Integraal Handhavingsprogramma 2017-2018

Inleiding

1.1Inleiding

Met dit handhavingsprogramma wordt een beeld gegeven van de wijze waarop de gemeente Rhenen haar handhaving vorm geeft. Omdat alles tegelijk handhaven niet mogelijk is, verplicht de beschikbare capaciteit in combinatie met het grote aantal handhavingstaken, de gemeente om keuzes te maken waarop actief en systematisch toezicht gehouden wordt. De beschikbare capaciteit moet zo verstandig mogelijk worden ingezet, zodat de overtredingen op de meest essentiële zaken worden voorkomen dan wel worden aangepakt. Bestuurlijk zullen prioriteiten moeten worden gesteld, om zo vast te kunnen stellen op welke wijze aan de hand van de prioriteiten toezicht kan worden ingericht. Aan de hand daarvan wordt uiteindelijk vastgelegd: Wat doen we? Wat kunnen we? Wat gaan we anders doen?

In dit handhavingprogramma worden keuzes gemaakt voor 2017-2018 gebaseerd op de prioriteiten die zijn vastgelegd in het handhavingsbeleid 2017-2020, op (landelijke) ontwikkelingen en op de ervaringen van de afgelopen jaren. In het handhavingsbeleid 2017-2020 zijn prioriteiten, organisatorische zaken, toezichts- en handhavingstrategieën en de daarbij behorende handhavinginstrumenten aangegeven.

Met het handhavingsprogramma van 2017-2018 is er sprake van een uniforme en transparante uitvoering. Daarmee is de eenduidigheid en rechtsgelijkheid gediend. Voor de burger betekent dit dat er duidelijkheid wordt gegeven over de (handhavings)prioriteiten.

Het handhavingsprogramma vormt de leidraad voor de uitvoering van de taken rond het omgevingsrecht. Natuurlijk kan de uitvoering door omstandigheden wijzigen. Dit zal zichtbaar worden in het jaarverslag. De ervaringen worden vervolgens meegenomen in het handhavingsprogramma voor het jaar daarop.

Met dit handhavingsprogramma wordt invulling gegeven aan diverse wettelijke verplichtingen, te weten: Artikel 7.3 van het Besluit omgevingsrecht (verder: Bor) en artikel 10.4 van de Ministeriële regeling omgevingsrecht (verder: Mor): het jaarlijks uitwerken van het handhavingsbeleid in een uitvoeringsprogramma.

1.3Reikwijdte handhavingsprogramma

Dit handhavingsprogramma is gericht op de onderstaande beleidsvelden:

• -

  Milieu (inrichtingen en niet- inrichtingsgebonden activiteiten);

• -

  Brandveilig gebruik van bestaande bouwwerken;

• -

  Bouwen (inclusief brandveiligheid tijdens nieuwbouw) en slopen;

• -

  Ruimtelijke Ordening (bestemmingsplannen en aanlegactiviteiten);

• -

  Evenementen, standplaatsen en horecagelegenheden;

• -

  Algemene Plaatselijke Verordening (verder: APV) voor zover betrekking hebbend op de fysieke leefomgeving (parkeren, hondenpoep, voorwerpen op de weg);

• -

  Drank – en horeca wet;

• -

  Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen.

1.4 Ontwikkelingen en ambities

Dit programma is geschreven voor 2017-2018. De afgelopen periode hebben zich ontwikkelingen voorgedaan die van invloed zijn voor de taken van team handhaving. Het gaat om de volgende ontwikkelingen:

• ·

  Vanaf 1 januari 2016 heeft de gemeente Rhenen de milieutaken toezichtstaken volledig bij de Omgevingsdienst regio Utrecht (verder: Omgevingsdienst) neergelegd. Hiermee wordt voldaan aan de eis om de zogenaamde basistaken te beleggen bij Regionale Uitvoeringsdienst.

• ·

  Vanaf 1 januari 2016 zijn de toezichtstaken t.a.v. brandveilig gebruik overgedragen aan de Veiligheidsregio Utrecht (hierna: VRU).

• ·

  Tijdens een werksessie tussen de teams handhaving, vergunningen, openbare werken, reiniging en economie & ruimte zijn onderwerpen aangeleverd waarvoor aandacht wordt gevraagd van team handhaving:

  • -

    Toezicht op omgevingsvergunningvrij bouwen;

  • -

    Illegale bewoning;

  • -

    Toezicht op boomkwekerijen;

  • -

    Archeologie;

  • -

    Signaalfunctie toezichthouder;

  • -

    Zwerfvuil;

  • -

    Hondenpoep;

  • -

    Horecaoverlast;

  • -

    Drankketen;

  • -

    Privaatrechtelijke zaken;

  • -

    Afkoppelen hemelwater.

Een groot deel van deze bovenstaande zaken werden al uitgevoerd door team Handhaving. Beschadigingen aan gemeentelijke eigendommen (privaatrechtelijke zaken) behoort niet tot het takenpakket van de teamhandhaving.

·Begin 2016 is de risico-analyse geactualiseerd. Eventuele veranderingen in prioritering zijn verwerkt.

1.5Leeswijzer

Als eerste komen de (landelijke) ontwikkelingen aan bod. Deze kunnen van invloed zijn op de organisatie van handhaving binnen de gemeente Rhenen. Daarop volgend worden de doelen van het handhavingsprogramma uitgewerkt. In hoofdstuk 4 wordt de huidige stand van zaken besproken en in het vijfde hoofdstuk volgt het programma voor 2017-2018. In hoofdstuk 6 worden de knelpunten belicht.

