Gemeentelijk Rioleringsplan Krimpenerwaard 2017-2021

1.1 Aanleiding voor dit GRP

Vanwege de fusie van de gemeenten Bergambacht, Nederlek, Ouderkerk, Schoonhoven en Vlist tot de gemeente Krimpenerwaard is het nodig om een GRP voor de nieuwe gemeente op te stellen. Met het GRP Krimpenerwaard 2017-2021 is er een actueel plan voor de invulling van de gemeentelijke zorgplichten voor stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater.

Op dit moment wordt door ministeries en koepelorganisaties als de VNG gewerkt aan de Omgevingswet. Deze nieuwe wet wordt waarschijnlijk in 2019 ingevoerd en vervangt dan onder meer delen van de Waterwet en Wet milieubeheer. De Omgevingswet verplicht gemeenten tot het opstellen van een Omgevingsvisie, Omgevingsplan en Omgevingsprogramma(’s). Volgens het wetsvoorstel wordt het GRP een gemeentelijk rioleringsprogramma en wordt facultatief. Het GRP in zijn huidige vorm blijft tot 2020 nog verplicht.

1.2 Wat staat er in dit GRP

In dit GRP wordt beschreven hoe we invulling geven aan wettelijke zorgplichten voor stedelijk afvalwater, overtollig hemelwater en overtollig grondwater. Dit wordt uitgewerkt door per zorgplicht aandachtspunten te benoemen en een beleidsrichting te kiezen, waaruit een strategie, concrete acties, een personele inzet en bijbehorende kosten volgen.

Om invulling te kunnen geven aan onze zorgplichten liggen in het gemeentelijk grondgebied een groot aantal voorzieningen voor inzameling en transport van afvalwater en verwerking van hemelwater en overtollig grondwater. Dit betreft o.a. rioolbuizen, putten, gemalen, persleidingen, goten en drainage. Maar ook sloten en watergangen worden gebruikt als voorziening om hemelwater te verwerken.

Het GRP geeft een overzicht van deze voorzieningen waarbij is vastgelegd hoe het onderhoud en beheer van deze voorzieningen wordt geregeld en wanneer de voorzieningen naar verwachting worden vervangen.

Vanwege het grote aantal fysieke onderdelen dat bij de riolering hoort zijn er veel verbanden met andere vakgebieden. Zo liggen riolen onder wegen, worden grasvelden gebruikt voor berging van hemelwater en is de ruimtelijke ordening vaak van invloed op de afvoerrichting van het water. Binnen de gemeente wordt daarom integraal gewerkt, in samenwerking met de vakgebieden wegen, groen en RO. Ook met het hoogheemraadschap wordt samengewerkt, vanwege de samenhang met oppervlaktewateren om water in te bergen en om water mee af te voeren en vanwege de AWZI’s waar het ingezamelde stedelijk afvalwater naartoe wordt getransporteerd om het te zuiveren.

1.3 Hoe is dit GRP opgesteld

Om ruimte te geven aan de verschillende werkwijzen, ideeën en processen die werden gebruikt is geruime tijd voor de fusie gestart met een vergelijking van werkwijzen van de vijf fusiegemeenten. Dit heeft als startpunt gediend voor het opstellen van dit GRP. Er is frequent overleg geweest met alle intern betrokkenen. Ook is het hoogheemraadschap Schieland & Krimpenerwaard bij een aantal overleggen aanwezig geweest. De overige hoogheemraadschappen en waterschappen, de buurgemeente Krimpen aan de IJssel en het Technisch Bureau Krimpenerwaard zijn actief geïnformeerd tijdens de totstandkoming van dit GRP. Met een beleidskeuzenotitie is de gemeenteraad gevraagd om vroegtijdig aan te geven welk ambitieniveau men nastreeft. Deze beleidskeuzenotitie is in oktober 2015 besproken met de gemeenteraad. De uitkomsten van de bespreking zijn meegenomen in dit GRP Krimpenerwaard 2017-2021.

Vóór vaststelling door de gemeenteraad is het ontwerp-GRP officieel ter becommentariëring gezonden aan de waterbeheerders en de beheerder van de afvalwaterzuiveringinrichtingen (water- en hoogheemraadschappen). Ook is het aan de provincie verzonden. Dit is een wettelijke verplichting. In Bijlage 8 zijn de reacties van de betreffende instanties opgenomen. Na de formele vaststelling door de gemeenteraad zal het vastgestelde plan worden toegezonden aan de bovenvermelde instanties. Bovendien moet de vaststelling van het GRP in tenminste één dag- of nieuwsblad worden gepubliceerd, waarna burgers kennis kunnen nemen van de inhoud van het vastgestelde GRP.

1.4 Gebruik van vaktaal

In dit GRP wordt vaktaal gebruikt. We hebben daarom een uitgebreide verklarende woordenlijst opgenomen in Bijlage 1.

1.5 Leeswijzer

Hoofdstuk 2 geeft een terugblik op de afgelopen periode. Hoofdstuk 3 gaat in op de gewenste toekomst: wat willen we bereiken? Hoofdstuk 4 laat zien wat de huidige situatie is. Hoofdstuk 5 gaat in op wat er de komende jaren wordt gedaan. Hoofdstuk 6 laat de benodigde personele inzet en financiën zien.

2.1 Vijf gemeenten, vijf GRP’n

Ervaringen uit het verleden kunnen helpen bij het nieuwe GRP. Wat ging goed en moeten we proberen te behouden? Wat ging niet goed en kunnen we mogelijk verbeteren? Met een korte terugblik worden lessen uit het verleden getrokken. Hierbij moet wel rekening worden gehouden met de specifieke lokale situatie en (organisatorische) verschillen tussen de voormalige gemeenten. Elke gemeente had een eigen GRP, dat qua inhoud en looptijd verschillend was.

2.2 Gemeente Bergambacht – GRP 2012-2016

In de gemeente Bergambacht is de rioleringszorg goed verlopen. De bestaande voorzieningen zijn onderhouden en waar nodig vervangen. Door onderzoeken uit te voeren is meer kennis opgedaan. Door tijdgebrek is een aantal verbeteringen in databeheer en onderzoek niet uitgevoerd.

Databeheer

Het gegevensbestand voor het beheer van het rioleringsareaal is regelmatig bijgewerkt. Wijzigingen als gevolg van vervanging of nieuwbouw zijn binnen afzienbare tijd opgenomen. Gegevens over overstorten en drainage waren niet volledig opgenomen, dit is tijdens de afgelopen planperiode gecorrigeerd. Gegevens over gemalen en drukriolering zijn in aparte beheerbestanden opgenomen. Om zakkingen te bepalen is jaarlijks bij 10% van de putten een hoogtemeting uitgevoerd, zodat er zicht ontstond op de snelheid van de zakkingen. In het BRP is de afvoercapaciteit en het milieutechnisch functioneren van de riolering getoetst en zijn verbetermaatregelen bepaald.

Onderhoud

Er is een pragmatisch plan opgesteld om de vrijvervalriolen gestructureerd te reinigen en te inspecteren. De afgelopen jaren is per jaar ongeveer 5 kilometer vrijvervalriolering geïnspecteerd (ongeveer 10% per jaar). Ook voor de inspectie van gemalen en drukrioolunits is een pragmatisch plan opgesteld. Op basis van dit plan zijn de gemalen maandelijks gecontroleerd en tweejaarlijks geïnspecteerd, de drukriool-units zijn één keer per jaar geïnspecteerd. De inspecties zijn gebruikt om te bepalen welke onderdelen moesten worden gerepareerd. Bij de planvorming met betrekking tot de vrijvervalriolen is ook gebruik gemaakt van meldingen van inwoners over verzakkingen en verstoppingen. Vanuit het riool zijn reparaties uitgevoerd, maar ook bovengronds zijn onderhoudsmaatregelen uitgevoerd (bijvoorbeeld het herstellen van verzakte putten).

Vervangen

Op basis van leeftijd, toestand en werkzaamheden in de openbare ruimte zijn onderdelen van de riolering vervangen. Gemiddeld was de leeftijd van het vrijvervalriool 40 jaar toen tot vervanging werd overgegaan. Vrijvervalriolen zijn vervangen als de toestand slecht was en er werkzaamheden aan de weg gingen plaatsvinden. Zo kon de overlast worden beperkt voor omwonenden. Als de toestand slecht was, maar er geen werkzaamheden aan de weg waren gepland is gekozen voor relinen. Dit is gebeurd in de oude dorpskern van Bergambacht. De persleiding van het gemaal Ambachtstraat is vanwege ontheffingsproblematiek ten aanzien van de Provinciale Milieuverordening nog niet vervangen. Van diverse gemalen zijn de mechanische en elektrische delen vervangen.

Overig

In samenwerking met ODMH is onderzoek gedaan naar bedrijfsmatige lozingen en samen met het HHSK heeft monitoring van de lamellenfilters plaatsgevonden. Samen met de voormalige gemeenten Nederlek, Schoonhoven en Vlist is gestart met het monitoren van de riolering om daarmee inzicht te verkrijgen in het werkelijk functioneren van de riolering.

2.3 Gemeente Nederlek – GRP 2011-2015

Ook in de gemeente Nederlek verliep de rioleringszorg goed. Het bestaande stelsel is onderhouden en waar nodig vervangen. Er is meer kennis en informatie over het rioolstelsel verzameld.

