Nadere regels 'stimulering elektrificering rondvaartboten gemeente Steenwijkerland'

Toelichting

Algemeen

De gemeente Steenwijkerland wil in het kader van het duurzaamheidbeleid, maar ook ter versterking van de kwaliteit van het toeristisch product, het elektrisch varen verder stimuleren. Al jaren is er de verplichting voor verhuurbootjes om elektrisch aangedreven te varen.

Een volgende stap is het elektrisch maken van de rondvaartboten. De gemeente hanteert een vergunningensysteem voor deze sector. Er zijn 108 vergunningen verstrekt, het overgrote deel in en rondom Giethoorn. Voor dit gebied is een maximum aan het aantal uit te geven vergunningen gebonden. De vergunningen zijn uitgegeven op basis van de gemeentelijke vaarverordening. Daarin zijn voorwaarden opgenomen waaraan de rondvaartondernemers en -boten moeten voldoen. Onder de vergunde rondvaartboten is ook een categorie rondvaartboten die gekenschetst moet worden als salonboten. Het gaat om in totaal 4 vergunde boten. Gezien het feit dat het hier toch om een heel ander type rondvaartboot gaat dat veel groter is, meer passagiers aan boord kan hebben en derhalve een groter motorvermogen nodig heeft is een elektrische aandrijving minder voor de hand liggend. Om die reden worden ze buiten de werking van deze regeling gehouden.

De gemeente wil bevorderen dat alle overige vergunde rondvaartboten elektrisch worden aangedreven. Dat moet bijvoorkeur -en zeker in eerste instantie- door stimulerende maatregelen: informeren, overtuigen en financieel ondersteunen.

De activiteit wordt nu opgepakt omdat er de overtuiging is dat de uitvoering een grote kans van slagen heeft. Was tot voor kort bij de rondvaartondernemers de opvatting dat de stand van de techniek onvoldoende bedrijfszekerheid kon bieden voor de elektrische rondvaartboot, dat beeld is recent bijgesteld. Door ondersteuning van Leader+ Noordwest Overijssel is er in 2008 een prototype van een elektrisch aangedreven boot gebouwd door scheepswerf Scheur in Giethoorn, in samenwerking met Arka elektrische installaties, die overtuigend heeft aangetoond dat er een uitstekende boot-motorcombinatie gebouwd kan worden. Technische randvoorwaarden zijn o.m.:

• -

  capaciteit voor maximaal 60 personen

• -

  ruimtevoor voldoende accu’s

• -

  totale gewicht mag niet leiden tot teveel diepgang

• -

  bestuurbaarheid (veiligheid)

• -

  technische bedrijfszekerheid (storingsgevoeligheid)

Deze voorwaarden stellen bijzondere eisen aan het ontwerp van de boot die uiterlijk niet zichtbaar afwijkt van de bestaande boten, maar in technische zin wel anders is geconstrueerd.

Het prototype van de boot wordt momenteel door diverse rondvaartondernemers getest. De reacties zijn positief. Ook andere leveranciers hebben aangegeven een goede en bedrijfszekere boot te kunnen aanbieden. Dat maakt dat de rondvaartondernemers nu gerichte investeringsplannen kunnen maken om de slag naar het elektrisch varen te kunnen maken. Er zijn verschillende aanbieders die hierin kunnen voorzien. Dit zal echter voor de rondvaartondernemers wel leiden tot forse investeringen die uit bedrijfseconomisch oogpunt niet vanzelfsprekend zijn. Deze regeling is bedoeld om deze ondernemers in dat opzicht een steuntje in de rug te geven.

De regeling is bedoeld om rondvaartboten elektrisch te laten varen. Daarmee worden ze schoner en stiller. Nu zullen er zeker andere aandrijvingtechnieken voor boten zijn waarmee ook een schonere en stillere situatie kan worden gecreëerd. Met name de nieuwste generatie dieselmotoren leveren goede prestaties als het gaat om deze emissies. Toch is deze regeling niet bedoeld en beschikbaar voor andere aandrijftechnieken. Het elektrisch varen heeft als specifiek voordeel dat er in het gebied waar de boten varen helemaal geen emissies plaats vinden. Dat is de eindsituatie die wordt voorgestaan.

