Besluit van het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Zandvoort houdende regels omtrent (watersport)activiteiten op het strand

1. De opgave: optimale watersportzonering

Het strand van Zandvoort biedt ruimte aan vele activiteiten. Dat is prachtig en zorgt voor groot plezier bij Zandvoorters en mensen van buitenaf. Vooral op dagen met hoog water, mooi weer en voldoende wind kan het echter ook weleens leiden tot conflictsituaties. Gelukkig is het aantal incidenten in de praktijk beperkt, maar omdat het aantal watersporters groeit en er steeds meer nieuwe watersporten bijkomen, is het van belang om het gebruik goed te gaan organiseren. Onder watersport verstaan we alle vormen van sport die in of op het water beoefend worden. Een breed begrip, waar veel onder valt. Een goede zonering van ál deze verschillende activiteiten op het strand biedt daarvoor een belangrijke basis.

Optimale zonering

Momenteel zijn er enkele specifieke zones aangewezen door het College van Burgemeester en Wethouders (hierna: College), maar dit betreffen enkel kitesurfzones. De overige watersporten worden momenteel nog buiten beschouwing gelaten. Voor deze watersporten is nu niets geregeld. De opgave in deze beleidsnota is te komen tot een nieuwe watersportzonering die eenvoudig en handhaafbaar is, bijdraagt aan de veiligheid en rekening houdt met alle gebruikers van het strand.

Ontwikkeling durfsport

De nieuwe zonering is onderdeel van de ontwikkeling van Zandvoort als durfsportlocatie: een plek waar extreme strand- en watersporten beoefend kunnen worden. De gemeente wil watersporters op een verantwoorde manier meer ruimte bieden, zodat de watersport op een goede, veilige en harmonieuze wijze samengaat met regulier strandtoerisme. Met de ambitie om de ‘Durfspot Zandvoort’ verder te ontwikkelen en daarbij een jaarrond watersportcentrum te realiseren.

Omgevingsplan Strand

Het onderwerp is tevens opgenomen in de Nota van Uitgangspunten voor het Omgevingsplan Strand (overzicht ambities en doelstellingen). Binnen dat Omgevingsplan is het van belang om de richtlijnen voor watersportactiviteiten te verduidelijken. Voorliggende nota vormt een bouwsteen voor het op te stellen Omgevingsplan Strand.

Nieuwe versus bestaande watersportzonering

De nieuwe watersportzonering is grotendeels in lijn met de bestaande watersportzonering. De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de bestaande watersportzonering zijn:

• -

  de bestaande watersportzonering is gericht op kiters, terwijl de nieuwe watersportzonering gericht is op alle snelle watersporten;

• -

  de bestaande zones blijven grotendeels bestaan, maar de begrenzing wordt op papier in overeenstemming gebracht met de praktijk. Dit betekent in sommige gevallen enkele meters aan feitelijke verbreding;

• -

  in het zuidelijke deel wordt een watersportzone toegevoegd om de drukte bij de zone voor de Watersportvereniging te ontlasten;

• -

  in het noordelijke deel is in de praktijk al een splitsing doorgevoerd op de zone ter hoogte van strandpaviljoen Bernies Beach Club, conform het voorstel uit 2017. Dit wordt ook aangegeven op de blauwe borden met strandinformatie. Deze splitsing wordt nu geformaliseerd.

2. Gebruik van het strand

Strand voor iedereen

Het strand van Zandvoort kent vele gebruikers en een grote verscheidenheid aan activiteiten. De diversiteit van strand- en watersporten is de laatste jaren enorm toegenomen. De kustlijn wordt gebruikt voor onder andere zwemmen, wandelen, fietsen, beach volleybal, surfen, suppen (stand up paddle), kiten, varen met gemotoriseerde (power)boten, waterskiën, wakeboarden, raften, powerkiten, vissen en paardrijden. Ook vinden er regelmatig evenementen plaats.

De ruimte op het strand en in de zee is te beperkt om alle gebruikers goed te kunnen faciliteren. Om die reden is bijvoorbeeld blokarten niet toegestaan op het strand van Zandvoort en wordt het aantal gemotoriseerde voertuigen beperkt gehouden 1 . Andere kustgebieden in Nederland zijn daarvoor beter geschikt. Voor varen met motorboten is specifiek beleid vastgesteld. Alle vormen van strandsporten met gemotoriseerde voertuigen zijn zonder ontheffing in Zandvoort niet toegestaan. Ook voor staandwantvissen is specifiek beleid vastgesteld2 . Omdat deze activiteit in combinatie met watersportactiviteiten gevaarlijke situaties kan opleveren, moeten de netten duidelijk zichtbaar zijn. Voor zeevissen speelt dit in mindere mate, maar ook dit is een activiteit waarmee rekening moet worden gehouden. De vislocatie wisselt en is bijvoorbeeld afhankelijk van getij, periode en soort vis.

De durfsport in Zandvoort richt zich vooral op brandingssporten. Dat zijn watersporten op basis van wind-, water- en spierkracht. Er zijn vele vormen van watersport en er komen steeds meer nieuwe vormen bij.

