Provinciale Milieuverordening Overijssel 1998

Noot

[Toelichting: Voor de inhoud van verschillende van de in de verordening gehanteerde begrippen (zoals inspecteur en provinciaal milieubeleidsplan) behoeft geen omschrijving te worden gegeven, omdat artikel 1.1 van de wet bepaalt dat de daar gegeven omschrijvingen doorwerken in de verordening.

Op dezelfde wijze werken de begripsbepalingen van artikel 1 van de Wet bodembescherming door in de bepalingen van de verordening waarmee uitvoering aan die wet wordt gegeven.]

Noot

[Toelichting: Volgens artikel 2.25 van de Wet milieubeheer stellen Provinciale Staten een milieucommissie in, die vooraf door het provincie- bestuur moet worden gehoord over maatregelen en plannen die van betekenis zijn voor het provinciaal milieubeheer.

In deze verordening blijft de provinciale adviescommissie op grond van de Wet milieubeheer samengevoegd met de provinciale waterhuishoudingscommissie op grond van de Wet op de waterhuishouding, conform de reeds bestaande situatie in Overijssel (zie PS-besluit van december 1988). Dit is - zo blijkt ook uit de memorie van toelichting bij het wetsontwerp Plannen (blz. 61) - gewenst terwille van een goede coördinatie van de verschillende beleidsaspecten en ter beperking van het aantal adviesorganen en de advisering vanuit verschillende invalshoeken in één advies. De evaluatie van de reeds bestaande commissie in 1993 heeft dit bevestigd.

In de memorie van toelichting op het ontwerp voor de Wet milieubeheer wordt ook gesproken over een eventueel samengaan van de provinciale milieu-commissie en de provinciale waterhuishoudingscommissie met de provinciale planologische commissie (PPC).

Hoewel bovengenoemde voordelen ook gelden voor een verdere integratie van enerzijds de commissie water en milieu en anderzijds de PPC, wordt in de verordening op dit punt toch terughoudendheid betracht. De reden daarvoor is, dat de PPC (inclusief de subcommissies) naast haar adviserende rol aan het provinciebestuur ook een rol heeft als overlegorgaan, waarin de provincie anders dan in de onafhankelijke commissie water en milieu actief participeert. Het karakter van de PPC verschilt daarmee wezenlijk van dat van de Commissie water en milieu. Tijdens de al eerder genoemde evaluatie van de commissie water en milieu en de PPC, bleek een meerderheid van beide commissie's voorstander van het handhaven van de bestaande situatie.

Wat betreft de adviserende rol van de PPC worden genoemde voordelen in de praktijk reeds benut door in voorkomende gevallen gezamenlijk te vergaderen en te adviseren (een brede integrale advisering).

Voor wat betreft de taak en samenstelling van de commissie voor wat betreft de milieuaspecten, wordt uitgegaan van een brede invulling van het begrip milieubeheer t.w.

- de zorg voor de milieuhygiëne;

- de zorg voor natuur en landschap;

- de zorg voor de waterkwaliteit.

Tot de maatregelen en plannen waarover de commissie moet worden gehoord, behoren in ieder geval het ontwerp van een milieubeleidsplan (memorie van toelichting, blz. 60) en het ontwerp van een milieuverordening (artikel 1.3, tweede lid, Wet milieubeheer). Elders in de memorie van toelichting (blz. 85) wordt aangegeven dat ook advies zou moeten worden gevraagd over ontwerpen van streekplannen voor zover deze van betekenis zijn voor het provinciale milieubeleid. Dat is in ieder geval zo als de beslissingen in het kader van het streekplan aanleiding zullen geven tot herziening van het milieubeleidsplan (het zgn. 'haasje over springen'). Hetzelfde geldt voor waterhuishoudingsplannen, maar bij de in de verordening voorgestelde 'gecombineerde' commissie - ingesteld op basis van zowel artikel 2.25 van de Wet milieubeheer als artikel 8, tweede lid, van de Wet op de waterhuishouding - is dit slechts van theoretisch belang.

Volgens artikel 8, tweede lid, van de Wet op de waterhuishouding wordt de commissie namelijk gehoord over maatregelen en plannen, die van betekenis zijn voor het provinciale beleid inzake de waterhuishouding.

Weliswaar worden bedoelde maatregelen en plannen niet concreet genoemd, maar er mag van worden uitgegaan dat daartoe in ieder geval behoren het waterhuishoudingsplan ingevolge de Wet op de waterhuishouding en verordeningen op grond van de Wet verontreiniging oppervlaketwateren en de Grondwaterwet.

In de verordening wordt er verder van uitgegaan dat de commissie ook over het provinciale milieuprogramma, daarvoor in aanmerking komende streekplannen en het natuurbeleidsplan advies zal uitbrengen.

Bij andere plannen waarover de Commissie op grond van artikel 2.1, tweede lid, van de verordening gehoord zal moeten worden, valt te denken aan plannen voor infrastructurele werken, economische beleidsprogramma's en landinrichtingsplannen.

Volgens artikel 1.2, tweede lid, van de Wet milieubeheer bevat de provinciale milieuverordening ten minste regels over de samenstelling en de werkwijze van de provinciale milieucommissie.

De invulling van die regels is aan de verantwoordelijkheid van de provincies overgelaten, zij het dat de inspecteur van het staatstoezicht op de volksgezondheid belast met de hygiëne van het milieu, ambtshalve lid is, mede om afstemming van het provinciale milieubeleid met het milieubeleid op rijksniveau te bevorderen. De Wet op de waterhuishouding laat de provincies vrij wat betreft de samenstelling van de commissie. Op de samenstelling van de commissie wordt in de artikelsgewijze toelichting nader ingegaan. ]

Noot

[Toelichting: Volgens artikel 2.25 van de wet wordt de commissie gehoord door en brengt zij advies uit aan "het provinciebestuur". Volgens artikel 5 van de Provinciewet bestaat het provinciebestuur uit Provinciale Staten, Gedeputeerde Staten en de Commissaris der Koningin. In het algemeen zullen gedeputeerde staten een advies aanvragen zodat Provinciale Staten daarmee bij de besluitvorming rekening kunnen houden.]

Noot

[Toelichting: Aan het uitbrengen van een advies behoeft niet een vergadering te zijn voorafgegaan. In de verordening is geen koppeling gelegd tussen artikel 2.8, eerste lid, dat bepaalt dat de adviezen worden uitgebracht overeenkomstig het gevoelen van de meerderheid van de vergadering, en artikel 2.6, dat de vergaderfrequentie regelt. Een schriftelijke beraadslaging is derhalve mogelijk.

Het is mogelijk dat een of enkele leden van de commissie een minderheidsstandpunt willen innemen. Van belang is wel dat zij dit standpunt bij het opstellen van het advies in de (sub)commissie hebben ingebracht en dat dit ter discussie heeft gestaan. Daarom is bepaald dat alleen leden die ter vergadering (mondeling of schriftelijk) een standpunt hebben ingebracht, een minderheidsstandpunt bij het advies kunnen laten voegen. Om zoveel mogelijk te voorkomen dat een lid op dit punt door verhindering in moeilijkheden komt, verdient het aanbeveling dat er plaatsvervangende leden worden benoemd (zie de toelichting bij artikel 2.9).

De regeling brengt met zich mee dat een schriftelijk tot stand gekomen advies unaniem moet zijn. Er kunnen geen minderheidsstandpunten worden ingenomen, omdat er geen leden zijn "die ter vergadering een standpunt hebben ingebracht".

Mocht er bij een schriftelijk voorbereid advies behoefte aan een minderheidsstandpunt bestaan, dan zullen de verschillen van mening in een vergadering moeten worden besproken.]

Noot

[Toelichting: Voor de inspraakprocedure geldt de Algemene Inspraakverordening (PS 2005-38). Betrof: Inspraak bij besluiten van algemene strekking.

Tot juni 1996 was een eigen regeling voor inspraak in de milieuverordening opgenomen in Hoofdstuk 3. Deze regeling is ingetrokken om de volgende reden. Op grond van artikel 4.10, lid 3 Wm, zoals gewijzigd bij de nieuwe Provinciewet (Stb 1993-667) dienen Gedeputeerde Staten belanghebbende natuurlijke personen en rechtspersonen bij de voorbereiding van het provinciaal milieubeleidsplan of het milieuprogramma, onderdeel bodemsanering (voor andere onderdelen van dat programma geldt deze verplichting niet) te betrekken op de wijze als voorzien in een krachtens artikel 147 van de Provinciewet vastgestelde verordening. Voor Overijssel is dat de Inspraakverordening Overijssel (december 1994). Daarin wordt voor de inspraak op het milieubeleidsplan verwezen naar afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht. Voor wijziging van de Provinciale milieuverordening hebben Gedeputeerde Staten (bij besluit MBG 96/757) de Inspraakverordening eveneens van toepassing verklaard. Voor een aparte regeling in de milieuverordening is daarom geen reden meer. Wel is nog een inspraakregeling voor individuele onderzoeks en bodemsanerings-gevallen in hoofdstuk 6 van de verordening opgenomen.

Voorts is van de gelegenheid tevens gebruik gemaakt om de summiere klachtenregeling uit de provinciale milieuverordening in te trekken en aan te sluiten bij de Algemene klachtenregeling (besluit 1994-29 van Provinciale Staten). In tegenstelling tot de aanvankelijk meer summiere regeling kent de algemene klachtenregeling een onafhankelijke bestuurscommissie die over de klacht beslist, een vooronderzoek, een ambtelijk advies en verslaglegging. ]

Noot

[Toelichting: Voor de verwijdering van ingezamelde of afgegeven huishoudelijke afvalstoffen is de regeling van bedrijfsafvalstoffen van toepassing (artikel 4.3.1.5). Deze regeling geldt dus nadat acceptatie door de inzamelaar heeft plaatsgevonden. Dat brengt het volgende met zich mee:

gescheiden ingezamelde bestanddelen van huishoudelijke afvalstoffen (glas, papier/karton, textiel) dienen gescheiden te worden gehouden; gemeenten zijn niet verplicht ongescheiden ingezameld afval achteraf te scheiden;

een registratieverplichting voor degene die zich van ingezamelde of afgegeven huishoudelijke afvalstoffen ontdoet en voor degene die deze ontvangt; indien bij de ontvangst sprake is van route-inzameling, geldt de regeling voor inzamelen;

de verplichting voor de ontvanger (de be- of verwerker van ingezamelde of afgegeven huishoudelijke afvalstoffen) per kwartaal aan gedeputeerde staten of een aangewezen instantie een melding te doen van hetgeen hij heeft ontvangen;

de verplichting bij het transport van ingezamelde of afgegeven huishoudelijke afvalstoffen een begeleidingsbrief te hebben;

een verbod (behoudens ontheffing) ingezamelde of afgegeven huishoudelijke afvalstoffen over de provinciegrens uit te voeren (met een uitzondering voor bestanddelen van afvalstoffen die elders een nuttige toepassing kunnen krijgen, de z.g. Groene lijst stoffen van de EEG verordening). Deze regeling voor het vervoer van afvalstoffen naar andere provincies vloeit voort uit het beginsel van regionale zelfvoorziening voor de eindverwerking van afvalstoffen (zie ook het provinciaal milieubeleidsplan). Voor transport over de landsgrenzen is de EEG-verordening overbrenging afvalstoffen van toepassing. (Zie overigens de N.B. bij voorgaande paragraaf).

De regeling voorziet verder in een rapportageverplichting voor de gemeenten. Jaarlijks moet een opgave worden gedaan van de verwijdering van huishoudelijk afvalstoffen in de gemeenten. Dat is nodig om op provinciaal niveau over voldoende informatie te kunnen beschikken om beslissingen te kunnen nemen over de vereiste infrastructuur en het inzetten hiervan op de juiste wijze. Gedeputeerde staten kunnen een instantie aanwijzen aan wie de gegevens worden verschaft. Getracht wordt de gegevensverstrekking aan het CBS af te stemmen op het geautomatiseerde systeem voor bedrijfsafvalstoffen.

Samengevat houden de regels voor de gemeente als inzamelaar van huishoudelijke afvalstoffen de volgende taken in:

- het gescheiden houden van apart aangeboden stromen (is veelal huidige praktijk);

- het registreren van de aard en hoeveelheden afgegeven stromen huishoudelijk afval volgens landelijk model (gebeurt tot nu toe volgens eigen methode);

- het voeren van een begeleidingsbrief volgens landelijk model;

- een jaarlijkse rapportage volgens landelijk model. ]

Noot

[Toelichting: Dit artikel legt gemeenten een informatieplicht op.

In beginsel kan worden volstaan met de gegevens die in verband met de CBS-enquête door de gemeenten dienen te worden verstrekt. Daarnaast is het mogelijk dat gebruik wordt gemaakt van gegevens zoals die worden verzameld door de samenwerkingsgebieden, mits deze per gemeente te onderscheiden zijn. Van de gemeenten zelf wordt overigens wel verwacht dat wordt aangegeven of er omstandigheden zijn of worden verwacht die er toe kunnen leiden dat de afvalhoeveelheden substantieel wijzigen. ]

Noot

[Toelichting: De paragraaf bedrijfsafvalstoffen is van toepassing op bedrijfsafvalstoffen die in bijlage 4, onderdeel B, zijn genoemd, alsmede op ingezamelde of afgegeven huishoudelijke afvalstoffen. Onderdeel B van bijlage 4 is gebaseerd op de afvalstoffencodelijst: het gaat om alle afvalstoffen die als bedrijfsafvalstoffen kunnen voorkomen.

Bedrijfsafvalstoffen zijn volgens artikel 1.1, eerste lid Wm., afvalstoffen, niet zijnde huishoudelijke afvalstoffen, autowrakken of gevaarlijke afvalstoffen.

De regeling van de paragraaf bedrijfsafvalstoffen is in het algemeen niet van toepassing als voor de verwijdering van afvalstoffen in andere wetgeving een afdoende regeling is opgenomen. Hoofdstuk 10 van de wet, en dus ook deze paragraaf van de verordening, is volgens artikel 22.1, zesde lid, Wm niet van toepassing op gedragingen voor zover daaromtrent voorschriften gelden, die zijn gesteld bij of krachtens de Bestrijdingsmiddelenwet 1962, de Wet voorkoming verontreiniging door schepen, de Diergeneesmiddelenwet, de Meststoffenwet, de Scheepvaartverkeerswet, de Destructiewet, de Kernenergiewet, de Wet verontreiniging oppervlaktewateren, de Wet verontreiniging zeewater, behoudens in die gevallen wanneer uit de bepalingen van de betreffende wet of van de Wet milieubeheer anders blijkt.

Voor wat betreft het onderscheid tussen afvalstof en secundaire grondstof zal - rekening houdend met het Interprovinciaal beleid - bij de uitvoering van de verordening zoveel mogelijk worden aangesloten bij de huidige praktijk. Of bij de toepassing van secundaire grondstof sprake is van een afvalstof wordt bepaald door de Wet milieubeheer (art. 1.1) mede in het licht van de jurisprudentie.

Dit betekent dat reststoffen die - buiten het verwijderingscircuit om (dat wil zeggen: die niet worden aangeboden aan een inrichting behorend tot de categorie 28 als genoemd in het Inrichtingen- en Vergunningenbesluit) - als secundaire grondstof zonder enige voorbewerking (waarbij de aard, eigenschappen of samenstelling van de stoffen wordt gewijzigd) in een inrichting volledig en op een milieuhygiënisch verantwoorde wijze worden toegepast en niet op of in de bodem worden gebracht, niet onder de reikwijdte vallen van paragraaf 4.3.3.

Hierbij gaat het dus om de toepassing in een bedrijfs- of zuiveringsproces.

Voor de toepassing van secundaire grondstoffen in werken geldt het volgende. In het IVB (categorie 28.3 onder c) is bepaald dat als bij de toepassing van afvalstoffen in een werk aan de daar genoemde voorwaarden is voldaan, geen vergunning op grond van artikel 8.1 Wm nodig is. De voorwaarden zijn, vooruitlopend op het Bouwstoffenbesluit, door de provincies nader uitgewerkt in een provinciaal interimbeleid "Werken met secundaire grondstoffen". Het gaat om toepassingen in werken zonder dat specifieke milieuhygiënische voorzieningen nodig zijn (cat. I), maar ook om werken waar wel milieuvoorzieningen noodzakelijk zijn

(cat. II). Om de naleving van de voorwaarden van het IVB en het provinciale interimbeleid te kunnen controleren, is het gewenst dat de provincie tijdig op de hoogte wordt gesteld van het voornemen die afvalstoffen in dat werk toe te passen. Daarom is in de verordening voor de toepassing van afvalstoffen in werken een meldingsplicht opgenomen. Bij de toepassing van verontreinigde grond geldt dat voor de toepassing van categorie I en II. Voor de overige secundaire grondstoffen geldt de meldingsplicht alleen voor categorie II toepassingen.

Het gebruik van dierlijke en overige organische meststoffen valt in het algemeen niet onder de regeling. Volgens de toelichting op het Besluit vrijstellingen stortverbod buiten inrichtingen worden toepassingen van dierlijke en overige organische meststoffen, mits wordt voldaan aan het Besluit gebruik dierlijke meststoffen, resp. Besluit kwaliteit en gebruik overige organische meststoffen, niet aangemerkt als het verwijderen van afvalstoffen.

In de toelichting bij het Besluit vrijstellingen stortverbod buiten inrichtingen staat tevens:

'Verder bestaat de mogelijkheid dat bepaalde stoffen t.b.v. agrarische doeleinden (bemesting om het productievermogen van de bodem te behouden en/of te verbeteren. Het kan hierbij gaan zowel om voedingsstoffen, structuurverbeterende stoffen, zuurgraad beïnvloedende stoffen toegepast als anti-stuifdekken) op of in de bodem worden toegepast, terwijl daarvoor geen normen zijn vastgesteld in een uitvoeringsbesluit op grond van de Wet bodembescherming. In die situaties zal het van de concrete toepassing afhangen of er al dan niet sprake is van het zich ontdoen van afvalstoffen door deze op of in de bodem te brengen.'

De regeling voor bedrijfsafvalstoffen is niet in zijn geheel op alle categorieën van bedrijfsafvalstoffen en in alle gevallen van toepassing. Daar waar de regeling een onevenredige belasting van het bedrijfsleven betekent en toepassing van een onderdeel van de regeling niet doelmatig is, is deze beperkt.

Zo zijn om hergebruik van afvalstoffen, terugwinning van grondstoffen dan wel andere handelingen gericht op het verkrijgen van secundaire grondstoffen niet te frustreren, in de verordening diverse uitzonderingsbepalingen opgenomen voor bijvoorbeeld geringe hoeveelheden en voor duidelijk herkenbare monostromen die voor hergebruik zijn bestemd, zoals afvalstoffen die zijn opgenomen in bijlage 4c (de zogenaamde Groene-lijststoffen). De Groene lijst van afvalstoffen is opgenomen als bijlage II bij de EG-Verordening nr. 259/93, betreffende toezicht en controle op de overbrenging van afvalstoffen binnen, naar en uit de Europese Gemeenschap' en kan bij het Ministerie van VROM worden aangevraagd. Deze bijlage behelst een lijst van gedefinieerde afvalstoffen, die in specifieke processen als grondstof kunnen worden ingezet.

Bij de 3e tranche is de ondergrens, waarbij het voeren van een begeleidingsbrief verplicht is, opgetrokken tot 2.000 liter. Zie voor een nadere uitleg de artikelsgewijze toelichting op artikel 4.3.3.22.

Ook is de vooraanmeldingsregeling niet van toepassing op hoeveelheden van minder dan 50 kilogram per afgifte. Bij volumineus afval is dat het geval als het volume kleiner is dan 100 liter per afgifte.

De regeling in de provinciale milieuverordening is aangepast aan de recente Europese regelgeving. Voor import uit en export naar het buitenland is de EEG-verordening overbrenging van afvalstoffen van toepassing (de zogeheten EVOA). Deze EVOA is in beginsel van toepassing op de overbrenging van alle soorten afvalstoffen. De verordening gaat ervan uit dat de landsgrenzen in beginsel niet worden overschreden (beginsel van zelfvoorziening). Voor binnenlands transport geldt de EEG-verordening niet. Echter, de lid-staten zijn wel verplicht een passend stelsel in te voeren voor toezicht en controle op de overbrenging van afvalstoffen binnen hun rechtsgebied. Dit stelsel moet samenhang vertonen met het communautaire stelsel van de EVOA. Het systeem van de provinciale milieuverordening - met begeleidingsbrieven en meldingen - is zo'n passend stelsel. De minister is overigens bevoegd de regels van de EVOA toe te passen op transporten binnen Nederland. Hij zal hier slechts toe overgaan wanneer dit nodig is in verband met een gebrek aan uniformiteit in de provinciale regelingen.

In het algemeen kan worden gesteld, dat de voorgestelde regeling van meer dan gemeentelijk belang is, omdat de verwijdering van bedrijfsafvalstoffen gemeentegrens overschrijdend is. Bovendien moet de regelgeving in de gehele provincie op identieke wijze worden uitgevoerd. De melding- en registratiesystematiek is met deze regeling landelijk uniform.

De paragraaf bedrijfsafvalstoffen is onderverdeeld in zes afdelingen, die hierna in algemene zin worden toegelicht. In de artikelsgewijze toelichting wordt op de specifieke inhoud van verschillende bepalingen nader ingegaan. ]

Noot

[Toelichting: In de eerste afdeling wordt allereerst de reikwijdte van de paragraaf gedefinieerd. De regeling is ook van toepassing op ingezamelde en afgegeven huishoudelijke afvalstoffen. Op de verschillende begrippen is hiervoor al ingegaan.

Verder wordt in afdeling 1 een omschrijving van het begrip inzamelen gegeven. Het begrip inzamelen is van essentieel belang voor de toepassing van de verordening. Bij inzameling is afdeling 3 van toepassing; de verordening legt de ontdoener dan geen bijzondere meld-, rapportage- of registratie-verplichtingen op. Als niet wordt ingezameld, is in het algemeen afdeling 4, met o.a. een registratieplicht voor de ontdoener, van toepassing. De inhoud van deze afdelingen wordt hierna toegelicht.

Onder inzamelen wordt verstaan "het ophalen van bedrijfsafvalstoffen bij een persoon die zich van die afvalstoffen ontdoet door afgifte aan degene die die afvalstoffen ophaalt".

Of sprake is van inzameling wordt dus bepaald door het moment waarop degene die zich van de afvalstoffen wil ontdoen, deze afgeeft: als dat aan de poort van het eigen bedrijf is, is sprake van inzameling; als wordt afgegeven aan de poort van het be- of verwerkingsbedrijf niet. De omschrijving van inzameling sluit aan bij de jurisprudentie (met name Hof Den Haag 26 maart 1986, AB 1986, 415 en Afdeling rechtspraak Raad van State 24 juli 1986, AB 1987, 217).]

