Re-integratieverordening Participatiewet, IOAW en IOAZ 2015

Ondertekening

Toelichting 1 Toelichting

Toelichting

Algemeen

Er is gekozen voor een algemene, globale verordening. Dit heeft te maken met de aard van de opdracht die de raad heeft gekregen, te weten het bij verordening regels stellen waarin het beleid van de gemeente ten aanzien van haar re-integratietaak wordt neergelegd. Hieruit moet onder andere aandacht blijken voor de in de Participatiewet onderscheiden doelgroepen en de daarbinnen te onderscheiden subgroepen. Dit leent zich niet tot het formuleren van

gedetailleerde regels die op iedere situatie van toepassing zijn. Immers, re-integratie is

maatwerk. Het is helemaal afhankelijk van iemands mogelijkheden en beperkingen wat in het concrete geval een passend re-integratietraject is. Daarom wordt aan het dagelijks bestuur de bevoegdheid gegeven om op een aantal punten eigen afwegingen te maken. Artikel 10 van de Participatiewet bepaalt dat personen uit de doelgroep aanspraak hebben op ondersteuning bij de arbeidsinschakeling en de door het college  i.c. het dagelijks bestuur noodzakelijk geachte voorziening binnen de kaders van de re-integratieverordening. Daarom is ervoor gekozen in de verordening de voorzieningen vast te leggen die het dagelijks bestuur in ieder geval kan aanbieden.

Met betrekking tot de volgende voorzieningen is de gemeenteraad verplicht om regels op te nemen in deze verordening:

-  scholing of opleiding, bedoeld in artikel 10a, vijfde lid, van de Participatiewet (artikelen

8a, eerste lid, onderdeel c, en tweede lid, onderdeel c, van de Participatiewet);

-   de premie, bedoeld in artikel 10a, zesde lid, Participatiewet (artikelen 8a, eerste lid,

     onderdeel d, en tweede lid, onderdeel c, van de Participatiewet);

-   participatievoorziening beschut werk, bedoeld in artikel 10b van de Participatiewet

     (artikelen 8a, eerste lid, onderdeel e, en 10b, vierde lid, van de Participatiewet), en

-  no riskpolis (artikel 8a, tweede lid, onderdeel b, van de Participatiewet).

Artikelsgewijze toelichting

Artikel 1. Begrippen

Begrippen die al zijn omschreven in de Participatiewet, Algemene wet bestuursrecht of de Gemeentewet worden niet afzonderlijk gedefinieerd in deze verordening. Deze zijn

vanzelfsprekend van toepassing op deze verordening.

Artikel 2. Evenwichtige verdeling en financiering

Op grond van artikel 8a, tweede lid, onderdeel a, van de Participatiewet moet de

gemeenteraad in de verordening ten aanzien van de aangeboden voorzieningen vastleggen hoe rekening wordt gehouden met de omstandigheden en de functionele beperkingen van personen. Hierin ligt besloten dat de gemeenteraad ook rekening houdt met de

omstandigheden en functionele beperkingen van personen met een handicap. Dit is in

overeenstemming met het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap. De doelstelling van dit verdrag is het bevorderen, beschermen en waarborgen van het volledige genot door alle personen met een handicap van alle mensenrechten en fundamentele

vrijheden op voet van gelijkheid en het bevorderen van de eerbiediging van hun inherente waardigheid. In dit artikel is aan het voorgaande uitvoering gegeven.

Het is aan het dagelijks bestuur om te zorgen voor een voldoende en passend aanbod van voorzieningen. Het dagelijks bestuur heeft daarbij te maken met beperkte middelen, terwijl de vraag naar ondersteuning afhankelijk is van een veelheid aan sociaal economische factoren. Dat maakt dat het dagelijks bestuur bepaalt voor welke inwoners die tot de doelgroep van de Participatiewet behoren, zij bepaalde voorzieningen gaan inzetten.

Artikel 3.   Algemene bepalingen over voorzieningen

De Participatiewet schrijft niet uitputtend voor welke voorzieningen het college i.c. het dagelijks bestuur aan moet bieden. Het enige criterium is dat de voorziening gericht moet zijn op de arbeidsinschakeling en moet bijdragen aan het (op termijn) mogelijk maken van reguliere

arbeid door een persoon. Al naar gelang de afstand van een persoon tot de arbeidsmarkt kan een voorziening gericht zijn op bijvoorbeeld sociale activering en het voorkomen van een

isolement (zoals het doen van vrijwilligerswerk met behoud van uitkering), het leren van

vaardigheden of kennis, of het opdoen van werkervaring (bijvoorbeeld via gesubsidieerd werk). Ook is het mogelijk dat in een individuele situatie een persoonsgebonden

re-integratiebudget ter beschikking wordt gesteld.

