Verordening individuele studietoeslag WIHW 2016

Ondertekening

Toelichting

Algemene toelichting

De Invoeringswet Participatiewet introduceert een studieregeling in de Participatiewet: de individuele studietoeslag. Hiermee krijgt het college de mogelijkheid mensen, van wie is vastgesteld dat ze niet in staat zijn het minimumloon te verdienen, en personen met een medische urenbeperking een individuele studietoeslag te verstrekken als ze studeren. Het afronden van een studie versterkt de positie op de arbeidsmarkt. Een diploma is een bewijs tegenover werkgevers dat iemand gemotiveerd is en veel in zijn mars heeft.

Mensen met een arbeidshandicap hebben volgens de regering een extra steuntje in de rug nodig als het gaat om studeren. Voor hen is de drempel om te lenen een stuk hoger, omdat de kans op een baan later lager is. Een studieregeling stimuleert mensen om toch de stap te zetten om naar school te gaan of een studie te gaan volgen. Ook biedt het een financiële compensatie voor het feit dat het voor deze groep vaak moeilijk is om de studie te combineren met een bijbaan (TK 2013-2014, 33 161, nr. 125, p. 2).

De individuele studietoeslag moet worden aangemerkt als een vorm van bijzondere bijstand (artikel 5, onderdeel d, van de Participatiewet). De individuele studietoeslag is niet gerelateerd aan bepaalde kosten. Het is een inkomensondersteunende maatregel voor mensen van wie is vastgesteld dat ze niet in staat zijn het minimumloon te verdienen.

Verordeningsplicht

De Invoeringswet Participatiewet legt de gemeenteraad de verplichting op in een verordening regels vast te stellen over het verlenen van een individuele studietoeslag. Deze verordeningsopdracht is neergelegd in artikel 8, eerste lid, onderdeel c, van de Participatiewet. De regels moeten in ieder geval betrekking hebben op de hoogte en de frequentie van de betaling van de individuele studietoeslag (artikel 8, derde lid, van de Participatiewet).

Discretionaire bevoegdheid Het verlenen van een individuele studietoeslag is een discretionaire bevoegdheid van het college. Dit betekent dat het college aan personen die voldoen aan de voorwaarden van artikel 36b, eerste lid, van de Participatiewet, een individuele studietoeslag kan toekennen, maar hiertoe niet is gehouden. Het colege bestuur kan in beleidsregels aangeven of bepaalde groepen niet in aanmerking komen voor een studietoeslag. Het college kan in plaats daarvan - en in aanvulling op artikel 36b, eerste lid, van de Participatiewet - in beleidsregels aangeven wie, wanneer en op grond van welke nadere voorwaarden recht heeft op een individuele studietoeslag.

Voorwaarden individuele studietoeslag

Een persoon die behoort tot de doelgroep voor ondersteuning bij de arbeidsinschakeling als bedoeld in artikel 7, eerste lid, onderdeel a, van de Participatiewet kan een aanvraag indienen voor een individuele studietoeslag. Artikel 36b, eerste lid, van de Participatiewet spreekt overigens zowel over verzoek als aanvraag. Het college kan op een dergelijk verzoek – gelet op de individuele omstandigheden van een persoon - een individuele studietoeslag verlenen. Hiervoor is vereist dat deze persoon op de datum van de aanvraag:

- 

18 jaar of ouder is;

- 

recht heeft op studiefinanciering op grond van de Wet studiefinanciering 2000 of recht heeft op een tegemoetkoming op grond van hoofdstuk 4 van de Wet tegemoetkoming onderwijsbijdrage en schoolkosten;

- 

geen in aanmerking te nemen vermogen als bedoeld in artikel 34 van de Participatiewet ; - een persoon is van wie is vastgesteld dat hij niet in staat is tot het verdienen van het wettelijk minimumloon, doch wel mogelijkheden tot arbeidsparticipatie heeft.

Dat een persoon recht moet hebben op studiefinanciering of een WTOS-tegemoetkoming, betekent niet dat deze persoon ook daadwerkelijk studiefinanciering of een tegemoetkoming moet ontvangen. Het recht op studiefinanciering bestaat, afhankelijk van iemands gekozen opleiding, leeftijd en inkomen. Of van dit recht gebruik gemaakt wordt is niet in de Participatiewet geregeld en is geen vereiste voor het ontvangen van een individuele studietoeslag op grond van de Participatiewet. Voor het recht op een individuele studietoeslag is het dan ook voldoende dat een persoon recht heeft op studiefinanciering of een tegemoetkoming. De persoon zal - als aanvrager van de toeslag - aannemelijk moeten maken dat hij recht op studiefinanciering of een tegemoetkoming heeft, bijvoorbeeld door een beschikking van DUO of door een bewijs van inschrijving bij een bepaalde opleiding te overleggen.

