Nota standplaatsenbeleid 2011

Paragraaf 1.1 Algemeen

Het te koop aanbieden van goederen als vis, snacks, bloemen, loempia’s en kerstbomen vanaf een vaste standplaats in de openbare ruimte, is in de meeste gemeenten in Nederland een niet meer weg te denken activiteit. Standplaatsen verlevendigen de stad, verschaffen werkgelegenheid en dragen bij aan de aantrekkelijkheid van de openbare ruimte. Zonder al te hoge investeringen en zware verplichtingen kan aan het college van B&W een vergunning worden gevraagd voor het innemen van een standplaats in de openbare ruimte. Het college van B&W stelt de voorwaarden voor deze vorm van ambulante handel. Wanneer de gevraagde locatie aan alle criteria voldoet stelt het college deze locatie tegen vergoeding beschikbaar. De gemeentelijke tussenkomst is noodzakelijk, omdat een standplaats ook overlast of onveilig verkeersgedrag kan veroorzaken of het straatbeeld juist kan ontsieren. De mogelijkheden die gemeenten hebben om in het kader van de ambulante handel

sturend op te treden en ongewenste ontwikkelingen tegen te gaan zijn beperkt. De wettelijke bepalingen en de jurisprudentie zijn bepalend voor de wijze waarop met de ambulante handel moet worden omgegaan. Voor het voeren van een stimulerend en/of beperkend beleid is het nodig vooraf beleidsregels vast te stellen en publiceren.

Paragraaf 1.2 Begrip standplaats

Onder het begrip standplaats wordt verstaan: een op of aan de openbare weg of openbaar water, direct voor het publiek toegankelijke in de open lucht gelegen plaats, waar goederen worden aangeboden, verkocht of verstrekt dan wel diensten worden aangeboden.

Vlaardingen kent 3 soorten standplaatsen: de jaarstandplaats, de seizoenstandplaats en de tijdelijke standplaats. Standplaatsen op de weekmarkt of tijdens een evenement blijven buiten het bereik van deze nota. Ook het ‘venten’ ofwel de uitoefening van kleinhandel, waarbij de goederen aan willekeurige voorbijgangers worden aangeboden dan wel het huis aan huis aanbieden van goederen, valt niet onder deze nota. De nota is tot slot ook niet van toepassing op niet-commerciële standplaatsen, zoals standplaatsen ingenomen door ideële instellingen of politieke partijen.

Paragraaf 1.3 Aanleiding

De gemeente Vlaardingen heeft de laatste jaren te maken met een toenemend aantal aanvragen voor een standplaats. Deze groei wordt verklaard doordat omliggende gemeenten als Rotterdam, Maassluis, Hoogvliet, Ridderkerk en Hellevoetsluis wel een standplaatsenbeleid hebben, waardoor daar minder nieuwe standplaatsen worden toegelaten. Een andere reden is dat door de economische recessie werkzoekenden vaker de wens hebben om standplaatshouder te worden. Een standplaats kent namelijk lage startkosten. Knelpunt bij de huidige standplaatsvergunningen is het ontbreken van specifieke criteria waaraan de aanvragen kunnen worden getoetst en waarop gehandhaafd kan worden.

Paragraaf 1.4 Doel

Het doel van deze nota is een zo volledig mogelijke beschrijving te geven van het toetsingskader voor de beoordeling van aanvragen van standplaatsvergunningen binnen de gemeente Vlaardingen, ter uitwerking van de Algemene Plaatselijke Verordening (APV). Bestuurlijke vaststelling van deze beleidsregels en publicatie daarvan bieden rechtszekerheid en vereenvoudigen de vergunningverlening en handhaving. De nota standplaatsenbeleid zal leiden tot:

- transparantie voor de aanvrager met betrekking tot de typen standplaatsen, de beschikbare locaties hiervan en de eisen waaraan hij of zij dient te voldoen;

- korte doorlooptijden omdat de beoordeling van de standplaatslocaties al in een eerder stadium heeft plaatsgevonden;

- duidelijke kaders waarbinnen de vergunningverlening plaatsvindt en de regelgeving gehandhaafd wordt.

