Preventie- en Handhavingsplan alcohol Purmerend 2019-2022

1 INLEIDING 3

1.1 Aanleiding 3

1.2 Ambities 3

1.3 Terugblik periode 2014-2018 4

1.4 Totstandkoming P- en H plan alcohol 2019-2022 6

1.5 Uitvoering en evaluatie 6

1.6 Leeswijzer 6

2 LOKALE SITUATIE 7

2.1 Aantal jongeren in Purmerend 7

2.2 Aantal alcoholverstrekkers 7

2.3 Actuele ontwikkelingen 8

2.4 Samenhang met andere kaders 8

3 PROBLEEM- EN RISICOANALYSE 10

3.1 Naleving leeftijdsgrens verkoop alcohol 10

3.2 Alcoholgebruik jongeren Purmerend 10

3.3 Gevolgen van alcoholgebruik op jonge leeftijd 11

3.4 Alcohol in relatie tot middelengebruik 12

3.5 Risicoanalyse 12

4 FOCUS 14

4.1 Uitgangspunten en onderbouwing 14

4.2 Doelstellingen 14

5 INTERVENTIESTRATEGIE 16

5.1 Preventie- en handhavingsacties 16

5.2 Toelichting pijler 1: handhavingsacties 17

5.3 Toelichting pijler 2: regelgevende acties 19

5.4 Toelichting pijler 3: educatieve acties 19

Bijlage 1 23

Evaluatie Preventie- en Handhavingsplan alcohol Purmerend 2014-2018 23

Bijlage 2 34

Overzicht alcoholverstrekkers Purmerend 34

Bijlage 3 38

Achtergrondinformatie samenhangende kaders 38

Voor u ligt het Preventie- en Handhavingsplan alcohol Purmerend 2019-2022 (hierna: P- en H plan alcohol 2019-2022). Dit plan beschrijft de wijze waarop de gemeente Purmerend (schadelijk) alcoholgebruik door jongeren en jongvolwassenen wil voorkomen en terugdringen. Het P- en H plan alcohol 2019-2022 focust zich op het gemeentelijke terrein waar alcoholpreventie en handhaving van de Drank- en Horecawet (hierna: DHW) samenkomen en elkaar kunnen versterken.

1.1 Aanleiding

Gemeenten zijn sinds 2014 de belangrijkste uitvoerende partij van de DHW. Zowel op preventief, educatief en handhavingsvlak is de gemeente de regisseur van het Nederlandse alcoholbeleid. Het wettelijk verplichte P- en H plan (artikel 43a DHW) is in feite de bekrachtiging van dit gegeven. Artikel 43a van de DHW luidt als volgt:

De gemeente Purmerend heeft in 2014 voor het eerst een P- en H plan alcohol vastgesteld voor de periode 2014-2018 (hierna: P- en H plan alcohol 2014-2018). Het P- en H plan alcohol 2014-2018 is gedeeltelijk neergelegd in de eindrapportage van het ‘project aanpak schadelijk alcoholgebruik in het kader van de nieuwe drank- en horecawetgeving’ dat als bijlage is toegevoegd aan de Nota Gezondheidsbevordering 2013-2016. In voornoemde eindrapportage wordt verwezen naar diverse beleidsdocumenten en regels die samen het P- en H plan alcohol 2014-2018 van de gemeente Purmerend vormen. Eind 2018 verstrijkt de looptijd van dit plan en daarom moet een nieuw P- en H plan alcohol worden vastgesteld. Dit P- en H plan alcohol 2019-2022 wordt vastgesteld voor de periode van 1 januari 2019 tot 31 december 2022. 1

1.2 Ambities

In het gezondheidsbeleid 2019-2022 onderschrijft de gemeente Purmerend het belang van een gezonde Purmerendse samenleving. Een landelijke trend is dat jongeren op steeds latere leeftijd beginnen met drinken. Als jongeren eenmaal drinken, dan drinken ze echter onverminderd veel, met mogelijk gezondheidsschade tot gevolg. Bovendien lijkt de NIX-18 boodschap nog niet tot alle jongeren en volwassenen te zijn doorgedrongen. Een en ander leidt tot de volgende ambities die wij hebben geïnspireerd op en laten aansluiten bij het Nationaal Preventieakkoord (zie paragraaf 2.3).

Ambities

Wij zullen diverse maatregelen nemen om invulling te geven aan bovenstaande ambities (zie verder hoofdstuk 5).

1.3 Terugblik periode 2014-2018

Het P- en H plan alcohol 2014-2018 is geëvalueerd. Het evaluatieverslag vindt u terug in bijlage 1. Uit de evaluatie blijkt dat we de afgelopen jaren hebben ingezet op vier verschillende thema’s, namelijk voorlichting en preventie, onderzoek naleving leeftijdsgrens verkoop, evenementen en toezicht en handhaving.

De GGD Zaanstreek-Waterland brengt middels de jeugdgezondheidsmonitor periodiek het alcoholgebruik van tweede- en vierdeklassers in kaart. In het P- en H plan alcohol 2014-2018 hadden we het doel gesteld dat het alcoholgebruik onder tweede- en vierdeklassers in 2016 ten opzichte van 2010 moest zijn afgenomen. Voor de evaluatie van deze doelstelling betekent dit dat de resultaten van de jeugdgezondheidsmonitor van 2016 vergeleken moeten worden met de resultaten van 2010. Uit de evaluatie is echter naar voren gekomen dat de jeugdgezondheidsmonitor 2016 niet vergeleken kan worden met de resultaten van 2010. Daarom kan niet worden geconcludeerd of deze doelstelling is bereikt. De cijfers geven niettemin reden tot zorg. Uit de cijfers blijkt namelijk dat een groep jongeren in Purmerend (veel) te veel alcohol drinkt.

