Verordening woon- en bedrijfsschepen 2005

Deze verordening heeft betrekking op woon- en bedrijfsschepen die ligplaats hebben binnen de gemeente Rotterdam. Tot op heden waren de regels ten aanzien van woon- en bedrijfsschepen opgenomen in het besluit van de raad van 31 mei 1990 tot vaststelling van de Verordening op woonschepen en bedrijfsschepen.

De belangrijkste aanleiding voor de herziening is de noodzaak te komen tot eenduidige regels ten aanzien van woon- en bedrijfsschepen en actualisering van de oude verordening uit 1990.

De onderhavige verordening wordt in zijn geheel opnieuw vastgesteld. In de artikelsgewijze toelichting wordt nader ingegaan op onder meer de redactionele wijzigingen.

In de verordening is het artikel ‘Toezicht op de naleving’, het artikel ‘Binnentreding’ en het artikel ‘Strafbepaling’ geschrapt. Omdat beide zaken reeds in de wet zijn geregeld (Algemene Wet Bestuursrecht en Algemene wet op het binnentreden), kunnen beide artikelen achterwege worden gelaten.

Getracht is de met deze verordening samenhangende regelgeving op meer overzichtelijke wijze weer te geven. Alle afzonderlijke aanwijzingsbesluiten van ligplaatsen binnen de gemeente zijn opgenomen in een door het college vast te stellen aanwijzingsbesluit. De bevoegdheid hiertoe is vastgelegd in de deze verordening.

In verband met deze verordening wordt tevens het Integraal mandaat- en volmachtbesluit aangepast.

In verband met het feit dat de haven van Rotterdam eerst en vooral is bestemd voor de actieve beroepsvaart en in verband met de ordening van de haven, is een terughoudend beleid inzake de afgifte van vergunningen voor bedrijfsschepen gevoerd. Bedrijfsschepen nemen een ligplaats in van een schip dat wordt gebruikt voor het vervoer van goederen of personen of dat anderszins beroepsmatig vaart. Om die reden is tot op heden slechts een beperkt aantal vergunningen aan bedrijfsschepen verstrekt. Met de verzelfstandiging van het voormalige Gemeentelijke Havenbedrijf worden door haar geen vergunningen meer verstrekt, maar worden afzonderlijke ligplaatsovereenkomsten afgesloten.

Ook nu wenst het gemeentebestuur terughoudend om te gaan met de uitgifte van vergunningen voor bedrijfsschepen. De gemeente wil haar havens vooral beschikbaar houden voor varende vaartuigen, opdat de levendigheid in deze havens wordt bevorderd. Momenteel wordt bezien of het uitgifte stelsel voor bedrijfsschepen geprivatiseerd kan worden.

De in onderdeel a opgenomen definitie van woonschip is overgenomen uit de Huisvestingswet. De zogenoemde historische vaartuigen, zoals bedoeld in de Aanwijzing ligplaatsen historische vaartuigen, vallen niet onder het begrip woonschip.

Aan de definities is het begrip ‘varende woonboot’ toegevoegd. Deze toevoeging is gemaakt om het mogelijk te maken om in de aan de maasgelegen havens ook gedeelten aan te kunnen wijzen als ligplaats voor woonboten. Deze locaties worden echter uitsluitend geschikt geacht voor varende woonschepen. Onder 'bedrijfsschip' wordt volgens onderdeel b verstaan: een schip, niet zijnde een woonschip, dat wordt gebezigd of is bestemd voor doeleinden waarvan de aard niet gebonden is aan het gebruik van een schip. De bedrijfsactiviteit die plaatsvindt aan boord zou derhalve eveneens aan de wal kunnen plaatsvinden. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan een restaurant op een schip of een museumschip. Het schip wordt niet gebruikt voor het vervoer van goederen of personen, dan wel voor andere doeleinden ten behoeve waarvan met het schip gevaren wordt. In onderdeel c is bepaald dat onder de 'houder van een schip' wordt verstaan: de eigenaar of de gebruiker van een schip. Deze verordening richt zich in de eerste plaats op de eigenaren van woon- en bedrijfsschepen. Indien echter niet duidelijk is wie de eigenaar van het schip is - hetgeen in de praktijk kan voorkomen - kan ook de gebruiker (bijvoorbeeld de huurder) worden aangesproken.

Aangezien woonschepen allemaal dezelfde bestemming hebben - het wonen - is het uit oogpunt van helderheid voor de bewoners en andere belanghebbenden wenselijk bij voorbaat gedeelten van de haven aan te wijzen waar het is toegestaan om ligplaats in te nemen met een woonschip. In die gebieden is voor het nemen van ligplaats vervolgens wel een vergunning vereist. Tussen 1986 en 1999 zijn verschillende gebieden aangewezen in een zestal aanwijzingsbesluiten. Ingevolge het vierde lid mogen schippers die sinds 1 november 1990 een ligplaats innemen in een gebied, dat niet door het college is aangewezen, op deze plek wel een ligplaats nemen.

