Regeling vervallen per 08-08-2023

Verordening nadeelcompensatie ten gevolge van algemeen belang besluit “bewindvoering in eigen beheer”

Geldend van 26-09-2020 t/m 07-08-2023

Intitulé

Verordening nadeelcompensatie ten gevolge van algemeen belang besluit “bewindvoering in eigen beheer”

De gemeenteraad van ’s-Hertogenbosch in zijn openbare vergadering van 16 september 2020;

gezien het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 7 juli 2020

reg.nr. 9826331;

gelet op de Gemeentewet en de Algemene wet bestuursrecht;

Besluit

  • 1.

    De “Verordening nadeelcompensatie ten gevolge van het algemeen besluit “bewindvoering in eigen beheer” vast te stellen.

Artikel 1 Begripsomschrijving

In deze verordening wordt verstaan onder:

  • a.

    college: het college van burgemeester en wethouders van de gemeente ’s-Hertogenbosch;

  • b.

    algemeen belang besluit: het besluit van de raad van ’s-Hertogenbosch inzake “bewindvoering in eigen beheer” vastgesteld op 16 september 2020 (nr. 9826331 )

  • c.

    normomzet: omzet op jaarbasis die naar redelijke verwachting gemaakt zou zijn als de schadeoorzaak niet had plaatsgevonden.

  • d.

    verzoek: verzoek om schadevergoeding

  • e.

    verzoeker: het bewindvoerderskantoor of de zelfstandig bewindvoerder die een verzoek om schadevergoeding indient

Artikel 2 Werking

Deze verordening ziet uitsluitend op de afwikkeling van verzoeken om schadevergoeding als gevolg van het algemeen belang besluit.

Artikel 3 Het recht op nadeelcompensatie

Het college kent een verzoeker die schade lijdt of zal lijden als gevolg van het algemeen belang besluit een vergoeding toe, voor zover de schade redelijkerwijs niet of niet geheel voor de last van verzoeker dient te blijven en voor zover de vergoeding niet of niet voldoende anders is verzekerd.

Artikel 4 Schade

Om in aanmerking te kunnen komen voor de toekenning van schadevergoeding dient de normomzet met 15 % of meer te zijn gedaald ten opzichte van het gemiddelde van 5 jaren voorafgaand aan de inwerkingtreding van het algemeen belang besluit.

Artikel 5 Weigeringsgronden

Het college wijst het verzoek geheel of gedeeltelijk af indien:

  • De schade redelijkerwijs niet kan worden toegerekend aan het algemeen belang besluit;

  • De schade het gevolg is van een omstandigheid die geheel of gedeeltelijk aan verzoeker kan worden toegerekend;

  • Verzoeker heeft nagelaten redelijke maatregelen ter voorkoming of beperking van de schade te nemen.

Artikel 6 Schadebeperking

De redelijke kosten van maatregelen die verzoeker treft ter voorkoming of beperking van schade, kunnen in aanmerking komen voor de te vergoeden schade.

Artikel 7 Verrekening van voordeel

Heeft het algemeen belang besluit naast schade voor verzoeker ook tot voordeel geleid, dan wordt dit voordeel bij het vaststellen van de te vergoeden schade in aanmerking genomen.

Artikel 8 Termijn indienen verzoek

  • 1.

    Het verzoek tot schadevergoeding wordt zo spoedig mogelijk na het ontstaan van de schade bij het college ingediend.

  • 2.

    Wanneer dit verzoek meer dan 5 jaren na het verstrijken van het intreden van de schade en het bekend raken met de omstandigheid dat deze schade is veroorzaakt door het algemeen belang besluit waarop deze regeling ziet, kan het college het verzoek tot compensatie afwijzen. Het college gaat in ieder geval over tot afwijzing van het verzoek tot schadevergoeding wanneer na bekend raken van deze omstandigheden meer dan 20 jaren zijn verstreken.

Artikel 9 Onafhankelijk deskundige(n)

Bij de boordeling van een verzoek tot schadevergoeding kan het college zich laten adviseren door een onafhankelijk deskundige.