In de evaluatie worden, kort samengevat, de volgende trends gesignaleerd:

• •

  de supermarkten, slijterijen, commerciële horeca en paracommerciële horeca vertonen een stijgende trend in verbetering van de naleving van de leeftijdsgrens voor de verkoop van alcohol. Verbetering is nog mogelijk;

• •

  de naleving van de leeftijdsgrens voor de verkoop van alcohol door de commerciële horecaverstrekkers is nog zeer laag (in 2015 4% en in 2016 9%) 2 ;

• •

  de naleving van de leeftijdsgrens voor de verkoop van alcohol door de thuisbezorgkanalen is laag (in 2015 0% en in 2017 9%) 3 ;

• •

  het in gesprek gaan met de ondernemers, het bespreekbaar maken van de problemen waar zij tegenaan lopen en het uitspreken van waardering als het goed gaat, werd vaak als prettig en constructief ervaren. We blijven met de alcoholverstrekkers in gesprek over NIX18;

• •

  de NIX18 boodschap lijkt nog niet op alle jongeren in Purmerend het gewenste effect te hebben. Uit de jeugdgezondheidsmonitor 2016 blijkt namelijk dat 35% van de 13 en 14-jarigen in Purmerend ooit een paar slokjes alcohol heeft gedronken, 9% ooit minimaal 1 glas alcohol heeft gedronken en dat 2,6% onlangs aan bingedrinken (minimaal 5 drankjes drinken bij 1 gelegenheid) heeft gedaan. Uit de jeugdgezondheidsmonitor blijkt verder dat 66% van de 15 en 16-jarigen in Purmerend ooit een paar slokjes alcohol heeft gedronken, 43% ooit minimaal 1 glas alcohol heeft gedronken en dat 23% onlangs aan bingedrinken heeft gedaan;

• •

  relatief veel ouders uit Purmerend (39%) van kinderen die naar het voortgezet onderwijs gaan, tolereren alcoholgebruik van hun kinderen;

• •

  er zijn landelijke cijfers beschikbaar van het aantal jongeren dat met een alcoholvergiftiging is opgenomen in het ziekenhuis in de periode 2007 tot 2017. Landelijk is het aantal alcoholvergiftigingen in de periode 2007 tot 2017 verdrievoudigd (226 in 2007 en 671 in 2017). Uit onderzoek blijkt dat jaarlijks de meeste jongeren afkomstig zijn uit de regio’s Noord-Holland, Zuid-Holland en Noord-Brabant.

Op grond van de evaluatie worden de volgende aanbevelingen gedaan voor het P- en H plan alcohol 2019-2022:

• •

  ten behoeve van de overzichtelijkheid zou het wenselijk zijn om het P- en H plan alcohol 2019-2022 in één beleidsdocument onder te brengen;

• •

  in het P- en H plan alcohol 2019-2022 kan worden aangesloten bij de monitoring van het alcoholgebruik door minderjarigen door de GGD Zaanstreek-Waterland (hierna: GGD ZW), maar moet goed worden nagedacht over de wijze waarop eventuele doelstellingen ten aanzien van een afname van alcoholgebruik door minderjarigen worden geformuleerd;

• •

  aangezien alcoholverstrekkers het over het algemeen prettig vinden dat de gemeente met hen in gesprek gaat, is het aan te bevelen dat de gemeente, in samenwerking met Brijder Jeugd en de GGD ZW, ook in de toekomst het gesprek blijft aangaan met de ondernemers, verenigingen en organisatoren van evenementen en hen blijft wijzen op het belang van NIX18;

• •

  het onderzoek naar de naleving van de leeftijdsgrens is een nuttig instrument gebleken om niet alleen te meten hoe het met de naleving is gesteld, maar ook om de resultaten te gebruiken om het gesprek met de alcoholverstrekkers aan te gaan. Daarom wordt geadviseerd om in de periode 2019-2022 jaarlijks een nalevingsonderzoek uit te voeren;

• •

  het inzetten van testkopers is een effectieve manier om overtreders op het spoor te komen. Een werkproces voor testkopers, dat nodig is voor de juridische handhaving, ontbreekt nog. Daarom is het aan te bevelen dat een werkproces in de periode 2019-2022 wordt opgesteld en geïmplementeerd;

• •

  aangezien de commerciële horeca en de thuisbezorgkanalen de leeftijdsgrens voor de verkoop van alcohol niet naar behoren naleven, zou het verstandig zijn om de komende jaren extra in te zetten op verbetering in deze branches;

• •

  diverse snackbars in Purmerend verkopen alcohol voor gebruik elders dan ter plaatse. De gemeente heeft echter nog geen onderzoek gedaan naar het naleefgedrag van de leeftijdsgrens door de snackbars. Daarom wordt geadviseerd om in de periode 2019-2022 hier onderzoek naar te doen;

• •

  het is wenselijk dat Brijder Jeugd en de GGD ZW blijven inzetten op voorlichting en preventie;

• •

  er zijn (nog) geen cijfers bekend van het alcoholgebruik door Purmerendse jongeren in de leeftijdscategorie 18 tot 24 jaar. Aangezien het P- en H plan alcohol 2019-2022 ten doel zal hebben om alcoholgebruik door jongeren terug te dringen en in de wetenschap dat de hersenen gemiddeld tot het 24e levensjaar in ontwikkeling zijn, zou het verstandig zijn om het alcoholgebruik van deze doelgroep in kaart te brengen. Dan kunnen we onze interventies gerichter inzetten;

• •

  Brijder Jeugd en de GGD ZW hebben postermateriaal ontwikkeld voor evenementen en geven training aan barvrijwilligers. De inzet concentreert zich vooral op het evenement Reuring. Voor de periode 2019-2022 is het aan te bevelen om ook op de andere evenementen in te zetten;

• •

  omdat relatief veel ouders uit Purmerend alcoholgebruik van hun kinderen tolereren, is het gewenst dat Brijder Jeugd en de GGD ZW ouders blijven voorlichten over de negatieve effecten van alcohol. Ouders hebben een belangrijke rol in het voorkomen en tegengaan van indrinken. Dit vereist extra aandacht in 2019-2022.

1.4 Totstandkoming P- en H plan alcohol 2019-2022

De gemeente heeft bij het ontwikkelen van dit P- en H plan alcohol 2019-2022 gebruik gemaakt van een door het Trimbos instituut voor gemeenten ontwikkeld model (versie 3.0). Dit model is gebaseerd op de meest actuele wetenschappelijke kennis over effectief lokaal alcoholbeleid.

Bij de totstandkoming van het P- en H plan alcohol 2019-2022 zijn verschillende partijen buiten en binnen de gemeente op een actieve wijze betrokken. Buiten de gemeentelijke organisatie is door Brijder Jeugd en de GGD ZW input geleverd. Binnen de gemeentelijke organisatie zijn medewerkers van het team Vergunningverlening, Beleid en Advies, het team Toezicht en Handhaving en het team Maatschappelijke Ontwikkeling actief betrokken geweest. Naast ambtelijke inbreng is ook bestuurlijke input geleverd. De resultaten van de gesprekken zijn in het P- en H plan alcohol 2019-2022 verwerkt. In het colofon is een overzicht opgenomen van de betrokken partijen.

