Subsidieregeling Gezinsstad Schoolpleinen

Ondertekening

Bijlage 1 Toelichting Subsidieregeling Gezinsstad Schoolpleinen

Hierbij ontvangt u artikelsgewijs een toelichting op de subsidieregeling.

Artikel 1 Begripsbepalingen

De begrippen bieden het kader voor wie kan aanvragen en waar een goed ontworpen schoolplein aan moet voldoen. Het openbaar toegankelijk maken van het schoolplein vinden we belangrijk, omdat spelen niet stopt als de kinderen van school gaan, maar doorgaat ook ná schooltijd. We stellen daarom voor om de openstelling van 8:00 tot 20:00 uur te hanteren.

Artikel 2 Aanvrager

De regeling is enkel bedoeld voor primair en voortgezet (speciaal) onderwijs in de gemeente Apeldoorn. Om er zeker van te zijn dat de juiste school zich aanmeldt, ontvangen wij van u graag – naast het Kamer van Koophandel nummer - het BRIN-nummer. Het vestigingsnummer wordt via uw Kamer van Koophandel nummer beschikbaar gesteld.

Artikel 3 Subsidiabele activiteiten

De kosten die gemaakt worden voor het ontwerpen of aanleggen van een klimaatbestendige- en bewegingsversterkende schoolplein zijn subsidiabel. Hoewel we u de ruimte willen geven in de mogelijkheden, vinden wij het van belang dat bij bijv. hevige regelval het water snel weg loopt. Het aanpassen van onze omgeving aan de veranderingen van het klimaat, vinden we belangrijk.

Er is de afgelopen jaren veel onderzoek geweest naar klimaatverandering. Het klimaat warmt op en veel van de sinds de jaren vijftig waargenomen veranderingen in het klimaatsysteem zijn de afgelopen honderden tot duizenden jaren niet eerder voorgekomen. De concentratie van broeikasgassen is toegenomen, de atmosfeer en de oceaan zijn opgewarmd, de hoeveelheid sneeuw en ijs is afgenomen en de zeespiegel is gestegen. Het filmpje via deze link: https://youtu.be/z5qYDfRJTxw geeft kort wat over klimaatveranderingen weer. De website: https://ruimtelijkeadaptatie.nl geeft veel informatie over de veranderingen. Wellicht kunnen de oudste groepen onderzoeken welke zaken belangrijk zijn voor klimaatverandering op school en op het schoolplein.

De andere minstens zo belangrijke criteria voor het nieuwe schoolplein is dat het schoolplein een bewegingsversterkende impact moet gaan krijgen op het kind. Bijna de helft van de Nederlandse kinderen beweegt te weinig. Hun motorische vaardigheden gaan achteruit en overgewicht bij kinderen neemt toe. Enkele oorzaken daarvan zijn de digitalisering, verstedelijking en te weinig veilige speelplekken. Daarom wil de gemeente Apeldoorn kinderen en hun ouders helpen van jongs af aan vaardig te bewegen. Een schoolplein die dát faciliteert, maakt van bewegen een sport, en dat zou een mooi streven zijn. Op https://www.allesoversport.nl/artikel/kinderen-laten-bewegen-op-het-schoolplein/ vind je meer informatie over bewegen op het schoolplein. Op de site is ook terug te vinden wat daarvoor gedaan moet worden.

Onderhoud van een groen schoolplein vraagt meer en daarom willen wij ook dat het onderhoud gedurende 5 jaar wordt gegarandeerd en kan daar – indien nodig – geld voor beschikbaar worden gesteld. Dit laatste is onlosmakelijk verbonden aan de voorgenomen aanleg op basis van het ingediende ontwerp.

Artikel 4 criteria

Er is subsidie beschikbaar voor het ontwerpen, het aanleggen en het onderhoud van klimaatbestendige, openbare en bewegingsrijke schoolpleinen. E.e.a. onlosmakelijk met elkaar verbonden. Een school kan dus niet alleen voor onderhoud subsidie aanvragen.