Noot

[Toelichting: Huishoudelijk afval blijft altijd huishoudelijk afval. Zodra dit afval is ingezameld wordt dit, voor wat betreft de regelgeving in de PMV, gelijkgesteld met bedrijfsafval. Op het huishoudelijke afval in de huisvuilwagen is dus reeds de regelgeving voor bedrijfsafval van toepassing. Op iedere huisvuilwagen dient tijdens het inzamelen een begeleidingsbrief aanwezig te zijn. Een overslagstation of gemeentewerf waar handelingen met het ingezamelde huishoudelijk afval plaatsvinden, wordt voor de toepassing van de PMV beschouwd als een be/verwerker. Dit betekent dat ook de regels voor bedrijfsafval (zoals melden en registreren) van toepassing zijn.

De zogenaamde grijze bedrijfsafvalstoffen worden vaak op dezelfde wijze verwijderd als huishoudelijke afvalstoffen. Grijze bedrijfsafvalstoffen zijn bedrijfsafvalstoffen die, wat hoeveelheid, aard en samenstelling betreft vergelijkbaar zijn met huishoudelijke afvalstoffen. Zij worden in dezelfde inzamelgang met huishoudelijke afvalstoffen ingezameld en zijn derhalve na inzameling niet meer van huishoudelijke afvalstoffen te onderscheiden.

De inzamelaar van huishoudelijke afvalstoffen zal dus op de lijst van inzamelbedrijven van art. 4.3.3.11 moeten staan om bedrijfsafval te mogen inzamelen.

Over de ingezamelde huishoudelijke afvalstoffen informeert de gemeente jaarlijks GS (art. 4.3.1.4). Over de tegelijkertijd ingezamelde (grijze) bedrijfsafvalstoffen moet elk kwartaal worden gerapporteerd (artikel 4.3.3.18, tweede lid). Het is in de praktijk niet goed mogelijk een nauwkeurig onderscheid te maken naar de hoeveelheden ingezameld bedrijfsafval en huishoudelijk afval. Daarom kan worden volstaan met een schatting die gebaseerd is op het aantal bedrijven waarbij wordt ingezameld en de betaalde reinigingsrechten.]

Noot

[Toelichting: Het begrip "inzamelen" is van essentieel belang voor de toepassing van de verordening. Onder inzamelen wordt verstaan "het ophalen van afvalstoffen bij een persoon die zich van die afvalstoffen ontdoet door afgifte aan degene die de afvalstoffen ophaalt". Of sprake is van inzamelen wordt dus bepaald door het moment waarop degene die zich van de afvalstoffen wil ontdoen, deze afgeeft. Wordt afgegeven aan de poort van het eigen bedrijf dan geeft hij af aan een inzamelaar; als wordt afgegeven aan de poort van het be- of verwerkingsbedrijf is er geen sprake van inzamelen. De omschrijving sluit aan bij de jurisprudentie.]

Noot

[Toelichting: Volgens artikel 1.2, zesde lid, van de wet kunnen regels ter uitvoering van een aantal bepalingen van het hoofdstuk afvalstoffen van de wet rechtstreeks betrekking hebben op categorieën van inrichtingen die bij die regels zijn aangewezen. In dit artikel is die aanwijzing opgenomen. In art.4.3.3.3. zijn alle categorieën van het IVB aangewezen, omdat in beginsel in alle inrichtingen de administratieve voorschriften van de verordening dienen te worden nageleefd. Uitzonderingen worden gemaakt voor specifieke categorieën van afvalstoffen of van gevallen (bijvoorbeeld kleine hoeveelheden) niet naar categorieën van inrichtingen. De aanwijzing van inrichtingen betreft zowel vergunningsplichtige als niet-vergunningplichtige inrichtingen waarvoor een AMvB geldt. Ook deze laatste inrichtingen zijn inrichtingen die in het IVB zijn aangewezen.

Vanzelfsprekend is het niet de bedoeling dat de regels van de inrichtingen alleen op inrichtingen betrekking zouden hebben. Wij zijn van mening dat dat ook niet in de verordening kan worden gelezen.

De verplichtingen van de artikelen 4.3.3.4. e.v. richten zich immers tot personen die handelingen verrichten, vervoeren, inzamelen, etc. Het is overigens niet geheel duidelijk in welke gevallen afvalregels rechtstreeks op inrichtingen betrekking hebben. De regels richten zich volgens het hoofdstuk afvalstoffen van de wet immers tot personen ("degene die ...") en in veel gevallen gaat het om handelingen (bijvoorbeeld de afgifte van afvalstoffen) die niet binnen inrichtingen hoeven plaats te vinden.

Wij gaan er wel van uit dat voor zover de afvalstoffenregels handelingen betreffen die binnen inrichtingen plaats vinden - daargelaten of deze handelingen "rechtstreeks" betrekking hebben op inrichtingen -, het bevoegd gezag voor de inrichting die regels zal handhaven. In het algemeen deel van de toelichting is daarop al ingegaan.]

Noot

[Toelichting: Als onderdeel van het Actieprogramma Afvalscheiding Droge Componenten (ADC) heeft het AOO in 1996 het Programma Gescheiden Inzamelen van Bedrijfsafval (GIBA) ontwikkeld. Dit programma is gericht op afvalscheiding bij bedrijven, de primaire ontdoeners. Het zou, wat de provincies betreft, de structuur moeten aangeven voor de wijze van uitvoering van de scheidingsverplichtingen van de verordening. In het kader van het ontwikkelen van dit programma heeft het AOO nagegaan of de verordening wel het meest geëigende instrument is om afvalscheiding bij primaire ontdoeners te realiseren.

Daarbij is onder meer getoetst aan het milieurendement van de regels. Geconstateerd werd dat tussen categorieën bedrijven grote verschillen in hoeveelheid, aard en samenstelling van het afval bestaan. Ook de grens waarboven afvalscheiding redelijkerwijs te verplichten is, verschilt per bedrijf.

Als alternatief voor de verordening is een regeling voor afvalscheiding door middel van Algemene maatregelen van bestuur (AMvB) op grond van artikel 8.40 Wm in de beschouwingen betrokken. Het zou in dat geval gaan om AMvB's voor 18 verschillende categorieën bedrijven die niet-vergunningplichtig zijn, alsmede om één voor vergunningplichtige bedrijven.

Als voordelen van een regeling in AMvB's worden o.m. gezien de landelijke uniformiteit en de beperkte bestuurslasten, het regelen in de verordening kan aantrekkelijk zijn vanwege onder meer het verplichtende karakter, een snellere implementatie en een grotere mate van flexibiliteit. Op basis van de GIBA-rapportage heeft het AOO besloten het instrument AMvB verder te ontwikkelen.

Aansluitend op de verplichting tot het scheiden van afvalstoffen aan de bron stelt de verordening regels om gescheiden afgeleverde stoffen tijdens het vervoer ook gescheiden te houden. Wat betreft het scheiden en gescheiden houden van categorieën gevaarlijke afvalstoffen zijn geen verplichtingen in de verordening opgenomen.

De scheidingsplicht aan de bron voor bedrijven zal worden geregeld in de nader vast te stellen AMvB’s, ex artikel 8.40 Wet milieubeheer. Voor vergunningplichtige bedrijven is de vergunning het aangewezen kader om de scheidingsplicht specifiek te regelen. Door het ministerie van VROM wordt nog onderzocht of uit een oogpunt van standarisatie ook een AMvB kan worden ontwikkeld, waarin de scheidingplicht voor vergunningplichtige bedrijven kan worden vastgelegd.

In verband hiermee blijven de artikelen 4.3.3.4 en 4.3.3.5 onbenut. In de artikelen 4.3.3.6 tot en met 4.3.3.10 is de regeling voor het gescheiden houden van gescheiden aangeleverde afvalstoffen tijdens het transport nader uitgewerkt.]

Noot

[Toelichting: Afvalstoffen, die ten behoeve van hergebruik, nuttige toepassing of de verdere verwijdering ervan gescheiden zijn gehouden, dienen ook na afgifte en na het verdere transport gescheiden gehouden te worden van andere stoffen of andere afvalstoffen. Het in de tekst van de verordening gebezigde begrip 'categorieën van afvalstoffen' duidt op specifieke soorten stoffen en afvalstoffen, zoals zijn opgenomen in de lijst van bijlage 4, onderdeel A.]

Noot

[Toelichting: Degene die afvalstoffen transporteert, dient afvalstoffen, die voor hergebruik worden aangeboden zoals in het vorige artikel is aangegeven, gescheiden te houden van andere stoffen en afvalstoffen, die het hergebruik of de nuttige toepassing ervan zouden kunnen frustreren.

Ook mogen geen afvalstoffen van verschillende categorieën, die op verschillende wijze verder worden verwijderd en die gescheiden zijn aangeboden, worden gemengd. Zo mogen bijvoorbeeld geen brandbare afvalstoffen vermengd worden met afvalstoffen, die gestort moeten worden.

Artikel 4.3.3.7 richt zich tot de transporteur die rijdt in opdracht van hetzij degene die zich van de afvalstoffen ontdoet, hetzij degene die die afvalstoffen in ontvangst heeft genomen. Voor zover de ontvanger zelf afvalstoffen ophaalt, is hij reeds op grond van art. 4.3.3.6 verplicht die afvalstoffen van andere stoffen en afvalstoffen die niet behoren tot dezelfde categorie, gescheiden te houden.]

Noot

[Toelichting: Voor de totstandkoming van een besluit tot vrijstelling geldt geen openbare voorbereidingsprocedure. Omdat de vrijstelling een bepaalde categorie van afvalstoffen betreft en niet gericht is tot een bepaald bedrijf, is geen sprake van een beschikking; titel 4.1 van de Algemene wet bestuursrecht is dus evenmin van toepassing. Dat is niet anders als een besluit tot vrijstelling op verzoek zal worden genomen. Echter, de in titel 4.1 neergelegde rechtsregels zullen dan toch op grond van de beginselen van behoorlijk bestuur in acht worden genomen. ]

Noot

[Toelichting: In bijzondere gevallen kunnen Gedeputeerde staten op grond van artikel 10.47 van de wet ontheffing verlenen van de in afdeling 2 opgenomen verplichtingen. Volgens het vierde lid van art. 10.47 is op een verzoek om ontheffing de uitgebreide openbare voorbereidingsprocedure van afdeling 3.5 van de Algemene wet bestuursrecht van toepassing tenzij (krachtens het vijfde lid van dat artikel) bij de verordening anders is bepaald. Dat is bij dit artikel gebeurd.

Omdat in het algemeen bij een verzoek om ontheffing geen belangen van derden zijn betrokken en geen bezwaren zijn te verwachten, is bepaald dat de uitgebreide openbare voorbereidingsprocedure van afdeling 3.5 niet van toepassing is; wel gelden vanzelfsprekend bij de totstandkoming van een besluit op een verzoek om een ontheffing de bepalingen van titel 4.1 van de Algemene wet bestuursrecht.]

Noot

[Toelichting: Gedeputeerde staten kunnen categorieën van bedrijfsafvalstoffen gelijkstellen met de in bijlage 4, onderdeel A genoemde bedrijfsafvalstoffen, indien deze stoffen gescheiden vrijkomen en voor deze stoffen voldoende hergebruikscapaciteit bestaat.

Het verdient de voorkeur dat bijlage 4, onderdeel A, wordt aangepast en niet een tweede lijst door GS wordt vastgesteld. Toch is het denkbaar dat zich voor een specifieke categorie van afvalstoffen een hoogwaardige verwijderingswijze voordoet en dat het gewenst is dat deze op korte termijn wordt voorgeschreven en een wijziging van de verordening niet kan worden afgewacht. Voor die bijzondere gevallen is de bevoegdheid van art. 4.3.3.10 van belang. Ook dan zal overigens van die bevoegdheid niet gebruik worden gemaakt zonder dat de betrokkenen branches daarover vooraf zijn gehoord.]

Noot

[Toelichting: Artikel 10.19 van de wet bepaalt dat bedrijfsafvalstoffen niet mogen worden afgegeven aan iemand die niet bevoegd is die afvalstoffen in ontvangst te nemen. Die bevoegdheid kan onder meer voortvloeien uit een vergunning krachtens hoofdstuk 8 van de wet of een lozingsvergunning, maar ook uit provinciale regels met betrekking tot de inzameling van afvalstoffen. Zonder dergelijke provinciale regels is de afgifte aan een inzamelaar die geen vergunning voor een be- of verwerkingsinrichting heeft, dus niet toegestaan.

Op grond van artikel 10.21, eerste lid, van de wet kunnen in de verordening regels worden gesteld omtrent de inzameling van bedrijfsafvalstoffen. Ingevolge artikel 10.21, tweede lid, van de wet kan daartoe behoren een verbod tot inzamelen zonder vergunning van gedeputeerde staten. Andere regels zijn evenwel ook mogelijk.

Om de administratieve lasten van een vergunningstelsel te voorkomen, wordt de inzameling toegestaan aan inzamelaars die op een door gedeputeerde staten vast te stellen lijst voorkomen. Op de lijst kunnen alle particuliere en overheidsinzameldiensten worden geplaatst. Voor het plaatsen op de lijst worden vooralsnog geen toetsingscriteria gehanteerd.

In interprovinciaal verband wordt nog bezien of het wenselijk is te komen tot een toetsing van inzamelbedrijven aan bijvoorbeeld nadere normen en criteria. Daarbij wordt ook bezien of het gewenst is voor te schrijven dat vrachtauto's waarmee bedrijfsafvalstoffen worden ingezameld, voorzien dienen te zijn van een weegsysteem zodat de hoeveelheid afvalstoffen per afgifte kan worden bepaald.

Met het oog op deze ontwikkelingen is in de verordening bepaald dat een plaatsing op de lijst geldt voor een termijn van maximaal vier jaar.

Het inzamelverbod geldt niet voor inzameling van de zogenaamde Groene-lijststoffen, opgenomen in bijlage 4c, die voor hergebruik zijn bestemd. De vrijstelling is opgenomen om inzamelaars van deze stoffen, niet te belasten met extra administratieve handelingen. Door het opnemen van deze vrijstelling valt tevens een vrij groot aantal kleine en milieuhygiënisch weinig bezwaarlijke bedrijven onder de vrijstelling.

Een verzoek tot plaatsing op de lijst van inzamelbedrijven kan worden gericht aan gedeputeerde staten. De bepalingen van titel 4.1 van de Algemene wet bestuursrecht zijn van toepassing op de totstandkoming van het besluit op een verzoek om plaatsing op de lijst.

Gedeputeerde staten kunnen een inzamelaar verwijderen van de lijst, indien de wettelijke regels en de regels van de provinciale milieuverordening niet worden nageleefd. De belangrijkste regels van de verordening zijn: het voeren van begeleidingsbrieven bij de transporten (inclusief de bijlagen, waaruit de route, namen en adressen van ontdoeners en de aard van de ingezamelde afvalstoffen blijken), het bijhouden van een inzichtelijke administratie, waaruit de afgiften van de bedrijfsafvalstoffen naar aard en samenstelling van de primaire ontdoeners blijkt, en het gescheiden houden van gescheiden aangeboden afvalstoffen als genoemd in bijlage 4 onderdeel A.

Bij de toelichting op afdeling 1 is reeds op de definitie van inzamelen ingegaan. Daaraan kan het volgende worden toegevoegd.

De inzamelaar haalt afvalstoffen bijeen ofwel door het ophalen met een zekere regelmaat op meerdere vaste adressen, dan wel door het maken van afzonderlijke ritten voor elk adres; ook een combinatie van beide werkwijzen is mogelijk. De inzamelaar onderscheidt zich van de transporteur, omdat de transporteur niet degene is aan wie de houder van het afval zich door afgifte ontdoet, doch uitsluitend een vervoersprestatie levert. De inzamelaar neemt de afvalstoffen over met de bedoeling deze afvalstoffen in ontvangst te nemen en er dan verder zelfstandig over te beschikken.

Afgifte aan een inzamelaar

Personen, die hun afvalstoffen afgeven aan een inzamelaar, zijn niet verplicht aan de inzamelaar van deze afvalstoffen een omschrijving te verstrekken. Wel zal de inzamelaar van hem verlangen, dat hij hem de aard en omvang van de afgiften opgeeft om te kunnen bepalen of de afvalstoffen kunnen worden gevoegd bij de afvalstoffen van anderen, om zelf een omschrijving en begeleidingsbrief te kunnen maken, en om hem een rekening te kunnen presenteren. Omdat de inzamelaar de afvalstoffen ter plaatse van de ontdoener overneemt, behoeft de ontdoener geen begeleidingsbrief af te geven. Dit in tegenstelling tot de ontdoener die afvalstoffen rechtstreeks afgeeft aan een be- of verwerker en zelf opdracht geeft voor het transport.

Dit betekent dat de inzamelaar de verantwoordelijkheid voor de afvalstoffen van de primaire ontdoener overneemt. In het algemeen zal dat samengaan met overdracht van de eigendom van de afvalstoffen. Of sprake is van eigendomsoverdracht wordt beheerst door regels van burgerlijk recht.

In verband met de naleving van voor hem geldende verplichtingen (zoals de aanwezigheid van een begeleidingsbrief en het gescheiden houden van andere categorieën van afvalstoffen) is de inzamelaar veelal afhankelijk van de informatie die de ontdoener hem verstrekt. Desondanks is de inzamelaar in beginsel zelf strafrechtelijk verantwoordelijk voor de naleving van die verplichtingen en, in geval van bijvoorbeeld een incident, civielrechtelijk aansprakelijk voor de door hem veroorzaakte schade. Om eventuele juridische gevolgen te beperken staan de inzamelaar twee mogelijkheden ten dienste, te weten:

a. de inzamelaar sluit een schriftelijk contract met de ontdoener, waarin aard en samenstelling van de afvalstoffen op de zelfde wijze als in het omschrijvingsformulier nauwkeurig zijn beschreven: civielrechtelijk biedt dat de inzamelaar een verhaalsrecht in het geval dat hij door derden aansprakelijk wordt gesteld, terwijl hij bij niet naleving van wettelijke verplichtingen in het algemeen strafrechtelijk gedisculpeerd zal zijn;

b. de inzamelaar eist van de ontdoener dat deze zelf een omschrijvingsformulier stuurt naar de be- of verwerker en hem voor het vervoer een begeleidingsbrief verschaft: in dat geval treedt hij niet als inzamelaar op, maar als transporteur in dienst van de ontdoener; de ontdoener is dan verantwoordelijk voor de juistheid van de inhoud van de begeleidingsbrief.

De inzamelaar vermeldt op de factuur die hij verstrekt aan degene die zich van de afvalstoffen ontdoet, het afvalstroomnummer dat op die afgifte - bij route-inzameling: op die route - betrekking heeft. Dat maakt het mogelijk bij een bedrijf na te gaan aan wie het zijn bedrijfsafvalstoffen heeft afgegeven. Dat is van belang voor het toezicht op de naleving van artikel 10.19 van de wet. Dat artikel bepaalt dat bedrijfsafvalstoffen niet mogen worden afgegeven aan een persoon die niet gerechtigd is die afvalstoffen in ontvangst te nemen. Op grond van de belastingwetgeving zal de ontdoener de factuur moeten bewaren. Uit artikel 18.5 Wm blijkt dat toezicht houdende ambtenaren bevoegd zijn de factuur in te zien.

De verordening zelf bevat geen regels die de primaire ontdoeners die zich door afgifte aan een inzamelaar van bedrijfsafvalstoffen ontdoen, in acht moeten nemen.

Als de inzamelaar tevens be- en verwerker is, is bij de aflevering - voor zover daarbij afvalstoffen worden afgegeven - sprake van afgifte binnen een inrichting. In dat geval geldt daarom geen meldingsverplichting (art. 4.3.3.18, eerste lid, onder f).

Samengevat houdt de regeling voor het inzamelen van bedrijfsafvalstoffen het volgende in:

- het is verboden bedrijfsafvalstoffen in te zamelen tenzij de inzamelaar staat op een door GS vastgestelde lijst

- het verbod geldt niet voor Groene-lijststoffen, opgenomen in bijlage 4c

- de lijst heeft een beperkte geldingsduur

- bij overtredingen kan een persoon van de lijst worden geschrapt

- de inzamelaar kent de ontdoener (bij route-inzameling: de route) een afvalstroomnummer toe dat hij op de factuur vermeldt. ]

Noot

[Toelichting: Het is verboden bedrijfsafvalstoffen als bedoeld in bijlage 4, onderdeel B in te zamelen. De aldaar opgenomen lijst betreft hoofdgroepen van bedrijfsafvalstoffen, geselecteerd op basis van de bron waar het afval vrijkomt. In een bijlage bij deze toelichting is aangegeven welke afvalstofcodes - gebaseerd op de voorkeursverwerkingsmethode - met de verschillende hoofdgroepen corresponderen.

Het verbod tot inzamelen geldt niet voor inzamelaars die staan vermeld op de provinciale lijst van inzamelbedrijven alsmede voor de inzameling van duidelijk herkenbare monostromen die voor hergebruik zijn bestemd. Deze groep van (Groene-lijst-)stoffen zijn opgenomen in bijlage 4c.

Ten aanzien hiervan merken wij het volgende op. De verordening verwijst naar bijlage 4c als lijst van afvalstoffen waarvoor een lichter regiem geldt ten aanzien van de administratieve verplichtingen. Voor “gewone” afvalstoffen moet een omschrijvingsformulier, een afvalstroomnummer en bij transport een begeleidingsbrief opgemaakt worden en na afloop van ieder kwartaal dienen per afvalstroomnummer de ontvangsten gemeld te worden. Voor de in bijlage 4c genoemde afvalstoffen behoeft slechts een PMV-begeleidingsbrief aanwezig te zijn bij transport.

Deze relatief homogene hergebruiksstromen veroorzaken weinig of geen milieuhygiënische risico’s. Verder zijn er talrijke organisaties (b.v. scholen, sportverenigingen) die zich slechts als nevenactiviteit nezig houden met de inzameling van dergelijke Groene-lijst-afvalstoffen. Om deze redenen is het verantwoord de administratieve verplichtingen voor de afgifte en transport van Groene-lijst-afvalstoffen te beperken. De inzamelaar van deze afvalstoffen is vrijgesteld van de verplichting op de provinciale lijst van inzamelaars te staan. Ook is de afgifte vrijgesteld van de rapportageverplichting.

De stromen mogen dan echter niet vermengd zijn met andere stoffen of afvalstoffen van een nadere Groene-lijstcategorie (aangeduid met twee hoofdletters, de OESO-code, waarvan de eerste G is) voorzover deze hergebruik of nuttige toepassing in de weg staan.

Op de Groene-lijst ontbreken thans bepaalde afvalstromen die in het algemeen evenzeer een hergebruiksbestemming plegen te hebben. Daarom is in bijlage 4, onderdeel C, een aanvullende lijst van categorieën van afvalstoffen opgesomd.

Een en ander heeft ook consequenties voor de artikelen 4.3.3.15, 4.3.3.18 en 4.3.3.22.

