Handhavingsprogramma gemeente Woerden 2009

Ondertekening

Bijlage 1 Uitvoering activiteiten Toezichthouder

Procesbeschrijvingen

1) Uitvoering activiteiten Toezichthouder

Handhavings programma met planning

Jaarlijks stelt het college het handhavingsprogramma vast. Daarin is opgenomen de matrix met handhavingsactiviteiten en de prioriteiten daarvan.

Dit programma is tevens de basis voor het jaarlijks op te stellen handhavingsprogramma.

Aan de hand van het handhavingsprogramma plant de coördinator de uit te voeren controle-activiteiten per toezichthouder. (afstemmen met handhavingspartners)

Uitvoerende Coördinator

Voorbereiden Controle activiteit

Verzamelen van administratieve gegevens.

Uitvoerende Coördinator / projectleider

Uitvoeren activiteiten

De toezichthouder plant de controle en voert die uit.

Uitvoerende Toezichthouder

Vastleggen gegevens onderzoek (rapportage en kleuren foto’s)

Uitvoerende Toezichthouder

Afweging noodzaak interventie

De toezichthouder registreert de resultaten van de controle en bepaalt aan de hand daarvan of een interventie noodzakelijk is.

De interventie kan bestaan uit :

a. Bestuursrechtelijke handhaving: door de toezichthouder wordt een rapportage (met foto’s) opgesteld van de noodzakelijk te treffen maatregelen en wordt overgegaan tot de stappen als weergegeven in het proces “Voortraject handhaving”;

b. Privaatrechtelijke handhaving. Toezichthouder bekijkt welke andere afdelingen ingeschakeld moeten worden.

Uitvoerende Toezichthouder / Juridisch medewerker Handhaving

Afsluiten

Indien geen interventie noodzakelijk is wordt het dossier gecompleteerd en afgesloten.

Uitvoerende Toezichthouder

Voortraject handhaving

Uitvoerende Toezichthouder / Juridisch medewerker Handhaving

Bijlage 2 Voortraject handhaving

Verwerking signaal / aanleiding

Na registratie van het signaal worden de verzamelde gegevens verwerkt in het voortraject.

UitvoerendeToezichthouder

Heeft overtreding betrekking op illegale activiteiten?

Indien uit de verzamelde gegevens blijkt dat er geen sprake is van een overtreding, dient de procedure te worden afgebroken. Dit wordt geregistreerd in het systeem.

Uitvoerende Toezichthouder

Afsluiten

Uitvoerende Toezichthouder

Besluit stilleggen activiteiten?

Artikel 100 Woningwet juncto artikel 11.1 en 11.3 Bouwverordening: het gaat hier om het stilleggen van bouw- en sloopwerkzaamheden. Met de stillegging wordt beoogd dat de werkzaamheden niet worden voortgezet. Het is een vorm van spoedeisende bestuursdwang. Een feitelijke stillegging dient achteraf bekrachtigd te worden door middel van een stilleggingsbesluit. Aan een stillegging hoeft geen legalisatieonderzoek vooraf te gaan. Het feit dat wordt gebouwd zonder of in afwijking van de vergunning geeft op zichzelf voldoende aanleiding tot spoedshalve bestuursdwang. Indien er geen aanleiding is om onmiddellijk stil te leggen, dient bekeken te worden of er wellicht een ander spoedeisend belang is bij het toepassen van bestuursdwang.

Uitvoerende Toezichthouder /Juridisch medewerker handhaving

Feitelijk stilleggen activiteiten

Indien aanleiding bestaat tot onmiddellijke stillegging, dient deze stillegging feitelijk geeffectueerd te worden door een mondelinge mededeling. Overtreding van de mededeling wordt gesanctioneerd door het toepassen van bestuursdwang of het opleggen van een dwangsom. Stillegging kan eventueel strafrechtelijk worden afgedwongen (inschakelen politie).

Uitvoerende Toezichthouder

Spoedeisend belang bij optreden?

