Verordening op het burgerinitiatief voor de gemeente Winsum

Geldend van 07-11-2007 t/m heden

Intitulé

Verordening op het burgerinitiatief gemeente Winsum 2007

Agendanummer: 13

Vergadering: 16 oktober 2007

De raad van de gemeente Winsum;

gezien het voorstel van burgemeester en wethouders;

b e s l u i t :

Vast te stellen de navolgende

Verordening op het burgerinitiatief voor de gemeente Winsum

Artikel 1

In deze verordening wordt onder een burgerinitiatief verstaan: een voorstel van een initiatiefgerechtigde om een onderwerp of een voorstel op de agenda van de vergadering van de raad te plaatsen.

Artikel 2

  • 1. Het seniorenconvent van de gemeente Winsum heeft tot taak te beoordelen of het verzoek een geldig verzoek is, zoals bedoeld in deze verordening.

  • 2. Ongeldig is het verzoek dat:

    • a.

      een onderwerp als bedoeld in artikel 4 bevat, of

    • b.

      niet voldoet aan de voorwaarden, gesteld in artikel 5.

  • 3. Indien het seniorenconvent van oordeel is dat het ingediende verzoek geldig is, verzoekt zij de agendacommissie het burgerinitiatief te plaatsen op de agenda van de eerstvolgende raadsvergadering.

Artikel 3

  • 1. Initiatiefgerechtigd zijn alle ingezetenen van zestien jaar en ouder en belanghebbenden.

  • 2. Voor de beoordeling of een ingezetene initiatiefgerechtigd is, is de situatie op de dag van indiening van het verzoek bepalend.

Artikel 4

  • 1. Een burgerinitiatief kan geen betrekking hebben op:

    • a.

      een onderwerp dat niet behoort tot de bevoegdheid van het gemeentebestuur;

    • b.

      een vraag over het gemeentelijk beleid;

    • c.

      een klacht in de zin van hoofdstuk 9 van de Algemene wet bestuursrecht;

    • d.

      een bezwaar in de zin van hoofdstuk 7 van de Algemene wet bestuursrecht tegen een besluit van het gemeentebestuur, of

    • e.

      een onderwerp waarover in de raadsperiode waarin het burgerinitiatief wordt ingediend door de raad een besluit is genomen, tenzij nieuwe argumenten tot een nieuwe afweging zouden kunnen leiden.

  • 2. Een burgerinitiatief over een onderwerp of voorstel dat niet behoort tot de bevoegdheid van de raad, maar wel valt onder de bevoegdheid van het gemeentebestuur, zal door de raad, eventueel vergezeld van zijn advies, worden doorgezonden naar het college of naar de burgemeester in de hoedanigheid van portefeuillehouder.

  • 3. Het college of de burgemeester zal een onderwerp of voorstel als bedoeld in lid 2 behandelen als ware het een burgerinitiatief.

Artikel 5

  • 1. Het verzoek tot plaatsing van een burgerinitiatief op de agenda van de vergadering van de raad wordt schriftelijk ingediend bij de voorzitter van de raad. Formulieren voor indiening van een burgerinitiatief zijn bij de griffie verkrijgbaar en kunnen – na invulling – weer bij diezelfde griffie worden ingediend. De griffie zal de initiatiefnemer gedurende de verdere procedure adviseren en begeleiden.

  • 2. Het verzoek bevat ten minste:

    • a.

      een nauwkeurige omschrijving van het burgerinitiatief;

    • b.

      een toelichting op het burgerinitiatief, en

    • c.

      de achternaam, de voornamen, het adres, de geboortedatum en de handtekening(en) van de initiatiefnemer(s).

    • d.

      de achternaam, de voornamen, het adres, de geboortedatum en de handtekening(en) van tenminste 50 inwoners van 16 jaar of ouder van de gemeente die verklaren het initiatief te ondersteunen.

  • 3. Voor de indiening van het verzoek wordt gebruik gemaakt van het in bijlage 1 van deze verordening opgenomen model.

Artikel 6

  • 1. De agendacommissie agendeert een geldig burgerinitiatief voor de eerstvolgende raadsvergadering na het onderzoek door het seniorenconvent, zoals bedoeld in artikel 2. Er dient ten minste twee weken te liggen tussen de dag van indiening van het burgerinitiatief en de dag van de vergadering waarin over het burgerinitiatief wordt beslist.