Databeheer

Het gegevensbestand voor het beheer van het rioleringsareaal is regelmatig bijgewerkt. Wijzigingen als gevolg van vervanging of nieuwbouw zijn binnen afzienbare tijd opgenomen. De afgelopen jaren is het bestand aangevuld met gegevens over drainage, putten, overstorten, lamellenfilters en goten. Sinds 2007 wordt het werkelijk functioneren gemonitord middels metingen waarbij dit sinds 2010 in samenwerking met de buurgemeenten en HHSK is gedaan. Grondwaterpeilbuizen worden maandelijks met de hand uitgelezen. Met behulp van de opgeslagen data en meetgegevens zijn risicokaarten opgesteld. Eén kaart geeft aan waar er risico’s bestaan op water op straat. Voor deze locaties is gekeken of het riool moet worden vergroot, of dat er bovengronds aanpassingen nodig zijn. Dit is gedaan in samenwerking met de buurgemeenten Vlist, Schoonhoven en Bergambacht. Ook voor die gemeenten zijn risicokaarten opgesteld.

Onderhoud

Jaarlijks is 1/5e deel van het totale areaal van de vrijvervalriolen gereinigd en 1/10e geïnspecteerd. Alle gemalen en drukrioolunits zijn één keer per jaar geïnspecteerd. De inspecties zijn gebruikt om te bepalen welke onderdelen moeten worden gerepareerd. Bij de vrijvervalriolen is ook gebruik gemaakt van meldingen van inwoners over verzakkingen en verstoppingen. Vanuit het riool zijn reparaties uitgevoerd, maar ook bovengronds zijn onderhoudsmaatregelen uitgevoerd (bijvoorbeeld het herstellen van verzakte putten).

Vervangen

Om te bepalen of een vrijvervalriool moest worden vervangen is gekeken naar de leeftijd (de gemiddelde levensduur is 40 jaar), of het riool bij droogweer voor meer dan 75% gevuld was (dit is een teken dat het riool is verzakt) en naar ingrijpmaatstaven voor de kwaliteit van de riolering. Deze gegevens zijn gecombineerd met de planning om wegen te vervangen, zodat werkzaamheden gelijktijdig konden worden uitgevoerd. Naar aanleiding van inspecties is op enkele plaatsen een reparatie uitgevoerd of een riool gerelined. In 2011 en 2012 zijn verschillende grote gemalen gerenoveerd. En tussen 2008 en 2012 zijn de mechanische en elektrische delen van een groot aantal drukrioolgemalen vervangen.

Overig

Om te voldoen aan de normen uit de basisinspanning en het waterkwaliteitsspoor is 11,1 hectare verhard oppervlak afgekoppeld van de riolering, ook is 204 m3 VIS-berging aangelegd. Volgend uit de OAS Groote Zaag is in samenwerking met HHSK het eindgemaal in Krimpen aan de Lek vervangen het eindgemaal in Lekkerkerk gerenoveerd. Het voornemen om een aantal verordeningen te actualiseren of nieuw op te stellen is niet gebeurd. Ook het voornemen om een communicatieplan op te stellen is uiteindelijk niet uitgevoerd. Met HHSK is een afvalwaterakkoord gesloten.

2.4 Gemeente Ouderkerk – GRP 2011-2015

De rioleringszorg in de gemeente Ouderkerk verliep goed. Er is veel aandacht besteed aan het afkoppelen van hemelwater.

Databeheer

Het gegevensbestand voor het beheer van het rioleringsareaal is regelmatig bijgewerkt. Wijzigingen als gevolg van vervanging of nieuwbouw zijn binnen afzienbare tijd opgenomen. Er is een meetnetwerk met grondwaterpeilbuizen opgericht om inzicht te krijgen in de grondwaterstanden. Het voornemen om een nieuw BRP op te stellen is niet uitgevoerd. Wel is met behulp van het databestand en meetgegevens berekend hoe het rioolstelsel functioneert als er een zware regenbui valt. Er was voorgenomen om hoogtemetingen uit te voeren bij rioolputten om een beeld te krijgen van de zetting in verschillende gebieden. Dit is niet uitgevoerd.

Onderhoud

Jaarlijks is 1/10e deel van het totale areaal aan vuilwaterriolen en 1/15e deel van het totale areaal aan hemelwaterriolen gereinigd. Op basis van klachten en geplande werkzaamheden aan wegen zijn rioolinspecties uitgevoerd. Gemalen zijn twee keer per jaar geïnspecteerd, drukrioolunits één keer per jaar. De inspecties zijn gebruikt om te bepalen welke onderdelen moeten worden gerepareerd. Bij de vrijvervalriolen is ook gebruik gemaakt van meldingen van inwoners over verzakkingen en verstoppingen. Vanuit het riool zijn reparaties uitgevoerd, maar ook bovengronds zijn onderhoudsmaatregelen uitgevoerd (bijvoorbeeld het herstellen van verzakte riolering).

Vervangen

Bij ophoogprojecten is het vrijvervalriool indien nodig vernieuwd. Er vinden dan al werkzaamheden plaats, waardoor het vanwege de overlast voor omwonenden beter is om meteen ook het vrijvervalriool te vervangen. Bij elk rioolvervangingsproject is de weg afgekoppeld van het gemengde riool. Per gebied is gekeken wat verder mogelijk was, soms is ook de voorkant van de woningen afgekoppeld. Voor de inzameling en verwerking van het hemelwater van de afgekoppelde verhardingen zijn aparte hemelwaterstelsels aangelegd. Er zijn 43 pompen van gemalen en drukrioolunits vervangen. Ook zijn aanpassingen gedaan om het telemetriesysteem te verbeteren en zijn enkele centrale voedingskasten vernieuwd.

Overig

Er was het voornemen om drie verordeningen nieuw op te stellen, dit is niet gebeurd. Met HHSK is een afvalwaterakkoord gesloten.

2.5 Gemeente Schoonhoven – GRP 2010-2014

In de gemeente Schoonhoven is de rioleringszorg goed verlopen. Het rioolstelsel is onderhouden en er is veel aandacht besteed aan het verminderen van de kans op wateroverlast.

Databeheer

Het gegevensbestand voor het beheer van het rioleringsareaal is regelmatig bijgewerkt. Wijzigingen als gevolg van vervanging of nieuwbouw zijn binnen afzienbare tijd opgenomen. Om zakkingen te bepalen is jaarlijks bij 10% van de riolen een hoogtemeting uitgevoerd, zodat er zicht was op de snelheid van de zakkingen. Meetgegevens zijn gebruikt om databestanden te controleren en berekeningen te maken over de emissies uit het rioolstelsel. Samen met de voormalige gemeenten Nederlek, Schoonhoven en Vlist is gestart met het monitoren van de riolering om daarmee inzicht te verkrijgen in het werkelijk functioneren van de riolering. Aan grondwater is extra aandacht gegeven. Een nieuw BRP is opgesteld om inzicht te krijgen in het functioneren van de riolering. Met behulp van het databestand en meetgegevens is berekend hoe het rioolstelsel functioneert als er een zware regenbui valt. De geplande OAS (Optimalisatie Afvalwaterketen Studie) is niet uitgevoerd, omdat er geen aanpassingen aan de AWZI Groot-Ammers werden gedaan en er daardoor geen aanleiding was voor de studie.

Onderhoud

Vrijvervalriolen zijn eenmaal in de 10 jaar gereinigd en geïnspecteerd, jaarlijks ongeveer 5 kilometer. Gemalen en drukrioolunits zijn frequent geïnspecteerd.

Vervangen

Vrijvervalriolen zijn vervangen op basis van de leeftijd en ingrijpmaatstaven die blijken uit de inspectie. Om het moment van vervangen te bepalen is gekeken naar bovengrondse werkzaamheden, zo is geprobeerd om werkzaamheden zoveel mogelijk te combineren. Van twee gemalen en 24 drukrioolunits zijn de mechanische en elektrische delen vervangen.

Overig

Om de wateroverlast in de binnenstad van Schoonhoven te verhelpen is hier hemelwater afgekoppeld, zijn riolen vergroot en zijn aanpassingen gedaan aan een gemaal. Het voornemen om met de andere K5 gemeenten een incidentenplan en communicatieplan op te stellen is uiteindelijk niet uitgevoerd. Wel is het in 2010 binnen WINNET-verband opgestelde incidentenplan nog steeds beschikbaar.

2.6 Gemeente Vlist – GRP 2013-2017

Ook in de gemeente Vlist is de rioleringszorg goed verlopen. Er is meer kennis verzameld over de omgang met water binnen de gemeente. Ook zijn op verschillende locaties verbeteringen aangebracht.

Databeheer

Het gegevensbestand voor het beheer van het rioleringsareaal is regelmatig bijgewerkt. Wijzigingen als gevolg van vervanging of nieuwbouw zijn binnen afzienbare tijd opgenomen. Meetgegevens zijn gebruikt om databestanden te controleren en berekeningen te maken over de emissies uit het rioolstelsel. Het meetstelsel is door de jaren enkele keren uitgebreid en verbeterd. Aan grondwater is extra aandacht gegeven. Met behulp van het beheerbestand is onderzoek gedaan naar bovengrondse afstroming van hemelwater. Hiermee zijn risicokaarten opgesteld, die aangeven waar een verhoogd risico bestaat voor water op straat.

Onderhoud

Vrijvervalriolen zijn met een frequentie van eens in 5 jaar gereinigd en eens in de 10 jaar geïnspecteerd. Dit is vaker dan in het GRP was voorgenomen, om zo stankoverlast en verstoppingen te voorkomen. Gemalen zijn twee keer per jaar gereinigd en geïnspecteerd, drukrioolunits zijn één keer per twee jaar gereinigd en geïnspecteerd. De inspecties zijn gebruikt om te bepalen welke onderdelen moeten worden gerepareerd. Bij de vrijvervalriolen is ook gebruik gemaakt van meldingen van inwoners over verzakkingen en verstoppingen. Vanuit het riool zijn reparaties uitgevoerd, maar ook bovengronds zijn onderhoudsmaatregelen uitgevoerd (bijvoorbeeld het herstellen van verzakte putten). Er is onderzoek gedaan naar de storingen in het drukrioolstelsel. Zo is duidelijkheid ontstaan over het grote aantal storingen.

