Besluit van het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Ridderkerk houdende regels omtrent het bestrijden van gladheid

In de winterperiode kan de verharding onder bepaalde weersomstandigheden glad worden. Gladheid treedt op als de temperatuur van het wegdek onder het vriespunt is én er vocht aanwezig is op het wegdek. Er zijn verschillende typen gladheid:

• •

  Bevriezing van natte weggedeelten

• •

  Condensatie en/of aanvriezende mist

• •

  Neerslag in de vorm van sneeuw

• •

  Neerslag in de vorm van ijzel

Door deze gladheid neemt de bereikbaarheid van woningen, bedrijven en maatschappelijke voorzieningen af. Tevens wordt de deelname aan het verkeer minder veilig.

Door middel van gladheidbestrijding wordt de bereikbaarheid zo veel mogelijk gehandhaafd of hersteld en onveilige situaties zo veel mogelijk voorkomen. Hierbij is het de uitdaging om gladheid geen kans te geven, bijvoorbeeld door te strooien voordat de gladheid zich inzet.

De gemeente heeft als wegbeheerder een risicoaansprakelijkheid. De wegen moeten in veilige staat verkeren, bijvoorbeeld door tijdig onderhoud te plegen. Wat betreft gladheidbestrijding heeft de gemeente alleen een inspanningsverplichting. In het gladheidbestrijdingsplan wordt beschreven hoe aan deze inspanningsplicht wordt voldaan. Daarbij komen de volgende onderwerpen aan bod:

• •

  Methodiek: twee manieren van gladheidbestrijding.

• •

  Prioritering: waar wordt wel of niet gestrooid?

• •

  Organisatie van de uitvoering

• •

  Communicatie.

Jaarlijks in oktober wordt het geactualiseerde gladheidbestrijdingsplan voor het komend seizoen vastgesteld.

2.1 Preventieve gladheidbestrijding

Het bestrijden van gladheid gebeurt bij voorkeur preventief, zodat de verkeershinder door gladheid of de bestrijding hiervan zo min mogelijk is. Preventieve gladheidbestrijding houdt in dat er al gestrooid wordt voordat het wegdek glad wordt. Er wordt gestrooid met ‘natzout’ in Ridderkerk. De strooivoertuigen hebben een tank met pekel, waarmee het droge zout wordt vermengd voordat het wordt uitgestrooid. Dit natte zout zorgt voor een goede hechting aan het wegoppervlak. Bovendien treedt er bijna geen verwaaiing op, zodat al kan worden gestrooid voordat de vorst inzet of voordat de ochtendspits begint. Bij ‘nat strooien’ is 20% minder zout nodig ten opzichte van strooien met alleen droog zout. Minder zoutgebruik komt ten goede aan het milieu. Groenvoorzieningen kunnen namelijk schade ondervinden als gevolg van strooizout.

De bediening van de opzetstrooiers aan de voertuigen en de fietspadstrooier is voorzien van geavanceerde besturingssoftware. Deze software bepaalt nauwkeurig de zoutdosering, de strooibreedte en de gelijkmatige verdeling van het zout over de weg. Hierdoor wordt de milieubelasting door zout tot een minimum beperkt, terwijl de verkeersveiligheid zo veel mogelijk blijft gewaarborgd. De besturingssoftware is gekoppeld aan een gps-systeem, zodat de chauffeur makkelijk kan navigeren. Hierdoor kan de chauffeur zich beter op de weg concentreren, hij is immers ook een verkeersdeelnemer. Daarnaast is het gps-systeem een prettig hulpmiddel bij het inwerken van een nieuwe chauffeur of bij de inzet van een medewerker op een andere route. Na de rit worden de gegevens opgeslagen in de computer, zodat het o.a. mogelijk is aan te tonen op welke momenten op welke plaatsen is gestrooid.

Bij voorspelde sneeuwval of ijzel wordt eerst preventief gestrooid. Als er veel sneeuw valt is curatieve gladheidbestrijding nodig.

2.2 Curatieve gladheidbestrijding

Als winterse neerslag, zoals sneeuw of ijzel, al aanwezig is op het wegdek, is er sprake van curatieve gladheidbestrijding. Sneeuw kan aan de kant worden geschoven met sneeuwschuivers en de weg kan worden geborsteld met borstels die aan de voertuigen zijn gemonteerd. Daarbij wordt altijd droog zout gebruikt als aanvullend middel. De besturingssoftware van de strooiers wordt in dergelijke situaties niet gebruikt. Curatieve gladheidbestrijding gaat een stuk langzamer dan een preventieve strooiactie. Daarom is het belangrijk om de juiste prioriteiten te stellen. Bij aanhoudende gladheid wordt de actie herhaald.