Huidige watersportzonering

In Zandvoort zijn reeds enkele watersportzones aangewezen op het strand. Deze zones zijn bedoeld als corridors voor het afvaren en aanlanden door met name kite- en windsurfers. Het is formeel de bedoeling dat zij, eenmaal op zee, ook binnen de zones blijven. De huidige zonering werkt redelijk, maar is niet altijd eenduidig en bovendien lastig te handhaven. De formele zones worden in de praktijk lang niet altijd gehanteerd. Niet qua afvaren en aanlanden op het strand, maar al helemaal niet op zee. Het gebruik reguleert zich in de praktijk meestal op een natuurlijke manier, doordat iedere doelgroep zijn eigen voorkeuren heeft qua weersomstandigheden. Vaak is het 'goed kiteweer' als er weinig badgasten zijn. Dit beperkt de kans op calamiteiten (zie bijlage 2 voor de hulpverleningscijfers van de Zandvoortse Reddingsbrigade). Er bestaan veiligheidsregels op zee en sporters hebben een eigen verantwoordelijkheid. Ook is er veel onderlinge controle. Problemen ontstaan vooral bij hoog water en drukte op het strand en in de zee. De risicodagen kenmerken zich door een combinatie van mooi weer en voldoende wind. Dat is vaak maar een beperkt aantal dagen per jaar. Vooral motorboten en watersporters die te dicht aan de kust varen, kunnen gevaarlijke situaties veroorzaken. Het gaat dan vaak om onervaren kiters en kiters die ‘downwinders’ (tocht langs de kust met de wind in de rug) maken. Onervaren kiters zijn vooral gefocust op het leren kiten, waardoor ze minder aandacht hebben voor de omgeving. Ook zijn bij incidenten regelmatig buitenlandse bezoekers betrokken die de regels niet kennen.

In zijn algemeenheid is er op dit moment verwarring over de werkwijze en over de begrenzingen van de huidige zones. Borden, informatie op websites en gebruik in praktijk matchen niet. Ook de APV-regels zijn niet op alle punten even helder. Nieuwe sporten doen hun intrede. Door het dynamische karakter van de watersport, wordt er bovendien regelmatig buiten de watersportzones gekite en ontstaan er officieuze kitespots rond strandpaviljoens die ook watersportactiviteiten bieden. Dit alles zorgt voor onduidelijkheid voor ondernemers, sporters, bewoners en bezoekers.

Categorieën watersport

De verschillende watersporten kunnen globaal in twee categorieën worden ingedeeld.

Langzaam verkeer

• -

  wedstrijdzwemmen (recreatief zwemmen valt niet onder watersport)

• -

  suppen

• -

  zeekayakken

• -

  golfsurfen

Snelverkeer

• -

  windsurfen

• -

  kiten (vliegeren)

• -

  foilen

• -

  catamarangebruik

Vooral het ‘snelverkeer’ vraagt om speciale maatregelen, omdat deze watersporten door hun hoge snelheden een grotere impact hebben bij botsingen. Voor een functionele zonering is bovengenoemd onderscheid tussen langzame en snelle watersporten relevant.

Watersportactiviteiten en -lessen

Watersporters worden op verschillende plekken op het strand gefaciliteerd met voorzieningen, stallingsmogelijkheden en/of lesmogelijkheden. De twee officiële watersportaanbieders, te weten The Spot (commercieel) en de Watersport Vereneniging Zandvoort (vereniging) hebben beide een forse wachtlijst. Deze locaties bieden een gecontroleerde omgeving voor de verschillende watersporten. Er wordt gekeken of er voor deze locaties uitbreidingsruimte gecreëerd kan worden. In het Omgevingsplan Strand zouden The Spot en de Watersportvereniging Zandvoort mogelijk een prominentere en eensluidende aanduiding als ‘watersportpaviljoen’ kunnen krijgen.

In Zandvoort zijn daarnaast enkele ‘vaste’ watersportaanbieders actief, zoals North Sea Watersports, Pepsports, Firstwave Surfschool, Kitezone en Surfana. Deze surfscholen werken veelal vanuit strandpaviljoens die watersportactiviteiten als nevenactiviteit aanbieden. Ook komen er meerdere (internet)aanbieders met een bestelbus naar het strand van Zandvoort voor lessen en overige watersportactiviteiten, waaronder powerkiten en raften. Met name deze laatste groep is niet of nauwelijks in beeld.

3. Ontwikkeling durfspot

De provincie Noord-Holland heeft in haar visie op waterrecreatie drie ‘durfspots’ aangewezen. Dat zijn locaties waar gemeenten onder bepaalde voorwaarden idealiter de ruimte bieden aan durfsporten, waardoor er een breed aanbod te vinden is voor verschillende gebruikersgroepen. Zandvoort is één van de drie aangewezen durfspotlocaties. Het toewijzen van durfspots in Noord-Holland dient een drieledig doel:

• 1.

  Gebruikers goed bedienen

• 2.

  Ontwikkeling mogelijk maken voor marktpartijen

• 3.

  Wildgroei tegengaan door vormen van waterrecreatie onder te brengen in een functionele zonering die bij het gebied past en voor alle gebruikers van waarde is.

