Verordening Burgerinitiatief

Artikel 1

In deze verordening wordt verstaan onder:

1.een burgerinitiatief: een voorstel van een initiatiefgerechtigde ter plaatsing van een voorstel of een onderwerp op de agenda van de vergadering van de Raad. 2. Initiatiefgerechtigde: a. alle natuurlijke personen vanaf 12 jaar die woonachtig zijn in de gemeente Heusden. b. rechtspersonen die gevestigd en werkzaam zijn in de gemeente Heusden. 3. Ondersteuningsgerechtigden: personen die een burgerinitiatief ondersteunen. 4. De agendacommissie: de commissie als bedoeld in artikel 13 van het Reglement van orde voor de vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad.

Artikel 3

Een burgerinitiatief houdt niet in:

• a.

  een onderwerp dat niet behoort tot de bevoegdheid van de Raad;

• b.

  een vraag over het gemeentelijk beleid;

• c.

  een klacht in de zin van hoofdstuk 9 van de Algemene wet bestuursrecht over een gedraging van het gemeentebestuur;

• d.

  een bezwaar in de zin van hoofdstuk 7 van de Algemene wet bestuursrecht tegen een besluit van het gemeentebestuur, of

• e.

  een onderwerp waarover korter dan twee jaar voor de datum van indiening van het burgerinitiatief door de Raad een besluit is genomen.

Artikel 6

In zijn burgerjaarverslag brengt de burgemeester over elk jaar verslag uit over de werking van het recht van burgerinitiatief in de praktijk.

Artikel 7

Deze verordening kan worden aangehaald als “Verordening Burgerinitiatief gemeente Heusden 2007”.

Aldus vastgesteld in zijn openbare

vergadering van 27 maart 2007.

DE RAAD VOORNOEMD,

, voorzitter , griffier.

ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING

ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING

Artikel 1:

In deze verordening is er voor gekozen de term “burgerinitiatief” te hanteren voor de aanduiding van het voorstel dat door een burger of een rechtspersoon bij de gemeenteraad kan worden ingediend. Deze term gaat er van uit dat een burger of een rechtspersoon zowel concrete voorstellen als bepaalde onderwerpen kan indienen bij de gemeenteraad.

Het initiatiefrecht wordt toegekend aan alle natuurlijke personen van 12 jaar en ouder en aan rechtspersonen die gevestigd en werkzaam zijn in de gemeente Heusden.

Artikel 2:

Uit dit artikel volgt dat de agendacommissie het initiatief beoordeelt op de geldigheidseisen. Als aan die eisen wordt voldaan, wordt het initiatief geagendeerd voor de eerstvolgende informatievergadering, waarin de initiatiefnemer wordt uitgenodigd om het verzoek mondeling toe te lichten. Tijdens die informatievergadering wordt bepaald of het initiatief geplaatst kan worden

op de agenda van de eerstvolgende raadsvergadering. In die raadsvergadering vindt inhoudelijke bespreking van en besluitvorming over het burgerinitiatief plaats. Van een geldig verzoek is sprake als (a) het onderwerp van het burgerinitiatief niet in artikel 3 is uitgezonderd en (b) aan de in artikel 4 gestelde procedurele voorwaarden wordt voldaan. In artikel 1 is omschreven wat onder een initiatiefgerechtigde moet worden volstaan.

Indien het verzoek niet aan alle eisen voldoet, krijgt de verzoeker een hersteltermijn.

Voor de toetsing of aan de vereisten voor initiatiefgerechtigdheid is voldaan, lijkt het moment van indiening van het verzoek aangewezen. Het verzoek vindt immers formeel op dit moment plaats. Om te kunnen onderzoeken of op dat moment wordt voldaan aan de vereisten, zijn verschillende gegevens nodig. Welke dat zijn wordt geregeld in artikel 4.

Artikel 3:

De beperkingen die dit artikel stelt aan de inhoud van een burgerinitiatief vloeien vooral voort uit doelmatigheidsoverwegingen. Het is bijvoorbeeld weinig efficiënt om de Raad te belasten met de beraadslaging over een onderwerp waarover de Raad uiteindelijk geen beslissende bevoegdheid heeft. Een ander argument voor deze uitzondering is, dat de afstand tussen burger en bestuur alleen maar zou worden vergroot als de initiatiefgerechtigde na het doorlopen van de burgerinitiatiefprocedure te horen krijgt dat de Raad niets met het burgerinitiatief kan doen, omdat hij er niet over gaat.

Een vraag over gemeentelijk beleid kan ook geen onderwerp van een burgerinitiatief zijn. Voor dit soort vragen staan de initiatiefgerechtigde andere wegen open, zoals het spreekrecht in een informatie- of raadsvergadering of een spreekuur van een wethouder.