3.1 Niet overal wordt gestrooid door de gemeente

Gladheidbestrijding vindt niet plaats op álle verhardingen in beheer van de gemeente Ridderkerk. De kosten die dit met zich mee zou brengen zijn zodanig dat een volledige bestrijding van de gladheid geen reële optie is. Een vuistregel is dat zo mogelijk binnen 250 meter vanaf elke woning er een gestrooide route beschikbaar is.

Trottoirs worden niet gestrooid. Hiervoor wordt een beroep gedaan op de verantwoordelijkheid van de bewoners zelf.

3.2 Strooiroutes bij een preventieve strooiactie

De 7 strooiroutes van de gemeente Ridderkerk bevatten alle hoofdwegen, doorgaande wegen en doorgaande fietspaden. De wegen naar middelbare scholen en verzorgingstehuizen liggen binnen deze strooiroutes en worden dus meegenomen. Ook wordt het terrein voor de brandweerkazerne meegenomen.

De handstrooiploeg strooit fietsdoorsteken, bromfietsdoorsteken die op de rijbaan uitkomen, ponton Waterbus, rondom het gemeentehuis en belangrijke locaties waar geen ruimte is voor een voertuig. Een lijst met de locaties waar met de hand gestrooid wordt is opgenomen in bijlage 1.

3.3 Prioritering bij een curatieve actie

Bij zware sneeuwval of ijzel is het niet mogelijk om de gladheid op deze routes in kort tijdbestek te bestrijden. Er moeten dan prioriteiten worden gesteld en keuzes worden gemaakt.

• •

  Eerste prioriteit gaat uit naar de wegen vanuit de hulpdienstenposten naar grotere wegen;

• •

  Gelijktijdig worden de doorgaande fietspaden sneeuwvrij gemaakt en/of gestrooid;

• •

  Vervolgens worden de hoofdroutes en doorgaande wegen gedaan, inclusief de voorzieningen gelegen aan deze routes. Het is niet altijd mogelijk om dit in één actie schoon te maken.

De mate van sneeuwval of ijzel kan per keer en lokaal verschillen. Afhankelijk van de situatie en het tijdstip van de neerslag wordt een specifieke curatieve actie uitgezet.

Bij langdurige gladheid wordt sneeuw geschoven op de volgende locaties:

Verzorgingstehuizen, bushaltes, dijktrappen, dokterspraktijken, fietsenstallingen, invalideparkeerplaatsen, rondom scholen en winkelcentra inclusief parkeerautomaten.

3.4 Route viaducten en kritische wegvakken

Viaducten en kritische wegvakken waarvan de verwachting is dat deze door bevriezing van condensatie snel glad kunnen worden, worden afzonderlijk gestrooid wanneer de overige wegen niet glad zijn en volgens de vooruitzichten niet glad zullen worden. Als gevolg van steeds zachtere winters is het te verwachten dat komende jaren vaker de routes voor alleen de viaducten en kritische wegvakken worden gestrooid.

Op deze manier wordt er alleen gestrooid waar dat nodig is en wordt het milieu niet onnodig veel met zout belast. Bij twijfel wordt altijd gekozen om de volledige preventieve strooiroutes te rijden. Veiligheid staat namelijk voorop.

De route bevat de volgende viaducten:

• •

  Viaduct Geerlaan

• •

  Viaduct Lagendijk

• •

  Viaduct Havenstraat

De route bevat de volgende kritische wegvakken:

• •

  Oosterparkweg: gedeelte tussen de Kerkweg en de Visvliet

• •

  Rijksstraatweg: gedeelte tussen Rijstraatweg huisnummer 140 en 160

• •

  Oprit Ringdijk ter hoogte van de Boelewerf

• •

  Fietspad Benedenrijweg: gedeelte tussen de Rijnsingel en de Randweg

• •

  Oprit Dokwerkerstraat richting haven

• •

  Rondje Kerksingel

• •

  Molensteeg

4.1 De beslissing

De beslissing om te gaan strooien ligt bij de coördinatoren gladheidbestrijding. Deze coördinatoren hebben beurtelings dienst en leiden de strooiactie in Ridderkerk. Zij maken gebruik van een gladheidmeldsysteem, wat gekoppeld is aan het meetpunt aan de Benedenrijweg ter hoogte van het Huys ten Donck. Dit meetpunt wordt bewaakt door een meteoroloog van MeteoGroup. Bij verwachte gladheid neemt de meteoroloog contact op met de dienstdoende coördinator en adviseert deze.