Aanmelding voor de lijst geschiedt bij Gedeputeerde staten. Titel 4.1 van de Algemene wet bestuursrecht is van toepassing op de totstandkoming van het besluit op een verzoek tot plaatsing op de lijst (o.a. van belang voor de inhoud van de aanmelding, wanneer de verzoeker moet worden gehoord, etc.).

Volgens artikel 21.7 Wm blijft de bevoegdheid van gemeenten tot het maken van verordeningen over de verwijdering van afvalstoffen gehandhaafd voor zover deze verordeningen niet met het bij of krachtens de wet bepaalde in strijd zijn. De gemeentelijke verordening mag derhalve niet in strijd zijn met de provinciale milieuverordening. Voor de inzameling van bedrijfsafvalstoffen is in de provinciale verordening een regeling opgenomen met het oog op de doelmatige verwijdering van die afvalstoffen. Voor een gemeentelijke vergunningstelsel voor de inzameling van bedrijfsafvalstoffen waarbij vergunningaanvragen getoetst worden aan het belang van een doelmatige verwijdering, lijkt geen ruimte meer te zijn.]

Noot

[Toelichting: Bij route-inzameling kan worden volstaan met het vermelden van één afvalstroomnummer op de begeleidingsbrief. Onder route-inzameling wordt verstaan het ophalen van afvalstoffen die behoren tot dezelfde categorie, op verschillende adressen, waarbij de afvalstoffen tijdens het vervoer op een zodanige wijze worden vermengd, dat na inzameling niet meer is te traceren van welke primaire ontdoener de afvalstoffen afkomstig zijn. Conform de opgenomen uitzonderingen voor de zogenoemde Groene-lijststoffen, genoemd in bijlage 4c, is een vooraanmelding voor het verkrijgen van een afvalstroomnummer, ingeval van route-inzameling niet voor deze stoffen vrijgesteld.]

Noot

[Toelichting: In de uitvoeringspraktijk van de melding- en registratiebepalingen hebben verschillende branches aandacht gevraagd voor de consequenties van deze bepalingen voor hun specifieke situatie. Het betreft onder meer vervoer en gebruik van "schone" afvalstoffen, situaties waarin afval binnen het eigen concern na tussenopslag wordt verwerkt en situaties waarbij sprake is van producentenverantwoordelijkheid of retourtransport. Van sommige categorieën afvalstoffen is het gewenst gebleken onder omstandigheden de regels van de verordening niet, nog niet of niet volledig te volgen. Artikel 4.3.3.13a beoogt meer flexibiliteit in te bouwen, en voor bepaalde gerezen problemen een adequate oplossing te bieden, zonder aan de doelstellingen van de regels afbreuk te doen. Immers, de vrijstelling kan alleen gegeven worden voor zover het belang van de doelmatige verwijdering zich er niet tegen verzet.

Vanzelfsprekend worden de eventuele vrijstellingen interprovinciaal afgestemd.]

Noot

[Toelichting: Deze afdeling bevat regels met betrekking tot de ontdoener, indien niet wordt afgegeven aan een inzamelaar, voor de transporteur en voor degene die de afvalstoffen in ontvangst neemt (de inzamelaar of de be- of verwerker).

Bij afgiften die niet aan een inzamelaar worden gedaan, rust - anders dan bij inzameling - de verantwoordelijkheid voor het afval tijdens het transport bij degene die zich van de afvalstoffen ontdoet. Die verantwoordelijkheid houdt pas op op het moment van afgifte, in het algemeen dus bij de overdracht "aan de poort" van degene die de afvalstoffen in ontvangst neemt.

Voor de actieve informatie-verschaffing aan de overheid (melding) is de ontvanger van de afvalstoffen verantwoordelijk.

Voor het opleggen van deze verplichtingen zijn op grond van artikel 10.20 van de wet de bepalingen van paragraaf 10.5.2, de meldingsregeling bij de afgifte van gevaarlijke afvalstoffen, van overeenkomstige toepassing verklaard. Die regeling omvat:

- het melden van de ontvangst van afvalstoffen door inzamelaars en be- en verwerkers;

- de ontdoener verstrekt een omschrijvingsformulier aan de ontvanger en een begeleidingsbrief aan de transporteur. Die verplichting geldt niet bij afgifte aan een inzamelaar. Verder gelden voor bepaalde categorieën van gevallen vrijstellingen;

- de transporteur van de afvalstoffen heeft bij het vervoer een begeleidingsbrief aanwezig;

- de transporteur, de inzamelaar en de be- en verwerker registreren alle gegevens met betrekking tot de afgifte, het transport alsmede de be- of verwerking van afvalstoffen en bewaren deze registratie gedurende drie jaar;

- de ontdoener die niet afgeeft aan een inzamelaar, bewaart alle formulieren, nota's, gegevens, en dergelijke met betrekking tot de afgifte, het transport alsmede de be- of verwerking van afvalstoffen gedurende drie jaar.Het verschil tussen afgifte aan een inzamelaar en afgifte aan een be- of verwerker (rechtstreeks, zonder dat sprake is van inzameling) is derhalve dat bij afgifte aan een inzamelaar:

a. niet voorafgaand aan de afgifte een omschrijving behoeft te worden verstrekt;

b. de ontdoener geen begeleidingsbrief hoeft af te geven;

c. geen registratieplicht geldt.

Om een goede controle op de naleving van de artikel 10.19, tweede lid, Wm (alleen afgeven aan iemand die gerechtigd is die afvalstoffen in ontvangst te nemen) mogelijk te maken, is, zoals hiervoor al is aangegeven, wel bepaald dat de inzamelaar op de factuur het afvalstroomnummer vermeldt.

De in de verordening opgenomen regeling houdt in dat bij rechtstreekse afvoer door of in opdracht van de primaire ontdoener, dezelfde gegevens beschikbaar komen als in het geval van inzameling. Daarmee is ook, indien niet aan een inzamelaar wordt afgegeven, de verkrijging van gegevens met het oog op de handhaving van de voorschriften met betrekking tot de afvalverwijdering gewaarborgd.

De regeling van de verordening brengt met zich mee dat indien één partij meerdere malen wordt afgegeven, op elke afgifte het geëigende regime van toepassing is: indien de ontdoener afgeeft aan een inzamelaar en deze geeft af aan een verwerker, is sprake van twee afgiften die beide gemeld moeten worden (tenzij sprake is van één van de uitzonderingen, bijv. route-inzameling). Dat geldt ook als de inzamelaar rechtstreeks rijdt naar de verwerker. Hij heeft de (primaire) ontdoener dan een factuur afgegeven met het afvalstroomnummer dat door hem aan de afgifte door de ontdoener is toegekend en rijdt met een begeleidingsbrief waarop het afvalstroomnummer staat dat de verwerker aan hem heeft toegekend. Als de inzamelaar naar eigen terrein rijdt (hij moet dan wel een hoofdstuk 8 Wm-vergunning hebben), vermeldt de begeleidingsbrief het stroomnummer dat op de afgifte door de (primaire) ontdoener betrekking heeft. Het stroomnummer op de begeleidingsbrief moet derhalve corresponderen met de functie van het vervoer: naar eigen terrein of naar een ander ter verwerking.

Handhavingsaspecten:

De (tot de inzamelaars) gerichte bepalingen van de verordening bieden mogelijkheden voor de daadwerkelijke handhaving van artikel 10.19.

In de eerste plaats verschaft de inzamelaar de overheid elk kwartaal informatie op grond waarvan inzicht wordt verkregen wie wat heeft afgegeven.

In de tweede plaats kan een controle in de boekhouding van de primaire ontdoener aanwijzingen opleveren over de wijze waarop hij zich van afvalstoffen heeft ontdaan. De inzamelaar heeft hem immers een factuur verstrekt (met daarop een afvalstroomnummer). In geval van route-inzameling zal doorgaans sprake zijn van identieke afvalstroomnummers.

Artikel 18.5 Wm bepaalt dat toezichthoudende ambtenaren bevoegd zijn inzage te verlangen en afschrift te nemen van boeken en andere zakelijke bescheiden, waarvan de inzage redelijkerwijs voor de vervulling van hun taak nodig is. Een vergelijkbare bepaling bevat artikel 19 WED voor opsporingsambtenaren.

Naast inzicht ten behoeve van handhaving kunnen de beschikbare gegevens bovendien inzicht verschaffen ten behoeve van beleidsmonitoring. Voor de verschillende verplichtingen moet gebruik worden gemaakt van gegevensdragers (formulieren of geautomatiseerde gegevensverzamelingen) die door gedeputeerde staten of een aangewezen instantie worden vastgesteld. Gestreefd wordt naar een landelijke uniforme geautomatiseerde informatieverwerking voor afvalstoffen.

De begeleidingsbrief en het omschrijvingsformulier zijn o.m. in overleg met VROM, LMA (Landelijk Meldingenpunt Afval), en betrokken branches vastgesteld.

Uitgangspunt voor wat betreft de begeleidingsbrief is dat aansluiting wordt gezocht bij de in het kader van de vervoerswetgeving reeds bestaande vervoersdocumenten.

Op grond van artikel 18.2, eerste lid, van de Wet milieubeheer is het bestuursorgaan dat het bevoegd gezag is voor de inrichting belast met de handhaving van het met betrekking tot de inrichting bij of krachtens de Wet milieubeheer bepaalde. Bevoegd gezag voor de inrichting waarin afvalstoffen zijn ontstaan, is veelal B&W van de gemeente waarin de inrichting is gelegen.

Niet-vergunningplichtige bedrijven waarin afvalstoffen vrijkomen, vallen veelal onder een Amvb op grond van artikel 8.40 van de Wet milieubeheer. De gemeente is dan in het algemeen bevoegd gezag voor de handhaving. Bevoegd gezag voor de inrichting waarin de afvalstoffen worden verwijderd, is in het algemeen GS van de provincie waarin die inrichting is gelegen.

De voorgestelde regels betekenen voor het bevoegd gezag van inrichtingen dat toezicht uitgeoefend moet worden het nakomen van de meldings- en registratieverplichtingen bij afgifte van bedrijfsafvalstoffen. Aangenomen wordt dat handhaving hiervan niet tot een substantiële verzwaring van de handhavingsverplichting van gemeenten zal leiden. Dit geldt te meer bij een gefaseerde inwerkingtreding van de regels met betrekking tot het gescheiden houden van afvalstoffen. Wij gaan er vooralsnog van uit dat de handhaving van de afvalstoffenregels kan worden meegenomen in de reguliere handhavingsactiviteiten bij de inrichtingen waarvoor gemeenten bevoegd gezag zijn. Over dit aspect vindt overigens nog overleg plaats tussen IPO en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).

Samengevat houdt de regeling voor de afgifte van bedrijfsafvalstoffen het volgende in:

1. Bij afgifte aan een inzamelaar:

- geen omschrijvingsformulier (art. 4.3.3.15, eerste lid, onder a)

- inzamelaar verschaft ontdoener afvalstroomnummer op factuur (art. 4.3.3.13);

- ontdoener bewaart factuur (belastingwetgeving) die handhaver kan inzien (art. 18.5 Wm).Verder heeft hij geen verplichtingen. Er geldt dus geen bijzondere registratie-verplichting bij afgifte aan inzamelaar

- inzamelaar meldt ontvangst (dat volgt uit art. 4.3.3.14 en het feit dat inzameling niet is uitgezonderd in art. 4.3.3.18) tenzij (o.a.) het gaat om Groene lijst-stoffen (bijlage 4c) of route-inzameling (zie art. 4.3.3.18, eerste lid).

- bij vervoer moet een begeleidingsbrief aanwezig zijn (ook dat volgt uit art. 4.3.3.14); de ontdoener hoeft die echter niet te verschaffen (art. 4.3.3.15, tweede lid).

2. Bij rechtstreekse afgifte aan een be- of verwerker (dus niet door tussenkomst van een inzamelaar):

- in beginsel is de hele meldingsparagraaf van de wet van toepassing (art. 4.3.3.14). Dus:

- ontdoener verschaft eerst omschrijvingsformulier (uitzonderingen staan in art. 4.3.3.15; op de inhoud van het formulier wordt ingegaan in art. 4.3.3.16) en krijgt afvalstroomnummer

- de ontdoener behoeft niet te melden (art. 4.3.3.17); hij registreert wel (art. 4.3.3.20, eerste lid);

- de afgifte wordt gemeld door de ontvanger (art. 4.3.3.14), maar er zijn uitzonderingen (4.3.3.18, eerste lid). Bij sommige uitzonderingen moet wel een kwartaalrapportage worden gedaan (zonder namen van de ontdoeners) (art. 4.3.3.18, tweede lid). Over de wijze van melding is het volgende bepaald:

. steeds dient de afvalstofcodelijst te worden gehanteerd en moeten stukken worden bewaard (art. 4.3.3.23)

. de data van ontvangst behoeven niet te worden gemeld (art. 4.3.3.14, onder b)

. GS of een door hen aangewezen instantie kunnen nadere uitvoeringsregels stellen (art. 4.3.3.24).

- bij vervoer moet een begeleidingsbrief aanwezig zijn waarvoor de ontdoener zorgt (art. 10.32, onder b, Wm en 10.34 Wm, beide van toepassing verklaard in art. 4.3.3.14). Eisen aan de inhoud van de brief en uitzonderingen op deze verplichting staan in art. 4.3.3.22. ]

Noot

[Toelichting: Op grond van artikel 10.20 van de wet is de gehele paragraaf met betrekking tot de melding inzake de afgifte en ontvangst van gevaarlijke afvalstoffen van overeenkomstige toepassing verklaard op de in bijlage 4 onderdeel B genoemde afvalstoffen. Dat wil zeggen, dat de meldings- en registratieverplichtingen op grond van paragraaf 10.5.2 voor gevaarlijke afvalstoffen eveneens gelden voor de bedrijfsafvalstoffen als genoemd in bijlage 4 onderdeel B.

In paragraaf 10.5.2 wordt gesproken over afgifte aan een persoon als bedoeld in artikel 10.30, zijnde de ontvanger van gevaarlijke afvalstoffen. Voor deze persoon moet bij de afgifte van bedrijfsafvalstoffen gelezen worden de ontvanger van bedrijfsafvalstoffen en van ingezamelde of afgegeven huishoudelijke afvalstoffen als bedoeld in artikel 10.19 van de wet. Deze persoon (rechtspersoon of natuurlijk persoon) kan zijn een bevoegde inzamelaar of een be- of verwerker, die krachtens de wet bevoegd is deze afvalstoffen te ontvangen.]

Noot

[Toelichting: Dit artikel bevat de uitzonderingen op de verplichting een omschrijving van de af te geven afvalstoffen te verstrekken (het eerste lid) en op de verplichting een begeleidingsbrief aan de transporteur te geven (het tweede lid).

Geen omschrijving behoeft te worden verstrekt bij de afgifte van de in bijlage 4c genoemde Groene lijst-stoffen die voor hergebruik zijn bestemd. Gedeputeerde staten stellen nadere regels ter verduidelijking van het inkaderen van deze stoffen en de mate waarin deze stoffen met andere vermengd mogen zijn om hergebruik niet te belemmeren.]

Noot

[Toelichting: Voor de afgifte van in bijlage 4 onderdeel B aangegeven bedrijfsafvalstoffen moeten gegevens worden uitgewisseld. Om deze gegevensstroom uniform te laten verlopen moet gebruik worden gemaakt van een goedgekeurde gegevensdrager. Dit kan bijvoorbeeld een goedgekeurde elektronische gegevensdrager (floppy disk) zijn, maar ook het omschrijvingsformulier. Er is gekozen voor het begrip 'gegevensdrager' om het gebruik van geavanceerde elektronische meldings- en registratiesystemen mogelijk te maken.

In het geval dat door de ontdoener een omschrijvingsformulier wordt gebruikt voor de vooraanmelding van zijn afvalstoffen bij een be- of verwerker, wordt de volgende procedure doorlopen. Allereerst worden de aangegeven gegevens aan de be- of verwerker verstrekt. Het formulier wordt, voorafgaand aan het eerste transport van de afvalstoffen, door de be of verwerker voorzien van een uniek nummer (het afvalstroomnummer) en aan de ontdoener geretourneerd. Dit afvalstroomnummer wordt door de be- of verwerker op de door gedeputeerde staten voorgeschreven wijze gegenereerd. Conform de regeling voor gevaarlijk afval worden de eerste vijf posities van het afvalstroomnummer bepaald door gedeputeerde staten. Gedeputeerde staten (en niet het meldingenpunt) kennen het eerste deel van het nummer toe omdat de toekenning van het nummer direct samenhangt met het toezicht op de naleving van de wet.

Met het afvalstroomnummer identificeert de ontvanger zich en kan degene die zich van de afvalstoffen ontdoet, nagaan of hij wel afgeeft aan iemand die bevoegd is die afvalstoffen in ontvangst te nemen. Een afschrift van deze omschrijving moet zo spoedig mogelijk, doch in ieder geval uiterlijk twee weken na afloop van het kwartaal waarin dit nummer is verstrekt aan gedeputeerde staten worden gezonden. De toezending van de omschrijving voorafgaand aan de eerste melding is noodzakelijk, omdat in de melding naar deze omschrijving via het afvalstroomnummer verwezen wordt.

Indien met behulp van telecommunicatiemiddelen en/of geautomatiseerde systemen elektronische omschrijvingen mogelijk zijn, behoeven deze de goedkeuring van gedeputeerde staten. In de door gedeputeerde staten aan te geven wijze van registreren kunnen aanvullende bepalingen worden opgenomen omtrent het elektronisch aanleveren van gegevens.

Niet volledig of onjuist ingevulde formulieren c.q. (elektronische) gegevensdragers worden beschouwd als het niet verstrekken van gegevens als bedoeld in de wet.

De omschrijving en het daarbij behorende afvalstroomnummer blijven geldig, zolang de samenstelling van de afvalstoffen niet wijzigt. Er moet echter een nieuwe omschrijving worden gemaakt, indien de samenstelling van de afvalstoffen niet meer in overeenstemming is met de oorspronkelijke omschrijving. Wanneer er gedurende anderhalf jaar geen afvalstoffen onder het betreffende afvalstroomnummer worden afgevoerd, vervalt het afvalstroomnummer. Worden er na verloop van een langere periode opnieuw afvalstoffen (met dezelfde samenstelling) afgevoerd, dan moet een nieuwe omschrijving worden gemaakt en een nieuw afvalstroomnummer worden afgegeven. Dit om een verstopping van het automatiseringssysteem door 'slapende' afvalstroomnummers te voorkomen.

Met betrekking tot afvalstoffen die op verschillende locaties vrijkomen bij werkzaamheden in opdracht van derden is de zogeheten "aannemers-regeling" van toepassing.

In deze gevallen is het praktisch gezien onmogelijk telkens nieuwe formulieren te verstrekken.

De aannemersregeling is van toepassing op afvalstoffen die op verschillende locaties vrijkomen, bij werkzaamheden, in opdracht van derden. Aannemers, hoveniers, dakbedekkers e.d. die gebruik maken van de zogeheten aannemersregeling hebben per bestemming en categorie één afvalstroom. Het betreffende afvalstroomnummer dient op de rekeningen aan de ontdoeners te worden vermeld. Voor het omschrijven van de locatie van herkomst bestaat de keuzemogelijkheid tot de naam van de desbetreffende gemeenten of provincie.

Het is verplicht tijdens het transport een begeleidingsbrief/badge te voeren. Op de begeleidingsbrief wordt bij de rubriek "ontdoener" de naam/adres/woonplaats-gegevens van de aannemer, hovenier, dakbedekker e.d. die gebruik maakt van de zogeheten aannemersregeling ingevuld, deze ondertekent ook. Bij de rubriek "locatie van herkomst" dient te worden aangegeven van welk adres afvalstoffen afkomstig zijn.]

Noot

[Toelichting: Dit artikel bevat een algemene vrijstelling van de meldingsplicht voor degene die zich van bedrijfsafvalstoffen ontdoet. Met een melding door degene die de afvalstoffen in ontvangst neemt, kan worden volstaan.]

Noot

[Toelichting: Voor een toelichting op de wijziging van artikel 4.3.3.18, eerste lid, onder c, wordt verwezen naar de hiervoor aangegeven toelichting bij 4.3.3.11.

De in bijlage 4, onderdeel C, genoemde afvalstoffen (waaronder Groene-lijst-afvalstoffen) zijn vrijgesteld zowel van de verplichting te melden, als van de verplichting de ontvangst hiervan te rapporteren. Voor beleidsontwikkeling zijn gegevens over deze afvalstoffen niettemin noodzakelijk. Deze gegevens kunnen op grond van vergunningvoorschriften van de be-/verwerkers worden verkregen, bijvoorbeeld één maal per jaar. De verplichting mee te werken aan een periodieke enquete, bijvoorbeeld van het CBS, vormt hiertoe ook een mogelijkheid. Het derde lid van artikel 4.3.3.18 biedt daartoe de mogelijkheid.

Met de vrijstelling van de meldingsplicht voor afgifte en ontvangst van bedrijfsafvalstoffen aan een persoon binnen de inrichting waar deze afvalstoffen zijn ontstaan, wordt aangesloten op de systematiek voor gevaarlijke afvalstoffen. Daarbij wordt onder meer gedacht aan de afgifte aan een ander, onderdeel van een bedrijf (zie ook de toelichting bij het overeenkomstige artikel voor gevaarlijk afval, artikel 4.3.4.4 tweede lid).]

Noot

[Toelichting: De ontdoeners als bedoeld in artikel 4.3.3.17 en 4.3.3.18 die zijn vrijgesteld van de meldingsplicht , moeten de in artikelen 10.31 en 10.33 van de wet bedoelde gegevens met betrekking tot de afgifte van afvalstoffen registreren. Op grond van het tweede lid van artikel 4.3.3.20 geldt er geen registratieplicht voor degene die afgeeft aan een inzamelaar.

De te registreren gegevens zijn: de data van afgifte, de naam en het adres aan wie de afvalstoffen worden afgegeven, de benaming en (geschatte) hoeveelheid, de plaats en de wijze waarop de afvalstoffen worden afgegeven, de wijze van verwijdering, de naam en het adres van de transporteur en de be- of verwerker.

Met de formulering van de verordeningstekst is aansluiting gezocht bij de belastingwetgeving. Indien in de praktijk blijkt dat voor een goede handhaving de wijze van registreren niet kan worden vrijgelaten, zal de verordening op dit punt worden aangepast.

De wijze waarop de gegevens moeten worden geregistreerd is niet voorgeschreven; de geregistreerde gegevens moeten wel goed toegankelijk zijn voor controlerende ambtenaren.

Op grond van artikel 18.5 van de wet en artikel 19 van de Wet economische delicten zijn toezichthoudende ambtenaren bevoegd inzage te verlangen en afschrift te nemen van boeken en andere zakelijke bescheiden waarvan de inzage redelijkerwijs voor de vervulling van hun taak nodig is.]