Naast stillegging van bouw- en sloopwerkzaamheden zijn meerdere situaties mogelijk waarin een spoedeisend belang (art. 5:24 lid 5 en 6 Awb) aanwezig kan zijn. Er moet sprake zijn van een zodanig ernstige situatie dat langer wachten onverantwoord zou zijn. Dit kan in ieder geval aangenomen worden indien de illegale situatie zelf zorgt voor een acute dreiging van gevaar (voor burgers). Voor het toepassen van spoedeisende bestuursdwang is ook steeds een schriftelijk besluit nodig, dat aan de belanghebbenden bekend gemaakt moet worden. Dit kan eventueel achteraf (art. 5:24 lid 6 Awb).

Uitvoerende Toezichthouder / Juridisch medewerker handhaving / Coördinator

Bepaal interventie

In ieder concreet geval dient bezien te worden welke interventie in het geval van spoedeisende bestuursdwang het meest geeigend is om de overtreding onmiddellijk te beeindigen.

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Spoedeisende bestuursdwang

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Analyseren overtreding

Indien er geen directe noodzaak is tot onmiddellijke beeindiging van de overtreding, worden de onder geregistreerde signalen en verwerkte gegevens onderworpen aan een verdere analyse. De gegevens worden verder aangevuld met noodzakelijke informatie (foto’s).

Uitvoerende Toezichthouder

Is legalisatie mogelijk?

Op grond van het dossier moet beoordeeld kunnen worden of legalisering mogelijk is. Is dit het geval, dan door naar proces Legaliseren.

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Legaliseren

Uitvoerende Juridisch medewerker afdeling Bouwzaken / RO / BMO / R&B

Is gedogen mogelijk?

Indien legalisering niet mogelijk is, dient op grond van het dossier te kunnen worden beoordeeld of er sprake is van een situatie die in beginsel in aanmerking komt voor een gedoogbeschikking. Is dit het geval, dan door naar proces Gedogen.

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Gedogen

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Heeft handhaving prioriteit?

In deze fase is op grond van de aanwezige informatie duidelijk dat legalisering of het afgeven van een gedoogbeschikking niet aan de orde is. Op basis van het handhavingsprogramma dient vervolgens te worden beoordeeld of handhaving van de betreffende overtreding in overeenstemming is met de gestelde prioriteiten.

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving / Coördinator

Berichtgeving aan overtreder

Indien de overtreding niet past binnen de gestelde prioriteiten, dient de overtreder wel altijd bericht te ontvangen van de geconstateerde overtreding. In een later stadium zal tegen de geconstateerde overtreding worden opgetreden.

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Versturen vooraanschrijving

Indien op basis van het handhavingsprogramma tegen de overtreding moet worden opgetreden, wordt aan de overtreder een voorwaarschuwing gezonden. Hierin wordt het bestuursrechtelijk voornemen tot handhaving uitgesproken. Vervolgens moet de voorbereiding van het besluit tot het toepassen van een bestuursrechtelijk dwangmiddel worden opgestart.

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Zienswijze ingediend?

In de voorwaarschuwing is de overtreder op grond van artikel 4:8 Awb in de gelegenheid gesteld zijn zienswijzen in te dienen binnen een in de vooraanschrijving aan te geven termijn. Dit kan mondeling of schriftelijk. Indien binnen de termijn zienswijzen zijn binnengekomen, dient te worden onderzocht of de ingediende zienswijzen tot een andere uitkomst dan het inzetten van een bestuursrechtelijk dwangmiddel dienen te leiden (d.w.z. alsnog legaliseren of gedogen). Indien geen zienswijzen zijn ingediend wordt het bestuursrechtelijk dwangtraject direct vervolgd.

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Inzetten bestuursrecht. dwangmidddelen

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Bijlage 3 Legaliseren

Voorwaarschuwing

Als in het voortraject handhaving tot de conclusie wordt gekomen dat legalisering in beginsel mogelijk is, wordt de overtreder een voorwaarschuwing gezonden. Hierin is vermeld dat de overtreding is geconstateerd en dat legalisering in principe mogelijk is, mits een vergunning wordt aangevraagd. In de voorwaarschuwing wordt een termijn vermeld waarbinnen de vergunningaanvraag moet zijn ingediend. In de voorwaarschuwing wordt tevens de mogelijkheid gegeven om zienswijzen in te dienen.

