Actieplan geluid 2013-2018

1. Inleiding

In dit Actieplan geluid is aangegeven hoe burgemeester en wethouders van de gemeenten Beverwijk, Heemskerk en Velsen de geluidshinder van spoor- en wegverkeerslawaai in de periode 2013 – 2018 willen beperken. Het Actieplan vloeit voor uit de Europese Richtlijn 2002/49/EG die gericht is op de evaluatie en de beheersing van omgevingslawaai, daarmee wordt bedoeld het geluid van (spoor)wegen, industrie en luchtvaart. Nederland heeft de richtlijn voor wat betreft het Actieplan geïmplementeerd in artikel 11.11 Wet milieubeheer. Het wettelijk kader is opgenomen in bijlage I van dit Actieplan.

Gemeenten die zijn aangewezen binnen “agglomeraties” moeten Geluidsbelastingkaarten en Actieplannen opstellen. Locaties met gevoelige bestemmingen (woningen en scholen) met een hoge geluidsbelasting moeten worden aangepakt. Door toepassing van maatregelen aan de bron (stil wegdek) of in de overdracht (geluidschermen) of aan de woning (gevelisolatie) moet dat leiden tot een betere geluidssituatie. Burgemeester en wethouders kunnen zelf bepalen bij welke grens van geluidsbelasting zij maatregelen willen treffen; die grens wordt plandrempel genoemd.

Agglomeratie Amsterdam/Haarlem

De drie IJmondgemeenten zijn gelegen in de agglomeratie Haarlem-Amsterdam. Voor deze drie gemeenten heeft de Milieudienst IJmond de Geluidsbelastingkaarten en de Actieplannen opgesteld. De Geluidsbelastingkaarten van de IJmondgemeenten zijn in het najaar van 2012 vastgesteld en gepubliceerd en toegezonden aan het ministerie van I&M. Voorliggend Actieplan is gebaseerd op de geluidbelastingkaarten en geldt voor de periode 2013-2018.

In dit Actieplan staat vanaf welke plandrempel het college van burgemeester en wethouders bereid zijn maatregelen te treffen om geluidsknelpunten aan te pakken. Daarnaast staan in het Actieplan mogelijke maatregelen waarmee de geluidbelastingen op woningen kunnen worden verlaagd. De beslissing welke maatregelen kunnen worden uitgevoerd is afhankelijk van technische, stedenbouwkundige- en financiële aspecten. Er is geen vast omschreven wijze voor het berekenen van de kosten en baten.

2. Milieubeleidsplannen gemeenten

Om in de leefomgeving geen toename plaats van de geluidbelasting te laten plaatsvinden hebben de IJmondgemeenten in hun Milieubeleidsplannen de volgende ambitie neergelegd:

De primaire ambitie is om stille gebieden stil te houden en gebieden met een hoge geluidbelasting stiller te maken. Toename van de bestaande geluidhinder is niet wenselijk. Om dat te realiseren dienen eerst de als gevolg van de Europese Richtlijn omgevingslawaai opgestelde geluidskaarten te worden vastgesteld en vervolgens dient een actieplan voor lawaaibeheersing te worden opgesteld. Om geluidsoverlast van wegen te beperken kunnen diverse maatregelen worden genomen.

Een goede mogelijkheid is het gebruik maken van geluidsreducerende asfalttypen als wegen worden onderhouden, aangelegd of gereconstrueerd.

Het voorliggende Actieplan is een nadere uitwerking van deze ambitie.

3. Geluidssituatie 2011

Om de schadelijke gevolgen van omgevingslawaai te bestrijden, zijn in het kader van de Europese Richtlijn Omgevingslawaai geluidsbelastingkaarten voor het jaar 2011 opgesteld. Aan de hand van deze kaarten is geïnventariseerd hoeveel inwoners worden blootgesteld aan omgevingslawaai. Geluidsbelastingkaarten zijn opgesteld voor wegverkeer, railverkeer, luchtvaart en industrie.

Ook is het aantal woningen vastgesteld die vanwege deze lawaaibronnen een hogere geluidsbelasting ondervinden dan Lden 55 dB en Lnight 50 dB.

De geluidsbelastingkaarten zijn door de Milieudienst IJmond ter inzage gelegd en gepubliceerd op de website van de Milieudienst IJmond. Bewoners hebben de mogelijkheid gekregen om op deze kaarten te reageren. Hiervan is in tegenstelling tot de vorige keer (in 2006) nauwelijks gebruik van gemaakt.

Voor een meer uitgebreide toelichting op de geluidsbelastingkaarten en gegevens wordt verwezen naar de site van de Milieudienst IJmond: www.milieudienst-ijmond.nl

Geluidsbelastingkaarten

Geluidsbelasting in de IJmond van al het wegverkeer, in dB Lden

Legenda

Geluidsbelasting in de IJmond van spoorverkeer in dB Lden

Legenda

Geluidsbelasting in de IJmond van industrielawaai in dB(A), vanwege het industrie terrein IJmond, De Pijp en het Compressorstation Beverwijk.

