Beleidsregel van het college van burgemeester en wethouders en de burgemeester van de gemeente Wijdemeren houdende regels omtrent de veiligheid en de leefbaarheid op het water en het tegengaan van overlast veroorzaakt door watertoerisme (Handhavingsstrategie Openbaar Water Wijdemeren - 2021)

1. Inleiding

Aanleiding

Het wordt steeds drukker op de wateren in de gemeente Wijdemeren. Over het algemeen voert gezelligheid de boventoon, maar de drukte zorgt soms ook voor overlast en excessen. Om gebruikers, inwoners en ondernemers allemaal van het water te kunnen laten genieten is toezicht en goede handhaving noodzakelijk. Deze handhaving staat centraal in het handhavingsarrangement Openbaar Water. Het doel van dit handhavingsarrangement is het bevorderen van de veiligheid en de leefbaarheid op en aan het water en het tegengaan van overlast veroorzaakt door watertoerisme.

De wettelijke basis van deze sanctiestrategie is de Algemene wet bestuursrecht (hierna Awb). Op basis van artikel 4:81 van de Awb kan een bestuursorgaan beleidsregels vaststellen met betrekking tot een hem toekomende of onder zijn verantwoordelijkheid uitgeoefende, dan wel door hem gedelegeerde bevoegdheid. De voorliggende beleidsregel heeft betrekking op de taak die de gemeente heeft ten aanzien van de Drank- en Horecawet en de Algemene Plaatselijke Verordening en dient als toelichting op de wijze waarop het bevoegde gezag, van deze bevoegdheid gebruik maakt.

Toezicht houden en handhaven zijn de instrumenten waarmee de naleving van de genoemde regelgeving wordt gestimuleerd en waar nodig wordt afgedwongen. Toezicht en handhaving draagt dan ook rechtstreeks bij aan het bevorderen van de veiligheid en de leefbaarheid op en aan het water en het tegengaan van overlast veroorzaakt door watertoerisme. Door toezicht te houden en handhavend op te treden nemen wij en onze ketenpartners onze rol als overheid die recht doet: het sanctioneren van degenen die de regelgeving overtreden en het beschermen van de belangen van mensen die door de overtreding (dreigen te) worden geschaad.

Reikwijdte

Deze beleidsregel heeft betrekking op de bevoegdheid tot het houden van toezicht op en de handhaving van de Drank- en Horecawet en de Algemene Plaatselijke Verordening en is gebaseerd op het huidige naleefgedrag en het risicoprofiel. Het bestaat uit diverse onderdelen te weten:

• 1.

  Toezicht houden door middel van het uitvoeren van controles:

  • a.

    op het bezit van alcohol bij personen jonger dan 18 jaar in de openbare ruimte (zowel op land als op het openbaar water);

  • b.

    op niet-vergunbare en vergunbare activiteiten;

  • c.

    op verboden samenkomsten, dan wel gedragingen in de openbare ruimte;

• 2.

  Feitelijke handhaving door het opleggen van een sanctie bij constatering van een overtreding.

• 3.

  Voorlichting geven over de wet- en regelgeving en handhavingsstrategie. Dit betreft het informeren van gebruikers, inwoners en ondernemers over de regels en mogelijke wijze van sanctioneren.

• 4.

  Monitoren van het naleefgedrag en analyse van de controleresultaten.

Onder de regie van de gemeente worden afspraken gemaakt t.a.v. de feitelijke inzet op het openbaar water betreffende:

• -

  Signaaltoezicht: partijen maken afspraken over door te geven signalen.

• -

  Gezamenlijke controles: partijen voeren samen controles uit met behoud van eigen rol.

Alle betrokken handhavingspartners stemmen in een regiegroep verschillende activiteiten op elkaar af, iedere partij behoudt zijn eigen rol en verantwoordelijkheid.