Onderdeel van een durfspot is het bieden van duidelijkheid en veiligheid aan alle gebruikers op het strand en kwaliteitsborging door voldoende en kwalitatief goede leerscholen.

Watersport en durfsport bieden kansen voor Zandvoort en draagt bij aan de aantrekkelijkheid van het strand. De watersport heeft zich in Zandvoort de laatste jaren enorm ontwikkeld. Er is een groeiende markt voor verschillende water- en strandsporten. Daarbij zijn durfsporten met name populair onder jongeren en trekt het internationale verblijfstoeristen aan. Tot op heden zijn de kansen en het rendement nog niet optimaal benut. Daarom wil de gemeente gezamenlijk met betrokken partners een plan maken om Zandvoort als durfspotlocatie op de kaart te zetten.

Kansen koppeling watersport, toerisme & economie

• -

  sport is een kernwaarde van Zandvoort (DNA van Zandvoort). De watersporters zijn een interessante doelgroep met een gezonde levensstijl en aandacht voor natuur;

• -

  de populariteit van watersporten groeit al jaren, waaronder suppen, foilen, surfen en kiten;

• -

  de ontwikkeling van Zandvoort als ‘durfspot’ versterkt Zandvoort als jaarrondbestemming;

• -

  Zandvoort als watersportbestemming trekt ook de jongere generatie aan;

• -

  Zandvoort, beachforamsterdam, het strand van de Metropoolregio Amsterdam (MRA) waar men unieke watersportervaringen kan vinden. Sport is een essentieel onderdeel van de citymarketing van Zandvoort.

• -

  golfsurfen als olympische sport in 2021 en kitesurfen in 2024;

• -

  watersport is mediageniek en verlevendigt de omgeving;

• -

  in Zandvoort vinden jaarlijks diverse grote en kleinere watersportevenementen plaats, zoals de Red Bull Megaloop, het NK Stand Up Paddle en Kit4Life. Internationale (top)sportevenementen hebben een groot mediabereik en zetten Zandvoort op de kaart;

• -

  Sport als sector waar economische kansen liggen door de verbinding te maken tussen sport, natuur, gezondheid en toerisme.

Papendal aan Zee

In de Sportnota 2017+ en de economische visie (2019) is opgenomen dat de komende jaren onderzocht zal worden of water(top)sport met de werktitel ‘Papendal aan Zee’ verder kan worden vergroot in samenwerking met ondernemers en sportorganisaties. Om zo binnen een optimaal veiligheidsniveau de ruimte te geven aan topsport en groeisporten. Daarvoor is onder andere een tweede vaste locatie voor watersport noodzakelijk. Zodat er straks, naast de Watersportvereniging, jaarrond een openbare plek voor watersporters is om materialen op te slaan, te spoelen, om te kleden en dergelijke. Dit kan een belangrijke eerste stap zijn voor het realiseren van een regionaal trainingscentrum. De Zandvoortse durfsportlocatie wordt idealiter zodanig ontwikkeld en gepositioneerd, dat bezoekers hier hun unieke sportervaring gaan vinden. In de nadere planuitwerking kan onderzocht worden of en op welke wijze ook gemotoriseerde durfsporten in zee mogelijk zouden moeten zijn. Door het aanbieden van stedelijk aanbod en het aantrekken van hoogwaardige evenementen probeert Zandvoort nadrukkelijker haar plek in de MRA op te eisen. Zandvoort is dé plek waar sport de verbinding legt met toerisme.Bezoekers kunnen op het strand kennis maken met innovatieve producten en activiteiten. De surf- en sportlifestyle trekken we door naar de openbare ruimte met bijvoorbeeld faciliteiten aan de boulevard.

De gemeente streeft ernaar om de invulling van Zandvoort als durfspot niet te beperken tot watersport, maar het juist breder te trekken. Denk aan ‘outdoor gym’ en ‘freerunning’ op de Metropoolboulevard of een skatepark, die raakvlakken heeft met watersporten. Streven is ook om andere extreme sporten aan te bieden op Circuit Zandvoort, bijvoorbeeld een skydive-locatie of BMX-wedstrijden. In de Structuurvisie Parel aan Zee+ 2025-2040 is nabij het circuit een ‘sportpool’ aangewezen als potentiële ontwikkellocatie die daaraan kan bijdragen. Door evenementen, winkelaanbod en merken aan te laten sluiten op de verschillende durfsporten heeft Zandvoort een kansrijke positionering te pakken.

4. Kwaliteitswaarborgen

Binnen de watersportsector bewaakt men de kwaliteit door certificering en bekwaamheidsbewijzen. Om de veiligheid te waarborgen bestaan er verscheidene vormen van certificering voor de watersportinstructeurs. Daarnaast krijgen beginnende watersporters een bekwaamheidsbewijs na het volgen van lessen. Hiermee kunnen zij laten zien welk niveau wordt beheerst. Dat is bijvoorbeeld nodig als men elders kitesurfmateriaal wil huren. De gemeente Zandvoort maakt graag optimaal gebruik van de bestaande initiatieven. Om meer zicht en grip te krijgen op het commerciële aanbod van (les)activiteiten, wordt lokaal een meldplicht ingevoerd voor watersportaanbieders en evenementenorganisaties. Aanbieders moeten zich inschrijven bij de Kamer van Koophandel en werken met gecertificeerde instructeurs, o.a. HSA, ISA, IKO, Watersportverbond of VWDS. Vanuit de sector wordt daarbij aandacht besteed aan maximale groepsgroottes, het gebruik van veilig lesmateriaal en gekleurde hesjes of helmen. Registratie van surfscholen kan zo ook de handhavingsmogelijkheden voor de gemeente vereenvoudigen.