Legenda

Aantal geluidsbelaste woningen

Met behulp van de geluidsbelastingkaarten is het aantal geluidsbelaste woningen per geluidsbelastingklasse vastgesteld. Per geluidsklasse is het aantal inwoners berekend.

In de Regeling omgevingslawaai is opgenomen dat het aantal woningen met 2,3 mag worden vermenigvuldigd om te komen tot het aantal inwoners.

Er is berekend welk percentage van bewoners in de geluidsklassen (ernstig) gehinderd worden of slaapverstoring ondervinden door teveel geluid. Dit is bepaald op van de dosismaat Lden en Lnight.

Deze aantallen volgen uit een berekening met een bepaalde (aanvaardbare) onzekerheids marge.

Uit de geluidskaarten blijkt dat het wegverkeer de geluidsbron is die tot de meeste hinder

leidt in Beverwijk, Heemskerk, Uitgeest en Velsen.

Ongeveer 8.200 woningen binnen de gemeente Beverwijk hebben een geluidsbelasting, die hoger is dan 55 dB (over het gehele etmaal). Voor de overige gemeenten zijn dit respectievelijk 5.400, 2.100 en 11.600 woningen. Volgens de dosiseffect-relatie worden in totaal ongeveer 18.000 inwoners gehinderd en 7.800 inwoners ernstig gehinderd.

In onderstaande tabellen is het totale aantal woningen weergegeven in de vier gemeenten die een geluidsbelasting hoger dan Lden 55 dB en Lnight 50 dB vanwege wegverkeerslawaai ondervinden. In bijlage I is dit (aanvullend) per geluidssoort uitgesplitst met het aantal inwoners (afgerond naar honderdtallen), gehinderden en ernstig gehinderden (op basis van de dosismaat Lden en Lnight).

Geluidsbelaste woningen en gehinderden (2011) vanwege Lden door wegverkeerslawaai

Geluidsbelaste woningen en gehinderden (2011) vanwege Lden door wegverkeerslawaai

Geconstateerde knelpunten

Het aantal (ernstig) gehinderden en slaapgestoorden wordt vooral veroorzaakt door wegverkeerslawaai. Om deze reden is hieronder per gemeente een meer gedetailleerde kaart met geluidcontouren opgenomen. Uit deze kaarten valt op te maken waar de hoogbelaste woningen vanwege wegverkeer zijn gelegen.

Geluidcontouren door wegverkeer Beverwijk

Legenda

Uit de kaart van Beverwijk valt op te maken dat langs de Alkmaarseweg een paarse kleur is te zien, dus een erg hoog geluidsniveau van 70 – 75 dB. Langs deze verkeersweg zijn een groot aantal woningen gelegen, er dus zijn veel woningen met hoge geluidsbelastingen.

Geluidscontouren door wegverkeer in IJmuiden en DriehuisLegenda

Uit de kaart valt op te maken dat langs de Kanaaldijk/IJmuiderstraatweg hoge geluidsniveaus van 65 – 70 dB optreden. In verband met de herinrichting van de IJmuiderstraatweg wordt de klinkerwegdek-verharding (situatie in 2011) vervangen door asfalt. De geluidsbelasting van de IJmuiderstraatweg neemt daarom af met ongeveer 2 dB. Tevens is te zien dat langs de route De Noostraat/Lange Nieuwstraat hoge geluidsniveaus optreden. In het verkeersbeleid van Velsen is opgenomen om doorgaand verkeer op deze wegen te ontmoedigen. De Kennemerlaan is een vrij drukke verkeersweg die is voorzien van een klinkerwegdekverharding, om deze reden zijn de geluidsniveaus hier relatief hoog.

Geluidscontouren door wegverkeer in Santpoort-Zuid/Noord en Velserbroek

Legenda

Langs de N2085 is sprake van hoge geluidsniveaus. Deze weg is heringericht waarbij de maximum snelheid is verlaagd van 100 km/uur naar 70 km/uur en stil asfalt is aangebracht. De geluidsbelasting is ongeveer 6 dB lager geworden.

Geluidscontouren door wegverkeer in Heemskerk (Rijksstraatweg)

Langs de Rijksstraatweg treden hoge geluidsniveaus op. Voor het wegvak ten zuiden van de aansluiting met de Westelijke randweg (Beverwijk) lopen voorbereidingen voor een herinrichtingsproject.