2Relvante ontwikkelingen

2.1Asbestverwijderingsbesluit

In het gewijzigde Asbestverwijderingsbesluit in werking treden is het verboden om asbesthoudende materiaal toegepast als dakbedekking voorhanden te hebben. Met ingang van 1 januari 2024 geldt er een absoluut verbod op asbesthoudende daken. Daarnaast kunnen op grond van de zorgplicht uit de Woningwet en het Bouwbesluit 2012 burgemeester en wethouders en gedeputeerde staten, op basis van de mate van verweerdheid van dakbedekking eerder de eigenaar van die dakbedekking gelasten deze te verwijderen. Bekend is dat vrijwel alle asbestdaken zijn verweerd en een bron van gevaar en vervuiling kunnen vormen. De verwachting is dat de komende jaren een inventarisatie van asbesthoudende daken noodzakelijk is en wordt onderzocht welke gevolgen dit heeft voor de handhaving voor de komende jaren.

2.2 Natuurwet

De langverwachte Wet natuurbescherming treedt in 2017 in werking. De Wet natuurbescherming is de opvolger van de Flora- en faunawet, de Natuurbeschermingswet en de Boswet. Deze wetten zijn ingewikkeld doordat ze meerdere keren zijn aangepast om aan de internationale verplichtingen te voldoen. Met de inwerkingtreding van de nieuwe Wet natuurbescherming is aanhaken bij de omgevingsvergunning verplicht. Gemeenten zijn hierin het bevoegde gezag ten aanzien van de omgevingsvergunning en het vervullen van de functie van front-office. De gemeenten zijn daarmee verantwoordelijk voor de volledigheidstoets en de beoordeling of uit de aanvraag handelingen voortvloeien die de flora en fauna of Natura2000-gebieden raken.

2.3Coördinatie team handhaving

Het handhavingsprogramma 2017-2018 is geactualiseerd aan de hand van de resultaten van 2016. Hiervoor zijn de beschikbare uren voor toezicht en (juridische) handhaving geraamd. Tevens is de risicoanalyse bijgewerkt. Het vigerende handhavingsbeleid loop tot eind 2016. Tegelijkertijd met dit handhavingsprogramma 2017-2018 wordt het handhavingsbesluit 2017-2020 vastgesteld.

3. Doelen van het handhavingsprogramma

3.1Handhavingsproces

3.Het totale handhavingsproces beweegt zich in hoofdzaak langs drie deelprocessen: proactie, preventie en repressie.

In proactie gaat het in hoofdzaak om tijdig verstrekken van goede informatie via verschillende kanalen, afgestemd op de doelgroep. Bij preventie draait het in overwegende mate op houden van toezicht in de uitvoeringsfase, het controleren van de verleende vergunning. Met repressie wordt bedoeld het herstellen van situaties die in strijd zijn met de geldende wet- en regelgeving.

3.2Verbeteren naleefgedrag

Eén van de belangrijkste doelen die we met de handhaving willen bereiken is het verbeteren van het naleefgedrag. Daarbij willen wij niet alleen onze handhavingsinspanningen daar inzetten waar het nodig is, maar ook de juiste handhavingsmiddelen inzetten. Hiervoor passen we bij bepaalde thema’s andere toezichtmethodes toe, zoals de bonus-malus methode (‘goed gedrag loont’), de “doe-het-zelf controles” voor ondernemers en projectmatige handhaving, zoals de controle van de standplaatsen. Uiteindelijk zal dit moeten leiden tot een afname van het aantal overtredingen, met andere woorden een toename van de mate van spontane naleving.

• 1.

  Het is van belang dat burgers en bedrijven op de hoogte zijn van het handhavingsbeleid, de geldende regels, waar de prioriteiten liggen en waar ieders verantwoordelijkheden liggen. De accenten binnen de communicatie blijven liggen op informeren, profileren en participeren. Informeren wordt gezien als preventief handhaven. Profileren zorgt voor bekendheid, zichtbaarheid en vergroot het gevoel van de pakkans en het gevoel van een leefbare en veilige omgeving. Hierdoor groeit het bewustzijn van de aanwezige (rechts)regels. Participeren, het betrekken van burgers en bedrijven zorgt voor het spreiden van verantwoordelijkheden, beïnvloedt gedrag, creëert draagvlak voor de rechtsregels. Deze aanpak moet er toe leiden dat de houding en het gedrag van burgers en bedrijven alsmede van onze organisatie zo worden beïnvloed dat het draagvlak en de verantwoordelijkheidspreiding worden vergroot en (rechts)regels beter worden nageleefd. Dit betekent ook een vermindering van de controlelast. Effectiviteitmeting is dus zeer belangrijk.

• 2.

  De bovenstaande aanpak leidt ertoe dat controles zullen worden aangekondigd. Dit is een afwijking van de algemene werkwijze dat controlebezoeken niet worden aangekondigd. Andere ‘gewone’ controlebezoeken blijven onaangekondigd om een zo reëel mogelijk beeld te krijgen van de naleving.

3.3Integrale handhaving

Ook door integraal optreden wordt handhaving effectiever en efficiënter. Dit stelt echter wel eisen aan de huidige toezichthouders alsmede aan de afstemming tussen handhaving en vergunningverlening. Integraal handhaven betekent bijvoorbeeld dat de handhavers met elkaar samenwerken op alle beleidterreinen. Dat betekent dat de huidige bouw-inspecteur bijvoorbeeld ook naar APV-aspecten gaat kijken en andersom. Maar ook samenwerking met andere bevoegde gezagen is een vereiste voor integraal handhaven. Het uiteindelijke doel is om meer toezicht te houden met dezelfde capaciteit. Om dit doel te bereiken, ambiëren we voor de komende jaren:

• -

  dat elke toezichthouder (m.u.v. de toezichthouder bouw) in staat is kleine en/of eenvoudige bouwwerken in zijn geheel te controleren;

• -

  dat elke toezichthouder in staat is evenementen en brandveilig gebruik (voor zover dit niet is uitbesteed aan de VRU) te controleren;

• -

  dat de samenwerking op operationeel niveau wordt behouden en indien nodig tot stand wordt gebracht met andere bevoegde gezagen.