Noot

[Toelichting: Ingeval men afvalstoffen rechtstreeks en milieuhygiënisch verantwoord toepast in een werk als bedoeld in het Inrichtingen- en vergunningenbesluit milieubeheer, bijlage I, onderdeel 28.3, onder c, is hiervoor geen Wm-vergunning vereist. Voor het toepassen van bedrijfsafvalstoffen gaf artikel 4.3.3.21 de plicht het voornemen daartoe bij gedeputeerde staten te melden. Nu de minister het voornemen heeft de regeling in het Inrichtingen- en vergunningenbesluit ook te laten gelden voor gevaarlijke afvalstoffen - tot nu toe alleen voor de categorie zeefzand - moet de meldingsplicht ook voor deze categorie afvalstoffen gelden. Een en ander wordt nu in één artikel, namelijk artikel 4.3.5.2, geregeld zodat artikel 4.3.3.21 kan vervallen.]

Noot

[Toelichting: In beginsel dient bij elk transport van bedrijfsafvalstoffen een begeleidingsbrief of een andere gegevensdrager (badge) die is goedgekeurd door gedeputeerde staten, aanwezig te zijn. Daarmee kan worden aangetoond wat de aard en samenstelling van de vervoerde afvalstoffen is, waar deze afvalstoffen vandaan komen en waar zij naar toe gaan.

Er moet ook een gegevensdrager worden gevoerd bij het transport van ingezamelde of afgegeven huishoudelijke afvalstoffen, evenals bij bedrijfsafvalstoffen, die voor hergebruik worden aangeboden.

Het is gewenst de administratieve belasting voor het vervoer van kleine hoeveelheden afvalstoffen te verminderen. Volgens de vorige tekst van artikel 4.3.3.22 was vervoer van niet meer dan 500 liter vrijgesteld. Deze grens wordt opgetrokken naar 2.000 liter.

Met de voorgestelde tekst wordt tevens beoogd het vervoer van kleine hoeveelheden afvalstoffen, die zich niet gemakkelijk in liters laat uitdrukken, in personenwagens met kleine aanhangwagens vrij te stellen (rijbewijscategorie B volgens artikel 15 van Reglement rijbewijzen). De vrijstelling geldt dus niet voor de grotere aanhangwagens waarvoor het rijbewijs E nodig is.

Bij transport van afvalstoffen die uitgezonderd zijn van de meldingsverplichtingen moet wel begeleidende informatie aanwezig zijn. De reden hiervoor is de volgende.

Op grond van de vervoerswetgeving is een vrachtbegeleidingsbrief verplicht voor vervoer van goederen, behalve voor losgestorte goederen (artikel 29 Wet goederenvervoer over de weg juncto artikel 104 Besluit goederenvervoer over de weg). Het meeste (niet-gevaarlijk) afval wordt los gestort vervoerd, veelal in containers. Vanuit de vervoerswetgeving is hiervoor dus geen begeleidingsbrief vereist. Daarom wordt het ten beoeve van het toezicht noodzakelijk geacht in d PMV een dergelijke verplichting op te nemen, en aan te sluiten bij de verplichtingen voor internationaal transport van EVOA-Groene-lijst-afvalstoffen. Bij internationaal transport van afvalstoffen van de Groene-lijst moet namelijk bepaalde informatie over herkomst, bestemming, omschrijving en hoeveelheid aanwezig zijn. Hiervoor is niet een bepaald document voorgeschreven.

In het tweede lid wordt derhalve bepaald dat bij het vervoer van de in bijlage 4, onderdeel C, genoemde afvalstoffen (waaronder Groene-lijst-afvalstoffen) met een “vormvrije” begeleidingsbrief mag worden gewerkt.]

Noot

[Toelichting: Voor zover een aanvraag wordt ingediend, bijvoorbeeld een aanvraag om op de lijst van inzamelbedrijven te worden geplaatst of een aanvraag om een ontheffing van het exportverbod, bestaat op grond van artikel 4:4 Algemene wet bestuursrecht (Awb) al de mogelijkheid om een formulier vast te stellen. Op grond van artikel 4:5 Awb kunnen ook aanvullende gegevens worden gevraagd.

Bij de bepalingen over de melding inzake de afgifte van bedrijfsafvalstoffen gaat het evenwel niet om een aanvraag en zijn deze artikelen van de Awb dus niet zonder meer van toepassing.

Daarom is in de verordening bepaald dat gedeputeerde staten uitvoeringsregels kunnen stellen voor de te melden of te registreren gegevens en voor de te hanteren gegevensdragers.]

Noot

[Toelichting: In de uitvoeringspraktijk van de melding- en registratiebepalingen hebben verschillende partijen (b.v. ontdoeners, handhavers) aandacht gevraagd voor de consequenties hiervan voor specifieke situaties. Het betreft onder meer vervoer en gebruik van "schone" afvalstoffen, situaties waarin afval binnen het eigen concern na tussenopslag wordt verwerkt, situaties waarbij sprake is van producentenverantwoordelijkheid of retourtransport, en de z.g. aannemersregeling. Van sommige categorieën afvalstoffen is het gewenst gebleken onder omstandigheden de regels van de verordening niet, nog niet of niet volledig te volgen. Het tweede lid beoogt meer flexibiliteit in te bouwen, en voor bepaalde gerezen problemen een adequate oplossing te kunnen bieden, zonder aan de doelstellingen van de regels afbreuk te doen. Immers, de vrijstelling kan alleen gegeven worden voor zover het belang van de doelmatige verwijdering zich er niet tegen verzet (zie verder de toelichting onder artikel 4.3.3.13a.

Vanzelfsprekend moeten de eventuele vrijstellingen interprovinciaal worden afgestemd.]

Noot

[Toelichting: Voor diverse provincies geldt momenteel dat voor het provinciegrens overschrijdend verkeer van bedrijfsafvalstoffen zowel een import- als een exportvergunning moet worden aangevraagd. Mede tegen de achtergrond van deregulering is in het IPO-model uitgegaan van alleen een exportregeling voor bedrijfsafval. Uitgangspunt bij het opstellen van de regeling is de provinciale zelfvoorziening voor wat betreft het be- of verwerken van afvalstoffen.

Zolang echter nog niet overal een adequaat vergunningenniveau is bereikt en er nog verschillende verwerkingstarieven zijn, is het noodzakelijk in ieder geval te voorzien in een exportverbod, met daarbij de mogelijkheid om vrijstelling (voor categorieën afvalstoffen) te geven of ontheffing te verlenen (in individuele gevallen). Hiermee is de regeling voldoende flexibel.

De reikwijdte van het exportverbod is in tegenstelling tot het IPO-model beperkt tot eindverwerking (storten of verbanden). Het uiteindelijke effect van het verbod is per saldo gelijk aan het IPO-model waar immers een ruime ontheffingsmogelijkheid van gedeputeerde staten is voorzien. Gelet op afspraken in het Noordelijk Afval Overleg (NAO) zullen voor vervoer van te verbranden afval binnen het NAO-gebied (Groningen, Friesland, Drenthe en Overijssel) in beginsel geen belemmeringen worden opgelegd.

Ingeval afvalstoffen ter vervanging van fossiele brandstoffen worden ingezet in een inrichting die in hoofdzaak is ingericht voor energieopwekking wordt deze wijze van verwerking als een vorm van nuttige toepassing aangemerkt. Bij de beoordeling van verzoeken om export zal rekening gehouden worden met de gewijzigde wetgeving, met name waar het situaties betreft waarvan de gevolgen nagenoeg geheel vallen na het tijdstip waarop deze wijzigingen in werking treden. Dit geldt in beginsel niet ingeval van export van afval naar een reguliere afvalverbrandingsinstallatie (AVI) of een stortplaats.

Ook de export van afvalstoffen in kleine hoeveelheden (transport in de "kofferbak", transport van afval dat bij bijvoorbeeld schilderswerkzaamheden is ontstaan) is toegelaten.

Degene die afvalstoffen wil exporteren bestemd voor eindverwerking, heeft een ontheffing van dat verbod nodig. Deze ontheffing kan betrekking hebben op meerdere (vele) afgiften die behoren tot één stroom. De aanvraag om ontheffing dient vergezeld te gaan van een omschrijvingsformulier. Het verzoek zal worden getoetst aan het provinciaal milieubeleidsplan waarin het beginsel van zelfvoorziening en doelmatigheidscriteria zijn opgenomen.

Voordat een ontheffing wordt verleend, wordt het advies gevraagd aan gedeputeerde staten van de provincie waarnaar de afvalstoffen worden geëxporteerd. Het besluit staat open voor bezwaar en beroep.

Voor de bij de Wet van 6 november 1997 gestelde beperkingen voor het hanteren van het exportverbod, verwijzen wij naar het dienaangaande gestelde in paragraaf 4.3.

Voor de controle op invoer van afvalstoffen is een regeling opgenomen tot het voeren van een begeleidingsbrief. Bij afgifte van afvalstoffen moet dat al op grond van art. 10.35 van de wet (juncto art. 4.3.3.14 van de verordening), maar op grond van art. 4.3.3.26 moet dat ook in het geval dat bij het transport geen sprake is van afgifte (het rijden naar de eigen inrichting).

Samengevat houdt de regeling voor het provinciegrens overschrijdend verkeer het volgende in:

- met het oog op de regionale zelfvoorziening geldt een exportverbod voor bedrijfsafvalstoffen;

- het verbod geldt niet voor export naar het buitenland, voor Groene lijst-stoffen, opgenomen in bijlage 4c, die een nuttige toepassing krijgen en voor kleine hoeveelheden;

- de verplichting een begeleidingsbrief aanwezig te hebben;

- aan het verbod kan vrijstelling en ontheffing worden verleend.

Gebruik mobiele puinbrekers

Het gebruik van mobiele brekers is niet gebonden aan een vergunning op grond van hoofdstuk 8 van de Wet milieubeheer omdat de aktiviteit vaak van korte duur is zodat er geen sprake van een inrichting is.

Om eisen te kunnen stellen aan het functioneren van mobiele brekers is daarom een regeling in de provinciale verordening nodig.

De regeling treedt voor een deel in de plaats van de regeling in de gemeentelijke bouwverordeningen, namelijk voor zover het puin wordt gebroken op de plaats waar de sloop plaats vindt. Na het van kracht worden van het hoofdstuk afvalstoffen bieden de artikelen 10.27 en 10.28 van de wet de grondslag voor een regeling in de provinciale milieuverordening. Daarmee vervallen de desbetreffende bepalingen uit de bouwverordening.

De regeling impliceert een vergunning per mobiele installatie en een melding voorafgaand aan de daadwerkelijke inzet met een mogelijkheid per concrete inzet een aanvullend besluit te nemen.

De vergunning betreft de doelmatigheidstoetsing en het functioneren van de installatie als zodanig (reinigingsresultaat). Gedeputeerde staten zijn voor de vergunning het bevoegde bestuursorgaan. Gelet op de te volgen procedure waarbij adviseurs zijn betrokken dient de vergunning in vijfvoud te worden ingediend. Aan de vergunning zullen voorschriften worden verbonden ondermeer inhoudende dat van de installatie alleen gebruik mag worden gemaakt op een locatie waar de afvalstoffen kunnen worden gebroken en het granulaat (0-40MM) op dezelfde locatie wordt gebruikt. Plaatsing van een mobiele breker in andere situaties is derhalve onmogelijk.

Voor de feitelijke inzet op een bepaalde locatie is een melding nodig. Deze melding wordt in de vergunning voorgeschreven. Naar aanleiding van de melding vindt een beoordeling plaats van de locatie-gebonden milieu(hygiënische) aspecten, waarbij niet opnieuw een doelmatigheidstoets plaatsvindt. Indien op bouw- en slooplocaties wordt gebroken vindt deze beoordeling plaats door B&W. Deze locatiegebonden toets kan leiden tot een verbod (omdat van het gebruik van de installatie op die plaats teveel hinder is te verwachten) of tot nadere eisen (bijvoorbeeld over de tijden waarop de installatie in gebruik mag zijn).

De regeling is gebaseerd op art. 10.27 van de wet. Dat artikel sluit een parapluvergunning niet uit. Het van overeenkomstige toepassing zijnde artikel 8.14, tweede lid, onder a, van de wet maakt een aanvullende locatie-gebonden beoordeling mogelijk.

De regeling in de verordening betreft het gebruik van mobiele brekers buiten een daartoe geëigende inrichting.

Het gebruik van een mobiele breker binnen zulke inrichtingen waarin wel van anderen afkomstige afvalstoffen worden verwijderd, is reeds vergunningplichtig gesteld in categorie 28.4 van het Inrichtingen- en vergunningenbesluit en Wet milieubeheeris niet in de verordening geregeld. Dat wordt beheerst door de vergunning die voor die inrichting is verleend.

Aangezien het niet de bedoeling is de verwerking van snoeihout in de zgn. hakselaars, waarin het snoeihout ter plaatse wordt versnipperd en veelal weer in de natuur wordt teruggebracht, onmogelijk te maken is hiervoor een uitzondering gemaakt. ]

Noot

[Toelichting: Het transporteren van afvalstoffen uit de provincie, bestemd voor storten of verbranden, is niet toegestaan ter bescherming van de in het milieubeleidsplan opgenomen belangen. Het verbod op de export van deze afvalstoffen richt zich tot degene, die de afvalstoffen daadwerkelijk over de provinciegrens transporteert of doet transporteren. In het tweede deel van lid 1 is, om sluiptransporten voor afvalstoffen bestemd voor eindverwerking tegen te gaan, een aanwijzingsbevoegdheid voor gedeputeerde staten opgenomen.

Het tweede lid bevat de volgende uitzonderingsbepalingen:

- afvalstoffen die naar het buitenland worden vervoert; in dat geval is de EG-verordening (EVOA) van toepassing;

- kleine hoeveelheden waarvoor de omschrijvingsplicht niet geldt, of wanneer deze zijn ontstaan bij werkzaamheden die door de inzittende(n) van het voertuig is (zijn) uitgevoerd;

- voor de in bijlage 4c opgenomen Groene-lijst-afvalstoffen die zijn bestemd voor hergebruik.

Op grond van het derde lid kunnen gedeputeerde staten vrijstelling verlenen voor specifiek aangewezen afvalstoffen; als voorbeeld kan worden genoemd reinigbare grond afkomstig van andere provincies waarmee afspraken zijn gemaakt omtrent de uitwisseling van gegevens met betrekking tot deze afvalstoffen.

Voor de bij de Wet van 6 november 1997 gestelde besprekingen voor het hanteren van het exportverbod wordt verwezen naar het te dienaangaande gestelde in paragraaf 4.3.]

Noot

[Toelichting: Zie ook artikel II: Op het tijdstip waarop artikel 1.2a van de wet in werking treedt, zoals dat komt te luiden als onderdeel I, onder C, van de wet van 6 november 1997 (Stb. 1997, 533) in werking treedt, wordt artikel 4.3.3.25 gewijzigd als volgt:

1. Het is verboden bedrijfafvalstoffen buiten de provincie te brengen voor zover deze bestemd zijn om op of in de bodem te worden gebracht om ze daar te laten in een geval als bedoeld in de ministeriële regeling die is vastgesteld op grond van artikel 1.2a van de wet.

2. In het tweede lid vervalt onderdeel b en worden de onderdelen c, d en e verletterd tot b, c en d.]

Noot

[Toelichting: Bij elk transport van afvalstoffen - met uitzondering van transporten met een motorvoertuig met rijbewijscategorie B of anderszins van niet meer dan 2.000 liter - hoort een begeleidingsbrief aanwezig te zijn. Een aanvullende regeling bij import is nodig omdat de verplichting van artikel 10.34 van de wet niet zonder meer van toepassing is: de inzameling respectievelijk de afgifte hebben immers niet plaatsgevonden in het gebied van de provincie waar de afvalstoffen naar toe worden gebracht.]

Noot

[Toelichting: Dit artikel houdt de mogelijkheid in ontheffing te verlenen van het exportverbod. De grondslag voor ontheffingverlening is artikel 1.3 van de wet. Hoofdstuk 7 van de verordening verklaart een aantal bepalingen van hoofdstuk 8 van de wet (het hoofdstuk inrichtingen) van toepassing. Dat is van belang voor de toetsingsgronden en de mogelijkheid om beperkingen en voorschriften aan de ontheffing te verbinden.

De beslissing op een aanvraag moet binnen korte tijd worden genomen, terwijl het aantal belanghebbenden beperkt is. Om die reden is de in afdeling 3.5 van de Algemene wet bestuursrecht geregelde procedure niet van toepassing verklaard. Dit houdt in, dat op de voorbereiding van de beschikking op aanvraag alleen titel 4.1 van de Awb van toepassing is. Bij de voorbereiding van de beschikking krijgen de betrokkenen (de aanvrager van de ontheffing en bij een export-ontheffing degene die de afvalstoffen in ontvangst zal nemen, alsmede de provincie waaruit de afvalstoffen afkomstig zijn c.q. naar toe gaan) de gelegenheid hun zienswijze naar voren te brengen.

De aanvraag, vergezeld van een omschrijvingsformulier, moet in vijfvoud worden ingediend.

Uiterlijk acht weken na ontvangst van de aanvraag, nemen gedeputeerde staten een beschikking. Indien er geen besluit is genomen, dan is er sprake van een fictieve weigering waartegen bezwaar en beroep kan worden ingesteld.

De export-ontheffing kan worden aangevraagd door een inzamelaar voor afgifte van een categorale afvalstroom van enkele of vele ontdoeners, dan wel door een enkele ontdoener voor afgifte van zijn afvalstoffen aan een legale be- of verwerker in een provincie.

In beide gevallen wordt wel advies gevraagd aan de provincie van import c.q. export.

Een verzoek om ontheffing dat wordt ingediend door een transporteur, zal in het algemeen niet worden ingewilligd. Hij is bevoegd de afvalstoffen over de provinciegrens te vervoeren, indien hiervoor ontheffing is verleend aan de ontdoener c.q. de bewerker]

Noot

[Toelichting: Inleiding

Wijziging - in het kader van de 3e tranche PS 1998-7 - van de paragraaf Gevaarlijke afvalstoffen was in de eerste plaats noodzakelijk in verband met de beleidskeuzes die zijn gemaakt in het kader van het Meerjarenplan Gevaarlijke afvalstoffen II (MJP-GA II). Voorbeelden hiervan zijn:

- het vervoer van gevaarlijke afvalstoffen tussen inrichtingen van één rechtspersoon zal niet meer gebonden zijn aan een inzamelvergunning;

- KGA-inzamelaars wordt toegestaan afgewerkte olie in verpakking in te zamelen;

- de regeling voor het gescheiden houden van gevaarlijke afvalstoffen wordt opgenomen/aangepast (kies, afhankelijk van de provinciale situatie);

- wijziging van de meldingregels;

- de inzamelvergunning voor kwikthermometers wordt geschrapt;

- een inzamelvergunning voor laboratorium-chemicaliën wordt ingevoerd.

Daarnaast is uit de praktijk gebleken dat de bestaande regelgeving voor gevaarlijke afvalstoffen op kleine punten gewijzigd moest worden, hetgeen gezien kan worden als "klein onderhoud". Voorbeelden hiervan zijn:

- de definitie van het begrip "landelijke lijst" wordt gewijzigd;

- een definitie van het begrip "inzamelen" wordt opgenomen.

De landelijke lijst

Er is een landelijke lijst met inzamelregio's gevaarlijke afvalstoffen. De lijst bevat een aanwijzing van plichtgebieden, bestaande uit één of meer inzamelregio's waarin vergunninghouders gehouden zijn gevaarlijke afvalstoffen die behoren tot een daarbij aangegeven categorie in te zamelen. Wie vergunningen voor een plichtgebied heeft, heeft een landelijk rechtgebied. Blijkens het Tweede MJPG zal per gebied en per categorie afvalstof slechts één inzamelplichtige worden aangewezen.

In het MJP-GA is het beleid vastgelegd voor de verwijdering van gevaarlijk afval. Het inzamelen van gevaarlijk afval en het aanwijzen van recht- en plichtgebieden maakt onderdeel uit van dat plan. De provincies stellen dan ook in dat kader de recht- en plichtgebieden vast.

De tekst van de verordening is in de 3e tranche aan deze situatie aangepast. ]

Noot

[Toelichting: Het begrip "inzamelen"

Het begrip "inzamelen" is van essentieel belang voor de toepassing van de verordening. Onder inzamelen wordt verstaan "het ophalen van gevaarlijke afvalstoffen bij een persoon die zich van die afvalstoffen ontdoet door afgifte aan degene die de afvalstoffen ophaalt". Of sprake is van inzamelen wordt dus bepaald door het moment waarop degene die zich van de afvalstoffen wil ontdoen, deze afgeeft.

Wordt afgegeven aan de poort van het eigen bedrijf dan geeft hij af aan een inzamelaar; als wordt afgegeven aan de poort van het be- of verwerkingsbedrijf is er geen sprake van inzamelen. De omschrijving komt overeen met de omschrijving zoals die is opgenomen in het onderdeel Bedrijfafvalstoffen van de verordening en sluit aan bij de jurisprudentie.

Op grond van artikel 10.30 Wet milieubeheer, eerste lid, is het verboden zich door afgifte aan een ander van gevaarlijke afvalstoffen te ontdoen. In het tweede lid staan de uitzonderingen opgenomen:

- afgeven aan diegene die bevoegd is de afvalstoffen in te zamelen;

- afgeven aan diegene die krachtens hoofdstuk 8 Wet milieubeheer bevoegd is die afvalstoffen te verwijderen (d.w.z. over een vergunning voor het bewaren, be- of verwerken beschikt).

Een ontdoener heeft aldus twee mogelijkheden om afvalstoffen af te geven:

a. aan een inzamelaar, d.w.z. een persoon die bij de ontdoener komt en zowel de feitelijke als de juridische verantwoordelijkheid voor het afval overneemt. Een inzamelaar kan zelf beslissen naar welke verwerker hij de afvalstoffen brengt. De ontdoener is niet meer verantwoordelijk voor de verwijdering van het afval dat hij heeft afgegeven aan de inzamelaar;

b. afgifte aan een persoon die een vergunning heeft voor het bewaren of be-/verwerken van afvalstoffen. De ontdoener sluit een contract met de ontvanger van het afval. De ontdoener kan de afvalstoffen zelf vervoeren/brengen naar de ontvangende inrichting. Hij kan ook een vervoerder (een derde) inschakelen. De ontdoener blijft verantwoordelijk voor het afval totdat de ontvanger de afvalstoffen heeft geaccepteerd.

Het bovenstaande houdt in dat de verlengde armtheorie alleen nog geldt voor het transport in opdracht van de ontdoener naar een verwerker.

Een be- of verwerker die afvalstoffen ophaalt, voldoet dus ook aan het begrip inzamelen. De criteria "geregeld ophalen" en "meerdere keren" spelen, in afwijking van de vroegere WCA-jurisprudentie, geen rol meer. Het enige criterium is wie verantwoordelijk is tijdens het vervoer. Is dat de ontvanger, dan is er sprake van inzamelen; is het de ontdoener, dan is er sprake van transport. ]

Noot

[Toelichting: De definitie is gelijk aan de definitie van "inzamelen" in het onderdeel Bedrijfsafvalstoffen.

