Regeling vervallen per 31-12-2018

Beleidsplan Jeugdhulp 2015-2018

Geldend van 01-01-2015 t/m 30-12-2018

Intitulé

Beleidsplan Jeugdhulp 2015-2018

Samenvatting

Dit beleidsplan beschrijft het nieuwe stelsel voor jeugdhulp in Enschede voor de periode 2015-2018. Onderwerpen die aan bod komen zijn: de lokale inrichting en organisatie, de regionale samenwerking, de bekostiging en de sturing, kwaliteit en monitoring, de risicobeheersing en de communicatie ter ondersteuning van de ontwikkeling. Het beleidsplan bouwt voort op veel, al eerder genomen, richtinggevende besluiten. In de hoofdstukken zijn aanvullende beslispunten voor de raad verwerkt, evenals de nadere uitwerkingspunten ten behoeve van de uitvoering.

Gemeenten zijn vanaf 1 januari 2015 verantwoordelijk voor alle ondersteuning, hulp en zorg aan kinderen en gezinnen bij opgroei- en opvoedproblemen. Van preventie tot de uitvoering van jeugdbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering. De huidige indicatiewijze via Bureau Jeugdzorg komt te vervallen, gemeenten krijgen de verantwoordelijkheid om de toegang tot jeugdhulp te organiseren. Enschede gebruikt de decentralisatie van de jeugdhulptaken om de jeugdhulp eenvoudiger te maken.

De jeugdhulptaken organiseren we zoveel mogelijk lokaal samen met partners, dichtbij de bewoners. Daarbij kijken we ook naar de samenhang met de decentralisaties AWBZ/Wmo, werk en inkomen en passend onderwijs. Met het onderwijs is in dit kader een op overeenstemming gericht overleg (OOGO) gevoerd. We hechten veel waarde aan de betrokkenheid van cliënten in de voorbereidingen. Daarom zijn we al vanaf 2013 zowel lokaal als regionaal in gesprek met cliënten.

Wat willen we bereiken?

Het beleidsplan Jeugdhulp 2015-2018 heeft tot doel: het versterken van de eigen kracht van de jeugdige en van het zorgend en probleemoplossend vermogen van het gezin en de sociale omgeving. Daarom zetten we in op:

• Het versterken van de eigen kracht van jeugdigen;

• Het versterken van het opvoedkundig klimaat in gezinnen, wijken, kindcentra, kinderopvang en scholen;

• Het verbeteren van de vroegsignalering;

• Het bieden van maatwerkgerichte ondersteuning aan gezinnen.

Zo draagt het beleidsplan bij aan het hogere doel:

Iedere jeugdige groeit gezond en veilig op, kan zijn/haar talenten ontwikkelen en naar vermogen meedoen (rekening houdend met haar of zijn ontwikkelingsniveau, gezin en sociale omgeving).

De inrichting van het Jeugdhulpstelsel

We versterken de ondersteuningsstructuur in de wijk door de inzet van wijkteams. Met het nieuwe stelsel zetten we in op versterken eigen kracht, normaliseren, preventie en vroegtijdig signaleren. Als zorg nodig is dan zetten we die snel en integraal in; zo licht als mogelijk en zo zwaar als nodig. De nieuwe jeugdtaken worden ondergebracht bij wijkteams. Deze teams krijgen een centrale rol en positie in het nieuwe ondersteuningsstelsel.

De eigen kracht en de sociale omgeving

Enschede gaat uit van de eigen kracht van haar bewoners. Ouders zijn als eerste zelf verantwoordelijk voor de opvoeding van hun kind(eren). De meeste ouders vragen advies of hulp bij de opvoeding of ontwikkeling van hun kind in hun directe omgeving. Bijvoorbeeld bij familie, vrienden, buren, school, geloofsgemeenschap of sportclub. Daarnaast kunnen zij met hun opvoedvragen terecht bij Loes en bij het consultatiebureau, kindcentra, de wijkcoach, op school, het welzijnswerk of de huisarts. Enschede investeert in een sterk voorliggend veld; in alle voorzieningen en activiteiten die bijdragen aan opvoeden en opgroeien. Hiertoe zorgen we dat partijen goed de aansluiting vinden met de wijkteams. Hierover maken we afspraken, bijvoorbeeld als het gaat om de aansluiting tussen de wijkteams en de ondersteuningsstructuur in het onderwijs.

De wijkteams: toegang tot ondersteuning, hulp en zorg

Als meer hulp nodig is, dan kunnen opvoeders en jeugdigen rechtstreeks of via partners in de wijk zoals school, kindcentra, jongerenwerk of politie, terecht bij één van de negen wijkteams. Deze wijkteams werken volgens het principe één gezin, één plan, één regisseur. Opvoeders en jeugdigen hebben straks als ze hulp nodig hebben te maken met één persoon, de wijkcoach uit het wijkteam. De wijkcoach biedt zelf lichte kortdurende ondersteuning zoals opvoedondersteuning en gezinscoaching. Wijkcoaches werken vraaggericht, integraal en gezinsgericht. Jeugdhulp wordt hiermee dichtbij gezinnen georganiseerd. De aanpak is gericht op het versterken van de eigen kracht van de jeugdige/het gezin en van het zorgend en probleemoplossend vermogen van het gezin en de sociale omgeving.

