Actieprogramma Toerisme en Plattelandsontwikkeling met Actielijst

Geldend van 17-12-2015 t/m heden

Intitulé

Actieprogramma Toerisme en Plattelandsontwikkeling (Actieprogramma)

Hoofdstuk 1 Actieprogramma en Plattelandsontwikkeling

1.1 Achtergrond

1.2 Hoe willen we dit bereiken?

1.3 Experimenteerruimte

Hoofdstuk 2 Ontwikkelingen en aandachtsvelden in Terneuzen

Hoofdstuk 3 Actieprogramma Toerisme en Plattelandsontwikkelingen

3.1 Inleiding

3.2 Proces werkwijze om te komen tot actieprogramma

3.3 Het Actieprogramma Toerisme en Plattelandsontwikkelingen

3.3.a Prioriteiten vanuit huidige ontwikkelingen

3.3.b Prioriteiten vanuit Terneuzencafés

3.3.c Financiën

Hoofdstuk 4 Conclusies en Actielijst

Hoofdstuk 1 Actieprogramma Toerisme en Plattelandsontwikkelingen

1.1 Achtergrond

In het coalitieakkoord Samen Verder 2014-2018 van 9 april 2014 staat een "Visie Toerisme en Plattelandsontwikkeling" genoemd als actiepunt bij het programma 'Economie en Toerisme' met speciale aandacht voor de volgende ontwikkelingen:

  • -

    nieuw Citymarketingplan

  • -

    ontwikkelingen in het Braakmangebied

  • -

    wens tot heroriëntatie op nieuwe economische dragers en ontwikkeling Buitengebied.

De in het Beleidsplan Toerisme en Plattelandsontwikkeling (2004) en de Visie Toerisme en Plattelandsontwikkeling (Visie 2005) beschreven doelen zijn nog steeds van toepassing.

De belangrijkste doelen zijn het versterken van de economische positie van de agrarische en de toeristische sector en het behoud en verbetering van de leefbaarheid en vitaliteit van de kernen. Daarmee vergroten we de aantrekkingskracht van de gemeente op toeristen en bewoners. Waar mogelijk stimuleren en initiëren we Nieuwe Economische Dragers.

Deze doelen zijn indertijd verwerkt in de actielijst uit de Visie 2005 en veel van genoemde acties zijn de afgelopen jaren uitgevoerd en/of opgepakt.

Gerealiseerd zijn projecten zoals toeristische bewegwijzering, gewassenborden, verhalenproject Beleef de kern, projecten kanaaleiland Sas van Gent (nostalgische haven, renovatie oude sluisje, wandelpromenade), bankjes en picknickplaatsen in het buitengebied, opwaardering Portaal van Vlaanderen, Industrieel Museum Zeeland, Museum Het Warenhuis in Axel, Fietsknooppuntensysteem (FIKS), wandelnetwerk ‘Tussen Linies en Kreken’, Kunst in Kern, thematisering van de kleine kernen enopwaardering kanaal in Philippine.

De realisatie van al deze projecten uit de actielijst heeft ertoe geleid dat de gemeente Terneuzen samen met inwoners, ondernemers en diverse organisaties, een goede toeristische infrastructuur heeft gerealiseerd, passend bij Terneuzen als extensief(zonder kust of strand) toeristisch gebied.

In het op 8 november 2012 vastgestelde Beleidsplan Economie 2012-2015 is de bovengenoemde taakstelling voor het beleidsveld Toerisme en Plattelandsontwikkeling geïntegreerd. Hierin staat dat we proactief willen handelen om economische kansen te benutten. Proactief handelen past in de werkwijze van het nu beoogdeActieprogramma Toerisme en Plattelandsontwikkeling.

Als er meer activiteiten komen, is dit positief voor inwoners maar ook voor bezoekers en omgekeerd geldt dit ook. Activiteiten die georganiseerd worden voor bezoekers en toeristen trekken ook inwoners en ondernemers.

We willen, als gemeente Terneuzen, onszelf blijven verbeteren. De insteek is de aantrekkingskracht en economische vitaliteit van Gemeente Terneuzen te vergroten met de creativiteit en initiatieven van inwoners en ondernemers. Dit willen we bereiken door middel van het zogenaamde Terneuzencafé-model waarbij bijeenkomsten georganiseerd worden en de gemeente initiatieven faciliteert en ondersteunt.

