Beleidsregel inzake Stimuleringsfonds duurzame stadsdistributie 2012/2013

BIJLAGE BEHOREND BIJ GEMEENTEBLAD VAN UTRECHT 2012, NR. 72

TOELICHTING

Algemeen

De gemeente Utrecht heeft in 2009 een Actieplan opgesteld voor een meer duurzaam en effectief goederenvervoer binnen de stadsgrenzen. Dit Actieplan Goederenvervoer (AP GVV) erkent dat een goede bevoorrading van essentieel belang is voor de gemeente Utrecht, als voorwaarde voor het economisch functioneren van de stad en als bron van werkgelegenheid. Maar het goederenvervoer in de stad veroorzaakt ook hinder op het gebied van luchtkwaliteit, geluid en verkeersveiligheid. Daarom streeft de gemeente Utrecht samen met het bedrijfsleven naar het kwalitatief steeds duurzamer afwikkelen van het goederenvervoer in de stad, waarmee de gemeente een bijdrage wil leveren aan:

• Energiereductie: een vermindering van het gebruik van fossiele brandstoffen door de sector, hetzij door efficiency (dezelfde soort brandstof, maar minder liter per km) of door effectiviteit (vervangende brandstof, bijv. biodiesel, aardgas, hybride/elektrisch).

• Kwaliteit van de leefomgeving: een beperking van de druk op het milieu, minder/ander brandstofverbruik zorgt voor verbetering van de luchtkwaliteit door minder emissies en minder geluidsoverlast.

• Leefbaarheid: een bijdrage aan het welzijn van de burgers door een hogere veiligheid en minder overlast van vrachtverkeer.

De gemeente Utrecht bepaalt de spelregels voor het goederenvervoer in en de bevoorrading van de stad, maar de daadwerkelijke uitvoering van het goederenvervoer ligt bij bedrijven. Om succes te boeken met het AP GVV en de doelstellingen te behalen is het daarom noodzakelijk dat bedrijven het initiatief nemen om te investeren in een duurzame afwikkeling van het goederenvervoer in de stad. Dit kan op verschillende manieren:

• 1.

  Productiemiddel: door te investeren in een schoner en/of slimmer productiemiddel; dit kan een voertuig zijn met bijvoorbeeld biodiesel, (aard)gas of elektriciteit als brandstof. Ook een hybride voertuig, waar verschillende brandstoffen door elkaar kunnen worden gebruikt, biedt mogelijkheden. Duurzame verbeteringen kunnen ook plaatsvinden in de motor of transmissie, of het ontwerp of uitvoering van het voertuig of van bijvoorbeeld overslagsystemen.

• 2.

  Processen: logistieke processen kunnen duurzamer ingericht worden. Dit kan door (1) te investeren in terreinen, faciliteiten of hardware/software, die de duurzame afwikkeling kunnen ondersteunen. Hierbij kan gedacht worden aan terreinen voor afleverpunten of ontkoppeling/herkoppeling trailers, gedeelde laad/losperrons, en/of software voor ketenregie. Een tweede mogelijkheid is om (2) nieuwe concepten voor bevoorrading op te zetten (bijvoorbeeld de Cargohopper), hierbij gaat het om multimodale ketens waarbij bijvoorbeeld binnenvaart wordt ingezet en vrachten waar mogelijk te bundelen.

Bedrijven nemen hierbij de lead, maar vanuit haar doelstellingen kan de gemeente Utrecht dit soort investeringen stimuleren. Op deze wijze kan een win-win situatie behaald worden, waarbij zowel bedrijven als burgers profiteren van een meer duurzame afwikkeling van goederenvervoer en bevoorrading in de stad.

Oprichting Stimuleringsfonds: omdat een duurzaam goederenvervoer in en bevoorrading van de stad Utrecht op de lange termijn voordelig uitpakt voor zowel bedrijven als burgers, is de gemeente een warm voorstander van activiteiten op dit vlak. Echter, de investeringskosten van bedrijven gaan vaak voor de baat uit, en vanwege onder meer het huidig economische klimaat kunnen bedrijven in de verleiding komen om investeringen in duurzaam goederenvervoer en bevoorrading voorlopig uit of zelfs af te stellen. Hierdoor worden goederenvervoer en bevoorrading in de stad in een minder snel tempo duurzaam, hetgeen nadelige gevolgen heeft voor de burgers.