Paragraaf 1.5 Leeswijzer

In hoofdstuk 1 staat de inleiding met daarin onder andere de aanleiding en het doel van deze nota. In hoofdstuk 2 worden het achterliggende beleid en de uitgangspunten beschreven. In hoofdstuk 3 wordt het juridisch kader geschetst, gevolgd door een nadere uitleg over de soorten standplaatsen in hoofdstuk 4. Daarna wordt in hoofdstuk 5 en 6 ingegaan op het aanvragen van de standplaatsvergunning met een omschrijving van de verschillende soorten standplaatsen, de voorwaarden, de kosten en de locaties. In hoofdstuk 7 wordt het maximumstelsel per (winkel)gebied beschreven. Dan volgt in hoofdstuk 8 een toelichting op de handhaving van het standplaatsenbeleid. In hoofdstuk 9 wordt de overgangssituatie beschreven en tot slot staat in hoofdstuk 10 aangegeven wanneer het beleid in werking treedt. In de bijlagen staan korte omschrijvingen van de meest voorkomende publiekrechtelijke en privaatrechtelijke regelingen die op standplaatsen van toepassing zijn, een lijst met de standplaatslocaties per (winkel)gebied inclusief plattegronden en een overzicht van de standplaatshouders waar de overgangsregeling op van toepassing is.

Paragraaf 2.1 Detailhandelsnota

Met de Detailhandelsnota 2007- 2012 is door het college van B&W vastgesteld dat we uitgaan van complete, compacte en comfortabele winkelcentra op elk niveau. Behalve voor de winkels wil het college deze uitgangspunten ook hanteren voor de standplaatsen bij de winkelcentra en PDV(Perifere Detailhandelsvestigings)-locaties. Onder PDV-locaties worden in dit beleid de gebieden Hoogstad en het Deltagebied (tussen Gamma en Praxis) verstaan. Vanuit het uitgangspunt ‘compleet’ kunnen de standplaatsen een aanvulling zijn op het aanbod aan basis levensmiddelenspeciaalzaken. Standplaatsen kunnen verder zorgen voor een aantrekkelijke entree of looproute van en naar een (winkel)gebied. Vanuit ‘compact’ wordt gestreefd om de standplaatsen, winkels en andere voorzieningen zo dicht mogelijk bij elkaar te situeren om zo een optimale wisseling van koopkracht te garanderen. ‘Comfortabel’ zodat de omgeving waar de standplaatsen staan afgestemd is op de winkelfunctie. Daarnaast is door het college in de Detailhandelsnota 2007 – 2012 vastgesteld dat in relatie tot de (bestaande) detailhandel en standplaatsen het van belang is dat ongewenste situaties op het gebied van openbare orde, verkeersveiligheid en uiterlijk ten aanzien van de omgeving moeten worden voorkomen, dat standplaatsen die het karakter van een gebied negatief kunnen beïnvloeden ongewenst zijn, het gewenst is dat standplaatsen in de looproute liggen van en naar het winkelcentrum (dan wel een maximum aantal en nadrukkelijk niet aaneengesloten), dat standplaatsen kritisch bekeken moeten worden mede met het oog op eventuele toekomstige ontwikkelingen en dat er rekening moet worden gehouden worden met de behoefte en belangen van gevestigde ondernemers. Ook deze aspecten zijn meegenomen bij de totstandkoming van het standplaatsenbeleid.