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Aanvraag ingediend?

Na afloop van de termijn genoemd in de voorwaarschuwing wordt nagegaan of inmiddels een aanvraag is ingediend. Indien een aanvraag is ingediend handelt de cluster Vergunningen de aanvraag verder af.

Uitvoerende Toezichthouder/ BOA

Vergunningen ....

Uitvoerende Juridisch medewerker primaat houdende afdeling

Zienswijze ingediend?

Indien er zienswijzen zijn binnengekomen naar aanleiding van de voorwaarschuwing, dienen deze meegenomen te worden in de volgende stap.

Indien geen aanvraag is ingediend en/of indien er zienswijzen binnen zijn gekomen, wordt het handhavingstraject opgestart. De ingekomen zienswijzen worden meegenomen in het besluit tot toepassing van bestuursrechtelijke dwangmiddelen (tenzij de zienswijzen moeten leiden tot het stopzetten van de handhavings-activiteiten; dit zal slechts in uitzonderlijke situaties het geval zijn).

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Inzetten bestuursrechtelijke dwangmiddelen

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Bijlage 4 Gedogen

Voorwaarschuwing

Indien in het voortraject handhaving tot de conclusie wordt gekomen dat de overtreding in beginsel in aanmerking komt voor een gedoogbeschikking, wordt de overtreder een voorwaarschuwing gezonden. Hierin is vermeld dat de overtreding is geconstateerd en dat legalisering niet aan de orde is. De overtreding kan in beginsel in aanmerking komen voor een gedoogbeschikking, mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. In de voorwaarschuwing wordt vermeld binnen welke termijn een aanvraag gedoogbeschikking moet zijn ingediend en welke informatie eventueel met de aanvraag moet worden meegezonden (een aanvraag gedoogbeschikking wordt ingediend bij het de cluster Toezicht en Handhaving). In de voorwaarschuwing wordt tevens de mogelijkheid gegeven om zienswijzen in te dienen. Indien derden-belanghebbenden hebben verzocht om handhaving, maar gedogen behoort tot de mogelijkheden, worden deze derden-belanghebbenden door middel van een brief in de gelegenheid gesteld hun zienswijzen tegen het voornemen tot gedogen in te dienen.

Let op: indien het gaat om het gedogen van een overtreding die niet past binnen de in het handhavingsprogramma gestelde prioriteiten, dient verder geen actie te worden ondernomen.

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Aanvraag / Zienswijzen ingediend?

Na afloop van de termijn genoemd in de voorwaarschuwing wordt nagegaan of inmiddels een aanvraag is ingediend en of zienswijzen zijn ingediend tegen het feit dat een overtreding is geconstateerd. Indien een aanvraag en voldoende aanvullende informatie is ingediend handelt de cluster Toezicht en Handhaving de aanvraag verder af.

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Publiceren aanvraag

Om alle (mogelijke) belanghebbenden bij de voorbereiding van een gedoogbeschikking te betrekken, dient de aanvraag gepubliceerd te worden. Bij de publicatie wordt vermeld dat belanghebbenden zienswijzen kunnen indienen bij de cluster Toezicht en Handhaving.

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Door derden / belanghebbenden zienswijzen ingediend?

Uit de door derden-belanghebbenden ingediende zienswijzen kunnen feiten en omstandigheden naar voren komen die noodzaken tot afzien van het voornemen tot gedogen. In dat geval dient gehandhaafd te worden.

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Inzetten bestuursrechtelijke dwangmiddelen

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Hercontrole: Is overtreding beeindigd?

Voordat een gedoogbeschikking wordt genomen moet door middel van een hercontrole geconstateerd worden of de overtreding inmiddels niet is beëindigd. Opmaken constateringsrapport hercontrole.

