Verordening van de gemeenteraad van de gemeente Westervoort houdende regels omtrent Drank- en Horeca Drankverordening en Horecaverordening Westervoort 2019

Ondertekening

TOELICHTING

Artikelsgewijze toelichting

Artikel 1 Begripsbepalingen

Aangezien de Drank- en Horecaverordening (DHW) een medebewindsverordening is, kan volstaan worden met een verwijzing naar de begripsbepalingen van de wet en is in artikel 1 volstaan met 3 essentiële begripsbepalingen.

Artikel 2 Schenktijden paracommerciële rechtspersonen

Volgens artikel 4, derde lid, van de DHW moeten bij verordening in ieder geval regels worden gesteld m.b.t. de schenktijden ter voorkoming van oneerlijke concurrentie.

Omdat een algemene differentiatie in schenktijden vanwege de grote verscheidenheid in paracommerciële inrichtingen moeilijk is, is in artikel 2 aangesloten bij het in veel gemeenten al bestaande voorschrift dat alleen alcoholhoudende drank mag worden geschonken vanaf een uur voor aanvang tot een uur na beëindiging van activiteiten die passen binnen de statutaire doelstellingen van de rechtspersoon.

Om de drankverstrekking buiten de eigenlijke activiteiten van de rechtspersoon nog verder te beperken en het concurrerende effect van sportkantines e.d. voor de reguliere horeca tegen te gaan, is in het tweede lid toegevoegd dat op zaterdag, zondag en algemeen erkende feestdagen 1 uitsluitend alcoholhoudende drank mag worden verstrekt van 10.00 tot 24.00 uur en op andere dagen van 18.00 tot 24.00 uur.

De schenktijd is op uiterlijk 24.00 uur vastgesteld omdat de verenigingsactiviteiten meestal om 23.00 uur (of al eerder) afgelopen zijn en alsdan nog een uur resteert voor de nazit.

Om aan te sluiten bij het doel van artikel 4 DHW is hierbij opgenomen dat deze verstrekkingsbeperking uitsluitend van toepassing is als dit leidt tot oneerlijke mededinging. Als er geen sprake is van oneerlijke mededinging (maar die gevallen zullen zeldzaam zijn), dan gelden de beperkingen dus niet.

In de eerste plaats geldt deze beperking van de schenktijden voor sportverenigingen maar ook voor dorpshuizen, jeugdcentra, verenigingsgebouwen, schouwburgen en dergelijke.

Voor een sportkantine, schouwburg, filmzaal, etc. met een reguliere drank- en horecavergunning geldt deze beperking van de schenktijden niet. Door het uitbesteden van de horeca-exploitatie aan een horeca-ondernemer wordt op gelijke voet aan het economisch verkeer deelgenomen en is er geen sprake van oneerlijke concurrentie. Wel moeten de horeca-activiteiten in overeenstemming met de bestemmingsplanvoorschriften zijn.

Specifiek voor activiteiten voor ouderen is het derde lid opgenomen: “Het verbod in het tweede lid geldt niet voor activiteiten die buiten de genoemde tijden in de inrichting van een paracommerciële rechtspersoon worden gehouden en die er op gericht zijn de sociale interactie tussen ouderen te bevorderen. Het bepaalde in het eerste lid blijft hierop wel van toepassing.” Deze bepaling maakt het mogelijk dat er bijvoorbeeld tijdens een kaart- of bingo-ochtend of -middag voor ouderen toch een alcoholisch drankje kan worden geschonken. Dit soort activiteiten vindt namelijk vaak plaats buiten de in het tweede lid genoemde tijden. Het is belangrijk om activiteiten voor ouderen te kunnen faciliteren om hen bij de samenleving betrokken te houden en de kans op eenzaamheid te verminderen.

In lid 4 van dit artikel is aan de burgemeester de bevoegdheid toegekend om in bijzondere omstandigheden in relatie tot de activiteiten van de rechtspersoon, bijv. de exploitatie van een brandweerkantine, een ontheffing van de voorgeschreven schenktijden te kunnen verlenen. In tegenstelling tot de ontheffingsbevoegdheid in artikel 4 lid 4 van de wet (op grond waarvan de burgemeester met het oog op bijzondere gelegenheden van zeer tijdelijke aard ontheffing van deze voorschriften kan verlenen) heeft deze ontheffing een doorlopend karakter.

