschuwing.

• 8 Van het opleggen van een maatregel kan, in afwijking van artikel 2, lid 1, worden afgezien en worden volstaan met het geven van een schriftelijke waarschuwing, bij gedragingen van de eerste categorie, tenzij het niet of niet behoorlijk nakomen van de verplichting plaatsvindt binnen een periode van twaalf maanden te rekenen vanaf de datum waarop eerder aan belanghebbende een schriftelijke waarschuwing is gegeven.

• 9 In afwijking van de voorgaande leden wordt de bijzondere bijstand of de langdurigheidstoeslag geweigerd, indien het beroep op bijzondere bijstand dan wel de langdurigheidstoeslag het gevolg is van tekortschietend besef van verantwoordelijkheid.

Artikel 12a Maatregel bij verlies van een passende en toereikende voorziening door toepassing van een recidiveboete

• 1 In afwijking van het bepaalde in artikel 12 wordt, indien belanghebbende geen beroep meer kan doen op een passende en toereikende voorliggende voorziening, omdat deze volledig wordt verrekend met een bestuurlijke boete in het kader van het bij herhaling schenden van de inlichtingenplicht een maatregel opgelegd van 100% gedurende de eerste drie maanden van de bijstandsverlening.

• 2 In afwijking van artikel 7, lid 1, wordt de maatregel opgelegd met ingang van de aanvangsdatum van de bijstandsverlening.

• 3 In afwijking van het bepaalde in het eerste lid, wordt de maatregel aansluitend in de tweede en derde maand gematigd tot 20% indien belanghebbende redelijkerwijs niet kan beschikken over gelden ter hoogte van ten minste driemaal de toepasselijke bijstandsnorm.

Artikel 13 Niet nakomen van overige verplichtingen

• 1 Gedragingen van belanghebbende waardoor één of meerdere door het college opgelegde verplichtingen als bedoeld in artikel 57 of 55 van de WWB  of artikel 38, tweede lid van het Bbz, niet of niet voldoende worden nagekomen, worden onderscheiden in de volgende categorieën:

  Eerste categorie:

  Het niet of onvoldoende meewerken aan de verplichting dat het college in naam van belanghebbende noodzakelijke betalingen uit de toegekende bijstand verricht.

  Tweede categorie:

  Het niet of onvoldoende meewerken aan door het college opgelegde verplichtingen die verband houden met de aard en het doel van een bepaalde vorm van bijstand; dit kan b.v. inhouden een traject minnelijke schuldhulpverlening, nazorg in het kader van uitstroom of het verzuimen toestemming te vragen voor verblijf buiten de gemeente.

  Derde categorie:

  Het niet of onvoldoende meewerken aan door het college opgelegde verplichtingen die strekken tot arbeidsinschakeling; dit kan, op advies van een arts, inhouden het zich onderwerpen aan een noodzakelijke behandeling van medische aard.

  Vierde categorie:

  Het niet of onvoldoende meewerken aan door het college opgelegde verplichtingen die strekken tot vermindering of beëindiging van de bijstand; dit kan inhouden een procedure ter verkrijging van alimentatie.

• 2 Onverminderd artikel 2, tweede lid, wordt de maatregel op de volgende wijze vastgesteld:

  a.   bij gedragingen van de 1e categorie:

  10 procent van de bijstandsnorm gedurende een maand;

  b.   bij gedragingen van de 2e categorie:

  20 procent van de bijstandsnorm gedurende een maand;

  c.   bij gedragingen van de 3e categorie:

  40 procent van de bijstandsnorm gedurende een maand;

  d.   bij gedragingen van de 4e categorie:

  100 procent van de bijstandsnorm gedurende een maand.

• 3 De hoogte of duur van de maatregel wordt verdubbeld, indien de belanghebbende zich binnen twaalf maanden na bekendmaking van een besluit waarbij een maatregel is opgelegd, opnieuw schuldig maakt aan een verwijtbare gedraging op grond van artikel 9, 12, 12a of 13 van deze verordening van dezelfde of hogere categorie. Met een besluit waarmee een maatregel is opgelegd wordt gelijkgesteld het besluit om daarvan af te zien op grond van dringende redenen, bedoeld in artikel 6, tweede lid of indien volstaan is met een schriftelijke waarschuwing.

• 4 Van het opleggen van een maatregel kan, in afwijking van artikel 2, lid 1, worden afgezien en worden volstaan met het geven van een schriftelijke waarschuwing, bij gedragingen van de eerste categorie, tenzij het niet of niet behoorlijk nakomen van de verplichting plaatsvindt binnen een periode van twaalf maanden te rekenen vanaf de datum waarop eerder aan belanghebbende een schriftelijke waarschuwing is gegeven.

• 5 In afwijking van de voorgaande leden wordt de bijzondere bijstand of de langdurigheidstoeslag worden geweigerd, indien het beroep op bijzondere bijstand dan wel de langdurigheidstoeslag het gevolg is van tekortschietend besef van verantwoordelijkheid.