1.5 Uitvoering en evaluatie

Er wordt een werkgroep Preventie- en Handhavingsplan alcohol opgezet die zich gaat buigen over de concrete activiteiten per jaar. In het jaarlijks op te stellen VTH-uitvoeringsprogramma zullen wij concreet aangeven waarop de capaciteit wordt ingezet en welke preventie- en handhavingsacties worden uitgevoerd.

Jaarlijks wordt aan de gemeenteraad een memo aangeboden over de voortgang van het gezondheidsbeleid. De resultaten van de in het VTH-uitvoeringsprogramma opgenomen activiteiten worden hierin meegenomen.

1.6 Leeswijzer

In hoofdstuk 2 gaan we allereerst in op de lokale Purmerendse situatie, bespreken we de plaats die het P- en H plan alcohol 2019-2022 inneemt in het bestaand beleidskader en staan we stil bij actuele ontwikkelingen. Hierna analyseren we in hoofdstuk 3 of, en zo ja, waarom (overmatig) alcoholgebruik door jongeren in Purmerend een probleem is en presenteren we onze risicoanalyse. In hoofdstuk 4 worden vervolgens de uitgangspunten van het beleid en de doelstellingen beschreven. Tot slot wordt inzichtelijk gemaakt welke preventie- en handhavingsactiviteiten de gemeente Purmerend in de periode 2019-2022 gaat uitvoeren (hoofdstuk 5).

In dit hoofdstuk schetsen wij een beeld van de lokale situatie in Purmerend. We bespreken cijfers van het aantal jongeren in Purmerend en geven we een overzicht van de drank- en horecaverstrekkers in Purmerend. Daarna staan we stil bij actuele ontwikkelingen. Tot slot treft u in dit hoofdstuk een omschrijving aan van de plaats die het P- en H plan alcohol 2019-2022 inneemt in het bestaand beleidskader.

2.1 Aantal jongeren in Purmerend

De gemeente Purmerend is een woon- en werkgemeente. Purmerend is, mede door het groeikernenbeleid van het rijk, de laatste 50 jaar enorm gegroeid. De bevolking is in een halve eeuw tijd meer dan vertienvoudigd, van 7.000 inwoners in 1950 naar 80.000 inwoners in 2018. De afgelopen jaren is de groei van Purmerend gestabiliseerd.

Uit de meest recente buurtmonitor Purmerend (2018) blijkt dat:

• •

  2.539 jongeren in de leeftijdscategorie 10 tot 12 jaar in Purmerend wonen;

• •

  1.882 jongeren in de leeftijdscategorie 13 tot 14 jaar in Purmerend wonen;

• •

  1.940 jongeren in de leeftijdscategorie 15 tot 16 jaar in Purmerend wonen;

• •

  2.011 jongeren in de leeftijdscategorie 17 tot 18 jaar in Purmerend wonen;

• •

  4.607 jongvolwassenen in de leeftijdscategorie 19 tot 23 jaar in Purmerend wonen.

2.2 Aantal alcoholverstrekkers

In bijlage 2 vindt u een overzicht van de 211 alcoholverstrekkers in Purmerend. De alcoholverstrekkers hebben wij in de volgende categorieën verdeeld:

• •

  commerciële natte horecabedrijven;

• •

  paracommerciële natte horecabedrijven;

• •

  droge horeca;

• •

  slijterijen;

• •

  supermarkten;

• •

  tapontheffingen.

De commerciële natte horeca zijn de horecabedrijven met een drank- en horecavergunning. De paracommerciële natte horeca richten zich op activiteiten van recreatieve, sportieve, sociaal-culturele, educatieve, levensbeschouwelijke of godsdienstige aard die in het bezit zijn van een drank- en horecavergunning. Droge horeca zijn horecabedrijven die geen drank- en horecavergunning hebben maar wel zwak-alcoholhoudende dranken verkopen voor gebruik elders dan ter plaatse, zoals snackbars, shoarmazaken en de thuisbezorgkanalen.

Daarnaast wordt door slijterijen en supermarkten alcohol verkocht voor gebruik elders dan ter plaatse. Slijterijen hebben voor de verstrekking van alcoholhoudende dranken een slijterijvergunning nodig. De supermarkten mogen alleen zwak- alcoholhoudende dranken verstrekken.

De tapontheffing wordt afgegeven als men buiten een inrichting met een drank- en horecavergunning alcoholhoudende dranken voor gebruik ter plaatse wil verstrekken, bijvoorbeeld tijdens evenementen. Ten behoeve van de alcoholverstrekking kan hiervoor op basis van artikel 35 van de Drank- en Horecawet ontheffing worden aangevraagd. Zo wordt jaarlijks ontheffing verleend voor de ‘Wijnroute’. Op deze avond openen winkeliers hun deuren en kunnen bezoekers verschillende soorten wijnen proeven bij meer dan 30 winkels.

In 2018 zijn er 14 vergunningplichtige evenementen georganiseerd. De belangrijkste evenementen in Purmerend die gepaard gaan met alcoholgebruik zijn:

• •

  Electronic Picnic;

• •

  Hengstenbal (afsluiting van het paardenrennen);

• •

  jaarlijkse voorjaarskermis;

• •

  Jordaan festival;

• •

  Koningsdag- en nacht;

• •

  Luilak festival;

• •

  Reuring festival;

• •

  Winters Purmerend.

2.3 Actuele ontwikkelingen

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft op 23 november 2018 een Nationaal Preventieakkoord gesloten met tientallen maatschappelijke organisaties en bedrijven. Het akkoord bestaat uit een uitgebreid pakket aan afspraken en maatregelen over het terugdringen van roken, overgewicht en problematisch alcoholgebruik. De deelnemers van het Nationaal Preventieakkoord willen in 2040 bereiken dat jongeren en zwangere vrouwen geen alcohol drinken en dat het aantal probleemdrinkers daalt.

Al het alcoholgebruik door jongeren onder de 18 jaar en zwangere vrouwen wordt als problematisch aangemerkt. Een volwassen man is probleemdrinker als hij meer dan 21 glazen per week of meer dan 6 glazen per keer drinkt. Voor volwassen vrouwen liggen deze aantallen lager, namelijk op respectievelijk 14 en 4. Daarnaast moeten Nederlanders bewuster worden van hun drinkgedrag en de effecten daarvan. Naleving van de leeftijdsgrens door alcoholverstrekkers moet 100% zijn in 2030.