Op grond van artikel 10.30 Wet milieubeheer, eerste lid, is het verboden zich door afgifte aan een ander van gevaarlijke afvalstoffen te ontdoen. In het tweede lid staan de uitzonderingen opgenomen:

- afgeven aan diegene die bevoegd is de afvalstoffen in te zamelen;

- afgeven aan diegene die krachtens hoofdstuk 8 Wet milieubeheer bevoegd is die afvalstoffen te verwijderen (d.w.z. over een vergunning voor het bewaren, be- of verwerken beschikt).

Een ontdoener heeft aldus twee mogelijkheden om afvalstoffen af te geven:

a. aan een inzamelaar, d.w.z. een persoon die bij de ontdoener komt en zowel de feitelijke als de juridische verantwoordelijkheid voor het afval overneemt. Een inzamelaar kan zelf beslissen naar welke verwerker hij de afvalstoffen brengt. De ontdoener is niet meer verantwoordelijk voor de verwijdering van het afval dat hij heeft afgegeven aan de inzamelaar;

b. afgifte aan een persoon die een vergunning heeft voor het bewaren of be-/verwerken van afvalstoffen. De ontdoener sluit een contract met de ontvanger van het afval. De ontdoener kan de afvalstoffen zelf vervoeren/brengen naar de ontvangende inrichting. Hij kan ook een vervoerder (een derde) inschakelen. De ontdoener blijft verantwoordelijk voor het afval totdat de ontvanger de afvalstoffen heeft geaccepteerd.

Het bovenstaande houdt in dat de verlengde armtheorie alleen nog geldt voor het transport in opdracht van de ontdoener naar een verwerker.

Een be- of verwerker die afvalstoffen ophaalt, voldoet dus ook aan het begrip inzamelen. De criteria "geregeld ophalen" en "meerdere keren" spelen, in afwijking van de vroegere WCA-jurisprudentie, geen rol meer. Het enige criterium is wie verantwoordelijk is tijdens het vervoer. Is dat de ontvanger, dan is er sprake van inzamelen; is het de ontdoener, dan is er sprake van transport.]

Noot

[Toelichting: Ook deze bepaling is identiek aan die in het onderdeel Bedrijfsafvalstoffen. Voor een toelichting wordt verwezen naar de toelichting bij artikel 4.3.3.3.]

Noot

[Toelichting: Bij transacties inzake gevaarlijke afvalstoffen zijn adequate administratieve gegevens en informatie-uitwisseling tussen handhavende instanties belangrijke randvoorwaarden voor een effectief toezicht. Provincies en Rijk hebben een gemeenschappelijk registratiesysteem opgezet voor de controle van de ontdoeners van (gevaarlijke) afvalstoffen en de houders van een inzamel-, bewaar-, be- of verwerkingsvergunning (het Landelijk Informatiesysteem Afvalstoffen - LIA). Dit systeem heeft het meldingensysteem voor chemische afvalstoffen (CHEMAF) vervangen en is mede gebaseerd op het door een aantal provincies opgezette informatiesysteem voor bedrijfsafvalstoffen (PAIS). Paragraaf 10.5.2 bevat de verplichtingen voor de melding inzake de afgifte en ontvangst van gevaarlijke afvalstoffen die voor het functioneren van het LIA nodig zijn. In de provinciale milieuverordening is daaraan nadere invulling gegeven.

Op grond van artikel 10.35, eerste en tweede lid, van het hoofdstuk afvalstoffen van de Wet milieubeheer worden bij de provinciale milieu-verordening regels gesteld voor de wijze waarop aan de verplichtingen van paragraaf 10.5.2, de melding inzake de afgifte en ontvangst van gevaarlijke afvalstoffen, uitvoering moet worden gegeven.

Het gaat daarbij om de volgende verplichtingen:

- de afgiftemelding (artikel 10.31)

- de ontvangstmelding (artikel 10.33)

- de verplichting voor de ontdoener een omschrijving van de afval-stoffen aan de ontvanger te verstrekken (artikel 10.32, onder a)

- de verplichting voor de ontdoener de transporteur een begeleidingsbrief mee te geven (artikel 10.32, onder b)

- de verplichting voor de transporteur de begeleidingsbrief bij de afvalstoffen aanwezig te laten zijn (artikel 10.34).

Op grond van artikel 10.35, derde lid, kunnen categorieën van gevallen worden aangegeven waarin één of meer van deze verplichtingen niet gelden. In die gevallen bestaat wel de verplichting de gegevens die anders gemeld zouden moeten worden, op een aangegeven wijze te registreren.

In de verordening zijn twee algemene uitzonderingen op de meldings-verplichtingen opgenomen.

In de eerste plaats behoeft de afgifte van gevaarlijke afvalstoffen die voorheen onder de Wet chemische afvalstoffen bij ministeriëel besluit waren uitgezonderd op grond van art. 2 Wca, noch door de ontdoener, noch door de ontvanger te worden gemeld (artikel 4.3.3.4, eerste lid).

In de tweede plaats is de afgifte van gevaarlijke afvalstoffen aan een andere (rechts)persoon binnen dezelfde inrichting vrijgesteld van afgifte- en ontvangstmeldingsplicht (artikel 4.3.3.4, tweede lid).

Daarbij kan gedacht worden aan de afgifte aan een inzameldienst binnen het bedrijf, het doorgeven van ontvangen afvalstoffen aan een ander onderdeel van een bedrijf (bijv. de AVR), e.d. Deze uitzondering vloeit voort uit eerder gedane toezeggingen in het kader van het IMP Chemisch Afval 1985-1989 en DROM-conclusie nr. 63 (memorie van toelichting bij het wetsontwerp afvalstoffen, TK 1988-1989, 21246, nr. 3, blz. 60).

Deze vrijstelling van meldingsverplichtingen geldt ook voor de afgifte van Kga aan een bewaardepot dat valt onder artikel 4.3.4.4, tweede lid onder b.

Verder kent de verordening een beperking van de meldingsplicht doordat "primaire ontdoeners" - dat zijn bedrijven die niet ook van anderen afvalstoffen in ontvangst nemen - de afgifte van gevaarlijke afvalstoffen niet hoeven te melden. In die gevallen meldt alleen de ontvanger. Als degene die gevaarlijke afvalstoffen in ontvangst heeft genomen, zich op zijn beurt daarvan ontdoet, dient hij dit wel te melden. Dit uitgangspunt is neergelegd in artikel 4.3.4.3, aanhef en onder a. Het is niet nodig om - zoals in het voormalige Meldingenbesluit chemische afvalstoffen - een lijst op te nemen van bedrijven en diensten die vrijgesteld zijn van de verplichting de afgifte van gevaarlijke afvalstoffen te melden. Deze bedrijven en diensten vallen immers onder de categorie "primaire ontdoeners". Voor degenen die zijn vrijgesteld van de verplichting de afgifte van gevaarlijke afvalstoffen te melden, blijven overigens de andere verplichtingen (verstrekken omschrijvingsformulier en begeleidingsbrief bij het vervoer; registratieverplichting) wel gelden.

Het bewaardepot dat wordt genoemd in onderdeel b. van dit artikel, hoeft ook de eígen afgiften niet te melden. In de toelichting op de artikelen 4.3.4.4 en 4.3.4.5 wordt hier nader op ingegaan.

De ontvangst van poetsdoeken met het oog op hergebruik hoeft niet te worden gemeld (artikel 4.3.4.6).

Voor de verschillende verplichtingen in het kader van de afgifte, het transport, de ontvangst en de registratie van gevaarlijke afvalstoffen moet worden gebruik gemaakt van formulieren die door het meldingenpunt worden vastgesteld. De routing van deze formulieren (wie vult wat in, wie verschaft wie welk exemplaar) is op de formulieren zelf aangegeven.

Ook de gegevens die verschaft moeten worden, staan op het formulier. Zo bevat het formulier een afvalstroomnummer waarvan de eerste 5 posities worden bepaald door gedeputeerde staten. Daarmee identificeert de ontvanger van de afvalstoffen zich en kan degene die zich van afvalstoffen ontdoet, nagaan of hij wel afgeeft aan iemand die bevoegd is die afvalstoffen in ontvangst te nemen. Gedeputeerde staten (en niet het meldingenpunt) kennen het eerste deel van het nummer toe omdat de toekenning van het nummer direct samenhangt met het toezicht op de naleving van de wet.

Op het formulier moet verder de afvalstofcode worden aangegeven. Een regeling van afvalstroomnummer en afvalstofcode in de verordening is niet nodig.

De "aanbodzijde" van de afgifte van scheepsafvalstoffen vanaf zeeschepen is geregeld bij en krachtens de Wet voorkoming verontreiniging door schepen (WVVS); de afgifte van oliehoudende afvalstoffen afkomstig van de binnenvaart in het Rijnpolitiereglement. Daarom behoeft voor de afgifte van gevaarlijke scheepsafvalstoffen slechts de ontvangstmelding hier te worden geregeld.

De Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer en het Interprovinciaal Overleg hebben hun beleid inzake het inzamelen van gevaarlijke afvalstoffen neergelegd in het tweede Meerjarenplan gevaarlijke afvalstoffen (MJP-GA II), paragraaf 7.1. Daaraan is het volgende ontleend.

“Inzamelvergunningplicht

Bij bepaalde afvalstoffen bestaat een verhoogd risico op milieuhygiënisch ongewenste verwijdering vanwege onder meer de relatief hoge kosten van inzameling en verdere verwijdering. In zulke gevallen is het gewenst de afgiftedrempel te verlagen. Om deze reden zijn in de afgelopen jaren verscheidene inzamelsystemen voor deze afvalstoffen opgezet. Kenmerken van deze systemen: voor het inzamelen van deze afvalstoffen is een vergunning vereist, optimalisatie van de inzameling door beperking van het aantal inzamelaars, een inzamelplicht in een bepaalde regio (plichtgebied) gekoppeld aan een inzamelrecht in heet Nederland (rechtgebied) en de mogelijkheid tot tariefregulering. De voornaamste gevaarlijke afvalstoffen waarvoor een inzamelvergunning vereist is, zijn:

- afgewerkte olie;

- Kga (inclusief oplosmiddelen, Fga en poetsdoeken);

- bepaalde olie-, water- en slibmengsels (PMV-o/w/s);

- specifiek ziekenhuisafval;

- scheepsafvalstoffen.

De vergunningplicht is geregeld via de PMV krachtens artikel 10.36 (Wet milieubeheer) en via een AMvB op grond van artikel 10.37 Wm (Wet milieubeheer). Op grond van dit laatste artikel is vooralsnog alleen voor afgewerkte olie een AMvB opgesteld: het Besluit inzameling afgewerkt olie. Een aantal van deze categorieën is in de PMV’s nader ingeperkt. In bijlage IA (MJP-GA II) wordt nader ingegaan op vergunningplichtige inzamelactiviteiten.” ]

Noot

[Toelichting: De termijn voor het doen van meldingen is - overeenkomstig de terminologie van de Algemene wet bestuursrecht - uitgedrukt in weken.

De termijn van 8 dagen na afloop van de maand waarin de afgifte heeft plaatsgevonden, voor de melding van de ontvangst van scheepsafvalstoffen komt overeen met de termijn uit het Meldingenbesluit afgewerkte olie en scheepsafvalstoffen. Het vijfde lid beoogt elektronische meldingen mogelijk te maken.]

Noot

[Toelichting: In de praktijk is gebleken dat bedrijven problemen hebben wanneer zij zich wensen te ontdoen van kleine hoeveelheden gevaarlijk afval. Hierbij gaat het, volgens een onderzoek in het kader van

de Tussentijdse wijziging van het Meerjarenplan verwijdering gevaarlijke afvalstoffen, veelal om hoeveelheden van maximaal 50 kg per jaar.

In de Tussentijdse wijziging is in het sectorplan Klein gevaarlijk afval dan ook opgenomen dat "de provincies zullen bevorderen dat in elke gemeente dan wel samenwerkende gemeenten

een depot of een vergelijkbare voorziening bestaat, zodat de afgifte van kleine partijen door bedrijven zonder meer mogelijk is."

De provincie heeft slechts beperkte mogelijkheden het oprichten van KGA-depots door gemeenten te stimuleren. De gemeenten ontheffen van de plicht tot het melden van de ontvangsten en de

afgiften van gevaarlijke afvalstoffen is één van de mogelijkheden. De gegevens omtrent ontvangen en afgegeven gevaarlijke afvalstoffen moeten op grond van artikelen 4.3.4.7 vanzelfsprekend wel worden geregistreerd.

Op deze wijze is er voldoende inzicht in de afvalstromen die bij deze kleine gemeentelijke depots worden ontvangen en afgegeven.]

Noot

[Toelichting: In artikel 4.3.4.6 was in de eerste tranche al bepaald dat geen afgifte- en ontvangstmelding behoefde te worden gedaan voor de afgifte van kleine hoeveelheden van gevaarlijke afvalstoffen aan een gemeentelijk "k.c.a.-depot". De formulering liet evenwel aan duidelijkheid te wensen over. Zo was niet duidelijk wat onder "kleine hoeveelheden" moest worden verstaan.

Artikel 4.3.4.6 is daarom aangepast. De afgifte door bedrijven van gevaarlijk afval aan een dergelijk gemeentelijk depot is in artikel 4.3.4.4., tweede lid, onder b, vrijgesteld van de ontvangstmelding, mits vanuit het depot niet ook actief bij bedrijven wordt ingezameld (formeel: mits de vergunninghouder van

het depot niet tevens beschikt over een inzamelvergunning). Het gaat er om dat de "achtervang" laagdrempelig is en een k.c.a.-depot niet nodeloos met administratieve verplichtingen wordt belast. Indien vanuit het depot evenwel actief bij bedrijven wordt ingezameld, liggen de zaken anders: dan geldt wel een meldingsplicht en dient ook de ontvangst van de bij het depot bezorgde gevaarlijke afvalstoffen te worden gemeld.

Voor de zekerheid wordt er overigens op gewezen dat geen melding nodig is voor het naar het depot brengen van k.c.a. dat door de depothouder is ingezameld. Weliswaar is dat afval na inzameling "gevaarlijk afval", maar omdat het naar het depot wordt gebracht door degene die heeft ingezameld en vervolgens opslaat, is er geen sprake van "het zich ontdoen door afgifte".

Het depot behoeft de afgifte van de ontvangen afvalstoffen aan een ander niet te melden (artikel 4.3.4.5, onder b); de ontvanger zal - tenzij hij op een andere grond van die verplichting is

vrijgesteld - wel die ontvangst moeten melden.

Omdat voor de achtervang geen reden bestaat voor een onderscheid tussen overheidsdepots en andere KGA-depots is dit onderscheid geschrapt. Bepalend is dat het depot (uitsluitend) bestemd is voor het bewaren van afvalstoffen die in kleine hoeveelheden worden afgegeven, d.w.z. dat dat in de vergunning tot uitdrukking is gebracht.

Om het verschil tussen KCA en KGA te verduidelijken worden hier de volgende praktische omschrijvingen gegeven:

- KCA betekent klein chemisch afval en is gevaarlijk afval dat uit een huishouden afkomstig is. Producten die in het afvalstadium aangemerkt dienen te worden als KCA dienen te worden voorzien van het KCA-logo. Daarnaast worden in voorlichtingsfolders stoffen en producten aangewezen die in het afvalstadium verwijdert dienen te worden als KCA;

- KGA betekent klein gevaarlijk afval en is gevaarlijk afval afkomstig van bedrijven, zoals genoemd in bijlage 5 onder 2 en voorzover de hoeveelheid per afgifte niet groter is dan 200 kg. Voor de inzameling van KGA is een vergunning vereist op grond van artikel 4.3.4.9.]

Noot

[Toelichting: De termijn van drie jaren gedurende welke afschriften van formulieren moeten worden bewaard, is dezelfde als die op grond van art. 8.14, eerste lid, van de wet geldt voor de houder van een inrichting waaruit gevaarlijke afvalstoffen worden verwijderd.]

Noot

[Toelichting: De inzamelvergunningplicht geldt voor partijen gevaarlijke afvalstoffen voorzover een hoeveelheid van ten hoogste 200 kg per afgifte per afvalstof wordt ingezameld. De inzamelvergunning is niet alleen van toepassing op de gevaarlijke afvalstoffen zoals genoemd in Bijlage 5, onderdeel B, onder 2, maar geldt voor alle gevaarlijke afvalstoffen waarvan het bedrijf zich wenst te ontdoen voorzover het hoeveelheden zijn van niet meer dan 200 kg. Op deze wijze wordt bevorderd dat bedrijven zich van kleine hoeveelheden gevaarlijke afvalstoffen die niet in Bijlage 5, onderdeel B, onder 2 zijn opgenomen, op een eenvoudige wijze kunnen ontdoen.

Bij het voormalige "Besluit inzameling chemisch afval" behoorde een annex waarin bedrijven stonden opgenomen waarop de inzamelregelgeving in ieder geval van toepassing was. Deze lijst bleek een belangrijk hulpmiddel te zijn voor bedrijven om te beoordelen of zij een bedrijf zijn met kleine hoeveelheden gevaarlijke afvalstoffen die onder de inzamelregelgeving viel. Op grond hiervan wordt in een bijlage bij deze toelichting de bedrijvenlijst opnieuw opgenomen. Met nadruk wordt er op gewezen dat deze lijst als een indicatieve lijst moet worden beschouwd.

Bijlage behorende bij de toelichting op artikel 4.3.4.9,

waarin opgenomen de bedrijven waar de in Bijlage 5, onderdeel B, genoemde gevaarlijke afvalstoffen in het algemeen vrijkomen. Deze opsomming is niet limitatief.]

Noot

[Toelichting: In het kader van het MJP-GA II is besloten dat de provincies in de verordening een bepaling zullen opnemen ten behoeve van de inzameling van afgewerkte olie in verpakking. De minister van VROM zal het Besluit inzameling afgewerkte olie zodanig wijzigen dat een onderscheid wordt gemaakt tussen afgewerkte olie in verpakking en in bulk, en dat de provincie het bevoegd gezag wordt voor vergunningverlening voor inzameling van afgewerkte olie in verpakking. Een en ander leidt tot een wijziging van de verordening waarbij onderdeel a wordt geschrapt en tegelijkertijd de bijlage 5, onderdeel B (nieuw), wordt aangevuld met de categorie afgewerkte olie in verpakking. Deze wijziging is opgenomen in onderdeel MM, punt 3, van artikel I en artikel II van de wijzigingsverordening,

tranche 3 PS 1998-7.]

Noot

[Toelichting: Indien de wijziging van Besluit inzameling afgewerkte olie in werking treedt vervalt onderdeel a uit lid 2. In het kader van het MJP-GA II is besloten de vergunningplicht voor het inzamelen van gevaarlijke afvalstoffen door een rechtspersoon bij inrichtingen die behoren tot diezelfde rechtspersoon te schrappen. Het kan hierbij eveneens gaan om rechtspersonen binnen een houdstermaatschappij e.d. De gevaarlijke afvalstoffen kunnen in dat geval afgevoerd worden naar een be- of verwerkingsinrichting, dan wel een bewaarinrichting die ook tot diezelfde rechtspersoon behoort.

De achtergrond hiervan is dat met de inzamelvergunningplicht beoogd wordt te bereiken dat bedrijven zich op een eenvoudige wijze en tegen redelijke kosten van hun afvalstoffen kunnen ontdoen. Indien (rechts-)personen zelf de afvoer van al dan niet onrendabele partijen gevaarlijke afvalstoffen binnen hun organisatie gaan verzorgen, nemen zij zelf de verantwoordelijkheid van de verwijdering van het afval op zich. Dit wordt als een positieve ontwikkeling beschouwd die niet moet worden gefrustreerd.]

Noot

[Toelichting: In de algemene toelichting onder paragraaf 4.3.4 is uitgebreid ingegaan op de noodzaak van een interprovinciale afstemming van de inzamelvergunningstelsels en op de strekking van de regeling.

In dit artikel is het beginsel neergelegd dat wie zijn plichtgebieden overeenkomstig de hem verleende vergunningen bedient, voor inzameling in de rechtgebieden die voor hem in de Landelijke lijst zijn aangegeven, geen vergunning behoeft.

Onder een inzamelplichtgebied wordt verstaan: een gebied dat één of meer inzamelregio's omvat, waarin de vergunninghouder verplicht is de aangegeven categorie gevaarlijke afvalstoffen in te zamelen.

Een inzamelregio omvat een deel van Nederland, maar is steeds in slechts één provincie gelegen.

Onder een inzamelrechtgebied wordt verstaan: een gebied, maximaal heel Nederland, waarin een vergunninghouder gerechtigd is de aangegeven categorie gevaarlijke afvalstoffen in te zamelen.

Het komt voor dat voor een inzamelaar meerdere plichtgebieden zijn aangewezen die in meer dan één provincie zijn gelegen. Als dat het geval is, behoeft hij alle vergunningen om op rechtgebieden aanspraak te kunnen maken.

Ook bij het inzamelen in rechtgebieden dienen de voorschriften die aan de vergunning voor het plichtgebied zijn verbonden, te worden nageleefd.

Omdat, zoals hiervoor aangegeven, soms meerdere vergunningen nodig zijn, is het niet uitgesloten dat een houder van vergunningen niet alle voorschriften tegelijk kan naleven, bijvoorbeeld omdat in de latere vergunning rekening is gehouden met nieuwere inzichten. Het is gewenst dat in zo'n geval in het rechtgebied de meeste actuele voorschriften gelden. Soms echter gaat het om voorschriften die op specifieke situaties betrekking hebben. Zo is het denkbaar dat bijvoorbeeld bij inzameling in stedelijk gebied andere voorschriften gelden, dan bij inzameling in landelijk gebied. In die situatie gaat het er om in het rechtgebied de naar hun aard in aanmerking komende voorschriften van toepassing te laten zijn en niet de meest recente.

Omdat dus niet een algemene regel is te geven hoe te handelen bij conflicterende voorschriften, is in het tweede lid van artikel 4.3.3.11 bepaald dat een dergelijk conflict door de vergunninghouder aan gedeputeerde staten moet worden gemeld. Zij bepalen vervolgens welke voorschriften in het rechtgebied in hun provincie moeten worden nageleefd. Het niet tijdig melden van een conflict is een starfbaar feit.]

Noot

[Toelichting: Voor enkele categorieën van gevaarlijke afvalstoffen is in het Tweede Meerjarenplan Gevaarlijke Afvalstoffen in een landelijke lijst een inzamelplicht opgenomen voor een inzamelgebied dat bestaat uit regio's die in verschillende provincies zijn gelegen. In het derde lid van dit artikel is bepaald dat zo'n geval degene die gevaarlijke afvalstoffen wenst in te zamelen, bij de vergunningaanvraag tevens een afschrift van de aanvraag voor een inzamelvergunning in die andere provincie(s) over te leggen.