Vervangen

Op basis van ingrijpmaatstaven, leeftijd van de riolering en werkzaamheden aan de bovenliggende weg is bepaald wanneer vrijvervalriolen moesten worden vervangen. De afgelopen jaren zijn werkzaamheden uitgevoerd in Haastrecht (Centrum, Agterpoort, Bergvliet Zuid, industrieterrein Galgoord), Stolwijk (dorp oost, Nijverheidsweg en omgeving, centrum) en Vlist.

Bij enkele gemalen en drukrioleringunits zijn de mechanische en elektrisch delen vervangen. Bij één gemaal zijn de bouwkundige delen vervangen.

Overig

Het voornemen was om met het hoogheemraadschap een afvalwaterakkoord op te stellen. Dit is nog niet gebeurd.

2.7 Lessen uit de afgelopen planperiode

Databeheer blijft een aandachtspunt

Databeheer heeft bij alle gemeenten de laatste jaren extra aandacht gekregen. De huidige databestanden zijn de afgelopen jaren aangevuld en verbeterd en er zijn metingen uitgevoerd om meer en betere informatie te krijgen. Er zijn meetpunten geplaatst bij overstorten en er zijn grondwaterpeilbuizen geïnstalleerd. De opgelopen achterstand is weggewerkt, maar het blijft een aandachtspunt omdat het lastig blijkt om de databestanden volledig en actueel te houden.

Streven naar meer eenheid in aanpak onderhoud

Onderhoud is in elke gemeente op een andere manier ingevuld. De frequentie waarmee reiniging en inspectie plaatsvond verschilt. Uit de verscheidenheid blijkt dat er meerdere opties bestaan, maar de beste optie voor de nieuwe gemeente is nog niet bepaald.

Strategie bepalen voor vervanging vrijvervalriolen

Door verzakkingen moeten vrijvervalriolen relatief snel worden vervangen. Elke gemeente ging hier anders mee om. Allemaal keken ze naar de leeftijd en ingrijpmaatstaven, maar meerdere gemeenten namen heel sterk de vervanging van de bovenliggende weg mee in de beslissing om wel of niet het riool te vervangen. Uit de verschillen blijkt dat er meerdere opties bestaan, maar de beste optie voor de nieuwe gemeente is nog niet bepaald.

Aandacht voor afstemming afspraken

Het meten en monitoren is opgepakt binnen de samenwerkende K5 gemeenten. De manier van werken is wat dit betreft hetzelfde. Verder wordt er nog hard gewerkt aan het afstemmen van afspraken. Elke gemeente heeft op basis van eigen omstandigheden en ervaringen afspraken gemaakt met hoogheemraadschappen, provincies en Rijkswaterstaat. Deze afspraken moeten gelijk worden getrokken.

3.1 Wat willen we bereiken op de lange termijn

De wijze waarop we willen omgaan met afvalwater, hemelwater en grondwater hebben we beschreven in een visie. Deze visie geeft aan waar we naartoe werken. In de rest van dit hoofdstuk leggen we uit welke stappen we gaan zetten om deze visie te bereiken. We verwachten niet dat we deze visie na de komende planperiode hebben behaald, wel dat we duidelijke vooruitgang hebben geboekt.

3.2 Stedelijk afvalwater

3.3 Hemelwater

3.4 Grondwater

3.5 Stedelijk oppervlaktewater

3.6 Personeel en financiën

3.7 Van beleid naar praktijk

Met behulp van doelen, functionele eisen, maatstaven en meetmethoden (DoFeMaMe) worden de beleidskeuzes vertaald naar de praktijk. De doelen zijn in heel Nederland geldende doelen voor rioleringsbeheer: afvalwater moet worden ingezameld en getransporteerd naar de AWZI, hemelwater moet waar nodig worden ingezameld en goed worden verwerkt, grondwater mag geen belemmering geven voor het gewenste grondgebruik. Dit is uitgewerkt in functionele eisen aan het rioolstelsel. Ook zijn maatstaven vastgelegd, waarmee de functionele eisen meetbaar worden. Met behulp van de meetmethoden valt dit te controleren. De tabellen met daarin de koppeling van doelen tot meetmethoden is vastgelegd in Bijlage 7.

3.8 Wat wordt van inwoners en bedrijven verwacht

De gemeente kan veel regelen en sturen in het functioneren van de riolering, maar ze kan niet alles zelf uitvoeren. Inwoners en bedrijven hebben ook een belangrijke invloed op het functioneren. De gemeente wil zo min mogelijk extra regels en verplichtingen aan hen opleggen, maar wil wel dat inwoners en bedrijven bijdragen aan het goed laten functioneren van de riolering. De gemeente verwacht:

• • 1)

    dat inwoners en bedrijven het riool verstandig gebruiken (geen zaken in het riool lozen die daar niet in thuis horen, bijvoorbeeld frituurvet, medicijnen, doekjes);

  • 2)

    dat rioolaansluitingen zorgvuldig worden aangelegd;

  • 3)

    dat inwoners en bedrijven hemelwater zelf opvangen en bergen als dat redelijkerwijs mogelijk is;

  • 4)

    dat hinder (water-op-straat), binnen de gestelde kaders, wordt geaccepteerd;

  • 5)

    dat inwoners en bedrijven bij grondwateroverlast controleren of hun woning of bedrijf voldoende waterdicht is;

  • 6)

    dat eigenaren ervoor zorgen dat hun woning, bedrijfspand en gehele perceel op voldoende hoogte blijft ten opzichte van het omliggende gebied.

Bij optredende problemen streeft de gemeente altijd naar lokale maatwerkoplossingen. Wat de burger van de gemeente mag verwachten is verwoord in hoofdstuk 4 en 5.

4.1 Overzicht van de riolering

Binnen onze gemeente Krimpenerwaard ligt een omvangrijk stelsel van rioleringsvoorzieningen.

Tabel 4-1 Overzicht rioleringsvoorzieningen

• Onderdeel	aantal	eenheid	Onderdeel	aantal	eenheid
  Vrijvervalriolering	281,9	km	IBA’s in eigen beheer	0	stuks
  -gemengd	171,9	km	Gemalen	63	stuks
  -DWA	41,8	km	Drukriolering
  -HWA (+varianten)	59,2	km	-units	1.831	stuks
  -drainage	5,6	km	-leidingen	194,9	km
  -overig	3,4	km	Oppervlaktewateren	194	km

Stedelijk afvalwater

Het stedelijk afvalwater in de bebouwde kom van de gemeente Krimpenerwaard wordt via huisaansluitleidingen ingezameld en met vrijvervalriolen, gemalen en transportleidingen afgevoerd naar de AWZI’s Ammerstol, Bergambacht, Berkenwoude, Gouda, Groot-Ammers, Groote Zaag, Haastrecht, Stolwijk.

Buiten de bebouwde kom wordt van de meeste percelen het huishoudelijk afvalwater ingezameld met het drukrioolstelsel (binnen dit stelsel liggen ook delen vrijvervalriool) en daarna ook met gemalen en transportleidingen afgevoerd naar dezelfde AWZI’s. In totaal lozen 75 percelen hun afvalwater ongezuiverd, op een septic tank (een basiszuivering) of op een IBA (een individuele zuivering met goed verwijderingsrendement). Zie Bijlage 5 voor een overzicht van de niet op riolering aangesloten percelen.

Bijna alle percelen zijn aangesloten op riolering of een IBA. Er zijn 75 percelen niet aangesloten. Hiervan zijn 5 percelen die worden aangesloten zodra wordt begonnen met de geplande woningbouw in het gebied. Naar een aantal niet-aangesloten percelen is extra onderzoek nodig, om te beoordelen welke maatregelen nodig zijn.

Hemelwater

Hemelwater wordt in grote delen van onze gemeente apart ingezameld. Op veel plekken stroomt het meteen af in naastgelegen oppervlaktewater, bijvoorbeeld van wegen die onder een kleine hellingshoek richting een sloot zijn aangelegd. Ook zijn er aparte hemelwaterriolen aangelegd, waar regenpijpen en straatkolken op zijn aangesloten. Via de hemelwaterriolen wordt het water afgevoerd naar een iets verder gelegen oppervlaktewater.

Grondwater

Ter beheersing van de grondwaterstand zijn in delen van de kernen grondwatervoorzieningen aanwezig. Dit betreft veelal drainage waarmee overtollig grondwater wordt afgevoerd naar oppervlaktewater. Ook zijn er drainage-transportriolen (DT-riolen) waarmee zowel overtollig grondwater als hemelwater wordt ingezameld en afgevoerd naar oppervlaktewater. In gebieden met alleen gemengde riolering wordt overtollig grondwater van particulieren middels dit stelsel ingezameld en afgevoerd naar de RWZI.

Vrijvervalriolering

Tot 1986 werd vooral gemengde riolering aangelegd, daarna nam het aandeel (verbeterd) gescheiden gescheiden riolering (RWA+DWA) toe. De verdeling over de verschillende aanlegperiodes is te zien in Figuur 4-1.

Figuur 4-1 Aanlegperiode riolering

4.2 Toestand van de riolering

Vrijvervalriolering

De toestand van de vrijvervalriolering wordt bijgehouden door het regelmatig uitvoeren van inspecties met een videocamera door de buis. Tussen 1994 en nu is bijna de helft van de vrijvervalriolering geïnspecteerd. De videobeelden zijn volgens de geldende normen beoordeeld. Hieruit is een overzicht gekomen welke riolen een beschadiging hebben en welk type beschadiging dit is.

Binnen de gemeente Krimpenerwaard liggen veel verzakte riolen. Dit beïnvloedt de afstroming (water stroomt niet meer goed weg), vergroot de kans op verstoppingen en aantasting (vuil bezinkt in de laagste delen van het riool) en zorgt voor meer infiltratie van grondwater en exfiltratie van rioolwater (door de ongelijke delen kan water in en uit de rioolbuis stromen). Een deel van de beschadigde en/of verzakte vrijvervalriolen is daarom al hersteld. Bij de overige verzakte vrijvervalriolen gebeurt dit zodra er werkzaamheden aan het riool of de weg zijn gepland.