Taken en bevoegdheden

Het college en de burgemeester zijn de bevoegde bestuursorganen als het gaat om handhaving op grond van de APV en de Drank- en Horecawet. Het toezicht op de naleving van de regelgeving en de daadwerkelijke handhaving op grond van de APV, dan wel de Drank- en Horecawet wordt uitgevoerd door de buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) van team Vergunningen, Toezicht en Handhaving, de opsporingsambtenaren van de politie eenheid Midden-Nederland en de Landelijke Eenheid, de opsporingsambtenaren van het Plassenschap Loosdrecht e.o. (uitvoeringsorganisatie Recreatie Midden Nederland) en de opsporingsambtenaren van Natuurmomenten en Waternet. Het toezicht op de naleving van de regelgeving en de daadwerkelijke handhaving op grond van het Binnenvaartpolitiereglement (BPR) wordt uitgevoerd door de politie en de buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) van Recreatie Midden Nederland. De bijzondere opsporingsambtenaren van het team Vergunningen, Toezicht en Handhaving hebben geen bevoegdheid t.a.v. het Binnenvaartpolitiereglement en

de Scheepvaartverkeerswet omdat deze bevoegdheid niet valt onder de bevoegdheden van domein 1, te weten openbare ruimte, maar onder die van domein 2,

milieu. Dit geldt ook voor de Verordening Plassenschap Loosdrecht. De politie, de opsporingsambtenaren van Recreatie Midden Nederland en

Natuurmonumenten hebben handhavingsbevoegdheden. Het toezicht vindt plaats door de aangewezen toezichthouders en (indien gewenst/noodzakelijk) in

samenwerking met de politie, brandweer of gemeentelijke toezichthouders.

Impact COVID-19 op toezicht en handhaving

In de veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek zijn afspraken gemaakt omtrent het toezicht en de handhaving van de Tijdelijke wet maatregelen Covid-19. Deze

afspraken zijn neergelegd in de ‘handelingsperspectieven handhavingsstrategie (versiedatum 26 maart 2021) Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek’. Deze

strategie richt zich met name op de veiligheidsafstandnorm, groepsvorming, publieke plaatsen en evenementen.

Begrippen

De in dit document gehanteerde begrippen zijn terug te vinden in de Drank- en Horecawet en de APV. De volgende begrippen, die niet in de Drank- en Horecawet dan wel de APV zijn genoemd, zijn ook van belang voor deze sanctiestrategie.

Overtreding: In overeenstemming met artikel 5:1 van de Awb wordt onder een overtreding verstaan: een gedraging die in strijd is met het bepaalde bij of krachtens enig wettelijk voorschrift.

Ernstige overtreding: Een ernstige overtreding is een zodanige overtreding dat er een ernstig risico is dat snel ingrijpen van de overheid vereist, met inbegrip van risico’s waarvan de gevolgen zich niet onmiddellijk voordoen, waardoor direct of op lange termijn ernstig letsel / ernstige aantasting van de openbare orde dan wel veiligheid wordt veroorzaakt.

Uitgangspunten

Bij het constateren van overtredingen van wet- en regelgeving wordt als algemeen uitgangspunt gesteld, dat er in beginsel altijd tegen overtredingen wordt opgetreden. Dit uiteraard voor zover de wettelijke bevoegdheden en de prioriteitenstelling dit toelaten. Daarnaast wordt bij de aanpak van overtredingen het stappenplan gevolgd. Het gaat daarbij om hoeveel stappen er gezet dienen te worden voordat de daadwerkelijke sanctie wordt opgelegd. Tevens wordt bij het beoordelen van een overtreding en het bepalen van de juiste sanctie rekening gehouden met:

• 1.

  de mogelijke gevolgen van die overtreding, en;

• 2.

  de omstandigheden waaronder die overtreding is begaan, en;

• 3.

  de houding en het gedrag van de overtreder, en;

• 4.

  de voorgeschiedenis,

• 5.

  de verwijtbaarheid van de overtreder en;

• 6.

  het subsidiariteits- en proportionaliteitsbeginsel.