Paragraaf 2.2 Actieplan Wonen

Daarnaast kent Vlaardingen een aantal herstructureringsgebieden vanuit het Actieplan Wonen. In deze herstructureringsgebieden staat een aantal standplaatsen. Op dit moment is nog niet duidelijk of in deze herstructureringsgebieden de standplaatsen kunnen terugkomen op de huidige locatie in de openbare ruimte. Bij de Van Hogendorplaan hebben momenteel 3 standplaatshouders een vergunning. Bij de ontwikkeling van het nieuwe winkelcentrum aan de Van Hogendorplaan zijn op basis van het verzorgingsgebied en de beschikbare ruimte maximaal 2 standplaatslocaties beschikbaar, waar met ingang van het nieuwe beleid wel meerdere vergunninghouders gebruik van mogen maken. In de huidige plannen van de ontwikkeling van het winkelcentrum staat sloop gepland in het najaar van 2011. Hierbij komen de locaties van 2 standplaatshouders te vervallen en blijft de locatie van 1 standplaatshouder bestaan. In dit beleid is met dit feit rekening gehouden door 2 locaties op te nemen waar de standplaatshouders (tijdelijk) gebruik van kunnen maken. Wat betreft het nieuwe winkelcentrum in de Westwijk zijn er plannen om de dr. Wiardi Beckmansingel te versterken met een Aldi, een Bas van der Heijden en andere ketens. De Van Baerlestraat zou net als de Floris de Vijfdelaan meer een plek voor welzijnsvoorzieningen moeten worden. De winkelstrip Dirk de Derdelaan blijft mogelijk bestemd voor (kleinschalige, multiculturele) detailhandel. Voor de Westwijk zijn op basis van het verzorgingsgebied en de beschikbare ruimte maximaal 2 standplaatslocaties beschikbaar, waar met ingang van het nieuwe beleid meerdere vergunninghouders gebruik van mogen maken. In dit beleid zijn daarvoor de huidige locaties opgenomen. Omdat de verwachting is dat de ontwikkeling van het winkelcentrum aan de dr. Wiardi Beckmansingel binnen korte termijn concretere vormen aan zal nemen wordt tot die tijd 1 extra locatie voor een seizoenstandplaats gedoogd.

Paragraaf 2.3 Algemene ontwikkelingen

In veel steden zijn er bloemenverkooppunten bij begraafplaatsen. Het college vindt deze extra service aan de bezoekers van de begraafplaats (niet gericht op wijkbewoners) een reden om een standplaatslocatie bij de begraafplaats Holy op te nemen. Verder wil het college, gezien de huidige standplaatslocaties bij de bouwmarkten Gamma en Formido, in dit beleid een standplaats opnemen bij de Praxis aan de Deltaweg.

Paragraaf 2.4 Uitgangspunten eerder vastgesteld door B&W

Op 2 november 2010 zijn door het college van B&W ten behoeve van het standplaatsenbeleid de volgende uitgangspunten vastgesteld: a. Een standplaats is alleen toegestaan bij een winkelgebied, een PDV(Perifere Detailhandelsvestigings)-locatie of recreatiegebied.

b. Er worden per (winkel)gebied vaste locaties aangewezen waar standplaatsen zijn toegestaan. De locaties worden op een plattegrond aangegeven die als bijlage bij de nota wordt gevoegd. Hierbij is uitgegaan van de standplaatslocaties 2010.

c. Per (winkel)gebied wordt een maximum aantal standplaatslocaties bepaald.

d. Per (winkel)gebied vindt een onderverdeling naar branches plaats, waarbij per branche een maximum aantal vergunningen wordt verstrekt.

e. Een jaarstandplaats geldt voor maximaal 3 dagen per week per ondernemer per branche en heeft een maximale geldigheid van 1 jaar.

f. Een standplaats voor een seizoen geldt voor maximaal 7 dagen per week per ondernemer per branche en heeft een maximale geldigheid van 3 maanden.

g. Een tijdelijke standplaats blijft mogelijk voor 1 dag per 6 weken.

h. Een standplaats mag op tijdstippen worden ingenomen conform de tijden van de Winkeltijdenwet.

i. Er mogen geen standplaatsen worden ingenomen op de aangewezen marktterreinen tijdens de dagen van de weekmarkt.

j. Indien bij een herstructureringsgebied een standplaatslocatie betrokken is zal deze standplaats, indien mogelijk, meegenomen worden bij de nieuwe inrichting van het gebied.