Gemalen en drukrioleringunits

De gemalen en drukrioleringunits zijn regelmatig geïnspecteerd. Indien er aanleiding toe was zijn direct reparaties uitgevoerd en/of grotere onderdelen volledig vervangen. Over het algemeen functioneren de gemalen en drukrioleringunits goed.

Naast het reguliere onderhoud is ook storingsonderhoud uitgevoerd. Door vervuiling, aantasting en de soms complexe mechanische en elektrische componenten van zijn gemalen en drukrioleringunits relatief storingsgevoelig. Om snel te kunnen reageren op storing zijn alle gemalen en een groot deel van de drukrioleringsunits aangesloten op telemetrie, waarmee automatisch melding wordt gemaakt als er een storing is. Een deel van de drukrioleringunits hebben een rode lamp die aangeeft dat er een storing is. De bewoners bellen naar een storingsnummer om melding te doen. Na ontvangst van een melding gaat een monteur langs om de storing te verhelpen.

Het onderhoud aan de gemalen en drukrioleringunits voeren we grotendeels in eigen beheer uit. Hierdoor hebben we goed zicht op hoe dit deel van ons rioolstelsel functioneert.

Persleidingen en drukleidingen

Inspectie van persleidingen en drukleidingen is zeer arbeidsintensief en geeft beperkt zicht op de toestand van leiding, daarom gebeurt het alleen als er een goede aanleiding voor is. Tot op heden is er nog geen aanleiding voor geweest: de persleidingen en drukleidingen lijken nog in goede staat. Wel neemt het aantal storingen aan de voedingskabels toe en zijn enkele leidingen gereinigd met een ‘pig’ om vuil en verstoppingen te verwijderen.

Oppervlaktewateren

Oppervlaktewateren in eigendom van de gemeente worden door ons periodiek gebaggerd en indien nodig wordt de beschoeiing vervangen. Het baggeren gebeurt volgens een vaste frequentie, het vervangen van de beschoeiing gebeurt zoveel mogelijk gelijktijdig met groot onderhoud. Indien het financieel en qua ruimtebeslag mogelijk is worden natuurvriendelijke oevers aangebracht.

4.3 Functioneren van de riolering

Het hydraulisch functioneren en het milieukundig functioneren van de riolering kan zowel theoretisch (kan het systeem wat het moet doen) als op basis van werkelijkheid (doet het systeem wat het kan) worden beschouwd. Hierbij wordt respectievelijk gekeken naar de hoeveelheid water die afstroomt, de kwaliteit van het rioolwater dat in het oppervlaktewater terechtkomt en de klachten/meldingen die binnenkomen.

4.4 Grondwater

Binnen de gehele gemeente komen hoge grondwaterstanden voor. Dit heeft gevolgen voor veel verschillende onderdelen van de rioleringszorg.

Inzicht in grondwaterstanden

Enkele gemeenten gebruikten een eigen grondwatermeetnet. Het type peilbuis en de frequentie van uitlezen verschilde per gemeente.

Tabel 4-3 Aantal grondwaterpeilbuizen

• Voormalige gemeente	Aantal peilbuizen
  Bergambacht	0
  Nederlek	24
  Ouderkerk	55
  Schoonhoven	0
  Vlist	2

Verzakkingen

Door de gehele gemeente heen zakt de ondergrond, slechts in enkele gebieden gebeurt dit niet. De mate van verzakking verschilt per locatie, afhankelijk van onder meer de samenstelling van de bodem, bebouwing en waterpeil. Door met GPS de bodem van rioolputten te meten wordt bijgehouden hoe snel de verschillende delen van het rioolstelsel verzakken. Deze gegevens worden nog enkel gebruikt om de zakking van individuele riolen te bepalen, er vindt geen verder onderzoek mee plaats.

Ophogen openbare ruimte

Om de gevolgen van de verzakking tegen te gaan wordt de openbare ruimte periodiek opgehoogd. De riolering wordt dan indien nodig opnieuw aangelegd, zodat de rioolbuizen ook weer goed liggen. Op enkele locaties in de gemeente heeft dit geleid tot moeilijkheden om een rioolaansluiting te maken. Hier is de weg opgehoogd, maar de omliggende percelen niet. Het gemeentelijk riool lag hierdoor hoger dan de huisaansluitleiding.

Rioolvreemd water

Uit metingen blijkt dat de AWZI’s veel rioolvreemd water ontvangen. Vermoedelijk is een groot deel hiervan grondwater dat via verzakte en lekke riolering instroomt.

Locaties zonder grondwateroverlast

Niet elk gebied kent hoge grondwaterstanden. Op enkele locaties zijn er hoogteverschillen, zandruggen of kleiverhogingen waardoor grondwater geen tot weinig problemen geeft.

Grondwater en rioolvervanging

Gedurende de afgelopen jaren is bij enkele projecten gebleken dat bij rioolvervanging de grondwaterstand meer is gestegen dan was verwacht wat heeft geleid tot klachten. De klachten zijn veelal verholpen door het achteraf treffen van maatregelen. Gezien deze ervaringen zijn de gemeentes overgegaan tot het vrijwel standaard aanleggen van grondwatervoorzieningen (drainage of DT-riolen) bij rioolvervanging. De ervaring leert dat daarmee de stijging van de grondwaterstand voldoende wordt afgevlakt.

Buiten rioolvervangingsprojecten is het aantal klachten over grondwater beperkt of zijn in het verleden al lokale maatregelen getroffen om nadelige effecten te voorkomen.

4.5 Samenwerking in de afvalwaterketen

Samen met het Hoogheemraadschap Schieland en Krimpenerwaard en de gemeente Krimpen aan den IJssel wordt al jarenlang samengewerkt. Hiertoe is in 2013 een gezamenlijk afsprakenkader ondertekend. Hiermee wordt invulling gegeven aan het bestuursakkoord water. Jaarlijks wordt de voortgang van de samenwerking en de resultaten ten aanzien van besparingen, vermindering kwetsbaarheid en vergroten kwaliteit gerapporteerd. HHSK is hiervoor de trekker. Ook is OASEN partner geworden in de samenwerking.

Hiernaast zijn een aantal samenwerkingsprojecten opgezet. Er is een gezamenlijk meten en monitoren project opgestart (RAMONA) en er is gezamenlijk onderzoek gedaan naar lamellenfilters.

4.6 Vergunningen en handhaving

Het beoordelen van afvalwater lozingen op de riolering en de controle op het naleven van vergunningen en voorschriften uit de lozingsbesluiten heeft de gemeente uitbesteed aan ODMH. Hiermee zijn zij een belangrijke partner in de rioleringszorg.

Er is regelmatig contact met de omgevingsdienst over de eisen die zij moeten stellen aan vergunning aanvragers, controles die ze uitvoeren en de lopende handhavingstrajecten.

4.7 Risico’s

Bij het beheren van de riolering horen risico’s. Het is goed om deze risico’s te benoemen, zodat hier rekening mee kan worden gehouden. De risico’s die de afgelopen jaren zichtbaar werden zijn:

• .

  Overlast door hevige regenbuien komt steeds vaker voor. Het rioolstelsel is ooit aangelegd om een regenbui van ongeveer 20 mm per uur te kunnen verwerken. De hevige regenbuien van de afgelopen jaren hadden een intensiteit van 30-40 mm per uur of zelfs meer. Hierdoor blijft water op straat staan en loopt water in sommige gevallen gebouwen binnen.

• .

  Verzakking leidt tot negatieve gevolgen voor de riolering en het afvoeren van water. Niet onderheide woningen komen steeds lager te liggen ten opzichte van de omgeving waardoor de kans op wateroverlast voor deze woningen toeneemt. Ander gevolg van bodemdaling is dat de verbindingen tussen onderheide delen van het rioolstelsel en niet-onderheide delen afscheuren.

4.8 Toetsing

Door de huidige situatie te toetsen aan de doelen, functionele eisen en maatstaven uit hoofdstuk 3, wordt duidelijk wat de aandachtspunten zijn voor de komende periode. Op de volgende pagina staat een uitgebreide toetsing, hieronder noemen we de belangrijkste aandachtspunten.

Nog niet alle bebouwde percelen zijn aangesloten op riolering of een IBA. Uit doelmatigheidsoogpunt is ooit besloten om deze percelen niet aan te sluiten. Door een veranderde situatie en lagere kosten kan deze doelmatigheidsafweging nu anders uitpakken.

Door zetting komen veel verzakkingen van riolen voor. De riolen zakken ongelijk weg, waardoor grondwater de riolen kan instromen, de afstroming in de riolen bemoeilijkt en vuil zich ophoopt in de buis. Bij beperkte verzakkingen is het nog niet nodig om het riool te vervangen, maar zal het riool wel slechter functioneren. Tot nu toe is het beleid om gelijktijdig met wegvervanging ook het riool te vervangen, zodat werkzaamheden efficiënt kunnen worden gecombineerd. Gezien het grote aantal verzakte riolen is dit op lange termijn niet houdbaar: er vinden tot nu toe te weinig integrale projecten plaats om op tijd alle vrijvervalriolen te vervangen.

De afvoercapaciteit van de riolering is nog niet overal voldoende zodat het veiligheidsniveau vanuit de riolering voor wateroverlast niet overal gelijk is. Dit heeft tot gevolg dat bepaalde locaties gevoeliger zijn voor water op straat.

5.1 Algemene werkzaamheden

De werkzaamheden die horen bij de rioleringszorg zijn breed. Zo wordt bij bouwprojecten meegewerkt aan het creëren van een goede en duurzame waterhuishouding en een gezonde leefomgeving door het aanleggen van een goede riolering, maar wordt ook gewerkt aan het zo spoedig mogelijk verhelpen van een verstopping die ervoor zorgt dat enkele huizen hun afvalwater niet kunnen lozen. Drie belangrijke onderdelen worden hieronder kort benoemd.