Het laatste wil zeggen dat die sanctie moet worden toegepast die het minst ingrijpend is en het beste past om het gestelde doel te bereiken. Dit betekent dat bij een overtreding niet standaard één bepaalde interventie mogelijk is. De toezichthouder moet in elke specifieke situatie bepalen welke sanctie de beste is. Daarbij wordt corrigerend opgetreden en eventueel ook sanctionerend.

Bestuursrecht en strafrecht

Het kan zijn dat een incident of overtreding maakt dat zowel op basis van bestuursrecht als op basis van strafrecht een maatregel of sanctie wordt getroffen. Bestuursrecht en strafrecht kunnen naast elkaar worden toegepast. Het OM kan besluiten om degene die de overtreding heeft begaan te vervolgen. De burgemeester kan daarnaast een bestuursrechtelijke maatregel nemen.

Toezichthouders

Bij toezicht kan onderscheid worden gemaakt tussen actief toezicht en passief toezicht. Actief toezicht vindt planmatig plaats en komt tot uiting in routinematig toezicht en projectmatig toezicht. Passief toezicht wordt ook wel ad hoc toezicht genoemd en vindt plaats naar aanleiding van klachten, meldingen en handhavingsverzoeken. Beide soorten toezicht zullen als volgt plaats vinden:

• 1.

  Structureel: via een aantal gerichte, gecombineerde acties. Hierover worden nadere afspraken gemaakt tussen de politie, Recreatie Midden Nederland, Natuurmonumenten, Waternet en het team Vergunningen, Toezicht en Handhaving van de gemeente Wijdemeren.

• 2.

  Structureel/incidenteel: in het toeristisch seizoen wordt er, bij mooi weer, intensiever gecontroleerd.

• 3.

  Incidenteel: specifieke handhavingsacties naar aanleiding van klachten, meldingen en handhavingsverzoeken.

De keuzes die de toezichthouder maakt bij het opleggen van een sanctie worden gemaakt op basis van de tabel die in deze strategie is opgenomen. Daarbij gelden de volgende uitgangspunten:

• -

  bij iedere overtreding waar bestuursrechtelijk wordt voorgenomen wordt een proces-verbaal opgemaakt. De gemeente start een bestuursrechtelijk traject.

• -

  Bij een overtreding wordt in beginsel een vooraankondiging gegeven van een dwangsom en de mogelijkheid tot herstel geboden.

• -

  Het opleggen van sancties is een besluit in de zin van de Awb en is van toepassing op deze besluiten en de voorbereiding ervan.

• -

  Als op basis van het stappenplan een bestuurlijke boete wordt opgelegd, wordt uitgegaan van de wettelijk vastgestelde boetebedragen

• -

  Wanneer op basis van deze strategie een dwangsom wordt geïnd geldt hierbij het volgende uitgangspunt. Na twee maal verbeuren van een dwangsom wordt een overtreding in beginsel gezien als een overtreding die structureel van aard is. Daarna wordt in beginsel overgegaan op een zwaardere maatregel, zoals omschreven in deze strategie. Bijvoorbeeld het toepassen van bestuursdwang.

• -

  Indien er sprake is urgentie dan wel openbare orde verstoringen kan worden overgegaan tot het toepassen van (spoed) bestuursdwang.

Deze sanctiestrategie is er op gericht overtredingen en risicovolle situaties op te heffen en herhaling te voorkomen. Er wordt corrigerend en sanctionerend opgetreden.

Samenloop van overtredingen

Bij een controle kunnen meerdere overtredingen met betrekking tot de fysieke leefomgeving aan de orde zijn. Het gaat dan om samenloop van overtredingen.

