Regeling vervallen per 19-10-2017

Treasury Statuut

Geldend van 01-01-2010 t/m 18-10-2017 met terugwerkende kracht vanaf 01-01-2010

Intitulé

Treasury Statuut

De raad van de gemeente Someren;

Gezien het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 27 januari 2010

BESLUIT:

Het Treasurystatuut Someren 2010 vast te stellen onder gelijktijdige intrekking van het Treasurystatuut Someren 2001.

Artikel 1 Doelstellingen van de treasuryfunctie

  • De

    treasuryfunctie van de gemeente dient tot:

    • 1.

      Het verzekeren van duurzame toegang tot financiële markten tegen acceptabele condities;

    • 2.

      Het beschermen van het gemeentelijke vermogen tegen ongewenste financiële risico’s zoals renterisico’s, koersrisico’s, kredietrisico’s, valutarisico’s en liquiditeitsrisico’s;

    • 3.

      Het minimaliseren van de interne verwerkingskosten en externe kosten bij het beheren van de geldstromen en financiële posities;

    • 4.

      Het optimaliseren van de renteresultaten binnen de kaders van de Wet Fido, aanvullende regelgeving en respectievelijk de limieten en richtlijnen van dit treasurystatuut.

Artikel 2 Algemene uitgangspunten verstrekken leningen en garanties

  • Met

    betrekking tot risicobeheer gelden de volgende algemene uitgangspunten:

    • 1.

      De gemeente mag leningen en garanties verstrekken indien het doel past binnen het gemeentelijk beleid, uit hoofde van de “publieke taak”, waarbij vooraf advies wordt ingewonnen over de financiële positie en de kredietwaardigheid van de betreffende partij;

    • 2.

      De gemeente verstrekt uitsluitend leningen en garanties na goedkeuring door de gemeenteraad en wanneer er geen eigen waarborgfonds voor de betreffende categorie bestaat waarnaar doorverwezen kan worden;

    • 3.

      Een garantie heeft de voorkeur boven een lening;

    • 4.

      Bij het verstrekken van leningen uit hoofde van de publieke taak worden zoveel mogelijk zekerheden of garanties geëist;

    • 5.

      Valutarisico’s worden in de gemeente uitgesloten door uitsluitend leningen te verstrekken of te garanderen in euro’s.

    • 6.

      Openbare lichamen sluiten ten gunste van personeel of politieke ambtsdragers van openbare lichamen geen contracten met betrekking tot hypothecaire leningen of garanties op de verstrekking van hypothecaire leningen door andere instellingen.

Artikel 3 Algemene uitgangspunten uitzettingen van middelen en aantrekken van gelden

  • 1.

    De gemeente kan middelen uitzetten uit hoofde van de treasuryfunctie indien deze uitzettingen een prudent karakter hebben en niet zijn gericht op het genereren van inkomsten. Het prudente karakter van deze uitzettingen wordt gewaarborgd door middel van de richtlijnen en limieten van dit treasurystatuut;

  • 2.

    Bij het risicobeheer wordt gestreefd naar beperking van het renterisico op de lange en korte schuld;

    • -

      De kasgeldlimiet wordt niet overschreden conform de Wet Fido;

    • -

      De renterisiconorm wordt niet overschreden conform de Wet Fido;

  • 3.

    Om renterisico’s te beperken en het renteresultaat te optimaliseren wordt het aantrekken van externe financieringsmiddelen zoveel mogelijk beperkt, primair worden de beschikbare interne financieringsmiddelen aangewend;

  • 4.

    De omvang en de looptijd van nieuwe financieringen en uitzettingen worden afgestemd op de bestaande financiële positie, de liquiditeitenplanning en de rentevisie.

  • 5.

    Uitzettingen worden alleen gedaan als de hoofdsom op einddatum is gegarandeerd;

  • 6.

    De gemeente beperkt de koersrisico’s op uitzettingen door daarbij uitsluitend de volgende producten te hanteren: rekening courant, spaarrekening, daggeld, deposito’s, obligaties en garantieproducten;

  • 7.

    Het gebruik van derivaten is niet toegestaan;

  • 8.

    Valutarisico’s worden in de gemeente uitgesloten door alleen financieringen en uitzettingen aan te gaan in euro’s;

  • 9.

    De gemeente streeft naar spreiding in de rentetypische looptijden van leningen en uitzettingen;

  • 10.

    De gemeente streeft naar spreiding van financiële instellingen waar geld geleend of uitgezet wordt.

Artikel 4 Uitzetten van gelden

Bij het uitzetten van middelen gelden de volgende uitgangspunten:

  • 1.

