Beleidsregels Individuele Inkomenstoeslag gemeente Tholen 2015

Ondertekening

Algemene Toelichting

Per 1 januari 2015 treedt de Participatiewet in werking. In artikel 36 van de Participatiewet is de Individuele inkomenstoeslag opgenomen. Deze toeslag komt in de plaats van de Langdurigheidstoeslag die tot 1 januari 2015 op grond van de Wet Werk en Bijstand werd verstrekt.

Een verschil met de langdurigheidstoeslag is dat de individuele omstandigheden van de aanvrager moeten worden afgewogen bij de beoordeling van de aanvraag.

Onder deze omstandigheden worden in ieder geval gerekend: de krachten en bekwaamheden van de persoon en de inspanningen die de persoon heeft verricht om tot inkomensverbetering te komen. Een ander verschil is dat het geen verplichting voor het college is maar een discretionaire bevoegdheid: een ‘kan-bepaling’.

De memorie van toelichting zegt het volgende over de individuele inkomenstoeslag (TK 2013-2014, 33 801, nr. 3, p. 22).

‘In het regeerakkoord is afgesproken dat de langdurigheidstoeslag in de bijstand wordt vervangen door een individuele toeslag voor personen die langdurig van een laag inkomen rond moeten komen zonder dat zij zicht hebben op verbetering van dat inkomen. De regering hecht eraan te benadrukken dat deze individuele toeslag evenals de individuele bijzondere bijstand is bedoeld voor personen die deze – gelet op hun individuele omstandigheden – echt nodig hebben.

Met de invoering van de Participatiewet is de mogelijkheid van een categoriale benadering van de langdurigheidstoeslag afgeschaft. De categoriale langdurigheidstoeslag is omgevormd tot een individuele inkomenstoeslag voor personen tot de AOW gerechtigde leeftijd die langdurig van een laag inkomen rond moeten komen en gelet op hun individuele omstandigheden geen zicht hebben op verbetering van het inkomen. Hiertoe heeft de regering ervoor gekozen om in de bijstand op te nemen welke individuele omstandigheden het college in ieder geval in de beoordeling van het recht op een individuele inkomenstoeslag, moet betrekken.

Het betreft hier de krachten en bekwaamheden van de desbetreffende persoon, alsmede de inspanningen die de persoon heeft verricht om tot inkomensverbetering te komen. Aan de hand van mede deze weging van de individuele omstandigheden, stelt het college vast of de betreffende persoon naar het oordeel van het college al dan niet «zicht op inkomensverbetering» heeft en recht heeft op een individuele inkomenstoeslag. Doordat de langdurigheidstoeslag op deze wijze wordt geïndividualiseerd komt de centrale inkomensnorm van 110% van het toepasselijke sociaal minimum die is gesteld aan het begrip «laag inkomen», te vervallen.

Omdat de individuele toeslag een beoordeling van de individuele omstandigheden van de belanghebbende door het college vergt, is er – net als bij de verlening van individuele bijzondere bijstand – voor gekozen om het nieuwe artikel 36 WWB te formuleren als een «kan-bepaling». Dit neemt niet weg dat de gemeenteraad desondanks verplicht blijft om in een verordening in ieder geval de hoogte van de individuele toeslag en de wijze waarop invulling wordt gegeven aan de begrippen langdurig en laag inkomen aan te geven.

Op grond van artikel 8, eerste lid, aanhef en onderdeel b, en tweede lid, van de Participatiewet stelt de gemeenteraad bij verordening regels met betrekking tot het verlenen van een Individuele Inkomenstoeslag. De verordening hebben in ieder geval betrekking op de wijze waarop invulling wordt gegeven aan de begrippen ‘langdurig en laag inkomen’.

De gemeenteraad van Tholen heeft in de Verordening Individuele Inkomenstoeslag de volgende keuzes gemaakt:

• 1.

  De inkomensgrens is 110% van de van toepassing zijnde bijstandsnorm;

• 2.

  Een langdurig laag inkomen is een inkomen dat gedurende drie jaar niet hoger is geweest dan de inkomensgrens;

• 3.