Deze verplichting beoogt de vergunningen van de verschillende provincies op elkaar af te stemmen.]

Noot

[Toelichting: Om ook bij de uitvoering van het beleid een goede interprovinciale afstemming zeker te stellen, is in het eerste lid bepaald dat de belanghebbend provincies in de gelegenheid worden gesteld op de aanvraag om een inzamelvergunning en de daarop volgende ontwerpbeschikking te reageren. Belanghebbend zijn die provincies waarin de vergunningaanvrager blijkens de Landelijke lijst recht- of plichtgebieden heeft.

In het tweede lid is bepaald dat gedeputeerde staten bij hun beslissing rekening houden met de landelijke lijst. In de provincies waarin het MJP-GA onderdeel is van het Provinciale milieubeleidsplan (of het in het Meerjarenplan neergelegde beleid is overgenomen in het Provinciale milieubeleidsplan) is dit tweede lid overbodig. In de Wet milieubeheer is immers in artikel 8.8 bepaald dat bij het beoordelen van een aanvraag voor een vergunning rekening gehouden moet worden met het geldende milieubeleidsplan. Dit artikel 8.8 is volgens artikel 10.36, vierde lid, Wet milieubeheer van overeenkomstige toepassing met betrekking tot het verlenen van inzamelvergunningen.]

Noot

[Toelichting: Ingevolge artikel 1.2, tweede lid onder a en b van de wet, bevat de verordening ten minste voor een tweetal categorieën van gebieden regels:

- regels ter bescherming van de kwaliteit van het grondwater met het oog op de waterwinning in bij de verordening aangewezen gebieden (het tweede lid onder a);

- regels inzake het voorkomen of beperken van geluidhinder in bij de verordening aangewezen gebieden (het tweede lid onder b).

De in het vroegere grondwaterbeschermingsplan aangewezen grondwaterbeschermingsgebieden zijn in het milieubeleidsplan als zodanig aangeduid. Anders dan onder het regime van de Wet bodembescherming geschieden echter zowel de (rechtens relevante) aanwijzing als de regelgeving voor die gebieden in het kader van de verordening. Hetzelfde geldt voor de regels in de verordening inzake het voorkomen of beperken van geluidhinder; deze gelden in bij de verordening aangewezen gebieden. De voorwaarde die de Wet geluidhinder voor stiltegebieden en de Wet bodembescherming voor bodembeschermingsgebieden kende, dat de verordening alleen kon gelden voor in het streekplan aangewezen gebieden, is derhalve vervallen.

De inwerkingtreding van de stilteregels is een onderdeel van het integrale gebiedsgerichte project Noordoost-Twente (N.O.T.) ]

Noot

[Toelichting: Kan in het milieubeleidsplan volstaan worden met een min of meer globale aanduiding van het gebied, voor de toepassing van de verordening is een zo duidelijk mogelijke begrenzing van het gebied noodzakelijk. De bij de verordening behorende kaarten moeten daarom een schaal hebben van minimaal 1 op 25.000. Gedeputeerde staten kunnen zonodig de aangegeven grenzen op ondergeschikte punten wijzigen. De grenzen van het gebied (voor milieubeschermingsgebieden met de functie waterwinning: de grondwaterbeschermingsgebieden en de boringsvrije zones) vallen zoveel mogelijk samen met duidelijk in het veld herkenbare structuren welke zo min mogelijk aan verandering onderhevig zijn.

De wijze van bebording van de aangewezen gebieden is voor de kenbaarheid van de daarin geldende regels van groot belang. Indien een gebied wordt aangewezen vanwege één of enkele aspecten (en derhalve niet als "integraal milieubeschermingsgebied"), wordt dit op het bord tot uitdrukking gebracht. ]

Noot

[Toelichting: De milieubeschermingsgebieden worden aangewezen door provinciale staten bij de vaststelling van de PMV. Wijziging, uitbreiding, verplaatsing of aanwijzing van nieuwe gebieden vindt plaats bij (partiële) wijziging van de PMV en de bijbehorende kaarten. In bepaalde uitzonderlijke gevallen is het gewenst dat gedeputeerde staten de bevoegdheid bezitten om in de grenzen van milieubeschermingsgebieden met de functie waterwinning (waterwingebieden en grondwaterbeschermingsgebieden en boringsvrije zones) wijzigingen aan te brengen. Het gaat daarbij met name om een beperkte aanpassing van de begrenzing van de gebieden op perceelsniveau.

Het gaat hier dus om wijzigingen van ondergeschikte aard zonder ingrijpende gevolgen voor derden.]

Noot

[Toelichting: De regeling voor het stellen van regels in beschermingsgebieden verschilt vooral van de eerdere regelingen in de Wet bodembescherming en de Wet geluidhinder, doordat in artikel 1.2 van de wet het uitgangspunt is neergelegd dat voor inrichtingen de regels zoveel mogelijk in één document moeten worden gesteld. Rechtstreeks werkende regels met betrekking tot inrichtingen zijn maar in beperkte mate toegestaan. Indien de behoefte bestaat gedragingen in inrichtingen aan voorschriften te binden, kan de provincie dit veelal slechts bereiken door het vergunningverlenend gezag de desbetreffende voorschriften aan de vergunning te laten verbinden. Zonodig kan de provincie andere overheidsorganen daartoe een instructie geven.

Van de mogelijkheid instructies te geven is gebruik gemaakt voor inrichtingen in grondwaterbeschermingsgebieden. In verband met de overzichtelijkheid worden de instructies in een bijlage opgenomen. Deze bijlage (nr. 9), die van de verordening deel uitmaakt, berust op de artikelen 5.4.1 en 5.4.2. In de bijlage wordt op grond van art. 8.45, derde en vierde lid, van de wet aangegeven:

- voor welke categorieën van inrichtingen (en zonodig in welke gevallen);

- welke beperkingen en voorschriften aan de vergunning dienen te worden aangebracht resp. verbonden;

- waarbij per onderwerp wordt aangegeven in hoeverre het bevoegd gezag van de instructie kan afwijken of nadere eisen kan stellen en

- de termijn waarbinnen bestaande vergunningen aan de instructie moeten worden aangepast.

Op grond van artikel 7.1, eerste lid onder b van het Inrichtingen- en vergunningenbesluit is de provincie aangewezen als adviseur inzake de vergunningverlening voor inrichtingen in gebieden waarin provinciale regels gelden ter bescherming van de kwaliteit van het grondwater met het oog op de waterwinning. Aldus kan toezicht worden uitgeoefend op de nakoming van de instructies bij vergunningverlening. Bij ambtshalve wijziging van een vergunning als gevolg van een instructie behoeft het 'voorlopig voornemen' op grond van de wet overigens niet aan de provincie te worden toegestuurd (art. 13.25, vierde lid, van de wet), al dringen gedeputeerde staten daar wel op aan. ]

Noot

[Toelichting: Als algemene bepaling is in artikel 5.5.1 een zorgplichtbepaling opgenomen. Deze bepaling dient als vangnet voor het geval van een duidelijk voorzienbare aantasting van het gebied sprake is en de specifieke gedragsregels niet de vereiste bescherming bieden. Het betreft geen 'algemene' zorgplichtbepaling. Zij betreft alleen aantasting van het bijzondere belang met het oog waarop het gebied als milieubeschermingsgebied is aangewezen. Als evenwel een integraal milieubeschermingsgebied is aangewezen, krijgt ook de zorgplichtbepaling een ruimere betekenis. Voor zover aan de overige vereisten is voldaan, kan dan in beginsel elke aantasting van het gebied er onder vallen.

Door deze toespitsing op de kwaliteiten van het gebied is de zorgplichtbepaling voldoende geconcretiseerd om overtreding ervan strafbaar te stellen.

Andere rechtstreeks werkende regels voor milieubeschermingsgebieden zijn gebaseerd op artikel 5.5.2. In aanmerking komende regels zijn opgenomen in bijlage 10. In bijlage 6 is aangegeven welke rechtstreeks werkende regels (verbodsbepalingen) in welke (op grond van art. 5.1 aangewezen) milieubeschermingsgebieden gelden. ]

Noot

[Toelichting: Op de zorgplichtbepaling is in de algemene toelichting bij titel 5.5 ingegaan.

In het tweede lid zijn enkele uitzonderingen opgenomen.

De noodzaak van de onder a opgenomen uitzondering, dat de zorgplicht niet betrekking heeft op handelingen verricht in vergunningplichtige inrichtingen, volgt uit art. 1.2, zesde lid, van de wet.

De zorgplichtbepaling geldt dus wel voor inrichtingen in grondwaterbeschermingsgebied die niet vergunningplichtig zijn maar onder een AMvB vallen.

De uitzondering die onder b staat vermeld (geen regels voor de agrarische bedrijfsvoering in relatienota-gebied) volgt uit art. 1.2, vijfde lid, van de wet.

De uitzondering onder c hangt samen met het feit dat de Wet milieugevaarlijke stoffen en de Wet bodembescherming reeds een zorgplichtbepaling kennen en in het hoofdstuk Afvalstoffen een zorgplichtbepaling zal worden opgenomen. ]

Noot

[Toelichting: De inhoud van het saneringsplan

Op grond van artikel 39, eerste lid, van de Wet bodembescherming kunnen bij provinciale verordening regels worden gesteld voor de inhoud van het saneringsplan. Deze regels zijn opgenomen in artikel 6.3. Aan het artikel behoeft vanzelfsprekend alleen te worden voldaan als op grond van de wet een saneringsplan moet worden ingediend. Dat is het geval als een melding wordt gedaan dat bij een geval van ernstige verontreiniging:

- de bodem zal worden gesaneerd;

- dan wel handelingen zullen worden verricht ten gevolge waarvan de verontreiniging van de bodem wordt verminderd of verplaatst (artikel 28 Wet bodembescherming).

De in artikel 6.3 opgenomen eisen leiden niet zonder meer tot één standaard voor een saneringsplan. In de eerste plaats blijkt uit artikel 40 van de Wet bodembescherming dat als het gaat om een geringe verplaatsing van verontreinigde bodem met een saneringsplan voor dat gedeelte kan worden volstaan. Een gefaseerde aanpak heeft dus gevolgen voor de inhoud van het saneringsplan. Verder zullen meer in het algemeen de eisen die aan het saneringsplan worden gesteld, afhankelijk zijn van de omstandigheden van het geval. Waar het om gaat, is dat gedeputeerde staten kunnen beoordelen of de saneringsdoelstelling gelet op artikel 38 van de Wet bodem-bescherming juist is gesteld, en of de gestelde doelstelling met de voorgestelde aanpak kan worden gerealiseerd.

Met de 3e tranche is de mogelijkheid geïntroduceerd een beperkt aantal gegevens te leveren bij technisch eenvoudige gevallen. Dat betekent enerzijds dat alleen die gegevens behoeven (en kunnen) worden geleverd, die daadwerkelijk te leveren zijn en anderzijds een zekere ruimte mits gemotiveerd en naderhand ter beoordeling van gedeputeerde staten om zinvol af te wijken van de eisen van artikel 6.3, eerste lid.

Hiermee wordt het mogelijk dat bij veel voorkomende situaties, waarin een standaardaanpak is ontwikkeld, met een vereenvoudigd saneringsplan wordt volstaan.

Om het risico van vertraging als gevolg van problemen bij de onvankelijkheid in het verzoek om goedkeuring van het saneringsplan te voorkomen, is bij twijfel aan de eisen die aan de eisen die aan het plan zullen worden gesteld, vooroverleg met de provincie raadzaam.

Op grond van artikel 52 Wet bodembescherming dienen provinciale staten een verordening vast te stellen waarin regels worden gegeven voor de wijze waarop burgemeester en wethouders van de gemeente waarin een (mogelijk) geval van ernstige verontreiniging is gelegen, alsmede ingezetenen en andere belanghebbenden bij de uitvoering van onderzoek en sanering worden betrokken.

In de verordening is onderscheid gemaakt naar inspraak bij de totstandkoming van beschikkingen in het kader van de bodemsanering en betrokkenheid bij de uitvoering van onderzoek en sanering. Inspraak richt zich op de besluiten van het bevoegd gezag. In het kader van de bodemsanering zijn er - naast het onderdeel van het milieuprogramma waarin onderzoeksgevallen en gevallen van verontreiniging worden aangewezen - twee besluiten die volgens een openbare voorbereidingsprocedure tot stand zouden moeten komen. Het eerste besluit is de beschikking op grond van artikel 29 Wet bodembescherming waarbij wordt vastgesteld of sprake is van een geval van ernstige verontreiniging. Deze beschikking wordt zowel bij onderzoek in opdracht van gedeputeerde staten op grond van artikel 48 Wet bodembescherming, als bij onderzoek door anderen gegeven.

Het tweede besluit is de goedkeuring van het saneringsplan.

Voor deze besluiten is in artikel 6.1, respectievelijk artikel 6.4 de procedure van afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht van toepassing verklaard.

De in deze afdeling geregelde openbare voorbereidingsprocedure voorziet in:

- terinzagelegging van het stuk naar aanleiding waarvan de beschikking wordt gegeven (het rapport van het nader onderzoek of de melding bedoeld in artikel 28 eerste lid Wet bodembescherming (Wbb));

- een kennisgeving hiervan in dag- en/of nieuwsbladen;

- de mogelijkheid voor belanghebbenden om terzake schriftelijk of mondeling zienswijzen naar voren te brengen.

Deze procedure wordt in bepaalde situaties als te zwaar en niet voldoende toegesneden op de praktijk ervaren. Daarom is in de 3e tranche bepaald dat in voorkomende gevallen kan worden afgeweken, mits dat wordt gepubliceerd.

Gedeputeerde Staten kunnen besluiten dat de in afdeling 3.4 Awb geregelde procedure niet wordt toegepast indien redelijkerwijs kan worden aangenomen dat aan de toepassing van de procedure geen behoefte bestaat. Een dergelijk besluit moet worden aangemerkt als een voorbereidingshandeling waartegen op grond van artikel 6:3 Awb in beginsel geen bezwaar of beroep open staat.

In beleidsregels hebben Gedeputeerde Staten kunnen worden aangegeven wanneer redelijkerwijs kan worden aangenomen dat aan de toepassing van afdeling 3.4 Awb geen behoefte bestaat. Al moet daarbij worden opgemerkt dat het om een objectief criterium gaat, dat de rechter zelfstandig, zo nodig los van de beleidsregels van gedeputeerde staten, zal interpreteren.

Bij het opstellen van beleidsregels kunnen (tenminste) twee uitgangspunten worden gehanteerd. De keuze voor een uitgangspunt en de uitwerking daarvan is overigens in principe aan de provincies zelf overgelaten.

De bedoelde twee uitgangspunten zijn:

1. afdeling 3.4 wordt niet toegepast als er geen bedenkingen zijn te verwachten van belanghebbenden (die de beschikking niet hebben aangevraagd), of

2. afdeling 3.4 wordt alleen toegepast als er een onbekend aantal belanghebbenden is.

Een keuze voor het eerste uitgangspunt (bedenkingen van belanghebbenden) betekent dat indien bedenkingen of zienswijzen zijn te verwachten van belanghebbenden, toepassing zal worden gegeven aan afdeling 3.4 Awb.

Een keuze voor het tweede uitgangspunt betekent dat afdeling 3.4 Awb wordt toegepast bij een onbekend aantal belanghebbenden, maar als de kring van belanghebbenden voldoende bekend is, gekozen wordt voor een rechtstreekse benadering via artikel 4:7 en/of 4:8 Awb.

Ten behoeve van beide uitgangspunten dienen criteria te worden opgesteld. Aan de hand van de criteria dient de kring van belanghebbenden vastgesteld te kunnen worden. Deze criteria kunnen in deze toelichting worden opgenomen of in aparte beleidsregels worden opgenomen, waarnaar in deze toelichting wordt verwezen.

Ook indien geen toepassing wordt gegeven aan afdeling 3.4, gelden wel de bepalingen van titel 4.1 Awb voor het tot stand komen van beschikkingen. Voor de voorbereiding van beschikkingen zijn met name de artikelen 4:7 en 4:8 Awb van belang. Zij vormen een minimumregeling.Art. 4:7 ziet op het horen van de aanvrager van de beschikking. Op grond van het eerste lid ontstaat een hoorplicht indien:

- de beslissing een afwijzing betreft, en

- de afwijzing steunt op gegevens die de aanvrager betreffen, en

- de gegevens afwijken van hetgeen de aanvrager heeft verstrekt.

(De uitzonderingsmogelijkheden van de artikelen 4:11 en 4:12 zijn hier in het algemeen niet van toepassing.)

Art. 4:8 Awb ziet op het horen van belanghebbenden die de beschikking niet hebben aangevraagd. Hiervan is sprake bij derden-belanghebbende en de gevallen waarin ambtshalve besluitvorming plaatsvindt. Op basis van het eerste lid van artikel 4:8 ontstaat een hoorplicht indien:

- een belanghebbende naar verwachting bedenkingen zal hebben tegen een voorgenomen beschikking, en

- de beschikking zou steunen op gegevens over feiten en belangen die de belanghebbende betreffen, en

- die gegevens niet door de belanghebbende zelf ter zake zijn verstrekt.

Artikel 4:7 Awb zal ruim worden toegepast. Dit houdt in dat artikel 4:7 Awb wordt toegepast indien redelijkerwijs verwacht kan worden dat de aanvrager bedenkingen heeft (en niet alleen maar wanneer het een afwijzing van het verzoek betreft zoals de onthouding van de goedkeuring aan het saneringsplan). Een en ander is met name van belang voor de aanvraag beschikking ernst en urgentie. Het is immers mogelijk dat de aanvrager verwacht dat het een ernstig en niet-urgent geval van verontreiniging is, terwijl Gedeputeerde Staten beschikken dat het een ernstig en urgent geval van verontreiniging is. Er is dan strikt formeel geredeneerd geen sprake van een (gedeeltelijk) afwijzende beschikking, maar met een ruime interpretatie van artikel 4:7 Awb wordt de aanvrager in de gelegenheid gesteld zijn zienswijzen kenbaar te maken.

Ook het onderdeel bodemsanering van het provinciale milieuprogramma komt in een openbare voorbereidingsprocedure tot stand. Dat is bepaald in artikel XVII van de wet Plannen (Stb. 1992, 415) en de inspraakverordening. In dat kader kunnen ook de besluiten die naar aanleiding van oriënterend onderzoek worden genomen, aan de orde komen.

In geval de sanering wordt uitgevoerd in opdracht van gedeputeerde staten is -zo blijkt uit artikel 48 Wet bodembescherming - goedkeuring van het saneringsbesluit niet aan de orde. De procedure van afdeling 3.4 van de algemene wet bestuursrecht is dan ook niet van toepassing. Het besluit om te saneren zal wel tot stand moeten komen met inachtneming van de eisen die de Algemene wet bestuursrecht in het algemeen voor het nemen van besluiten stelt. Het besluit om toepassing te geven aan artikel 48 Wet bodembescherming is vermoedelijk een beschikking. Het is een schriftelijk besluit en maakt het mogelijk bevoegdheden op grond van artikel 49 Wet bodembescherming uit te oefenen. De procedurele eisen van de Algemene wet bestuursrecht voor het saneringsbesluit betreffen o.a. de voorbereiding van het besluit, het horen van belanghebbenden, de bekendmaking en de motivering.

Als bij de feitelijke uitvoering van het onderzoek en de sanering derden betrokken zijn, kan de instelling van een projectgroep gewenst zijn. In de verordening wordt er van uit gegaan dat dat in het algemeen het geval is bij saneringen van overheidswege. Daarbij is immers geen sprake van een goedkeuring van het saneringsplan die de openbare voorbereidingsprocedure moet doorlopen.

Voor saneringen in opdracht van de provincie is in de verordening bepaald dat een projectgroep wordt ingesteld tenzij mag worden aangenomen dat daaraan geen behoefte bestaat. Voor onderzoek en saneringen op grond van artikel 53 kan een gelijke bepaling in de gemeentelijk verordening op grond van artikel 54 worden opgenomen.

Bij onderzoek en saneringen in eigen beheer kan instelling van een projectgroep gewenst zijn, doch of daartoe wordt overgegaan is een verantwoordelijkheid van degene die de opdracht voor het onderzoek of de sanering geeft. In de verordening is wel bepaald dat gedeputeerde staten in daarvoor in aanmerking komende gevallen instelling van een projectgroep bevorderen.

Ook is bepaald dat in het saneringsplan wordt aangegeven hoe belang-hebbenden zullen worden betrokken.

De regeling voor het instellen van projectgroepen is opgenomen in de artikelen 6.5 en 6.6. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting bij artikelen.

Sanering van waterbodems

De Wet bodembescherming is in 1997 uitgebreid met regels inzake de sanering van de waterbodem. De wetsuitbreiding heeft onder meer tot gevolg dat de bevoegdheden voor de waterbodemsanering verschuiven. De waterbodemsaneringsartikelen gelden in aanvulling op de artikelen die reeds in de west zijn opgenomen voor de landbodemsanering. Deze lijn is ook gevolgd in de PMV, met dien verstande dat de regels die voor de landbodemsanering van toepassing zijn (bijvoorbeeld de projectgroepregeling uit artikel 6.5, tweede lid en het jaarverslag uit artikel 6.7), sowieso van toepassing geacht worden te zijn voor de waterbodemsanering.

In aanvulling op de regels voor de 'droge' landbodemsanering zijn er regels opgesteld voor 'natte' saneringen:

- criteria voor een ontheffing van de indiening van een saneringsplan voor onderhoudsbaggerwerk klasse 4 (artikel 63i van de wetsuitbreiding);

- informatieverplichting van de waterkwaliteitsbeheerder ten aanzien van de uitgevoerde saneringen en de besteding van de toegekende gelden (artikel 63g, onder a, van de wetsuitbreiding);

- regels voor het saneringsplan dat een waterbeheerder opstelt (artikel 63g, onder b, van de wetsuitbreiding). ]

Noot

[Toelichting: Naar aanleiding van een bij hen bekend geworden nader onderzoek dienen gedeputeerde staten in beschikking vast te stellen of er sprake is van een geval van ernstige verontreiniging. Als dit het geval is dienen zij daarbij de urgentie om dat geval te saneren aan te geven. In deze beschikking kunnen zij voorts aangeven welke tijdelijk beveiligingsmaatregelen aan de sanering vooraf dienen te gaan.

Indien een melding als bedoeld in artikel 28 Wet bodembescherming betrekking heeft op een ernstig geval van verontreiniging, dient deze melding vergezeld te gaan van een saneringsplan. Dit saneringsplan behoeft de goedkeuring van gedeputeerde staten.