Grote lesgroepen die uitwaaieren over het strand kunnen soms leiden tot ongewenste situaties. Voor de zomermaanden kan worden overwogen om restricties op te leggen voor groepsactiviteiten in het centrale deel van het strand, waar dan de meeste zwemmers en badgasten zijn. Een individuele supper of golfsurfer vormt meestal geen probleem, maar bij grote groepen ontstaan soms wel veiligheidsrisico’s. Door restricties op te leggen wordt de bedrijfsvoering van de strandpaviljoens daar echter wel op een inflexibele manier belemmerd. Met het onvoorspelbare Nederlandse weer (soms is het ook in de zomer slecht zwemweer maar goed surfweer) lijkt dit niet zondermeer wenselijk.

Voorstel voor nu is daarom:

• -

  het invoeren van een verplichte melding voor het aanbieden van commerciële (water)sportactiviteiten op het strand;

• -

  daarbij voorwaarden stellen aan certificering ten behoeve van kwaliteit en veiligheid.

Voor de langere termijn kan (optioneel) worden overwogen:

• -

  het maximaliseren van het aantal deelnemers aan georganiseerde watersportactiviteiten, zoals golfsurfen en suppen op drukke momenten. Te zijner tijd nader uit te werken met de betrokken partijen. Denk bijvoorbeeld aan een transparante selectieprocedure;

• -

  opstellen van een veiligheidsplan of -protocol om de risico’s van watersport inzichtelijk te maken en minimaliseren.

• 

5. Watersportzonering

Uit het participatieproces zijn uitgangspunten naar voren gekomen, die vragen om een heroverweging van de huidige zoneringsstrategie. Een ideale watersportzonering wordt geassocieerd met veiligheid, ruimte en duidelijkheid. Wens is om veiligheid voor zwemmers te combineren met meer ruimte voor watersporters. Daarbij worden twee categorieën watersporten onderscheiden: langzame versus snelle watersporten. De participanten stellen dat een veilig en flexibel gebruik van het strand begint met het nemen van eigen verantwoordelijkheid. Een strikt beleid is vooral nodig voor een beperkt aantal risicodagen. Daarbuiten reguleert het gebruik zich grotendeels op een natuurlijke wijze. Goede opleiding, materialen en voorlichting maken de sport veilig. Veel belang wordt gehecht aan een heldere, eenduidige communicatie. Hieronder wordt allereerst ingegaan op veiligheid, waarna de voorgestelde nieuwe zonering uitgebreid aan bod komt.

Veiligheid

Het belangrijkste uitgangspunt is veiligheid voor alle strandgebruikers. Dit vraagt om een slimme combinatie van zoneren, reguleren, informeren en communiceren. Het aantal incidenten met watersporters in Zandvoort is beperkt, maar er zijn potentieel veel gevaarlijke situaties. Met de voorziene klimaatverandering (heftig en onvoorspelbaar weer), meer gebruikers en nieuwe watersportvormen is de verwachting dat het aantal gevaarlijke situaties in de toekomst zal toenemen. Om hierop te anticiperen is het belangrijk duidelijke regels met elkaar af te spreken over veilig gebruik van het strand en de zee en daarbinnen ruimte te geven aan de verschillende gebruikers.

Veiligheid heeft betrekking op twee aspecten:

• -

  Eigen veiligheid: gezond verstand en verantwoord gedrag, correct gebruik van maatregelen en systemen, goede materialen, kennis van de regels en van de omgeving;

• -

  Veiligheid van anderen: geen gevaar voor elkaar, bijvoorbeeld tussen badgasten, kinderen en wandelaars enerzijds en (snelle) watersporters anderzijds.

Ten aanzien van het eerste punt zijn vooral de kwaliteitswaarborgen van belang. Door invoering van de meldplicht, gecombineerd met certificering en bekwaamheidsbewijzen, wordt invulling gegeven aan de benodigde kennis en vaardigheden. Met betrekking tot het tweede punt kunnen verschillende gedragsregels worden opgesteld. De nieuwe zonering met geboden en verboden is daarbij van belang. Voor een veilig gebruik van het strand is het wenselijk om de verschillende strandactiviteiten te scheiden. Op basis van de regels van de Blauwe Vlag moeten strandactiviteiten gescheiden zijn en mag er formeel niet gezwommen worden in de watersportzones.

Specifieke watersportzones voor snelle watersporters in de zomer

Om het gebruik en aanbod enigszins te concentreren, blijft het wenselijk om specifieke watersportzones in zee en op het strand te behouden. Niet zoals nu sec. voor kiten, maar voor alle snelle watersporten. Vooral beginners hebben vrije ruimte nodig. De actieve zones worden duidelijk gemarkeerd met bijvoorbeeld beachflags, zodat bezoekers niet onverwachts geconfronteerd worden met watersporters die met hun surfbord door het publiek lopen of vlak langs het strand varen. Mensen wordt zo sterk afgeraden om in die zone te zwemmen. In de zones kunnen lessen worden gegeven en is op het strand powerkiten en 2-lijnsvliegeren toegestaan.