In veel gevallen zullen de elektrisch aangedreven rondvaarboten de elektriciteit betrekken uit het elektriciteitsnetwerk. Deze regeling voorziet er in dat technische aanpassingen in de elektriciteitsvoorziening van het bedrijfspand van het rondvaartbedrijf, als gevolg van de invoering van het elektrisch laden, als subsidiabele kosten kunnen worden aangemerkt. Aan de subsidietoekenning wordt dan wel de voorwaarde verbonden dat de rondvaartondernemers voor deze stroom een contract sluit met de stroomleverancier voor groene stroom.

Recent zijn er echter ook ontwikkelingen dat rondvaartbedrijven de elektriciteitsopwekking willen regelen via andere duurzame vormen van duurzame energie zoals bijvoorbeeld zonnecollectoren. Ook de kosten voor deze aanpassingen zullen binnen deze regeling subsidiabel worden gesteld. Voorwaarde daarbij is echter dat deze maatregelen geen bezwaren mogen oproepen vanuit ander gemeentelijke beleid zoals bijvoorbeeld de ruimtelijke ordening of andere regels zoals van de scheepvaartinspectie.

Artikelsgewijs toelichting

Artikel 1

De eerste drie genoemde begrippen zijn overgenomen uit de ‘Vaarverordening Steenwijkerland 2006’. Daarmee is ten aanzien van de reikwijdte en doelgroepbepaling waarop deze nadere regels van toepassing zijn een directe aansluiting gemaakt met deze verordening.

Artikel 2

Deze ‘nadere regels’ zijn van toepassing op de drie genoemde subsidiabele activiteiten waarvoor het college een subsidie kan toekennen.

Tot de onder a. genoemde kosten kunnen kosten gerekend worden voor het nieuw bouwen van een rondvaartboot of het aanpassen van een bestaande rondvaartboot ten behoeve van het elektrisch varen. Het referentiepunt voor deze regeling is daarbij het pilotproject. De ervaring leert dat de elektrische aandrijving specifieke technische eisen stelt aan de boot. Deze kosten zullen daarom als subsidiabel worden aangemerkt. Het betreft hier derhalve de kosten van en aan de boot: de boot zelf, de elektromotor en de accu’s.

In dit artikel is ook vastgelegd dat de nieuwe elektrische rondvaartboten de uiterlijke vorm en uitstraling moeten behouden van de streekeigen boten. De huidige boten hebben over het algemeen ook dit karakter. Het streekeigene draagt bij aan de identiteit van het gebied. Het referentiekader voor het bepalen van wat in dit verband als streekeigen moet worden beschouwd kan gevonden worden in het standaardwerk van Gait L. Berk, die in zijn boek ‘De Punter’ (1999) duidelijke uitgangpunten heeft geformuleerd. Specifiek toegespitst op de rondvaartboten zijn in de bijlage bij deze regeling de meest wezenlijke stijlkenmerken genoemd. Burgemeester en wethouders behouden in relatie tot deze regeling het recht om te bepalen in welke mate een aanvraag voldoet aan dit criterium.

De onder b. genoemde kosten zijn bedoeld voor maatregelen die aan de wal getroffen moeten worden ten behoeven van het laden van de accu’s van de rondvaartboten. Te denken valt aan het vergroten van de stroomcapaciteit in het bedrijfspand van het rondvaartbedrijf of maatregelen die nodig zijn om de stroomtoevoer van het bedrijfspand naar de rondvaartboot mogelijk te maken of het toepassen van zonnecollectoren, zowel op het land als op de boot. Dit zal per rondvaartbedrijf veelal maatwerk zijn.

De maatregelen genoemd onder c. zijn bedoeld voor activiteiten die een rondvaartbedrijf wil nemen om bijzondere voorzieningen voor de accu’s te realiseren. Te denken valt aan bijzondere winteropslag of aanschaf van extra accu’s die gedurende de bedrijfsuren tot extra bedrijfszekerheid kunnen leiden zoals het beschikken over wisselende accupakketten. Ook maatregelen die een aantal rondvaartbedrijven samen zouden willen nemen voor extra accucapaciteit kunnen hieronder vallen.

De provincie Overijssel heeft per 1 januari 2010 haar stimuleringsregeling voor de toeristische sector (KITO-regeling) ook opengesteld om bij te dragen in het elektrisch maken van rondvaartboten. Het beschikbare provinciale budget is evenwel dermate beperkt dat lang niet alle rondvaartbedrijven hiervan gebruik kunnen maken. Om te zorgen dat er toch voldoende impulsen zijn om de rondvaartbedrijven enthousiast te krijgen om deze investeringen te doen kan de gemeente aan díe bedrijven een hoger percentage dan de 25 % toekennen. Het percentage kan verhoogd worden naar 40 %. De maximale bijdrage in euro’s zal echter niet hoger zijn.