Vergelijking Geluidkaart 2006 met Geluidkaart 2011

In 2008 is voor het eerst een Geluidkaart over 2006 voor de IJmondregio vastgesteld. Voor wat betreft wegverkeerslawaai zijn de verschillen tussen 2006 en 2011 niet erg groot. De verschillen zijn onder meer te verklaren door nieuw aangelegde wegen (bijvoorbeeld de Westelijke randweg Beverwijk). Railverkeer is in 2011 stiller geworden; het geluidsbelaste oppervlak is in iedere gemeente kleiner geworden. Het geluidsbelaste oppervlak ten gevolge van industrielawaai is ongeveer gelijk gebleven. Wel is het aantal woningen, dat binnen de contouren is komen te liggen, toegenomen in Velsen en Beverwijk (door de wijze van analyse). Het luchtvaartlawaai (van Schiphol) is voor alle gemeenten afgenomen. De geluidsbelastingen in Lden zijn vrij laag. Daarbij moet wel worden opgemerkt dat uit onderzoek blijkt dat het vliegtuiglawaai bij een zelfde geluidsbelasting als die van andere lawaaibronnen, zoals (spoor)wegverkeer en industrielawaai, als hinderlijker wordt ervaren.

Hoofdstuk 4. Maatregelen

Wettelijke ontwikkelingen De regelgeving met betrekking tot geluid is in ontwikkeling. Voor rijkswegen en rijksspoorwegen zijn geluidproductieplafonds vastgesteld, waarbij Rijkswaterstaat verantwoordelijk is voor de naleving daarvan. Deze regelgeving is opgenomen in de Wet milieubeheer. Een vergelijkbare systematiek is in ontwikkeling voor provinciale wegen en in het kader van de Wet geluidhinder gezoneerde industrieterreinen. Een voordeel van deze nieuwe regelgeving is dat vastgestelde geluidsbelastingen, in verband met de (spoor)wegen waarvoor geluidsproductieplafonds gelden, nu ook (jaarlijks) gehandhaafd worden door Rijkswaterstaat. De rol van de gemeente verandert hierin vrijwel niet. Voor nieuwbouw blijft de Wet geluidhinder het belangrijkste kader en hebben deze ontwikkelingen weinig gevolgen.

Geluidssanering bestaande woningen

In de IJmond gemeenten is de afgelopen jaren ingezet op de aanpak van situaties waarbij bestaande woningen hoge geluidsbelastingen ondervinden (de A-lijst woningen). Deze woningen zijn allemaal gesaneerd, met uitzondering van de A-lijst woningen in Beverwijk (Alkmaarseweg).

Spoorbeheerder Prorail is verantwoordelijk voor de geluidsanering van bestaande woningen met hoge geluidsbelastingen van spoorwegverkeer (Raillijstwoningen). In Beverwijk en Velsen zijn nog niet alle Raillijst woningen gesaneerd.

Geluidsschermen

Het plaatsen van geluidschermen langs doorgaande verkeerswegen is zeer duur en is moeilijk stedenbouwkundig in te passen. Het plaatsen van geluidsschermen wordt niet overwogen.

Verkeersmaatregelen

Soms is het mogelijk om met het treffen van verkeersmaatregelen de geluidsbelastingen op woningen te verlagen of het aantal woningen met hoge geluidsbelastingen te verminderen, bijvoorbeeld door het verkeer een andere route te laten rijden, een verbod voor (zwaar) vrachtverkeer in te stellen of 30 km/uur zones in te richten.

Stille wegdekken

In Nederland wordt geregeld stil asfalt toegepast, bijvoorbeeld het bekende ZOAB asfalt op rijkswegen maar vaak ook de zogenoemde “dunne geluidreducerende deklagen” (DGD). Uit onderzoek blijkt dat omwonenden, na het aanbrengen van stil asfalt, aangeven dat het stiller is geworden. Naast een objectieve (rekenkundige) verbetering is er ook duidelijk sprake van een subjectieve verbetering in de geluidsbeleving in de omgeving van wegen, zowel buiten als in de woning. Dit komt doordat het geluid anders van karakter is geworden, dit wordt dus als een positief effect beleefd.

In de praktijk blijkt dat DGD-asfalt gevoelig is voor beschadiging in bochten en op kruispunten en aanzienlijk sneller dan standaardasfalt vervangen moet worden. De aanlegkosten van DGD zijn nauwelijks hoger dan de kosten van standaard toegepaste asfaltsoorten (vaak steenmastiek asfalt, SMA). De levensduur van DGD-asfalt is echter ongeveer 8 jaar, terwijl de levensduur van SMA-asfalt ongeveer 15 – 20 jaar is. De meerkosten van DGD-asfalt zijn dus niet zozeer gelegen in de aanlegkosten maar vooral in de onderhoudskosten (afschrijvingskosten). Een kostenverhogend aspect is bovendien dat bij vervanging van bestaand asfalt door een dunne deklaag, twee lagen asfalt moeten worden aangebracht om weer dezelfde hoogte te bereiken als in de oude situatie. In het aanleg- en onderhoudsbudget voor verkeerswegen met DGD-asfalt dient dus rekening te worden gehouden met deze 1,5 tot 2 maal zo hoge aanleg- en onderhoudskosten. Daarnaast zijn er extra kosten voor het treffen van verkeersmaatregelen in de periode dat het DGD-asfalt wordt vervangen. Zie bijlage 2 voor meer informatie over kosten van stil asfalt.