Contact met inwoners en bedrijven

Dagelijks is er contact met inwoners en bedrijven. Dit kan gaan om een melding van een storing in een drukrioleringsunit, maar ook om een bedrijf dat een grote loods wil bouwen en veel afvalwater op het riool wil lozen. Iedere melding en vraag wordt beantwoord.

Samenwerking met RO: nieuwbouwprojecten en herstructurering

Het is belangrijk dat bij nieuwbouw voldoende rekening wordt gehouden met stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater. Bij grootschalige nieuwbouwprojecten wordt daarom door vakspecialisten advies gegeven over de omgang met afvalwater, hemelwater en grondwater. Ook het hoogheemraadschap kijkt mee bij de grotere projecten. Zo wordt geregeld dat water een juiste plek krijgt in de ruimtelijke ontwikkelingen binnen onze gemeente.

Ook bij herstructurering wordt geprobeerd om water een goede plek te geven in de openbare ruimte. Dit is lastig, omdat ruimtegebrek vaak een beperkende factor is. Verschillende belangen moeten een plek krijgen in het plan, bijvoorbeeld ook vragen vanuit de vakgebieden wegen en groen. Om tot een goed plan te komen is een actieve rol vanuit water dus ook belangrijk, zodat de belangen van alle vakgebieden aan elkaar kunnen worden gekoppeld.

Communicatie over stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater

Om begrip te krijgen voor de afwegingen die de gemeente moet maken en de soms ingrijpende maatregelen is uitleg nodig. De gemeente heeft als overheid bepaalde taken op zich genomen, maar dat betekent niet de gemeente alles doet. Immers, bedrijven en particulieren hebben ook een eigen verantwoordelijkheid als het gaat om afvalwater, hemelwater en grondwater dat vrijkomen op hun eigen perceel. Met de website en bewonersavonden wordt geprobeerd om hier uitleg over te geven. Ondertussen geven inwoners en bedrijven middels klachten en meldingen maar ook tijdens bewonersavonden ook een belangrijke boodschap terug. Hun boodschap wordt gebruikt om de rioleringszorg verder te verbeteren.

5.2 Nieuwe aanleg

Bij nieuwe aanleg wordt een stelsel aangelegd dat rekening houdt met de toekomst. Samen met de hoogheemraadschappen, projectontwikkelaars en andere vakgebieden binnen de gemeente wordt bepaald hoe er wordt omgegaan met water binnen het gebied. In onder meer het Bouwbesluit, de Keur en gemeentelijke regelgeving is vastgelegd aan welke eisen moet worden voldaan.

5.3 Onderzoeken

Om de rioleringszorg uit te voeren is informatie nodig. Met onderzoeken wordt ervoor gezorgd dat informatie op het juiste moment en in de juiste vorm beschikbaar is.

O1) Gegevensbeheer

Er zijn veel gegevens beschikbaar over riolering. Deels zijn dit ‘statische’ gegevens, zoals de lengte en materiaalsoort van rioolbuizen. Deels zijn dit ook ‘dynamische’ gegevens, zoals het aantal overstortingen en grondwaterstanden. In het rioolbeheerpakket, gemalenbeheerpakket, excelbestanden en andere programma’s worden de diverse gegevens bijgehouden. Correctheid en actualiteit van de gegevens is belangrijk, want ze worden gebruikt voor berekeningen en bij het opzetten van projecten.

Voor de fusie voerde iedereen op een eigen manier het gegevensbeheer uit. De manier, wijze en locatie waar gegevens werden opgeslagen verschilde. Om nu eenduidige gegevensbestanden te krijgen moeten de komende jaren nog veel gegevens worden opgezocht en aangepast.

Om de verschillende bestanden actueel te houden worden revisiegegevens snel na binnenkomst verwerkt en worden tijdens het werk ontdekte incorrecte gegevens snel aangepast.

De benodigde werkzaamheden worden grotendeels in eigen beheer uitgevoerd. Voor specifieke werkzaamheden en ondersteuning bij grootschalige aanpassingen wordt soms een extern bedrijf ingehuurd.

O2) Berekeningen

Om inzicht te krijgen in het theoretisch functioneren van de riolering worden berekeningen uitgevoerd. Dit zijn meestal kleine berekeningen bij een beperkte aanpassing aan het rioolstelsel, maar soms ook berekeningen van het gehele rioolstelsel om periodiek te toetsen hoe het stelsel hydraulisch en milieutechnisch functioneert (in een BRP). Voor de voormalige gemeente Oudekerk wordt deze planperiode een nieuw BRP opgesteld.

Het BRP heeft een extra functie: het toont de overstorten in het rioolstelsel. Voor het hoogheemraadschap en Rijkswaterstaat is het belangrijk om altijd een goed en volledig overzicht te hebben van de overstorten. Zij gebruiken deze informatie bijvoorbeeld om het onderhoud aan watergangen op te zetten en om bij calamiteiten in te schatten waar het water naartoe stroomt. Door in dit GRP te benoemen waar het overzicht van overstorten kan worden gevonden, wordt aan de verplichtingen uit de Waterwet en het Besluit lozingen buiten inrichtingen voldaan. Elke wijzigingen t.o.v. de lijst overstorten die in de BRP’n staat zal spoedig worden doorgegeven aan de hoogheemraadschappen en Rijkswaterstaat.

Vanwege het niet-actuele BRP Ouderkerk en soms niet volledige lijsten met overstorten in de huidige BRP’n, is in Bijlage 9 van dit GRP nog wel een overzicht van de overstorten gegeven.

De huidige BRP’n zijn:

• ·

  vBRP Bergambacht 2012-2016 (d.d. 12 juni 2012)

• ·

  Herberekening riolering Nederlek (d.d. 18 oktober 2010)

• ·

  Basisrioleringsplan Schoonhoven (d.d. 7 juni 2011)

• ·

  vBRP Vlist (d.d. 21 maart 2012)

O3) Rioolvreemd water

Om inzicht te krijgen in de omvang en oorzaken van het probleem wordt onderzoek gedaan naar rioolvreemd water. Het hoogheemraadschap geeft aan dat zij veel rioolvreemd water ontvangen op de AWZI’s, waardoor zij extra kosten hebben voor het zuiveren van water. Het vermoeden bestaat dat dit komt door lekke riolen. Om inzicht te krijgen in de locaties waar rioolvreemd water vandaan komt wordt onderzoek gedaan.

O4) Gemeentelijk rioleringsplan (GRP)

De planperiode van dit GRP loopt af na 2021. Ook wanneer met ingang van de nieuwe omgevingsvergunning de verplichting voor een GRP vervalt wordt er van uitgegaan dat er toch een planvorm wordt opgesteld om goede invulling van de zorgplichten te kunnen waarborgen. In 2021 zal daarom een nieuw GRP worden opgesteld, zodat vanaf 2022 een nieuwe planperiode kan ingaan.

O5) Onderzoek grondwater

Grondwater speelt een belangrijke rol binnen de gemeente Krimpenerwaard. Door het verbeteren van het meetnetwerk moet meer inzicht worden gekregen in de actuele grondwaterstanden en fluctuaties in standen over een langere periode. Ook moet onderzoek naar een betere omgang met grondwater leiden tot het verminderen van de huidige grondwaterproblemen.

Oprichten en verbeteren grondwatermeetnet

De huidige meetnetwerken geven op een grove schaal een beeld van de grondwaterstanden binnen de gemeente. Door op meer locaties te gaan meten wordt duidelijker waar risico’s op grondwateroverlast bestaan en wat de oorzaak is. Hierbij is goede monitoring en analyse van de meetgegevens belangrijk. Soms leidt een constant hoge grondwaterstand tot problemen, soms is het juist een fluctuatie in de grondwaterstand die overlast geeft. Om de correctheid van meetgegevens in te kunnen schatten en een goede analyse te kunnen maken van de gemeten standen is ervaring en specialistische kennis nodig. Er is dus een uitbreiding van het aantal grondwaterpeilbuizen nodig en één medewerker moet ervaring en specialistische kennis opdoen voor de monitoring en analyse van de meetgegevens.

Onderzoek en onderhoud grondwatermeetnet

Vaak bestaan er meerdere mogelijkheden om grondwaterproblemen aan te pakken. Wat de beste mogelijkheid is hangt af van het specifieke probleem en de locatie waar het probleem zich voordoet. Door onderzoek naar de effectiviteit van verschillende mogelijkheden kunnen betere beslissingen worden genomen.

Ook moet het grondwatermeetnet worden onderhouden. Dit betekent dat periodiek iemand langs moet gaan om te kijken of de peilbuis nog goed staat en dat defecte onderdelen moeten worden vervangen.

O6) Opstellen beheerplannen

Om de komende jaren gestructureerd het onderhoud en vervanging te kunnen uitvoeren worden beheerplannen opgesteld voor vrijvervalriolering, gemalen, drukriolering en oppervlaktewater. In de beheerplannen wordt onder andere de frequentie van onderhoud, vorm van onderhoud (reactief of proactief) en manier van onderhoud (te volgen checklist) vastgesteld.

O7) Meten en monitoren riooloverstorten en oppervlaktewater

De interactie tussen riolering en oppervlaktewater speelt een grote rol in de waterketen binnen de gemeente Krimpenerwaard. Om meer inzicht te krijgen in het functioneren van de riolering is een meetprogramma opgezet. Door het bemeten van overstorten wordt duidelijk wanneer het riool vol staat en het geeft informatie over de invloed van het rioolstelsel op het oppervlaktewater.