Het college zal, ter uitvoering van de onderhavige verordening en ter bevordering van de overzichtelijkheid, alle tot op heden aangewezen gebieden en bijzondere gebieden in één aanwijzingsbesluit samenvoegen.

Over het aanwijzingsbesluit dient het volgende te worden opgemerkt. Alle in het verleden aangewezen gebieden voor woonboten, zijn in één nieuw aanwijzingsbesluit opgenomen, met uitzondering van de ligplaatsen in de Pelsert- en Lingehaven. Op basis van het in de verordening omschreven overgangsrecht houden de bewoners van deze havens hun oude rechten. Dit geldt tot op het moment de gemeente alternatieve ligplaatsen voor betrokken bewoners kan aanbieden. Dan kunnen nieuwe vergunningen worden verstrekt op basis van de nieuwe verordening en kunnen de oude vergunningen worden ingetrokken.

Een bedrijfsschip mag uitsluitend ligplaats hebben in de haven indien daarvoor een vergunning is afgegeven. Aangezien deze schepen voor sterk uiteenlopende doelstellingen worden gebruikt, dient per schip te worden beoordeeld of het nemen van ligplaats is toegestaan.

Het op voorhand aanwijzen van een gebied voor bedrijfsschepen, zoals bij woonschepen, ligt om die reden niet voor de hand.

Door middel van het verlenen van vergunningen wordt uitvoering gegeven aan het ligplaatsenbeleid met betrekking tot woon- en bedrijfsschepen.

Een aanvraag om een vergunning kan ingediend worden bij het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam, op een daartoe bestemd formulier.

Van geval tot geval kan bij de aanvraag om een vergunning worden beoordeeld of het nemen van ligplaats met een schip is toegestaan en indien nodig kunnen hieraan voorschriften of beperkingen worden verbonden.

Het gaat hier bijvoorbeeld om de omvang van de in te nemen ligplaats en het al dan niet gebruiken van de walkant.

Verder kunnen er onder meer eisen worden gesteld het varend vermogen van het schip, aan de periode waarop wordt afgemeerd en aan de brandveiligheid van het schip. Naast lengte en breedte kunnen er beperkingen ten aanzien van hoogte en diepgang van het schip worden gesteld. Dit heeft ondermeer te maken met de bevaarbaarheid van de vaarweg en de kwantitatieve eisen van het waterbeheer. Daarnaast kunnen om stedenbouwkundig/planologische redenen beperkingen opgelegd aan de afmetingen van een schip.

Aan het uiterlijk van woon- of bedrijfsschepen zullen in beginsel geen eisen worden gesteld. Alleen indien een schip ligt in een beschermd stadsgezicht (op grond van artikel 35 van de Monumentenwet) of in een zogenaamd bijzonder welstandsgebied, zoals omschreven in de Koepelnota Welstand, kunnen vooraf eisen gesteld worden aan het uiterlijk. Hiervoor zullen dan criteria worden geformuleerd in het kader van de Koepelnota Welstand Rotterdam.

Daarnaast kan zich de situatie voordoen dat het uiterlijk van een schip een erg rommelige indruk maakt, dan wel in ernstige mate is of wordt verwaarloosd. Voorbeelden hiervan zijn ernstige vormen van afbladdering van verf, van roestvorming, van materiaalverwaarlozing of armoedig materiaalgebruik. Het spreekt voor zich dat hiervoor geen absoluut criterium kan worden gegeven, maar dat deze situaties gerelateerd dienen te worden aan hetgeen gebruikelijk is in de omgeving van het desbetreffende schip. In de vergunning zal een voorschrift worden opgenomen dat een schip goed onderhouden dient te worden. Indien een vergunninghouder zich hieraan niet houdt, bestaat er voor de gemeente als vergunningverlener een mogelijkheid de vergunninghouder hierop aan te spreken en zonodig de vergunning op basis van artikel 8, tweede lid onder a van deze verordening, in te trekken.

In artikel 8 is een aantal gronden opgenomen op basis waarvan de afgifte van een vergunning voor een woonschip of een bedrijfsschip kan worden geweigerd. Tevens bevat dit artikel een aantal wijzigings- en intrekkingsgronden.

De veiligheid en de orde spelen in dit kader een grote rol. Indien naar het oordeel van de bevoegde autoriteiten de veiligheid van het schip of de omgeving of de veiligheid of orde van de haven in het geding is, zal de vergunning niet worden afgegeven of - zo nodig - worden ingetrokken. In het eerste lid, onder d, is onder meer bepaald dat de afgifte van een vergunning kan worden geweigerd indien het uiterlijk van het schip afbreuk doet aan het aanzien van de gemeente. In het tweede lid is bepaald dat een vergunning voor een bedrijfsschip tevens wordt geweigerd indien de activiteit die aan boord wordt (of zal worden) uitgeoefend geen relatie heeft met de actieve beroepsvaart. Deze bepaling hangt samen met het in onderdeel c uiteengezette beleid ten aanzien van bedrijfsschepen. Vanzelfsprekend zal bij het hanteren van de in dit artikel opgenomen bevoegdheden een zorgvuldige belangenafweging dienen plaats te vinden.