Om dit alles te bereiken zullen de deelnemers de volgende maatregelen nemen:

• •

  supermarkten mogen niet meer stunten met alcoholprijzen;

• •

  inzetten van testkopers om de naleving te testen;

• •

  cursussen over niet doorschenken bij dronkenschap;

• •

  voorlichting op scholen over alcoholgebruik en het betrekken van docenten en ouders;

• •

  voorlichting zwangere vrouwen over de risico’s van alcoholgebruik;

• •

  bij jeugdwedstrijden wordt geen alcohol geschonken in de kantine;

• •

  geen happy hours en meters bier meer in sportkantines;

• •

  alcoholreclame langs de velden bij amateursport en grote evenementen verdwijnt;

• •

  afspraken met sociale media om alcoholreclame af te schermen voor jongeren.

2.4 Samenhang met andere kaders

Het P- en H plan alcohol 2019-2022 hangt nauw samen met diverse beleidsstukken. In deze paragraaf wordt kort de relevantie van deze beleidsstukken besproken. Meer achtergrondinformatie over de beleidsstukken vindt u terug in bijlage 3.

In het Maatschappelijk Beleidskader 2012 heeft de gemeente Purmerend de ambitie gesteld om problematisch middelengebruik terug te dringen. Het P- en H plan alcohol 2014-2018 heeft invulling gegeven aan deze ambitie. Verder heeft de gemeente Purmerend op 28 juni 2018 de notitie Gezondheidsbevordering 2018-2021 (zoals bedoeld in artikel 13, tweede lid, van de Wet Publieke Gezondheid) vastgesteld. De gemeente wil zich de komende vier jaar gaan richten op het terugdringen van alcoholgebruik. In het plan maakt de gemeente bekend dat zij de komende periode, samen met scholen en ouders, gaat onderzoeken wat er op het gebied van alcohol speelt en wat er nodig is. De gemeente wil inzetten op toezicht, handhaving en preventie (waaronder het geven van voorlichting). Samen met ouders wil zij een passende aanpak ontwikkelen. Voor de uitvoering van het plan voeren Brijder Jeugd en de GGD ZW een projectplan genotmiddelen uit op scholen in Purmerend.

In de Nota Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving 2016-2019 worden daarnaast de beleidskeuzes over de DHW beschreven. In uitwerking op deze nota stelt de gemeente Purmerend jaarlijks middels een uitvoeringsprogramma vast welke activiteiten zij voor het komende jaar gaat ontplooien op het terrein van (onder andere) de DHW.

Tevens is in de Nota uitvoeringsregels handhaving Horeca en Alcoholverstrekkers Purmerend 2015-2018 een kader voor de handhaving van de horeca en alcoholverstrekkers neergelegd, heeft de gemeente in 2013 beleidsregels voor evenementen vastgesteld en zijn in het Horecaconvenant Purmerend 2013 afspraken gemaakt om tot een zo veilig mogelijk uitgaansklimaat te komen.

Daarnaast zijn in de Algemene plaatselijke verordening Purmerend 2003 (hierna: Apv) diverse regels opgenomen ter bescherming van de openbare orde, veiligheid, zedelijkheid en volksgezondheid. Verder zijn in de artikelen 172 tot en met 178 van de Gemeentewet diverse bevoegdheden toegekend aan de burgemeester in het kader van handhaving van de openbare orde, het toezicht op openbare gelegenheden, ordeverstoring vanuit woningen en ongeregeldheden. De ervaring leert dat drankmisbruik aantoonbaar sneller leidt tot verstoringen van de openbare orde.

In dit hoofdstuk analyseren we of, en zo ja, waarom (overmatig) alcoholgebruik door jongeren in Purmerend een probleem is. Het hoofdstuk sluiten we af met een risicoanalyse.

3.1 Naleving leeftijdsgrens verkoop alcohol

In de periode 2015 tot 2017 hebben we testkopers (jongeren die onmiskenbaar jonger zijn dan 18 jaar) ingezet om een reëel beeld te vormen van de naleving van de leeftijdsgrens voor de verkoop van alcohol door Purmerendse alcoholverstrekkers. In 2018 is ervoor gekozen om een nalevingsonderzoek in de Beemster uit te voeren. Mede daarom was er in 2018 geen personele capaciteit om ook onderzoek naar de naleving van de leeftijdsgrens in Purmerend uit te voeren. In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de nalevingscijfers.

Tabel 1. Nalevingscijfers leeftijdsgrens verkoop alcohol 2015-2017

Uit voorgaande tabel blijkt dat de supermarkten, slijterijen, commerciële horeca en paracommerciële horeca een stijgende trend vertonen in verbetering van de naleving van de leeftijdsgrens voor de verkoop van alcohol. De nalevingscijfers van de commerciële horecaverstrekkers (9% in 2016) en de thuisbezorgkanalen (9% in 2017) zijn echter nog zeer laag. Hiermee samenhangende problemen zijn wederverstrekking (een meerderjarige koopt alcohol voor een minderjarige) en doorschenken bij dronkenschap. Wij vermoeden dat deze problemen helaas spelen in Purmerend, maar hebben geen zicht op de exacte omvang hiervan.

Ook indrinken blijft een wijdverbreid fenomeen. Alcohol is onlosmakelijk verbonden aan de jongeren(uitgaans)cultuur. Die speelt zich voor een belangrijk deel buiten de reguliere horeca af, bijvoorbeeld thuis (indrinken), in hokken, keten en in (sport)kantines. Ouders gaan we voorlichten over de negatieve effecten van alcohol. Ouders hebben een belangrijke rol in het voorkomen en tegengaan van thuis indrinken. Dit vereist extra aandacht. In hoofdstuk 5 wordt dit verder toegelicht.

3.2 Alcoholgebruik jongeren Purmerend

In 2016 hebben 1182 jongeren van het voortgezet onderwijs (klas 2 en klas 4) in Purmerend deelgenomen aan de jeugdgezondheidsmonitor van de GGD ZW. Met deze monitor wordt periodiek de lichamelijke en psychosociale gezondheid van kinderen en jeugdigen in kaart gebracht. Tweedeklassers zijn voornamelijk 13 en 14 jaar en vierdeklassers zijn grotendeels 15 en 16 jaar oud.

Uit de meest recente jeugdgezondheidsmonitor blijkt dat van de 13 en 14-jarigen in Purmerend:

• •

  35% ooit minimaal een paar slokjes alcohol gedronken heeft (regionaal is dit 34%);

• •

  9% ooit minimaal 1 glas alcohol gedronken heeft (regionaal is dit 8%);

• •

  2,6% vier weken voor het onderzoek aan bingedrinken (minimaal 5 drankjes drinken bij 1 gelegenheid) heeft gedaan (regionaal is dit 3%).

