Besluit van Gedeputeerde Staten van Noord-Holland van 17 juli 2018 tot vaststelling van de Beleidsregel openbaarmaking handhavingsbesluiten BRZO en RIE (4) inrichtingen

Ondertekening

TOELICHTING

Algemeen

De samenleving vraagt in toenemende mate om openheid en transparantie. Van de overheid mag verwacht worden dat zij hier op inspeelt. Gedeputeerde Staten hebben de wens om meer open en transparant te zijn over de inzet, de werkwijze en de resultaten van het toezicht en de handhaving door of namens de provincie jegens de grote en/of risicovolle bedrijven in Noord-Holland, en deze informatie publiekelijk te delen.

De provincie is het bevoegde gezag voor een groot aantal bedrijven en activiteiten op grond van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo), de Wet milieubeheer (Wm) en het Besluit risico zware ongevallen (Brzo). Handhavingsbesluiten die op grond van deze wetten zijn genomen, zouden openbaar gemaakt kunnen worden op grond van artikel 8 van de Wet openbaarheid van bestuur over de actieve openbaarmaking van overheidsinformatie. Het gaat hier bovendien om milieu-informatie als bedoeld in artikel 19.1a van de Wet milieubeheer waarvoor de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) ruimere mogelijkheden bevat voor (actieve) openbaarmaking. Bekendmaken van deze informatie vereist wel procedurele en juridische zorgvuldigheid, zodat de belangen (zoals reputatie en privacy) van betrokkenen worden meegewogen.

Besloten is om in eerste instantie de overtredingen en handhavingsbesluiten ten aanzien van de grote en risicovolle bedrijven openbaar te maken. Het gaat hierbij om bedrijven, waar grote hoeveelheden gevaarlijke stoffen aanwezig (kunnen) zijn of chemische producten worden gefabriceerd en waarbij de provincie de taak heeft de omgeving en het milieu te beschermen tegen rampen en zware ongevallen. Deze bedrijven vallen onder de werkingssfeer van het Besluit risico zware ongevallen (Brzo) 2015 of hebben een installatie voor een industriële activiteit als bedoeld in categorie 4 van bijlage I bij de Europese richtlijn inzake industriële emissies. Het gaat op dit moment om 51 bedrijven in de provincie Noord-Holland. Het is mogelijk dat in een later stadium ten aanzien van meer bedrijven de overtredingen en handhavingsbesluiten openbaar worden gemaakt. In dat geval zal deze beleidsregel worden aangepast.

Transparantie over overtredingen van bedrijven kan een belangrijke bijdrage leveren aan een betere naleving van de regelgeving. Door transparantie in de vorm van het actief openbaar maken van overtredingen en handhavingsbesluiten, waarbij bedrijven met naam en toenaam genoemd worden, wordt inzage gegeven in het nalevingsgedrag en prestaties van bedrijven. Dit biedt de mogelijkheid aan afnemers van hun producten en diensten om goed geïnformeerd keuzes te maken. Ook geeft openbaarmaking van handhavingsbesluiten inzicht aan het publiek in de inzet, de werkwijze en de resultaten van toezicht en handhaving door of namens de provincie Noord-Holland. Dit inzicht is met name belangrijk om te geven in gevallen waarin overtredingen van wet- en regelgeving door bedrijven gevaar, overlast of onrust in de omgeving veroorzaken.

De openbaarmaking zal plaatsvinden binnen het algemeen juridische kader van openbaarmaking dat is vastgelegd in de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). Artikel 8 van de Wob biedt de grondslag voor actieve openbaarmaking van de in deze beleidsregel genoemde gegevens. Op basis van deze bepaling wordt per geval een besluit genomen over de publicatie. De in de Wob vermelde uitzonderingsgronden en beperkingen, bedoeld in artikel 10 van de Wob, zijn van toepassing bij het nemen van het besluit.

De Omgevingsdienst is in het geldende Mandaatbesluit reeds gemandateerd om de in deze beleidsregel genoemde bevoegdheden tot actieve openbaarmaking uit te oefenen.

Vanwege de mogelijke impact (reputatieschade) is zorgvuldig handelen bij openbaar maken van niet geanonimiseerde gegevens van groot belang. Door middel van deze beleidsregel wordt gewaarborgd dat met inachtneming van de wettelijke kaders de juiste procedures in acht worden genomen en voor belanghebbenden kenbaar zijn.