Bij de introductie van dit Actieplan is overleg met gemeentelijke wegbeheerders gevoerd. Uit dit overleg blijkt dat de meerkosten in de praktijk een knelpunt zijn bij de toepassing van stille wegdekken (dunne deklagen) maar dat deze wekdekken in specifieke situaties kunnen worden toegepast. Dit is het geval als het oude wegdek aan vervanging toe is, in combinatie met veel woningen met hoge geluidsbelastingen en beschikbaar budget voor aanleg en onderhoud.

Uit het overleg blijkt tevens dat op relatief grote schaal SMA-asfalt wordt toegepast. Standaard SMA-asfalt geeft niet of nauwelijks een reductie van de geluidsbelasting maar er zijn ook nieuw ontwikkelde SMA-asfaltsoorten die een geluidsreductie tot 2 decibel (bijvoorbeeld Modus/Desa) of 3 decibel geven (Stil Mastiek 0/8). De levensduur van deze nieuwe SMA-asfaltsoorten is bovendien aanzienlijk langer dan DGD-asfalt, namelijk 10 - 15 jaar. De aanlegkosten van deze nieuwe SMA-asfaltsoorten zijn niet hoger dan traditioneel asfalt, maar ze gaan naar verwachting (nog wel) enige jaren minder lang mee dan standaard SMA-asfalt. De meerkosten (aanleg- en onderhoud) ten opzichte van traditioneel SMA-asfalt zijn moeilijk nauwkeurig in te schatten bedragen naar verwachting naar schatting maximaal 25%. Deze meerkosten zijn dus aanmerkelijk lager dan de meerkosten van DGD-asfalt.

Gezien de positieve milieu-effecten en de acceptabele meerkosten is daarom het voorstel dat SMA-asfaltsoorten die een geluidsreductie van 2 -3 decibel geven en uit civieltechnisch oogpunt geschikt zijn voor toepassing in een bepaalde situatie, bij voorkeur worden toegepast als wegdekverharding op drukke doorgaande verkeerswegen met woningen op korte afstand van de weg.

Maatregelen wegverkeerslawaai (Actieplan maatregelen)

Op basis van de hierboven genoemde maatregelen wordt het volgende voorgesteld.

•   •

  Geluidssanering bestaande woningen. De resterende A-lijst woningen in Beverwijk worden gesaneerd. Deze sanering vindt, bij beschikbaar budget, plaats door een gevelisolatieproject.

•   •

  Plandrempel: Geluidsbelasting ≥ Lden 68 dB. De gemeente heeft actief aandacht voor knelpuntsituaties met geluidsbelastingen op woningen van 68 dB en hoger. Door het toepassen van wegdekmaatregelen (toepassen van stil SMA-asfalt of stille straatstenen) kan de geluidsbelasting worden verlaagd. In het vorige Actieplan (van 2008/2009) is een plandrempel van 65 dB(A) situatie 1986 vermeld. Dit is vergelijkbaar met Lden 68 dB.

•  •

  Locaties 55 – 67 dB. Hierbij wordt gedacht aan toepassen van stille wegdekverhardingen op wegen die gepland staan in de gemeentelijke onderhoudsprogramma’s wegonderhoud (infrastructurele plannen) of herinrichtingen en reconstructies.

5. Kosten

Voor de maatregelen voor de A-lijst-woningen (in Beverwijk) is dekking uit het ISV 2 en 3 budget. De kosten voor het aanbrengen van stille wegdekken zijn hierboven benoemd. Door aan te sluiten bij de reguliere onderhoudsprogramma’s worden deze kosten zo veel mogelijk beperkt. De (meer)kosten voor toepassen van stille SMA-asfaltsoorten op drukke doorgaande wegen met woningen op korte afstand van de weg zijn acceptabel. Toepassing van stille betonstraatstenen geeft in principe nauwelijks meerkosten in vergelijking met gangbare straatstenen. De beslissing over het toepassen van stille wegdekken is afhankelijk van beschikbaar budget en ligt geheel bij de gemeentelijke wegbeheerder.

In de concept Mobiliteitsvisie IJmond is de ambitie vastgelegd om de leefbaarheid te verbeteren. Het aanbrengen van stil asfalt is één van de maatregelen. Om de meerkosten voor stil asfalt te kunnen financieren wordt een post opgenomen in het (nog op te richten) regionale mobiliteitsfonds.

6. Gemeente Beverwijk

Geluidssanering bestaande woningen

•   •

  Alkmaarseweg: Langs deze weg zijn ruim 200 A-lijstwoningen gelegen. Vanwege de inrichting van de Westelijke randweg is de verkeersintensiteit van  deze weg afgenomen. In het GVVP is opgenomen dat de maximumsnelheid van 50 km/uur de komende jaren niet zal worden verlaagd naar 30 km/uur.