Uitvoerende Toezichthouder

Gedoogbeschikking

Opstellen gedoogbeschikking (hierna: de beschikking) inclusief gedoogvoorwaarden met inachtneming van evt. tegen het voornemen tot gedogen ingediende zienswijzen, evt. opstellen brief aan derden-belanghebbenden inhoudende besluit tot afwijzing handhavingsverzoek.

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Verzenden beschikking naar gedoogde

Na besluitvorming wordt de beschikking verzonden naar de gedoogde en een afschrift daarvan naar evt. derden-belanghebbenden die om handhaving hebben verzocht (samen met de brief naar die derden-belanghebbenden).

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Publiceren beschikking

Beschrijving: de beschikking wordt gepubliceerd. Bij de publicatie wordt vermeld dat tegen de beschikking bezwaar kan worden ingediend.

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Termijn na verzending beschikking ongebruikt verstreken?

Beschrijving: indien binnen 6 weken na verzending van de beschikking door de aanvrager geen bezwaarschrift tegen de voorwaarden van de gedoogbeschikking of door derden-belanghebbenden die verzocht hebben om handhaving geen bezwaarschrift is ingediend, kan de procedure worden afgesloten.

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Afsluiten

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Bijlage 5 Inzetten bestuursrechtelijke dwangmiddelen

Voortraject handhaving

Uitvoerende Juridisch medewerker Handhaving

Bepalen handhavingsmiddel

Het is ook mogelijk dat i.p.v. het bestuursrechtelijk traject gekozen wordt voor of privaatrechtelijke handhaving.

Uitvoerende Juridisch medewerker Handhaving

Hercontrole: Is overtreding beëindigd?

Na afloop van de termijn genoemd in de voorwaarschuwing moet door middel van een hercontrole geconstateerd worden of de overtreding inmiddels is beeindigd. Opmaken constateringsrapport hercontrole en kleuren foto’s.

Uitvoerende Toezichthouder

Besluit

Opstellen besluit tot toepassen bestuursrechtelijk dwangmiddel (hierna: het besluit), evt. opstellen brief aan derden-belanghebbenden.

Uitvoerende Juridisch medewerker Handhaving

Verzenden besluit naar overtreder

Na besluitvorming wordt het besluit verzonden naar de overtreder (en indien van toepassing naar alle personen waarop artikel 5:21 lid 3 Awb ziet). In het besluit wordt een begunstigingstermijn genoemd, waarbinnen de overtreder de overtreding moet beeindigen. Tevens van belang: Melding WKPB !

Uitvoerende Juridisch medewerker Handhaving

Heercontrole: Is overtreding beëindigd?

Na afloop van de begunstigingstermijn genoemd in het besluit moet door middel van een hercontrole geconstateerd worden of de overtreding inmiddels is beëindigd. Opmaken constateringsrapport hercontrole en foto’s. Ingeval van beëindiging afsluiten procedure.

Uitvoerende Toezichthouder / Uitvoerende Juridisch medewerker Handhaving

Bezwaar / voorlopige voorziening?

Indien geen bezwaarschrift is ingediend (en geen voorlopige voorziening is aangevraagd)

moet direct verder gegaan worden met de uitvoering van het besluit. Het besluit wordt zowel per aangetekende als per gewone post verzonden.

Uitvoerende Juridisch medewerker Handhaving

Wachten met uitvoering besluit?

Indien een bezwaarschrift is ingediend: moet of kan gewacht worden met de uitvoering van het besluit in afwachting van de uitkomst van de bezwaarschriftprocedure? Ingeval van voorlopige voorziening altijd wachten met de uitvoering van het besluit. Indien de uitkomst van de bezwaarschriftprocedure dient te worden afgewacht, liggen de handhavingsactiviteiten tijdelijk stil. Indien blijkt dat na heroverweging van het primaire besluit de ingediende bezwaren gegrond zijn (in die zin dat het primaire besluit moet worden herroepen), betekent dit een definitieve stop van de handhavingsactiviteiten. Indien de bezwaren ongegrond zijn kan na afloop van de begunstigingstermijn tot uitvoering van het besluit worden overgegaan. Let op: na het indienen van beroep bij de rechtbank kan nog een verzoek om voorlopige voorziening worden ingediend. De behandeling daarvan dient altijd te worden afgewacht voordat tot uitvoering van het besluit wordt overgegaan.