Op 24 augustus 2015 heeft het college dan ook besloten tot de ontwikkeling van een Actieprogramma Toerisme en Plattelandsontwikkeling (Actieprogramma) in plaats van een Visie Toerisme en Plattelandsontwikkeling. Tevens is het college akkoord gegaan met de Terneuzencafé-bijeenkomsten als inspiratiesessies waarmee de actielijst wordt geactualiseerd en als middel om ontwikkelingen te stimuleren.

1.2 Wat willen we bereiken?

Met dit nieuwe Actieprogramma wil de gemeente een aanjaagrol vervullen om de economische vitaliteit en leefbaarheid binnen de gemeente Terneuzen te vergroten. Het is nadrukkelijk niet de bedoeling omnieuwe/aanvullende regelgeving te maken.

Leefbaarheid en economische vitaliteit wordt gemaakt door ondernemers en inwoners.

De laatste jaren heeft de gemeente minder geld beschikbaar om in de samenleving te investeren. Dat dwingt de gemeente na te denken over een zinvolle rol met minder geld. De gemeente heeft dan vooraleen voorwaardenscheppende rol. Om dit te bereiken wil de gemeente structureel Terneuzencafés organiseren met ondernemers, ondernemende inwoners en organisaties uit diverse sectoren om nieuwe ontwikkelingen en initiatieven te stimuleren. De rol van de gemeente is vooral faciliterend en ondersteunend.

De werkwijze van Terneuzencafé kan ook gebruikt worden als verbinderdoor sectoroverschrijdende thema’s te kiezen. Door het organiseren van deze bijeenkomsten willen we de deelnemers een VIP (Verrassend, Intensieve en Prettige) -ervaring meegeven. De deelnemers worden zoveel mogelijk betrokken bij de organisatie en invulling van Terneuzencafé. De actielijst heeft tot doel om te komen toteen overzicht van activiteiten en initiatieven.

1.3 Experimenteerruimte

In dit Actieprogramma willen we experimenteren met de rol van de gemeente als facilitator en ondersteuner, en aansluiten bij wensen van ondernemers en inwoners. Hoe kunnen wijondernemers/ondernemende inwoners stimuleren aan de slag te gaan met hun eigen initiatieven en ideeën? Hoe doet men dat?

In de Terneuzencafé experimenteren we met werkwijze, met mogelijke onderwerpen/gespreksthema’s en met het leggen van crosslinks tussen sectoren en zoeken naar de juiste wijze om de goede mensen rond de tafel te krijgen. Voor Terneuzencafé is het belangrijk per onderwerp ook bewust uitnodigingen te versturen om de juiste deelnemers aan tafel te krijgen. Daarnaast zal het erg belangrijk zijn om per initiatief na tegaan of en hoe we initiatiefnemers kunnen ondersteunen. Eén van de methoden om een initiatiefnemer te ondersteunen, kan zijn door een pilot, als het initiatief niet direct past binnen de regelgeving.

Experimenteren en creatieve ruimte bieden komt dus centraal te staan.

Hoofdstuk 2 Ontwikkelingen en aandachtsvelden in Terneuzen

Belangrijk voor het organiseren van Terneuzencafé is rekening houden met ontwikkelingen, projecten en activiteiten in Terneuzen, die al in ontwikkeling zijn, en mogelijk om een vervolg vragen of aanvulling kunnen gebruiken, dan wel nog een steuntje in de rug of externe input kunnen gebruiken.

Het aantal onderwerpen dat als thema voor de Terneuzencafés kan dienen, is groot. Men kan daarbij denken aan projecten/ontwikkelingen zoals:

  • -

    Project Veerhaven en omgeving

  • -

    Citymarketing

  • -

    Nieuwe sluis

  • -

    Verhuizing en ontwikkeling van het Portaal van Vlaanderen en het Haveninformatiecentrum

  • -

    Industrieel toerisme

  • -

    Ontwikkelingen in het Braakmangebied

  • -

    Museum Het Warenhuis in Axel

  • -

    Industrieel Museum Zeeland in Sas van Gent

  • -

    Kansen voor de agrarische sector via POP3 en LEADER met de thema’s:

    • ·

      Versterken van innovatie, verduurzaming en concurrentiekracht van de landbouw

    • ·

      Steun voor investeringen van jonge boeren

    • ·

      Natuur en landschap

    • ·

      Verbetering van de waterkwaliteit

    • ·

      Producten uit Zeeuws-Vlaanderen

    • ·

      Lerend Werken

    • ·

      Zorg voor elkaar

  • -

    Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen. Het is belangrijk deel te nemen aan dit landelijke overleg en aansluiting te zoeken bij projecten en partners om mee te liften met projecten die de agrarische sector in Terneuzen(Zeeland) kunnen versterken.