Beëindigingsgronden

Het tweede lid geeft aan dat het dagelijks bestuur een voorziening kan beëindigen en in welke gevallen dat kan doen. Onder beëindigen wordt hierbij ook verstaan het stopzetten van de subsidie aan een werkgever of het opzeggen van de arbeidsovereenkomst bij een

detacheringsbaan. Bij deze laatste wijze van beëindigen dienen vanzelfsprekend de

toepasselijke bepalingen uit het arbeidsrecht en de eventueel aanwezige rechtspositieregeling in acht te worden genomen.

Het dagelijks bestuur kan een voorziening beëindigen in de gevallen zoals opgenomen in

artikel 3, tweede lid, van deze verordening. Een voorziening wordt bijvoorbeeld beëindigd als een persoon algemeen geaccepteerde arbeid aanvaardt. Voor de persoon zoals bedoeld in artikel 7, eerste lid, onderdeel a onder 2, van de Participatiewet wordt op dit punt een

uitzondering gemaakt. Het gaat om de persoon zoals bedoeld in artikel 34a, vijfde lid,

onderdelen b en c, 35, vierde lid, onderdelen b en c en 36, derde lid, onderdelen b en c, van de WIA. Voor deze doelgroep geldt dat het dagelijks bestuur ondersteuning bij de

arbeidsinschakeling moet bieden gedurende twee aaneengesloten jaren, het inkomen ten minste het minimumloon bedraagt en ten behoeve van die persoon in die twee jaren geen loonkostensubsidie is verstrekt.

Artikel 4. Eigen bijdrage

Niet-uitkeringsgerechtigden behoren tot de doelgroep die een voorziening moet worden

aangeboden. Zij kunnen niet worden uitgesloten op basis van hun inkomen. Om die reden wordt de niet-uitkeringsgerechtigde een eigen bijdrage in rekening gebracht.

Artikel 5. Budgetplafonds

In het verlengde van artikel 2, tweede lid, kan het dagelijks bestuur budgetplafonds

instellen. Met het instellen van dergelijke plafonds wordt voorkomen dat bepaalde groepen onevenredig veel aanspraak maken op voorzieningen en daaraan gekoppelde middelen.

Artikel 6.   Scholing

Dit artikel regelt dat het dagelijks bestuur een scholingstraject kan aanbieden aan een persoon die behoort tot de doelgroep.

Bij de inzet van scholing wordt gekeken naar de arbeidsmarktrelevantie en de duur ervan. Het dagelijks bestuur hoeft aan een persoon geen scholing aan te bieden als dergelijke scholing naar zijn oordeel de krachten of bekwaamheden van de persoon te boven gaan. Gekozen wordt voor die scholing die het snelst leidt tot het beoogde doel. In beginsel zal er geen

scholing ingezet worden die langer dan 24 maanden in beslag neemt.

Jongeren

Personen jonger dan 27 jaar die nog mogelijkheden hebben binnen het uit 's Rijks kas

bekostigde onderwijs kunnen sinds 1 juli 2012 geen voorziening ontvangen die hen

ondersteunt bij de arbeidsinschakeling (artikel 7, derde lid, onderdeel a, van de

Participatiewet).

Startkwalificatie

Jongeren worden geacht minimaal te beschikken over een startkwalificatie. Hierdoor

beschikken zij over een betere startpositie op de arbeidsmarkt.

Onder startkwalificatie wordt verstaan een havo- of VWO-diploma of een diploma van het

middelbaar beroepsonderwijs (mbo), niveau twee.

Scholing kan worden aangeboden aan personen met of zonder een dergelijke startkwalificatie. Vooral voor personen zonder startkwalificatie kan scholing noodzakelijk zijn voor de

re-integratie.

Scholing in combinatie met participatieplaats

Wanneer een persoon die in aanmerking is gebracht voor een participatieplaats niet over een startkwalificatie beschikt, dient het dagelijks bestuur aan deze persoon scholing of opleiding aan te bieden. Dit geldt vanaf zes maanden na aanvang van de werkzaamheden op de

participatieplaats. De scholing of opleiding moet zijn gericht zijn vergroting van de kansen op de arbeidsmarkt. Het dagelijks bestuur  hoeft aan een persoon alleen geen scholing of

opleiding aan te bieden als dergelijke scholing of opleiding naar zijn oordeel de krachten of bekwaamheden van de persoon te boven gaan of als naar zijn oordeel scholing of opleiding niet bijdraagt aan vergroting van de kans op inschakeling in het arbeidsproces van de

persoon. Dit volgt uit artikel 10a, vijfde lid, van de Participatiewet.