In inspraak rond de totstandkoming van de beschikking wordt voorzien door afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht in deze verordening van toepassing te verklaren. De in deze afdeling geregelde uitgebreide voorbereidingsprocedure voorziet in:

- terinzagelegging van het stuk naar aanleiding waarvan de beschikking wordt gegeven (het rapport van het nader onderzoek of de melding bedoeld in artikel 28, eerst lid, Wet bodembescherming)

- een kennisgeving hiervan in dag- en nieuwsbladen;

- de mogelijkheid voor belanghebbenden om terzake zienswijzen schriftelijk of mondeling naar voren te brengen. ]

Noot

[Toelichting: Op grond van het derde lid kunnen gedeputeerde staten afzien van een openbare voorbereidingsprocedure voor de saneringsbeschikking.]

Noot

[Toelichting: Voor een goede informatieverstrekking naar derden is het nodig om het rapport van het onderliggende nader onderzoek en het meldingsformulier ter inzage te leggen. Daarom wordt een indiening van deze bescheiden in vijfvoud voorgeschreven.

Het artikel bevat voorts voor de duidelijkheid een aantal van de rubrieken die op het voorgeschreven meldingsformulier moeten worden ingevuld. ]

Noot

[Toelichting: Deze bepaling is van toepassing op de in artikel 39, lid 1, bedoelde saneringsplannen welke moeten worden ingediend indien sprake is van een voorgenomen sanering van een geval van ernstige verontreiniging. In dit saneringsplan dienen de in de artikel 6.3 van deze verordening vermelde gegevens te worden opgenomen. Deze gegevens zijn gedeeltelijk overgenomen uit de artikelen 28, tweede lid, en artikel 39, eerste lid, Wet bodem-bescherming en gedeeltelijk toegevoegd op grond van de bevoegdheid die aan provinciale staten is toegekend in artikel 39, eerste lid, Wet bodem-bescherming.

De functie van het saneringsplan is dat gedeputeerde staten zich een goed oordeel kunnen vormen over de aard en omvang van de verontreiniging en over de voorgenomen maatregelen en kunnen toetsen of op milieuhygiënisch toereikende en aanvaardbare wijze zal worden gesaneerd.

De in de verordening gestelde nadere regels worden hieronder nader toegelicht. ]

Noot

[Toelichting: 1. De technische uitvoering van de sanering moet worden beschreven. Aangegeven wordt welk type maatregelen wordt genomen: ontgraving, in-situ reiniging, isolatie, te plaatsen damwanden. Daarbij moet de volgorde van de werkzaamheden worden beschreven.

2. Op grond van artikel 39, eerste lid, onder f, moeten de werkzaamheden zodanig worden beschreven dat gedeputeerde staten kunnen beoordelen of de sanering overeenkomstig het plan is uitgevoerd.

Het saneringsdoel wordt duidelijk omschreven, opdat na voltooiing van de sanering het resultaat kan worden getoetst.

3. Aangegeven wordt welke werkzaamheden noodzakelijk zijn om de uitvoering van de sanering mogelijk te maken. Het kan hierbij gaan om sloop van gebouwen en funderingen, het verleggen van kabels en leidingen, de indeling van het werkterrein, de ontsluiting van het werkterrein, aan- en afvoerroutes, het voorkomen van zettingen, etc.

4. De (geo)hydrologische voorzieningen kunnen zowel een verlaging als een verhoging van het grondwater tot gevolg hebben. Dit hangt af van het feit of het gaat om een onttrekking of het infiltreren van water. Bij de andere technische voorzieningen moet worden gedacht aan voorzieningen voor bodemluchtextractie of het toevoegen van voedingsstoffen voor een in situ sanering van het grondwater. Het is voor een verantwoorde beoordeling van het saneringsplan noodzakelijk dat deze invloeden op de omgeving worden aangegeven, bijvoorbeeld de kans op zettingen en wat daar tegen wordt gedaan in technische zin en/of door het afsluiten van verzekeringen.

5. Aangegeven wordt of wordt voldaan aan de eisen uit een oogpunt van veiligheid en arbeidshygiëne, zoals die algemeen gelden voor de uitvoering van werken.

6. Eventuele maatregelen die hinder voor de omgeving kunnen voorkomen of beperken, moeten worden aangegeven. Soms zullen deze maatregelen in vergunningen zijn voorgeschreven. Met een verwijzing kan dan worden volstaan.

7. Voorkomen dient te worden, dat verontreinigde aanvulgrond wordt gebruikt. Onder bepaalde omstandigheden kan licht verontreinigde grond worden hergebruikt, indien daarbij wordt voldaan aan de (wettelijke) eisen.

8. In aanvulling op de wettelijke eis ten aanzien van de bestemming van de verontreinigde grond wordt een opgave verwacht van de overige vrijkomende verontreinigde materialen. Doel hiervan is een volledig beeld te krijgen van de milieu-hygiënische gevolgen van de maat-regelen.

10. Aangegeven moet worden op welke wijze en met welke bestemming onttrokken verontreinigd grondwater wordt verwijderd.

Zo mogelijk dient te ontgraven grond te worden gereinigd. Daarmee kan worden voorkomen dat onnodig stortplaatsen worden belast met grote hoeveelheden grond. Bovendien kan gereinigde grond worden hergebruikt. Het Service Centrum Grondreiniging dient op grond van artikel 23 Wet bodembescherming om een advies over de reinigbaarheid te worden gevraagd.

11. De bepaling geeft de mogelijkheid van tussentijdse rapportages bij langdurige grondwater saneringen.

12. Deze bepaling maakt duidelijk hoe de sanering moet worden beschreven opdat na afronding aan de hand van de beschrijving van de sanering gedeputeerde staten op eenvoudige wijze bij de evaluatie kunnen nagaan of de sanering volgens plan is verlopen. De bepaling is gestoeld op vergelijkbare bepalingen in de verordeningen van de provincies Zuid-Holland en Noord-Holland.

Voor het toezicht op de uitvoering van het saneringsplan is het van belang dat het bevoegd gezag op de hoogte is van het werkelijke tijdstip waarop met de sanering een aanvang wordt gemaakt. Het aangeven van de vermoedelijke datum in het plan zelf is daarvoor niet voldoende. Regelmatig komt het voor dat de feitelijke aanvang van de werkzaamheden na goedkeuring van het saneringsplan door allerlei omstandigheden (ontbrekende vergunningen, ontbrekende materialen, weersomstandigheden en dergelijke) opschuift of dat door dergelijke voorzienbare onzekere omstandigheden geen exacte datum kan worden gegeven. Het is vanuit handhavingsoogpunt gewenst, dat gedeputeerde staten op de hoogte zijn van de feitelijke aanvang van het werk. Door middel van een mededeling uiterlijk een week voor het begin van de daadwerkelijke sanering wordt de noodzakelijke informatie verkregen èn voorkomen dat voor het saneringsplan gegevens worden gevraagd, waarvan de beantwoording niet of slecht mogelijk is.

Bij de indiening van het saneringsplan bleef soms de vermelding van de datum van indiening van het evaluatierapport achterwege. Hier wordt voorgeschreven dat dat rapport binnen drie maanden na afronding van de werkzaamheden moet worden ingezonden. Grondwatersaneringen behoeven veelal meer tijd dan de sanering van de verontreinigde grond. Daarom is bepaald dat als de sanering van het grondwater langer duurt, dat dan over de sanering van het grondwater een afzonderlijk evaluatierapport dient te worden ingediend; uiteraard uiterlijk drie maanden na afronding van die sanering.]

Noot

[Toelichting: Dit artikel geeft aan dat de goedkeuring van het saneringsplan de openbare voorbereidingsprocedure van de Algemene wet bestuursrecht doorloopt. De eisen die de wet aan de goedkeuring en de te volgen procedure stelt zijn de volgende.

Het saneringsplan moet op grond van artikel 39, tweede lid, binnen drie maanden door gedeputeerde staten worden beoordeeld. Deze termijn kan eenmaal met ten hoogste drie maanden worden verlengd.

In deze periode kan zo nodig overleg worden gepleegd met de meldings-plichtige. Dat overleg is er op gericht eventuele onduidelijkheden of onvolkomenheden in het saneringsplan weg te nemen.

Indien het saneringsplan niet voldoet aan de eisen die in de Wet bodem-bescherming en deze verordening worden gesteld, en indien de indiener niet binnen een hem daartoe gestelde termijn de vereiste gegevens alsnog heeft aangeleverd, kunnen gedeputeerde staten besluiten het saneringsplan niet te behandelen (artikel 4:5 Algemene wet bestuursrecht). Dat besluit houdt een weigering in om het plan goed te keuren en wordt gelijkgesteld met het besluit om goedkeuring aan het plan te onthouden (artikel 6:2, Algemene wet bestuursrecht). Het besluit om het plan niet te behandelen moet aan de indiener worden bekend gemaakt binnen vier weken nadat het plan is aangevuld of nadat de daarvoor gestelde termijn ongebruikt is verstreken (artikel 4:5, vierde lid, Algemene wet bestuursrecht).

Door het besluit om het plan niet te behandelen ontstaat dus geen goed-keuring van rechtswege (artikel 39, tweede lid, Wet bodembescherming).

Gedeputeerde staten keuren op grond van artikel 39, tweede lid, Wet bodembescherming het saneringsplan slechts goed indien door de daarin beschreven sanering naar hun oordeel wordt voldaan aan het bij of krachtens artikel 38 Wet bodembescherming bepaalde. Dit houdt in dat degene die de bodem saneert, de sanering zodanig dient uit te voeren, dat daardoor de functionele eigenschappen van de bodem voor mens, plant of dier worden behouden of hersteld, tenzij sprake is van locatie-specifieke omstandig-heden als bedoeld in het derde lid van artikel 38. ]

Noot

[Toelichting: In het derde lid van artikel 6.4 wordt bepaald dat Gedeputeerde Staten bij de voorbereiding van het besluit over de goedkeuring van het saneringsplan kunnen besluiten afdeling 3.4 Awb niet toe te passen indien redelijkerwijs kan worden aangenomen dat aan de openbare voorbereidingsprocedure geen behoefte bestaat.

Voor een toelichting wordt verwezen naar de toelichting bij artikel 6.1 derde lid.

Indien Gedeputeerde Staten besluiten afdeling 3.4 Awb niet toe te passen vermelden zij dit in de openbare kennisgeving, bedoeld in artikel 28 lid 5 Wbb. Als het saneringsplan niet tegelijk met de melding wordt ingediend (dat kan volgens artikel 39, vierde lid, Wbb), dient afzonderlijk bekend te worden gemaakt dat er geen openbare voorbereidingsprocedure aan het besluit omtrent de goedkeuring van het saneringsplan vooraf gaat.

In een toe te voegen derde lid van artikel 6.4a wordt bepaald dat Gedeputeerde Staten bij de voorbereiding van het besluit tot vaststelling van een saneringsplan kunnen besluiten geen toepassing te geven aan afdeling 3.4 Awb indien redelijkerwijs kan worden aangenomen dat daaraan geen behoefte bestaat.

Voor een toelichting wordt verwezen naar de toelichting op artikel 6.1, derde lid, van de verordening.]

Noot

[Toelichting: Het vierde lid schrijft voor dat indien Gedeputeerde Staten besluiten dat er geen behoefte is aan de toepassing van afdeling 3.4 Awb, zij van deze beslissing openbaar kennis geven in één of meer dag-, nieuws- of huis-aan-huisbladen. Bij de formulering van dit lid is gedacht aan een openbare kennisgeving analoog aan de kennisgeving als bedoeld in artikel 28, vijfde lid, Wbb.

Het doel van deze bepaling is belanghebbenden die bij het bepalen van de kring van belanghebbenden mogelijkerwijs "over het hoofd" zijn gezien, de mogelijkheid te bieden alsnog hun zienswijzen/wensen kenbaar te maken.]

Noot

[Toelichting: Met de instelling van een projectgroep wordt beoogd dat belanghebbenden via een vertegenwoordiging in een in te stellen projectgroep hun belangen naar voren kunnen brengen.

Op deze wijze kan, afhankelijk van de lokale situatie, aan de betrokkenheid van belanghebbenden een op het geval afgestemde invulling worden gegeven.

Aanpak van onderzoek en sanering door gedeputeerde staten

Indien de resultaten van een oriënterend onderzoek aanleiding geven tot een verder (nader) onderzoek dient in principe een projectgroep ingesteld te worden, die met het oog op de inspraak als inspraakplatform zal kunnen dienen. Deze projectgroep vervult een belangrijke rol bij het formuleren van een advies aan gedeputeerde staten. In de projectgroep worden derhalve de door gedeputeerde staten te nemen besluiten voor een groot deel voorbereid. Op deze wijze worden (vertegenwoordigers) van belanghebbenden in staat gesteld om in de voorbereiding van de besluitvorming te participeren. Om de inbreng van het desbetreffende gemeentebestuur te waarborgen zal naast een vertegenwoordiger van gedeputeerde staten (in principe de projectleider) een vertegenwoordiger van het gemeentebestuur in de gelegenheid worden gesteld om in de projectgroep zitting te hebben (artikel 6.7, tweede lid onder b).

Daarnaast bestaat de projectgroep, afhankelijk van de omstandigheden van het geval, uit vertegenwoordigers van belanghebbende bewoners en andere bij het geval een belang hebbende natuurlijke- en rechtspersonen (bijvoorbeeld eigenaren of gebruikers), de regionale inspectie milieuhygine, de waterkwaliteitbeheerder en het desbetreffende waterleidingbedrijf indien het geval in grondwaterbeschermingsgebied is gelegen.

In sommige gevallen kan het wenselijk zijn dat een vertegenwoordiger van een (overkoepelende) milieuorganisatie zitting heeft in de projectgroep.

Onderzoek en sanering door anderen dan gedeputeerde staten

De artikelen 6.6 en 6.7 hebben ook betrekking op saneringen die in eigen beheer worden uitgevoerd. Het betreft hier gevallen waarin de aanpak van een bodemverontreiniging door de veroorzaker, de eigenaar of belang-hebbenden wordt gefinancierd. Uiteraard valt de aanpak van saneringen in het kader van de BSB-operatie hieronder. Ook behoren de aanpak met eigen middelen van bodemverontreinigingen door gemeenten, de waterkwaliteit-beheerder, waterschappen of onderdelen van de rijksoverheid en de sanering door derden krachtens een bevel van gedeputeerde staten tot deze categorie.

In deze gevallen wordt de instelling van een projectgroep overgelaten aan degene in wiens opdracht wordt gesaneerd. Wel is bepaald dat gedeputeerde staten in hun contacten zullen bevorderen dat een projectgroep wordt ingesteld. Het niet instellen van een projectgroep is op zichzelf overigens geen grond waarop aan het saneringsplan goedkeuring zal worden onthouden.

Opgemerkt wordt dat ook bij de gevallen waar het hier om gaat, de beschikking op grond van artikel 29 Wet bodembescherming en de goedkeuring van het saneringsplan volgens de openbare voorbereidingsprocedure tot stand komen. Ook indien geen projectgroep wordt ingesteld, hebben belanghebbenden dus mogelijkheden hun zienswijze kenbaar te maken. ]

Noot

[Toelichting: Met de instelling van een projectgroep wordt beoogd dat belanghebbenden via een vertegenwoordiging in een in te stellen projectgroep hun belangen naar voren kunnen brengen.

Op deze wijze kan, afhankelijk van de lokale situatie, aan de betrokkenheid van belanghebbenden een op het geval afgestemde invulling worden gegeven.

Aanpak van onderzoek en sanering door gedeputeerde staten

Indien de resultaten van een oriënterend onderzoek aanleiding geven tot een verder (nader) onderzoek dient in principe een projectgroep ingesteld te worden, die met het oog op de inspraak als inspraakplatform zal kunnen dienen. Deze projectgroep vervult een belangrijke rol bij het formuleren van een advies aan gedeputeerde staten. In de projectgroep worden derhalve de door gedeputeerde staten te nemen besluiten voor een groot deel voorbereid. Op deze wijze worden (vertegenwoordigers) van belanghebbenden in staat gesteld om in de voorbereiding van de besluitvorming te participeren. Om de inbreng van het desbetreffende gemeentebestuur te waarborgen zal naast een vertegenwoordiger van gedeputeerde staten (in principe de projectleider) een vertegenwoordiger van het gemeentebestuur in de gelegenheid worden gesteld om in de projectgroep zitting te hebben (artikel 6.7, tweede lid onder b).

Daarnaast bestaat de projectgroep, afhankelijk van de omstandigheden van het geval, uit vertegenwoordigers van belanghebbende bewoners en andere bij het geval een belang hebbende natuurlijke- en rechtspersonen (bijvoorbeeld eigenaren of gebruikers), de regionale inspectie milieuhygine, de waterkwaliteitbeheerder en het desbetreffende waterleidingbedrijf indien het geval in grondwaterbeschermingsgebied is gelegen.

In sommige gevallen kan het wenselijk zijn dat een vertegenwoordiger van een (overkoepelende) milieuorganisatie zitting heeft in de projectgroep.

Onderzoek en sanering door anderen dan gedeputeerde staten

De artikelen 6.6 en 6.7 hebben ook betrekking op saneringen die in eigen beheer worden uitgevoerd. Het betreft hier gevallen waarin de aanpak van een bodemverontreiniging door de veroorzaker, de eigenaar of belang-hebbenden wordt gefinancierd. Uiteraard valt de aanpak van saneringen in het kader van de BSB-operatie hieronder. Ook behoren de aanpak met eigen middelen van bodemverontreinigingen door gemeenten, de waterkwaliteit-beheerder, waterschappen of onderdelen van de rijksoverheid en de sanering door derden krachtens een bevel van gedeputeerde staten tot deze categorie.

In deze gevallen wordt de instelling van een projectgroep overgelaten aan degene in wiens opdracht wordt gesaneerd. Wel is bepaald dat gedeputeerde staten in hun contacten zullen bevorderen dat een projectgroep wordt ingesteld. Het niet instellen van een projectgroep is op zichzelf overigens geen grond waarop aan het saneringsplan goedkeuring zal worden onthouden.

Opgemerkt wordt dat ook bij de gevallen waar het hier om gaat, de beschikking op grond van artikel 29 Wet bodembescherming en de goedkeuring van het saneringsplan volgens de openbare voorbereidingsprocedure tot stand komen. Ook indien geen projectgroep wordt ingesteld, hebben belanghebbenden dus mogelijkheden hun zienswijze kenbaar te maken. ]

Noot

[Toelichting: Omdat de situatie bij waterbodemsanering veelal anders is dan bij landbodemsanering, zijn aanvullende gegevens gewenst bij de melding en het saneringsplan voor waterbodems. Het gaat hierbij dus nadrukkelijk niet om (een herhaling van) de gegevens die tevens in het kader van de landbodemsanering worden gevraagd en die van overeenkomstige toepassing zijn. Denk hierbij aan de bestemming van de vrijkomende baggerspecie. Hiernaar wordt niet apart gevraagd, omdat dit reeds onder artikel 6.3.C.8 en 6.3.C.10 geacht wordt te vallen.

In artikel 6.9.A.12 is aangegeven dat de waterkwaliteitsbeheerder, voor zover deze niet zelf met de sanering is belast, betrokken dient te worden bij de sanering. Het gaat hier om gevallen die zich uitstrekken over de grens van een beheersgebied heen en om gevallen waarbij een ander dan de waterkwaliteitsbeheerder heeft verzocht om te worden belast met de uitvoering van de waterbodemsanering.

In artikel 6.9.C.13 wordt onder onderhoudsbaggerspecie verstaan de baggerspecie die vrijkomt bij het op diepte brengen van oppervlaktewater, vanwege een vaarwegbelang of waterkwantiteitsbelang. De profielen, waar binnen de baggerspecie verwijderd dient te worden, zijn vastgelegd in leggers (de leggermaat) of verordeningen (het vaarwegprofiel). Saneringsbaggerspecie is de baggerspecie buiten het vaarwegprofiel of de leggermaat, die om kwaliteitsredenen verwijderd wordt. ]

Noot

[Toelichting: Artikel 63g, onder a, van de Wet bodembescherming, schrijft voor dat bij provinciale verordening wordt geregeld op welke wijze de informatievoorziening van de waterkwaliteitsbeheerder aan Gedeputeerde Staten dient te verlopen. Hoewel er een voorkeur bestaat voor het regelen van de te leveren informatie per geval, dient de PMV hiertoe wel een mogelijkheid te bieden. Deze mogelijkheid wordt geboden middels artikel 6.11. ]

Noot

[Toelichting: Met de inwerkingtreding van de Wet bodembescherming diende voor de verwijdering van onderhoudsbaggerspecie klasse 4 een saneringsplan ingediend te worden, dat de goedkeuring van GS behoefde. Dit belemmerde het onderhoudsbaggerwerk, hetgeen ongewenst was. Om het onderhoud niet onnodig te belemmeren, maar het bevoegd gezag toch een mogelijkheid te bieden om in te grijpen als de situatie dat vereist, is een verkorte procedure voor onderhoudsbaggerspecie klasse 4 ontwikkeld. Deze procedure houdt in dat de onderhoudsplichtige ontheffing kan krijgen van de verplichting tot het opstellen van een saneringsplan en de bijbehorende goedkeuringsprocedure ingevolge de Wet bodembescherming.

Op het verzoek tot ontheffing wordt door GS binnen vier weken een besluit genomen. De criteria -op grond waarvan de ontheffing verleend, dan wel geweigerd wordt- zijn in algemene zin in de wetswijziging opgenomen. Op grond van artikel 63i, derde lid van de Wet bodembescherming kunnen aan een ontheffing voorschriften worden verbonden die in het belang van de bescherming van de (water)bodem nodig zijn. Artikel 6.12 van de provinciale milieuverordening bevat een uitwerking van de wettelijke criteria. Dit artikel bevat daarom alleen criteria die niet al in voldoende mate zijn uitgewerkt in de Wet Bodembescherming.

Niet opgenomen in artikel 6.12 is de verplichting tot het leveren van gegevens over de risico's ten aanzien van de volksgezondheid en het ecosysteem van het achterblijvende deel. Artikel 63i van de Wet bodembescherming staat een dergelijke onderzoeks- en gegevensverplichting niet toe. Dit dient te worden uitgewerkt in het saneringsplan dat, in een later stadium, voor het achterblijvende deel opgesteld zal (moeten) worden.

Overigens worden de gegevens in de aanvraag om ontheffing (mede) getoetst aan de protocollen die door VROM zijn opgesteld voor de risico-vaststelling (protocollen voor nader onderzoek en de urgentiesystematiek). ]

Noot

[Toelichting: Bij de wijziging van de Wet milieubeheer waarbij het hoofdstuk afvalstoffen is ingevoerd (Stb. 1993, 283), is ook de regeling van § 1.2, de provinciale milieuverordening, gewijzigd. Één van de wijzigingen betrof de invoering van een nieuw artikel 1.3 over het verlenen van ontheffingen van bepalingen van de verordening. Het artikel is van belang voor de volgende onderwerpen:

a) de gevallen waarin ontheffing kan worden verleend;

b) wie is bestuursorgaan ;

c) de toetsingsgronden die bij de beoordeling van een verzoek om ontheffing moeten worden gehanteerd;

d) de te volgen procedure.