Om dit te bereiken is het noodzakelijk dat toezichthouders zodanig zijn toegerust zodat zij hun taak op een professionele manier uit kunnen voeren (digitaal handhaven, opleidingen, ondersteuning bij complexe zaken, financiële middelen, etc.).

Goede handhaving staat of valt met een goede vergunning. Aan een vergunning moeten duidelijke en handhaafbare voorschriften worden verbonden. Daarnaast is het van belang dat die aspecten waarop een aanvraag wordt beoordeeld, zoals bijvoorbeeld bij de constructieve veiligheid, ook in het handhavingtraject aandacht krijgen. Hiervoor is het van belang dat er korte lijnen bestaan tussen de vergunningverleners en de toezichthouders en dat de werkprocessen op elkaar zijn afgestemd.

4. Huidige stand van zaken

De uitvoering van de toezicht en handhaving in Rhenen bevindt zich op een adequaat niveau. Er is sprake van een professionele handhavingsorganisatie. In 2016 zijn goede resultaten behaald en die lijn moet worden voortgezet. Zo zijn de toezichtstaken op het gebied van milieu overgedragen aan de Omgevingsdienst. En houdt de VRU toezicht op bouwwerken waarop een omgevingsvergunning rust voor brandveilig gebruik. Ook adviseert de VRU bij grootschalige nieuwbouwprojecten en tijdens evenementen.

Daarnaast wordt op verschillende wijzen toezicht gehouden om zo efficiënt mogelijk het naleefgedrag te stimuleren. Ook binnen handhaving is er dus sprake van maatwerk. Door het implementeren van Open Wave, voor alle taakvelden binnen het team handhaving, zijn de handhavingsresultaten meer inzichtelijk -en meetbaar geworden.

Het doel voor 2017-2018 is om het adequate handhavingsniveau vast te houden. Uiteraard is het wenselijk dat de professionalisering van de handhaving voortgezet wordt.

5 . Uitwerking per beleidsveld

5.1 Formatie

Binnen de gemeente Rhenen worden de taken rond het omgevingsrecht in hoofdzaak uitgevoerd door team Handhaving. Daarnaast ligt vanwege deskundigheid of wettelijke verplichting een aantal toezichtstaken bij de de Omgevingsdienst en de VRU. Samengevat stelt het Integraal Handhavingsbeleid 2017-2020 dat de volgende tijd wordt besteed aan de toezicht –en handhaving van de diverse taakvelden.

In 2017-2020 is de volgende capaciteit per jaar beschikbaar binnen het team handhaving

Het team handhaving doet meer dan het toezicht en handhaving op de hierboven genoemde taakvelden. Zoals:

• -

  Adminstratie t.b.v. uitbestede projecten,(bijvoorbeeld koppelen aanschrijvingsbrieven milieucontroles in Open Wave);

• -

  Interne adviezen;

• -

  Participatie handhavingsestafette;

• -

  Bijwonen externe overleggen;

• -

  Bijhouden woningvoorraad;

• -

  Advies op principeverzoeken;

• -

  Beoordelen Programma van Eisen door VRU--> dit wordt intern verwerkt omdat gemeente Rhenen bevoegd gezag is;

• -

  Externe adviezen (bijvoorbeeld cross compliance, gemeentegrens zaken);

• -

  WOB verzoeken;

• -

  Handhavingsbeleid;

• -

  Handhavingsprogramma;

• -

  Handhavingsjaarverslag;

• -

  Risico analyse (actualiseren);

• -

  Juridische handhaving op het gebied van de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen;

• -

  Juridische handhaving op het gebied van de Flora -en faunawet, Boswet, handhaving van -en toezicht op subsidie woonbewust Rhenen.

Bovenstaande taken worden binnen de huidige capaciteit uitgevoerd maar staan niet allemaal in het handhavingsbeleid vermeld. In het handhavingsbeleid staat de tijd beschreven die nodig wordt geacht om het toezicht en handhaving op de diverse taakvelden op een professioneel niveau te houden.

5.2 Controles Wet milieubeheer

Activiteiten

Op 1 januari 2016 zijn de zogenaamde milieu basistaken overgedragen aan de Omgevingsdienst.

Omdat de gemeente verantwoordelijk blijft voor het milieutoezicht worden de werkzaamheden die door de Omgevingsdienst worden uitgevoerd wél genoemd in dit programma. Er is gekozen voor risicogestuurd toezicht waarbij inrichtingen aan de hand van branche en/of activiteiten getoetst worden aan diverse risico’s en op risicoklasse worden ingedeeld. Hierbij is met name te denken aan de milieubelasting, veiligheid, leefbaarheid, volksgezondheid, duurzaamheid en eventueel politieke of landelijke speerpunten. Hieruit volgt dat alleen de bedrijven die een zeer hoog risico meebrengen allemaal worden gecontroleerd. De minder risicovolle bedrijven worden gedeeltelijk gecontroleerd. Dit kan gevolgen hebben voor het naleefgedrag van de drijvers van de inrichtingen.

Doelstellingen

• a)

  Bij het houden van toezicht en handhavend optreden bij inrichtingen op het gebied van milieu wordt gestreefd naar een 100% naleefgedrag van de betreffende regelgeving voor de opslag van gevaarlijke stoffen en de regelgeving over het ontdoen van afvalstoffen. Voor de overige voorschriften streven we naar een naleefgedrag van 70% van elk gecontroleerd bedrijf.