Artikel 14 Zeer ernstig misdragen jegens het college

• 1 Indien een belanghebbende, die een uitkering ontvangt of daartoe een aanvraag indient, zich zeer ernstig misdraagt tegenover het college of zijn ambtenaren, onder omstandigheden die rechtstreeks verband houden met de uitvoering van de wet, als bedoeld in artikel 18, tweede lid WWB, dan wel artikel 20, lid 2 IOAW of artikel 20, lid 1 IOAZ, wordt de uitkering verlaagd met inachtneming van de ernst van de gedraging, de mate waarin de belanghebbende de gedraging kan worden verweten en de omstandigheden waarin hij verkeert.

• 2 Gedragingen van de belanghebbende waarmee deze zich zeer ernstig misdraagt tegenover het college of zijn ambtenaren worden onderscheiden in de volgende categorieën:

  Eerste categorie:

  a. verbaal geweld (schelden);

  b. discriminatie.

  Tweede categorie:

  a. intimidatie (uitoefenen van psychische druk);

  b. zaakgericht fysiek geweld (vernielingen).

  Derde categorie:

  a. mensgericht fysiek geweld;

  b. bedreiging, al dan niet met geweld.

• 3 Onverminderd artikel 2, tweede lid, wordt de maatregel op de volgende wijze vastgesteld:

  a.   bij gedragingen van de 1e categorie:

  20 procent van de bijstandsnorm gedurende een maand;

  b.   bij gedragingen van de 2e categorie:

  40 procent van de bijstandsnorm gedurende een maand;

  c.   bij gedragingen van de 3e categorie:

  100 procent van de bijstandsnorm gedurende een maand;

• 4 Van het opleggen van de maatregel bedoeld in het eerste lid kan, in afwijking van artikel 2, lid 1, worden afgezien en worden volstaan met het geven van een schriftelijke waarschuwing, tenzij de gedraging plaatsvindt binnen een periode van twaalf maanden te rekenen vanaf de datum waarop eerder aan de belanghebbende een schriftelijke waarschuwing in verband met ernstige misdragingen is gegeven.

• 5 Met een besluit als bedoeld in het vorige lid wordt gelijkgesteld het besluit om af te zien van het opleggen van een maatregel op grond van dringende redenen, als bedoeld in artikel 6, tweede lid,  of indien volstaan is met een schriftelijke waarschuwing.

• 6 Indien binnen twaalf maanden na bekendmaking van een besluit waarbij een maatregel, als bedoeld in het eerste lid is opgelegd, sprake is van eenzelfde als verwijtbaar aan te merken gedraging, wordt een individueel besluit genomen afgestemd op de ernst van de gedraging. Tijdelijke uitsluiting van het recht op bijstand behoort daarbij tot de mogelijkheden.

• 7 Gedragingen bedoeld in het eerste lid komen niet in aanmerking voor recidive op grond van gedragingen bedoeld in dit artikel of de artikelen 9, 12, 12a en 13 van deze verordening.

• 8 In aanvulling op het eerste lid kan, conform het bepaalde in het gemeentelijk agressieprotocol, door of namens het college aangifte worden gedaan bij de politie dan wel de toegang tot het stadhuis worden ontzegd.

Artikel 15 Verrekening met beslagvrije voet bij voldoende gelden

• 1 Indien belanghebbende redelijkerwijs over gelden kan beschikken ter hoogte van ten minste driemaal de toepasselijke bijstandsnorm, verrekent het college de recidiveboete met de algemene bijstand zonder inachtneming van de beslagvrije voet.

• 2 De verrekening, bedoeld in het eerste lid, geschiedt gedurende een tijdvak van ten hoogste drie maanden, met ingang van de eerst volgende kalendermaand volgend op het moment van de dagtekening waarop de bestuurlijke boete is opgelegd.

Artikel 16 Verrekening bij geen of onvoldoende gelden

• 1 Indien belanghebbende redelijkerwijs niet kan beschikken over gelden ter hoogte van tenminste driemaal de toepasselijke bijstandsnorm, verrekent het college de recidiveboete gedurende één maand zonder inachtneming van de beslagvrije voet. De verrekening geschiedt met ingang van de eerst volgende kalendermaand vanaf het moment van de dagtekening waarop de bestuurlijke boete is opgelegd.

• 2 Aansluitend op de verrekening als bedoeld in het eerste lid, verrekent het college de recidiveboete in de daarop volgende twee maanden op een dusdanige wijze dat belanghebbende blijft beschikken over een inkomen ter hoogte van 80% van de toepasselijke bijstandsnorm.

• 3 Tot het inkomen, bedoeld in het tweede lid, worden ook de middelen gerekend als bedoeld in artikel 31, tweede lid, onderdelen n en r, van de WWB.

Artikel 20 Controle bij aanvraag, tijdens en na beëindiging van de bijstandsperiode

• 1 Het college voert zowel bij de aanvraagprocedure als periodiek bestandsvergelijkingen uit waarbij actuele gegevens worden gecontroleerd op juistheid en echtheid. Op grond hiervan kan de uitkering na verificatie aan veranderende omstandigheden worden aangepast.

• 2 Het college beschrijft welke controlesystematieken (signaal- en/of risicosturing) worden ingezet om de rechtmatigheid van de uitkering te controleren, alsmede binnen welke termijn deze plaatsvinden.

• 3 Op basis van deze systematiek neemt het college besluiten met betrekking tot de rechtmatigheid van de (verstrekte) uitkering en de wederzijds tussen het college en de belanghebbende resterende verplichtingen en de afhandeling daarvan.