O8) Onderzoek functioneren bergbezinkbassins

De laatste jaren is veel geïnvesteerd in het aanleggen van bergbezinkbassins. Met meetapparatuur wordt bijgehouden hoe vaak deze worden gebruikt. Het lijkt erop dat sommige bergbezinkbassins bijna nooit vullen (in Haastrecht, Stolwijk, Ouderkerk en Schoonhoven), terwijl andere juist regelmatig worden gebruikt. Dit onderzoek moet verklaren waarom sommige bergbezinkbassins weinig worden gebruikt. Als de oorzaak ligt in de opbouw van het rioolstelsel wordt meteen onderzocht welke aanpassing nodig is om het bergbezinkbassin beter te laten functioneren.

O9) Inmeten BOB’s alle kernen

Om een beeld te krijgen van de zetting worden de B.O.B.’s (Binnen Onderkant Buis) van de riolen in alle kernen ingemeten. Door deze meting te vergelijken met de laatste meting, ontstaat een beeld van de zetting in afgelopen jaren. Ook kan worden gekeken of de riolen nog onder het juiste afschot liggen.

O10) Opstellen incidentenplan

In 2019 wordt een incidentenplan opgesteld. Hierin wordt beschreven hoe er wordt gehandeld bij incidenten die verband houden met riolering en gemeentelijk water.

O11) Onderzoek levensduur voedingskabels

In 2018 wordt onderzoek gedaan naar de levensduur van voedingskabels van drukriolering. Hiermee moet inzichtelijk worden waar de voedingskabels van slechte kwaliteit zijn, wat de beste herstelmethode is en in welke periode de herstelmaatregelen plaatsvinden.

O12) Optimalisatie Afvalwaterketen Studies (OAS) en vervolg

Vanuit de samenwerking binnen de afvalwaterketen is het initiatief ontstaan om het functioneren van de rioolstelsels en AWZI’s nader te onderzoeken. In een OAS (Optimalisatie Afvalwaterketen Studie) wordt gekeken hoe de verschillende onderdelen op elkaar zijn aangesloten, wat er kan worden verbeterd en waar rekening mee moet worden gehouden voor de toekomst. Deze uitkomsten kunnen als basis dienen voor een afvalwaterakkoord. Vanwege het grote aantal AWZI’s waar onze riolering op afwatert hebben we de werkzaamheden verspreid over een periode van 8 jaar, zodat we jaarlijks één OAS kunnen uitvoeren.

Samenvatting

In onderstaande tabel zijn alle onderzoeken samengevat.

Tabel 5-1 Overzicht onderzoeken

5.4 Maatregelen

M1) Onderhoud vrijvervalriolen

Om de vrijvervalriolen goed te laten functioneren is onderhoud nodig. Dit begint met reiniging en inspectie van de riolen, waarna wordt beoordeeld wat de toestand is en welk soort ingrijpen nodig is. Als ingrijpen nodig is wordt een maatregelenpakket opgesteld, hierin staat welke riolen in een jaar worden gerepareerd, gerenoveerd of vervangen.

Reiniging en inspectie

Alle riolen worden gereinigd voordat ze worden geïnspecteerd. Inspectie gebeurt door middel van een videocamera die door de buis rijdt. De beelden worden volgens de NEN-normen bekeken en beoordeeld.

Op basis van een risico-inschatting is de frequentie bepaald waarmee reinigingen en inspectie plaatsvindt:

• ·

  Riolen onder asfalt: 1x per 10 jaar reinigen en inspecteren.

• ·

  Overige riolen: 1x per 20 jaar reinigen en inspecteren.

• ·

  Locaties waar regelmatig meldingen over binnenkomen of waar werkzaamheden staan gepland: extra reiniging en inspectie indien nodig.

Er wordt gewerkt aan een uitgebreidere risicobeoordeling. De komende jaren wordt op basis van ervaringen en kennis bepaald welke riolen vaker of minder vaak worden gereinigd en geïnspecteerd.

Reparatie, renovatie, relinen of vervangen

Op basis van de beoordeling van de inspectiebeelden wordt een maatregelenpakket opgesteld. Hiervoor wordt gekeken naar de ernst van de gebreken en de mogelijkheid om werkzaamheden te combineren met al geplande aanpassingen aan de bovengrond.

Bij het plannen van de werkzaamheden wordt onderscheid gemaakt in reparatie en renovatie en relinen en vervangen. Reparatie en renovatie zijn maatregelen die ervoor zorgen dat het riool zijn verwachte levensduur behaalt. Relinen en vervangen zijn maatregelen die het riool vernieuwen en dus een nieuwe levensduur geven. Deze laatste categorie maatregelen wordt apart besproken bij M7) Relinen en vervangen vrijvervalriolen.

Jaarlijks is in de exploitatie een budget beschikbaar voor reparatie en renovatie van vrijvervalriolen.

M2) Onderhoud drainage

Om overtollig grondwater af te voeren wordt drainage gebruikt. Om verstopping te voorkomen moeten de drainagebuizen worden doorgespoeld. Dit gebeurt gebiedsgewijs eens in de 10 jaar. Jaarlijks is in de exploitatie een budget beschikbaar voor het uitbesteden van deze werkzaamheden.

M3) Onderhoud gemalen en persleidingen

De gemalen worden twee keer per jaar gereinigd en geïnspecteerd. De inspectie verloopt volgens de hiervoor geldende richtlijn. De uitkomst van de inspectie wordt gebruikt om te bepalen of reparatie, renovatie of vervanging van (onderdelen van) het gemaal nodig is.

Storingen van de gemalen worden bijgehouden met het telemetriesysteem. Elke melding wordt automatisch doorgestuurd naar de eigen onderhoudsmedewerker. Afhankelijk van de ernst van de melding gaan ze zo snel als nodig naar het gemaal om de storing te verhelpen.

Als er aanleiding voor is worden persleidingen gereinigd. Dit kan bijvoorbeeld zijn als een gemaal minder water verpompt en er geen mankement lijkt te zijn aan het gemaal. Ervaring van de afgelopen jaren leert dat dit gemiddeld enkele keren per jaar voorkomt.

Al deze werkzaamheden worden uitbesteed en jaarlijks is hiervoor in de exploitatie een budget beschikbaar.

M4) Onderhoud minigemalen en drukleidingen

De minigemalen worden niet structureel gereinigd en geïnspecteerd. Bijna alle minigemalen zijn aangesloten op telemetrie en bij elke storingsmelding wordt meteen het gehele minigemaal gereinigd en geïnspecteerd. Het streven is om de laatste 260 minigemalen de komende planperiode nog aan te sluiten op telemetrie. Tot die tijd wordt gebruik gemaakt van een storingsnummer dat bewoners kunnen bellen als ze de rode lamp op de kast zien branden.

Als er aanleiding voor is worden drukleidingen gereinigd. Dit kan bijvoorbeeld zijn als een gemaal minder water verpompt en er geen mankement lijkt te zijn aan het mingemaal. Ervaring van de afgelopen jaren leert dat dit gemiddeld enkele keren per jaar voorkomt in de gemeente.

Al deze werkzaamheden worden in eigen beheer uitgevoerd.

In het kader van het veilig werken aan rioolgemalen en drukrioleringssystemen zijn we wettelijk verplicht om organisatorische maatregelen te treffen. In de organisatie dient een Installatieverantwoordelijke en een werkverantwoordelijke te worden aangesteld. De installatieverantwoordelijke is eindverantwoordelijk voor de elektrische installatie en de elektrische arbeidsmiddelen die worden gebruikt. Dit gaat zowel over de veiligheid maar ook over de bedrijfszekerheid van elektrische installaties. De werkverantwoordelijke daarentegen is verantwoordelijk voor de uitgevoerde werkzaamheden. Hij zorgt in overleg met de installatieverantwoordelijke onder andere voor veiligheidsprocedures die voor de werkzaamheden benodigd zijn. Hoewel in de kadernota 2017 middelen zijn opgenomen om deze verantwoordelijkheden te borgen en te implementeren is het IV-schap en WV-schap nog niet belegd. In de komende planperiode zal dit worden uitgewerkt en bezien in relatie tot de overige gemeentelijke taakvelden, zoals het beheer van de openbare verlichting en openbare gebouwen.

M5) Onderhoud oppervlaktewateren

De oppervlaktewateren moeten voldoende capaciteit hebben om hemelwater te bergen en af te voeren. Baggervorming, onder andere door afstervende waterplanten, vermindert de capaciteit. Maar ook door overstortingen uit het rioolstelsel, gevallen bladeren en het meespoelen van zand raken oppervlaktewateren verstopt. Alle oppervlaktewateren worden daarom regelmatig gebaggerd.

Deze werkzaamheden worden uitbesteed en vanuit de rioolheffing wordt jaarlijks bijna € 60.000,- beschikbaar gesteld voor uitvoering van de werkzaamheden. Dit is een deel van het totale budget dat is geraamd voor het onderhoud aan oppervlaktewateren.

M6) Kolken en straten reinigen

Om te voorkomen dat straatvuil in kolken en het riool terechtkomt is het belangrijk om de straat regelmatig te reinigen. Verstopte kolken en riolen leiden tot wateroverlast en extra overstortingen, dat wordt met het reinigen van de straten voor een deel tegengegaan. Het reinigen van de straten gebeurd ook om een aangename leefomgeving te creëren voor de inwoners. Er zijn dus twee redenen om de straten te reinigen, daarom wordt de helft van de kosten gedragen vanuit de rioleringsbegroting.

Ook de kolken worden gereinigd, om ervoor te zorgen dat het water onbelemmerd het riool in kan stromen. De kosten van het kolkenreinigen worden volledig betaald vanuit de rioleringsbegroting.

M7) Relinen en vervangen vrijvervalriolen

Voor het relinen en vervangen van vrijvervalriolen is uitgegaan van een vast aantal kilometer per jaar. Hiermee wordt een stabiel investeringspatroon gecreëerd, zodat de benodigde personele capaciteit gelijk kan blijven.