Artikel 10 Het verzoek

Het verzoek wordt ondertekend en bevat ten minste:

  • a.

    de naam en het adres van de verzoeker en een uittreksel uit het handelsregister van de kamer van koophandel;

  • b.

    de dagtekening;

  • c.

    een vermelding van de reden of redenen waarom het college gehouden zou zijn de schade te vergoeden die het gevolg is van het algemeen belang besluit of de kosten ter beperking van de schade als bedoeld in artikel 4 van deze verordening;

  • d.

    een zo nauwkeurig mogelijke opgave van de aard en de omvang van de schade;

  • e.

    zo redelijkerwijs mogelijk een specificatie van het bedrag van de schade.

Artikel 11 Procedure

  • 1.

    Het college bevestigt de ontvangst van het verzoek zo spoedig mogelijk, doch tenminste binnen twee weken na de ontvangst ervan, en stelt de verzoeker in kennis van de te volgen procedure.

  • 2.

    Indien naar het oordeel van het college niet of onvoldoende is voldaan aan het bepaalde in het vorige artikel , of indien verzoeker overigens verzuimt de gegevens en bescheiden die voor de beslissing op de aanvraag nodig zijn en waarover hij redelijkerwijs de beschikking kan krijgen te verschaffen, stelt het college de verzoeker in de gelegenheid het verzuim te herstellen binnen een door het college te stellen redelijke termijn. Het college kan het verzoek uiten behandeling laten indien verzoeker het verzuim niet binnen de gestelde termijn herstelt. Het college wijst verzoeker op die mogelijkheid.

Artikel 12 Drempelbedrag

  • 1.

    In het bewijs van ontvangst als bedoeld in artikel 11 wijst het college de aanvrager er op dat voor het behandelen van de aanvraag een recht van € 500,- wordt geheven en deelt hem mee dat het verschuldigde bedrag binnen vier weken na de dag van verzending van het bewijs van ontvangst op de rekening van de gemeente dan wel op een aangegeven plaats moet zijn gestort

  • 2.

    Indien het bedrag niet binnen de in lid 1 genoemde termijn is bijgeschreven of gestort, verklaart het college de aanvrager niet-ontvankelijk, tenzij redelijkerwijs niet kan worden geoordeeld dat de aanvrager in verzuim is geweest.

  • 3.

    Indien het verzoek geheel of gedeeltelijk wordt toegewezen, wordt het geheven recht aan verzoeker gerestitueerd

Artikel 13 Beslistermijn

  • 1.

    Het college beslist binnen acht weken of – indien een adviescommissie is ingesteld– binnen zes maanden na de ontvangst van de aanvraag.

  • 2.

    Het college kan de beslissing eenmaal voor ten hoogste acht weken of – indien een adviescommissie als bedoeld in het eerste lid is ingeschakeld – zes maanden verdagen. Van de verdaging wordt schriftelijk mededeling gedaan.

Artikel 14 Hardheidsclausule

Het college kan bepalingen vastgesteld bij of krachtens deze verordening buiten toepassing laten of daarvan afwijken, voor zover toepassing gelet op het belang dat deze verordening beoogt te beschermen, zal leiden tot een onbillijkheid van overwegende aard.

Artikel 15 Citeertitel

Deze verordening kan worden aangehaald als “Verordening nadeelcompensatie bewindvoering in eigen beheer”.

Artikel 16 Inwerkingtreding

Deze verordening treedt in werking op de eerste dag na dagtekening van het Gemeenteblad waarin zij wordt geplaatst.