  • -

    Nieuwe Economische Dragers

  • -

    Robuust Watersysteem (recreatieve vaarroutes)

  • -

    Cruises en recreatievaart

  • -

    Projecten die zorgen vooreen verbeterde uitstraling van de kernen Terneuzen, Axel en Sas van Gent.

  • -

    Zorgtoerisme en Verblijfsrecreatie

Bovenstaand overzicht is niet uitputtend, maar vooral bedoeld als leidraad. Het blijft zoeken naar de beste manier om een project te realiseren of een ontwikkeling te stimuleren. Bij voorbeeld in het zoeken naar synergie in de uitvoering van het Actieprogramma met andere ontwikkelingen.

Hoofdstuk 3 Uitwerking Actieprograma Toerisme en Plattelandsontwikkeling

3.1 Inleiding

De kracht van het Actieprogramma zit in het feit dat we personen en/of organisaties met initiatieven bijeenbrengen om elkaar te versterken en te verbinden en daardoor de vitaliteit van het gebied te vergroten. Mensen dus vooral motiveren hun initiatief op te pakken en uit te werken. Terneuzencafé is het middel waarmee wij, als gemeente, de leefbaarheid en economische vitaliteit willen stimuleren.

3.2 Het tot nu toe plaatsgevonden proces werkwijze om te komen tot het actieprogramma

In de aanloop om te komen tot het actieprogramma zijn inmiddels twee externe bijeenkomsten georganiseerd en is een interne ambtelijke begeleidingsgroep geformeerd om dit proces te faciliteren. Het doel van deze eerdere externe bijeenkomsten was het experimenteren met de werkmethode(Terneuzencafé) en het opstellen van een actielijst om mee te kunnen starten.

De bijeenkomsten starten steeds op een inspirerende locatie met een broodje. Dan volgt de kennismaking, een plenair gedeelte (met spreker) en werkwijze in werkgroepen op basis van diverse onderwerpen. De bijeenkomst eindigt met het centraal delen van de uitkomsten van de werkgroepen.

In de eerste bijeenkomst van Terneuzencafé (15 april 2015) ging het vooral om handvatten te verkrijgen om het actieprogramma Toerisme en Plattelandsontwikkeling vorm te geven. Voor deze bijeenkomst zijn brede onderwerpen gekozen die gezamenlijk een goed beeld geven van de aandachtspunten voor de toekomst. Maar ook is ervaring opgedaan met de werkwijze van Terneuzencafé.

Zes thema’s zijn gebruikt in de eerste bijeenkomst: Sport en natuur, Gastvrij Terneuzen, Vernieuwend ondernemerschap landbouw/natuur, Industrie/haven/water, Zorgen voor elkaar, Samen doen. Per thema zijn de kansen voor Terneuzen beschreven genoemd door de deelnemers. Binnen de thema’s zijn de individuele deelnemers gevraagd naar hun eigen doelen. Wat zouden de deelnemers zelf willen realiseren, waar hebben zij zelf energie voor?

Uit de gecombineerde doelen van de individuele deelnemers wordt het actieprogramma gevormd. Het is de bedoeling dit actieprogramma steeds aan te vullen met acties uit komende Terneuzencafés en acties vanuit gemeente Terneuzen. Per thema is een gespreksleider aanwezig en wordt in wisselende samenstelling het thema besproken. De hieruit voortvloeiende ideeën zijn zo concreet mogelijk op flip-over vellen gezet.

Het doel van de avond en de resultaten zijn door een tekenaar verwerkt tot afzonderlijke tekeningen op groot formaat. De afbeelding op de voorpagina van deze notitie is hiervan een voorbeeld.

De deelnemers voor deze eerste bijeenkomst zijn per email persoonlijk uitgenodigd en zijn geselecteerd op innovatieve ideeën en passend bij de diverse thema’s.

Uit de eerste Terneuzencafé is gebleken dat veel mensen/ondernemers inderdaad goede ideeën hebben, maar men kent elkaar niet of is niet op de hoogte van elkaars ideeën.