Artikel 7.  Participatieplaats

Een participatieplaats is bedoeld voor personen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt. Voor personen jonger dan 27 jaar is ondersteuning in de vorm van een participatieplaats niet mogelijk (artikel 7, achtste lid, van de Participatiewet). Het dagelijks bestuur kan daarom ook enkel aan personen van 27 jaar of ouder met recht op algemene bijstand een

participatieplaats aanbieden.

Additionele werkzaamheden

Op een participatieplaats worden additionele werkzaamheden verricht. Niet de te verrichten werkzaamheden staan centraal maar het leren werken of het (opnieuw) wennen aan werken. Aspecten als omgaan met gezag, op tijd komen, werkritme en samenwerking met collega’s zijn allemaal zaken waaraan in een participatieplaats gewerkt kan worden. Ook kan hiermee worden beoordeeld of het werkterrein past bij de capaciteiten van de uitkeringsgerechtigde, zodat een persoon bijvoorbeeld een opleiding op het betreffende terrein kan gaan volgen en daarmee voor zichzelf een duurzaam perspectief op arbeid kan realiseren. De duur van de participatieplaats is wettelijk beperkt tot maximaal vier jaar (artikel 10a van de Participatiewet). Na negen maanden wordt beoordeeld door het dagelijks bestuur of de participatieplaats de kans op arbeidsinschakeling heeft vergroot (artikel 10a, achtste lid, van de Participatiewet).

Zo niet dan wordt de participatieplaats beëindigd. Uiterlijk 24 maanden na aanvang van de participatieplaats wordt opnieuw beoordeeld of de participatieplaats wordt voorgezet. Als de dienst concludeert dat voortzetting van de participatieplaats met het oog op in de persoon

gelegen factoren aanmerkelijk bijdraagt tot de arbeidsinschakeling, dan kan de

participatieplaats nog één jaar verlengd worden. Echter in dat geval dient een andere

werkomgeving geboden te worden (artikel 10a, negende lid, van de Participatiewet). Na 36 maanden vindt opnieuw een dergelijke beoordeling plaats (artikel 10a, tiende lid, van de

Participatiewet).

Premie

De persoon die werkzaamheden verricht op een participatieplaats heeft recht op een premie voor het eerst na zes maanden en vervolgens iedere zes maanden na aanvang van de

additionele werkzaamheden (artikel 10a, zesde lid, van de Participatiewet). Voorwaarde is dat de persoon naar het oordeel van het dagelijks bestuur voldoende heeft meegewerkt aan het vergroten van zijn kansen op de arbeidsmarkt. De hoogte van de premie moet in de

verordening vastgelegd worden (artikel 8a, eerste lid, onderdeel d, van de Participatiewet).

De premie wordt vrijgelaten op grond van artikel 31, tweede lid, onderdeel j, van de

Participatiewet. In verband hiermee is de hoogte van de premie begrensd door het in de

vrijlatingsbepaling genoemde bedrag. Daarnaast moet bij het bepalen van de hoogte van de

premie ook de risico's van de armoedeval worden betrokken.  Er is gekozen voor een premie van telkens € 100,- per zes maanden.

Artikel 8. Participatievoorziening beschut werk

Het dagelijks bestuur kan de voorziening beschut werk aanbieden aan een persoon uit de doelgroep die door een lichamelijke, verstandelijke of psychische beperking een zodanige

mate van begeleiding op en aanpassingen van de werkplek nodig heeft dat niet van een

reguliere werkgever redelijkerwijs niet kan worden verwacht dat hij deze in dienst neemt.

Stap 1: voorselectie

Ten behoeve van de participatievoorziening beschut werk voert de dienst een voorselectie uit. Tijdens de voorselectie bepaalt het dagelijks bestuur welke mensen in aanmerking kunnen komen voor beschut werk, en op welk moment. In de verordening moet vastgelegd worden hoe zij deze voorselectie uitvoeren.  Daarom is in het tweede lid bepaald dat het dagelijks

bestuur uitsluitend personen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt selecteert voor de

beoordeling of zij uitsluitend in een beschutte omgeving mogelijkheden tot arbeidsparticipatie hebben. Voor dit criterium is gekozen omdat personen met een korte afstand tot de

arbeidsmarkt veelal niet uitsluitend in een beschutte omgeving mogelijkheden tot

arbeidsparticipatie hebben. Onder de personen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt is het aannemelijk dat daartoe personen behoren die uitsluitend in een beschutte omgeving

kunnen werken.