  • 2. De griffier nodigt de initiatiefnemer schriftelijk uit voor de vergadering waarvoor het burgerinitiatief is geagendeerd. De initiatiefnemer of zijn plaatsvervanger heeft tijdens deze vergadering de gelegenheid om zijn burgerinitiatief mondeling nader toe te lichten.

  • 3. Zo spoedig mogelijk nadat de raad over het burgerinitiatief een besluit heeft genomen, wordt dit besluit bekendgemaakt door kennisgeving van het besluit of van de zakelijke inhoud ervan in een van overheidswege uitgegeven blad of een dag-, nieuws- of huis-aan-huisblad, dan wel op een andere geschikte wijze.

  • 4. Tegelijkertijd met de bekendmaking wordt van het besluit mededeling gedaan aan de initiatiefnemer.

  • 5. De initiatiefnemer wordt daarna ingelicht over de vervolgstappen inzake de uitwerking van het burgerinitiatief.

  • 6. Indien een burgerinitiatief is afgewezen, is sprake van een besluit in de zin van de Algemene wet bestuursrecht waartegen, indien het besluit voldoet aan de overige eisen voor ontvankelijkheid, bezwaar en beroep open staat.

Artikel 7

De burgemeester brengt in het burgerjaarverslag verslag uit over de werking

van het recht van burgerinitiatief in de praktijk.

Artikel 8

Deze verordening kan worden aangehaald als “Verordening burgerinitiatief gemeente Winsum 2007”

bijlage

Model voor het indienen van een burgerinitiatief bij de gemeenteraad van de gemeente Winsum

Aan de voorzitter van de gemeenteraad van Winsum

Ondergetekenden, nader te noemen initiatiefnemer(s):

Achternaam:

Voornaam:

Adres:

Geboortedatum:

Handtekening:

(initiatiefnemer 1)

en

Achternaam:

Voornaam:

Adres:

Geboortedatum:

Handtekening:

(initiatiefnemer 2)

en overige initiatiefnemers, zoals vermeld in een bij dit initiatief gevoegde lijst A1;

dient/dienen hierbij een initiatief in zoals bedoeld in artikel 1 van de Verordening burgerinitiatief gemeente Winsum 2007.

Dit initiatief wordt ondersteund door 50 inwoners van de gemeente Winsum, in de leeftijd van 16 jaar en ouder, die ieder op de bijgevoegde lijst B1 hun achternaam, voornaam, adres, geboortedatum en handtekening hebben geplaatst.

Dit initiatiefvoorstel omvat2:

  • …

    Een voorstel om een bepaald onderwerp op de agenda van de gemeenteraad te plaatsen

  • …

    Een concreet voorstel voor de gemeenteraad van Winsum

Het initiatief is als volgt:

Initiatiefnemer(s) verzoekt/verzoeken de gemeenteraad van Winsum dit initiatief in behandeling te nemen.

Aldus opgemaakt te ____________________________ (plaats)

op ___________________________ (datum)

1Voor de lijsten A en B geldt dat de initiatiefnemer deze zelf kan samenstellen, mits de gegevens zoals vermeld in de verordening daarop worden vermeld.

2a.u.b. aankruisen wat van toepassing is.

Toelichting

Artikel 1

De raad kan bepalen wat een initiatief precies inhoudt. De eerste mogelijkheid is om een initiatiefvoorstel te beschrijven als een kant en klaar voorstel waar de gemeenteraad wel of niet mee instemt.

De tweede mogelijkheid is om een onderwerp te laten agenderen, bijvoorbeeld de wens om in de raad te discussiëren over de privatiseringsvergoedingen.

Uiteraard staat het burgers ook bij het tweede alternatief vrij om een concreet voorstel in te dienen. Het is aan de raad om te beslissen of het nadere uitwerking door de indieners behoeft en hoe dit dient te geschieden. Van groot belang is dat de initiatiefnemers bij de uitwerking worden betrokken en dat de uitwerking niet afwijkt van de doelstelling van het oorspronkelijke initiatief. De initiatiefnemers moeten zich in het uiteindelijke voorstel kunnen vinden.

Artikel 2

Uit dit artikel volgt dat de agendacommissie een burgerinitiatief op de agenda van een raadsvergadering moet plaatsen indien er sprake is van een geldig verzoek, ingediend door een initiatiefgerechtigde. De gemeenteraad zal zich in dat geval dus moeten uitspreken over het burgerinitiatief. Het seniorenconvent is belast met het onderzoek naar de geldigheid van het initiatief. Hoewel het voor de hand ligt om hiervoor de agendacommissie aan te wijzen, is toch gekozen voor het seniorenconvent. In dit gremium zijn namelijk alle fracties vertegenwoordigd. Van een geldig verzoek is sprake als (a) het onderwerp van het burgerinitiatief niet in artikel 4 is uitgezonderd en (b) aan de in artikel 5 gestelde procedurele voorwaarden wordt voldaan. In artikel 3 (zie hierna) wordt nader omschreven wanneer een persoon initiatiefgerechtigd is.