Naast een duidelijke markering ten bate van de zichtbaarheid, dient het strand in de zones obstakelvrij te blijven (geen strandbedjes). Bovendien is het wenselijk dat de zones goed bereikbaar zijn (niet te ver van het station of met voldoende parkeerplekken) en worden gekoppeld aan de ‘watersportpaviljoens’ in verband met coördinatie en toezicht op veiligheid. Er zullen nadere afspraken met betrekking tot coördinatie en toezicht gemaakt moeten worden met bijvoorbeeld surfscholen die in een bepaalde zone actief zijn. De watersportzones dienen verder voldoende breed te zijn. Daartoe bestaat de wens om de huidige watersportzones enigszins te vergroten. Door de beperkte ruimte in de huidige zones komt de veiligheid tussen de watersporters onderling meer en meer onder druk te staan. Watersporters moeten kunnen uitwijken op drukke dagen. Waar mogelijk is aan deze wens tegemoet gekomen. Echter, aan deze verbreding zit letterlijk een grens. We willen tenslotte ook de andere badgasten niet teveel in de weg zitten.

Om beide belangen te kunnen verenigen, is daarnaast gekeken naar een meer dynamische zonering. Een dynamische zonering creëert ruimte in tijd. Het kan worden gekoppeld aan een periode, tijden en/of de temperatuur. In Zandvoort wordt gekozen voor een watersportzonering gekoppeld aan de periode. We zien dat de zonering alleen nodig is in de drukke zomerperiode. Zoals opgenomen in het huidige artikel 5:50 van de Algemene Plaatselijke Verordening Zandvoort 2017 (APV) is dat van 15 april tot 1 oktober. Buiten deze zomerperiode is het ook alle niet gemotoriseerde watersporters toegestaan om overal aan het strand en in de zee actief te zijn. Dan is het namelijk minder druk en is extreme regulering niet langer noodzakelijk.

Vanaf 150 meter uit de waterlijn altijd watersport toegestaan

Naast de specifieke watersportzones in de zomer, die vanaf het strand al voor de snelle watersporters ter beschikking zijn, is de rest van de kust vanaf 150 meter uit de waterlijn (de waterlijn is onderhevig aan eb en vloed) ook door hen te gebruiken. Dit geldt het hele jaar rond. Vanaf zo’n afstand zijn er nauwelijks andere gebruikers actief, waardoor de snelle watersporters zonder risico op conflictsituaties ook van die ruimte gebruik kunnen gaan maken. Zo wordt daadwerkelijk extra ruimte geboden aan de sport, zonder dat aan veiligheid wordt ingeboet.

Rest van strand en zee: zwemzone, langzame watersporters te gast

In lijn met de adviezen vanuit het Nederlands Instituut Veiligheid Zwemlocaties (NIVZ) die momenteel meerdere risk assessments uitvoert op de Nederlandse stranden (waaronder ook voor Zandvoort), wordt de rest van het strand aangewezen als zwemzone, waar andere langzame watersporters te gast zijn. Dit geldt ook voor de zomerperiode van 15 april tot 1 oktober. Daarbuiten zijn alle gebruikers weer welkom.

6. Zonering op kaart

In samenspraak met de belanghebbenden is een nieuwe zoneringskaart opgesteld. Deze zonering geldt voor de zomerperiode (15 april tot 1 oktober). Op bijgevoegde kaart staan een tweetal zones centraal. Ten eerste de watersportzones, waar zowel snelle als langzame watersporters terecht kunnen en zwemmen wordt afgeraden. Ten tweede de zwemzones, waar langzame watersporters te gast zijn en het verboden is voor snelle watersporters. De watersportzones zijn grotendeels in lijn met de ‘bestaande’ zonering. Waar mogelijk worden deze zones verbreed. In het zuidelijke deel wordt een extra zone toegevoegd om de drukke zone voor de Watersportvereniging te ontlasten. In het noordelijke deel is eerder al een splitsing doorgevoerd van de zone ter hoogte van strandpaviljoen Bernies, conform het voorstel uit 2017 en de blauwe borden met strandinformatie. Voorgesteld wordt om te werken met de kleuren blauw en zwart. Vergelijkbaar met de werkwijze op skipistes.