Artikel 3 Bijeenkomsten paracommerciële rechtspersonen

Met bijeenkomsten van persoonlijke aard wordt gedoeld op bijeenkomsten die geen direct verband houden met de activiteiten van de desbetreffende paracommerciële instelling, zoals bruiloften, feesten, partijen, recepties, jubilea, verjaardagen, bedrijfsfeesten, koffietafels, condoleancebijeenkomsten en dergelijke. Bij deze bijeenkomsten in een paracommerciële rechtspersoon mag geen alcohol geschonken worden. Deze bijeenkomsten horen per definitie thuis bij de reguliere horeca en leiden tot oneerlijke mededinging als ze bij een paracommerciële rechtspersoon worden gehouden. Tenzij de reguliere horeca van een bepaalde bijeenkomst heeft aangegeven deze niet te willen of kunnen huisvesten en er in de nabijheid geen alternatief voorhanden is. In dat geval zal er geen sprake zijn van oneerlijke mededinging als de bijeenkomst toch bij een paracommerciële rechtspersoon wordt gehouden. Voor deze situaties is in lid 1 en 2 het volgende opgenomen: “als dit leidt tot oneerlijke mededinging”. Is er geen sprake van oneerlijke mededinging, dan mag er wel alcohol worden geschonken bij een bijeenkomst van persoonlijke aard of van derden bij een paracommerciële rechtspersoon. Dit sluit aan bij de doelstelling van de DHW.

Persoonlijke bijeenkomsten die toch direct verband houden met de activiteiten van de rechtspersoon, zoals het afscheid van de voorzitter van een vereniging, vallen niet onder het bereik van deze bepaling en daarbij is het dus wel toegestaan om alcohol te schenken.

Verder moet bij bijeenkomsten die gericht zijn op personen die niet of niet rechtstreeks bij de activiteiten van de desbetreffende rechtspersoon betrokken zijn, gedacht worden aan bijv. bedrijfsfeesten en bijeenkomsten van andere organisaties. Dit doet zich voor als een paracommerciële rechtspersoon zijn kantine of een andere ruimte verhuurt aan derden om bijvoorbeeld een feest te geven of activiteiten te organiseren waarbij alcoholhoudende drank wordt verstrekt. Als dit laatste het geval is, dan kan er ook oneerlijke mededinging ontstaan met de reguliere horeca.

In het tweede lid is bepaald dat het verbod op het verstrekken van alcoholhoudende drank tijdens bijeenkomsten van persoonlijke aard ook geldt voor situaties waarin de paracommerciële rechtspersoon haar inrichting als feestruimte aan anderen verhuurt c.q. ter beschikking stelt.

Ontheffing door de burgemeester

Op grond van artikel 4, vierde lid, van de DHW heeft de burgemeester de bevoegdheid om voor ten hoogste 12 aaneengesloten dagen ontheffing te verlenen van de in de verordening opgenomen voorschriften zoals de voorgeschreven schenktijden en het verbod op alcoholverstrekking tijdens “oneigenlijke” activiteiten.

Volgens de wet kan alleen ontheffing worden verleend, als het gaat om bijzondere gelegenheden van zeer tijdelijke aard. Uit deze bewoordingen blijkt dat hier zeer terughoudend mee moet worden omgegaan.

Omdat de burgemeester deze bevoegdheid rechtstreeks aan de wet ontleent, kan de raad hieraan verder geen beperkingen stellen. De burgemeester kan hiervoor wel zelf beleidsregels opstellen (artikel 4:81 van de Awb).

Voor alle duidelijkheid volgt hieronder een opsomming van activiteiten (volgens de jurisprudentie) die wel tot de eigenlijke activiteiten van de paracommerciële instelling worden gerekend en dus toegestaan zijn.