•   •

  Breestraat: ca. 35 woningen met een geluidsbelasting 65 dB(A) en hoger.

•   •

  Baanstraat: ca. 12 woningen met een geluidsbelasting 65 dB(A) en hoger.

Spoorbeheerder Prorail is verantwoordelijk voor de geluidsanering van bestaande woningen met hoge geluidsbelastingen van spoorwegen (Raillijstwoningen). In de gemeente Beverwijk zijn er nog ongeveer 15 woningen langs de Spoorsingel die niet zijn gesaneerd. Het is op dit moment niet duidelijk wanneer Prorail een gevelisolatieproject voor deze woningen start.

Knelpunten Lden > 68 dB

In de geluidsbelastingklasse Lden > 68 dB is een aantal locaties te noemen met veel aanliggende woningen, zoals langs de Vondellaan, Zeestraat en Warande. Bij herstructurering en reconstructies zal door toepassing stil asfalt een reductie van circa 3 dB te behalen zijn.

Ook voor de hierboven genoemde gevelisolatieproject Alkmaarseweg, is het toepassen van stil asfalt overigens een goede mogelijkheid. Door het stil asfalt worden de geluidsbelastingen lager zodat het gevelisolatieproject minder maatregelen vergt en goedkoper kan worden uitgevoerd.

Locaties Lden 55 – 67 dB

Veel in dit actieplan (niet benoemde) binnenstedelijke wegen veroorzaken een geluidsbelasting >55 dB

Bij herstructurering en reconstructies zal door toepassing stil asfalt een reductie van circa 3 dB bereikbaar zijn.

Budget

Vanuit de ISV 2 en ISV 3 programma’s is budget beschikbaar om een gevelisolatieproject voor A-lijst woningen uit te voeren.

7. Gemeente Heemskerk

Geluidssanering bestaande woningen

In de gemeente Heemskerk zijn alle A-lijst en Raillijst woningen gesaneerd, dus zowel voor wegverkeerslawaai als voor railverkeerslawaai.

Knelpunten Lden  > 68

Gebleken dat een aantal verspreid liggende locaties woningen een geluidsbelasting ondervinden van meer dan 68 dB, met name langs de Rijksstraatweg. De Alkmaarseweg (gemeente Beverwijk) zal  heringericht worden waarbij een de maximumsnelheid wordt verlaagd naar 30 km/uur. Na de herinrichting zal ook de verkeersintensiteit op de Rijksstraatweg ten zuiden van de aansluiting met de Westelijke randweg afnemen.

Locaties Lden 55 – 67 dB

Veel binnenstedelijke wegen veroorzaken een geluidsbelasting van meer dan 55 dB, bijvoorbeeld de Mozartstraat. Bij herstructurering en reconstructies zal door toepassing stil asfalt een reductie van circa 3 dB bereikbaar zijn.

Budget

Er is nog ISV-budget beschikbaar. Dit wordt overgeheveld naar het onderhouds- en herstructurering budget infrastructuur. De keuze van het toepassen van stil asfalt zal plaatsvinden op basis van een onderzoek naar de kosteneffectiviteit.

8. Gemeente Velsen

Geluidssanering bestaande woningen

In de gemeente Velsen zijn alle A-lijst woningen (wegverkeerslawaai) gesaneerd. Spoorbeheerder Prorail is verantwoordelijk voor de geluidsanering van bestaande woningen met hoge geluidsbelastingen van spoorwegen (Raillijstwoningen). In de gemeente Velsen zijn er nog ongeveer 30 woningen langs de Van Dalenlaan die niet zijn gesaneerd. Het is op dit moment niet duidelijk wanneer Prorail een gevelisolatieproject voor deze woningen start.

Langs de A208 is een geluidsaneringsproject uitgevoerd om de geluidsbelasting van de woningen langs deze weg aanzienlijk te reduceren. Door wegdekmaatregelen en snelheidsverlaging is de geluidsbelasting ongeveer 6 dB lager worden. In 2013 wordt een aanvullend gevelisolatie project uitgevoerd. De kosten van dit project worden betaald door het ministerie van I&M.

Knelpunten Lden > 68 dB

In de geluidsbelastingklasse Lden > 68 dB is een aantal locaties te noemen met veel aanliggende woningen, zoals langs de Kennemerlaan, Lange Nieuwstraat en De Noostraat. Bij herstructurering en reconstructies zal door toepassing stil asfalt een reductie van circa 3 dB te behalen zijn.

Uit de geluidsbelastingkaart komt naar voren dat een flink aantal woningen gelegen langs de IJmuiderstraatweg (cumulatief met Kanaaldijk) en de Julianakade (cumulatief met De Geul) een geluidsbelasting ondervinden van Lden 70 dB en hoger. Voor de IJmuiderstraatweg loopt een herinrichtingsproject.