Ook kan de gladheidcoördinator het meetpunt zelf raadplegen en beslissen om een strooiactie uit te voeren. De meetpunten in Albrandswaard, Barendrecht en Rotterdam kunnen ook geraadpleegd worden. Deze beslissing wordt in belangrijke mate gebaseerd op de weersvoorspellingen van MeteoGroup. Als er sneeuw of ijzel op komst is, wordt de coördinator gebeld door MeteoGroup. Uiteraard houdt hij zelf de toestand van het wegdek ook in de gaten.

Aanvullend krijgt de coördinator dagelijks een uitgebreid weerrapport van weerexpert Ed Aldus.

Doorgaans kan de strooiactie ½ à ¾ uur na de beslissing starten, afhankelijk van de weersomstandigheden waarin de medewerkers zich naar de zoutloods moeten begeven. Bij preventief strooien zijn de routes binnen 2 uur na de start gestrooid. Sneeuwschuiven/borstelen (curatieve gladheidbestrijding) kost meer tijd.

Bij twijfel of een preventieve strooiactie nodig is, wordt gekozen om wél te gaan strooien. Veiligheid staat namelijk voorop.

4.2 Afstemming

Het Waterschap Hollandse Delta (WSHD) beheert ook diverse wegen in de gemeente Ridderkerk. Deze wegen zijn gelegen buiten de bebouwde kom. WSHD krijgt informatie over dreigende gladheid via een centraal punt van de dienstkring Dordrecht van Rijkswaterstaat.

De gemeentes Barendrecht, Albrandswaard, Ridderkerk en WSHD houden elkaar op de hoogte wanneer er besloten wordt om te strooien.

De beslissing om te gaan strooien ligt bij de afzonderlijke organisaties zelf. In de meeste gevallen zullen zij ongeveer gelijktijdig gaan strooien, zodat de gestrooide routes aansluiten op het omliggende wegennet.

Om praktische redenen strooit de gemeente Barendrecht de Veren Ambachtseweg, de Handelsweg en het fietspad langs de Schaapherderweg in Ridderkerk.

Een andere partij is GR Nieuw Reijerwaard. Zij voeren het tijdelijke beheer in het bedrijventerrein tot aan het einde van de grondexploitatie. In de overeenkomst ‘Financiële en operationele afspraken betreffende waardecreatie en beheer Nieuw Reijerwaard’ worden afspraken vastgelegd over het door hen uit te voeren beheer (o.a. de gladheidbestrijding in het gebied) en de financiële bijdrage vanuit de gemeente.

Het viaduct Verbindingsweg/ Populierenlaan valt buiten de Dutch Freshport en is in beheer van WSHD. Wellicht dat de gemeente Ridderkerk vanuit praktische overwegingen dit stukje voor WSHD gaat strooien. Afspraken hierover moeten nog worden gemaakt.

Als de politie gevaarlijke situaties heeft gesignaleerd, wordt contact opgenomen met de dienstdoende coördinator.

Voor het strooiseizoen is er regionaal overleg met alle gemeentes uit de regio en WSHD. Er wordt dan o.a. gekeken of alle routes nog goed op elkaar uitsluiten.

4.3 Organisatie

4.3.1 Materieel

Het materieel waar de gemeente op dit moment over beschikt bestaat uit strooiers, sneeuwschuivers en borstels. Deze kunnen op of aan (vracht)auto’s en tractors worden gemonteerd. Het materieel wordt overkapt opgeslagen op bij de zoutloods aan de Kolenbranderstraat.

Er wordt gebruik gemaakt van eigen gemeentelijke voertuigen. Daarbij worden nog twee vrachtwagens en twee traktoren ingehuurd voor de gladheidbestrijding. Er wordt onderzocht of de twee routes die de vrachtwagens rijden kunnen worden vervangen door vier routes die met eigen gemeentelijke auto’s kunnen worden gestrooid.