Afwijkingsbevoegdheid

Op basis van 4:84 Algemene wet bestuursrecht kan worden afgeweken van dit beleid. Er kunnen zich immers omstandigheden voordoen, waarin het volgen van het beleid onredelijke gevolgen heeft. Of dat er sprake is van verzwarende omstandigheden die aanleiding geven om eerder over te gaan tot feitelijke handhaving. Naast de sancties die volgen uit het stappenplan kan de burgemeester op verzoek van de politie een gebied afsluiten als er sprake is dusdanige openbare orde verstoringen dan wel maatregelen treffen die openbare orde verstoringen in de kiem kunnen smoren.

2. Overzicht in te zetten sancties

De Algemene wet bestuursrecht, de Gemeentewet (w.o. Algemene Plaatselijke Verordening) en de Drank- en Horecawet (w.o. Drank- en horecaverordening) en andere wetten geven aan welke sancties het bevoegde gezag kan inzetten tegen het voorkomen of voortduren van overtredingen. Deze zijn:

• •

  Bestuurlijke strafbeschikking, op grond van het Besluit OM-afdoening is een aantal feiten benoemd gerelateerd aan de APV, waarvoor een strafbeschikking kan worden opgelegd. Het gaat bijvoorbeeld om, ongeacht de leeftijd, het verbod om drank in bezit te hebben in door de gemeente aangewezen gebieden.

• •

  Opleggen van een last onder bestuursdwang, waarbij door feitelijk handelen de overtreding door of namens de gemeente ongedaan wordt gemaakt (art. 125 van de Gemeentewet en afd. 5.3 van de Awb). Hieronder valt ook het sluiten en verzegelen van gebouwen en terreinen. De kosten van het toepassen van bestuursdwang kunnen worden verhaald op de overtreder;

• •

  Opleggen van een last onder dwangsom, waarbij onder dreiging van het invorderen van een geldbedrag de overtreding ongedaan moet worden gemaakt en/of voortduring en herhaling moet worden voorkomen. De last kan ook preventief worden opgelegd (afd. 5.4 van de Awb);

Alhoewel de handhaving van de regels niet een even grote prioriteit zullen hebben, kunnen de boetebedragen bij overtreding van deze regels voor eenieder aardig oplopen. De bestuurlijke strafbeschikking heeft de voorkeur boven bestuursrechtelijk optreden in het kader van het "lik op stuk"-beleid. Slechts indien de bestuurlijke strafbeschikking voor wat betreft geluidhinder in de praktijk tot onvoldoende resultaat leidt, kan tot bestuursrechtelijk optreden, t.w. een last onder bestuursdwang, worden overgegaan.

Gebiedsontzeggingen

De burgemeester kan in het belang van de openbare orde, het voorkomen of beperken van overlast, het voorkomen of beperken van aantastingen van het woon- of leefklimaat, de veiligheid van personen of goederen, de gezondheid of de zedelijkheid aan een persoon die strafbare feiten of openbare orde verstorende handelingen verrichten een bevel geven zich gedurende ten hoogste 24 uur niet in een of meer bepaalde delen van de gemeente op een openbare plaats op te houden. (artikel 2:78 Gebiedsontzeggingen - APV)

Bestuurlijke ophouding

De burgemeester kan overeenkomstig artikel 154a van de Gemeentewet besluiten tot het tijdelijk doen ophouden van door hem aangewezen groepen van personen op een door hem aangewezen plaats wanneer deze personen het bepaalde in de volgende artikelen van de thans geldende Algemene plaatselijke verordening van de gemeente Wijdemeren groepsgewijs niet naleven (artikel 2:75 Bestuurlijke ophouding - APV). Dit richt zich met name op het groepsgewijs niet naleven van:

• -

  artikel 2:1 (samenscholingsverbod);

• -

  artikel 2:47 (hinderlijk gedrag op of aan de weg);

• -

  artikel 2:48 (verboden drankgebruik);

• -

  artikel 2:49 (hinderlijk gedrag in of bij gebouwen);

• -

  artikel 2:50 (gedrag in voor publiek toegankelijke ruimten);

• -

  artikel 2:73 (gebruik van vuurwerk);

• -

  artikel 2:73b (verbod carbidschieten)

• -

  artikel 2:74 (handel in en gebruik van verdovende middelen en openlijk drugsgebruik)

• -

  artikel 5:34 (verbod om vuur te stoken).