    Uitzettingen vinden uitsluitend plaats bij:

    • •

      Nederlandse overheden en andere publiekrechtelijke lichamen met een solvabiliteitsrisico van 0%;

    • •

      Financiële instellingen met ten minste een A rating voor de korte termijn tot precies drie maanden en een AA rating voor de lange termijn vanaf drie maanden en één dag van twee van de volgende erkende ratingbureaus; Moody’s, Standard & Poors of Fitch IBCA.

    • •

      De lidstaat van de E.E.R. waarin de financiële onderneming gevestigd is, beschikt ten minste over een AA rating afgegeven door minimaal twee van de gerenommeerde ratingbureaus.

  • 2.

    Indien de rating na afsluiten van het contract daalt onder het niveau A, zal verscherpt toezicht worden gehouden op de kredietwaardigheid van de instelling en zal de uitzetting eventueel worden opgeëist;

  • 3.

    Voor het uitzetten van gelden worden tenminste 3 prijsopgaven bij verschillende financiële instellingen opgevraagd en vastgelegd;

  • 4.

    Gekozen wordt voor de financiële instelling waarbij de uitzetting het hoogste rendement oplevert. Wanneer het vanuit het oogpunt van spreiding wenselijk is, bestaat de mogelijkheid om voor een andere financiële instelling te kiezen.

Artikel 5 Aantrekken van gelden

  • Bij

    het aantrekken van financieringen gelden de volgende uitgangspunten:

    • 1.

      Toegestane instrumenten bij het aantrekken van financieringen zijn daggeldleningen, kasgeldleningen, krediet in rekening courant en onderhandse leningen;

    • 2.

      De gemeente vraagt prijsopgaven op bij minimaal 3 financiële instellingen alvorens een financiering wordt aangetrokken. Deze prijsopgaven worden door de gemeente schriftelijk vastgelegd;

    • 3.

      Gekozen wordt voor de financiële instelling waarbij de lening de laagste lasten oplevert.

Artikel 6 Relatiebeheer

  • De

    gemeente beoogt het realiseren van gunstige c.q. marktconforme condities voor af te nemen financiële diensten. Hierbij gelden de volgende uitgangspunten:

    • 1.

      Financiële instellingen (kredietinstellingen, beleggingsinstellingen, effecteninstellingen, verzekeraars en pensioenfondsen) dienen onder Nederlands-toezicht te vallen;

    • 2.

      Tussenpersonen dienen geregistreerd te staan bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM).

    • 3.

      Bankrelaties dienen voor wat betreft hun kredietwaardigheid minimaal te voldoen aan de eisen die zijn gesteld in artikel 4.

Artikel 7 Betalingsverkeer

  • De

    kosten van het geldstromenbeheer worden als volgt geminimaliseerd:

    • 1.

      Het liquiditeitsgebruik wordt beperkt door de geldstromen op gemeenteniveau, in relatie tot de liquiditeitsplanning op elkaar af te stemmen. Hierbij wordt erop toegezien dat de liquiditeitspositie voldoende is om een tijdige nakoming van verplichtingen te kunnen garanderen;

    • 2.

      Het betalingsverkeer wordt zoveel mogelijk elektronisch uitgevoerd door één bank.

Artikel 8 Hardheidsclausule

  • 1.

    Burgemeester en wethouders kunnen in bijzondere gevallen in overleg met de commissie Burger en Bestuur afwijken van de bepalingen in deze verordening voor zover deze niet in strijd zijn met de bepalingen van de Wet Fido en de daarmee samenhangende besluiten zoals Ruddo;

  • 2.

    In gevallen, de uitvoering van deze verordening betreffende, waarin deze verordening niet voorziet, beslissen burgemeester en wethouders.

Artikel 9 Inwerkingtreding

  • 1.

    Dit treasurystatuut treedt in werking op 1 januari 2010 (na bekendmaking);

  • 2.

    Dit statuut wordt aangehaald als ‘Treasurystatuut 2010’;

  • 3.

    Het treasurystatuut 2001 in te trekken.