Bewegen/uitdaging/gezondheid

Een groen schoolplein is ook een gezond schoolplein. Kinderen krijgen de ruimte en uitdaging in een rijk speellandschap om te bewegen. Kinderen kunnen zowel met abiotische natuur (zoals zand en water) als met levende natuur spelen. Hierdoor ontstaan er mogelijkheden om in het spel te exploreren, vernieuwen, verbeelden en creëren. De aanwezigheid van los natuurlijk materiaal is hiervoor een voorwaarde (denk aan zand, takken, stenen, etc.) De speelomgeving biedt plek voor rust, natuurbeleving, creatieve vormen van spel en avontuurlijk bewegen. De basis hiervoor ligt in de verscheidenheid van het plein met kenmerken als hoog/laag, nat/droog, schaduw/zon. Het schoolplein is rookvrij!

Verdere tips:

• •

  Is er voldoende bewegingsmogelijkheid en speelruimte beschikbaar voor verschillende leeftijden? Denk aan: doeltjes, speelbomen of spellen geschilderd op grond en muur.

• •

  Zijn er voldoende uitdagende speelmogelijkheden beschikbaar om alle gelijktijdig aanwezige leerlingen te laten spelen?

• •

  Welke elementen worden opgenomen in het ontwerp voor ‘natuurlijk’ spel? Denk aan: hoogte verschillen, klimboom, bosjes, water, zand, stenen (los of vast), bloemen, dieren, vogelhuisjes, insectenhotels.

• •

  Wordt de ruimte slim verdeeld over de aanwezige leerlingen en soorten spel door middel van structuur. Denk aan: goed zichtbare afbakening van prominent aanwezig balspel en het fietsenhok, de locatie van het klimspel en het vrij-spel of afspraken over populaire plekken op het plein

Toegankelijkheid/omgeving

Een schoolgebouw en het plein eromheen staat nooit op zichzelf. De school is altijd onderdeel van de omgeving en de wijk/buurt. Essentieel deel van het ontwerp is daarom een integrale analyse van de relatie van de school met zijn omgeving. Hierbij worden alle routes van en naar de school in kaart gebracht en knelpunten verkend. De verkeersveiligheid en het goed faciliteren van het halen en brengen van de kinderen is hierbij belangrijk. Eventueel kunnen oversteken en entrees aangepast worden.

Het nieuwe schoolplein wordt openbaar toegankelijk! Daarmee is het plein ook na schooltijd geopend en krijgt een betekenis als buurtspeelplek. Het plein doet hiermee mee met het speelweefsel/netwerk in de wijk. De school en het plein zijn ook toegankelijk voor minder validen.

Op het plein zelf kan de ontwerper aan de hand van wensen en behoeften van de kinderen de ruimte opdelen in zones. Daarbij houd hij rekening met de routes/looplijnen naar en op het plein. Elke zone krijgt een specifieke functie, gebaseerd op een type spel, de leeftijd van kinderen of bijvoorbeeld het gebruik van bepaalde zintuigen.

Klimaatbestendig

Het regent vaker en harder. Door de verstening kan het regenwater niet weg. Het gemeentelijk beleid is daarom er op gericht om bij nieuwe stedelijke ontwikkelingen de afvoer van regenwater niet op de riolering aan te sluiten. In het gemeentelijke beleid is opgenomen dat het regenwater dat afkomstig is van daken en verhardingen in principe in de bodem moet worden geïnfiltreerd door middel van een infiltratievoorziening van voldoende capaciteit op eigen terrein. Bij ontwikkeling van gebieden die onbebouwd of onverhard zijn, dient de infiltratievoorziening een berging van minimaal 36 mm ten opzichte van het aangesloten verhard oppervlak te hebben. Bij herontwikkeling van bestaand verhard en/of bebouwd gebied is dit 20 mm.