• b)

  Hercontroles vinden binnen 4 weken plaats na afloop van de gestelde (begunstigings)termijnen in de brief. Als dit niet mogelijk is, dan wordt hierover gecommuniceerd met het bedrijf.

• c)

  Meer preventief te handhaven. Het doel is het naleefgedrag te verbeteren, de duur van de controle te verkorten en de bekendheid van de regels te vergroten bij de ondernemers.

Geplande werkzaamheden

HH= team Handhaving

Toezichtstrategie en handhavingstrategie

Meest risicovolle bedrijven

De gemeente neemt hierbij de toezichtstrategieën over van de Omgevingsdienst. Dit betekent dat de zwaarste categorie (4) bedrijven jaarlijks integraal wordt gecontroleerd. De bedrijven uit de een na zwaarste categorie (3) worden ook om het jaar integraal gecontroleerd, maar worden bij goed naleefgedrag beloont in de vorm van een lagere controle frequentie. Bij slechte naleving wordt de inrichting gewoon wel jaarlijks integraal gecontroleerd. Dit is het zogenaamde bonus/malus systeem. Bij goed naleefgedrag wordt dit bedrijf 1 x per 3 jaar bezocht.

Bedrijven moeten voldoen aan voorschriften om overlast naar de omgeving of milieuschade te voorkomen. Bij controles wordt vastgesteld of de wettelijke voorschriften van de vergunning of de algemene voorschriften uit het Activiteitenbesluit en of andere richtlijnen worden nageleefd. Indien voorschriften niet worden nageleefd wordt de naleving afgedwongen. Naleving vindt over het algemeen bestuursrechtelijk plaats. Handhavend optreden vindt plaats volgens het algemeen handhavingsproces uit het handhavingsbeleid 2017-2020.

BRZO bedrijf

Per 1 januari 2016 is een wijziging van het Bor inwerking getreden. Deze wijziging heeft tot gevolg dat de provincie het bevoegd gezag wordt van het enige BRZO-bedrijf binnen de Gemeente Rhenen. Voor de wijze van toezicht en handhaving wordt verwezen naar het beleid hieromtrent van de Provincie.

Vuurwerkcontroles

Bij niet naleving van de regels op het gebied van opslag en van vuurwerk loopt men een onaanvaardbaar hoog risico op het gebied van de fysieke veiligheid. Om die reden worden jaarlijks de betreffende bedrijven gecontroleerd, voor, tijdens en na de vuurwerkverkoopdagen. De handhaving van de controles bij de inrichting gebeurt volgens het algemeen handhavingsproces. Bij overtredingen tijdens de verkoopdagen van vuurwerk zal de politie direct strafrechtelijk optreden.

5.3 Klachtenbehandeling

Activiteiten

• ·

  Het in ontvangst nemen van klachten over inrichtingen en niet inrichtinggebonden (milieu)klachten;

• ·

  Alleen de klachten van belanghebbende worden in behandeling genomen, tenzij er sprake is van een spoedeisende situatie;

• ·

  Uitvoeren van controles;

• ·

  Het starten van handhavingstrajecten.

Doelstelling

• a)

  Binnen vijf werkdagen na ontvangst van de klacht een controle uitgevoerd te hebben, tenzij er sprake is van een spoedseisend geval;

• b)

  Binnen acht werkdagen volgt een brief of email met de bevindingen aan de overtreder;

• c)

  Afschrift van de brief of email naar de klager zenden, tenzij de klager heeft aangegeven dit niet te willen;

• d)

  Hercontroles vinden binnen 4 weken plaats na afloop van de gestelde (begunstigings)termijnen in de brief. Als dit niet mogelijk is dan wordt hierover gecommuniceerd.

Geplande werkzaamheden

Toezichtstrategie en handhaving s strategie

De gemeente treedt sturend op in die zin dat wanneer een klacht voortkomt vanuit een conflictsituatie. De gemeente moedigt aan om dit conflict zelfstandig op te lossen of door te verwijzen naar het privaatrechtelijke pad. Wanneer een klacht in behandeling wordt genomen wordt deze onderzocht. Vervolgens wordt bekeken of er sprake is van een ontoelaatbare situatie waarop de gemeente als bevoegd gezag haar invloed kan uitoefenen. Indien de gemeente niet op basis van haar bevoegdheden een klacht kan afhandelen, wordt verwezen naar de juiste instantie. Vaak is het Juridisch Loket een instantie waarnaar we mensen kunnen verwijzen. Er vindt alleen toezicht plaats op de klacht, tenzij er sprake is van andere ernstige overtredingen op het perceel. Deze zullen dan ook worden gecontroleerd. De handhaving gebeurt volgens het algemeen handhavingsproces.

5.4 Handhaving Geluid

Activiteit

Uitvoering van controles bij evenementen en incidentele feesten;

Uitvoeren van controles bij ingediende klachten (zie hierboven).

Doelstelling

90% van de controles moet voldoen aan de Geluidnota van de gemeente Rhenen.

Geplande werkzaamheden

Toezichtstrategie en handhavingstrategie

De controles bij het evenement Rijnweek vinden altijd plaats. Daarnaast worden andere evenementen en incidentele feesten steekproefsgewijs gecontroleerd. Geluidhinder kan ook optreden als er bijvoorbeeld tijdelijk een noodaggregaat, pompinstallatie of ijsbaantjes wordt geplaatst. Als ter plaatse een overschrijding wordt geconstateerd, dan wordt er direct handhavend opgetreden door de toezichthouder. Mocht er sprake zijn van herhaaldelijk fout gedrag, dan zal er een preventieve last onder dwangsom worden opgelegd.