Ondertekening

Burgemeester en wethouders van Someren,
de secretaris, de burgemeester,
Drs. A.P.M. de Kok, A.P.M. Veltman

BIJLAGE 1: Begrippenkader

Daggeld(lening)

Opgenomen of uitgezette middelen voor onbepaalde tijd die dagelijks gewijzigd kunnen worden;

Derivaten

Financiële derivaten zijn beleggingsinstrumenten die hun waarde ontlenen aan de waarde van een ander goed, zoals aandelen en olie. Het andere goed wordt ook wel de onderliggende waarde genoemd. De voornaamste soorten derivaten zijn opties, futures, swaps en forwards. Men gebruikt financiële derivaten om risico's te verkleinen of juist te speculeren;

Deposito

Geldbedrag dat aan een financiële instelling wordt toevertrouwd voor een bepaalde periode tegen een bepaalde rentevergoeding. Gedurende de afgesproken periode kan niet vrij over dat geld worden beschikt;

Financiering

Het aantrekken van benodigde financiële middelen voor een periode van minimaal één jaar. Deze middelen kunnen bestaan uit zowel eigen vermogen als vreemd vermogen;

Garantieproducten

Garantieproducten garanderen in elk geval de terugontvangst van de inleg. Sommigen kennen daarnaast een gegarandeerd rendement dat eventueel gemaximaliseerd kan zijn;

Geldstromenbeheer

Al die activiteiten die nodig zijn om liquiditeiten te transfereren zowel binnen de organisatie zelf als tussen de organisatie en derden (betalingsverkeer);

Intern liquiditeitsrisico

De risico’s van mogelijke wijzigingen in de liquiditeitenplanning en meerjaren investeringsplanning waardoor financiële resultaten kunnen afwijken van de verwachtingen;

Kasgeldleningen

Niet verhandelbare leningen voor een vast bedrag en voor een vaste periode (van maximaal twee jaar) tegen een vooraf overeengekomen rentepercentage;

Kasgeldlimiet

De kasgeldlimiet begrenst de omvang van de korte financiering (korter dan een jaar) tot een percentage van het begrotingstotaal bij aanvang van het jaar;

Koersrisico

Het risico dat de financiële activa van de organisatie in waarde verminderen door negatieve koersontwikkelingen;

Kredietrisico

De risico’s op een waardedaling van een vordering ten gevolge van het niet (tijdig) na kunnen komen van de verplichtingen door de tegenpartij;

Liquiditeitenplanning

Een gestructureerd overzicht van de toekomstige inkomsten en uitgaven ingedeeld naar aard en tijdseenheid;

Liquiditeitspositie

Omvat het totaal van de rekening-courantsaldi, kasgeld- en daggeldleningen og/ug (opgenomen geld en uitgeleend geld);

Obligatie

Verhandelbaar bewijs van deelneming in een geldlening, met een vaste nominale waarde waarover een, meestal vaste, rente wordt betaald. Na verloop van de looptijd wordt de geldlening afgelost;

Onderhandse leningen

Dit zijn leningen waarbij de geldgever (aanbieder) en de geldnemer (vrager) rechtstreeks met elkaar onderhandelen over de voorwaarden van een krediet;

Prudent karakter

Het aangaan van financiële transacties met als oogmerk om die financiële waarden te zijner tijd met winst te verkopen, is nadrukkelijk niet toegestaan. Bankachtige activiteiten – het aantrekken en uitzetten van middelen met als doel het generen van inkomsten – zijn als gevolg van deze bepaling verboden;

Rating

Een beoordeling van de kredietwaardigheid van een persoon, bedrijf of land. Een rating geeft een indicatie van het risico op non-betaling;

Renterisico

Het gevaar van ongewenste veranderingen van de (financiële) resultaten van de gemeente door rentewijzigingen;

Renterisiconorm

Het doel van de renterisiconorm is het beheersen van de renterisico’s bij herfinanciering. De norm is een vastgesteld percentage (20%) van het begrotingstotaal;

Rentetypische looptijd

Het tijdsinterval gedurende de looptijd van een geldlening, waarin op basis van de voorwaarden van de geldlening sprake is van een door de verstrekker van de geldlening niet beïnvloedbare, constante rentevergoeding;

Rentevisie

Toekomstverwachting over de renteontwikkeling;

Solvabiliteitsratio v. 0%

Status die door een bancaire toezichthouder in de Europese Economische Ruimte (lidstaten van de Europese Unie uitgebreid met Noorwegen, IJsland en Liechtenstein) aan het schuldpapier van een instelling kan worden toegekend;

Treasuryfunctie

De treasuryfunctie bestaat uit de treasuryfunctionaris of de plaatsvervangend treasurer en omvat alle activiteiten die zich richten op het besturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële vermogenswaarden, de financiële stromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico’s. De treasuryfunctie bestaat uit vier deelfuncties: risicobeheer, gemeentefinanciering, kasbeheer en debiteuren- en crediteurenbeheer;

Uitzettingen

Het tijdelijk toevertrouwen van liquiditeiten aan derden tegen vooraf overeengekomen condities;

Wet Fido

De Wet financiering decentrale overheden.