Verdere tips:

• •

  Is het mogelijk het regenwater langer op het terrein vast te houden?

• •

  Waar is de locatie van de regenpijp? Kan er een regenton worden geplaatst?

• •

  Kan regenwater de bodem inzakken door grind, houtsnippers, groen, gras tussen tegels of waterdoorlatende tegels onder speeltoestellen (natuurlijke infiltratie)?

• •

  Is er wateropvang onder tegels mogelijk (berging)?

• •

  Wordt het water naar lager gelegen (groen)zones gestuurd (wadi)?

• •

  Is er ruimte voor spelen met water? Denk aan: speelelementen met (regen)water, regenwater tegels of bruggen over verlaagd groen

De komende jaren zal de opwarming en daarmee hittestress rondom scholen toe nemen. Om het verblijven rondom de school en ook de opwarming van het gebouw zelf te verzachten moet minimaal 50% van de bespeelbare oppervlakte van de schoolomgeving een natuurlijk karakter hebben en niet verhard zijn (geen betonstenen en tegels). We maken onderscheid tussen groen oppervlak (gras, struiken en bomen), onthard oppervlak (boomsnippers, zand) en verhard oppervlak (tegels).

De groene inrichting van het plein draagt bij aan het voorkomen van wateroverlast en hittestress (groene gevels, groene daken, schaduwbomen).

Biodiversiteit / groen

De beplanting op het schoolplein is bij voorkeur inheems, passend bij de natuurlijke omstandigheden van de plekken en biedt seizoen variatie. Er zijn verschillende vormen van groen te onderscheiden, zoals: speelgroen (spelen in en met groen), educatief groen, eet- en ruikgroen.

Artikel 5 Aanvraag

Voor de aanvraag dient u een ontwerp (inclusief een afwateringsplan indien nog moet worden afgekoppeld), een plan van aanpak en een begroting inclusief onderhoud in. Zonder een goed ontwerp is beoordeling lastig, vandaar dat die tegelijk met de aanvraag reeds dient te worden ingediend. U maakt dan als aanvrager reeds kosten voor het opstellen van het ontwerp en daarvoor kunt u dus ook subsidie ontvangen los van het feit of u subsidie toegekend krijgt voor de aanleg. Het ontwerp moet dan wel voldoen aan de gestelde criteria in artikel 4 en door een professioneel ontwerpbureau te zijn opgesteld. Een professioneel ontwerp voldoet aan de volgende richtlijnen:

• •

  Een ontwerp op schaal 1:100 of 1:200 met een noordpijl, schaalbalk en legenda;

• •

  De aanwezige bomen zijn op schaal in de tekening opgenomen;

• •

  De haal- en brengbewegingen van zowel wandelaars, fietsers als automobilisten zijn aangegeven;

• •

  Duidelijk is aangegeven waar wat staat en waarom (toelichting);

• •

  Indien de school nog niet is afgekoppeld, voeg een afwateringsplan toe waaruit blijkt:

  • •

    Hoe het water stroomt rekening houdend met de hoogteverschillen;

  • •

    Hoeveel water geborgen kan worden in een eventuele wadi. (Per m2 dakoppervlak is 0,5 m2 onverharde/natuurlijk karakter oppervlak nodig met een verlaging van ongeveer 5 cm, zodat het water wordt opgevangen en weg kan zakken in de bodem.)

Om het ontwerp te ondersteunen, levert de gemeente Apeldoorn op verzoek een digitale basisondergrond aan bestaande uit:

• •

  Het schoolgebouw en schoolplein conform de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) op een schaal van 1:100 of 1:200 met een noordpijl en een schaalbalk;

• •

  De meest recente luchtfoto op dezelfde schaal als de kaart, zodat deze er overheen gelegd kan worden;

• •

  Ten behoeve van het afwateringsplan de hoogtekaart (AHN 3.0) op dezelfde schaal als de basiskaart meeleveren.