5.5 Handhaving Afvalstoffen

Activiteiten

• ·

  De gemeente controleert op afvaldumping en zwerfafval;

• ·

  Het verbaliseren van overtredingen door de BOA;

• ·

  Het preventief handhaven door voorlichting door de BOA of via social media;

• ·

  Klachtenbehandelling, alleen de klachten van belanghebbende worden in behandeling genomen, tenzij er sprake is van een spoedeisende situatie.

Doelstelling:

• a)

  Opsporen illegale dump en zwerfafval binnen de woonkernen en natuur- en recreatiegebieden;

• b)

  Opsporen van illegale dump van grof vuil bij de vaste vuilcontainers;

• c)

  De hoeveelheid dumpingen inzichtelijk maken, zodat een af- of toename meetbaar wordt;

• d)

  Binnen vijf werkdagen na ontvangst van de klacht een controle uitgevoerd te hebben, tenzij er sprake is van een spoedeisend geval. Binnen acht dagen wordt contact opgenomen met de klager om deze te informeren over onze bevindingen.

Geplande werkzaamheden

*Iedere dag worden de gebieden waar de kans op overtreding groot is gecontroleerd. De overige gebieden worden tevens iedere steekproefsgewijs gecontroleerd, gedurende de dagelijkse controle.

Toezichtstrategie en handhavingstrategie

Om effectief op te treden is door de BOA een inventarisatie gemaakt van de gebieden waar de kans op overtreding groot is. Deze gebieden worden structureel gecontroleerd. De overige gebieden worden steekproefsgewijs gecontroleerd. Wanneer een overtreding wordt waargenomen, wordt de overtreder op zijn gedrag aangesproken en eventueel verbaliseert.

5.6 Handhaving omgevingsvergunning brandveiligheid

Het toezicht op het brandveilig gebruik zal vanaf 2016 door de VRU worden uitgevoerd. In 2016 zijn daarom ook alle brandveilig gebruik-dossiers overgedragen aan de VRU. Eventuele handhavingstrajecten worden wel door team Handhaving opgepakt.

Activiteiten:

• ·

  Controleren van de omgevingsvergunning;

• ·

  Integraal controleren van bestaande gebouwen met een vergunning of melding op basis van het Gebruiksbesluit;

• ·

  Brandpreventieweek;

• ·

  Klachtenbehandeling;

• ·

  Brandveiligheidscontrole bij grote bouwprojecten;

• ·

  Brandveiligheidscontrole bij C-evenementen;

• ·

  Het starten van handhavingstrajecten.

Doelstelling

• a)

  Het bevorderen van de brandveiligheid door de “Doe-het-zelfcontrole” voor de ondernemer met 50%;

• b)

  100% naleving van de brandveiligheidseisen binnen de omgevingsvergunning voor nieuwbouw;

• c)

  Voor de bestaande gebouwen wordt er een risico-analyse gebaseerd op het landelijke model (negatieve effecten x de kans op overtreding) gemaakt. De risico-analyse is gemaakt voordat de bestaande bouw was gecontroleerd. In de afgelopen jaren zijn de voorzieningen beoordeeld en waar nodig verbeterd. Als zodanig zijn nu alleen controles nodig (bij bestaande bouw) op gedragsovertredingen. Hierdoor is de raming van de benodigde uren in 2017 naar beneden bijgesteld.

• d)

  Binnen vijf werkdagen na ontvangst van de klacht een controle uitgevoerd te hebben, tenzij er sprake is van een spoedeisend geval. Binnen acht dagen wordt contact opgenomen met de klager om deze te informeren over onze bevindingen.

Geplande werkzaamheden

* Urenverdeling (gebaseerd op de financieringssystematiek/gemeentefondsbijdrage die in het bestuur van de VRU-gemeenten is overeengekomen) is op dit moment één van de dingen waar de VRU volop invulling aan het geven is. Cijfers zijn dan ook op dit moment onbekend.

Toezichtstrategie en handhavingstrategie

Toezichthouders van de VRU voeren de controles uit bij nieuwbouw of verbouw van een pand. Zij communiceren rechtstreeks met het bedrijf bij geconstateerde afwijkingen. (Juridische) besluiten worden door de gemeente gemaakt. Handhaving vindt plaats volgens het algemeen handhavingproces door de gemeente. Mocht een gebouw bij de eindcontrole niet voldoen aan alle vereisten, dan wordt de overtreder gelast het gebouw niet in gebruik te nemen. Per geval zal worden beoordeeld of de niet-naleving ernstig is of niet. Ook de integrale controles zullen dit jaar worden uitgevoerd door de VRU. Handhaving vindt plaats volgens het algemeen handhavingproces.

5.7 Handhaving Bouwen

Activiteiten:

• ·

  Controle van de omgevingsvergunningen tijdens de bouw;

• ·

  Controle bouwen in afwijking van de omgevingsvergunning;

• ·

  Controle bouwen zonder omgevingsvergunning;

• ·

  Controle van sloopactiviteiten inclusief toezicht op asbestverwijdering;

• ·

  Controle tijdelijke verleende vergunning;

• ·

  Klachtenbehandeling;

• ·

  Starten van handhavingstrajecten.

Doelstelling:

• a)

  Uitvoeren van de controles van vergunningen na 1 oktober 2010 op basis van het toezichtsprotocol;

• b)

  Verbeteren van naleefgedrag voor het indienen constructieve gegevens met 25%;

• c)

  Voorkomen dat bij nieuwbouw van woningen en bedrijfsgebouwen de fundering is gestort voordat er een wapeningscontrole heeft plaatsgevonden;

• d)

  Verbeteren naleefgedrag inzake het aanleveren van aanvullende inventarisatie rapporten type B en evaluatierapporten c.q. asbestvrij-verklaringen;

• e)

  Binnen vijf werkdagen na ontvangst van de klacht een controle uitgevoerd te hebben, tenzij er sprake is van een spoedeisend geval. Binnen acht dagen wordt contact opgenomen met de klager om deze te informeren over onze bevindingen.