Het dagelijks bestuur kan ambtshalve vaststellen of een persoon uitsluitend in een beschutte omgeving onder aangepaste omstandigheden mogelijkheden tot arbeidsparticipatie heeft

(artikel 10b, eerste lid, van de Participatiewet). Hiervoor is dus geen aanvraag van een

persoon nodig. Het dagelijks bestuur maakt uit de personen uit de doelgroep een voorselectie. Het dagelijks bestuur moet bij het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen advies

inwinnen voor de beoordeling of de geselecteerde personen uitsluitend in een beschutte

omgeving onder aangepaste omstandigheden mogelijkheden tot arbeidsparticipatie hebben.

Stap 2: advies Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen

Het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen adviseert het dagelijks bestuur met

betrekking tot het oordeel of een persoon tot de doelgroep beschut werk behoort. Het

Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen voert op basis van landelijke criteria een

beoordeling uit (artikel 10b, tweede lid, van de Participatiewet).

Stap 3: besluit dagelijks bestuur

Op basis van het advies van het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen beslist het dagelijks bestuur of iemand tot de doelgroep 'beschut werk' behoort. Alleen als sprake is van een onzorgvuldige totstandkoming van het advies van het Uitvoeringsinstituut werknemers-verzekeringen, kan het dagelijks bestuur besluiten het advies niet te volgen.

Stap 4: dienstbetrekking 'beschut werk'

Nadat is vastgesteld dat iemand tot de doelgroep 'beschut werk' behoort, zorgt het dagelijks bestuur ervoor dat deze persoon in een dienstbetrekking onder beschutte omstandigheden aan de slag gaat (artikel 10b, derde lid, van de Participatiewet). Het kan dan gaan om een privaatrechtelijke of een publiekrechtelijke dienstbetrekking (artikel 6, eerste lid, onderdeel f, van de Participatiewet). Hoe de dienstbetrekking wordt georganiseerd, behoort tot de

beleidsvrijheid van gemeenten i.c. de dienst. Een dienstbetrekking kan bijvoorbeeld worden

georganiseerd via een gemeentelijke dienst, NV, BV of stichting. Ook kunnen personen (via

detachering) in een beschutte omgeving bij reguliere werkgevers werken.

Naast het bepalen van wie in aanmerking kan komen voor beschut zijn in deze verordening vastgelegd welke voorzieningen voor arbeidsinschakeling ingezet worden om deze

dienstbetrekking mogelijk te maken (derde lid). Tevens is in deze verordening vastgelegd op welke wijze het dagelijks bestuur  de omvang van het aanbod van beschut werk, het aantal beschikbare plekken, vaststelt. De Dienst kan het werk zelf organiseren via bijvoorbeeld een aan de gemeente of dienst gelieerd bedrijf zoals een SW-bedrijf. Ook kunnen zij afspraken maken met andere reguliere werkgevers over de voorwaarden waarop zij deze mensen een dergelijke dienstbetrekking aanbieden.

Omvang beschut werk

Het dagelijks bestuur bepaalt de omvang van het aanbod beschut werk en legt vast hoeveel plekken voor beschut werk de dienst beschikbaar stelt. Het aanbod is mede afhankelijk van het aantal geschikte en beschikbare plaatsen bij werkgevers. Daarom moet het dagelijks

bestuur overleg voeren met partners om de omvang van het aanbod te kunnen bepalen

(vierde lid).

Artikel 9. No-riskpolis

De no-riskpolis kan worden ingezet als ondersteuning bij de arbeidsinschakeling (artikel 8a, tweede lid, onderdeel b, van de Participatiewet). De no-riskpolis is een belangrijk instrument om aarzelingen bij werkgevers weg te nemen om mensen met arbeidsbeperkingen in dienst te nemen. De no-riskpolis zorgt ervoor dat de werkgever compensatie ontvangt voor de

loonkosten, wanneer een werknemer met arbeidsbeperkingen ziek wordt. Een werkgever komt niet in aanmerking voor een no-risk polis als artikel 29b van de Ziektewet van toepassing is (artikel 8a, tweede lid, onderdeel b Participatiewet).

De no-riskpolis is een verzekering waarbij de werkgever in aanmerking komt voor de no-riskpolis bij ziekte van de werknemer die een structurele functionele of andere beperking heeft of ten behoeve van wie die werkgever een loonkostensubsidie ontvangt.

Voorwaarden

In het eerste lid is opgenomen wanneer een werkgever in aanmerking komt voor een

no-riskpolis. Er is voor gekozen om de mogelijkheid tot inzet van een no-riskpolis te beperken voor arbeidsovereenkomsten die minimaal 6 maanden duren.