Zwemzones (blauwe zone)

• -

  Strandrecreatie

• -

  Zwemmen

• -

  Langzame watersport te gast

• -

  Snelle watersport vanaf 150 meter uit de waterlijn

Watersportzones (zwarte zone)

• -

  Afvaart- en aanlandplek

• -

  Vooral snelle watersporten, maar ook langzame watersporten zijn welkom

• -

  Ruimte voor onervaren watersporters, lesgroepen

• -

  Meerlijns-bestuurbare vliegers

• -

  Zwemmers worden zoveel mogelijk geweerd

Noordelijk deel van het strand (vanaf paal 65.0)

Voor watersportpaviljoen The Spot blijft in het voorstel een watersportzone bestaan. Wens van The Spot is om de huidige watersportzone te verbreden, maar dat is op de huidige locatie slechts beperkt mogelijk. De Reddingsbrigade hecht er namelijk grote waarde aan om het strand voor de Reddingspost vrij te houden voor strandbezoekers. Vooral (groepen met) ongeoefende zwemmers willen vaak in de buurt van een Reddingspost verblijven. In de APV is vastgelegd dat de stranden en de daarop aansluitende zeegedeelten ter hoogte van de posten van de Reddingsbrigade vrijgehouden moeten worden. In de praktijk werken de Reddingsbrigade en The Spot uitstekend samen en worden beide belangen geborgd. De gemeente onderhoudt met beide partijen nauw contact over verdere optimalisatie van de werkafspraken in de praktijk. Wellicht dat bijvoorbeeld in de nabije toekomst alsnog een kleine verbreding van de zone mogelijk is door de trapafgang van de Reddingspost iets meer naar het noorden te verplaatsen. Daarnaast zijn er twee watersportzones ten behoeve van de gebruikers van de strandhuisjes, bezoekers en surfscholen. Deze bevinden zich op de grens tussen de twee kampeerverenigingen.

De overige delen binnen dit gebied zijn zwemzones. Vermeldenswaardig daarbij is dat Surfana in het noordelijkste deel bij strandpaviljoen Rapa Nui graag een extra watersportzone zou willen, maar dan zonder kiten. Omwille van de duidelijkheid voor de bezoekers, geven we er de voorkeur aan om geen derde categorie zonering toe te voegen, maar te blijven werken met blauwe zwemzones en zwarte watersportzones. Bovendien geldt dat de zwemzones eveneens toegankelijk zijn voor langzame watersporters, waardoor al grotendeels aan deze specifieke wens wordt voldaan.

Daarom wordt voorgesteld dit deel van het strand gewoon aan te duiden als zwemzone, waar alleen langzame watersporten zijn toegestaan. Dat sluit qua zonering ook goed aan bij het aangrenzende strand van Bloemendaal. Snelle watersporters moeten minimaal 150 meter uit de kust blijven.

Middendeel van het strand (tussen paal 65.0 en 66.9)

Het strand tussen Club Nautique in het noorden en de Watersportvereniging in het zuiden is het drukste deel van het strand. Ten behoeve van de veiligheid en duidelijkheid wordt in het volledige gebied tussen deze twee strandpaviljoens een zwemzone ingesteld. Alleen de watersporters uit de categorie ‘langzame watersporten’ zijn in de zwemzone welkom, maar wel als gast (zie tevens de voorrangsregels in het volgende hoofdstuk). Ook hier geldt dat watersporters minimaal 150 meter uit de kust dienen te blijven.

Zuidelijk deel van het strand (vanaf paal 66.9)

Bij de Watersportvereniging Zandvoort blijft een specifieke watersportzone bestaan. Om deze zone qua drukte te ontlasten wordt voorgesteld om een nieuwe watersportzone als pilot toe te voegen op het zuidelijke deel van het strand. Dit betreft een zone van 250 meter op het vrije stuk tussen de strandpaviljoens Havanna en Adam & Eva, zoals ook was opgenomen in het conceptvoorstel uit 2017. De bestaande watersportzone op het naaktstrand blijft voorlopig behouden, omdat er op deze locatie plannen zijn om vanuit de aanwezige strandpaviljoens meer in te spelen op watersport. Op basis van de jaarlijkse evaluatie kan de zonering op het zuiderstrand in de toekomst eventueel worden aangepast. Het zuidelijke deel is meer gericht op rust en natuur, waardoor de ontwikkelmogelijkheden beperkt zijn ten aanzien van het toevoegen van extra voorzieningen. Vanaf paal 70 begint het natuurreservaat Noordvoort.

Pilot

Participanten hebben gezamenlijk de wens uitgesproken om de nieuwe strandzonering in eerste instantie als pilot te starten. De zonering is niet in beton gegoten. Het is belangrijk om met elkaar in gesprek te blijven over optimalisatie van de gekozen zoneringsstrategie. Overeengekomen is om jaarlijks bijeen te komen na afloop van elk zomerseizoenen en te bezien of er aanpassingen benodigd zijn. Ervaringen van gebruikers en hulpdiensten en risk assessments van het NIKZ kunnen dan bijvoorbeeld dienen als informatiebronnen.

7. Heldere regels

Vooral op drukkere stranddagen zijn heldere basisregels van belang. In dit hoofdstuk behandelen we achtereenvolgens het belang van gedragsregels op zee en strand, de benodigde wijzigingen van de APV, gevolgd door manieren van toezicht en handhaving en de partijen die daarbij betrokken zijn.