Geplande werkzaamheden

• a.

  Hieronder wordt ook verstaan: verbouw en uitbreidingen activiteit bouwen.

• b.

  Inclusief juridisch werk dat voortkomt vanuit de VRU

Toezichtstrategie en handhavingstrategie

Afgelopen jaren is gebleken dat er enerzijds een achterstand was in de controles op de omgevingsvergunningen voor de activiteit bouwen en anderzijds er een tekortkoming was in het transparant toezicht houden op bouwactiviteiten. Om zowel de kwaliteit als de kwantiteit te verbeteren heeft team Handhaving de onderstaande verbeterslagen gemaakt:

• ·

  Implementatie van het landelijk toezichtsprotocol. Dit protocol is aangepast aan de beschikbare capaciteit en het reeds bekende naleefgedrag van de burger;

• ·

  De controles na 1 oktober 2010 worden gedaan op basis van het toezichtprotocol. Dit houdt kort gezegd in, dat er sprake is van een transparante werkwijze naar objectieve maatstaven met een traceerbaar eindresultaat;

• ·

  De oude bouwvergunningen (verleend voor 1 oktober 2010) worden in principe nog op de oude manier gecontroleerd. Dit betekent soms een begincontrole, maar meestal alleen een eindcontrole;

• ·

  De controles van de omgevingsvergunningen voor woningen en grotere bouwprojecten worden uitgevoerd door de toezichthouder die gespecialiseerd is in het beleidsveld bouwen;

• ·

  Een toezichtstrategie is het versturen van een zg. oriënteringsmail. De toezichthouder stuurt na ca. 4 weken na verlening van de omgevingsvergunning deze mail naar de vergunninghouder om te vragen wanneer de bouw gaat plaatsvinden en wijst hierbij tevens op de aanvullende gegevens die nog moeten worden ingediend. Dit maakt enerzijds de vergunninghouder bewust van het feit dat de gemeente controleert en waarop, anderzijds weet de gemeente wanneer de controles ingepland kunnen worden. Deze methode kan nog worden verbeterd door meer telefonisch contact te zoeken;

• ·

  De registraties naar aanleiding van de controles incl. handhavingszaken worden bijgehouden in OpenWave, waardoor sturingsinformatie sneller voor handen is en deze informatie voor meerdere teams zijn te raadplegen.

De handhavingstrategie is onderverdeeld naar de categorieën bouwwerken. Voor alle bouwwerken geldt dat er als er tijdens de oprichting geconstateerd wordt, dat er in afwijking of zonder omgevingsvergunning/ sloopmelding wordt gebouwd/gesloopt, de bouw/sloop direct wordt stilgelegd. Voor de overige afwijkingen is het volgende schema van toepassing.

• -

  Kwalificatie licht: gesprek met vergunninghouder om tekening te laten wijzigen of voor eigen verantwoordelijkheid van de vergunninghouder laten. Dit betekent dat wanneer er een klacht wordt ingediend er alsnog handhavend opgetreden moet worden.

• -

  Kwalificatie zwaar: bij geen legalisatiemogelijkheid, handhavingtraject starten.

Voor de kwalificatie licht geldt indien er sprake is van een exces of (brand)onveilige situatie dat de kwalificatie verandert naar zwaar.

5.8 Handhaving Ruimtelijke Ordening

Activiteiten

• ·

  Controles bedrijfsactiviteiten woonpercelen;

• ·

  Controles bestemmingsplannen;

• ·

  Controles prioriteiten zoals vastgelegd in handhavingsbeleid 2017-2020

• ·

  Toetsen van concept ruimtelijke ontwikkelingen;

• ·

  Klachtenbehandeling;

• ·

  Het starten van handhavingstrajecten.

Doelstelling

• a)

  Meer zichtbaar zijn in het veldtoezicht zodat de spontane naleving wordt bevorderd;

• b)

  Onderzoeken op welke wijzen we spontane naleving op gebruik van gronden en gebouwen kunnen verbeteren;

• c)

  Meer toezicht op mantelzorg. Er is namelijk niet altijd een omgevingsvergunning vereist voor deze mantelzorgwoningen. Hierdoor ontstaat er een wildgroei aan deze woningen. Terwijl er in sommige situaties wel degelijk een omgevingsvergunning is vereist.

• d)

  Meer toezicht op agrarische percelen (verminderen agrarische bedrijfsvoering, nevenactiviteiten). Agrarische percelen die niet meer worden gebruikt voor agrarische doeleinden, dit leidt tot omvangrijke handhavingszaken.

• e)

  Binnen vijf werkdagen na ontvangst van de klacht een controle uitgevoerd te hebben, tenzij er sprake is van een spoedeisend geval. Binnen acht dagen wordt contact opgenomen met de klager om deze te informeren over onze bevindingen.

Geplande werkzaamheden

Toezichtstrategie en handhavingstrategie

Integrale controle

Bij nieuwbouw of verbouw wordt tijdens de controles op de omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen ook gecontroleerd of er aan de gebruiksbepalingen van het bestemmingsplan wordt voldaan.