Uit de jeugdgezondheidsmonitor blijkt verder dat van de 15 en 16-jarigen in Purmerend:

• •

  66% ooit minimaal een paar slokjes alcohol gedronken heeft (regionaal is dit 63%);

• •

  43% ooit minimaal 1 glas alcohol gedronken heeft (regionaal is dit 41%);

• •

  23% vier weken voor het onderzoek aan bingedrinken heeft gedaan (regionaal is dit 24%).

Tevens blijkt uit de jeugdgezondheidsmonitor dat relatief veel Purmerendse ouders (39%) alcoholgebruik van hun kinderen tolereren. De cijfers van Purmerend verschillen nauwelijks van de regionale cijfers (Zaanstreek-Waterland). Wij vinden de cijfers zorgelijk omdat alcoholgebruik op jonge leeftijd negatieve gevolgen kan hebben voor de ontwikkeling van kinderen.

3.3 Gevolgen van alcoholgebruik op jonge leeftijd

Er zijn de laatste jaren steeds meer aanwijzingen gekomen dat (zwaar) alcoholgebruik op jonge leeftijd negatieve gevolgen kan hebben, waaronder een grotere kans op verslaving. Dit blijkt uit onderzoeken van Van Dijck e.a. (2005) en Verdurmen e.a. (2006). Het drinken van grote hoeveelheden alcohol kan bovendien leiden tot gezondheidsproblemen, zoals een alcoholvergiftiging en schade aan de hersenen. Daarnaast wordt steeds duidelijker dat alcohol het risico op diverse vormen van kanker (zoals borst-, lever- en slokdarmkanker) vergroot.

Alcoholvergiftiging

Alcohol is een zogenaamde neurotoxische stof. Dit houdt in dat het drinken van alcohol leidt tot het ‘vergiftigen’ en verminderd functioneren van de hersenen. Als sprake is van verminderd bewustzijn door in korte tijd teveel alcohol te drinken, wordt gesproken van een alcoholvergiftiging (ook wel: alcoholintoxicatie). Bij een alcoholvergiftiging wordt de concentratie alcohol in het bloed zo hoog dat iemand bewusteloos of zelfs in coma kan raken. Daarom worden jongeren met een alcoholvergiftiging vaak opgenomen in het ziekenhuis.

In 2014 zijn in Nederland 783 jongeren onder de 18 jaar in het ziekenhuis opgenomen als gevolg van alcoholgebruik. In 545 gevallen ging het om een alcoholvergiftiging. Sinds 2014 is het aantal alcoholgerelateerde ziekenhuisopnames landelijk toegenomen tot 860 in 2017. Uit onderzoek blijkt dat jaarlijks de meeste jongeren afkomstig zijn uit de regio’s Noord-Holland, Zuid-Holland en Noord-Brabant. Het Dijklander Ziekenhuis (dat patiënten opvangt uit de regio Purmerend) heeft in 2016 8 jongeren behandeld vanwege een alcoholprobleem en in 2017 waren dit 11 jongeren.

Schade aan de hersenen

De hersenen ontwikkelen zich tot gemiddeld 24 jaar. Een onderdeel van de hersenen dat nog in volle ontwikkeling is tijdens de pubertijd, is de zogenaamde prefrontale cortex. Dit gebied van de hersenen is betrokken bij cognitieve en emotionele functies. Als er in de puberjaren veel alcohol wordt gedronken kan de prefrontale cortex aangetast raken, waardoor functies zoals het geheugen, leer- en concentratievermogen zich minder goed ontwikkelen.

Riskant gedrag

Regelmatig en stevig alcoholgebruik vergroot bovendien de kans op verkeersongevallen, letselschade, verstoringen van de openbare orde, geweld (waaronder ook seksueel geweld) en onveilig vrijen. Daarnaast zorgt het zogenaamde indrinken er vaak voor dat jongeren al in aangeschoten toestand in de horeca-aangelegenheden aankomen. Vooral jongeren die veel drinken zijn vaker bij vormen van riskant gedrag betrokken.

3.4 Alcohol in relatie tot middelengebruik

In Purmerend hebben we niet alleen te maken met (schadelijk) alcoholgebruik door jongeren. Drugsgebruik onder minderjarigen is helaas ook een probleem in Purmerend. Onze toezichthouders en de politie hebben waargenomen dat er onder schooltijd drugs wordt gebruikt en verhandeld. Het gaat in de meeste gevallen om softdrugs, zoals joints, hasj, wiet en tegenwoordig lachgas.

Combinaties van alcohol en (soft)drugs kunnen de effecten van de afzonderlijke middelen versterken of tegenwerken. Hierdoor kunnen gevaarlijke wisselwerkingen ontstaan. De precieze effecten van combinatiegebruik zijn lastig te voorspellen, omdat de effecten per persoon verschillen. We weten echter dat drugs een zware belasting zijn voor het lichaam, vooral als het nog in ontwikkeling is.

3.5 Risicoanalyse

De risicoanalyse bestaat uit een selectie van doelgroepen, een vaststelling van risicokenmerken (waar mogelijk zijn de risico’s nader gespecificeerd naar locatie en tijdstip) en een inschatting van het risico volgens onderstaande piramide (figuur 1). Tevens stellen wij per doelgroep de prioriteit vast, namelijk hoog, gemiddeld of laag.

Figuur 1. Risicopiramide

De risicoanalyse geeft inzicht in de concrete kenmerken van de locaties waar jongeren drinken en waar hun alcoholgebruik voor problemen zorgt. Hiermee kunnen de inspanningen van de gemeente gericht worden ingezet op plaatsen waar de grootste gezondheids- en/of veiligheidswinst kan worden behaald.

De gemeente Purmerend heeft op basis van de volgende informatie een risicoanalyse opgesteld:

• •

  analyse van de lokale situatie (zie hoofdstuk 2);

• •

  onderzoeksresultaten van het nalevingsonderzoek, de jeugdgezondheidsmonitor 2016 van de GGD ZW en cijfers over het aantal alcoholvergiftigingen in Purmerend (zie hoofdstuk 3);

• •

  aan de DHW toezichthouders van de gemeente Purmerend, Brijder Jeugd en de GGD ZW is gevraagd wat per doelgroep de belangrijkste risico’s zijn bij de uitvoering van de DHW en op welke aspecten van de DHW handhaving, regelgeving en educatie moet worden ingezet;

• •

  aan de DHW toezichthouders van de gemeente Purmerend is gevraagd wat de risicolocaties/hotspots in Purmerend zijn. Hotspots zijn locaties waar jongeren alcoholhoudende drank proberen te kopen.