Het risico dat Wob-besluiten op grond van de beleidsregel bij de rechter niet houdbaar zijn vanwege de inmiddels in werking getreden AVG is gering, omdat de inrichtingen waarop de beleidsregel betrekking heeft niet door natuurlijke personen maar uitsluitend door rechtspersonen worden geëxploiteerd. 

Artikelsgewijs

Artikelen 1 tot en met 3

In deze artikelen staat vermeld op welke overtredingen deze beleidsregel van toepassing is en waar openbaarmaking plaatsvindt. De beleidsregel geldt voor alle overtredingen op milieugebied die door de exploitant van een BRZO en/of RIE 4 inrichting worden gemaakt. Openbaarmaking geschiedt via de website van de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (OD NZKG). De OD NZKG neemt namens de provincie de handhavingsbesluiten op grond van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht, de Wet milieubeheer, de Wet bodembescherming en het Besluit risico’s zware ongevallen.

Artikelen 4 tot en met 6

Openbaarmaking vindt plaats in twee stappen: eerst worden de gegevens omtrent de aard van de overtreding en de overtreder bekendgemaakt op de website van de OD NZKG en als alle bestuursrechtelijke procedures omtrent bezwaar en beroep zijn afgerond volgt het handhavingsbesluit zelf. In de artikelen 4 tot en met 6 staat toegelicht welke gegevens openbaar worden gemaakt en hoe de procedure verloopt van openbaarmaking van deze gegevens. Voordat de gegevens zoals genoemd in artikel 4 worden gepubliceerd, stelt de omgevingsdienst de betreffende exploitant eerst in de gelegenheid om een zienswijze tegen openbaarmaking in te dienen. Tevens heeft een exploitant de mogelijkheid om een voorlopige voorziening in te dienen bij de rechtbank tegen publicatie.

Artikel 7

In artikel 7 is geregeld in welke gevallen de omgevingsdienst een persbericht verstuurd. In het handhavingsbeleid van de provincie (Nalevingsstrategie omgevingsrecht 2014 – 2017) staat aangegeven voor welke overtreding welke sanctie wordt opgelegd. Bij ernstige overtredingen waar gevaar voor de gezondheid en of het milieu optreedt wordt een hoge last onder

dwangsom of last onder bestuursdwang opgelegd. In deze gevallen zal de OD NZKG ook een persbericht versturen.

Daarnaast verstuurt de omgevingsdienst een persbericht wanneer veel overlast door omwonenden van de inrichting wordt ondervonden, of in gevallen waarin berichtgeving in de media of op sociale media daartoe noopt. De overtreding hoeft in deze gevallen niet ernstig van aard te zijn. Er kunnen veel klachten zijn van omwonenden als gevolg van stank-, geluid- of stofoverlast of er is veel media aandacht voor een bepaalde overtreding die actieve communicatie over een opgelegde sanctie rechtvaardigt.

Artikelen 8 tot en met 10

In deze artikelen is geregeld hoe openbaarmaking van het handhavingsbesluit plaatsvindt. Openbaarmaking geschiedt pas als alle bestuursrechtelijke procedures zijn doorlopen of als de termijn om rechtsmiddelen in te stellen, is verstreken, en het besluit daardoor onherroepelijk is. Ook tegen de voorgenomen openbaarmaking van het handhavingsbesluit kan een voorlopige voorziening worden gevraagd. In dat geval wordt de openbaarmaking opgeschort tot er een uitspraak van de voorzieningenrechter is.

Artikelen 11 tot en met 13

In bijzondere gevallen publiceert de omgevingsdienst handhavingsdossiers van inrichtingen op zijn website. Het betreft hier geen individuele handhavingsbesluiten maar alle relevante inspectie- en handhavingsgegevens inzake een bepaalde inrichting. Hiertoe kan worden overgegaan bij inrichtingen waar bovenmatig veel overtredingen worden gepleegd, bij inrichtingen waar bovenmatig veel ernstige overtredingen worden gepleegd (als bedoeld in artikel 7), en ten aanzien van langlopende overtredingssituaties naar aanleiding waarvan veel overlast door omwonenden van de inrichting is ondervonden. Ook tegen de voorgenomen openbaarmaking van een handhavingsdossier kan een voorlopige voorziening worden gevraagd

Artikel 14

Artikel 14 regelt de inwerkingtreding van de beleidsregel.

Uitgegeven op

Namens Gedeputeerde Staten van Noord-Holland

R.M. Bergkamp, provinciesecretaris