Artikel 3

In dit artikel wordt aangegeven welke subsidiebijdragen per aanvraag kunnen worden gehonoreerd. Uit de aanvraag zal duidelijk moeten blijken tot welke categorie de opgevoerde kosten behoren. Het college beslist uiteindelijk tot welke kostensoort deze zullen worden gerekend. Verder is vastgelegd dat er per vergunde rondvaartboot een bijdrage kan worden versterkt. Voor elke rondvaartboot dient een afzonderlijke aanvraag ingediend te worden.

Artikel 5

Op de aanvraagprocedure zijn de bepalingen van hoofdstuk 3 van de Algemene subsidieverordening Steenwijkerland 2010 van toepassing, tenzij in dit artikel hiervan wordt afgeweken.

Artikel 7

In dit artikel is vastgelegd aan welke verplichtingen de subsidieontvanger is gehouden. Zo is onder meer bepaald dat na uitvoering van de werkzaamheden controle zal worden uitgevoerd op de verrichte werkzaamheden. De controle wordt uitgevoerd door een handhavingambtenaar van de afdeling Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (VTH) van de gemeente. Ook kan door het college deskundigheid van derden ingeroepen worden. Verder is bepaald dat de rondvaartboot waarvoor subsidie is verleend minimaal 5 jaar door de subsidieontvanger in exploitatie moet worden gehouden binnen de gemeente Steenwijkerland. Deze bepaling is opgenomen als anti-speculatiebeding. De subsidie mag niet als winstneming door verkoop van de boot volgens marktwaarde gaan werken. Verder is bepaald dat de bestaande rondvaartboten die nu met een verbrandingsmotor varen, en waarvan de vergunning overgaat op een nieuwe elektrische rondvaartboot, niet meer in Steenwijkerland als rondvaartboot mogen worden ingezet. De rondvaartondernemer moet bij verkoop via een kettingbeding afdwingen dat de nieuwe eigenaar de boot met verbrandingsmotor niet mag inzetten als rondvaartboot binnen deze gemeente.

Artikel 8

In afwijking van artikel 18 lid 2 van de Algemene subsidieverordening Steenwijkerland 2010, geldt voor deze regeling dat een aanvraag tot vaststelling moet worden voorzien van een einddeclaratie voorzien van op naam gestelde nota’s en betaalbewijzen.

Artikel 9

In dit artikel is de looptijd van de regeling vastgelegd. De regeling is in juli 2010 inwerking getreden. Deze gewijzigde nadere regels treden per 1 januari 2011 in werking. De regeling zal bestaan tot en met 2015. Verwacht wordt dat deze periode toereikend zal zijn om alle rondvaartbedrijven in de gelegenheid te stellen gebruik te maken van deze financiële ondersteuning.

Artikel 10

Indien zich omstandigheden voordoen die aanpassing of intrekking van regeling rechtvaardigen, kan het college hiertoe ten allen tijde besluiten.

Artikel 11 en 12

Deze artikelen behoeven geen nadere toelichting.

Bijlage 1

Kenmerken rondvaartboot Noordwest Overijssel

In zijn oorsprong is de rondvaartboot in Noordwest Overijssel afgeleid van een Gieterse bok.

Kenmerken van de bok:

• 1.

  een rechte vallende stevenbalk

• 2.

  plat vlak met lichte stapeling

• 3.

  zijden bestaand uit slechts twee delen: de kant en het boeisel

• 4.

  lengte/breedte verhouding ca 6:1/5:1

Voor het gebruik als rondvaartboot heeft een aantal aanpassingen plaatsgevonden die in de loop van de tijd zijn uitgegroeid tot dé karakteristieken van een Gieterse rondvaartboot:

• 1.

  een gesloten opbouw bestaande uit een vast voorraam en te openen zijramen

• 2.

  de opbouw bestaat uit blank gelakt eikenhout

• 3.

  de bovenzijde van de opbouw is afgedekt met een –meestal bisonyl- dekzeil en kent dus geen vaste bovenzijde geconstrueerd uit hout, kunststof of metaal

Bij rondvaartboten die geschikt zijn voor vervoer van maximaal 12 personen hoeft er geen sprake te zijn van een opbouw. Deze boten kunnen ook het karakter hebben van een open boot.