Ondertekening

's-Hertogenbosch,

De gemeenteraad voornoemd,

De griffier, De voorzitter,

drs. W.G. Amesz, drs. J.M.L.N. Mikkers

Toelichting verordening nadeelcompensatie ten gevolge van algemeen belang besluit “bewindvoering in eigen beheer”

Algemene toelichting

Nadeelcompensatie in Nederland is een (vooralsnog) niet wettelijk geregelde verplichting van de overheid om schadevergoeding te betalen bij rechtmatig handelen. Naar verwachting zal per 1 januari 2021 een algemeen wettelijke regeling voor nadeelcompensatie worden opgenomen in de Algemene wet bestuursrecht (Awb). De basis voor deze schadevergoedingsplicht berust op een beginsel uit de rechtspraak, namelijk dat een bestuursorgaan, onder voorwaarden, verplicht is tot het vergoeden van onevenredige nadelen die het rechtmatig overheidshandelen in het kader van de uitoefening van een publiekrechtelijke taak bij belanghebbenden heeft veroorzaakt (égalitébeginsel). De grondgedachte bij dit beginsel is dat de publieke lasten evenredig over de burgers verdeeld moeten worden.

Een zekere mate van overlast of financieel nadeel ten gevolge van rechtmatig overheidshandelen dient te worden beschouwd als een normale maatschappelijke gebeurtenis, waarmee iedereen kan worden geconfronteerd. Vooropgesteld wordt dat de overheid niet verplicht is om iedere schade die zij in de rechtmatige uitoefening van haar publieke taken veroorzaakt (volledig) te vergoeden. Dat ingrijpen van de overheid voor sommige burgers en ondernemingen nadelige gevolgen kan hebben, is onvermijdelijk. Daarbij mag van de betrokkenen én van de overheid worden verwacht dat zij proberen het eventuele nadeel waar mogelijk te beperken of te voorkomen.

Op 15 september 2020 heeft de gemeenteraad ’s-Hertogenbosch het algemeen belang besluit bewindvoering in eigen beheer vastgesteld. Deze verordening ziet op schade die is ontstaan aan als gevolg van dit rechtmatige overheidsbesluit.

Artikelsgewijze toelichting

Artikel 1 Begripsomschrijving

Artikel 1 definieert een aantal in de verordening gebruikte begrippen en behoeven geen nadere toelichting.

Artikel 2 Werking

Op 15 september 2020 heeft de gemeenteraad ’s-Hertogenbosch het algemeen belang besluit bewindvoering in eigen beheer vastgesteld. Deze verordening ziet op schade die is ontstaan als gevolg van dit rechtmatige overheidsbesluit. Voor zover verzoeker schade oploopt door een andere oorzaak dan dit besluit, komt deze schade niet in aanmerking voor vergoeding op basis van deze verordening.

Artikel 3 Het recht op nadeelcompensatie

Dit artikel regelt wanneer er een recht op schadevergoeding bestaat. Voor zover de schade redelijkerwijs niet of niet geheel voor de last van verzoeker dient te blijven en voor zover de vergoeding niet of niet voldoende anderszins is verzekerd bestaat er recht op schadevergoeding. Dit betreft de voorgenomen wettelijke bepaling die naar verwachting op 1 januari 2021 in werking treedt (artikel 4:126 lid 2 Awb)

Op grond van het zogenoemde subsidiariteitsvereiste kan een benadeelde slechts aanspraak maken op een vergoeding voor zover niet op andere wijze in een redelijke vergoeding is voorzien. Dit criterium beoogt te voorkomen dat de betrokkene wordt verrijkt, doordat dezelfde schade meer dan eens wordt vergoed. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn indien en voor zover de schade al is vergoed door aankoop, onteigening, een vergoeding in natura, op grond van een specifieke wettelijke regeling, of op andere wijze. Van een voldoende verzekerde vergoeding kan ook sprake zijn indien deze niet door het college, maar door een derde wordt uitgekeerd. Bij het oordeel of vergoeding van de schade anderszins verzekerd is, moet rekening worden gehouden met alle relevante feiten en omstandigheden van het geval.

Artikel 4 Schade

Om schade in de zin van deze verordening aan te kunnen tonen, dient er sprake te zijn van een daling van de normomzet van 15% of meer ten opzichte van het gemiddelde over de 5 jaren voorafgaand aan het in werking treden van het algemeen belang besluit.

