Damoclesbeleid gemeente Den Helder 2016

DAMOCLESBELEID DEN HELDER

Artikel 13b Opiumwet luidt als volgt:

• 1.

  De burgemeester is bevoegd tot oplegging van een last onder bestuursdwang indien in woningen of lokalen dan wel in of bij woningen of zodanige lokalen behorende erven een middel als bedoeld in lijst I of II wordt verkocht, afgeleverd of verstrekt dan wel daartoe aanwezig is.

• 2.

  Het eerste lid is niet van toepassing indien woningen, lokalen of erven als bedoeld in het eerste lid, gebruikt worden ter uitoefening van de artsenijbereidkunst, de geneeskunst, de tandheelkunst of de diergeneeskunde door onderscheidenlijk apothekers, artsen, tandartsen of dierenartsen.

Het doel van artikel 13b Opiumwet is de preventie en beheersing van de uit het drugsgebruik voortvloeiende risico's voor de volksgezondheid en het voorkomen van nadelige effecten van de handel in en het gebruik van drugs op het openbare leven en andere lokale omstandigheden. Beoogd wordt het definitief doorbreken van de gang naar het lokaal of de woning en de bekendheid van het lokaal of woning in kringen van handelaren en gebruikers van verdovende middelen.

Het is wenselijk om - mede in het belang van de rechtszekerheid - de wijze van toepassing van de aan de burgemeester toegekende bevoegdheid in artikel 13b, eerste lid van Opiumwet neer te leggen in de vorm van een beleidsregel, ook Damoclesbeleid genoemd.

In bijgaande beleidsregel zijn toepassingscriteria opgenomen over de bevoegdheid van de burgemeester om bestuursdwang toe te passen, wanneer uit schriftelijke bewijsstukken blijkt dat er handel in verdovende middelen plaatsvindt of heeft plaatsgevonden.

In de beleidsregel is een handhavingsmatrix opgezet met betrekking tot de sluiting voor bepaalde dan wel onbepaalde tijd van woningen en lokalen wegens overtreding van het bepaalde in de artikelen

2 en 3 van de Opiumwet.

Deze beleidsregel is aanvullend op het bestaande handhavingsbeleid coffeeshops en het coffeeshopbeleid van Den Helder. Deze beleidsregel geldt niet voor zover in dit onderwerp wordt voorzien in het coffeeshopbeleid.

Gelet op artikel 13b, eerste lid van de Opiumwet en artikel 4:81 Algemene wet bestuursrecht, besluit de burgemeester van Den Helder de volgende beleidsregel voor het toepassen van genoemde artikelen vast te stellen.

Artikel 1: Definities

1. H arddrugs

Middelen vermeld op lijst l behorend bij de Opiumwet;

2. S oftdrugs

Hasjiesj en hennep (ook stekjes) zoals omschreven in lijst ll behorend bij de Opiumwet, ook wel aangeduid als hasj, marihuana, weed, wiet of stuff;

3. H andel in drugs

Het verkopen, afleveren of verstrekken van harddrugs of softdrugs - in al zijn verschijningsvormen -, dan wel het daartoe aanwezig zijn daarvan; onder verkoop wordt tevens verstaan het sluiten van een mondelinge overeenkomst tot koop en verkoop van drugs, waarbij de levering van drugs elders plaatsvindt;

4. L okalen en daarbij behorende erven

Alle al dan niet voor publiek opengestelde lokalen en daarbij behorende erven;

5. V oor publiek opengestelde lokalen

Een besloten ruimte, met in begrip van een daarbij behorend erf, die al dan niet met enige beperking voor het publiek toegankelijk is. Bijvoorbeeld winkels, horecabedrijven, hotels, restaurants, pensions, cafés, cafetaria, snackbars, discotheken, buurthuizen of clubhuizen. Onder een voor publiek opengesteld lokaal wordt tevens verstaan een bij dit bedrijf behorend terras en andere aanhorigheden;

6. N iet voor publiek opengestelde lokalen

Een besloten ruimte, met inbegrip van een daarbij behorend erf, die niet voor het publiek toegankelijk is, niet zijnde een woning. Bijvoorbeeld: bedrijfsruimten, magazijnen en loodsen;