Om deze reden heeft de gemeente Utrecht besloten tot het oprichten van een Stimuleringsfonds, om zo een deel van de investeringen van bedrijven om duurzamer en effectiever goederenvervoer en bevoorrading in de stad Utrecht uit te voeren te compenseren. Bedrijven kunnen met een concreet duurzaam investeringsidee in aanmerking komen voor gedeeltelijke subsidie vanuit het Stimuleringsfonds.

Artikelgewijze toelichting

Artikel 2 Beleidsdoelstelling

Doelstelling: de te stimuleren projecten en/of maatregelen moeten leiden tot een vermindering van het brandstofgebruik en uitstoot per vervoerd product in de binnenstad. Deze vermindering moet tenminste 30% zijn van het brandstofverbruik in de situatie voor de pilot of investering, of 30% minder uitstoot van CO2, NOx of fijn stof, beiden op het grondgebied van de gemeente Utrecht (*). De keuze is aan de aanvrager. Deze besparing mag op verschillende manieren bereikt worden, bijvoorbeeld door gebruik van alternatieve technieken, bedrijfsvoering of brandstoffen, inzet van nieuwe technologie en/of bundeling van goederenstromen in één voertuig.

(*) In het geval van de inzet van multimodaal transport mag het ook gedeeltelijk buiten het grondgebied van de gemeente zijn, mits de gesubsidieerde activiteit leidt tot een substantiële bijdrage aan duurzaam goederentransport in de gemeente Utrecht.

Er is voor deze praktische doelstelling gekozen, omdat het terugdringen van het brandstofverbruik in de praktijk door bedrijven goed te meten is, evenals de hoeveelheden vervoerde goederen. Als er alternatieve brandstoffen worden gebruikt, is het lastig om brandstof te besparen, maar dan valt met het gebruik betrekkelijk gemakkelijk de besparing op CO2, NOx of fijn stof te berekenen ten opzichte van de oude situatie. Op deze wijze kunnen de resultaten van de projecten die ondersteund worden door het Stimuleringsfonds ook cijfermatig verantwoord worden.

Artikel 3 Subsidiabele activiteiten

Er is gekozen voor het ondersteunen van twee soorten activiteiten:

(1) het plegen van een investering in een verbetering van een proces, waarbij als onderdeel een productiemiddel kan worden aangeschaft of vervangen en

(2) het uitvoeren van een haalbaarheidsstudie.

Voor het plegen van een investering in een verbetering van een proces, kunnen diverse maatregelen in aanmerking komen. Bijvoorbeeld investering in organisatie of materialen en voorzieningen om bundeling van goederenvervoer mogelijk te maken. Ook overstap op deels multimodaal vervoer kan leiden tot minder brandstofverbruik per eenheid vervoerd gewicht. Introductie van nieuwe concepten in organisatie, samenwerking of vervoerstechnieken kunnen ook aan het gestelde doel bijdragen en daarmee voor subsidie in aanmerking komen.

Een onderdeel van het project kan het aanschaffen of vervangen van een productiemiddel (bijv. auto) zijn. Alleen het vervangen van een vervoersmiddel is niet innovatief en komt daarom niet in aanmerking voor subsidie.

Daarnaast kunnen ook haalbaarheidsstudies gefinancierd worden naar de mogelijkheid van betere processen/faciliteiten.

Het behaalde resultaat van de gesubsidieerde activiteit moet binnen de grenzen van gemeente Utrecht merkbaar zijn. Voor subsidies ten behoeve van wegtransport geldt dat voor een 'substantieel' deel (>50%). Water- en railtransport worden meestal over grotere afstanden uitgevoerd en de mogelijkheden hiervan binnen de stad zijn relatief beperkt. Daarom geldt deze voorwaarde voor dit soort transport niet. Wel moet het initiatief betrekking hebben op een bedrijf binnen de gemeente of transport dat door de gemeente voert.

Artikel 5 Vaststelling subsidieplafond

Voor de verlenen van de subsidie is EUR 470.000, 00 beschikbaar, waarvan EUR 390.000,00 voor investeringen in verbetering van het proces, waaronder productiemiddelen, en EUR 80.000,00 voor haalbaarheidsstudies.