Let op: U dient deze basisondergrond wel zelf vooraf aan te vragen, omdat vooraf niet duidelijk is wie allemaal gaat aanvragen.

Op de website is een voorbeeld van een afwateringsplan geplaatst.

Om in aanmerking te komen voor subsidie op de ontwerpkosten dient u de kosten op te nemen in de begroting en voor de vaststelling dient u een factuur en betaalbewijs in via de website van gemeente Apeldoorn.

Voor hoe een plan van aanpak er uit kan zien hebben we een voorbeeld op de website geplaatst. Een belangrijke ervaring van andere scholen is dat procesbegeleiding door een externe deskundige het succes kan bepalen. Partijen zoals IVN, Jantje Beton en de Gelderse Sport Federatie hebben hier ervaring mee. Deze procesbegeleidingskosten kunt u opnemen in het plan van aanpak indien u daarvoor subsidie wil ontvangen.

Artikel 6 Subsidiabele kosten

De kosten van derden zijn subsidiabel. Bijvoorbeeld het laten maken van een ontwerp, procesbegeleiding door een organisatie, de aanleg en het onderhoud door een hovenier, niet zijnde de eigen organisatie. Ook zijn speeltoestellen en materiaal subsidiabel. We gaan er daarbij vanuit dat deze duurzaam zijn en voldoen aan de wettelijke eisen.

Mocht u niet BTW-plichtig zijn, neem dan in de begroting tevens de BTW op, zodat de BTW ook gesubsidieerd wordt.

Artikel 7 Niet subsidiabele kosten

De kosten van eigen personeel of loonkosten van andere partijen zijn niet subsidiabel. Dat betekent geen subsidie voor loonkosten, vrijwilligersbijdrage, vergoeding voor onkosten ouders, leraren, kinderen of schoolleiding.

Artikel 8 Subsidiehoogte

Van de subsidiabele ontwerpkosten wordt maximaal 80% vergoed met een maximum van €4.000 per aanvraag. Bijvoorbeeld voor een ontwerp dat €5.700 heeft gekost, kan maximaal €4.000 subsidie worden toegekend. Het ontwerp moet dan voldoen aan de gestelde criteria zoals in artikel 4 verwoord en moet door een professioneel ontwerpbureau worden opgesteld.

Voor de aanleg en onderhoud kan maximaal €70.000 subsidie worden toegekend en geldt eveneens een eigen bijdrage van 20%. Stel u rekent €1.500 per jaar aan onderhoudskosten (€7.500 voor vijf jaar) en hebt de aanleg begroot op €65.000. Dan kunt u maximaal €58.000 (80% van 72.500) subsidie ontvangen er vanuit gaande dat alle kosten subsidiabel zijn.

Artikel 9 Subsidieplafond en verdeelregels

Voor de subsidiabele ontwerpkosten wordt 15% van het subsidieplafond gereserveerd. Hiermee willen we voorkomen dat teveel subsidie op zou gaan aan ontwerpkosten en er geen ruimte meer is om te realiseren. Bij de subsidieaanvraag voor de ontwerpkosten geldt de volgorde van binnenkomst. Mocht bij de aanvraag blijken dat er informatie ontbreekt, dan verdaagt de behandeltijd totdat de aanvraag volledig is. Dit kan betekenen dat uw aanvraag niet dit jaar wordt beoordeeld, omdat het ons bijv. ontbreekt aan een begroting of professioneel ontwerp van het schoolplein en in de tussenliggende periode is er een school geweest die alles keurig en volledig heeft aangeleverd. Feitelijk geldt als de aanvraag volledig ontvankelijk is, dat dát dan de voorwaarde is om in behandeling genomen te worden. Mocht nu blijken dat alle vragen compleet zijn en dat op die dag het budget wordt overschreden, dan wordt op tijdsniveau op die dag gekeken wanneer de aanvragen compleet zijn.