Bij toepassing van bestuurlijke ophouding moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan, die kortweg als volgt zijn samen te vatten;

• -

  Er is sprake van het groepsgewijs niet naleven van een verordening of een bevel van de burgemeester;

• -

  De verordening of het bevel heeft tot doel de openbare orde te handhaven of gevaar te beperken in geval van (vrees voor) ernstige ongeregeldheden of rampen;

• -

  De bestuurlijke ophouding is de enige redelijke mogelijkheid om de naleving van de verordening of het bevel af te dwingen.

Daarnaast is het in geval van gevaar voor de openbare orde en veiligheid voor de burgemeester mogelijk om gebruik te maken van de noodbevoegdheden op basis van de Gemeentewet.

Combinatie van feiten

Binnen de strafbeschikking kan niet gewerkt worden met een combinatie van feiten. Als een verdachte meer strafbare feiten heeft gepleegd moet er voor ieder feit apart een strafbeschikking worden aangekondigd. Om te zorgen dat een verdachte niet onredelijk veel sancties opgelegd krijgt, mogen per gebeurtenis tegen de verdachte/betrokkene voor ten hoogste drie overtredingen of gedragingen strafbeschikkingen worden uitgevaardigd (maximaal dus 3 combibonnen (= 3 feitcodes) per feitencomplex)

Bezwaar en beroep

Tegen alle bestuursrechtelijke maatregelen, die hierboven worden genoemd, staat bezwaar en beroep open. Indien de vergunninghouder bezwaar indient, schorst dit de werking van het genomen bestuursrechtelijke besluit niet. De vergunninghouder kan bij de Rechtbank een verzoek om voorlopige voorziening indienen. Dit betekent dat alle genomen besluiten van de burgemeester geschorst of vernietigd kunnen worden. Bij met name het toepassen van een last onder dwangsom en bestuursdwang kan dit leiden tot schadeclaims, indien uit de rechtsbeschermingsprocedures volgt dat de besluiten onrechtmatig zijn genomen en ten uitvoer zijn gebracht.

3. Stappenplan

In het stappenplan wordt artikelsgewijs aangegeven welke handhavingsacties er worden genomen na constatering van een bepaalde overtreding. Het betreft echter geen limitatieve opsomming. Bij de eerste constatering volgt er doorgaans een schriftelijke of mondelinge waarschuwing met een herstelmogelijkheid. Ook komt het voor dat bij de eerste overtreding een proces verbaal wordt uitgeschreven.

Tot slot moet worden opgemerkt dat van de werkwijze kan worden afgeweken indien sprake is van een spoedeisend belang. Denk daarbij aan situaties dat de openbare orde, de gezondheid, en zedelijkheid in gevaar dreigen te komen. In dat geval wordt niet gewaarschuwd maar direct opgetreden. Tenzij anders vermeld kan zowel een bestuurlijke boete als een proces-verbaal worden opgemaakt. Het opmaken van een proces verbaal dient in overleg met de OvJ te gebeuren.

De gefixeerde boetebedragen zijn terug te vinden in het door het Openbaar Ministerie uitgegeven Feitenboekje of op https://www.om.nl/onderwerpen/boetebase/https://www.om.nl/onderwerpen/boetebase/

De gefixeerde boetebedragen zijn terug te vinden in het door het Openbaar Ministerie uitgegeven Feitenboekje of op https://www.om.nl/onderwerpen/boetebase/

4. Slotbepalingen

Inwerkingtreding

Deze beleidsregel treedt in werking op de eerste dag na de datum van bekendmaking.

Citeertitel

De beleidsregel wordt aangehaald als ‘Handhavingsstrategie Openbaar Water Wijdemeren - 2021’.