De tweede bijeenkomst (24 september 2015) is anders van opzet geweest. In de tweede bijeenkomst hebben vier deelnemers van de eerste bijeenkomst hun ideeën in een korte kernachtige presentatie uiteengezet. Vervolgens zijn de ideeën in vier werkgroepsessies verder gedeeld en is gezocht naar aanvullingen en ondersteuning door de andere deelnemers. Als gespreksleider fungeerde iemand van de begeleidingsgroep. De gespreksleiders werden steeds van te voren gebrieft.

De Citymarketeer van Terneuzen, Tanya Joustra, heeft in de tweede bijeenkomst een presentatie gehouden over de werkwijze van Citymarketing in Terneuzen en de richting waarin Citymarketing  zoekt naar nieuwe initiatieven.

De hierboven beschreven werkwijzen zijn enthousiast ontvangen en worden ook voor komende Terneuzencafés gebruikt. Een aantal genodigden heeft aangeven mee te willen denken en organiseren.

3.3 Actieprogramma

3.3a Prioriteiten vanuit bestaande ontwikkelingen

Vanuit de Visie 2005 zijn een aantal prioriteiten en ontwikkelingen in de Actielijst van het Actieprogramma opgenomen. De opgenomen acties worden al opgepakt (Veerhaven en omgeving) of zijn belangrijk om alsnog opgepakt te worden (Staats-Spaanse Linies). Met uitvoering van de acties wordt een meerwaarde gecreëerd voor leefbaarheid en vitaliteit.

3.3.b. Prioriteiten vanuit Terneuzençafé.

Een tweede actie is het houden en organiseren van Terneuzençafés. De ondersteuning vanuit de gemeente vindt plaats door het faciliteren en ondersteunen van ideeën. Het is aan de marktpartijen/organisaties zelf om te investeren. Terneuzencafé als inspiratiebijeenkomst kan worden georganiseerd over diverse thema's zoals citymarketing, crowdfunding, arrangementen, sportmogelijkheden, routestructuren, POP3, stad-land relatie en innovatie. Ook stakeholders met een relatie tot de diverse onderwerpen worden erbij betrokken.

3.3.c. Financiën

Voortvloeiend uit de Terneuzencafé bijeenkomsten zal een actielijst ontstaan. Per actie of initiatief wordt gekeken naar de haalbaarheid en welke rol de gemeente hierin zou kunnen vervullen. De gemeente stelt in principe geen financiële middelen beschikbaar voor het realiseren van initiatieven. Indien financiering van acties of initiatieven door de gemeente toch van toepassing is, willen we gebruik maken van gemeentelijke cofinanciering om bijvoorbeeld POP3/LEADER-gelden (Europese subsidie) aan te vragen. Binnen de begroting is hiervoor structureel 20.000 euro cofinanciering beschikbaar.

De juiste (externe) financiering vinden is een uitdaging voor initiatiefnemers. De basis voor het vinden van externe financiering is het hebben van een goed projectplan.

Mogelijk kunnen initiatiefnemers aanhaken bij andere initiatieven, organisaties en ontwikkelingen bijvoorbeeld bij Citymarketing of projecten zoals de bouw van de nieuwe sluis, waardoor financiering mogelijk gemakkelijker wordt.

Financiering via subsidies van derden of crowdfunding is ook mogelijk. Financiering, als onderwerp, is in dit verband overigens ook een passend thema voor een Terneuzencafé.

Hoofdstuk 4 Actielijst

Actielijst Actieprogramma Toerisme en Plattelandsontwikkeling

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Nr.

 

Project

Prioriteit

Type

Impact

Snel

Snel

Trekker

 

 

 

 

project

 

effect

uitvoerbaar

 

1

0

Stedelijk gebied

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

Samenwerking Citymarketing

A

R/E

GROOT

JA

JA

PRIV

 

2

Aantrekkelijker maken oude binnenstad Terneuzen

B

R/E

GROOT

JA

NEE

GEM/RPIV

 

3

Koppeling binnenstad met boulevard

B

R

GROOT

JA

NEE

GEM

 

4

Ontwikkeling Industrieel toerisme

B

O

KLEIN

NEE

JA

PRIV

 

5

Verbinden uitwerken historische themarouteTerneuzen

A

O

KLEIN

JA

JA

PRIV

 

6

Axel Buitensport uitwerken

B

O

GROOT

NEE

NEE

PRIV/GEM

 