k. Indien een bestaande standplaatsvergunning niet past in het beleid zal per geval door middel van een overgangsregeling naar een passende oplossing gezocht worden. Ten aanzien van dit op 2 november 2010 door het college van B&W genomen besluit moet worden opgemerkt dat bij de uitwerking van het beleid 3 zaken zijn gewijzigd. Er zijn geen standplaatslocaties in de recreatiegebieden opgenomen, het college heeft besloten om de branchering voor standplaatsen niet toe te passen en hiermee dus te kiezen voor vrije marktwerking en in het beleid is opgenomen dat er geen standplaatsen mogen worden ingenomen tijdens een evenement. Dit betekent dat uitgangspunt d. verdwijnt en dat de uitgangspunten a., e., f. en i. anders worden omschreven: a. Een standplaats is alleen toegestaan bij een winkelgebied of een PDV(Perifere Detailhandelsvestigings)-locatie.

e. Een jaarstandplaats geldt voor maximaal 3 dagen per week per ondernemer en heeft een maximale geldigheid van 1 jaar.

f. Een seizoenstandplaats geldt voor maximaal 7 dagen per week per ondernemer en heeft een maximale geldigheid van 3 maanden.

i. Er mogen geen standplaatsen worden ingenomen op de aangewezen markt- en evenemententerreinen tijdens de dagen van de weekmarkt of een evenement.

Paragraaf 3.1 Weigeringsgronden APV

De standplaatsvergunning is geregeld in artikel 5.17 e.v. van de Algemene Plaatselijke Verordening 2009 (APV). In hoofdstuk 1 (Algemene Bepalingen), artikel 1.8 van de APV staat dat een vergunning, dus ook de standplaatsvergunning, kan worden geweigerd in het belang van de openbare orde, de openbare veiligheid, de volksgezondheid en de bescherming van het milieu. Daarnaast gelden op grond van artikel 5.18 van de APV voor een standplaatsvergunning nog de volgende specifieke weigeringsgronden:

- indien in strijd met een geldend bestemmingsplan;

- indien de standplaats hetzij op zichzelf hetzij in verband met de omgeving niet voldoet

aan eisen van redelijke welstand;

- indien als gevolg van bijzondere omstandigheden in de gemeente of in een deel van de gemeente redelijkerwijs te verwachten is dat door het verlenen van de vergunning voor een standplaats voor het verkopen van goederen een redelijk verzorgingsniveau voor de consument ter plaatse in gevaar komt.

Paragraaf 3.2 Criteria

De weigeringsgronden op basis van de APV hebben geleid tot de volgende aanvullende criteria voor het bepalen van de locaties waarvoor een standplaatsvergunning wordt verleend. De criteria zijn: - Openbare orde

Brandveiligheid -> Kramen moeten op een afstand van minimaal 1 meter van puien en luifels van panden geplaatst worden. Voor bak- en braadkramen dient dit een afstand van 5 meter te zijn.

Sociale veiligheid -> In het belang van de sociale veiligheid dient de openbare ruimte zoveel mogelijk open en controleerbaar zijn. Er zijn derhalve geen standplaatsen toegestaan op de aangewezen markt- of evenemententerreinen tijdens de weekmarkt of een evenement. - Het voorkomen of beperken van overlast

De verkoop van kerstbomen moet zoveel mogelijk plaats vinden aan de rand van een (winkel)gebied. Voor standplaatshouders die voorzieningen als elektra en water nodig hebben moeten deze op een dusdanige manier beschikbaar zijn dat ze geen overlast veroorzaken. - De bescherming van het milieu

In het kader van de Wet milieubeheer mag in de directe nabijheid van woonbebouwing of andere zogenaamde gevoelige gebouwen, zoals een medisch centrum, niet gefrituurd, gebakken of gebraden worden. Verder moeten standplaatshouders zorgen voor afvoer van hun afval en wanneer van toepassing zorgen voor de vetafscheiding van het afvalwater. - De bescherming van het uiterlijk aanzien van de omgeving