BIJLAGE 2: Memorie van toelichting

In deze Memorie van toelichting worden, waar nodig, de in het treasurystatuut opgenomen artikelen toegelicht.

Toelichting per (deel van een) artikel

Artikel 1 lid 4

De bedoeling is om de renteresultaten te optimaliseren. Dit betekent dat gestreefd wordt naar zo hoog mogelijke rentebaten c.q. zo laag mogelijk rentelasten binnen de kaders van het treasurystatuut;

Artikel 3 lid 4

Afstemming op de financiële positie en de prognose is bedoeld om middelen te lenen c.q. uit te zetten gedurende de periode dat die echt nodig respectievelijk beschikbaar zijn. De gemeente beperkt haar interne liquiditeitsrisico’s door haar treasury activiteiten mede te baseren op een korte termijn liquiditeiten planning (looptijd tot één jaar), alsmede een globale meerjarige liquiditeiten planning die aansluit op het meerjaren investeringsprogramma;

Artikel 3 lid 9

Door spreiding aan te brengen in de periode dat de rente van een uitzetting vast is, wordt de invloed van een rentedaling op de renteresultaten gespreid over meerdere jaren. Deze spreiding is slechts mogelijk als uit de liquiditeitsprognose blijkt dat middelen gedurende een langere periode beschikbaar zijn.

Artikel 3 lid 10

Door spreiding aan te brengen in het aantal financiële instellingen waar geld is uitgezet, worden risico’s gespreid;

Artikel 4 lid 1

Een (credit-)rating is een beoordeling van de kredietwaardigheid van een instelling. Die wordt voor zowel de korte als de lange termijn toegekend door rating ‘agencies’ als Standard & Poor’s, Moody’s en Fitch IBCA. De hoogste kredietwaardigheid wordt bij Standard & Poor’s en Fitch IBCA vermeld met AAA, gevolgd door AA en A. Moody’s kwalificeert van hoog naar laag Aaa, Aa en A. Daarnaast kent men kwalificaties met letters B, C en D. Een A-rating staat voor “zeer kredietwaardig”. AA staat ook voor zeer kredietwaardig maar de veiligheidsmarge is niet zo hoog als bij de AAA-categorie. De indeling AAA komt overeen met “extreem kredietwaardig”. Een solvabiliteitsratio van 0% (ofwel een ‘solvabiliteitsvrije status’) is een status die door een bancaire toezichthouder in een EER-lidstaat1 wordt toegekend aan het schuldpapier van een instelling. Dat betekent dat een bank voor het desbetreffende papier geen reserves (0%) hoeft aan te houden. Die status wordt onder meer toegekend aan papier dat is uitgegeven of gegarandeerd door (centrale) overheden. De gemeente kan dus bij andere overheden geld uitzetten (bijvoorbeeld schatkistbankieren bij het ministerie van Financiën) of beleggen in papier waaraan een overheidsgarantie is verbonden (zoals door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw gewaarborgde leningen van woningbouwcorporaties).

Artikel 6 lid 2

Tussenpersonen zijn intermediair bij het afsluiten van financiële transacties.

Artikel 7 lid 1

Het beheer van geldstromen gaat vooral om het zorgen voor een efficiënt betalingsverkeer. Geldstromen kunnen bijvoorbeeld op elkaar worden afgestemd door een betalingsdatum af te stemmen op de verwachte ontvangsten. Zo wordt voorkomen dat tijdelijk middelen moeten worden aangetrokken (c. q. dat het uitzetten van middelen niet wordt verlengd) om te voorzien in de liquiditeitsbehoefte.

Artikel 7 lid 2

Het uitvoeren van het betalingsverkeer door één bank heeft efficiencyvoordelen: de kosten van het overboeken van middelen tussen verschillende banken worden vermeden en de omgang van treasury kan beperkt blijven tot de ontwikkeling van het saldo op één bankrekening i.c. die van de huisbankier.

BIJLAGE 3: Beheersdeel treasurystatuut

ADMINISTRATIEVE ORGANISATIE EN INTERNE BEHEERSING

Artikel 1: Uitgangspunten administratieve organisatie en interne beheersing

In het kader van de treasury functie gelden de volgende algemene uitgangspunten op het gebied van administratieve organisatie en interne controle:

De verantwoordelijkheden en bevoegdheden van treasury activiteiten zijn op eenduidige wijze schriftelijk vastgelegd;

Bevoegdheden zijn via delegatie en mandaat nader schriftelijk vastgelegd;

Bij de uit te voeren treasury activiteiten is functiescheiding doorgevoerd met als belangrijkste voorwaarden:

  • a.

    iedere transactie wordt door minimaal twee verschillende functionarissen uitgevoerd (het vier ogen principe);

  • b.

    de uitvoering en controle geschieden door afzonderlijke functionarissen.