7

Visitor Centrum Terneuzen voor ondernemers en bewoners

A

O/R

GEMID

JA

JA

GEM/PRIV

 

8

Stad-land relatie permacultuur proeftuin

B

E

KLEIN

JA

JA

PRIV

 

9

Ontwikkeling evenement Terneuzen

A

O

GROOT

JA

NEE

PRIV

 

10

Ontwikkeling Sport/Recreatie Otheense kreek

B

R/E/O

KLEIN

NEE

NEE

PRIV

 

11

Relatie opzetten tussen alle (cultuur) toeristische participanten

A

O

GROOT

JA

JA

PRIV

 

12

Promotie en Marketing Musea en andere cultuurhistorische locaties

A

E/R

KLEIN

NEE

JA

PRIV/GEM

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

0

Water

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

Uitvoering project Veerhaven en omgeving

A

R

GROOT

NEE

NEE

GEM/PRIV

 

2

Verhuizen en optimaliseren Portaal van Vlaanderen

A

O/R

KLEIN

NEE

NEE

PRIV/GEM

 

3

Ontwikkeling sluizencomplex als unieke beleving

A

E

GROOT

NEE

NEE

GEM/PRIV

 

4

Ontwikkeling Cruisevaart

B

R/O/E

GROOT

NEE

NEE

PRIV/GEM

 

5

Uitwerken thema de Vliegende Hollander

A

O

KLEIN

NEE

JA

PRIV

 

6

Stimulering en ontwikkeling Kanoroutes (Grensoverschrijdend)

B

O/E

KLEIN

NEE

NEE

GEM/PRIV

 

7

Ontwikkeling watertoerisme, recreatievaart

B

O/E

GROOT

NEE

NEE

GEM/PRIV

 

8

Reddingsboot Carlot goed laten varen

A

E

GEMID

NEE

JA

PRIV

 

9

Project maritiem erfgoed Terneuzen (ankerpaviljoen, boeienboulevard, boorplatform)

C

R

GROOT

NEE

NEE

PRIV

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3

0

Platteland

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

Doorontwikkelen buitensport activiteiten

A

E

GROOT

JA

NEE

PRIV

 

2

Beleefbaar maken Staats-Spaanse Linies

A

R/O

GEMID

NEE

NEE

PRIV/GEM

 

3

Optimaliseren (kwaliteit) routestructuren en verbindingen

B

O

KLEIN

JA

JA

GEM

 

4

Ontwikkeling Camperplaatsen

B

R/E

KLEIN

NEE

NEE

PRIV/GEM

 

5

Ontwikkeling Braakmangebied, natuurbeleving, educatie, actieve ontspanning

B

O/E

GEMID

NEE

NEE

PRIV/GEM

 

6

Boerderij natuur (kleine schaal)circulaire landbouw

B

O/E

KLEIN

JA

JA

PRIV

 

7

Kennis Landelijk gebied inbrengen in Platform

B

O

KLEIN

JA

JA

PRIV

 

8

Gewasborden langs wandelroutes blijven inzetten

B

O

KLEIN

JA

JA

PRIV/GEM

 

9

Baeckermat heeft ruimte beschikbaar en zoek nieuwe organisaties

B

E

KLEIN

JA

JA

PRIV

 

10

Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen landelijke vertegenwoordiging

B

E

KLEIN

NEE

JA

GEM/PRIV

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4

0

Regionale conceptontwikkeling

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

Inspelen op regionale concepten

A

O

GROOT

NEE

NEE

GEM/PRIV

 

2

Marketing en promotieactiviteiten en verbinden bestaande evenementen en attracties

A

O/E

GEMID

NEE

JA

PRIV/GEM

 

3

Ontwikkeling Zorgtoerisme

B

E

KLEIN

NEE

JA

PRIV

 

4

Uitvoering geven aan Terneuzen Café-netwerkfunctie

A

O

GROOT

JA

JA

GEM/PRIV

 

5

Gidsen maken arrangementen

B

O/E

GEMID

NEE

JA

PRIV

 

6

Opzetten Platform promotie

A

O

GEMID

NEE

JA

PRIV

 

7

Meer op Vlaanderen richten (Wandelen/Fietsen)

B

O

GEMID

NEE

JA

PRIV

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Prioriteit Impact Uitvoerbaarheid

A = zeer belangrijk R = ruimtelijk ja = ja

B = belangrijk E = economisch

C = aanhaken  O = organisatorisch nee = nee