Beleidskader Kleinschalig Kamperen bij de boer

Bij de behandeling van het bestemmingsplan Landelijk Gebied Noord is in de commissievergaderingen en de raad gesproken over het al dan niet toestaan van minicampings bij agrarische bedrijven. Discussiepunten waren het aantal kampeerplaatsen en de voorwaarden. Daarover is ook een motie in het kader van het bestemmingsplan aangenomen (zie bijlage 1). Naar aanleiding van deze motie is aan het college verzocht voor de gehele Stichtse Vecht een beleidskader op te stellen voor minicampings (kleinschalig kamperen) bij agrarische bedrijven.

Het kleinschalig kamperen is in Nederland ontstaan als “kamperen bij de boer”. Het gaat veelal om grasland grenzend aan een (voormalig) boerenbedrijf, waarop een beperkt aantal plaatsen voor toercaravans en of tenten is gereserveerd. In de loop van de tijd is het begrip kamperen bij de boer verruimd naar kleinschalig kamperen. Het kleinschalig kamperen wordt gezien als een aparte categorie ten opzichte van een normaal kampeerterrein. Uitgangspunt hierbij is dat het gaat om neveninkomsten voor de exploitant.

3.1 Provinciaal beleid

Het provinciale beleid voor agrarische bedrijven is onder meer weergegeven in de Provinciale Ruimtelijke Structuurvisie en de Provinciale Ruimtelijke Verordening.

‘In de landbouwgebieden is landbouw de hoofdgebruiker, maar vindt ook menging met andere functies plaats. Het beleid voor andere dan agrarische functies is vooral gericht op landschappelijke en recreatieve kwaliteit van deze gebieden en op het realiseren van natuur in groene contourgebieden en van recreatie in recreatiezones. De blijvende landbouw mag in haar functioneren geen hinder ondervinden van de natuur- en recreatieontwikkeling in deze gebieden.

In de landbouwgebieden bieden we agrariërs ruimte voor verbreding en innovatie (waaronder ook productie van duurzame energie). Het gaat ons hierbij om activiteiten die in belang zijn van de landbouw zelf en van haar functie voor het omringende gebied. Andere agrarische ondernemers mogen geen hinder ondervinden van de verbredingstak. We vinden het belangrijk dat de nevenactiviteit ondergeschikt blijft aan de agrarische hoofdfunctie en in hoofdzaak plaats vindt binnen de bestaande bebouwing’.

Specifieke eisen ten aanzien van kleinschalig kamperen worden in de PRS niet genoemd.

Zie ook de reactie van de provincie en LTO en VV Gooi en Vechtstreek in bijlage 3.

3.2 Gemeentelijk beleid

3.2.1 Beleid toerisme en recreatie

In het kader van het programma economie is het volgende benoemd ten aanzien van nevenactiviteiten voor het buitengebied:

‘Uitwerken van mogelijkheden voor vernieuwen en verbreden van de economie in het buitengebied. Onderzoek naar functionele inpasbaarheid van niet-agrarische economische functies in het buitengebied zonder primaire landbouw te beperken. (o.a. economische functies in vrijgekomen voormalige agrarische panden, zonering recreatie & toerisme)’

Daarnaast is in het toeristisch beleid het verhogen van de verblijfscapaciteit een speerpunt. Voor het Veenweidegebied is specifiek aangegeven dat wij positief staan tegenover agrotoerisme en de uitbreiding van het aantal boerencampings.

3.2.2 Beleid bestemmingsplannen

In de verschillende bestemmingsplannen zitten verschillende regelingen waarbij het college met een afwijkingsbevoegdheid kleinschalig kamperen kan toestaan. Een deel van de bestemmingsplannen gaat uit van een afwijkingsbevoegdheid voor maximaal 15 kampeerplekken en een deel van 25 kampeerplekken. Ook de voorwaarden waaronder de kampeerplekken zijn toegestaan en de maximale oppervlakte maat van de camping verschillen. Enkel in bestemmingsplan Rondom de Vecht en Landelijk Gebied West is een afstandseis opgenomen van 1000 meter afstand tussen de verschillende kampeerterreinen. In bijlage 2 is een overzicht van de verschillende bestemmingsplanregelingen opgenomen.