Locaties Lden 55 – 67 dB

Veel binnenstedelijke wegen veroorzaken een geluidsbelasting van meer 60 dB. Bij herstructurering en reconstructies zal door toepassing stil asfalt een reductie van circa 3 dB bereikbaar zijn.

Budget

Er is geen ISV 2 of ISV 3 budget beschikbaar.  De kosten voor toepassing stil asfalt bij het (op termijn) oplossen van overige knelpunten te benutten uit de onderhouds- en herstructureringsbudgetten infrastructuur.

9. Industrielawaai

Binnen de gemeenten Beverwijk en Velsen en Heemskerk bevinden zich twee in het kader van de Wet geluidhinder gezoneerde industrieterreinen, industrieterrein IJmond met Tata en het havengebied van IJmuiden en industrieterreinen De Pijp, Kagerweg en Noordwijkermeerpolder.

Rond deze terreinen zijn geluidszones volgens de Wet geluidhinder vastgesteld. Eveneens zijn voor beide terrein geluidsaneringsprogramma’s opgesteld omdat ten tijde van deze zoneringen, er woningen in de geluidszones lagen met een hogere geluidsbelasting dan 55 dB(A).

In de saneringsprogramma’s zijn (bron)maatregelen opgenomen om de geluidsbelasting van de meeste woningen tot of onder de grenswaarde 55 dB(A) te brengen. Daar waar dit niet mogelijk bleek, omdat de kosten van maatregelen vergaande financiële consequenties zou hebben voor bedrijven, zijn Maximaal Toegestane geluidsbelastingen (MTG’s) vastgesteld. Voor het industrieterrein IJmond is in 2006 een aanvullend geluidsaneringsprogramma opgesteld. Verdergaande maatregelen waren niet kosteneffectief. Dit betekent dat in dit Actieprogramma geen plandrempel voor industrielawaai met maatregelen zijn opgenomen.

Wel is een doelmatig beheer van de geluidruimte op de in het kader van de Wet geluidhinder gezoneerde industrieterreinen belangrijk, zodat deze terreinen optimaal benut kunnen worden door bedrijven en er geen overschrijdingen zijn op de zonegrens en ter plaatse van de vastgesteld hogere waarden.

10. Luchtvaartlawaai Schiphol

Voor luchtvaartlawaai is de bevoegdheid van B&W tot het nemen van maatregelen beperkt. Hieronder wordt het actuele beleidskader vermeld.

Bij de behandeling van de Luchtvaartnota in de Tweede Kamer in februari 2011 is vast komen te staan dat het Aldersadvies voor de middellange termijn (MLT) en het advies te starten met een experiment met een nieuw normen- en handhavingstelsel ‘staan als een huis’. Voornoemd advies en de Luchtvaartnota vormen dan ook het vigerende beleid. Naar verwachting zal dat beleid niet of slechts marginaal wijzigen binnen de periode van de duur van het Aldersadvies voor de MLT, dat wil zeggen tot 2020. In het advies voor de MLT zijn o.a. afspraken over het maximaal aantal gehinderde, het maximaal aantal vliegbewegingen en geluid reducerende maatregelen vastgelegd.

In 2012 is er een nieuwe strategische nota Schiphol vastgesteld. Hierin is opnieuw geconcludeerd dat de ontwikkelingen rond Schiphol en de luchtvaart een toenemende druk op de kwaliteit voor de leefomgeving rond Schiphol leggen. Daarnaast is opgemerkt dat de gemeenten het belang van Schiphol voor de regionale en nationale economie onderkennen. De gemeenten vinden het dan ook van belang dat gezocht wordt naar een balans tussen de toenemende druk op de leefomgeving en de economische aspecten. Daarbij wordt opgemerkt dat de gemeenten niet tegen vliegen boven hun het grondgebied, maar dat wel zoveel mogelijk over onbewoond gebied gevlogen moet worden. De meest merkbare vorm van aantasting van de kwaliteit van de leefomgeving is geluidsoverlast. Het verminderen van de overlast van geluid blijft dan ook speerpunt van het beleid. De overall visie is “de hinder kan en moet minder”.

De gemeenten blijven zich dan ook inzetten om de overlast van Schiphol te beperken, zonder de hinder daarbij te verplaatsen naar andere gebieden. Deze inzet vindt vooral plaats op volgende aspecten:

• -

  De afspraken uit de Aldersadviezen

• -

  De actualisatie van het Luchthavenindelingbesluit (LIB)

• -

  Het hanteren van de dosis-effectrelatie voor wegverkeer in plaats van die van vliegverkeer en

• -

  Een gebiedsafhankelijke hindercomponent in de gelijkwaardigheidscriteria.

11. Samenvatting Actieplan

Met het Actieplan wordt invulling gegeven aan de wettelijke verplichting dat de gemeenten Beverwijk, Heemskerk en Velsen, geluidsbelastingkaarten moeten opstellen en Actieplannen maken.

