Verordening van de gemeenteraad van de gemeente Lelystad houdende regels omtrent winkeltijden Verordening winkeltijden Lelystad 2018

Ondertekening

Toelichting bij de Verordening winkeltijden Lelystad 2018

Algemeen

Op 1 juli 2013 is de Winkeltijdenwet gewijzigd. De huidige Winkeltijdenverordening is vastgesteld op 23 april 2013. Deze dient aangepast te worden aan de huidige wettekst. Van de gelegenheid wordt gebruik gemaakt de verordening aan te passen aan de praktijk rond de winkeltijden zoals die in Lelystad aan de orde is. Dat houdt o.a. een regeling in rond de openstelling van winkels op zon- en feestdagen, naar analogie van de bestaande mogelijkheden op grond van de huidige verordening.

De huidige relevante wettekst luidt als volgt.

Artikel 2

• 1.

  Het is verboden een winkel voor het publiek geopend te hebben:

  • a.

    op zondag;

  • b.

    op Nieuwjaarsdag, op Goede Vrijdag na 19 uur, op tweede Paasdag, op Hemelvaartsdag, op tweede Pinksterdag, op 24 december na 19 uur, op eerste en tweede Kerstdag en op 4 mei na 19 uur;

  • c.

    op werkdagen voor 6 uur en na 22 uur.

• 2.

  Het is voorts verboden op de in het eerste lid bedoelde dagen en tijden in de uitoefening van een bedrijf, anders dan in een winkel, goederen te koop aan te bieden of te verkopen aan en in rechtstreekse aanraking met particulieren.

Artikel 3

• 1.

  De gemeenteraad kan bij verordening vrijstelling verlenen van de in artikel 2 vervatte verboden.

• 2.

  De gemeenteraad kan bij verordening aan burgemeester en wethouders de bevoegdheid verlenen om in de gevallen, in de verordening aan te wijzen, en met inachtneming van de daarin gestelde regels op daartoe strekkend verzoek ontheffing van de in het eerste lid bedoelde verboden te verlenen.

• 3.

  De vrijstellingen en ontheffingen kunnen onder beperkingen worden verleend. Aan de vrijstellingen en ontheffingen kunnen voorschriften worden verbonden.

De bevoegdheid van gemeenten wordt zo ruim dat zowel algehele handhaving van de verboden als het volledig terzijde stellen daarvan tot de mogelijkheden behoort. Hetzelfde geldt voor alle opties die daartussen zitten. De beperkingen voor het gemeentelijk beleid – en de gemeentelijke regels – voor de zondags- en avondopenstelling kunnen alleen nog gevonden worden in het Vrijstellingenbesluit Winkeltijdenwet (de daarin opgenomen vrijstellingen gelden zondermeer) en ander hoger recht.

In de Verordening winkeltijden Lelystad 2018 is ervoor gekozen om zoveel mogelijk aan te sluiten bij de openingstijden van de winkels op grond van de toerismebepaling van de vorige Verordening winkeltijden. Volgens deze bepaling waren winkels vrijgesteld van het verbod om op zon- en feestdagen de winkel geopend te hebben.

In de nieuwe verordening geldt die vrijstelling nu ook op Goede vrijdag en 24 december na 19.00 uur.

Ondernemers die na 22.00 uur of vóór 06.00 uur de winkel geopend willen hebben, moeten daarvoor een ontheffing aanvragen. Een ontheffing kan worden geweigerd in het belang van de openbare orde en het woon- en leefklimaat.

Toelichting bij de verordening per artikel

Artikel 1. Begripsbepalingen

Artikel 3 van de Winkeltijdenwet vormt de basis waarop de gemeenteraad vrijstellingen bij verordening kan bepalen. Ook kan de gemeenteraad burgemeester en wethouders de bevoegdheid geven om ontheffingen te verlenen van de verboden in de Winkeltijdenwet.

Artikel 2. Vrijstelling

In deze verordening is ervoor gekozen om voor een groot deel aan te sluiten bij de Verordening winkeltijden Lelystad 2010, zoals laatstelijk gewijzigd op 23 april 2013, met dien verstande dat de openstelling op zon- en feestdagen gelijk is gesteld met de openingstijden van winkels op werkdagen (van 06.00 uur tot 22.00 uur) en dat de vrijstelling op grond van de toerismebepaling is vervangen door een vrijstelling op grond van artikel 3 van de Winkeltijdenwet. Deze verandering heeft te maken met het feit dat de toerismebepaling uit de wet is geschrapt.