Deze weigeringsgrond wordt gehanteerd indien door een standplaats het straatbeeld en haar omgeving ernstig verstoord worden. De situering moet verder passen binnen het ruimtelijk stedenbouwkundig concept van de omgeving. Hier spelen bijvoorbeeld zichtlijnen en het openbare karakter van een plein een rol. De stationsgebieden in Vlaardingen worden specifiek uitgesloten van standplaatslocaties. Gelet op de uitstraling en de eisen van welstand met betrekking tot deze gebieden is in het verleden met deze standplaatshouders/eigenaren een traject ingegaan voor een vaste plek door middel van een kiosk. Er mogen verder geen vlaggen, kabels, leidingen of reclameborden worden bevestigd aan bomen en struiken. - Verkeersvrijheid of- veiligheid

Standplaatsen mogen een vlotte voetgangersdoorstroom niet beletten. In dat kader zijn op bepaalde locaties alleen handkarren toegestaan. Een standplaats mag geen verkeer- of parkeerhinder tot gevolg hebben bijvoorbeeld wanneer zij het zicht op naderend verkeer ontnemen of op plaatsen met een hoge parkeerdruk. Er mag geen concentratie van standplaatsen plaatsvinden. Verder wordt bepaald dat het bij de standplaats niet mogelijk is om een terras te plaatsen. Wel is het toegestaan om als de standplaats in gebruik is maximaal 1 stoel bij te plaatsen. Bij de bepaling van de locaties is bovendien rekening gehouden met de toegankelijkheid voor hulpverleningsdiensten in geval van calamiteiten. - Entree winkelgebied

Standplaatsen kunnen een belangrijke rol vervullen bij de entree van een (winkel)gebied. Het is gewenst dat standplaatsen bij de entrees en in de looproute van en naar het (winkel)gebied staan.

Paragraaf 3.3 Publiekrechtelijke en privaatrechtelijke regelingen

Op het innemen van standplaatsen zijn meer publiekrechtelijke en privaatrechtelijke regelingen van toepassing. Indien er bijvoorbeeld sprake is van gebruik van andermans eigendom, is toestemming van de eigenaar van de grond noodzakelijk. De meest voorkomende regelingen die op standplaatsen van toepassing zijn staan vermeld in bijlage 1.

Paragraaf 4.1 Jaarstandplaats, seizoenstandplaats en tijdelijke standplaats

Paragraaf 5.1 Aanvraagformulier

Voor het indienen van een aanvraag dient het formulier “Aanvraag standplaatsvergunning” te worden gebruikt. Het formulier kan worden aangevraagd bij de sectie Bijzondere Wetten of worden gedownload van de website www.vlaardingen.nl. Met het ingevulde aanvraagformulier moeten verder worden ingeleverd: - een kopie van een geldig legitimatiebewijs van de standplaatshouder;

- één of meer foto’s van de kraam of kar;

- de afmetingen van de kraam of kar;

- een kopie van het registratiebewijs van het Hoofdbedrijfschap Detailhandel (de ‘marktpas’); - bewijs van toestemming van de eigenaar indien de standplaats wordt ingenomen op particulier terrein.

Bij het beoordelen van de aanvraag zal verder door de gemeente een check worden gemaakt op de inschrijving bij de Kamer van Koophandel.

Paragraaf 5.2 Aanvrager

De vergunning is persoonsgebonden en niet overdraagbaar om handel in vergunningen te voorkomen. Overschrijven van een vergunning op naam van een familielid of persoon die werkzaam is in het bedrijf, is dus niet mogelijk.

Paragraaf 5.3 Ontvangstbevestiging

De aanvrager ontvangt binnen 1 week na indiening van de aanvraag een ontvangstbevestiging.

Paragraaf 5.4 Beslistermijn

Op een aanvraag voor een standplaatsvergunning wordt uiterlijk 8 weken na de dag waarop een complete aanvraag ontvangen is beslist. Bij het behandelen van de aanvraag adviseren zo nodig de betrokken afdelingen en secties van de gemeente en indien noodzakelijk de politie. De betrokken afdelingen en sectie zijn Ruimtelijke Ordening, Verkeer en Vervoer, Economische Zaken en de brandweer. Tegen het weigeren van de standplaatsvergunning kan bezwaar worden gemaakt. Gedurende de tijd dat op de aanvraag geen beslissing genomen is mag de gevraagde standplaats niet worden ingenomen.