Dit budget is voor beide activiteiten in twee tranches verdeeld. Het budget voor de eerste tranche voor investeringen in verbetering van het proces is maximaal EUR 210.000,00 van het totale budget. Het budget voor de tweede tranche is het restant van het budget. Het budget voor de eerste tranche voor haalbaarheidsstudies is maximaal EUR 40.000,00 van het totale budget. Het budget voor de tweede tranche is het restant van het budget.

Artikel 6 Aanvraag subsidieverlening

Bij de aanvraag voor subsidieverlening, afhankelijk van de aard van het initiatief, is het verplicht gebruik te maken van het door of namens het college opgestelde aanvraagformulier. Het aanvraagformulier worden gebruikt als checklist om tot een volledige en ontvankelijke aanvraag te komen.

De aanvragen worden in eerste instantie beoordeeld op volledigheid en ontvankelijkheid. Indien een aanvraag voor initiatieven onvolledig wordt ingediend kan door of namens het college, indien wenselijk, worden gevraagd om de aanvraag aan te vullen. Indien de aanvrager dat niet doet, wordt de aanvraag niet in behandeling genomen tenzij het, naar het oordeel van het college, om zeer beperkte onvolledigheden gaat.

De aanvraag voor de activiteiten die middels een subsidie financieel ondersteund worden bevat in ieder geval de volgende zaken (zie ook aanvraagformulier):

1. Basisgegevens van het project/de aanvrager:

• titel project;

• naam aanvrager (bedrijf, of consortium. In het laatste geval moet er een penvoerder zijn die namens het consortium de aanvraag indient);

• gegevens aanvrager: KvK nummer, aantal werknemers;

• een samenvatting van het project in maximaal 100 woorden;

• verwachte start- en einddatum van het project;

• gevraagde subsidie, achterliggende financiële out-of-pocket investering (in proces investering of haalbaarheidsstudie), en onderbouwing hiervan.

2. Doel en resultaat van het project, ten opzicht van huidige stand van zaken:

• achtergrond, aanleiding en doel van het project;

• de stand van zaken: overzicht van huidige beleveringen van en naar Utrecht, en hoeveel kilometers er per jaar worden afgelegd;

• de te ondernemen investering (proces investering of haalbaarheidsstudie);

• het verwachte effect van de investering op de beleveringen in de toekomst van en naar Utrecht;

• het verwacht resultaat van het project: de keuze is of er een besparing geboekt wordt op: minimaal 30% van het brandstofverbruik in vergelijking met de situatie voor de pilot of investering, of: minimaal 30% minder uitstoot van CO2, NOx of fijn stof door inzet van alternatieve brandstoffen of andere vervoersmodaliteiten, berekend voor het grondgebied van de gemeente Utrecht.

Organisatie van het project:

• beschrijving opzet projectorganisatie (voor een consortium: inclusief getekende samenwerkingsverklaring);

• detaillering doorlooptijd van het project;

• stappenplan van activiteiten in het project;

• begroting project;

• voorstel tot communiceren en uitdragen van de projectresultaten richting andere partijen.

3. Wijze van gegevensverzameling

Bij subsidie voor een investering in een verbetering van een proces moet met kwantitatieve gegevens inzicht worden geven in het behaalde resultaat van het project. Er moet een beschrijving worden gegeven welke meetgegevens in de startsituatie beschikbaar zijn. En hoe gegevens verzameld gaan worden om het effect aan te tonen van toepassing van het verbeterd proces op het brandstofverbruik en/of de emissie-uitstoot.

Bij subsidie voor het uitvoeren van een haalbaarheidsstudie dient te worden beschreven met welke gegevens het te behalen kwantitatieve doel wordt onderbouwd.

Artikel 7 Verplichtingen bij aanvraag van een subsidie

De regeling richt zich op het duurzaam en effectief verrichten van goederenvervoer in, van en naar de gemeente Utrecht. De subsidie verstrekken we niet op een vrijblijvende wijze; aanvragers zullen zelf een aantoonbare eigen bijdrage moeten leveren. De mate van de eigen bijdrage is mede van invloed op de beoordeling van de ingediende aanvragen.

Het initiatief moet vernieuwend zijn (dit is uitgelegd in de tabel bij artikel 3).