Een tweede inhoudelijke wijziging vergeleken met de vorige verordening, wat betreft openingstijden, is de vrijstelling die in deze verordening is opgenomen met betrekking tot de openingstijden van de winkel op de tijdstippen nà 19.00 uur op Goede Vrijdag en 24 december. De openingstijden van winkels wordt nu grotendeels overgelaten aan de desbetreffende ondernemers. Op 4 mei blijven de openingstijden gehandhaafd tot 19.00 uur.

Op grond van de bestaande verordening mogen winkels op zon- en feestdagen open zijn. Alhoewel dat in de huidige verordening vanuit toerisme gemotiveerd werd zijn er ook andere argumenten afgewogen om tot deze openstelling te komen. In de belangenafweging van aspecten van werkgelegenheid en economische bedrijvigheid in de gemeente (waaronder mede wordt begrepen het belang van winkelpersoneel en winkeliers met weinig of geen personeel), de zondagsrust en de leefbaarheid, de veiligheid en de openbare orde in de gemeente, is gekozen voor voortzetting van de bestaande praktijk van openstellingen.

Indertijd is geconcludeerd dat voornoemde belangen niet dermate geschaad worden door vaststelling van het raadsbesluit, dat de gemeenteraad niet in redelijkheid kan overgaan tot het toepassen van de vrijstellingsmogelijkheid. Verder kan gesteld worden dat winkeliers de vrijheid hebben om te bepalen of zij hun winkels op zon- en/of feestdagen zullen openen.

Gelet op het voorgaande wordt opgemerkt dat er geen signalen bekend zijn dat de situatie, door de mogelijkheid te bieden om de winkels langer open te stellen, veranderd is ten opzichte van de situatie in 2013 toen deze analyse is opgesteld.

Daarnaast zijn consumenten inmiddels gewend aan het feit dat winkels geopend zijn op zon- en feestdagen. De ruimere openingstijden sluiten aan bij de maatschappelijke ontwikkelingen en behoefte van consumenten.

Artikel 3. Individuele ontheffing

In deze bepaling is de mogelijkheid voor burgemeester en wethouders gecreëerd om voor de ‘resterende’ verboden individuele ontheffingen te verlenen.

Artikel 3 kan in geval van de Verordening zoals die nu voorligt in Lelystad als basis dienen voor een ontheffingsregeling voor alle dagen in de week voor 06.00 uur en na 22.00 uur en

Lid 1: De verordening geeft aan burgemeester en wethouders de bevoegdheid om – met inachtneming van de in de verordening opgenomen kaders – ontheffing te verlenen van het verbod om winkels geopend te hebben op zowel zon- en feestdagen als werkdagen.

Lid 2: Dit lid bevat een voor de hand liggende, al veel voorkomende weigeringsgrond.

De bepaling houdt in dat deze in de regel van toepassing is voor avond/nachtwinkels en voor winkels die incidenteel geopend wil zijn in verband met bijvoorbeeld winkelacties.

Artikel 4. Beslistermijn

In artikel 4 dient de beslistermijn te worden vastgelegd. De genoemde termijnen (acht weken, waarbij de termijn voor ten hoogste acht weken verdaagd kan worden) zijn gebaseerd op het gemiddelde dat gemeenten op dit moment hanteren. Deze beslistermijnen zijn bijvoorbeeld ook voor vergunningen en ontheffingen van de Algemene plaatselijke verordening Lelystad 2015 van toepassing. Wellicht ten overvloede: sinds de inwerkingtreding van de Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen (artikel 4:17 e.v. van de Awb) bestaat het risico dat bestuursorganen die zich niet aan de (door zichzelf gestelde) termijnen houden, met een dwangsom worden geconfronteerd.

Artikel 5. Intrekken of wijzigen van de ontheffing

Dit artikel spreekt voor zich.

Artikel 6. Intrekking oude verordening en overgangsrecht

De Winkeltijdenverordening Lelystad 2010 wordt vervangen door de nieuwe Winkeltijdenverordening Lelystad 2018. In verband hiermee zullen de op de oude verordening gebaseerde besluiten (nadere regels, ontheffingen en vrijstellingen) vervallen voor zover ze niet krachtens overgangsrecht in stand worden gehouden. Daarom is in artikel 6 geregeld dat een krachtens de oude verordening verleende ontheffing geldt als ontheffing verleend krachtens de nieuwe verordening.

Burgemeester en wethouders kunnen ontheffingen ambtshalve vervangen door een ontheffing krachtens de nieuwe verordening. Hierbij moet rekening worden gehouden met de algemene beginselen van behoorlijk bestuur. Onder andere moet daarbij een overgangstermijn in acht worden genomen.