Gedragsregels

De werkwijze van de zonering op het strand en onderlinge gedrags- en voorrangsregels moeten voor iedereen helder zijn. Dit kan onder andere bereikt worden door informatieborden, beachflags en eenduidige informatie op verschillende websites. Er bestaan vele gedrags- en veiligheidsregels voor verschillende activiteiten. De communicatie vanuit de gemeente zal zich moeten beperken tot de meest basale regels. Aanwijzingen van toezichthouders en politie dienen direct te worden opgevolgd. Ook een rode vlag is een helder signaal. Andere watersporters verlenen altijd voorrang aan zwemmers. Er kan gewerkt worden met een voorrangslijst tussen gebruikersgroepen, die gebruikelijk is binnen de watersportwereld. Op basis daarvan, ga je aan de kant voor:

• 1.

  Zwemmers

• 2.

  Surfers en suppers

• 3.

  Windsurfers

• 4.

  Kiters

• 5.

  Foilers

• 6.

  Catamarans

• 7.

  Motorboten

Deze regels worden idealiter op een toegankelijke manier gecommuniceerd via de verschillende communicatiekanalen. Inzet daarbij is om een positieve uitstraling van het strand te behouden zonder te veel verboden en geboden. Daarnaast besteden we aandacht aan het goed positioneren van de verschillende zones: wat waar wel of niet mag.

Algemene Plaatselijke Verordening

De gemeente kan regels vastleggen over het gebruik van het strand en de zee (tot 1 kilometer vanaf de kust). De huidige Algemene Plaatselijke Verordening (APV) heeft onder afdeling 10 ‘bijzondere bepalingen betreffende het strand’ enkele artikelen die betrekking hebben op watersport, zoals gedrag in zee (5:41), vliegeren en kitesurfen (5:50) en hinderlijk sport en spel (5:51). Daarnaast gelden er bepalingen over de uitvoering van veiligheidstaken. Op het strand moeten de afritten waar auto’s naar beneden mogen rijden duidelijk gemarkeerd worden. Ten behoeve van een vrije doorgang voor de Reddingsbrigade en de KNRM mogen er geen (vaste) obstakels langs de waterlijn (de waterlijn is onderhevig aan eb en vloed) op het strand of in het water worden geplaatst. Voor de implementatie van de nieuwe zonering en de overige zaken uit deze beleidsnota, worden de artikelen uit de APV op enkele punten aangepast en aangevuld. Bijvoorbeeld de bepalingen voor vliegeren en kitesurfen. Dit artikel krijgt een ruimere omschrijving, in lijn met de voorgestelde zoneringsstrategie en de komst van nieuwe watersporten. In de APV zelf worden geen concrete zones vastgelegd, maar de APV geeft het College de bevoegdheid om nadere regels op te stellen voor het gebruik van het strand en de zee. Zoals het aanwijzen van zwem- en watersportzones, maar ook het herijken ervan zodra de periodieke evaluaties met de stakeholders daar aanleiding toe geven.

Verschillende niveaus van toezicht en handhaving

Veiligheid op het strand en in zee is een gedeelde verantwoordelijkheid van gebruikers, ondernemers en overheden. Naast en in het verlengde van elkaar spelen zij een rol in het goed functioneren de beoogde zoneringsstrategie. Op de risicodagen is het belangrijker om het beleid strikt na te leven dan op de overige dagen. Dit beleid moet samen met betrokken partijen worden uitgevoerd. Voor handhaving en toezicht wordt een onderscheid gemaakt in drie niveaus:

• 1.

  Zelfregulering

• 2.

  Toezicht door onder andere watersportaanbieders, strandpachters en Reddingsbrigade

• 3.

  Handhaving door gemeente en politie

Vooral risicovolle dagen (mooi strandweer met wind en een smal strand) vragen een inzet op alle niveaus. Op deze dagen moet dan ook de focus liggen qua handhaving. Daarbuiten is het meestal geen probleem als men de ruimte neemt. We willen niet teveel regels en vrijheid tot bepaalde grenzen. Oftewel er wordt gezocht naar een werkbare balans tussen heldere eenvoudige regels enerzijds en de wens hier in de praktijk soepel mee om te gaan anderzijds. Watersporters dragen een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor veilig gebruik, er is veel sociale controle onderling. Daarnaast reguleert het gebruik zich in de praktijk grotendeels zelf. De fysieke inrichting speelt daarbij ook een rol. Door op de watersportlocaties ondersteunende faciliteiten te bieden zoals douches, lockers en kleedhokjes, kun je met de inrichting van het strand en de boulevard een aantrekkenlijke durfspotlocatie stimuleren. Dit vraagt echter nog een nadere, ruimtelijke afstemming om te bepalen in hoeverre dit wenselijk is op de betreffende locaties.

Het is ook aan te bevelen om met betrokken partijen nadere praktijkafspraken te maken voor de dagen waarop recreanten elkaar in de weg zitten en de uitvoering daarvan te monitoren. Tevens kan dan worden bezien in hoeverre per watersportzone vormen van toezicht passend zijn. Een ‘zonebeheerder’ kan badgasten bijvoorbeeld aanspreken op gevaarlijk gedrag en hen waarschuwen dat ze zich in een watersportzone bevinden. Idealiter coördineren zij de activiteiten die binnen de zone plaatsvinden, waarbij rekening wordt gehouden met de maximale capaciteit en combinaties van watersporten. Daarmee bewaken zij het veilige gebruik van de zone. Watersportaanbieder The Spot werkt al op deze manier. Dergelijke onderlinge afspraken en rolverdelingen kunnen zonodig worden meegenomen in een Strandconvenant dat de komendeperiode in het kader van het Omgevingsplan wordt uitgewerkt.