Gelet op de in het algemeen belang besluit opgenomen voorwaarden, te weten:

(1) het feit dat de gemeente slechts voorziet in de bewindvoering die vanuit de bijzondere bijstand wordt bekostigd;

(2) de sterfhuisconstructie waardoor de vergoedingen vanuit de bijzondere bijstand – en daarmee de omzet – gradueel terug zullen lopen;

(3) de termijn die logischerwijs voortvloeit uit de sterfhuisconstructie die de bewindvoerder de tijd gunt om de taken uit te breiden en te specialiseren/bijscholen in overige taken die de bewindvoerder kan uitoefenen.

is gekozen voor een drempel van 15% daling van de normomzet.

Met het algemeen belang besluit maakt de gemeenteraad de markt voor de marktpartijen weliswaar kleiner; maar hij sluit de markt niet af. Diegenen die tot 1 januari 2021 onder bewind worden gesteld bij marktpartijen, blijven bij de aangewezen bewindvoerder. Dit bewind eindigt wanneer de bewindvoerder de bewindvoering afrondt. Op deze wijze is er sprake van een sterfhuisconstructie en nemen inkomsten voor de bewindvoerder gradueel af.

Bewindvoerders voeren in de regel meer taken uit dan slechts bewindvoering. Zo beheren zij bijvoorbeeld nalatenschappen of richten zij zich op ondercuratelestelling. De sterfhuisconstructie stelt hen in de gelegenheid zich meer te richten op andere aspecten van hun bedrijfsvoering en dit kenbaar te maken aan de markt (richten op andere clientèle).

De gemeentelijke bewindvoering zal niet beschikbaar zijn voor diegenen die geen bijzondere bijstand voor de bewindvoeringskosten ontvangen. Deze groep dient zich te wenden tot de marktpartijen. Op deze wijze behouden bewindvoerders deze inkomsten en kunnen zij daarmee onverminderd verder gaan.

De gemeente heeft ervoor gekozen de getroffen groep bovendien op andere wijze te kunnen compenseren. Bewindvoerders die schade als gevolg van het algemeen belang besluit hebben geleden en voldoen aan de criteria voor nadeelcompensatie, kunnen wanneer er een vacature als bewindvoerder binnen de gemeente ’s-Hertogenbosch is, solliciteren. Bij gebleken gelijke geschiktheid kan de voorkeur worden gegeven aan deze bewindvoerder.

Artikel 5 Weigeringsgronden

Om in aanmerking te kunnen komen voor schadevergoeding op basis van deze verordening dient er een causaal verband te zijn tussen het algemeen belang besluit en de geleden schade. Om te bepalen of er een causaal verband is, dient vergeleken te worden de financiële situatie waarin een bewindvoerder zich bevindt en de hypothetische financiële situatie waarin de bewindvoerder zou verkeren wanneer de schadeoorzaak (het algemeen belang besluit) niet had plaatsgevonden. Deze situatie dient beoordeeld te worden om te bepalen of er een causaal verband is tussen de schade en het algemeen belang besluit. Het college meent dat de schade maximaal 5 jaar kan bestaan. Na de duur van maximaal 5 jaar zou de bewindvoerder in staat moeten zijn om de werkzaamheden zo te kunnen inrichten dat er geen schade meer voortvloeit uit het algemeen belang besluit.

Wanneer sprake is van ‘eigen schuld’ komt de schade niet voor vergoeding in aanmerking. Dit wordt naar verwachting op 1 januari 2021 opgenomen in de wet, in artikel 4:126 lid 2 Awb. Wanneer er sprake is van eigen schuld, dient dit te worden beschouwd als een ‘omstandigheid die aan de benadeelde zelf kan worden toegerekend’ en komt deze niet voor vergoeding in aanmerking.

De verzoeker is ertoe gehouden om zelf redelijke maatregelen te nemen om de schade te voorkomen of te verminderen. De schade die door het treffen van zodanige maatregelen had kunnen worden voorkomen of verminderd, moet ten laste van verzoeker blijven. Het beginsel van schadebeperking wordt naar verwachting op 1 januari 2021 opgenomen in de wet, in artikel 4:126 lid 2 Awb.