Als er verschillende vormen van hulp nodig zijn in een gezin zorgt de wijkcoach dat dit goed is afgestemd. Naast het verlenen van hulp en ondersteuning aan jeugdigen en hun ouders, heeft de wijkcoach ook een rol bij de activering en participatie van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, ambulante ondersteuning van mensen met psychosociale problematiek, maatschappelijk werk en cliëntondersteuning.

Als er specialistische jeugdhulp nodig is schakelt de wijkcoach deze hulp ook in. Een team van experts bijvoorbeeld op het gebied van opvoeden, psychische problematiek of verslaving, kan de wijkcoach daarbij adviseren. De wijkcoach blijft zolang dat nodig is als regisseur betrokken bij het gezin.

Specialistische jeugdhulp, jeugdbescherming en jeugdreclassering

Voor sommige gezinnen is meer specialistische hulp nodig, zoals pleegzorg, speciale dagbehandeling of specialistische geestelijke gezondheidszorg. De wijkcoach kan specialistische hulp inschakelen en blijft als regisseur betrokken bij het gezin. Ook de huisarts, de jeugdarts en medisch specialisten kunnen ouders en jeugdigen met een hulpvraag doorverwijzen naar specialistische zorg (of naar het wijkteam).

Als de veiligheid van het kind in het geding is of wanneer de jongere een strafbaar feit heeft gepleegd is de hulp en ondersteuning niet meer vrijwillig. We spreken dan van hulp in het gedwongen kader. Het gaat onder andere om Jeugdreclassering, Jeugdbescherming, JeugdzorgPlus. Het Advies en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling neemt hierin een belangrijke positie in. Aan de hand van het advies van de Raad voor de Kinderbescherming bepaalt de rechter welke hulp en ondersteuning nodig is. Steeds wordt afgestemd met de wijkcoach die regievoerder is van de gezinsaanpak.

Regionale samenwerking

Een deel van de specialistische jeugdhulp gaan we vanuit de wettelijke verplichting en efficiency regionaal organiseren. Hiervoor wordt binnen de regio Twente een nieuwe organisatie voor zorg en jeugdhulp Twente (OZJT) ingericht. Hierin worden inkoop van jeugdzorgPlus, jeugdbescherming, jeugdreclassering, residentiele jeugdhulp, werving van pleegzorg en de crisisdienst (onderdeel spoedhulp) ondergebracht. Ook het advies- en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling, de advies en consultatiefunctie, een regionaal reflectiepunt en de inkoop van jeugdhulp worden door de Twentse organisatie georganiseerd. Voor de inkoop van specialistische zorg sluiten we in regionaal verband raamovereenkomsten af met zorgaanbieders. Als een wijkcoach specialistische zorg inzet, vindt afrekening plaats volgens het woonplaatsbeginsel.

Lokaal sluiten we subsidieovereenkomsten af ten behoeve van het versterken van eigen kracht, preventie en vroegsignalering. Zeer specialistische zorg wordt landelijk ingekocht.

Kwaliteit

De kwaliteitseisen voor jeugdhulp(aanbieders) zijn vastgelegd in de Jeugdwet en aanvullende regelgeving. Via de raamovereenkomsten worden de instellingen verplicht om aan deze kwaliteitseisen te voldoen. Hierbij gaat het niet alleen om verantwoorde hulp maar bijvoorbeeld ook om cliëntparticipatie en het meten van klanttevredenheid.

Financiën, sturing en bekostiging

De decentralisatie gaat gepaard met een korting op het totale budget die van 2015 tot 2017 oploopt tot bij benadering 15%. In Enschede gaat circa 47 miljoen euro om in de huidige jeugdhulp. Er is afgesproken dat de uitvoering van de uitgaven voor de jeugdhulp moet passen binnen het door het Rijk beschikbaar gestelde bedrag. Met het beleggen van jeugdhulp bij de wijkteams, zetten we in op het versterken van de eigen kracht, vroegsignalering en preventie ter voorkoming van onnodige inzet van specialistische hulp en escalatie. Bovendien zorgen de wijkcoaches voor meer efficiency en effectiviteit door een betere afstemming van de verschillende vormen van zorg in gezinnen. De wijkteams krijgen op grond van historische jeugdhulpgegevens op wijkniveau de beschikking over een budget voor de inzet van specialistische jeugdhulp. Voor de sturing op resultaten (op kwaliteit, kosten en klanttevredenheid) wordt bovendien een monitor ontwikkeld die in het najaar van 2014 beschikbaar is. Begin 2016 wordt het nieuwe stelsel voor jeugdhulp geëvalueerd.

De definitieve begroting jeugdhulp wordt opgenomen in de programmabegroting 2015-2018. De verantwoording op de uitvoering van de taken wordt vormgegeven binnen de bestaande planning & control systematiek.

Verordening Jeugdhulp

Voor de besluitvorming over de toekenning van hulp, bijvoorbeeld in de vorm van een persoonsgebonden budget, stelt de gemeente in oktober 2014 een verordening Jeugdhulp vast.

Communicatie

Ter ondersteuning van de ontwikkelingen in het sociale domein is een communicatiestrategie ontwikkeld voor de doelgroepen: partners, cliënten(kring) en inwoners. De communicatie-aanpak voor de toegang tot jeugdhulp en jeugdhulptaken wordt in het communicatietraject voor de wijkteams uitgewerkt.

Bijlage Beleidsplan Jeugdhulp 2015 - 2018

Beleidsplan Jeugdhulp 2015 - 2018