De artikelen 12, 43, 49 en 52 van de Participatiewet zijn niet van toepassing bij verlening van de individuele studietoeslag (artikel 36b, tweede lid, van de Participatiewet). De aanvraag moet worden ingediend bij het college. Een individuele studietoeslag kan niet als lening worden verstrekt als een persoon met de studietoeslag schulden wil aflossen. Artikel 49 van de Participatiewet is namelijk niet van toepassing op de individuele studietoeslag (artikel 36b, tweede lid, van de Participatiewet). Ook artikel 52 van de Participatiewet is niet van toepassing op de individuele studietoeslag (artikel 36b, tweede lid, van de Participatiewet). Dit maakt dat de individuele studietoeslag niet kan worden verstrekt in de vorm van een voorschot.

Artikelsgewijze toelichting

Artikel 1. Indienen verzoek 

Een verzoek om een individuele studietoeslag kan worden ingediend door personen als bedoeld in artikel 7, eerste lid, onderdeel a, van de Participatiewet. Dit betreft personen die het college ondersteunt bij arbeidsinschakeling:

-  personen die algemene bijstand ontvangen;

-  personen als bedoeld in de artikelen 34a, vijfde lid, onderdelen b en c, 35, vierde lid, onderdelen b en c, en 36, derde lid, onderdelen b en c, van de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen tot het moment dat het inkomen uit arbeid in dienstbetrekking gedurende twee aaneengesloten jaren ten minste het minimumloon bedraagt en ten behoeve van die persoon in die twee jaren geen loonkostensubsidie als bedoeld in artikel 10d is verleend;

-  personen als bedoeld in artikel 10, tweede lid, van de Participatiewet;

-  personen met een nabestaanden- of wezen uitkering op grond van de Algemene nabestaandenwet;

-  personen met een uitkering op grond van de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers,

-  personen met een uitkering op grond van de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen, en.

-  niet-uitkeringsgerechtigden.

Ook personen met een medische urenbeperking behoren tot de doelgroep.

Het college kan aan deze personen, op een daartoe strekkend verzoek, een individuele studietoeslag verlenen (artikel 36b, eerste lid, van de Participatiewet). Een persoon dient op datum van de aanvraag aan de voorwaarden te voldoen zoals genoemd in artikel 36b, eerste lid, van de Participatiewet. Onder aanvraag wordt verstaan: een verzoek van een persoon, een besluit te nemen (artikel 1:3, derde lid, van de Awb). Een aanvraag dient in beginsel schriftelijk te worden ingediend (artikel 4:1 van de Awb).

Om onduidelijkheid te voorkomen omtrent de wijze waarop het verzoek als bedoeld in artikel 36b, eerste lid, van de Participatiewet moet worden ingediend, bepaalt artikel 1 van deze verordening dat het verzoek moet worden gedaan middels een door het college vastgesteld formulier. Een verzoek wordt dan gezien als een aanvraag zoals bedoeld in afdeling 4.1.1 van de Awb. Het gaat dan om een schriftelijke aanvraag (artikel 4:1 van de Awb) die wordt ondertekend door de aanvrager en ten minste de naam en het adres van de aanvrager bevat, de dagtekening en een aanduiding van de beschikking die wordt gevraagd (artikel 4:2, eerste lid, van de Awb). De aanvrager verschaft ook de gegevens en bescheiden die voor de beslissing op de aanvraag nodig zijn en waarover hij redelijkerwijs de beschikking kan krijgen (artikel 4:2, tweede lid, van de Awb). Een mondeling verzoek kan hiermee dus niet worden aangemerkt als een verzoek om individuele studietoeslag zoals bedoeld in artikel 36b van de Participatiewet.

De individuele studietoeslag is in de Participatiewet opgenomen als tegenhanger van de studieregeling in de Wajong. Omdat personen met een beperking die nog wel arbeidsmogelijkheden hebben vanaf 1 januari 2015 niet meer een Wajonguitkering kan worden toegekend, heeft het kabinet besloten dat die jongeren nu een vergelijkbare financiële ondersteuning kunnen aanvragen op grond van de Participatiewet. Bij de Wajong wordt in de Studieregeling 25% van de Wajong-uitkering doorbetaald. Dit is 25% van het voor die persoon geldende minimum (jeugd)loon. Het bedrag is dus afhankelijk van de leeftijd van de jongere.

Artikel 2. Doelgroep 

De doelgroep is in artikel 36b Participatiewet vastgelegd.

Artikel 3. Advies over oordeel verdienen wettelijk minimumloon en peildatum 

Artikel 36b, eerste lid, van de Participatiewet regelt in welke gevallen het college op verzoek van een persoon, gelet op diens individuele omstandigheden, een individuele studietoeslag kan verlenen. Dit is het geval indien een persoon op de datum van de aanvraag:

- 18 jaar of ouder is;

- recht heeft op studiefinanciering op grond van de Wet studiefinanciering 2000 of recht heeft op een - tegemoetkoming op grond van hoofdstuk 4 van de Wet tegemoetkoming onderwijsbijdrage en schoolkosten;

- geen in aanmerking te nemen vermogen als bedoeld in artikel 34 van de Participatiewet heeft; en

- een persoon is van wie is vastgesteld dat hij met voltijdse arbeid niet in staat is tot het verdienen van het wettelijk minimumloon, maar wel mogelijkheden tot arbeidsparticipatie heeft.