Artikel 2: Verantwoordelijkheden

De taken en verantwoordelijkheden met betrekking tot de treasury functie van de gemeente staan in onderstaande tabel gedefinieerd.

Functie

Verantwoordelijkheden

Gemeenteraad

Het vaststellen van treasury doelstellingen, het beleid en de beleidskaders in het treasurystatuut; Het vaststellen en houden van toezicht op de uitvoering van het treasurybeleid aan de hand van de financieringsparagraaf in de begroting en de jaarrekening.

College van B&W

Het uitvoeren van het treasury beleid (formele verantwoordelijkheid) en het betalingsverkeer; Het rapporteren aan de Gemeenteraad over de uitvoering van het treasurybeleid in de financieringsparagraaf.

Concerncontroller

Het controleren van de volledigheid, betrouwbaarheid en de rechtmatigheid van treasury activiteiten door het verrichten van interne controle activiteiten. Hierover rapporteren aan betrokkenen, het MT en het college van B en W. Het bewaken van de kwaliteit van de treasuryprocessen.

Afdelingshoofd Bedrijfsbureau

Op basis van mandaat ondertekenen van financiële contracten voortvloeiend uit de treasuryfuncties; Formeel eindverantwoordelijk voor de kwaliteit van de informatievoorziening over treasury in de Planning en Control instrumenten.

Treasurer

Het voorbereiden van beleidsvoorstellen op treasurygebied; Invulling geven aan de feitelijke uitvoering van de treasuryfunctie conform het treasurystatuut; Het beheren van de geldstromen en verwerken van informatie van de afdelingen in een liquiditeitenplanning; Het onderhouden van contacten met banken, tussenpersonen en overige financiële instellingen.

Afdelingshoofden en budgethouders

Het zorg dragen voor het tijdig aanleveren van betrouwbare informatie over toekomstige geldstromen aan de Treasurer, met het oog op de liquiditeitenplanning. Het fiatteren van betalingen en ontvangsten ten laste of ten gunste van hun budgetten.

Externe accountant

In het kader van zijn reguliere controletaak adviseren en controleren van het uitgevoerde treasurybeheer en waar nodig adviseren.

Artikel 3: Bevoegdheden

In onderstaande tabel staan bevoegdheden met betrekking tot treasury activiteiten weergegeven alsmede de daarbij benodigde autorisatie.

Activiteit

Bevoegd functionaris

Bevoegd functionaris

 

(voorbereiding)

(autorisatie)

Het uitzetten van gelden

Treasurer

Beheerder gemeentefinanciën¹ (v.w.b. beleggingsactiviteiten)

Het aantrekken van gelden

Treasurer

Beheerder gemeentefinanciën (v.w.b. beleggingsactiviteiten)

Het verstrekken van garanties en leningen aan derden

Treasurer

Gemeenteraad

Betalingsopdrachten voorbereiden en versturen

Betalingsfiatteur

Beheerder gemeentefinanciën

Bankrekeningen openen, sluiten en wijzigen

Treasurer

Beheerder gemeentefinanciën

Bankcondities en tarieven afspreken

Treasurer

Afdelingshoofd Bedrijfsbureau

¹ De beheerder gemeentefinanciën is het afdelingshoofd Bedrijfsbureau/Senior medewerker financiën of een financieel consulent van de gemeente Someren.

Artikel 4: Informatievoorziening

Met betrekking tot de treasury activiteiten dient tenminste de in de onderstaande tabel opgenomen informatie te worden verstrekt door de betreffende functionarissen:

Informatie

Frequentie

Informatie-verstrekker

Informatie-ontvanger

Opstellen van de financieringsparagraaf bij de begroting

Jaarlijks

Treasurer

Gemeenteraad

Opstellen van de financieringsparagraaf bij de jaarrekening

Jaarlijks

Treasurer

Gemeenteraad

Terugkoppeling treasuryactiviteiten inclusief liquiditeitenplanning

2 keer per jaar

Treasurer

Commissie Burger en Bestuur

Opstellen overzicht uitgezette gelden

Ieder kwartaal

Treasurer

College van Burgemeester en Wethouders

Stand van zaken uitzetten en aantrekken van gelden

Portefeuille-overleg

Treasurer

Portefeuillehouder

Uitzetten en aantrekken van gelden > € 1.000.000,=

Voor uitzetting c.q. aantrekking

Treasurer

Portefeuillehouder

Interne controle rapportage

Jaarlijks

Concerncontroller

MT