Artikel 3

De keuze voor deze ruime definitie van initiatiefgerechtigden ligt voor de

hand. Het gaat om de kwaliteit van het initiatief; nadere criteria kunnen dan

onnodig belemmerend werken. Bij indiening van een burgerinitiatief kan worden

getoetst of de indiener/initiatiefnemer voldoet aan de vereisten van een

initiatiefgerechtigde. Het verzoek vindt immers formeel op dat moment plaats.

Om te kunnen onderzoeken of op dat moment wordt voldaan aan de vereisten, zijn verschillende gegevens nodig. Welke dat zijn wordt geregeld in artikel 5.

De griffier controleert de leeftijd van de initiatiefnemers via de afdeling Publiekszaken. Met het begrip belanghebbenden wordt aansluiting gezocht bij het begrip belanghebbenden in de Algemene wet bestuursrecht.

Hieronder kunnen bijvoorbeeld ook rechtspersonen zoals NV’s en BV’s, stichtingen en verenigingen vallen.Deze rechtspersonen moeten dan wel een belang hebben bij de gemeente Winsum. De fanfarevereniging uit Roermond zou bijvoorbeeld om die reden niet zo snel als initiatiefnemer kunnen optreden.

Artikel 4

Het is weinig efficiënt om de raad te belasten met de beraadslaging over een onderwerp waarover de raad uiteindelijk geen beslissende bevoegdheid heeft. Daar komt bij dat de afstand tussen burger en bestuur alleen maar zou worden vergroot als de burger na het doorlopen van de burgerinitiatiefprocedure te horen krijgt dat de raad niets met het burgerinitiatief kan doen, omdat hij "er niet over gaat". Een vraag over gemeentelijk beleid kan ook geen onderwerp van een burgerinitiatief zijn. Voor dit soort vragen staan andere wegen open, zoals het spreekrecht in een commissie- of raadsvergadering of het spreekuur van een wethouder. Ook moet voorkomen worden dat het burgerinitiatief andere procedures zoals de bezwaar- of de klachtprocedure doorkruist. Met het oog hierop kan worden bepaald dat het burgerinitiatief geen bezwaar tegen een genomen besluit of een klacht over een gedraging van het gemeentebestuur kan inhouden. Tenslotte is het evenmin de bedoeling dat zaken, die recent nog in de raad aan de orde zijn geweest, opnieuw onderwerp van bespreking worden als gevolg van een burgerinitiatief. Dit zou de besluitvorming in de raad te zeer kunnen frustreren. Daarbij kan een raad zelf bepalen welke termijn hij daarvoor geschikt acht. In de verordening is gekozen voor de lopende raadsperiode. Het is aan de initiatiefnemer om aan te tonen dat het initiatief een nieuw voorstel betreft dat nog geen onderwerp van een raadsbesluit is geweest in de lopende raadsperiode, uiteraard kan de griffier hierbij behulpzaam zijn.

Of er sprake is van nieuwe inzichten die tot een nieuwe afweging kunnen leiden, is vraag die door de politiek moet worden beantwoord. Het seniorenconvent is hier het goede gremium voor, omdat alle fracties daarin vertegenwoordigd zijn.

Een burgerinitiatief dat wordt doorgestuurd naar college of burgemeester als portefeuillehouder, is geen burgerinitiatief meer volgens de definitie van artikel 1 van deze verordening. Lid 3 is bedoeld om te voorkomen dat college of burgemeester een initiatief om die reden terzijde kan schuiven. In een protocol, dat wordt onderschreven door de raad, door de burgemeester en het college van burgemeester en wethouders (de bestuursorganen in de gemeente) kunnen nadere afspraken worden gemaakt.