Betrokken partijen

Bij de watersportzonering werkt een groot aantal partijen samen, waaronder:

• -

  Gemeente (communicatie en handhaving)

• -

  Politie (handhaving en hulpverlening)

• -

  Reddingsbrigade (hulpverlening, preventief toezicht en signalering)

• -

  KNRM (hulpverlening)

• -

  Watersportorganisaties (communicatie en signalering)

• -

  Watersportaanbieders (communicatie en toezicht)

• -

  Strandpachters (communicatie en toezicht)

Strandpachters zijn verantwoordelijk voor wat er op hun deel van het strand gebeurt. Ook wanneer een evenement wordt georganiseerd door een externe organisatie. Als een watersportschool gebruik maakt van een stuk strand van de strandpachter, dan moet daarvoor een vergunning gekregen zijn. Groepsactiviteiten dienen op het strand te worden gemarkeerd met beachflags. Erkende (surf)scholen dragen bij aan de veiligheid door de juiste kennis en vaardigheden te onderwijzen. Zij geven goede instructies met een totaalbegeleiding in materiaal, locatie en praktisch toepasbare kennis. Daarnaast worden verschillende veiligheidscampagnes en clinics door o.a. NKV en KNRM aangeboden. De aanwezigheid van instructeurs en een bepaalde mate van centralisering in het water draagt bij aan extra toezicht en het voorkomen van onveilige situaties.

De kerntaken van de Reddingsbrigade bestaan uit preventief toezicht op het water, het redden van mensen in nood, verlenen van EHBO aan strandbezoekers en watersporters, slachtoffervervoer en het opvangen van zoekgeraakte kinderen. De Reddingsbrigade hecht veel waarde aan een vrij strand voor de Reddingsposten, waar ongeoefende zwemmers veilig kunnen zwemmen. Zoals dit gebruikelijk is op stranden elders.

De gemeente handhaaft ondermeer op een kustlijn zonder obstakels en een vrije doorgang voor de hulpdiensten. De handhaving beperkt zich vooral tot het strand, omdat handhaving op zee lastig is en andere middelen vraagt. Handhaving op zee is echter wel gewenst met het groeiend aantal watersporters, boten en jetski’s, vooral op risicodagen. Daarnaast bestaat behoefte aan zichtbare gemeentelijke BOA’s op het strand, mede omdat de politie-inzet verder afneemt.

8. Vervolgstappen

Na vaststelling van deze nota, zijn we nog niet klaar. Er dient een aantal vervolgstappen te worden gezet in gezamenlijkheid met de partners op het vlak van communicatie, onderlinge afspraken en planvorming voor de Durfspot Zandvoort.

Communicatie

Samen met de provincie Noord-Holland laten we een communicatiestrategie uitwerken. Uitgangspunten zijn: meertalig, actueel, praktische informatie (wat kan men waar doen) en informatie over gedragsregels en veiligheid. Speciale aandacht zal worden gegeven aan informatievoorziening en voorlichting aan buitenlandse bezoekers. De volgende communicatiemiddelen kunnen worden ingezet:

• -

  Blauwe borden met duidelijke symbolen en QR-codes

• -

  Digitale informatieborden bij entrees

• -

  Overige borden t.b.v. watersportzones

• -

  Beachflags

• -

  Boeien in zee (te onderzoeken)

• -

  Websites

• -

  Social media

• -

  App-groepen

• -

  Strandfolder Zandvoort

• -

  Strandfilmpje Zandvoort

• -

  Sportkalender Zandvoort

Onderlinge afspraken

Met betrokken partijen worden afspraken over gedragsregels en toezicht nader uitgewerkt. Bij het bepalen van de basisregels en de communicatie daarover, kan het landelijke netwerk voor ‘Varen doe je samen’ wellicht een rol spelen. Alle onderlinge afspraken tussen onder andere Reddingsbrigade, KNRM, watersportaanbieders en gemeente worden idealiter onderdeel van het strandconvenant. Voor drukke stranddagen en risicodagen is het wenselijk daarbinnen ook een specifiek protocol of calamiteitenplan uit te werken. De Reddingsbrigade zou een signalerende functie kunnen vervullen voor de voorziene risicodagen op basis van de weersverwachtingen. Ook een centraal meldpunt voor alle evenementen op het strand kan helpen om vooraf drukte beter in te schatten. De gemeente past de APV aan en de nieuwe watersportzonering en bijbehorende nadere afspraken worden aanvullend verwerkt in het Omgevingsplan Strand.

Ontwikkeling Durfspot Zandvoort

Er dient planvorming te komen over de ontwikkeling Durfspot Zandvoort. Onderdelen zijn bijvoorbeeld de haalbaarheid van een regionaal trainingscentrum voor kiten, golfsurfen en/of suppen, maar ook het toevoegen van een jaarrond watersportlocatie met faciliteiten en een onderzoek naar bredere invulling van de durfspot. Dit in samenhang met andere opgaven.

9. Bijlagen