Voorts is voor inzet van de no-riskpolis vereist dat de werknemer behoort tot de doelgroep (zie artikel 1 van deze verordening) en hij een structurele functionele of andere beperking heeft of ten behoeve van hem de werkgever een loonkostensubsidie als bedoeld in artikel 10d van de Participatiewet ontvangt. Ook ligt voor de hand dat de werknemer zijn woonplaats moet

hebben binnen de gemeente.

Hoogte vergoeding

De no-riskpolis vergoedt het loon van de werknemer tot 120 procent van het minimumloon en 15 procent boven de dekking voor extra werkgeverslasten.

Contract met verzekeraar

Het dagelijks bestuur moet ten behoeve van het verstrekken van een no-riskpolis een

verzekering afsluiten met de verzekeraar. Het dagelijks bestuur treedt op als

verzekeringsnemer. De werkgever is de begunstigde (derde lid).

Duur no-riskpolis

Het dagelijks bestuur vergoedt de kosten van de no-riskpolis tot 12 maanden na

indiensttreding van de werknemer bij de werkgever.

Na twee jaar is het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen verantwoordelijk

De no-riskpolis kan maximaal voor de duur van twee jaar worden ingezet. Nadat betrokkene twee jaar zelfstandig het minimumloon heeft verdiend, dus zonder loonkostensubsidie, gaat de verantwoordelijkheid voor de no-riskpolis over naar Uitvoeringsinstituut

werknemersverzekeringen en kan artikel 29b van de Ziektewet van toepassing zijn.

Artikel 10. Overgangsrecht

Het kan voorkomen dat personen een voorziening toegekend hebben gekregen op grond van de oude re-integratieverordening, die niet meer voldoet aan de voorwaarden uit deze

verordening. Hierbij kan worden gedacht aan de situatie waarin de oude

re-integratie-verordening voorzieningen bevat die na inwerkingtreding van deze verordening niet meer worden verstrekt. Ook is het denkbaar dat een persoon op grond van de oude

re-integratieverordening wel in aanmerking zou komen voor een voorziening, maar door

inwerkingtreding van deze verordening niet meer. De toegekende voorziening zou dan op grond van artikel 3, tweede lid, van deze verordening moeten worden beëindigd. Om dit te voorkomen is dit artikel geregeld dat dergelijke voorzieningen worden behouden voor een

bepaalde duur. Een dergelijke voorzieningen wordt behouden voor ten hoogste de duur van twaalf maanden of - als dit eerder is - voor de duur dat deze is verstrekt. Dit uiteraard voor zover wordt voldaan aan de voorwaarden uit de oude re-integratieverordening. Wordt niet meer aan die voorwaarden voldaan, dan moet de voorziening worden beëindigd, bijvoorbeeld als een belanghebbende geen aanspraak meer heeft op ondersteuning bij de

arbeidsinschakeling. De periode van periode van twaalf maanden begint te lopen vanaf het moment van inwerkingtreding van deze verordening.

Voortzetten toegekende voorzieningen

Toegekende voorzieningen op grond van de oude re-integratieverordening worden in beginsel behouden tot twaalf maanden na inwerkingtreding van deze verordening. Na afloop van die periode kan het dagelijks bestuur besluiten of een voorziening wordt voortgezet (derde lid). Hierbij kan het dagelijks bestuur rekening houden met al gesloten overeenkomsten.

Voortzetting van een voorziening ligt bijvoorbeeld voor de hand als het dagelijks bestuur is gehouden de kosten van een dergelijke voorziening te voldoen, ongeacht of een persoon nog gebruik maakt van de voorziening. Lopende re-integratievoorzieningen kunnen in beginsel ná

inwerkingtreding van deze verordening worden afgerond conform de overeenkomst.

Ten aanzien van die voorziening blijft de oude re-integratieverordening van toepassing (derde lid).

Voortzetting is niet mogelijk

Voortzetting van een toegekende voorziening na twaalf maanden is niet mogelijk als de

voorziening binnen die periode is beëindigd wegens het niet meer voldoen aan de

voorwaarden voor die voorziening op grond van de oude re-integratieverordening of als de voorziening is toegekend voor een kortere duur dan 12 maanden na inwerkingtreding van de verordening. Een voorziening dient immers niet langer te worden voortgezet dan de duur van de oorspronkelijke toekenning.

Artikel 11. Inwerkingtreding

Dit artikel behoeft geen toelichting.

Artikel 12. Citeertitel

Dit artikel behoeft geen toelichting.