De verdeling van de subsidie voor aanleg en onderhoud wordt gedaan door een commissie van ambtenaren waarin de benodigde expertises vertegenwoordigd zijn. De beoordeling vindt plaats op basis van een weging per ontwerpcriteria. Naast de reeds in artikel 4 genoemde ontwerpcriteria kunt u tevens scoren op participatie, duurzaam en educatie.

Participatie

Bij het ontwerpen en maken van een nieuw schoolplein hoort het betrekken van de leerkrachten, kinderen, ouders en de buurt. Zo creëer je een gedeelde verantwoordelijkheid en een schoolplein waar iedereen enthousiast over is. Denk daarbij aan:

• •

  Worden leerkrachten, kinderen, ouders en omwonenden gedurende het hele traject betrokken? Van het vormgeven van de visie op het nieuwe plein tot aan de aanleg, het beheer en onderhoud.

• •

  Is er een breed gedragen onderhoud en beheerplan? Wie is verantwoordelijk? Denk ook aan omwonenden!

De subsidie Schoolpleinen is een onderdeel van het programma Comfortabele Gezinsstad, waarbij de verbinding van de school met de omgeving belangrijk is. Mochten er knelpunten in de omgeving van het schoolplein spelen, schroom niet om deze te betrekken. Graag denken wij daar als gemeente over mee.

Educatie

Een groen schoolplein biedt een rijk speel- en leerlandschap waar zowel ruimte is voor kinderen om vrij te spelen als voor natuur om zich te ontwikkelen. Het gebruik van de buitenruimte is daarom geïntegreerd in het lesprogramma. Naast de mogelijkheden om bijvoorbeeld taal- en rekenlessen te geven op het plein kunnen kinderen ook leren over planten, dieren, weersverschijnselen en natuurlijke materialen.

Tips:

• •

  Ontwikkel een educatieve visie op het plein die verbonden is aan het educatieve programma van de school. Maak van je plein een buitenlokaal.

• •

  Wat zijn de beoogde leerdoelen die horen bij de verschillende aan te leggen educatieve elementen en educatief groen?

• •

  Welke onderdelen van het lesprogramma vinden plaats op het vernieuwde schoolplein?

• •

  Is er tijdens de lessen bewegingsonderwijs structureel aandacht voor het aanleren van buiten-spelactiviteiten voor leerlingen van alle beweegniveaus?

• •

  Volgens welke aanpak worden educatieve activiteiten op het gebied van gym, taal, rekenen kunstzinnige- of wereldoriëntatie, bewegings- of natuuronderwijs gerealiseerd op het nieuwe plein?

Duurzaamheid

Duurzaamheid speelt een belangrijke rol bij het maken van een integraal ontwerp. Een groen schoolplein is ingericht met (overwegend) natuurlijke duurzame materialen, daarbij staat hergebruik van materialen voorop.

Tips:

• •

  Worden materialen en speelelementen duurzaam ingekocht?

• •

  Welke mogelijkheden voor duurzaam energiegebruik zijn er?

• •

  Kan er een groen dak op het schoolgebouw of op schuurtjes geplaatst worden? Deze zorgen

• •

  voor isolatie, wateropvang, hoger rendement van zonnepanelen en meer biodiversiteit.

• •

  Wordt het plein gecombineerd met een duurzaam schoolgebouw?

• •

  Wordt er rekening gehouden met duurzame afvalverwerking? Denk aan: voorkomen zwerfafval en scheiden van afval

Per onderdeel worden punten toegekend in eerste instantie per deelnemer in de commissie, maar uiteindelijk zal er een gezamenlijke beoordeling worden gegeven per aanvraag. De criteria bewegingsrijk, klimaatbestendig, participatie, duurzaam en educatie worden gewogen, waarbij bewegingsrijk en klimaatbestendig een zwaardere weging hebben (3 terwijl de anderen een gewicht van 2 hebben). Per criterium kunnen 0-4 punten worden gehaald, waarbij geldt: 0:onvoldoende, 1:matig, 2:voldoende, 3:goed, 4:uitstekend. De aanvragen worden gehonoreerd op basis van de rangschikking tot het subsidieplafond is bereikt. We vragen een minimale score van 22. Indien er een gelijke totaalscore ontstaat, wordt van deze subsidieaanvragen de subsidieaanvraag met de meest behaalde punten op het criterium met de zwaarste wegingsfactor (bewegingsrijk en klimaatbestendig) aangemerkt als de hoogste in rangorde.