Op basis van voorgaande informatie zijn doelgroepen geselecteerd en is onderstaande risicoanalyse opgesteld (zie tabel 2). De einddoelgroep van dit P- en H plan alcohol 2019-2022 zijn jongeren en jongvolwassenen tot 24 jaar. Het accent ligt nadrukkelijk op de groep onder de 18 jaar, omdat de gezondheidsschade van alcoholgebruik het grootst is onder de 18 jaar. Omdat de alcoholproblematiek onderhevig is aan trends, wordt de risicoanalyse idealiter elk jaar opnieuw uitgevoerd.

Tabel 2. Risicoanalyse

4.1 Uitgangspunten en onderbouwing

Dit P- en H plan alcohol 2019-2022 is gebaseerd op een integrale visie, zoals bedoeld in het preventiemodel van Reynolds (zie figuur 2). Het preventiemodel kent 3 pijlers, te weten: educatie, regelgeving en handhaving. De pijlers staan deels op zichzelf, maar overlappen elkaar ook . Alle pijlers zijn gericht op preventie. Daarom is preventie het middelpunt van de drie ballonnen. Juist in de overlap zien we de integrale visie terug.

Figuur 2. Preventiemodel Reynolds

Alcoholgebruik is altijd een resultaat van een combinatie van factoren. De persoon, zijn sociale omgeving, het aanbod van drank en het overheidsbeleid vormen samen een systeem dat uiteindelijk de keuze van de gebruiker bepaalt. Alcoholpreventie kan nooit alleen op het individu gericht zijn. Het meest succesvol zijn strategieën die vooral de omgeving van de drinker beïnvloeden. En in die omgeving van de jonge drinker spelen alcoholverstrekkers, scholen en ouders een belangrijke rol. In dit P- en H plan alcohol 2019-2022 staat daarom de omgeving van de jonge drinker centraal.

4.2 Doelstellingen

Op basis van de evaluatie van het P- en H plan alcohol 2014-2018 en de probleem- en risicoanalyse (zie hoofdstuk 3) stellen wij de volgende doelstellingen voor. De doelstellingen hebben wij ingedeeld in 4 categorieën.

1. Doelstellingen nalevingsonderzoek

2. Doelstellingen voorkomen dronkenschap en doorschenken

3. Doelstellingen alcoholgebruik jongeren

4. Overige doelstellingen

In dit hoofdstuk wordt inzichtelijk gemaakt welke preventie- en handhavingsactiviteiten de gemeente Purmerend in de periode 2019-2022 gaat uitvoeren om de doelstellingen te bereiken.

5.1 Preventie- en handhavingsacties

In de interventiestrategie vindt de vertaalslag plaats van de risicoanalyse naar het bepalen van de preventie- en handhavingsacties (interventies). De kern van de interventiestrategie van de gemeente Purmerend is gebaseerd op de drie beleidspijlers handhaving, regelgeving en educatie Het uitgangspunt is dat per doelgroep zoveel mogelijk combinaties worden gemaakt van elementen van de verschillende pijlers, zodat de interventies elkaar kunnen versterken. In de interventiematrix (tabel 3) worden per beleidspijler de acties weergegeven.

In principe is de gemeente actiehouder van de hierna te noemen interventies. Voor sommige acties zijn Brijder Jeugd en de GGD ZW en actiehouder(s). In de interventiematrix wordt tussen haakjes aangegeven of Brijder Jeugd en de GGD ZW tevens actiehouders zijn.

Tabel 3. Interventiemix per beleidspijler

5.2 Toelichting pijler 1: handhavingsacties

Toezicht op naleving leeftijdsgrens voor verkoop en bezit van alcohol

Het is bekend dat de gezondheidsschade van alcoholgebruik het grootst is onder de 18 jaar. Met dit gegeven in het achterhoofd, is in 2014 de leeftijdsgrens voor verkoop én bezit van alcohol verhoogd naar 18 jaar. Het toezicht op de naleving van deze leeftijdsgrens wordt als een belangrijke prioriteit beschouwd binnen dit P- en H plan alcohol 2019-2022. In het jaarlijks op te stellen uitvoeringsprogramma VTH zullen wij bepalen hoeveel controles we gaan uitvoeren.

Leeftijdscontroles zijn vaak lastig uit te voeren door onze toezichthouders, omdat ze snel herkend worden. Bovendien moeten zij vaak lang wachten totdat een jongere die niet onmiskenbaar 18 jaar is alcohol bestelt en afrekent. Voor de toezichthouders is het daardoor moeilijk om leeftijdsgrens overtredingen op heterdaad vast te stellen. Het inzetten van testkopers is een effectieve manier om overtreders op het spoor te komen. Een werkproces voor testkopers, nodig voor de juridische handhaving, ontbreekt nog en daarom wordt een werkproces opgesteld en geïmplementeerd.

Voordat het toezicht op de naleving van deze leeftijdsgrens wordt uitgevoerd, kan een basiscontrole worden gedaan. Met een basiscontrole wordt jaarlijks vastgesteld of de vergunning nog op orde is (of er überhaupt een vergunning is) en of de leidinggevende ook echt aanwezig is. Voor 18-24 jarigen gaat het vooral om het voorkomen van overmatig alcoholgebruik. De uitgaansavonden en het thuis indrinken zijn belangrijke risicomomenten.

Goed gedrag belonen

Het nalevingsonderzoek willen we gebruiken om het gesprek met de alcoholverstrekkers aan te gaan. Goed gedrag willen wij belonen door bijvoorbeeld attenties of complimentkaartjes uit te delen. Alleen in de gevallen waar het echt niet anders kan, zullen wij eerst een officiële waarschuwing geven en vervolgens een boete opleggen. Het opleggen van een boete dient als laatste middel.

Onderzoek dronkenschap en doorschenken bij dronkenschap

Personen die in kennelijke staat van dronkenschap verkeren mogen niet worden toegelaten in horeca-aangelegenheden. Daarnaast mag er niet worden doorgeschonken aan personen die al dronken zijn. De gemeente Purmerend heeft nog geen goed zicht op de naleving van deze regels.

De gemeente Purmerend wil duidelijkheid in hoeverre het verbod om dronken personen in horeca-aangelegenheden toe te laten en het verbod op doorschenken bij dronkenschap wordt nageleefd. Dit gaan we onderzoeken. Het onderzoeksbureau Objectief kan een dergelijk onderzoek uitvoeren. In het onderzoek proberen twee acteurs in een geënsceneerde staat van dronkenschap alcohol te kopen in een (van tevoren vastgesteld) aantal horecagelegenheden. Een waarnemer is tijdens het onderzoek aanwezig en observeert de aankooppoging. Na afloop van de aankooppoging stelt de waarnemer een controlevraag aan de betrokken barmedewerker. Deze controlevraag dient als extra check of de barmedewerker de acteurs als dronken heeft ingeschat.