7. W oning

Een woning is een pand dat in hoofdzaak dient tot woning dan wel dienstbaar is aan het wonen. Hieronder valt zowel een koopwoning als een huurwoning. Het is de plaats waar een persoon zijn private huishoudelijke leven leidt. Dit wordt niet zonder meer bepaald door uiterlijke kenmerken

zoals de bouw en aanwezigheid van een bed en ander huisraad, maar ook door de daadwerkelijk daaraan gegeven bestemming. Een tijdelijke afwezigheid van de bewoner leidt er niet toe dat de ruimte het karakter van woning verliest. Een persoon die incidenteel overnacht in een woning en niet

op dit adres in de GBA staat ingeschreven, wordt niet aangemerkt als bewoner. Een voor bewoning bestemde ruimte die niet gebruikt wordt als woning kan aangemerkt worden als lokaal;

8. T erras

Een buiten de besloten ruimte van het lokaal liggend deel van het lokaal waar sta- of zitgelegenheid kan worden geboden en waar tegen vergoeding dranken kunnen worden geschonken of spijzen voor directe consumptie kunnen worden bereid of verstrekt;

9. E xploitatie vergunning

Een vergunning voor de exploitatie van een openbare inrichting als bedoeld in de artikelen 2:27, sub a, en 2:28 van de Algemene plaatselijke verordening, voor zover in deze beleidsregel niet anders is aangegeven;

10. C offeeshop

Een openbare inrichting waar met een vergunning van de burgemeester alcoholvrije dranken worden verkocht en waar verkoop (en gebruik) van softdrugs plaatsvindt op grond van een daartoe door de burgemeester verleende gedoogbeschikking;

11. G rowshop

Een openbare gelegenheid dat blijkens zijn constructie en inrichting is bestemd en/of wordt gebruikt voor het bedrijfsmatig te koop aanbieden, waaronder begrepen uitstallen, verkopen of leveren van growproducten voor gebruik, verbruik of aanwending anders dan in de uitoefening van een beroeps- of bedrijfsactiviteit;

12 . G rowproducten

Een verzamelnaam voor producten die gebruikt worden voor de kweek van hennep zoals onder andere meststoffen, zaden, groeilampen, ventilatoren, afzuiginstallaties, lectuur;

13. B evoegdheid

De bevoegdheid op basis van artikel 13b, eerste lid van de Opiumwet.

Artikel 2: Algemeen

• 1.

  Als beleidsuitgangspunt wordt als regel gekozen voor het direct toepassen van bestuursdwang en niet voor het opleggen van een dwangsom. Bestuursdwang is een directer middel dat, in tegenstelling tot de dwangsom, (op termijn) tot feitelijke beëindiging van de overtreding zal leiden;

• 2.

  Bij het toepassen van bestuursdwang wordt in principe gekozen voor sluiting van de woning c.q. het lokaal. Dit wordt als de meest effectieve maatregel beschouwd om de met de Opiumwet strijdige situatie te doen beëindigen en herhaling ervan te voorkomen;

• 3.

  Bij wijze van uitzondering kan in concrete gevallen, waar het middel van sluiting niet adequaat of niet evenredig is, bekeken worden welke andere vorm van bestuursdwang dient te worden toegepast of dat toch een last onder dwangsom wordt opgelegd. Indien een last onder dwangsom wordt opgelegd, is afdeling 5.3.2 van de Algemene wet bestuursrecht van overeenkomstige toepassing;

• 4.

  De sluitingsbevoegdheid van de burgemeester op basis van artikel 13b van de Opiumwet en de overige daarmee samenhangende maatregelen kunnen uitsluitend toepassing krijgen op basis van schriftelijke bewijsstukken;

• 5.

  Bij gebruikmaking van de bevoegdheid genoemd in artikel 13b, eerste lid van de Opiumwet, is afdeling 5.3.1 van de Algemene wet bestuursrecht van toepassing;

• 6.

  Aangezien op het sluitingsbevel afdeling 5.3 van de Algemene wet bestuursrecht van toepassing is, moet het schriftelijke bevel worden aangemerkt als een beschikking, als bedoeld in het eerste lid van artikel 5:9 van de Awb. Alleen als de situatie dermate spoedeisend is dat het bestuursorgaan de beslissing tot toepassing van bestuursdwang niet tevoren op schrift kan stellen, dan moet de opschriftstelling zo spoedig mogelijk plaatsvinden nadat de bestuursdwang is toegepast (art. 5:31 lid 2 Awb);

• 7.

  Bij de procedure tot sluiting van een woning of lokaal op grond van artikel 13b Opiumwet worden de bepalingen van de Algemene wet bestuursrecht in acht genomen. Alvorens over te gaan tot het daadwerkelijk sluiten van een woning of lokaal zal aan belanghebbenden de gelegenheid worden geboden een zienswijze in te dienen op het voorgenomen besluit;

• 8.