Prioriteiten door veldtoezicht

De toezichthouders zorgen ervoor dat jaarlijks de gehele gemeente minimaal 1 keer is ‘gezien’. Hierbij worden de lage prioriteiten niet opgespoord. In de praktijk worden door andere controles (bijvoorbeeld bouwcontroles) bepaalde gebieden al ‘mee’ gecontroleerd. De gebieden die in 2016 niet of nauwelijks worden gezien worden dus minimaal 1 keer nog extra bezocht.

Permanente bewoning recreatiewoningen

Na het verlenen van de gedoogbeschikkingen in 2010 is de situatie per recreatieterrein en per recreatieverblijf volledig in kaart gebracht. Duidelijk is nu welk recreatieverblijf door wie wordt bewoond en welke stacaravans voor recreatieve doeleinden kunnen worden aangewend. Voor ‘nieuwe gevallen’ geldt dat het niet is toegestaan om een recreatiewoning permanent te bewonen, tenzij men in het bezit is van een incidentele persoonsgebonden gedoogbeschikking. Met een dergelijke gedoogbeschikking is toegestaan om gedurende een periode van één jaar een recreatiewoning permanent te bewonen.

Om vooral preventief maatregelen te nemen tegen bewoning van recreatieverblijven kunnen een aantal middelen worden ingezet. Bij inschrijving in de BRP wordt een brief meegegeven of verzonden waarin men wordt gewezen op de illegale bewoning. Team Burgerzaken geeft de inschrijving in het BRP actief door aan team handhaving.

Controle na afloop van de verleende tijdelijke persoonsgebonden gedoogbeschikking.

Omdat de personen geregistreerd zijn in het Basis Registratie Personen (verder: BRP), is de controle relatief eenvoudig. Bij de handhaving wordt gestart met een waarschuwing voor de geconstateerde overtreding.

5.9 Controle bijzondere wetten

Activiteiten

• ·

  Uitvoeren van de controle op de verleende vergunningen o.g.v. Drank-en horeca wetgeving;

• ·

  Uitvoeren van de controles op de Wet op de kansspelen;

• ·

  Klachtenbehandeling;

• ·

  Handhaving Wet kwaliteitseisen kinderopvang en peuterspeelzalen.

Doelstelling

• a)

  Toezicht op verstrekking aan alcoholhoudende drank een minderjarigen door de DHw Boa;

• b)

  Toezicht op bezit van alcoholhoudende drank door minderjarigen in de openbare ruimte;

• c)

  Toezicht op de vergunningen en voorschriften bij reguliere en para commerciële horeca door toezichthouder en Boa;

• d)

  ‘Mystery –shopper’onderzoeken in horeca, paracommercie en/ of supermarkten

• e)

  Toezicht Wet op de kansspelen;

• f)

  Handhaving op de door de GGD regio Utrecht geconstateerde overtredingen op het gebied van Wet kwaliteitsen kinderopvang en peuterspeelzalen;

• g)

  Toezicht handhaving kinderopvang;

Geplande werkzaamheden

Toezichtstrategie en handhavingstrategie

Drank- en Horecawet

Er zal sprake zijn van een risicogestuurd toezicht door het in beeld brengen van zgn. ‘hotspots’ en het daarop afstemmen van de intensiteit van de toezicht- en handhavingsactiviteiten. Het samenwerkingsverband Frisvalley is in december 2015 afgelopen. Op 30 juni 2015 heeft het college van burgemeester en wethouders besloten om de projectstructuur te beëindigen, maar de genoemde kernactiviteiten op kleinere schaal voort te zetten (denk aan de inzet van mystery-shoppers en de Drank- en horecawet Buitengewoon Opsporingsambtenaar (verder BOA). Het drank- en horeca nalevingsbeleid is op 2013 vastgesteld. Het toezicht en de handhaving liggen bij team handhaving.

Toezicht handhaving kinderopvangVorig jaar heeft team Handhaving en Toezicht deze taak op zich genomen van team Leefbaarheid. Deze taak behouden wij in ons pakket.

5.10 Klachtenbehandeling APV

Activiteiten

Afhandelen van klachten met betrekking tot de fysieke openbare ruimte met uitzondering van ingebruikname gemeentegrond en illegale kap.

Doelstelling

• a)

  Duidelijke interne en externe richtlijn opstellen over welke soort klachten de gemeente wel bevoegd is om handhavend op te treden en welke soort klachten onder het burgerlijk recht vallen (De zg. “rijdende rechter klachten”);

• b)

  De klacht wordt binnen drie werkdagen in behandeling genomen, tenzij er sprake is van spoedeisendheid.

Geplande werkzaamheden

Toezichtstrategie en handhavingstrategie

Er vindt alleen toezicht plaats op de klacht door de BOA. Bij een veel voorkomende klacht wordt gekeken op welke wijze we preventief kunnen handhaven door voorlichting aan de betreffende doelgroep. Er is geen sprake van bemiddeling. Handhaving gebeurt strafrechtelijk middels de Bestuurlijke Strafbeschikking of strafrechtelijke boete.

5.11 Handhaving APV vergunningen

Activiteiten

• ·

  Uitvoeren van controles op evenementen;

• ·

  Uitvoeren van controles tijdelijke standplaatsen.

Doelstelling

• a)

  Actualisatie en professionalisering van het evenementenbeleid;

• b)

  Voorkomen van standplaatsen na afloop van de tijdelijke vergunning;

• c)

  Bij de grote evenementen naleving van veiligheidsvoorschriften.

Geplande werkzaamheden

Toezichtstrategie en handhavingstrategie

Bij evenementen wordt er een onderscheid gemaakt tussen kleine, middelgrote en grote evenementen. De belangen die gewaarborgd moeten worden zijn: veiligheid, openbare orde, voorkomen van overmatige overlast. Handhaving tijdens het evenement is lik-op-stuk. Vooraf kan de toezichthouder ook handhavend optreden. Indien er geen medewerking wordt verleend door de vergunninghouder, dan kan er bestuurdwang volgen. Ook kan er repressief worden opgetreden door het niet meer verlenen van een vergunning voor het volgend jaar of preventief een last onder dwangsom opleggen.

