Verordening Cliëntenparticipatie Wet werk en bijstand Zaanstad 2005

Artikel 47 van de Wet werk en bijstand geeft de gemeenteraad de opdracht om bij verordening regels te stellen over de wijze waarop de personen, bedoeld in artikel 7, eerste lid, of hun vertegenwoordigers worden betrokken bij de uitvoering van deze wet, waarbij in ieder geval wordt geregeld de wijze waarop:

• a.

  periodiek overleg wordt gevoerd met deze personen of hun vertegenwoordigers;

• b.

  deze personen of vertegenwoordigers onderwerpen voor de agenda van dit overleg kunnen aanmelden;

• c.

  zij worden voorzien van de voor een adequate deelname aan het overleg benodigde informatie".

Cliëntenparticipatie is overigens geen nieuw fenomeen voor de gemeente Zaanstad. De gemeente acht de bevordering van cliëntenparticipatie al langer nastrevenswaardig. In Zaanstad kreeg cliëntenparticipatie reeds in 1985 vaste vorm met het oprichten van de Adviesgroep Sociale Zaken / Adviesgroep Minimabeleid.

Enerzijds liggen hier democratische overwegingen aan ten grondslag en anderzijds doelmatigheidsoverwegingen.

Vanuit een democratisch oogpunt acht de gemeente het van belang dat burgers kunnen participeren in hetgeen de overheid in wet- en regelgeving vastlegt. Vanuit een oogpunt van doelmatigheid is de informatie van burgers van belang, omdat zij vanuit hun eigen beleving aan politici en ambtenaren informatie kunnen geven over de (verwachte) gevolgen van het overheidsbeleid en over de wijze van uitvoering. Bovendien is de burger als geen ander op de hoogte van het feitelijk functioneren van gemeentelijke diensten en kan aldus een bijdrage leveren om de politieke sturing van de gemeentelijke organisatie te verbeteren. Ook de sector Sociale Zaken wil als kwaliteitsbewuste organisatie weten hoe haar dienstverlening wordt gewaardeerd. Tot slot vormt de inhoudelijke deskundigheid van cliënten(organisaties) een waardevolle inbreng voor het gemeentelijk beleid.

Na inwerkingtreding van de WWB wierp zich de vraag op of de tijd was aangebroken om te komen tot nieuwe, meer inspirerende, vormen van cliëntenparticipatie.

Hierbij kan worden gedacht aan voorlichtingsbijeenkomsten, een ombudsfunctie, Internet-panels en andere interactieve vormen van communicatie. Centraal staat de gedachte dat de cliënt een eigen verantwoordelijkheid heeft en op grond van deze eigen verantwoordelijkheid een bijdrage levert aan de wijze waarop het beleid van de sector Sociale Zaken wordt vormgegeven.

Deze vernieuwing komt ook tot uitdrukking in de naamswijziging. Voortaan zal worden gesproken

van de Cliëntenraad in plaats van de adviesgroep Sociale Zaken.

Omdat het gaat om cliëntenparticipatie is het de intentie dat de Cliëntenraad voor een groot deel bestaat uit leden van de doelgroep zelf. Daarbij is het raadzaam te streven naar een representatieve afspiegeling van de groep cliënten.

Een deel van de Cliëntenraad bestaat uit vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties. Hiervoor is gekozen, omdat zij vanuit hun professionaliteit een waardevolle inbreng kunnen leveren en mede de continuïteit van de Cliëntenraad kunnen waarborgen.

Het vierde lid beoogt te voorkomen dat een ongewenste verstrengeling van belangen plaatsvindt.

De bevoegdheid van het college tot benoeming en ontslag kan worden gemandateerd, overeenkomstig het bepaalde in artikel 10:5 van de Awb.

Indien een cliënt betaald werk vindt mag hij / zij de zittingperiode afronden.

De Cliëntenraad is een advies- en overlegorgaan van de gemeente Zaanstad.

Artikel 5 geeft een globale omschrijving van de taken van de Cliëntenraad.

Artikel 6.1 bepaalt de reikwijdte van de bevoegdheden die aan de Cliëntenraad zijn toebedeeld.

Naast een adviserende taak wat betreft de algemene werkzaamheden en dienstverlening van de sector Sociale Zaken, heeft de Cliëntenraad ook recht van initiatief op dit terrein. De Cliëntenraad wordt in ieder geval om advies gevraagd bij het opstellen van beleidsplannen en verordeningen.

Artikel 6.2 regelt het passieve informatierecht van de Cliëntenraad. Het is vorm gegeven in een actieve informatieplicht van de gemeente. De gemeente dient uit eigen beweging te zorgen dat de Cliëntenraad tijdig de nodige informatie ontvangt die voor zijn functioneren noodzakelijk of dienstbaar is. Naast dit passieve informatierecht bezit de Cliëntenraad ook een actief informatierecht:

Hij kan zelf om bepaalde inlichtingen en/of gegevens vragen.

In dit artikel worden drie vormen van overleg beschreven.

Het eerste lid heeft betrekking op het interne overleg van de Cliëntenraad tussen de leden onderling. Het tweede lid regelt het overleg tussen Cliëntenraad en de sector Sociale Zaken en het derde lid regelt het overleg tussen de wethouder Sociale Zaken en de Cliëntenraad.

Nadere afspraken over de frequentie van de vergaderingen van de Cliëntenraad worden vastgelegd in het Reglement van Orde van de Cliëntenraad. Hierin zal tevens een bepaling worden opgenomen over de openbaarheid van de vergaderingen van de Cliëntenraad en hoe cliënten agendapunten voor het overleg bij de leden kunnen aandragen.

Jaarlijks stelt de Cliëntenraad een activiteitenplan op. Hierin wordt tot uitdrukking gebracht op welke wijze de Cliëntenraad voornemens is te communiceren met zijn achterban, dan wel zijn achterban te betrekken bij zijn werkwijze. Tevens wordt in het activiteitenplan aangegeven op welke wijze cliënten van Sociale Zaken agendapunten voor het overleg kunnen aandragen. Er is voor gekozen om de Cliëntenraad zelf een activiteitenplan te laten opstellen om daarmee uitdrukking te geven aan het beleidsprincipe van de eigen verantwoordelijkheid van cliënten. Het uiteindelijke doel is dat cliënten, meer dan tot nu toe het geval is, gaan participeren in diverse vormen van cliëntenparticipatie: uiteenlopend van spreekuren, formulieren-brigades, interactieve inspraakmogelijkheden via Internet tot andere vormen van communicatie en participatie.

Het activiteitenplan wordt gezien als het speerpunt van het vernieuwingsproces “Inspirerende Cliëntenparticipatie” en kan op langere termijn ook een functie vervullen met betrekking tot het aanbieden van werkzaamheden voor cliënten waarvoor niet direct een traject naar betaald werk tot de mogelijkheden behoort. Hierbij kan worden gedacht aan het ontwikkelen van vrijwilligersbanen en werkervaringsplaatsen.

Tot slot wordt erop gewezen dat de Cliëntenraad schriftelijk, telefonisch en digitaal te bereiken moet zijn voor zijn leden, de cliënten van Sociale Zaken en de gemeente.