In Stichtse Vecht zijn 4 minicampings, waarvan 2 bij een agrarisch bedrijf:

• camping Doornebal, Zandpad 20 Nieuwersluis. Deze camping behoort bij een agrarisch bedrijf (25 plekken);

• camping Hazeveld, Laag Nieuwkoop 36 Kockengen. Deze camping behoort bij een agrarisch bedrijf (25 plekken);

• camping Onder de Panne, Portengen 81, 3628 EC Kockengen. Deze camping behoort niet bij een agrarisch bedrijf;

• camping Stoutesteyn, Bloklaan 22, Loenen aan de Vecht. Deze camping maakt onderdeel uit van Recreatiecentrum Mijnden.

Afgelopen jaren is er 1 aanvraag voor een minicamping binnengekomen. Dit betreft Oukoop 46 in Nieuwer Ter Aar. De aanvraag betreft 15 plekken bij een agrarisch loonbedrijf.

1. Minicampings toestaan bij agrarische bedrijven

Door agrariërs nevenactiviteiten toe te staan wordt de agrariërs een bron van neveninkomsten geboden. Daarnaast is het voor recreanten juist een meerwaarde om bij een boerderij te kunnen overnachten. Het toestaan van nevenfuncties bij agrarische bedrijven dient derhalve 2 doelen: het behouden van de agrarische sector en het toerisme en recreatie in Stichtse Vecht bevorderen.

2. Eenduidige regels geldend voor gehele Stichtse Vecht

In de vigerende bestemmingsplannen in Stichste vecht zitten verschillende regelingen met betrekking tot kleinschalig kamperen (zie bijlage 2). Uitgangspunt voor dit toetsingskader is dat de regels voor het gehele gebied van Stichtse Vecht gelijk zijn.

3. Kwaliteit van het landschap behouden

Het karakter van het landelijk gebied dient zoveel mogelijk behouden te blijven. De kwaliteit van het landelijk gebied en het behoud van het agrarische karakter staat voorop. Om versnippering te voorkomen is het gewenst het kampeerterrein in of aangrenzend aan het agrarisch bouwvlak te realiseren. Een groene omzoming van het terrein heeft hierbij de voorkeur om de landschappelijke waarden zo min mogelijk te verstoren.

4. Geen jaarrond bezetting kampeerterrein

Kleinschalig kamperen is een vorm van medegebruik, waarbij de gebruikers te gast zijn in het landschap. Een bezetting van het kampeerterrein jaarrond is niet gewenst. Ook het stallen van kampeermiddelen het jaar rond is niet gewenst.

5. Geen hinder voor naastgelegen woningen / bedrijven

Voorop staat dat de minicamping geen hinder mag veroorzaken voor naastgelegen woningen of bedrijven. Op basis van de VNG-brochure “Bedrijven en Milieuzonering”geldt een richtafstand van 50 meter ten opzichte van woningen van derden. Daarnaast dienen omliggende bedrijven niet te worden beperkt in hun bedrijfsuitoefening door de camping.

6. De recreatieve mogelijkheden van het landelijk gebied vergroten

In het verleden was op basis van de Wet openluchtrecreatie met name kampeerterreinen tot 15 plekken toegestaan bij agrarische bedrijven. De vertegenwoordigende organisaties (de Vereniging van Kampeerboeren Nederland (VeKaBo) en de Stichting Vrije Recreatie (SVR) pleiten in het algemeen voor een maximum van 25 plaatsen. Daarbij worden de volgende argumenten genoemd:

• Een uitbreiding naar 25 plaatsen is nodig om minicampings exploitabel te houden. Zeker wanneer men de kwaliteit van de minicamping wil verhogen, bijvoorbeeld op het gebied van duurzaamheid, zijn hogere inkomsten vereist.

• In de praktijk zal slechts beperkt sprake zijn van een volledige bezetting van de 25 kampeerplaatsen. Dit zal bijvoorbeeld het geval zijn bij piekmomenten (Hemelvaart / Pinksteren).

7. Cultuurhistorische waarden, natuurwaarden en landschapswaarden mogen niet worden aangetast

Voor gebieden met deze waarden zal onderzoek moeten worden uitgevoerd wat aantoont dat deze waarden niet worden aangetast. Indien sprake is van natuurwaarden dient een flora en faunaonderzoek te worden uitgevoerd, waarbij aandacht wordt gegeven aan de te verwachte beschermde soorten binnen het plangebied en de vraag of de gewenste ontwikkeling een negatief effect op deze soorten kan hebben.