Artikel 10 Voorschotten

Er wordt 80% van de verleende subsidie voor aanleg en onderhoud vooraf uitgekeerd. De restant betaling wordt berekend op basis van de daadwerkelijke kosten zoals blijkt uit de verantwoording en uitgekeerd na vaststelling.

Artikel 11 Weigeringsgronden

Subsidie wordt geweigerd indien de school niet is gelegen in de gemeente Apeldoorn. Ook wanneer al gestart is met de aanleg van het schoolplein, dan zijn de kosten voorafgaand aan het indienen van de aanvraag, niet subsidiabel.

Kosten waar reeds subsidie voor is ontvangen, kunnen rechtmatig niet nog eens gesubsidieerd worden. Het kan wel zo zijn dat u voor een apart gedeelte van het schoolplein de provinciale subsidie Groene Schoolpleinen aanvraagt, zolang het maar niet om dezelfde activiteit gaat.

Wordt er een schoolplein binnen nu en 4 jaar als onderdeel van een vervanging of nieuwbouw gesloopt respectievelijk grootschalig gerenoveerd, dan is het aanspraak maken op subsidie niet mogelijk.

Artikel 12 Verplichtingen

De subsidieontvanger is verplicht het klimaatbestendige en bewegingsrijke schoolplein binnen 12 maanden na de subsidieverlening aan te leggen. Indien nodig kan een verlenging worden aangevraagd van 12 maanden.

Als gemeente stimuleren we inwoners van de gemeente Apeldoorn om hun regenwater af te koppelen als dat nog niet het geval is. Daarnaast zijn wij actief om grote daken, waaronder vele scholen, te helpen met afkoppelen. Als u gebruik wilt maken van deze subsidie en het regenwater van de school nog niet is afgekoppeld, dient u dat mee te nemen in uw ontwerp en plan van aanpak. De gemeente kan hierbij financieel en qua uitvoering ondersteunen. Daarbij is het wenselijk om één aannemer/hovenier de aanleg te laten doen. Dat kan de partij zijn waar de gemeente zaken mee doet, maar dat kan ook een aannemer zijn die jullie als school in handen hebben genomen.

Uiteraard willen we graag betrokken blijven bij de ontwikkelingen met name bij de opening van het verbouwde schoolplein.

Het door u gegarandeerde onderhoud van vijf jaar dient u aan te tonen door middel van een onderhoudscontract.

Artikel 13 Vastelling van de subsidie

Om de vaststelling van de subsidie te laten doen nadat het plein is opgeleverd, moet u binnen 2 maanden na opening van het schoolplein een inhoudelijk verslag aanleveren met foto’s van voor en na plus een financieel verslag waaruit blijkt wat de daadwerkelijke kosten waren. Facturen en betaalbewijzen dienen ook bijgevoegd te worden. NB. Er zal nooit meer subsidie uitgekeerd worden dan initieel toegekend.

Artikel 14. Afwijkingsbevoegdheid

Met dit artikel creëert het College de ruimte om in uitzonderlijke gevallen af te wijken van hetgeen in de regeling staat.

Artikel 15 Slot- en overgangsbepalingen

Deze regeling wordt aangehaald als: Subsidieregeling Gezinsstad Schoolpleinen en treedt in werking na elektronische bekendmaking.

Aldus vastgesteld door het College van Burgemeester en Wethouders