  De hoogte van de toeslag is 38% van de voor de aanvrager van toepassing zijnde bijstandsnorm.

In artikel 5 van genoemde verordening is vastgelegd dat het college beleidsregels vaststelt met betrekking tot uitvoering van de verordening en dat deze beleidsregels in ieder geval betrekking hebben op de vraag aan wie een individuele inkomenstoeslag kan worden verstrekt en welke groepen worden uitgesloten van het recht op individuele inkomenstoeslag.

In deze beleidsregels wordt invulling gegeven aan deze bevoegdheid.

Artikelsgewijze toelichting

Artikel 1 - Recht op individuele inkomenstoeslag

Het college verleent een persoon individuele inkomenstoeslag indien hij voldoet aan de in artikel 36 van de wet en de in de verordening individuele inkomenstoeslag opgenomen voorwaarden.

Deze bepaling is opgenomen in de beleidsregels omdat het verlenen van individuele inkomenstoeslag een bevoegdheid is en geen verplichting. Artikel 36 lid 1 van de Participatiewet bepaalt immers dat het college een individuele inkomenstoeslag kan verlenen aan een persoon indien hij voldoet aan de in die bepaling opgenomen voorwaarden. Dit betekent dat het college de mogelijkheid heeft af te zien van het toekennen van een individuele inkomenstoeslag, ook al voldoet een persoon wel aan de voorwaarden voor een dergelijke toeslag. Dit vindt de gemeenteraad niet wenselijk. Daarom bepaalt artikel 1 van deze beleidsregels dat het college individuele inkomenstoeslag moet verstrekken als een persoon voldoet aan de voorwaarden daarvoor, tenzij sprake is van een in artikel 2 van de beleidsregels bepaalde uitzonderingen.

Artikel 2 - Uitzicht op inkomensverbetering

Aan de hand van de krachten en bekwaamheden van een belanghebbende en de inspanningen die belanghebbende heeft verricht om tot inkomensverbetering te komen, moet worden beoordeeld of hij op de peildatum uitzicht heeft op inkomensverbetering.

Maatregel

Een schending van de arbeidsverplichtingen kan alleen leiden tot een weigering van de individuele inkomenstoeslag als er een verband bestaat tussen een schending van de arbeidsverplichtingen en een verspeeld perspectief op inkomensverbetering. Dit wordt ondersteund door uitspraken van de CRvB waaruit is gebleken dat er een relatie moet zijn tussen het opleggen van een sanctie en het recht op langdurigheidstoeslag. Dit is bijvoorbeeld niet het geval bij een maatregel als gevolg van het niet (tijdig) verlengen van het inschrijfbewijs bij het UWV. Maar het is wel het geval als iemand door eigen toedoen zijn kansen op een concrete baan heeft verspeeld of door eigen toedoen werkloos is geworden. Daarom moet het college telkens individueel beoordelen of sprake was van een concreet uitzicht op inkomensverbetering.

Iets anders is dat bij schending van overige verplichtingen of een tekortschietend besef van verantwoordelijkheid de langdurigheidstoeslag op grond van artikel 18 lid 2 WWB kan worden geweigerd, mits dit in de maatregelverordening is vastgelegd.

Bewust kiezen voor deeltijdbaan

Indien een belanghebbende op de peildatum inkomsten uit arbeid uit een deeltijdbaan heeft en er geen vastgestelde belemmeringen zijn om (meer uren) te gaan werken, dan heeft belanghebbende uitzicht op inkomensverbetering. De gevolgen die er zijn als belanghebbende zicht heeft op inkomensverbetering, maar niet wil werken of niet meer uren wil werken, kunnen niet worden afgewenteld op de gemeente.

In een dergelijk geval bestaat alleen recht op individuele inkomenstoeslag als is vastgesteld dat belanghebbende door redenen van medische of sociale aard niet in staat is (meer uren) te gaan werken of als belanghebbende gedurende de referteperiode aantoonbaar naar vermogen heeft geprobeerd arbeid te verkrijgen en te aanvaarden.

De artikelen 3, 4 en 5 behoeven geen nadere toelichting.