Dit onderzoek geeft inzicht in de naleving in onze gemeente. Tijdens het onderzoek wordt tevens waardevolle informatie verzameld over waar het in het naleefproces fout gaat (bijvoorbeeld geen aandacht voor dronkenschap) of juist goed gaat (bijvoorbeeld een succesvolle weigertechniek zoals het aanbieden van een alternatief), over de reactie van het barpersoneel en de sfeer in de gelegenheid. Door de combinatie van een concreet nalevingspercentage en de kwalitatieve informatie over het naleefproces kan het onderzoek een cruciale bron van informatie vormen voor de agendasetting en het mobiliseren van stakeholders voor een gezamenlijke aanpak.

Inventariseren integrale samenwerking met jeugdboa's, jeugdwerkers, politie en gemeenten

De gemeentelijke toezichthouders hebben de bevoegdheid om toezicht te houden op de naleving van DHW, zoals de naleving van de leeftijdsgrens. Toezicht en handhaving met betrekking tot openbaar dronkenschap en ontheffing sluitingsuur is voorbehouden aan de politie. Daarom willen wij in de periode 2019-2022 integraal samenwerken met de politie in de aanpak van schadelijk alcoholgebruik door jongeren. Een bespreekpunt is de zogenaamde ‘confrontatie aanpak’. In andere gemeenten worden dronken jongeren die zich tijdens uitgaansavonden misdragen door de politie en handhavers van de gemeente gefilmd. Jongeren worden bewust gemaakt van hun gedrag door hen ermee te confronteren. Ook ouders worden hierin betrokken, ook omdat ouders thuis indrinken kunnen voorkomen en tegengaan. Veilig uitgaan begint immers thuis en de normen en waarden van ouders spelen hierin een zeer belangrijke rol.

Bovendien willen wij integraal samenwerken in de aanpak van schadelijk alcoholgebruik door jongeren met jeugdboa’s, jeugdwerkers en omliggende gemeenten (zoals de Beemster, Edam-Volendam, Waterland, Landsmeer en Wormerland), omdat alcoholgebruik door jongeren en jongvolwassenen gemeente-overschrijdend is en een gezamenlijke aanpak wellicht effectief is.

5.3 Toelichting pijler 2: regelgevende acties

Om tot een zo groot mogelijk nalevingsgedrag te komen, kunnen we verschillende bestuursrechtelijke sancties inzetten. In de Nota VTH 2016-2019 is de basissanctiestrategie van de gemeente vastgelegd. In de Uitvoeringsregels handhaving horeca- en alcoholverstrekkers Purmerend 2015-2018 is een en ander nader uitgewerkt. Aangezien de looptijd van de uitvoeringsregels eind 2018 verstrijkt, zullen deze regels geactualiseerd worden.

Ook de looptijd van het Horecaconvenant verstrijkt eind 2018. In het convenant zijn afspraken opgenomen over sluitingstijden, beperking van happy hours, gebruik van alcoholvrije dranken en voordeurbeleid. Het Horecaconvenant wordt geëvalueerd en zo nodig geactualiseerd. Indien het horecaconvenant wordt geactualiseerd, zouden nog aanvullende afspraken gemaakt kunnen worden over (doorschenken bij) dronkenschap en het beperken van alcoholreclame.

Verder hebben we beleidsregels over evenementen en zijn in onze Apv (artikelen 110g en 110h) regels opgenomen over schenktijden bij de paracommerciële horeca en bijeenkomsten van persoonlijke aard. Hiermee is voldaan aan de wettelijke verplichting met betrekking tot oneerlijke mededinging. Tevens wordt een werkproces voor testkopers opgesteld en geïmplementeerd. Ten slotte wordt bij evenementen waar veel jongeren onder de 18 jaar worden verwacht al de voorwaarde opgenomen dat de organisator polsbandjes en voorlichtingsmateriaal moet verstrekken en tonen. Deze voorwaarden worden ook in de periode 2019-2022 weer opgenomen in de vergunningen.

5.4 Toelichting pijler 3: educatieve acties

De gemeente Purmerend wil structureel aandacht besteden aan educatie en preventie van alcoholgebruik door jongeren. Educatie kan het effect van de handhaving versterken. Alcoholverstrekkers, scholen en ouders kunnen invloed hebben op het alcoholgebruik van jongeren.

Alcoholverstrekkers

Van de alcoholverstrekkers verwachten wij dat ze de leeftijdsgrens voor de verstrekking van alcohol kennen en naleven, evenals het verbod op doorschenken bij dronkenschap en het toelaten van personen in kennelijke staat van dronkenschap in de onderneming, vereniging of het evenement.

Wij vinden het belangrijk dat een alcoholverstrekker zich bewust is van zijn/haar verantwoordelijkheid en in staat is juist te handelen, ook wanneer er weerstand is bij de klant. Om alcoholverstrekkers hierin te trainen zijn trainingsprogramma’s ontwikkeld, zoals de Barcode voor barpersoneel, de Instructie Verantwoord Alcoholgebruik (IVA) training voor barvrijwilligers en de Evenementen IVA. We maken een onderscheid naar de volgende doelgroepen die getraind kunnen worden:

• •

  barpersoneel horeca;

• •

  personeel restaurants;

• •

  barvrijwilligers sportverenigingen en stichtingen;

• •

  barpersoneel evenementen.

In overleg met Brijder Jeugd en de GGD ZW zal worden afgestemd wie de trainingen gaat verzorgen.

Naleving van de wet kunnen we naast individuele training beïnvloeden door in gesprek te gaan met de alcoholverstrekkers over:

• •

  uitleg van de regels, de argumenten voor deze regels en uitleg over mogelijke hulpmiddelen om na te kunnen leven (educatieve communicatie);

• •

  gewenste normen (bijvoorbeeld het vaststellen van een norm ten aanzien van dronkenschap);

• •

  controles, sancties, uitbreiding toezichtcapaciteit en toezichthouders in uniform;

• •

  resultaten nalevings- en doorschenken onderzoek.

Wij hebben ervaren dat alcoholverstrekkers het over het algemeen prettig vinden dat de gemeente met hen in gesprek gaat, dat we bespreken waar alcoholverstrekkers tegenaan lopen en dat we waardering uitspreken als het goed gaat. Daarom willen wij deze aanpak voortzetten.