5.12 Strafrechtelijke handhaving APV

Activiteiten

• ·

  Controles op parkeerexcessen;

• ·

  Controles op hondenpoep;

• ·

  Controle (bouw)materialen op de openbare weg.

Doelstelling

• a)

  Meer beschikbare parkeerruimte in de binnenstad;

• b)

  Minder overlast voor bewoners door foutparkeerders;

• c)

  Minder overlast voor bewoners van hondenpoep;

• d)

  Meer aanvragen van een tijdelijke ontheffing voor het plaatsen van (bouw) materialen op de weg.

Geplande werkzaamheden

Toezichtstrategie en handhavingstrategie

Er vindt toezicht plaats door de BOA. Handhaving gebeurt strafrechtelijk middels de Bestuurlijke Strafbeschikking of strafrechtelijke boete, zonder voorwaarschuwing. In het geval van het plaatsen van ( bouw) materialen op de weg, zal de overtreder nog een kans krijgen om op diezelfde dag nog een aanvraag in te dienen. Gebeurt dit niet dan, wordt er een procesverbaal uitgeschreven.

5.13 Organisatorische zaken

Onderwerpen

Effectmetingonderzoek voor toezicht en handhaving voorbereiden

Verbetermethode preventieve handhaving

Wet RGT

Opstellen programma team handhaving

Opstellen jaarverslag team handhaving

Actualiseren risico-analyse!!

Voorbereiding kwaliteitsborging bouwtoezicht

5.14 Juridische handhaving

Activiteiten

De activiteiten zijn bij de beleidsvelden aangegeven.

Doelstelling

• a)

  Maximale termijn waarop een burger of een bedrijf schriftelijk bericht krijgt over de start van een juridisch handhavingtraject is 4 weken na het verstrijken van de hercontrole. Als dit niet mogelijk is dan wordt hierover gecommuniceerd.

• b)

  Maximale termijn waarop een verbeurde dwangsom wordt ingevorderd is 6 weken nadat de ‘vrijwillige wettelijke termijn voor betaling is verlopen. Als dit niet mogelijk is dan wordt hierover gecommuniceerd.

• c)

  Bij verbeuring van meerdere dwangsommen kan worden gewacht met invordering tot dat de termijn is ‘vol’ gelopen. Er worden dan geen dwangsommen meer verbeurd.

• d)

  Bewaken van juridische kwaliteit van de Omgevingsdienst.

Knelpunten en nawoord

Het vigerende beleid (Integraal handhavingsbeleid 2017-2020) heeft als doelstelling uitvoering te geven aan de berekende handhavingsprioriteiten (vanuit de risicoanalyse).

Het doel voor 2017-2018 is om het adequate handhavingsniveau vast te houden en het voortzetten van de professionalisering van de handhaving.

Begin 2016 stond in het teken van de overdracht van het taakveld milieu naar de Omgevingsdienst. Om dit te kunnen bewerkstelligen is het bedrijvenbestand (Open Wave) naar SquitXo geconverteerd en werden de milieudossiers digitaal overgedragen. Nu het toezicht in zijn geheel is overgedragen aan de Omgevingsdienst is de verwachting dat het aantal handhavingszaken zal toenemen. De afgelopen jaren heeft de gemeentelijke toezichthouder zeer minimaal controles uitgevoerd. Nu de Omgevingsdienst deze toezichtstaken heeft overgenomen, zal het aantal controles ook toenemen. Met als gevolg dat het aantal juridische handhavingszaken kunnen toenemen.

Het toezicht op het brandveilig gebruik wordt door de VRU uitgevoerd. In 2016 zijn daarom ook alle brandveilig gebruik-dossiers overgedragen naar de VRU. Nu het toezicht is overgedragen aan de VRU is de verwachting dat het aantal handhavingszaken zal toenemen. Van de VRU is bekend dat zij vrij strikt controleren. Dit kan leiden tot een toename van het aantal handhavingszaken.

Het aantal vergunningsvrije activiteiten is toegenomen, dit betekent echter niet dat het werk voor team Handhaving en Toezicht minder is geworden. Regelmatig worden wij benaderd door burgers met de vraag of en bepaalde activiteit vergunningsvrij gerealiseerd kan worden. Om op deze vragen een antwoord te kunnen geven is een opname ter plaatse noodzakelijk. Daarnaast is het wenselijk dat enigszins een controle plaatsvindt op omgevingsvrije bouwwerken. De reden hiervan is om een wildgroei van zogenaamde omgevingsvrije bouwwerken te voorkomen. Dit zou bijvoorbeeld kunnen door steekproefsgewijs een controle uit te voeren.

Door de vele landelijke ontwikkelingen en de aandacht die deze vragen van het team zal er opnieuw druk staan op het handhavingsprogramma. De ervaring leert ook dat er meer tijd nodig is dan volgens het beleid beschikbaar is op de taakvelden Bouwen en RO klachten. Toezicht op bouwen is een vraag gestuurde activiteit. Veel vergunningaanvragen betekent dat er meer tijd wordt besteed aan het taakveld bouwen. Dit kan ten koste gaan van toezicht op de kleinere bouwwerken en bestaande bouw.

Het handhavingsprogramma wordt ter kennisname naar de gemeenteraad gestuurd. Ook is het wenselijk om de burger hiervan op de hoogte te stellen door bekendmaking op internet. Team handhaving zal ook de andere teams waarmee wordt samengewerkt het handhavingsprogramma delen.