Artikel 5

Het ligt voor de hand om het burgerinitiatief bij de voorzitter van de raad te

laten indienen. Om de voortgang van het burgerinitiatief ordelijk te laten verlopen, is het onvermijdelijk dat aan het verzoek een aantal minimumeisen wordt gesteld. Het is uit praktische overwegingen zoals uniformiteit, overzichtelijkheid en duidelijkheid raadzaam, dat indiening van een burgerinitiatief plaatsvindt door middel van een standaardformulier. Op dit formulier zal de initiatiefnemer naast het voorstel en een toelichting in ieder geval zijn personalia moeten aangeven. Hoewel de kring van personen die een initiatiefvoorstel in mogen dienen vrij groot is, is het wel van belang te borgen dat het initiatief enig draagvlak heeft bij de lokale bevolking.Om die reden dient een initiatief te worden ondersteund door tenminste 50 inwoners van de gemeente Winsum van 16 jaar en ouder.Ter voorkoming van fraude met namen kan gevraagd worden naar personalia, zoals namen, adressen en geboortedata. Op grond van deze gegevens kan de gemeente onderzoeken of het initiatief de steun van voldoende daartoe gerechtigde personen heeft.

Artikel 6

De burger moet erop kunnen vertrouwen dat de raad zijn voorstel spoedig toetst aan de vereisten en een besluit neemt over de behandeling. Hierin voorziet het eerste lid. Het gaat erom een termijn te kiezen die niet te lang is, maar ook niet zo kort dat er onvoldoende tijd is om het voorstel te kunnen controleren. Verzoeken waarover de raad niet bevoegd is, kan de raad doorzenden naar het college of de burgemeester in zijn hoedanigheid van bestuursorgaan. Met het derde tot en met vijfde lid worden vooral waarborgen gecreëerd voor transparantie bij de afhandeling van een burgerinitiatief door de raad. Op grond van het vijfde lid wordt de indiener / initiatiefnemer altijd schriftelijk meegedeeld wat er met het ingediende voorstel gebeurt. Dat kan dus een inhoudelijk besluit zijn of de mededeling dat het verzoek is afgewezen. Wordt het verzoek tot plaatsing van het burgerinitiatief door de raad afgewezen, dan is er sprake van een besluit in de zin van de Algemene wet bestuursrecht waartegen bezwaar en beroep op de rechter openstaan. Besluit de raad het burgerinitiatief te agenderen, dan is er sprake van een voorbereidingsbeslissing die niet vatbaar is voor bezwaar of beroep (artikel 6:3 Awb). Afhankelijk van de inhoud van de beslissing op het initiatief zelf, zal er sprake zijn van een besluit in de zin van de Algemene wet bestuursrecht dat vatbaar is voor bezwaar en beroep. Zo zal bijvoorbeeld bezwaar en beroep openstaan indien de raad, het college of de burgemeester naar aanleiding van het burgerinitiatief besluit een subsidie toe te kennen voor een bepaald project. Een ander voorbeeld is het besluit om een verordening op bepaalde punten aan te passen. Tegen een dergelijk besluit staan geen bezwaar en beroep bij de rechter open (artikel 8:2 Awb).

In deze modelbepalingen is ervoor gekozen in het midden te laten hoe raad, college of burgemeester verder met het burgerinitiatief omgaat. Bedoeld is niet dat de raad altijd plenair het voorstel inhoudelijk moet behandelen. Het ligt wel voor de hand dat in de raadsvergadering wordt beslist over het te volgen traject, maar een besluit over een burgerinitiatief kan uiteraard ook in een raadscommissie inhoudelijk worden voorbereid. Ook kan de raad van mening zijn dat nader onderzoek moet worden gedaan. De indiener / initiatiefnemer zal hoe dan ook steeds over het vervolgtraject worden ingelicht en waar nodig en mogelijk erbij worden betrokken.

Artikel 7

De raad kan ervoor kiezen om in een regeling over het burgerinitiatief de

burgemeester te verplichten om jaarlijks een verslag over het burgerinitiatief uit te brengen. Hierbij valt te denken aan getalsmatige gegevens (aantal ingediende, aantal toegewezen en aantal afgewezen burgerinitiatieven), en aan een beknopt overzicht van de inhoud van de burgerinitiatieven, de besluiten van de raad over de burgerinitiatieven en de motivatie op grond waarvan de raad tot deze besluiten is gekomen. In het wetsvoorstel met betrekking tot de dualisering van het gemeentebestuur wordt de burgemeester verplicht een burgerjaarverslag op te stellen. De burgemeester kan er dan voor kiezen het verslag over het burgerinitiatief hierin op te nemen. Uit de inventarisatie is gebleken dat dit in veel gemeenten al gebeurt.

Aldus vastgesteld door de raad van de gemeente Winsum in zijn openbare vergadering van 16 oktober 2007

De raad voornoemd,

voorzitter

plv. griffier

Bijlage 1 bij de verordening burgerinitiatief