Periode 2017-2018 – integrale projecten

Voor de eerstkomende jaren is bekend welke rioleringsprojecten worden opgepakt. Door planningen van riolering, wegen, groen en ruimtelijke ordening naast elkaar te leggen, is bepaald waar de komende jaren werkzaamheden plaatsvinden.

In Bijlage 4 staat aangegeven welke eenheidsprijzen we hanteren voor de kostenberekening van deze werkzaamheden.

Periode 2019-2076 - vrijvervalriolen

De bodemdaling is sterk bepalend voor de technische levensduur van de vrijvervalriolen en voor de mogelijkheid om het vrijvervalriool te relinen. Hoe sterker de bodemdaling, hoe eerder een riool moet worden vervangen en hoe kleiner de mogelijkheid om het riool te relinen. De vervangingsplanning is daarom grotendeels gebaseerd op de bodemdaling. Met behulp van de gebiedskennis van de gemeente is bepaald hoeveel riolen er in gebieden liggen met bodemdaling, hoeveel procent van die riolen kan worden gerelined en na hoeveel jaar ze moeten worden gerelined of vervangen.

Tabel 5-2 Onderbouwing vervangingsplanning vrijvervalriolering

Gemiddeld wordt elk riool na 42 jaar vervangen, volgt uit Tabel 5-2. Dit komt neer op 6,7 kilometer te vervangen vrijvervalriool per jaar, waarvan 5,7 kilometer moet worden vervangen en 1 kilometer worden relined. Uit berekeningen van de gemeente blijkt dat het vervangen van één meter vrijvervalriool gemiddeld € 615,- kost, het relinen van één meter vrijvervalriool kost gemiddeld de helft. Er is bij het vervangen van vrijvervalriolen rekening gehouden met het vervangen van het wegdek dat moet worden verwijderd om een sleuf te graven.

Voor het vervangen en relinen van de 6,7 kilometer vrijvervalriool is een budget geraamd van jaarlijks € 3.796.000,-. Afhankelijk van de projecten wordt dit bedrag gebruikt voor het relinen of vervangen van vrijvervalriolen.

Periode 2019-2076 – afkoppelen

Uit het beleid volgt het voornemen om, voor zover doelmatig, op lange termijn bij alle gemengde riolen het hemelwater af te koppelen. Om kosten te besparen gebeurt dit gelijktijdig met het vervangen van de gemengde riolen, de meerkosten voor het afkoppelen doormiddel van de aanleg van een apart hemelwaterriool bedragen dan naar schatting € 300,- per meter te vervangen vrijvervalriool. Er is 172 kilometer gemengd vrijvervalriool, wat betekent dat gemiddeld jaarlijks 4,1 kilometer gemengd vrijvervalriool wordt vervangen waarbij hemelwaterriolering wordt aangelegd. Voor de aanleg van hemelwaterriolering is een jaarlijks budget van € 1.210.000,- beschikbaar gedurende 42 jaar (daarna moet volgens de vervangingsplanning elk gemengd riool één keer zijn vervangen, waarmee al het hemelwater is afgekoppeld).

Financieel is uitgegaan van het afkoppelen van hemelwater van alle gemengde riolen. Echter, het blijft mogelijk dat een locatie technisch ongeschikt is voor het afkoppelen van hemelwater. Ook kan de geplande maatregel niet goed passen bij het afkoppelen van hemelwater, bijvoorbeeld als het riool wordt relined. Per project wordt de afweging gemaakt om wel of niet af te koppelen.

Periode 2019-2076 – huisaansluitleidingen

Uit het beleid volgt dat gelijktijdig met het vervangen van een vrijvervalriool ook de huisaansluitleidingen op particulier terrein worden vervangen. Er is een maximum gesteld van 7 meter te vervangen huisaansluitleiding en gemiddeld zal naar schatting 5 meter huisaansluitleiding per perceel moeten worden vervangen. Dit kost naar schatting 40 euro per meter, dus in totaal 200 per perceel. Geschat wordt dat er gemiddeld één perceelaansluiting is per 10 meter vrijvervalriool. Het vervangen van alle huisaansluitleidingen bij rioolvervangingsprojecten kost hiermee € 6.803.000,-, gemiddeld per jaar is dit € 113.000,-.

Periode 2019-2076 – totaal vrijvervalriolen

Er wordt jaarlijks ongeveer 5,2 miljoen euro uitgegeven aan het vernieuwen van vrijvervalriolen. In Figuur 5-1 is te zien hoe dit verdeeld is over de verschillende posten.

Figuur 5-1 Budget vrijvervalriolen

Aandachtspunten: waarmaken van strategie, niet-/beperkt onderheide woningen en grondwater

Een eerste aandachtspunt is het waarmaken van de strategie voor het relinen en vervangen van vrijvervalriolen. Volgens de vervangingsplanning moet jaarlijks 5,7 kilometer vrijvervalriool worden vervangen en 1 kilometer worden relined, maar de ervaring van de afgelopen jaren leert dat de gemeente nog nooit zoveel kilometer riool in één jaar heeft aangepakt. Toch zullen de komende jaren meer riolen worden aangepakt dan tot nu toe gebeurde. Dit geeft voor de komende jaren drie mogelijkheden om de gekozen strategie waar te maken:

• 1.

  Er worden meer integrale projecten opgestart, waardoor op meer locaties riolen worden vervangen. Er is overleg nodig met de vakgebieden wegen, groen en RO om de gebieden te bepalen.

• 2.

  Vanuit het vakgebied riolering worden eigen projecten opgestart. Andere vakgebieden hebben de mogelijkheid om hierbij aan te haken, maar de plannen en planning van riolering zijn leidend.

• 3.

  Vanuit het vakgebied riolering wordt geprobeerd om de riolering met reparaties en noodmaatregelen functionerend te houden (met bijbehorende nadelige gevolgen), tot het moment dat het gebied wel integraal wordt opgepakt.

Een tweede aandachtspunt is de complexe problematiek rondom niet-onderheide of beperkt onderheide woningen. Deze woningen zakken weg richting oppervlaktewaterpeil en zijn daardoor erg kwetsbaar bij hevige neerslag: water stroomt naar het laagste punt (de woningen) en ondertussen stijgt het oppervlaktewaterpeil waardoor water niet goed kan worden afgevoerd. Om te zorgen voor wegen waar geen water op blijft staan, moet de gemeente periodiek de weg ophogen. Dit vergroot het hoogteverschil tussen de weg en de niet-onderheide woningen, wat de kans op overlast vergroot voor de lagergelegen woningen. Ook komt de huisaansluitleiding soms lager te liggen dan het gemeentelijk riool, waardoor een pomp nodig is om het afvalwater af te voeren. Zowel gemeente, woningeigenaar als hoogheemraadschap hebben een rol in het zoeken naar een oplossing voor dit probleem. Perceeleigenaren moeten zelf zorgen dat hun gebouw voldoet aan de eisen uit het bouwbesluit, de gemeente moet een goede rioleringszorg uitvoeren en het hoogheemraadschap moet het oppervlaktewater op een correct peil houden. Alle betrokkenen moet vroegtijdig worden betrokken bij de aanpassingen, zodat rekening kan worden gehouden met alle belangen.

Een laatste aandachtspunt is de verandering van grondwaterstanden bij rioolvervanging. Lekke riolen hebben een drainerende werking en zorgen daarmee voor lagere grondwaterstanden. Een nieuw riool is niet lek en daarom zal bij vervanging de grondwaterstand stijgen. De gemeente legt drainage mee als het vermoeden bestaat dat het oude riool lek was, maar deze drainage is niet altijd voldoende om grondwateroverlast te voorkomen. Voorafgaand aan de rioolvervanging zal de gemeente daarom actief contact opnemen met omwonenden, zodat zij de mogelijkheid hebben om aanvullende maatregelen te nemen.

M8) Vervangen gemalen en persleidingen

Het vervangen van gemalen gebeurt op basis van inspectiegegevens. Uit de inspectie blijkt de toestand van de onderdelen, waarna wordt besloten of ze worden gerenoveerd of vervangen. Jaarlijks wordt bepaald welke gemalen worden aangepakt.

Om een beeld te krijgen van de uitgaven over een lange periode is een vervangingsplanning gemaakt. Hiervoor is uitgegaan van technische levensduren van 15 jaar voor alle mechanische en elektrische onderdelen en 45 jaar voor de bouwkundige delen. De uitgaven aan mechanische en elektrische delen zijn voor de eerste 15 jaar gemiddeld, zodat er altijd een bedrag beschikbaar is voor vervanging.

Figuur 5-2 Vervangingsplanning gemalen

De persleidingen worden vervangen als ze de verwachte technische levensduur hebben bereikt, werkzaamheden in de omgeving worden uitgevoerd of de technische staat van de leiding onvoldoende is. Om een beeld te krijgen van de uitgaven over een lange periode is een vervangingsplanning gemaakt. Hiervoor is uitgegaan van een technische levensduur van 60 jaar. De uitgaven in de eerste 30 jaar zijn gemiddeld, zodat er altijd een bedrag beschikbaar is voor vervangingen.

De laatste tijd ervaart de gemeente een toenemend aantal breuken in persleidingen en voedingskabels door zetting. Gebroken persleidingen en voedingskabels moeten worden gerepareerd. Indien het aantal breuken toeneemt, kan bij een volgende vervangingsplanning de technische levensduur worden verlaagd.

Figuur 5-3 Vervangingsplanning pers- en drukleidingen

M9) Vervangen minigemalen

Het vervangen van minigemalen gebeurt op basis van inspectiegegevens. Uit de inspectie blijkt de toestand van de onderdelen, waarna wordt besloten of ze worden gerenoveerd of vervangen. Jaarlijks wordt bepaald welke gemalen worden aangepakt.