Deze onderwerpen worden hierna besproken. Daarbij is aangegeven hoe zij in de verordening zijn uitgewerkt.

De gevallen waarin ontheffing kan worden verleend

Van aangewezen regels kan ontheffing worden verleend "in daarbij aangegeven categorieën van gevallen". De gevallen waarin ontheffing kan worden verleend, zijn aangegeven in de bijlagen bij de verordening, bij de regels waarop de ontheffing betrekking heeft.

Wie is bestuursorgaan

Bij de aanwijzing van de gevallen waarin ontheffing kan worden verleend, is tevens aangegeven welk orgaan daartoe bevoegd is. Bij deze bevoegdheidstoedeling is zoveel mogelijk aangesloten bij de bestaande verdeling van bevoegdheden.

De toetsingsgronden

Volgens art. 1.3, eerste lid, van de wet kan een ontheffing alleen worden verleend als het belang van de bescherming van het milieu zich daartegen niet verzet. In aanvulling daarop is zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij het vergunningstelsel van hoofdstuk 8 van de Wet milieubeheer. Dat blijkt met name uit art. 7.1 waarin is bepaald dat rekening wordt gehouden met het geldende milieubeleidsplan en richtwaarden en dat grenswaarden in acht moeten worden genomen.

De procedure

Als hoofdregel volgen aanvragen om ontheffing de procedure van afdeling 3.5 van de Algemene wet bestuursrecht. Alleen als uit een oogpunt van bescherming van het milieu redelijkerwijs geen bedenkingen zijn te verwachten, kan bij de verordening anders worden bepaald. Aan de minimum-eisen die hoofdstuk 4 van de Algemene wet bestuursrecht aan de totstandkoming van beschikkingen stelt, zal vanzelfsprekend ook in die gevallen wel moeten worden voldaan. Indien in het kader van deze verordening een andere procedureregeling dan die van afdeling 3.5 van toepassing is, is dat aangegeven in de bepalingen die de mogelijkheid van ontheffing regelen (veelal dus in de bijlagen).

De procedureregeling in de verordening kan zeer beperkt blijven. In aanvulling op de bepalingen van de Algemene wet bestuursrecht is alleen bepaald aan welke eisen een aanvraag om ontheffing moet voldoen en wie als adviseur resp. bestuursorgaan bij de totstandkoming van de beschikking op de aanvraag worden betrokken.

De verordening bevat verder nog enige bepalingen over het verlenen van een ontheffing onder beperkingen of voorschriften en de wijziging of intrekking van ontheffingen. Ook bij deze bepalingen is zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij hoofdstuk 8 van de Wet milieubeheer.

Het is aannemelijk dat het bij het besluit naar aanleiding van een verzoek om ontheffing van meerdere bepalingen niet om één beschikking gaat, maar om een bundel beschikkingen. Omdat bestuursorgaan en totstandkomingsprocedure verschillend kunnen zijn, zal niet steeds met één ontheffingsbesluit kunnen worden volstaan. ]

Noot

[Toelichting: Ontheffing door gedeputeerde staten kan worden verleend van de ge- en verbodsbepalingen uit bijlage 10 onderdeel A (gedragingen in stiltegebieden) en onderdeel B (gedragingen in grondwaterbeschermingsgebieden).

In dit artikel en in de artikelen 7.3, 7.5 en 7.6 is voor het weigeren, voor het onder beperkingen of voorschriften verlenen van een ontheffing en voor het wijzigen of intrekken van een ontheffing het specialiteitsbeginsel vastgelegd. Dit beginsel brengt met zich mee dat het belang dat beschermd wordt door de desbetreffende bepaling, steeds de toetsingsgrond voor de bedoelde rechtshandelingen is. ]

Noot

[Toelichting: In dit artikel is bepaald dat een ontheffing geldt voor degene aan wie zij is verleend en aan diens rechtsopvolgers, tenzij in de ontheffing anders is bepaald. Met name bij ontheffingen die betrekking hebben op de verwijdering van afvalstoffen kan het gewenst zijn te bepalen dat de ontheffing alleen voor de aanvrager geldt. Een dergelijke bepaling is ook opgenomen in art. 8.20, tweede lid, van de Wet milieubeheer. ]

Noot

[Toelichting: Het verzoek om ontheffing bevat een beschrijving van de gedraging waarvoor een ontheffing wordt verzocht. Het begrip "gedraging", dat aansluit bij de in strafbepalingen gehanteerde terminologie, moet in de meest ruime zin worden opgevat. Daaronder valt dus ook het oprichten, in werking houden e.d. van een inrichting, het plaatsen en laten staan van een bouwwerk en dergelijke. ]

Noot

[Toelichting: In dit artikel worden de adviseurs en de niet als adviseur betrokken overheidsorganen aangewezen.

De houder van een inrichting bestemd tot het onttrekken van grondwater, die is gelegen binnen een gebied waarbinnen regels gelden ter bescherming van de kwaliteit van het grondwater met het oog op de waterwinning (de grondwater-onttrekker, zie artikel 1.1, onder i), is direct belanghebbende bij de beslissing op een aanvraag om ontheffing van regels die de grondwaterkwaliteit beogen te beschermen. Om die reden dient hij geïnformeerd te worden over de binnengekomen aanvragen als ware hij een niet als adviseur betrokken overheidsorgaan (artikel 7.10, tweede lid).

Ingevolge artikel 15.34 van de wet kunnen overigens de kosten van schadevergoeding in verband met maatregelen ter bescherming van de kwaliteit van het grondwater met het oog op de waterwinning, ten laste worden gebracht van de grondwateronttrekkers. ]

Noot

[Toelichting: Dit hoofdstuk bevat enkele procedurele bepalingen met betrekking tot de totstandkoming van een beslissing over de vergoeding van schade en kosten door het van toepassing worden van bepalingen van deze verordening ingevolge artikel 15.21, eerste lid, onder a, juncto artikel 15.20 van de wet.

In de artikelen 15.20 en 15.21 zijn de criteria opgenomen waaraan moet worden voldaan wil men voor vergoeding van schade en kosten door het bevoegde gezag in aanmerking komen. De Wet milieubeheer bevat daarnaast bepalingen inzake de advisering door deskundigen en de mogelijkheid tot het instellen van beroep bij de administratieve rechter. Het is aan Provinciale Staten overgelaten de procedure voor de besluitvorming door het bevoegd gezag in te richten, vanzelfsprekend rekening houdend met de Algemene wet bestuursrecht. ]

Noot

[Toelichting: In artikel 8.2 is gebruik gemaakt van de aanvullende bevoegdheid om te specificeren welke gegevens voor de beslissing op de aanvraag nodig zijn. De gegevens die in dat artikel zijn opgesomd vormen de basisgegevens die de aanvraag ten minste dient te bevatten. Uit de Algemene wet bestuursrecht (art. 4:2) blijkt dat van de aanvrager verlangd kan worden dat hij (voorts) de gegevens en bescheiden verschaft die voor de beslissing op de aanvraag nodig zijn. Uitgaande van die basisgegevens kan het bevoegde gezag ertoe besluiten een formulier vast te stellen met daarin een verdergaande specificatie van de gevraagde gegevens (art. 4:4 Algemene wet bestuursrecht).

De Algemene wet bestuursrecht bevat in de artikelen 4:5 en 4:6 een uniforme regeling voor hoe moet worden gehandeld indien de verstrekte gegevens en bescheiden onvoldoende zijn voor de beoordeling van de aanvraag of voor de voorbereiding van de beschikking. ]

Noot

[Toelichting: Het bevoegde gezag kan zich laten adviseren door een of meer deskundigen (artikel 15.20, vierde lid, Wet milieubeheer). Bij schadevergoedingen als deze is dat veelal praktijk. Of deskundigen worden aangewezen en hoeveel valt onder de verantwoordelijkheid van het bevoegd gezag, dus gedeputeerde staten. Als bestuursorgaan moeten zij in elk geval de nodige kennis omtrent de relevante feiten e.d. vergaren om tot een zorgvuldige uitspraak te komen.

Wezenlijk voor de advisering inzake besluiten omtrent de toekenning van een vergoeding van kosten dan wel schade is bovendien dat de deskundigen in staat zijn een onpartijdig oordeel te geven over de toepasselijkheid van de wettelijke criteria op de aanvraag om vergoeding of op de ambtshalve toekenning daarvan. In het vierde lid van artikel 8.3 is dit tot uitdrukking gebracht.

Het bevoegde gezag regelt ook de werkwijze van deskundigen, de termijn waarbinnen het advies moet worden uitgebracht (volgens artikel 8.3, vijfde lid, 13 weken), en de honorering van de deskundigen.

De aanvrager van een vergoeding van kosten of schade of degene aan wie gedeputeerde staten uit eigen beweging een schadevergoeding willen toekennen wordt de gelegenheid geboden aan de deskundigen zijn aanvraag toe te lichten dan wel zijn opvattingen omtrent het voornemen tot ambtshalve toekenning kenbaar te maken ( artikel. 8.3, tweede lid). In de geest van art. 4:9 van de Algemene wet bestuursrecht kan dat mondeling of schriftelijk.

Omdat de kosten in verband met de verlening van schadevergoeding ook onder het regime van de Wet milieubeheer (art. 15.34, het vroegere art. 61 am van de Wet algemene bepalingen milieuhygiëne) in het geval dat die schade een gevolg is van bepalingen ter bescherming van de kwaliteit van het grondwater met het oog op de waterwinning, voor rekening kan worden gebracht van de betrokken grondwaterontrekker, heeft deze een bijzonder belang bij de besluitvorming terzake. Om die reden wordt ook deze grondwaterontrekker in de gelegenheid gesteld aan de deskundigen mondeling zijn opvattingen kenbaar te maken over een schadevergoedingsaanvraag of het voornemen van GS om uit eigen beweging een vergoeding toe te kennen.

Het is niet zeker of voor de grondwateronttrekker die het niet eens is met de beschikking, beroep openstaat. De Afdeling geschillen van bestuur (22 februari 1993, nr. G09.91.0078) heeft bepaald dat de enkele reden dat de grondwateronttrekker heeft toegezegd de schade te vergoeden, er niet toe leidt dat hij door het besluit over de schadevergoeding rechtstreeks in zijn belang wordt getroffen. De verplichting tot vergoeding van die schade is immers niet gebaseerd op een besluit als bedoeld in de wet, maar op een toezegging.

Ook als aanvraagformulieren worden gebruikt, blijkt in de praktijk dat pas na onderzoek door deskundigen komt vast te staan of de aanvraag alle benodigde gegevens bevat of verduidelijking behoeft. Een hoorzitting vervult bij het vergaren van de benodigde kennis een zeer nuttige rol. De aanvrager kan een toelichting geven op de aanvraag en vragen van de deskundigen beantwoorden. Zo nodig kan het bevoegde gezag daarna een verzoek laten uitgaan om aanvullende gegevens; ook kan er nog behoefte zijn aan gegevens en bescheiden waarover het gezag zelf beschikt of redelijkerwijs de beschikking kan krijgen.

Voor de organisatie van de hoorzitting wordt zorg gedragen door een ambtelijk secretariaat, dat ook als intermediair tussen de deskundigen en gedeputeerde staten fungeert.

Een mogelijke andere functie van de hoorzitting is de volgende.

Voor de afwikkeling van schade en kosten door het van toepassing worden van bepalingen in de verordening ter bescherming van de kwaliteit van het grondwater met het oog op de waterwinning is een convenant afgesloten tussen de waterleidingbedrijven en het Landbouwschap. Dat bevat de voorwaarden waaronder het betreffende waterleidingbedrijf overeenkomsten afsluit met betrokkenen in die gebieden om tot die afwikkeling te komen.

De wettelijke regeling heeft dus een vangnetfunctie in geval het gaat om schade en kosten die niet onder het convenant vallen of in geval betrokkenen niet bereid zijn zich aan de uitgangspunten van het convenant te conformeren. Met name in het laatste geval kan de hoorzitting mede worden aangewend om het betrokken waterleidingbedrijf en de aanvrager alsnog tot elkaar te brengen.

Indien het bevoegde gezag advies van deskundigen heeft ingewonnen omtrent een aanvraag om vergoeding of omtrent het voornemen tot een toekenning daarvan uit eigen beweging, zendt het dit advies aan de belanghebbende. Het vermeldt daarbij de termijn waarbinnen belanghebbende zijn opvattingen omtrent het advies kenbaar kan maken (artikel 15.20, vierde lid van de wet).

Bij de voorbereiding van een schadevergoedingsbeschikking zullen doorgaans alleen de aanvrager, de adviserende deskundigen en in voorkomende gevallen de grondwateronttrekker betrokken zijn. Het heeft dan ook geen zin afdeling 3.4 (de openbare voorbereidingsprocedure) van de Algemene wet bestuursrecht van toepassing te verklaren, zoals voor de inspraak bij besluiten van algemene strekking in hoofdstuk 3 wel is gebeurd.

Afdeling 4.1.2

De voorbereiding (van beschikkingen), van de Algemene wet bestuursrecht geeft aan in welke gevallen de aanvrager en een belanghebbende die de beschikking niet heeft aangevraagd, in de gelegenheid moeten worden gesteld hun zienswijze naar voren te brengen.

Voor de aanvrager geldt allereerst dat hij moet worden gehoord als het bevoegd gezag de gevraagde beschikking geheel of gedeeltelijk afwijst. Een belanghebbende die de beschikking niet heeft aangevraagd - dat zal in de eerste plaats degene kunnen zijn aan wie GS voornemens zijn ambtshalve een vergoeding toe te kennen - moet worden gehoord als hij tegen die beschikking naar verwachting bedenkingen zal hebben (zie de artikelen 4:7 tot en met 4:12 van de Algemene wet bestuursrecht). ]

Noot

[Toelichting: Als deskundigen worden ingeschakeld, moet de aanvrager of, bij ambtshalve toekenning door gedeputeerde staten, degene tot wie de beschikking zal zijn gericht, overigens in de gelegenheid worden gesteld zijn opvattingen over het advies van de deskundigen te geven (art. 15.20, vierde lid, van de wet). In de verordening is in artikel 8.4 bepaald dat ook de grondwateronttrekker dat recht toekomt als gedeputeerde staten naar aanleiding van het advies voornemens zijn een vergoeding toe te kennen.

Samengevat hebben dus zowel degene tot wie de beschikking zal zijn gericht, als de grondwateronttrekker twee maal de gelegenheid hun mening te geven als deskundigen worden ingeschakeld.

Ingevolge het bepaalde in afdeling 3.6 Bekendmaking en mededeling van de Algemene wet bestuursrecht geschiedt de bekendmaking van besluiten die tot een of meer belanghebbenden zijn gericht door toezending of uitreiking aan hen, onder wie begrepen de aanvrager ( art. 3:41). Tegelijkertijd met of zo spoedig mogelijk na die bekendmaking van het besluit mededeling gedaan aan degenen die bij de voorbereiding daarvan hun zienswijze naar voren hebben gebracht (art. 3:43). Op grond van deze laatste bepaling staat het buiten elke twijfel dat aan de betrokken grondwateronttrekker mededeling van het besluit moet worden gedaan indien deze bedenkingen over het ontwerp daarvan naar voren heeft gebracht. ]

Noot

[Toelichting: Hier wordt volstaan met een verwijzing naar hetgeen daarover in de "Toelichting op hoofdlijnen" is gesteld. ]

Noot

[Toelichting: Het hoofdstuk strafbepalingen in deze verordening kan beperkt zijn. Gedragingen in strijd met de provinciale verordening zijn economische delicten op grond van art. 1a, onder 1°, van de Wet op de economische delicten voor zover deze gedragingen in de verordening als strafbare feiten zijn aangeduid. Deze aanduiding is opgenomen in artikel 9.1. Voor zover de gedraging opzettelijk is begaan, is het een misdrijf, anders een overtreding.

Voor de bestuurlijke handhaving van de provinciale verordening staat het instrumentarium van hoofdstuk 18 van de wet en van de Provinciewet ter beschikking (artikel 18.1 van de wet).

Gedeputeerde staten zijn belast met het toezicht op de naleving van de PMV en de bestuurlijke handhaving daarvan.

De handhaving van "het met betrekking tot de inrichting bij of krachtens de betrokken wetten bepaalde" is volgens artikel 18.2 van de wet een taak van het bevoegd gezag voor de inrichting. Wat moet evenwel worden verstaan onder "het met betrekking tot de inrichting bepaalde"? Die vraag is vooral van belang voor de handhaving van regels op grond van het hoofdstuk afvalstoffen van de verordening die zich tot een ieder richten.

Als in een bepaald geval de houder van een inrichting degene is die zich van afvalstoffen ontdoet, is dan art. 18.2 van toepassing en het bevoegd gezag voor de inrichting met de handhaving belast?

Hier wordt ervan uitgegaan dat dat inderdaad het geval is.

Het is immers duidelijk de bedoeling van de wetgever geweest dat het bevoegd gezag voor de inrichting toezicht houdt op de naleving van regels gesteld bij of krachtens het hoofdstuk afvalstoffen. In de Memorie van toelichting bij het wetsontwerp afvalstoffen TK 21246, nr. 3, blz. 92, staat:

"Ook de op de handhaving van dit wetsvoorstel betrekking hebbende bepalingen zijn ondergebracht in bedoeld hoofdstuk Handhaving respectievelijk in de Wet op de economische delicten. Overeenkomstig de reeds in het bedoelde hoofdstuk opgenomen bepalingen , ligt daarbij zo veel mogelijk het accent op een koppeling van toezicht aan vergunningverlening, door middel van het leggen van de verantwoordelijkheid voor het toezicht op de naleving van de voorschriften bij dat orgaan dat als bevoegd gezag de vergunning verleent."

De handhaving van afvalstoffenregels binnen inrichtingen is deze opvatting dus een taak van het bevoegd gezag voor de inrichting.

Het toezicht op de naleving van de regels die van toepassing zijn op inrichtingen, die zijn gelegen in milieubeschermingsgebieden met de functie waterwinning en de bestuurlijke handhaving daarvan is echter opgedragen aan burgemeester en wethouders als bevoegd gezag voor de inrichting. ]

Noot

[Toelichting: In artikel 1.1a van de WED is strafbaar gesteld overtreding van voorschriften gesteld bij of krachtens o.a. artikel 1.2, eerste lid, Wet milieubeheer "voor zover aangeduid als strafbare feiten". Die aanduiding is te vinden in artikel 9.1 (nieuw). Daarin zijn de bepalingen met verplichtingen opgesomd.

In de eerste artikel 9.1 is een strafbaarstelling van overtreding van de meldingsregels voor bedrijfsafvalstoffen opgenomen.

Artikel 10.20 van de Wet milieubeheer (Wm) bepaalt dat bij de provinciale milieuverordening (PMV) de bepalingen van paragraaf 10.5.2 van de Wm met betrekking tot de melding inzake afgifte en ontvangst van gevaarlijke afvalstoffen van overeenkomstige toepassing kunnen worden verklaard voor bedrijfsafval. Hieraan is uitvoering gegeven in artikel 4.3.3.14 van de PMV.

De vraag is gerezen of het niet naleven van de verplichtingen bedoeld in de van overeenkomstige toepassing verklaarde paragraaf 10.5.2 van de Wm met betrekking tot bedrijfsafvalstoffen wel een strafbaar feit oplevert. Bij het opstellen van de PMV is er van uit gegaan dat door de van-overeenkomstige-toepassing-verklaring, die in artikel 4.3.3.14 PMV is opgenomen, de strafbaarstelling van paragraaf 10.5.2 van de Wm ook van toepassing zou zijn, indien de in die artikelen voorgeschreven verplichtingen worden genegeerd bij de afgifte e.d. van bedrijfsafvalstoffen. Overtredingen van bepalingen in deze paragraaf 10.5.2. Wm worden in de Wet economische delicten (WED) uitdrukkelijk strafbaar gesteld.

Ook overtredingen van de PMV zijn economische delicten. In artikel 1.1a van de WED is namelijk strafbaar gesteld overtreding van voorschriften gesteld bij of krachtens o.a. artikel 1.2, eerste lid, Wet milieubeheer (dit betreft de PMV), "voor zover aangeduid als strafbare feiten". Die aanduiding is te vinden in artikel 9.1 PMV. Daarin zijn de bepalingen met verplichtingen opgesomd. Artikel 4.3.3.14 is echter niet opgenomen in artikel 9.1 PMV omdat verondersteld is dat de strafbaarstelling loopt via paragraaf 10.5.2 Wm juncto de WED.

Van de zijde van het Openbaar Ministerie is evenwel gesteld dat op grond van de WED de PMV wel de strafbare feiten van artikel 4.3.3.14 moet aanduiden. Dus zou overtreding van artikel 4.3.3.14 in de PMV expliciet strafbaar gesteld moeten worden.

Wat de juiste wijze van strafbaarstelling is, lijkt niet direct duidelijk, maar om verdere handhavingsproblemen te voorkomen wordt aan artikel 9.1 PMV, de aanduiding van de strafbare feiten, artikel 4.3.3.14 toegevoegd

In de eerste en tweede tranche van de verordening was een artikel 9.1 opgenomen dat luidde: "Een gedraging in strijd met een krachtens deze verordening verleende vergunning of ontheffing of een daaraan verbonden voorschrift of een op grond daarvan opgelegde nadere eis, is verboden."

Dit artikel is evenwel overbodig:

- handelen "in strijd met vergunning of ontheffing" betekent handelen "buiten de werkingssfeer van de vergunning of ontheffing" en levert derhalve strijd op met de verbodsbepaling zelf. Zo is ook in hoofdstuk 8 Wet milieubeheer het handelen "in strijd met de vergunning" niet strafbaar gesteld.

- het verbod om te handelen in strijd met een voorschrift is opgenomen in artikel 18.18 van de wet.

Ook overtreding van beperkingen en nadere eisen hoeft niet strafbaar te worden gesteld:

-- een "overtreding" van een beperking betekent dat men zonder vergunning handelt (een beperking is een begrenzing naar tijd of plaats, bijvoorbeeld: de vergunning geldt maar voor vijf jaar);

-- handelen in strijd met een nadere eis is handelen in strijd met een vergunningvoorschrift (nl. het voorschrift dat nadere eisen van ... moeten worden opgevolgd);

-- voor de vergunningen voor mobiele brekers brengt artikel 18.18 met zich mee dat het verbod van het gebruik van de installatie op een bepaalde plaats (artikel 4.3.3.29, derde lid) een uitdrukkelijke grondslag in de vergunningvoorschriften moet hebben. ]

Noot

[Toelichting: Zie ook de besluiten van Gedeputeerde Staten voor de inwerkingtreding van 7 maart 1995 en 11 juni 1996 (achterin  toegevoegd).]

Noot

[Toelichting: Bijlage 10 onderdeel C is bij PMV 1995  vervallen.]

Noot

[Toelichting: Deze artikelen zijn op 1 januari 1995 inwerking getreden.]