Er komen eind 2012 van rijkswege enkele subsidieregelingen voor de aanschaf van schone(re) voertuigen ten behoeve van vrachtverkeer. Ook komen er in het kader van Actieplan Luchtkwaliteit Utrecht mogelijk enkele gemeentelijke subsidiemaatregelen ten behoeve van de aanschaf van euro 6 of elektrische voertuigen in plaats van euro 5 voertuigen. Wanneer er gebruik wordt gemaakt van deze regelingen voor hetzelfde project(onderdeel) kan er geen aanvraag meer worden ingediend voor het Stimuleringsfonds duurzame stadsdistributie. Aanvullende subsidies zijn wel toegestaan, bijvoorbeeld voor gelijklopende projecten(onderdelen) met hetzelfde doel.

Artikel 8 Besluitvorming

De subsidie wordt toegekend aan aanvragen die het beste voldoen aan de in artikel 8, eerste lid genoemde beoordelingscriteria. De aanvragen worden onderling gerangschikt. De verwachte hoeveelheid te besparen brandstof of vermindering van uitstoot is hierin mede bepalend. Op basis van deze rangschikking worden de subsidies toegekend.

Er wordt gescoord op vier thema's: brandstofbesparing/emissiebeperking, mate van innovatie, kwaliteit van het projectplan en communicatie. Het eerste thema wordt gescoord met een 6 – 10,

De overige drie kwalitatieve thema's worden gescoord met zwak=6, voldoende=7, goed=8, zeer goed=9. Deze vier scores worden vervolgens opgeteld met de aangegeven weging. Dit geeft de eindscore.

Aanvagen dienen een voor Utrecht nieuw concept te bevatten. Deze regeling wil innovatie stimuleren. Collectieve aanvragen waarin meerdere partijen samen werken hebben voorkeur omdat duurzaam en efficiënt goederenvervoer van belang is voor de hele logistieke keten van producent naar consument

Aanvragen die te laat zijn ingediend voor de eerste tranche, kunnen opnieuw worden ingediend voor de tweede tranche. Daarvoor dient men wel een nieuwe aanvraag in te dienen.

Artikel 9 Hoogte en toekenning van de subsidie

De bovengrens van EUR 30.000,00 als financiële ondersteuning voor investeringen in verbetering van het proces, waaronder productiemiddelen, en van EUR 20.000,00 als financiële ondersteuning voor investeringen in haalbaarheidsstudies is gesteld om verschillende projectideeën te kunnen ondersteunen. De subsidie wordt niet op een vrijblijvende wijze verstrekt; aanvragers moeten zelf een aantoonbare eigen bijdrage leveren, ten hoogte van tenminste 50% van de investeringen. Deze eigen bijdrage mag in geld of aan de pilot bestede uren van de medewerkers zijn (van het bedrijf dat de subsidieaanvraag doet). In het laatste geval dienen de uren verantwoord te worden tegen de werkelijke bruto salariskosten + 50% van deze kosten ter dekking van de overhead. De onderbouwing van de eigen bijdrage is mede van invloed op de beoordeling van de ingediende aanvragen.

Het hangt van de subsidiabele activiteit af of én hoeveel subsidie door of namens het college beschikbaar wordt gesteld. Hiermee is een mechanisme ingebouwd om de beleidsdoelstelling van de regeling te effectueren.

Artikel 10 Indiening van de subsidie

Voor deze regeling is gekozen voor rangschikking van de initiatieven ten opzichte van elkaar om zo initiatieven die het beste passen bij de beleidsdoelstelling eerder te kunnen honoreren. Daarmee willen we de doelmatigheid van de regeling bewaken.

Artikel 11 Betaling subsidie

Zodra de werkzaamheden zijn afgerond, meldt de subsidieaanvrager dit schriftelijk bij de gemeente Utrecht. Dit kan per brief of digitaal. Bij de aanvraag voor vaststelling van subsidie moet een aantal stukken zijn bijgevoegd, die nodig zijn om tot vaststelling te kunnen overgaan, deze stukken zijn in het aanvraagformulier of de beschikking opgesomd.

Gezien de aard en doelgroep van de initiatieven is het wenselijk dat het college een voorschot verleend op de subsidie tot een maximum van 50% van het gevraagde bedrag. Aanvragers geven op het aanvraagformulier aan of zij wensen een voorschot te ontvangen. Het college zal daarna in de voorlopige beschikking de voorwaarden stellen op basis waarvan een voorschot kan worden aangevraagd.