Uitvoerende Juridisch medewerker Handhaving

Procedure Bezwaarschriften

Uitvoerende Juridisch medewerker Handhaving

Uitvoeren sanctie

Uitvoerende Juridisch medewerker Handhaving

Bezwaar gegrond?

Uitvoerende Juridisch medewerker Handhaving

Afsluiten

Uitvoerende Juridisch medewerker Handhaving

Bijlage 6 Dwangsombesluit

Opleggen dwangsombesluit effectueren?

Effectuering van sanctiebesluiten is een bevoegdheid en geen verplichting; daarom dient voordat tot daadwerkelijke uitvoering wordt overgegaan, altijd te worden afgewogen of de algemene beginselen van behoorlijk bestuur er niet aan in de weg staan dat op grond van de op het moment van afweging bekende feiten en omstandigheden tot uitvoering moet worden overgegaan. Effectuering dient evenwel het uitgangspunt te zijn in verband met de effectiviteit van een opgelegde sanctie en de geloofwaardigheid van het bestuur.

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving / Coördinator

Uitsel of afstel van effectuering?

Nieuwe feiten en omstandigheden kunnen leiden tot afstel (intrekking) of uitstel (verlenging begunstigingstermijn) van de effectuering. Een beslissing waarbij de begunstigingstermijn wordt verlengd is een besluit in de zin van de Awb; voor derden bestaat de mogelijkheid van bezwaar en beroep voor zover het om die termijnverlenging gaat. Indien de effectuering uitgesteld wordt, dient dit schriftelijk aan de overtreder te worden bevestigd. Na afloop van de verlengde begunstigingstermijn dient gecontroleerd te worden of inmiddels aan de overtreding is voldaan. Indien de effectuering uiteindelijk wordt afgesteld, dient de ingezette procedure te worden beëindigd. Voordat de handhavingsprocedure wordt beëindigd wordt eerst overwogen of wellicht een ander besluit dient te worden genomen. De overtreder wordt schriftelijk in kennis gesteld van het besluit om niet tot effectuering over te gaan. Indien een derde belanghebbende een verzoek tot handhaving heeft ingediend, wordt ook deze schriftelijk in kennis gesteld van het feit dat de handhavingsprocedure wordt beeindigd.

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Constatering(en) voortduring overtreding

Met elke ambtelijk geconstateerde overtreding is na het einde van de begunstigingstermijn een juridische verplichting tot betaling ontstaan: dit zijn de verbeurde dwangsommen. Van iedere geconstateerde overtreding maakt de toezichthouder rapport op. Deze verslaglegging is essentieel voor het bestaan van een geldige privaatrechtelijke titel tot invordering van de dwangsom.

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving / Toezichthouder

Overtreding beeindigd?

Als geconstateerd is dat de overtreding is beëindigd dient ook de procedure te worden beëindigd. In beginsel dient in zijn geheel aan de lastgeving te worden voldaan. Is dit niet het geval, dan is de overtreding ook niet beëindigd.

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Opstellen en verzenden verbeurdverklaring

1. De verbeurdverklaring wordt na iedere geconstateerde overtreding opgesteld door de betrokken juridisch medewerker handhaving en wordt ondertekend door de coördinator van de cluster Toezicht en Handhaving. Voor iedere termijn dat een dwangsom is verbeurd wordt een nieuwe verbeurdverklaring opgesteld.

2. In de verbeurdverklaring wordt een betalingstermijn van 14 dagen na verzenddatum opgenomen. De verbeurdverklaring wordt aangetekend naar de overtreder verstuurd. De betaling dient plaats te vinden op het rekeningnummer van het deurwaarderskantoor waarmee de gemeente Woerden afspraken zijn gemaakt omtrent inning en verdere procedures.