8. Onderscheid in minicampings tot 15 plekken en tot 25 plekken

Het grondgebied en het landschap in Stichtse Vecht is divers. In niet alle situaties kunnen daarom dezelfde voorwaarden gelden. Met name voor minicampings met een omvang van meer dan 15 plekken kan het zijn dat de impact op de natuur, het landschap en de omgeving te groot is.

De in de vorige paragraaf genoemde uitgangspunten zijn vertaald in een aantal regels die bij recht zullen worden toegestaan in de bestemmingsplannen:

a. het aantal kampeerplekken bij een agrarisch bouwvlak bedraagt maximaal 15 plekken;

b. de sanitaire voorzieningen en dergelijke vinden plaats in bestaande bebouwing.

c. de maximale oppervlakte van het kampeerterrein mag niet meer dan 1500 m2 bedragen;

d. het kleinschalig kampeerterrein mag zowel binnen als direct aansluitend aaneengesloten aan het bouwvlak worden gesitueerd;

e. de kampeermiddelen bezitten een niet-permanent karakter (tenten, toercaravans, campers en dergelijke);

f. permanente bewoning of huisvesting is niet toegestaan;

g. kleinschalig kamperen is uitsluitend toegestaan in de periode 15 maart tot en met 31 oktober. Buiten deze periode mogen er geen kampeermiddelen op het terrein meer aanwezig zijn;

h. de afstand van kampeermiddelen tot geluidsgevoelige bestemmingen bedraagt ten minste 50 m;

i. de kampeeractiviteiten mogen niet noodzaken tot aanpassing of verharding van de openbare infrastructuur en de parkeerplaatsen moeten op eigen terrein worden opgelost;

j. er wordt een beplantingsplan overlegd ten behoeven van een goede landschappelijke inpassing waarbij in elk geval sprake moet zijn van een groene omzoming;

k. indien de locatie is gelegen in een bestemming ‘agrarisch met natuur en/ of cultuurhistorische waarden’ dient te worden aangetoond dat de bestaande cultuurhistorische en natuurwaarden niet worden aangetast;

l. kleinschalig kamperen dient te worden beëindigd indien het agrarisch bedrijf de agrarische bedrijfsactiviteiten heeft beëindigd;

m. geen kantine-, sport-, winkel- en horeca-activiteiten;

n. cumulatie met andere kleinschalige kampeerterreinen en/of reguliere campings is niet toegestaan.

Daarnaast zijn de volgende regels geformuleerd welke met een afwijkingsbevoegdheid voor het college zijn toegestaan. Daarbij dienen ook de bovenstaande punten d t/m k in acht te worden genomen.

a. Het aantal kampeerplekken bij een agrarisch bouwvlak bedraagt maximaal 25 plaatsen, indien dit geen Natura 2000 of EHS gebied is.

b. De sanitaire voorzieningen en dergelijke vinden plaats in bestaande bebouwing. Nieuwbouw is alleen mogelijk indien minimaal eenzelfde oppervlakte aan bebouwing wordt afgebroken.

c. De maximale oppervlakte van het kampeerterrein mag niet meer dan 2500 m2 bedragen.

d. De publiek- en / of verkeersaantrekkende werking van het kampeerterrein in verhouding staat tot de capaciteit van de betrokken weg.

e. Er dient een beheerplan te worden overlegd en te worden goedgekeurd door de gemeente.

• Geen afstandseisen tussen minicampings

In het toetsingskader is geen afstandseis opgenomen tussen verschillende mini-campings. De gedachte hierbij is dat een kwalitatief juiste landschappelijke inpassing prevaleert. Er kunnen ruimtelijke situaties zijn waarin het juist gewenst is dat de campings dicht bij elkaar worden gesitueerd om extra versnippering in het landschap te voorkomen. Per situatie zal daarom bekeken moeten worden hoe de camping in het landschap kan worden ingepast (maatwerk).

• Geen maximum aantal minicampings

In de gemeente zijn 5 minicampings aanwezig. Het aantal aanvragen afgelopen jaren was minimaal. Het beleid van de gemeente is om de verblijfscapaciteit te vergroten. Daarom is het niet gewenst om het aantal minicampings te maximaliseren.

De bovenstaande regeling zal in de komende jaren worden doorgevoerd in de bestemmingsplannen. Ingediende aanvragen zullen worden getoetst aan dit toetsingskader en indien nodig zal hiervoor een aparte planologische procedure voor worden gevoerd. Gelet op het beperkte aantal aanwezige mini-campings en het beperkte aantal aanvragen is het niet de verwachting dat er meerdere aanvragen en /of procedures per jaar voor gevoerd.