Ook moet voorkomen worden dat het burgerinitiatief andere procedures zoals de bezwaar- of de klachtprocedure doorkruist. Met het oog hierop is bepaald dat het burgerinitiatief geen bezwaar tegen een genomen besluit of een klacht over een gedraging van het gemeentebestuur kan inhouden. Hiervoor heeft de burger andere wegen.

Ten slotte is het evenmin de bedoeling dat zaken die recent nog in de Raad aan de orde zijn geweest opnieuw onderwerp van bespreking worden als gevolg van een burgerinitiatief. Dit zou de besluitvorming in de Raad te zeer kunnen frustreren. Hierbij is gekozen voor een termijn van twee jaar, voorafgaande aan het verzoek.

Artikel 4:

Omdat de burgemeester de voorzitter van de Raad is, ligt het voor de hand om het burgerinitiatief bij hem te laten indienen. De burgemeester zendt het verzoek echter zo spoedig mogelijk door aan de voorzitter van de agendacommissie. Aan het verzoek zal een aantal minimumvereisten gesteld moeten worden. Het is uit praktische overwegingen zoals uniformiteit, overzichtelijkheid en duidelijkheid raadzaam indiening van een burgerinitiatief plaats te laten vinden door middel van een standaardformulier voor burgerinitiatieven. Op dit formulier zal de verzoeker naast het voorstel plus toelichting, in ieder geval zijn personalia en die van zijn plaatsvervanger moeten aangeven.

Ook de tenminste 25 initiatiefgerechtigden die het verzoek ondersteunen zullen uiteraard vermeld moeten worden. Om fraude met namen te voorkomen kan naar personalia gevraagd worden als adressen en geboortedata. Met name dat laatste gegeven kan niet aan openbare bronnen als telefoonboeken worden ontleend. Op grond van deze gegevens kan de gemeente onderzoeken of het verzoek de steun van voldoende daartoe gerechtigde personen heeft. Modellen van dergelijke formulieren zijn opgenomen in de bijlagen 1 en 2.

Het stellen van een minimumondersteuning is altijd arbitrair. De omvang van de drempels zou van dien aard moeten zijn dat zij - zonder al te zeer belemmerend te zijn - toch een zekere garantie moeten bieden dat het desbetreffende verzoek gedragen wordt door een gedeelte van de bevolking. Hoeveel er dat zijn wordt geregeld in artikel 4.

Artikel 5:

De initiatiefgerechtigde moet erop kunnen vertrouwen dat zijn voorstel/onderwerp spoedig wordt getoetst aan de vereisten en dat een besluit wordt genomen over de behandeling. Het gaat erom een termijn te kiezen die niet te lang is, maar ook niet zo kort dat ze onvoldoende is om het voorstel te kunnen controleren. Verzoeken waarover de Raad niet bevoegd is, kan de Raad doorzenden naar het college. Dat zal met name gebeuren als het college bij het betreffende onderwerp wel bevoegd is.

Met het vierde tot en met zesde lid worden vooral waarborgen gecreëerd voor transparantie bij de afhandeling van een burgerinitiatief door de Raad. Op grond van het zesde lid wordt de verzoeker altijd schriftelijk meegedeeld wat er met het ingediende voorstel gebeurt.

Er is in deze modelbepalingen voor gekozen in het midden te laten hoe de Raad verder met het burgerinitiatief omgaat. Er is niet bedoeld dat de Raad altijd plenair het voorstel inhoudelijk moet behandelen. Het ligt wel voor de hand dat de volle Raad beslist over het te volgen traject, maar een besluit over een burgerinitiatief kan uiteraard ook in een informatievergadering inhoudelijk worden voorbereid. Ook kan de Raad van mening zijn dat nader onderzoek moet worden gedaan.

Artikel 6:

In het wetsvoorstel met betrekking tot de dualisering van het gemeentebestuur wordt de burgemeester verplicht een burgerjaarverslag op te stellen. Een van de aandachtspunten in dit burgerjaarverslag is de burgerparticipatie. In het verlengde daarvan is in de verordening voor gekozen het verslag over het burgerinitiatief hierin op te nemen. Hierbij valt te denken aan getalsmatige gegevens (aantal ingediende, aantal toegewezen en aantal afgewezen burgerinitiatieven), alsmede aan een beknopt overzicht van de inhoud van de burgerinitiatieven, de besluiten van de Raad op de burgerinitiatieven en de motivatie op grond waarvan de Raad tot deze besluiten is gekomen.

Tenslotte. Er is voor gekozen om de werking van het burgerinitiatief in de praktijk na een periode van twee jaar te evalueren.