Het Actieplan is gebaseerd op de geluidsbelastingkaarten die in het najaar van 2012 door de gemeenten zijn vastgesteld en vormt het geluidhinderbeleid voor de komende 5 jaar tot oplossing van geconstateerde knelpunten van lawaai van rail- en verkeerswegen.

Industrielawaai

Voor industrielawaai zijn al in het kader van de saneringsprogramma’s Wet geluidhinder maatregelen genomen. Daarmee is de gehele saneringsoperatie afgerond.

Luchtvaartlawaai

Voor luchtvaartlawaai is de bevoegdheid van de gemeenten tot het nemen van maatregelen beperkt. Verder zullen gemeenten lang de politieke lijn trachten het doel tot vermindering van de geluidshinder in de IJmond door luchtvaartlawaai te verwezenlijken.

Spoorweglawaai

Spoorbeheerder Prorail is verantwoordelijk voor de geluidsanering van bestaande woningen met hoge geluidsbelastingen (Raillijstwoningen). In de gemeente Beverwijk en Velsen zijn er nog niet gesaneerde Raillijstwoningen aanwezig. Het is op dit moment niet duidelijk wanneer Prorail een gevelisolatieproject voor deze woningen start.

Maatregelen wegverkeerslawaai (Actieplan maatregelen)

De volgende maatregelen worden voorgesteld:

•   •

  Geluidssanering bestaande woningen. De resterende A-lijst woningen worden gesaneerd. Deze sanering vindt, bij beschikbaar budget, plaats door een gevelisolatieproject.

•   •

  Plandrempel: Geluidsbelasting ≥ Lden 68 dB. De gemeenten hebben actief aandacht voor knelpuntsituaties met geluidsbelastingen op woningen van 68 dB en hoger. Door het toepassen van wegdekmaatregelen (toepassen van stil SMA-asfalt of stille straatstenen) kan de geluidsbelasting worden verlaagd. In het vorige Actieplan (van 2008/2009) is een plandrempel van 65 dB(A) situatie 1986 vermeld. Dit is vergelijkbaar met Lden 68 dB.

•   •

  Locaties 55 – 67 dB. Hierbij wordt gedacht aan toepassen van stille wegdekverhardingen op wegen die gepland staan in de gemeentelijke onderhoudsprogramma’s wegonderhoud (infrastructurele plannen) of herinrichtingen en reconstructies.

Kosten

De aan de gemeenten toegekende financiën voor de aanpak van de urgente saneringssituatie uit het ISV budget geluid kunnen worden aangewend om de resterende A-lijstwoningen te saneren. Resterend ISV-budget worden overgeheveld naar het onderhouds- en herstructurering budget infrastructuur.  

In de concept Mobiliteitsvisie IJmond is de ambitie vastgelegd om de leefbaarheid te verbeteren. Het aanbrengen van stil asfalt is één van de maatregelen. Om de meerkosten voor stil asfalt te kunnen financieren wordt een post opgenomen in het (nog op te richten) regionale mobiliteitsfonds.

12. Zienswijzen

PM

Bijlage I: Tabellen met geluidsbelastingen per geluidsoort

In de volgende tabellen is per geluidssoort een samenvatting van de tellingen opgenomen. Het betreft geluidsbelastingen in Lden > 55 dB en Lnight > 50 dB. Opgemerkt wordt dat sommige inwoners en sommige gebieden aan meerdere geluidssoorten worden blootgesteld.

Geluidsbelaste woningen en gehinderden (2011) in Lden door wegverkeerslawaai

Geluidsbelaste woningen en gehinderden (2011) in Lden door railverkeerslawaai

Geluidsbelaste woningen en gehinderden (2011) in Lden door industrielawaai

Geluidsbelaste woningen en gehinderden (2011) in Lden door luchtvaartlawaai Bijlage II: Wetgeving

De Europese Richtlijn 2002/49/EG is gericht op de evaluatie en de beheersing van omgevingslawaai (kortweg de Richtlijn omgevingslawaai). In Nederland is deze richtlijn in 2004 ingevoerd in de Wet geluidhinder en per 1 juli 2012 in de Wet milieubeheer en de Regeling Geluid milieubeheer. De richtlijn is van toepassing op omgevingslawaai waaraan mensen worden blootgesteld.

ProcesVoorafgaand aan het Actieplan is per gemeente een geluidsbelastingkaart opgesteld en vastgesteld. Deze kaart beschrijft de geluidsituatie in 2011.

Het Actieplan borduurt hierop verder met een beschrijving van de voorgenomen relevante maatregelen, het beleid ter beperking van de geluidsbelasting en de voorgenomen te treffen maatregelen in de komende 5 jaar. Hiernaast is schematisch weergegeven hoe het proces er uit ziet om tot een vastgesteld Actieplan te komen.

Na 5 jaar kan worden geëvalueerd (op basis van geactualiseerde geluidsbelastingkaarten) welk meetbaar effect de maatregelen in de Actieplanperiode heeft gehad.