3. Een kopie van de ondertekende verbeurdverklaring gaat naar de afdeling Financiën, samen met een invorderingsopdracht.

4. De afdeling Financiën stuurt het kopie van de ondertekende verbeurdverklaring door naar de deurwaarder samen met het verzoek om als ontvanger op te treden, zonodig het dwangbevel te betekenen en executoriale maatregelen te nemen.

5. Met het versturen van een kopie van de verbeurdverklaring gaat direct de termijnbewaking in door de deurwaarder (14 dagen na verzending verbeurdverklaring). Deze zal na afloop van de betalingstermijn een sommatie uitdoen, met een betalingstermijn van 6 dagen.

6. Mocht aan deze sommatie nog niet voldaan worden dan zal de deurwaarder zijn vervolgtraject ingaan. Dit houdt in dat het dwangbevel wordt betekend en namens de gemeente optreedt in eventuele verzetsprocedures (privaatrechtelijke procedure tegen uitvoering van het dwangbevel, waarbij het bestuursorgaan wordt gedagvaard). Het verzet schorst de tenuitvoerlegging van het dwangbevel.

Betalingen dienen te worden gedaan aan het deurwaarderskantoor, dat via nadere afspraken het geld, met aftrek van eventuele kosten, aan de gemeente doorstort.

Uitvoerende Juridisch Medewerker/ Medewerker Afdeling Financiën

Stuiting van verjaring

Verbeurde dwangsommen moeten binnen zes maanden na de dag waarop zij zijn verbeurd worden ingevorderd. Gebeurt dit niet, dan is de vordering op grond van artikel 5:35 lid 1 Awb verjaard. Hierbij is van belang dat elke aanspraak op de betaling (het sturen van een nota of aanmaning) de termijn stuit. Er gaat dan een nieuwe termijn lopen. In de werkafspraken met de deurwaarder is vastgelegd dat deze zorgdraagt voor stuiting van de verbeurte indien verjaring dreigt.

Uitvoerende Juridisch Medewerker/Toezichthouder

Maximum dwangsom bereikt?

Gedurende de procedure kunnen er meerdere constateringen plaatsvinden en dus meerdere dwangsommen worden verbeurd. Steeds opnieuw wordt gecontroleerd of de overtreding inmiddels is beëindigd. Zolang het maximum bedrag aan te verbeuren dwangsommen nog niet is bereikt, worden steeds dezelfde stappen gevolgd.

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Voldaan aan lastgeving?

Indien na het bereiken van het maximale bedrag aan verbeurde dwangsommen geconstateerd wordt dat de overtreding is beëindigd, wordt de procedure afgesloten. Aan de lastgeving moet in beginsel in zijn geheel zijn voldaan. Indien slechts aan een gedeelte van de lastgeving is voldaan, is niet voldaan aan het primaire besluit en is de overtreding niet (in zijn geheel) beëindigd.

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Heroverweging dwangsombesluit

Indien blijkt dat het invorderen van verbeurde dwangsommen niet tot het gewenste resultaat leidt, zal alsnog bestuursdwang moeten worden toegepast. In dat geval wordt het dwangsombesluit ingetrokken. Ook kan de dwangsom tussentijds worden verhoogd als blijkt dat de opgelegde dwangsom geen effect op de overtreder sorteert. Dit moet in een apart besluit. De beoordeling van de noodzaak tot het nemen van een nieuw bestuursdwangbesluit is afhankelijk van de concrete situatie. In beginsel dient ernaar te worden gestreefd om bij het opleggen van een dwangsombesluit zo kort mogelijke termijnen te hanteren. Het alsnog nemen van een bestuursdwangbesluit laat onverlet de bevoegdheid tot het innen van de verbeurde dwangsommen. Om te voorkomen dat reeds verbeurde dwangsommen niet inbaar zijn, moet bij het intrekkingsbesluit uitdrukkelijk worden bepaald dat de dwangsom wordt ingetrokken voor de toekomstige overtredingen.

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving

Afsluiten

Uitvoerende Juridisch medewerker handhaving