  Ingevolge artikel 5:24, tweede lid, van de Algemene wet bestuursrecht dient in het besluit tot toepassing van bestuursdwang een termijn te worden gesteld waarbinnen de belanghebbende de tenuitvoerlegging van het bevel, zijnde de daadwerkelijke sluiting van overheidswege, kan voorkomen door zelf tot sluiting over te gaan. Als zich echter een spoedeisende situatie voordoet, kan bestuursdwang worden toegepast zonder voorafgaande last. Bij de aanpak van hennepteelt, drugshandel en -productie zal daarvan als regel sprake zijn;

• 9.

  Als begunstigingstermijn bij lokalen is een periode van drie uur aangehouden waarbinnen betrokkene zelf in de gelegenheid wordt gesteld om gehoor te geven aan de opgelegde last. Bij woningen is de begunstigingstermijn gesteld op 24 uur;

• 10.

  Indien de begunstigingstermijn door de overtreder niet wordt gebruikt om het bevel tot sluiting zelf ten uitvoer te brengen, effectueert de burgemeester de sluiting van gemeentewege op kosten van de overtreders;

• 11.

  Indien feitelijk tot sluiting wordt overgegaan, wordt de woning of het lokaal voor publiek ontoegankelijk gemaakt. Na sluiting is het verboden de woning of het lokaal te betreden, een en ander op basis van artikel 2:41, lid 2, van de Algemene plaatselijke verordening 2011;

• 12.

  De duur van de sluiting is afhankelijk van de overtreding en van de vraag of de woning/het lokaal reeds eerder gesloten is geweest en varieert van een sluiting voor drie maanden tot een sluiting voor onbepaalde tijd. De duur van de sluiting is bedoeld om de loop van eventuele drugsgebruikers en -handelaren naar het pand er uit te halen en vervolgens een situatie te bereiken waarin de sluiting van het pand kan worden opgeheven;

• 13.

  Artikel 13b Opiumwet raakt het recht op respect voor de woning zoals dat is vastgelegd in artikel 8 van het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens en de fundamentele vrijheden (EVRM). Gebruik maken van bestuursdwang wordt in beginsel toelaatbaar geacht wanneer:

  • ·

    er sprake is van een verboden situatie en/of overtreding van een wettelijk voorschrift;

  • ·

    het belang van daadwerkelijk optreden zorgvuldig wordt gemotiveerd, en

  • ·

    de op te leggen maatregel in redelijke verhouding staat tot de overtreding en een lichtere maatregel geen uitkomst biedt. Voldaan moet zijn aan de eisen van proportionaliteit en subsidiariteit;

• 14.

  Wanneer sprake is van een woning waarin kamerverhuur plaatsvindt en de handel in drugs in één van de verhuurde kamers is geconstateerd, dan kan bij een tweede of latere overtreding een gedeeltelijke sluiting van de woning worden overwogen. Drugshandel in huurwoningen zal, indien mogelijk, door middel van de gemaakte afspraken in het convenant “integrale aanpak hennepkwekerijen” worden aangepakt door ontbinding van het huurcontract;

• 15.

  Bij toepassing van de bevoegdheid voortvloeiende uit artikel 13b Opiumwet wordt aansluiting gezocht bij de artikelen 2, 3, 10 en 11 Opiumwet. Omtrent het “verkopen, afleveren, verstrekken dan wel daartoe aanwezig hebben” van verdovende middelen wordt aansluiting gezocht bij de Aanwijzing Opiumwet. Concreet betekent dit dat er sprake is van een overtreding bij een hoeveelheid softdrugs -waaronder hennep in al zijn verschijningsvormen, met uitzondering van de zaden - van meer dan5 gram, en van een misdrijf bij een hoeveelheid harddrugs van meer dan 0,5 gram. Met het oog op de jurisprudentie geldt ook het hebben van een handelsvoorraad van nog niet geoogste planten als sluitingsgrond in de zin van artikel 13b;

• 16.

  Het besluit tot sluiting van een woning of lokaal op grond van artikel 13b Opiumwet wordt geregistreerd en gepubliceerd in de zin van de Wet kenbaarheid publiekrechtelijke beperkingen onroerende zaken (WKPB). Het WKPB-register houdt deze publiekrechtelijke beperkingen betreffende het onroerende zaak bij. Indien de sluiting wordt opgeheven, wordt dit ook aangepast in het WKPB-register.