Algemeen/Sportieve/Recreatieve instellingen

• •

  feestavond voor vrijwilligers (maximaal 1 keer per jaar)

• •

  jaarfeest of afsluiting seizoen (maximaal 1 keer per jaar)

• •

  afscheidsfeest van het bestuur/een bestuurslid

• •

  overige strikt clubgerelateerde en incidentele feesten voor leden, zoals een barbecue of een bingoavond (maximaal drie keer per jaar)

• •

  nieuwjaarsbijeenkomsten (mits in belangrijke mate gericht op leden)

• •

  lessen/cursussen mits club- of instellingsgerelateerd (bijvoorbeeld: EHBO, reanimatie, scheidsrechterscursus voor sportverenigingen)

• •

  diploma-uitreikingen mits club- of instellingsgerelateerd (bijvoorbeeld: EHBO, reanimatie, scheidsrechterscursus)

• •

  toernooi met afsluitend feest (maximaal twee keer per jaar)

• •

  clubkampioenschap (maximaal 1 keer per jaar)

• •

  jaarvergaderingen

• •

  kerstviering voor leden

• •

  sinterklaas voor leden (en kinderen)

Sociaal-culturele instellingen, zoals dorpshuizen (naast de onder algemeen genoemde activiteiten)

• •

  bijeenkomsten/vergaderingen/feesten/cursussen/vieringen/debatten/lezingen van en voor verenigingen en stichtingen die gebruik maken van het pand (dus alleen toegankelijk voor leden en oud-leden)

• •

  sociaal-culturele evenementen waarbij het evenement centraal staat (ook voor publiek toegankelijk voor zover het publiek komt voor het sociaal-culturele evenement)

Educatieve rechtspersonen

• •

  afstudeerbijeenkomst/diploma-uitreiking

• •

  lessen/cursussen

• •

  schoolfeest voor leerlingen (maximaal drie keer per jaar)

• •

  laatste schooldag(feestdag)

• •

  nieuwjaarsbijeenkomsten (maximaal een keer per jaar)

Rechtspersonen met een levensbeschouwelijke of godsdienstige aard

• •

  activiteiten en vieringen die direct verband houden met de levensbeschouwelijke of godsdienstige aard van de instellingen (niet zijnde bijeenkomsten van persoonlijke aard)

Artikel 4 Verbod verstrekken van drank

Op grond van artikel 25a van de wet kan het verstrekken van alcoholhoudende drank in inrichtingen bij gemeentelijke verordening worden verboden of beperkt. Op grond van lid 2 (sub a) van dit artikel kan worden bepaald dat dit verbod of deze beperking alleen geldt voor bepaalde categorieën van inrichtingen, bepaalde gebiedsdelen en/of bepaalde tijden.

Op grond van dit artikel is in de verordening bepaald dat het verboden is alcoholhoudende drank te verstrekken gedurende de tijd dat een paracommerciële inrichting wordt gebruikt voor activiteiten die geheel of in belangrijke mate zijn gericht op personen onder de 18 jaar.

Ter bescherming van de volksgezondheid wordt met dit verbod beoogd te voorkomen dat tijdens activiteiten in paracommerciële inrichtingen die vooral op jongeren (onder de 18 jaar) zijn gericht alcoholhoudende drank wordt geschonken en genuttigd.

Hierbij moet met name gedacht worden aan sportkantines, buurthuizen, speeltuinverenigingen en jeugdhonks.

De formulering “activiteiten die geheel of in belangrijke mate op jongeren (onder de 18 jaar) zijn gericht” kan discussie geven maar een duidelijke scheidslijn is moeilijk aan te geven. Als vuistregel kan ervan worden uitgegaan dat het verbod geldt zodra de activiteit(en) voor de helft of meer door jongeren wordt bezocht en/of hieraan wordt deelgenomen.

Artikel 5 Verbod prijsacties horeca

In artikel 5 is een verbod op het houden van prijsacties in de horeca opgenomen. Dit verbod heeft met name betrekking op de zgn. happy hours waarbij een horecabedrijf gedurende één of enkele uren tegen sterk gereduceerde prijzen alcoholhoudende drank aanbiedt om op deze wijze bezoekers te trekken.

Het verbod beoogt overmatig alcoholgebruik door dergelijke prijsacties tegen te gaan.

Het verbod is gebaseerd op artikel 25d van de wet op grond waarvan het mogelijk is om, ter bescherming van de volksgezondheid of in het belang van de openbare orde te verbieden dat er alcoholhoudende dranken verstrekt worden tegen een prijs die voor een periode van 24 uur of korter lager is dan 60% van de prijs die in de betreffende horecalokaliteit of op het betreffende terras gewoonlijk wordt gevraagd.

Artikel 6 Inwerkingtreding en citeertitel

Dit artikel spreekt voor zich.