Paragraaf 5.5 Wachtlijst

In het geval een standplaatsvergunning niet kan worden afgegeven, omdat bijvoorbeeld de locatie vol is, vindt op uitdrukkelijk verzoek van de aanvrager plaatsing op de wachtlijst plaats. Toewijzing gebeurt op volgorde van binnenkomst. Er is één gezamenlijke wachtlijst voor alle standplaatslocaties.

Paragraaf 5.6 Kosten

Paragraaf 6.1 Wijzigen van de vergunning

Een aanvraag om wijziging van de standplaatsvergunning wordt beschouwd als een aanvraag voor een nieuwe vergunning. Op dezelfde manier als hiervoor omschreven (zie 5.1) kan een aanvraag ingediend worden om een vergunning te wijzigen, bijvoorbeeld omdat men andere producten wil gaan verkopen of de verkooptijden wil veranderen. Gedurende de tijd dat de aanvraag in behandeling is, mogen de aangevraagde wijzigingen niet worden aangebracht dan wel worden uitgevoerd. Op de gewijzigde aanvraag wordt binnen 8 weken beslist.

Paragraaf 6.2 Verlengen van de vergunning

Minimaal 8 weken voor het verlopen van de standplaatsvergunning dient een aanvraag om een verlenging bij het college van burgemeester en wethouders (via de sectie Bijzondere Wetten) te worden gedaan. Wanneer de vergunninghouder niet tijdig een verlenging aanvraagt verloopt de vergunning en kan de standplaats aan een andere aanvrager worden toegewezen.

Paragraaf 6.3 (Voortijdig) beëindigen van de vergunning

Wanneer men de vergunning voortijdig wil beëindigen dient men dit schriftelijk te doen bij het college van burgemeester en wethouders (via de sectie Bijzondere Wetten). Reeds betaalde leges of precario worden niet terugbetaald. Wanneer de standplaatsvergunning eindigt en men de vergunning niet wenst te verlengen hoeft men niets te doen. De vergunning eindigt dan automatisch. Als binnen een herstructureringsgebied een standplaatslocatie komt te vervallen dan eindigt de vergunning op de dag dat op de betreffende locatie de (voorbereidende) werkzaamheden worden gestart. Wanneer de standplaatshouder van de vervallen locatie een andere standplaatslocatie in gebruik neemt, zijn deze beleidsregels meteen op hem van toepassing.

Paragraaf 6.4 Intrekken van de vergunning

Wanneer de vergunninghouder langer dan 3 maanden geen gebruik maakt van de vergunning zal deze worden ingetrokken. Reeds betaalde leges en precario zullen niet worden terugbetaald.

Paragraaf 7.1 Maximum per gebied

Het college van B&W kiest voor een maximum aantal locaties per (winkel)gebied. Uitgangspunt voor de vaststelling van het maximum aantal locaties is de Detailhandelsnota 2007 – 2012 waarbij per (winkel)gebied een verzorgingsniveau is vastgesteld. Het college gaat wat betreft het verzorgingsniveau uit van 1 standplaatslocatie per 10.000 inwoners. Voor de PDV-locaties Hoogstad en Deltagebied worden locaties bij de bouwmarkten aangewezen. Bij het bepalen van de locaties is ook gekeken naar de fysieke mogelijkheden binnen de gebieden. Per locatie is een maximum aantal m2’s toegestaan. Een standplaatslocatie kan verder zowel door een jaarstandplaatshouder als een seizoenstandplaatshouder ingenomen worden, tenzij uitdrukkelijk is aangegeven dat de locatie alleen voor een seizoenstandplaats is bedoeld. Kerstboomlocaties zijn alleen bedoeld voor de verkoop van kerstbomen. Bij de kerstboomlocaties gaan we uit van de standplaatslocaties 2010. Uiteraard zijn ook weer de eerder genoemde criteria op de locaties van toepassing.

Paragraaf 7.2 De (winkel)gebieden

Kaart met de (winkel)gebieden en supermarkten in Vlaardingen

(bron: Detailhandelsnota 2007 – 2012)