Inspraak en publicatie

Artikel 123 van de Wet geluidhinder beschrijft de procedure voor de vaststelling van het Actieplan. De voorbereiding gebeurt volgens de Algemene wet bestuursrecht (Awb), waarbij in afwijking daar op artikel 3:15 Awb eenieder zienswijzen naar voren kan brengen. De termijn voor het naar voren brengen van zienswijzen en het uitbrengen van adviezen bedraagt zes weken. Er is geen andere mogelijkheid tot beroep dan de Awb.

Bijlage III: Kosten van stille wegdekken (bron: Stillerverkeer.nl)

Op basis van een aantal recent uitgevoerde kostenanalyses voor verschillende overheden in Nederland, gebaseerd op verschillende lokale uitgangspunten, bestaan de volgende inzichten over de kosten van dunne deklagen:

 • De totale investeringskosten bij het aanleggen van een stil wegdek bij "groot onderhoud" (nieuwe onderlaag en deklaag) zijn circa 0-15% hoger dan dicht asfaltbeton en/of SMA 0/8;

 •Dunne deklagen vergen een andere onderhoudsstrategie dan dicht asfaltbeton en SMA 0/8. Dit betekent in de praktijk dat tussentijds geen (kleine) reparaties uitgevoerd worden, maar dat frequenter groot onderhoud wordt uitgevoerd;

 •De gemiddelde jaarlijkse onderhoudskosten van dunne geluidreducerende deklagen liggen circa 10-40 % hoger dan bij standaard dicht asfaltbeton en/of SMA 0/8.

Uitgangspunten

Bij de kostenanalyses wordt uitgegaan van een (theoretische) levensduur van 15 jaar voor de referentieverharding. De ondergrond bepaalt voor een groot gedeelte of dit in de praktijk ook haalbaar is. In de praktijk zal dit echter ook niet in alle gevallen gehaald kunnen worden doordat wegen heringericht worden binnen deze termijn als gevolg van bijv. reconstructie, herinrichting of werkzaamheden aan het onderliggend rioolstelsel. Bij een dergelijke, voortijdige aanpassing of herinrichting van een weg is de toepassing van stille wegdekken zeker het overwegen waard. Voor dunne deklagen is uitgegaan van een gemiddelde levensduur tussen 7 en 9 jaar.

Budgettering

Stille wegdekken vergen een ander onderhoudsregime dan traditionele verhardingen. De financiële consequenties van een dergelijk onderhoudsbeleid bij toepassing van stille wegdekken zijn niet altijd even inzichtelijk. Het is niet reëel om alleen rekening te houden met de investeringskosten van een stil wegdek zonder ook het onderhoud hierin mee te nemen. Het is dan ook belangrijk om deze mee te nemen in de kostenberekeningen om een actief beleid met stille wegdekken te laten slagen.

Kosten van stille wegdekken

Een juiste budgettering van stille wegdekken gebeurt door de meerkosten van stille wegdekken op te splitsen in investeringskosten en onderhoudskosten. De investeringskosten zijn de meerkosten als op enig moment de keuze gemaakt wordt om op een bestaande weg de stap te maken van een bepaald type wegverharding (bijvoorbeeld dicht asfaltbeton) naar een ander type. De onderhoudskosten bevatten de kosten die na deze keuze gemaakt moeten worden om de eigenschappen van de weg goed te houden. In de praktijk betekent dit bijvoorbeeld "klein onderhoud", zoals het uitvoeren van reparaties, het reinigen van het wegdek, maar ook het groot onderhoud waarbij aan het einde van de levensduur van de deklaag een nieuwe deklaag aangebracht wordt. Tevens zijn de kosten voor het aanbrengen van slijtlagen hierin opgenomen en de kosten van verkeersmaatregelen die voor onderhoud noodzakelijk zijn.

Een locatieafhankelijke analyse, waarbij in detail gekeken wordt naar diverse parameters, kan in beeld brengen hoeveel duurder of goedkoper een stil wegdek nu eigenlijk is, bezien over een lange periode. De belangrijkste aanname hierin is de verwachte levensduur van een stil wegdek en de gehanteerde levensduur van het traditionele wegdek (het nulalternatief). Deze aanname is vooral gebaseerd op de te verwachten verkeersintensiteiten. Daarnaast speelt ook de bodemgesteldheid een grote rol. Alle kosten voor uit te voeren onderhoudswerkzaamheden worden opgeteld over een periode van een volledige cyclus (bijvoorbeeld 30 jaar), zowel voor het stille wegdek als voor het nulalternatief. Hieruit volgen de meerkosten per jaar per vierkante meter voor het stille wegdek.

Om inzicht te krijgen in de financiële consequenties van de aanleg van een stil wegdek is een kostentool ontwikkeld. Er is zowel een eenvoudige versie als een uitgebreide versie van de tool beschikbaar op deze site.