Artikel 3: Natraject

Na afloop van de sluitingstermijn vindt in overleg met de eigenaar en bewoners een overdracht van de woning plaats. Is er ernstige vrees voor herhaling van de verstoring van de openbare orde dan komt de betreffende woning in aanmerking voor een verlenging van de duur van de sluiting. De betrokkenen worden bij mogelijke verlenging opnieuw gehoord.

Artikel 4: Handhavingsrichtlijn

Deze richtlijn heeft zowel betrekking op woningen als op lokalen (geen coffeeshops zijnde). Het begrip woningen omvat ook andere vormen van wonen, zoals in woonwagens, woonschepen en woonketen.

In de rechtspraak is uitgemaakt dat de teelt van meer dan vijf hennepplanten beschouwd moet wordenals de aanwezigheid van een handelshoeveelheid drugs. De burgemeester kan op grond van de Opiumwet een last onder bestuursdwang opleggen die is gericht op het beëindigen van de overtreding van de Opiumwet. Hij kan er echter ook voor kiezen om op basis van de Opiumwet een last onder dwangsom op te leggen die is gericht op het tegengaan van herhaling van de overtreding van de Opiumwet.

Het college kan op grond van de Woningwet, bijvoorbeeld ingeval van brandgevaar, een last onderbestuursdwang of een dwangsom opleggen gericht op het tegengaan van herhaling van de overtreding van de Woningwet.

Herstelsancties kunnen gericht zijn op het beëindigen van de overtreding dan wel het voorkomen vanherhaling. In de onderstaande handhavingsrichtlijn wordt een combinatie van een last onderbestuursdwang en een last onder dwangsom toegepast die is gericht op het tegengaan van herhalingvan de overtredingen van verschillende wetten. In veel gevallen wordt zowel de Opiumwet als deWoningwet overtreden; dit is overigens niet per definitie het geval. Een combinatie van beideherstelsancties op basis van één en dezelfde wet is niet mogelijk.

Handhavingsrichtlijn

Artikel 5: Hardheidsclausule, schrijnende gevallen

Uitgangspunt is dat tegen overtreders van het handhavingsbeleid repressieve maatregelen worden getroffen onder het motto “ja tenzij”. Als er aanwijzingen zijn dat sprake is van een schrijnend geval, kunnen de burgemeester of het college ervoor kiezen geen maatregel op te leggen of een andere manier van sanctioneren toe te passen. Er worden in dit kader met opzet geen bindende criteria genoemd. In de praktijk zal per casus worden bepaald of sprake is van een schrijnend geval die tot afwijking van de beleidsregel noopt.

Art. 4:84 Awb: Het bestuursorgaan handelt overeenkomstig de beleidsregel, tenzij dat voor een of meer belanghebbenden gevolgen zou hebben die wegens bijzondere omstandigheden onevenredig zijn in verhouding tot de met de beleidsregel te dienen doelen.

Per individueel geval wordt betrokkene in het kader van een voorgenomen besluit gehoord om zijn zienswijze te geven en gevraagd of er persoonlijke omstandigheden zijn waarmee de burgemeester in zijn besluitvorming rekening moet houden.

Voorbeelden:

• ·

  “Kwetsbare gezinnen” met kinderen. Psychiatrische problematiek ( bijv. Pddnos-ADHD). Bijv. een alleenstaande moeder met jonge kinderen, aangemeld of in een bepaald zorgtraject (bijv. bij gecertificeerde instelling voor jeugdzorg), en waarbij uithuisplaatsing tot een onveilige situatie zou leiden.

• ·

  Bewoner is oud militair en heeft een PTSS.

• ·

  Bedlegerige patiënt die vanwege de omstandigheden niet elders kan worden ondergebracht.

Naast de schrijnende gevallen kan het ook zijn dat de eigenaar/verhuurder een proactieve betrokkenheid toont richting politie of andere instanties bij het aanbrengen van situaties of adressen. Ook in die gevallen kunnen de burgemeester of het college van B&W ervoor kiezen geen of een andere sanctie op te leggen.

Artikel 7: Citeertitel

Deze beleidsregel wordt aangehaald als’ Damoclesbeleid’ gemeente Den Helder 2016.

Artikel 8: Inwerkingtreding

Deze beleidsregel treedt in werking de dag na bekendmaking.

Den Helder 28 januari 2016,

Koen Schuiling, burgemeester