Om een beeld te krijgen van het vervangen op lange termijn is een lange termijn vervangingsplanning gemaakt. Op basis van de gerealiseerde vervangingen in de afgelopen jaren blijkt dat er sprake is van verschillende levensduren van de drukriolering. Voor naar schatting 50% van de minigemalen is daarom uitgegaan van een technische levensduur van 15 jaar voor alle mechanische en elektrische onderdelen en 45 jaar voor de bouwkundige delen. Voor de overige 50% van de minigemalen is uitgegaan van een technische levensduur van 20 jaar voor alle mechanische en elektrische onderdelen en 60 jaar voor de bouwkundige delen.

Figuur 5-4 Vervangingsplanning drukriolering

M10) Verbetermaatregelen

Lamellenfilters verwijderen

Om de kwaliteit van het te lozen hemelwater te verbeteren zijn in de periode tussen 1995 en 2010 lamellenfilters geplaatst achter een aantal regenwateruitlaten. Het idee was dat de lamellen een deel van de vervuiling uit het water zouden filteren voordat het zou overstorten. Na onderzoek bleek echter dat ze nauwelijks vervuiling verwijderen. Dichtslibbing van de filters kan bovendien leiden tot verstopping in het rioolstelsel. Er is daarom besloten de lamellenfilters te verwijderen. Er is een budget van € 30.000,- geraamd om in 2017 de benodigde werkzaamheden uit te voeren.

Ombouwen vaste lijnen naar GPRS en harmoniseren dataproviders

Voor het verkrijgen van actuele gegevens over gemalen en drukrioolunits zijn dataverbindingen nodig. Hiermee worden storingsmeldingen en andere relevante informatie verzonden naar een centrale computer. Een deel van de gemalen en drukrioolunits is verbonden met vaste lijnen. Dit is een kostbaar en kwetsbaar systeem. De gemeente stapt daarom over op GPRS, dat draadloos is. Er is een bedrag geraamd van € 150.000,- om in 2017 de aanpassingen uit te voeren. Gelijktijdig met het ombouwen van de vaste lijnen wordt de harmonisatie van de dataproviders opgepakt.

vGS ombouwen naar gescheiden rioolstelsels

Verbeterd gescheiden rioolstelsels (vGS) leiden het eerste deel van het water dat bij een regenbui afstroomt naar de AWZI, alle neerslag die daarna valt wordt via het HWA-riool afgevoerd naar een oppervlaktewater. De gedachte hierachter is dat met de eerste regen veel vuil van de straat afspoelt, waardoor het eerste regenwater relatief verontreinigd is en naar de AWZI moet worden afgevoerd. Het water dat daarna afstroomt is schoner en kan naar het oppervlaktewater.

Uit onderzoeken blijkt dat in verbeterd gescheiden stelsels ongeveer 70% van het hemelwater afstroomt naar de AWZI. Ook blijkt dat dit hemelwater vaak weinig is vervuild. Door het hele land is men daarom begonnen aan het ombouwen van verbeterd gescheiden rioolstelsels naar gescheiden rioolstelsels. Ook in de gemeente Krimpenerwaard wordt dit met verschillende stelsels gedaan. We doen dit op een zorgvuldige manier, waarvoor we samenwerken met het hoogheemraadschap en vooraf goed beoordelen welke effecten de verandering kunnen hebben. Er is voor 2018 een budget van € 150.000,- geraamd om vGS-stelsels om te bouwen naar gescheiden rioolstelsels.

Aansluiten niet-gerioleerde percelen

Een aantal percelen is niet aangesloten op riolering. Om de waterkwaliteit rondom deze locaties te verbeteren, wordt de komende jaren geprobeerd om deze toch aan te sluiten. Tussen 2018 en 2020 is een bedrag van € 275.000,- geraamd om 11 percelen aan te sluiten. Uit onderzoek moet blijken welke percelen het meest doelmatig zijn om in deze periode aan te sluiten.

Ophogen overstorten

Uit metingen is gebleken dat een groot aantal overstorten zijn verzakt. Dit heeft een ongewenst effect op het functioneren van de riolering: het kan leiden tot instromend oppervlaktewater. De komende jaren worden de overstorten daarom weer op de juiste hoogte gebracht.

Er is voor 2020 een budget van € 30.000,- geraamd om de benodigde werkzaamheden uit te voeren. Hiernaast is er een jaarlijks budget van € 15.000,- voor het ophogen van dekplaten.

5.5 Vergunningverlening en handhaving

De verordeningen van de gemeente zijn actueel of worden binnen korte tijd geactualiseerd. Door de fusie moesten nieuwe verordeningen worden opgesteld die voor de gehele gemeente gelden, nadat dit is uitgevoerd zijn voorlopig geen wijzigingen te verwachten.

De handhaving van indirecte lozingen (lozingen vanuit bedrijven via de riolering) vallen onder het Wm/Wabo-bevoegd gezag. Dit is door de gemeente weggezet bij de Omgevingsdienst Midden-Holland. Over de handhaving van lozingen is nauw contact met de hoogheemraadschappen, die tot 2010 bevoegd gezag voor deze lozingen waren.

5.6 Samenwerking in de afvalwaterketen

In het Afvalwaterakkoord Zuiveringskring Groot-Ammers kern Schoonhoven (2016) en de Overeenkomst tot zuivering van grensoverschrijdend afvalwater zijn afspraken vastgelegd over de samenwerking tussen de gemeente Krimpenerwaard, Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard, Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden en het waterschap Rivierenland. Verder zijn er afvalwaterakkoorden tussen HHSK en de voormalige gemeente Nederlek die van kracht zijn.

Ten aanzien van de samenwerking in de afvalwaterketen zijn afspraken vastgelegd in het "afspraken kader samenwerking afvalwaterketen Krimpenerwaard", d.d. 8 april 2013.

Op 11 november 2013 is middels een brief en bijgevoegd rapport "samenwerking afvalwaterketen Krimpenerwaard" aan de visitatiecommissie samenwerking waterketen kenbaar gemaakt welke onderwerpen binnen de samenwerking worden opgepakt om invulling te geven aan het bestuursakkoord water. Dit betreft de volgende onderwerpen:

• ·

  Regelmatig overleg met hoogheemraadschappen, gemeente Krimpen aan den IJssel en OASEN.

• ·

  Een gezamenlijke Optimalisatie Afvalwater Studie: opzetten en uitvoeren.

• ·

  Meten & monitoren: wat moet worden gemeten en hoe kan dit het beste worden gedaan?

• ·

  Het opstellen van een gezamenlijk baggerprogramma.

• ·

  Het vergroten en beter benutten van de waterberging.

Binnen het samenwerkingsverband wordt besloten op welke manier deze onderwerpen worden opgepakt.

6.1 Personele capaciteit

Om het geplande werk uit te voeren is voldoende gekwalificeerd personeel nodig. Met behulp van de Leidraad Riolering module D2000 is een globale inschatting gemaakt van de benodigde personele capaciteit voor de komende jaren. Op basis van landelijke kengetallen is berekend hoeveel medewerkers nodig zijn. Elke organisatie is anders, daarom zijn afwijkingen ten opzichte van de landelijke kengetallen mogelijk.

6.2 Financiën

Op korte termijn (de planperiode 2017 t/m 2021) enerzijds en op de lange termijn (beschouwde periode van 60 jaar) anderzijds worden activiteiten uitgevoerd in het kader van aanleg en beheer van riolering. In deze paragraaf worden de benodigde financiële middelen samengevat en wordt aangegeven hoe in de dekking van de kosten kan worden voorzien (rioolheffing).

Alle bedragen zijn gecorrigeerd tot prijspeil 2016 en moeten dan ook voor de toekomst met de optredende inflatie worden geïndexeerd. De uitgaven zijn exclusief BTW. In de rioolheffingberekening is de compensabele BTW-component wel betrokken.

6.3 Kostendekking

Om alle in dit GRP genoemde uitgaven te dekken is directe invoering van een langjarig kostendekkend tarief van € 488,- nodig (tarief meerpersoonshuishouden). Periodiek zal het tarief dan nog iets stijgen of dalen, vanwege de verplichting om altijd een positieve rioleringsvoorziening te hebben.

Over 2016 betaalde een meerpersoonshuishouden € 256,56, dit betekent dat een stijging nodig is. Er zijn twee opties uitgewerkt om naar het langjarig kostendekkend tarief toe te stijgen:

• ·

  een minimale stijging met € 20,- per jaar (langjarig kostendekkend tarief bereikt in 2029);

• ·

  een voorgestelde stijging met € 25,- per jaar (langjarig kostendekkend tarief bereikt in 2026).

Een snellere stijging naar het langjarig kostendekkend leidt ertoe dat het uiteindelijke langjarige tarief minder hoog uitvalt.

Figuur 6-4 Kostendekkend tarief rioolheffing 2016-2030

Om kostendekkend te blijven moeten de tarieven jaarlijks worden geïndexeerd met de dan optredende inflatie.

6.4 Verschillen t.o.v. eerdere GRP’n

Dit is het eerste GRP Krimpenerwaard. De gemeenten Bergambacht, Nederlek, Ouderkerk, Schoonhoven en Vlist hadden hiervoor hun eigen GRP en eigen kostendekkingberekening. Voor alle inwoners verandert de manier waarop de gemeente met riolering omgaat en het bedrag dat zij moeten betalen voor de rioleringszorg. Elke gemeente had een andere ontwikkeling van de rioolheffing voorzien. Dit wordt veroorzaakt door verschillen in de berekeningswijze, maar ook door keuzes in de snelheid waarmee het tarief mocht stijgen. In Bijlage 6 staat een overzicht van de verschillende uitgangspunten die er werden gehanteerd. Figuur 6-5 laat zien hoe de rioolheffing zich volgens de GRP’n zou ontwikkelen.

Figuur 6-5 Verwachte ontwikkeling rioolheffing fusiegemeente