4.3.2 Personeel

De strooiploeg bestaat uit 20 medewerkers die om de week oproepbaar zijn. Het strooiseizoen loopt in principe van 2 november 2020 t/m 5 april 2021. Als de temperatuur onder de 4 ºC komt, wordt eerder gestart/ langer doorgegaan.

De inzet per strooiactie bestaat uit 10 personen (7 medewerkers voor de routes, 2 voor de handstrooilocaties en een coördinator). Daarnaast is er een aantal medewerkers van Wijkbeheer en Reiniging die ingezet kunnen worden tijdens sneeuwval of ijzel, onder normale werktijden of indien nodig in het weekend.

De consignatieregeling uit de Arbeidstijdenwet biedt ruimere mogelijkheden voor nachtelijke arbeid. Bij een langdurige strooiactie (bijvoorbeeld bij zware sneeuwval of ijzel) kan het echter nodig zijn de ploeg af te lossen.

Het gladheidrooster is op dit moment ingevuld met eigen medewerkers en inhuur personeel. Eigen medewerkers in de buitendienst worden sinds kort aangenomen met de afspraak mee te draaien in het gladheidsrooster. Zij worden hiervoor dit seizoen ingewerkt. Daardoor is de bezetting van de strooiploeg geborgd en is inhuur van medewerkers op termijn niet meer nodig.

Mochten er onverhoopt zieken zijn, dan kan de dienst worden overgenomen door medewerkers die de andere week dienst zouden hebben. Als er erg veel zieken zijn, bijvoorbeeld door een nieuwe uitbraak van het Coronavirus, zullen prioriteiten moeten worden gesteld. Eerste aandacht gaat uit naar de wegen vanuit de hulpdienstenposten naar grotere wegen en doorgaande fietspaden. Mocht dit onverhoopt aan de orde zijn, zal hierover duidelijk worden gecommuniceerd.

Op de zoutloods zijn maatregelen getroffen om de verspreiding van het Coronavirus tegen te gaan.

4.3.3 Toekomstige uitbreidingen

Uitbreidingen van woonwijken, bedrijventerreinen of een uitbreiding van het fietspadennet worden opgenomen in de strooiroutes. Daardoor worden de routes steeds iets langer. Om de routes binnen 2 uur te kunnen blijven strooien, mogen de routes niet te lang worden. Dan moeten extra routes worden toegevoegd, waarvoor extra strooiers en sneeuwschuivers moeten worden aangeschaft. Op korte termijn is dit nog niet aan de orde in Ridderkerk. Als over 7 jaar Nieuw Reijerwaard in beheer van de gemeente komt zal dit wel aan de orde zijn.

Om duidelijkheid te geven over de verantwoordelijkheden van de gemeente én van de weggebruikers, is het belangrijk om te communiceren met inwoners en ondernemers.

Op de gemeentelijke website wordt informatie gegeven over het strooibeleid. Er is aangegeven wanneer er wordt gestrooid, waar wel en waar niet. Er wordt gewerkt aan het digitaal toegankelijk maken van de kaart met strooiroutes. Het gladheidbestrijdingsplan wordt na vaststelling gepubliceerd op officielebekendmakingen.nl.

Een strooiactie wordt kenbaar gemaakt via Twitter. De gladheidcoördinator stuurt via het gemeenteaccount een Twitterbericht als er wordt gestart met strooien en stuurt nogmaals een bericht als de strooiactie er op zit.

Als er een periode van langdurige gladheid wordt verwacht, wordt er ook gecommuniceerd via een publicatie in de Blauwkai.

In de communicatie wordt benadrukt dat de weggebruiker altijd zelf de verantwoordelijkheid behoudt door het weggedrag aan te passen aan de (plaatselijke) omstandigheden.

Aangezien het voor de gemeente ondoenlijk is alle trottoirs in de gemeente sneeuwvrij te houden, worden bewoners gestimuleerd dit zelf te doen. Dit gebeurt door middel van het gratis beschikbaar stellen van strooizout. De inwoners van Ridderkerk kunnen tegen inlevering van een bon uit de Blauwkai één zakje strooizout (10 kg) gratis ophalen bij Zand en Grindhandel de Jong, Haven 20. Zout ophalen kan op werkdagen tussen 09.00 uur en 12.00 uur. Als een periode van sneeuw wordt verwacht, wordt de bon in de Blauwkai gepubliceerd.