- een persoon met een medische urenbeperking.

In eerste instantie beoordeelt het college aan de hand van reeds beschikbare gegevens of de belanghebbende tot de doelgroep behoort. Dat kan informatie van het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekering (UWV) zijn zoals eerdere keuringen of een afwijzende beschikking op een Wajong-aanvraag waaruit wel kan blijken dat iemand niet met voltijdse arbeid het minimumloon kan verdienen of dat sprake is ven een medische urenbeperking. Of bijvoorbeeld een indicatie dat iemand behoort tot de doelgroep van de loonkostensubsidie e.a.

Indien geen eerdere informatie aanwezig is moet de gemeente extern advies vragen. Het UWV is vanuit de Participatiewet al is aangewezen als de instantie die beoordeelt of iemand behoort tot de doelgroep van de garantiebanen, of iemand aangewezen is of beschut werk en of iemand een medische urenbeperking heeft. Het college is vrij om te kiezen door welk bedrijf zij die beoordeling laat doen. Het is logisch om hierbij aan te sluiten voor wat betreft het vragen van advies of iemand tot de doelgroep van de Individuele Studietoeslag behoort. Daarom is in de verordening opgenomen dat wij een extern advies aanvragen bij het UWV.

De datum van aanvraag is de peildatum. Op de peildatum moet de aanvrager aan alle voorwaarden voldoen om een individuele studietoeslag toegekend te krijgen.

Artikel 4. Hoogte individuele studietoeslag 

In artikel 4 van deze verordening is de hoogte van de individuele studietoeslag geregeld t.w. 25% van het geldende minimum (jeugd)loon, gelijk aan de hoogte die huidige Wajongers ontvangen op grond van de studieregeling in de Wajong. In de Tweede Kamer is gepleit voor een gelijk financieel speelveld voor de huidige Wajongers en degenen die vanaf 1 januari 2015 gaan studeren en tot de doelgroep behoren. Er is geen reden aan te voeren om die doelgroep te bevoordelen of te benadelen ten opzichte van de huidige Wajongers die tot de doelgroep behoren en studeren.

Hierbij wordt de studietoeslag per persoon die voldoet aan de voorwaarden toegekend. De hoogte van het bedrag is vastgesteld op een bedrag dat per leeftijd verschilt. Het volgt de opbouw van het minimum jeugdloon. De genoemde bedragen zijn afgestemd op de bedragen van de studietoeslag in de Wajong.

De gemeenten ontvangen voor de uitvoeringskosten en de betaling van de studietoeslag financiële middelen van het Rijk.

Is sprake van gehuwden die allebei afzonderlijk voldoen aan de voorwaarden voor een individuele studietoeslag, dan komen zij afzonderlijk in aanmerking voor een individuele studietoeslag.

In artikel 3, tweede lid, van deze verordening, is een indexeringsbepaling opgenomen. Deze bepaling voorkomt dat de verordening telkens opnieuw moet worden vastgesteld, enkel voor indexatie van de bedragen. Het is van belang de nieuwe bedragen (na indexatie) intern duidelijk te communiceren.

Als een aanvrager andere inkomsten heeft, worden die inkomsten volledig verrekend met de studietoeslag.

Artikel 5. Betaling individuele studietoeslag 

In dit artikel wordt de frequentie van de betaling van de individuele studietoeslag geregeld.

De individuele studietoeslag wordt per maand uitbetaald.

Betaling over een langere periode wordt ongewenst gevonden omdat er dan veel vaker sprake zal zijn van terugvordering van teveel betaalde toeslag als iemand tussentijds de opleiding beëindigt.

Een persoon moet op de datum van de aanvraag voldoen aan de in artikel 36b, eerste lid, van de Participatiewet. Als een persoon op enig moment na de aanvraag hier niet meer aan voldoet heeft dat geen gevolgen voor het recht op een individuele studietoeslag. Dit betekent dat het dus kan voorkomen dat een persoon geen recht op studiefinanciering meer heeft, maar wel nog recht heeft op uitbetaling van een eerder toegekende individuele studietoeslag aangezien uitsluitend de situatie op de datum van de aanvraag bepalend is.

De rechthebbende moet het college informeren als hij de studie beëindigt. Dan vervalt ook het recht op de individuele studietoeslag.

Artikel 6. Terugvordering 

Indien een aanvrager niet of niet op tijd doorgeeft dat hij de studie heeft beëindigd is sprake van schending van de inlichtingenplicht. De teveel of ten onrecht betaalde studietoeslag wordt teruggevorderd. Bovendien wordt een boete-onderzoek gestart.

Artikel 8. Inwerkingtreding 

Deze verordening treedt in werking met ingang van 1 januari 2016.

Artikel 9. Citeertitel 

In dit artikel is de citeertitel van deze verordening neergelegd.