Door de sterfhuisconstructie krijgt verzoeker de tijd en gelegenheid om schadebeperkend op te treden. Zo kan verzoeker zich richten op nieuwe clientèle en op meer en andere aandachtsgebieden binnen zijn dienstverlening. Doordat inkomsten vanuit de bijzondere bijstand gradueel afnemen wordt aan de bewindvoerder tijd en ruimte gegund om zich hierop te richten en de bedrijfsvoering in te richten en aan te passen.

Zoals aangegeven, biedt de gemeente bewindvoerders voorts aan om, wanneer er een vacature voor bewindvoerder beschikbaar is, te solliciteren. Een bewindvoerder die vreest voor zijn bedrijfsvoering als gevolg van het algemeen belang besluit wordt geadviseerd te solliciteren bij de gemeente wanneer er een vacature beschikbaar is.

Artikel 6 Schadebeperking

Wanneer verzoeker kosten maakt om schadebeperkend op te treden, kunnen deze kosten voor vergoeding in aanmerking komen op grond van deze verordening. Het is redelijk om van verzoeker te verwachten dat hij maatregelen neemt om de schade te voorkomen en te beperken. Het is dan evenwel redelijk dat de kosten die verzoeker maakt voor vergoeding in aanmerking komt. De kosten kunnen niet uitstijgen boven de eventuele schade. Voor vergoeding kan bijvoorbeeld in aanmerking komen de kosten voor een opleiding.

Artikel 7 Verrekening van voordeel

Dit artikel brengt de voordeelstoerekening zoals bedoeld in artikel 6:100 Bw tot uitdrukking. Voor zover het algemeen belang besluit tot voordeel heeft geleid voor verzoeker, wordt dit voordeel verrekend met de geleden schade.

Artikel 8 Termijn indienen verzoek

Dit artikel houdt rekening met de wettelijk geldende termijnen inzake vorderingen en specifiek vorderingen inzake schade.

Artikel 9 Onafhankelijk deskundige

Om een verzoek op juiste wijze te kunnen beoordelen, kan het in sommige gevallen noodzakelijk zijn dat het college, voordat het op een verzoek beslist, een onafhankelijk deskundige te raadplegen.

In geval van complexe aanvragen , zal het college een onafhankelijk deskundige raadplegen.

Artikel 10 Het verzoek

Verzoeker draagt de bewijslast ten aanzien van het bestaan van nadeel. Verzoeker zal door middel van concrete gegevens moeten aantonen dat hij door het rechtmatig overheidsbesluit in een verslechterde positie is geraakt.

Artikel 11 Procedure

Wanneer de aanvraag niet de in artikel 10 genoemde vereisten bevat of onvoldoende gegevens, zal het college verzoeker hierop wijzen en aan verzoeker een termijn gunnen om de gegevens alsnog te overleggen. In een uiterst geval kan het college de aanvraag buiten behandeling laten.

Artikel 12 Drempelbedrag

Deze heffing is opgenomen aangezien de behandeling van aanvragen kosten met zich meebrengt.

In navolging van het planschaderecht en de Wet Ruimtelijke Ordening zal naar verwachting per 1 januari 2021 in de Awb worden opgenomen dat ten aanzien van (onder andere) de aanvraag nadeelcompensatie een recht van € 500,- kan worden geheven voor het in behandeling nemen van de aanvraag.

Wordt aan verzoeker een schadevergoeding toegewezen, dan krijgt verzoeker de heffing terug.

Artikel 13 Beslistermijn

Behoeft geen nadere toelichting.

Artikel 14 Hardheidsclausule

Er kunnen zich gevallen voordoen waarbij er voor verzoeker geen recht is op schadevergoeding krachtens deze verordening, maar het nadeel van verzoeker zo schrijnend is dat er een uitzondering op de verordening dient te worden gemaakt.

Artikel 15 Citeertitel

Behoeft geen nadere toelichting.

Artikel 16 In werking treden

Behoeft geen nadere toelichting.