We willen dronkenschap en doorschenken voorkomen en daarom gaan we de samenwerking met de cafés, restaurants en paracommerciële horeca met betrekking tot dit onderwerp intensiveren. In paragraaf 5.2 hebben we uiteengezet dat we een nalevingsonderzoek dronkenschap en doorschenken willen uitvoeren. Een vervolgstap kan zijn om de horecaondernemers te ondersteunen in het herkennen van dronkenschap. In de praktijk kan het voorkomen dat de horeca een andere norm voor dronkenschap hanteert dan bijvoorbeeld toezichthouders of de politie doen. Om gezamenlijke doelen te kunnen formuleren voor het plan van aanpak dienen alle partijen het eens te zijn over één en dezelfde norm voor dronkenschap en doorschenken.

Het Trimbos Instituut heeft een tool ontwikkeld om met de betrokken stakeholders aan de hand van concrete en herkenbare afbeeldingen en omschrijvingen van uiterlijke kenmerken het gesprek aan te gaan (zie figuur 3). De rode smiley in het midden staat voor de kennelijke staat van dronkenschap zoals deze in de wet is aangegeven. Het Trimbos Instituut heeft op basis van de smileys tevens een handelingsperspectief voor barmedewerkers opgesteld (figuur 4). Wanneer dit handelingsperspectief wordt afgedrukt als sticker kan deze eenvoudig achter de bar worden bevestigd als geheugensteun.

Figuur 3. Schaal van dronkenschap

In navolging van de afspraken die zijn gemaakt in het Nationaal Preventieakkoord, willen wij dat de sportverenigingen aan alle sporters en andere bezoekers een gezonde sportomgeving bieden. Wij vinden dat overmatig alcoholgebruik en sport niet samengaan. Bewustwordingstrajecten via de sportverenigingen hebben grote kans op succes, vanwege de sociale cohesie binnen een sportvereniging en de raakvlakken die sporten al heeft met het thema gezondheid. Daarom gaan collega’s van het team Maatschappelijke Ondersteuning, Brijder Jeugd, GGD ZW en Spurd in gesprek met de sportverenigingen. Onderwerpen die zij kunnen bespreken zijn bijvoorbeeld goed alcoholbeleid in de kantine, beperken van prijsacties, stimuleren van alcohol vrije alternatieven en geen alcohol schenken bij jeugdwedstrijden.

Daarnaast wil de gemeente Purmerend andere educatieve maatregelen inzetten om een gedragsverandering te bewerkstelligen. Wij denken aan de volgende interventies:

• •

  organiseren horecacongres;

• •

  samen met Brijder Jeugd en GGD ZW voorlichtingsmateriaal ontwikkelen voor ondernemers, verenigingen en organisatoren van evenementen. In de vergunning kan worden opgenomen dat de organisatoren voorlichtingsmateriaal moeten tonen.

Figuur 4. Handelingsperspectief voor barmedewerkers

Scholen

De school is een belangrijke pedagogische omgeving voor jongeren. Ook als het gaat om alcoholgebruik leren jongeren op school wat wel en niet verstandig is. Brijder Jeugd en de GGD ZW leggen zich toe op preventie van schadelijk alcoholgebruik door Purmerendse jongeren op scholen en ontvangen hiervoor subsidie.

Een jeugdverpleegkundige van de GGD ZW is wekelijks op school aanwezig om haar bekendheid met de jongeren te vergroten. Deze verpleegkundige is een laagdrempelig aanspreekpunt voor leerlingen en docenten. De jeugdverpleegkundige kan bij vermoedens van alcoholgebruik doorverwijzen naar Brijder Jeugd en vervult zodoende een belangrijke signalerende rol. Brijder Jeugd zal tevens zorg verlenen aan jongeren die als gevolg van een alcoholvergiftiging zijn opgenomen in het ziekenhuis.

Samen met Brijder Jeugd en de GGD ZW willen wij bereiken dat voortgezet onderwijs scholen in Purmerend kennis maken met de lesmethode DGSG (De Gezonde School Genotmiddelen) en dit programma implementeren. DGSG is een schoolpreventieprogramma over alcohol, roken en drugs. Het programma bestaat uit 4 onderdelen. Vanuit de scholen kunnen overigens verschillende vragen en behoeften bestaan. Daarom wordt maatwerk geleverd aan elke school. Wij richten ons op het voortgezet onderwijs, omdat uit onderzoek is gebleken dat voorlichting over alcohol aan leerlingen in het basisonderwijs geen effecten heeft.

De Gezonde School Genotmiddelen

Ouders en volwassenen (55+)

Ouders hebben invloed op het alcoholgebruik door hun kinderen. De beschikbaarheid van alcohol in huis, het stellen van regels over alcoholgebruik en het houden van toezicht op feesten zijn geschikte instrumenten om alcoholgebruik tegen te gaan. Ook door regels te stellen die niet expliciet gaan over alcoholgebruik, kunnen ouders invloed hebben op het alcoholgebruik van hun kind. Dan gaat het vooral over afspraken over uitgaan, zoals staptijden, hoe vaak per week ze uit mogen.

Bovendien kunnen ouders voorkomen dat jongeren indrinken. Met partners gaan wij ouders voorlichten over de rol die ze kunnen spelen om de schade van middelengebruik voorafgaand en tijdens het uitgaan te voorkomen of te beperken. Het verbieden van thuis indrinken is hiervoor een geschikt instrument. Via diverse relevante kanalen (Brijder Jeugd, GGD ZW, lokale media, ouderavonden op scholen en in sportverenigingen) worden ouders van jongeren, tieners en jongvolwassenen voorgelicht over een adequate opvoedstijl en worden zij ondersteund over opvoedvragen rond alcoholgebruik.

Tot slot nog een opmerking over het alcoholgebruik van volwassenen. In de groep 55-70 jarigen komt matig en overmatig alcoholgebruik veel voor in vergelijking met jongere volwassenen. Over het algemeen gaan 55-plussers met het ouder worden minder drinken, maar het tegenovergestelde gebeurt bij 55-plussers die al overmatig drinken. Zij gaan met het ouder worden juist meer drinken. Een groot deel van de 55-plussers lijkt zich niet bewust van de nadelige gevolgen van alcoholgebruik voor hun gezondheid. Mede daarom gaan collega’s van het team Maatschappelijke Ondersteuning en de GGD ZW in de periode 2019-2022 ook interventies inzetten om het alcoholgebruik van 55-plussers terug te dringen.

Zo wordt de campagne ‘Ik Pas’ regionaal uitgezet. Deze actie richt zich op volwassenen (55+) die de uitdaging aangaan om een maand hun alcoholgebruik op pauze te zetten. Vanuit de GGD ZW krijgen verschillende organisaties per post een informatiepakket toegestuurd.