Handboek Openbare Ruimte

HANDBOEK OPENBARE RUIMTE

HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS,

overwegende dat:

• -

  het Handboek Openbare Ruimte in 1997 door de diensten DSO en DSB van toepassing is verklaard op de inrichting van de openbare ruimte;

• -

  het Handboek Openbare Ruimte ingrijpend geactualiseerd dient te worden;

• -

  het Handboek Openbare Ruimte eisen stelt aan de inrichting van de openbare ruimte en als maatstaf dient voor de inrichting van openbare ruimte;

• -

  Den Haag de regie wil op inrichting van de openbare ruimte;

• -

  het Handboek Openbare Ruimte betrekking heeft op meerdere diensten en externe werking heeft;

• -

  het Handboek Openbare Ruimte steeds belangrijker is geworden voor een goed en efficiënt beheer van de openbare ruimte;

gelet op:

• -

  Artikel 4:81 e.v. van de Algemene wet bestuursrecht;

• -

  Artikel 160, eerste lid, aanhef en onder e, Gemeentewet.

Besluit:

• I.

  Het bij dit besluit gevoegde Handboek Openbare Ruimte vast te stellen.

• II.

  Dat het Handboek Openbare Ruimte leidend is bij de inrichting van de Haagse openbare ruimte.

• III.

  Dat dit besluit wordt gepubliceerd in het gemeenteblad van week 50 van 2013 en met ingang van 12 december 2013, inclusief toelichting en bijlagen, terug te vinden zal zijn op de site www.denhaag.nl/bestuurlijkestukken, onder risnummer 268741.

Den Haag, 3 december 2013

Het college van burgemeester en wethouders,

de locosecretaris, de locoburgemeester,

Gerard Boot Marnix Norder

Toelichting

Aanleiding

Het Handboek Openbare Ruimte is één van de belangrijkste instrumenten om projecten in de openbare ruimte te sturen. Het bevat afspraken over werkprocessen en over betrokkenheid en afstemming bij projecten. In het handboek staan de technische eisen omschreven waar ontwerp en uitvoering aan moeten voldoen. In het handboek is beschreven welk straatmeubilair we in Den Haag gebruiken. Standaard wegenbouwdetails geven standaard inrichtingen voor straten, wegen en pleinen.

Het Handboek Openbare Ruimte is in 1997 door de directeuren van DSO en DSB van toepassing verklaard. Gaandeweg is het handboek verbeterd, uitgebreid en aangepast aan veranderende eisen en veranderende inzichten. In de voorbereiding van de Kadernota Openbare Ruimte Den Haag 2012 bleek dat het handboek toe was aan revisie. De Kadernota is op 22 november 2012 door de raad vastgesteld. Het handboek is een technische uitwerking van de uitgangspunten van de Kadernota en heeft gevolgen voor de inrichting en het beheer van de stad. Het handboek, ooit begonnen als een set afspraken tussen DSB en DSO, is ontwikkeld tot een belangrijk instrument binnen de gemeente.

Het Handboek Openbare Ruimte is ook van groot belang voor externe partijen die in toenemende mate een bijdrage leveren aan de openbare ruimte.

Het is daarom passend dat het de in het Handboek Openbare Ruimte vastgelegde basisprincipes voor de inrichting en het beheer van de openbare ruimte bestuurlijk worden vastgesteld.

Belangrijkste wijzigingen

Wijzigingen in de Wegenverkeerswet brachten onderscheid tussen gebiedsontsluitingswegen (50 km/u) en erftoegangswegen (30 km/u). Bij gebiedsontsluitingswegen (De Haagse Nota Mobiliteit 2010-2020 hanteert de volgende wegcategorieën: regionale hoofdwegen, stedelijke hoofdwegen en wijkontsluitingswegen mét en zonder middenberm) wordt asfalt gebruikt. Bij erftoegangswegen wordt klinkerbestrating toegepast. In de Standaard Wegenbouwdetails is dit onderscheid uitgewerkt.

Residentiekwaliteit en Hofstadkwaliteit zijn en blijven de basisniveaus voor inrichting en beheer van de openbare ruimte in Den Haag. Voor beide kwaliteitsniveaus is nu een Catalogus Straatmeubilair samengesteld en zijn standaard wegenbouwdetails vastgelegd. Ook de Technische Eisen voor de Openbare Ruimte zijn hierop waar nodig aangepast.

Openbare verlichting is nu uitgebreid en gedetailleerd opgenomen in het Handboek Openbare Ruimte. De eisen met betrekking tot de openbare verlichting zijn aangescherpt zodat deze voldoen aan het Politie Keurmerk Veilig Wonen.

In het Handboek Openbare Ruimte werden tot op heden voor het verkeersontwerp minimum maten voor de breedte van verschillende soorten wegen gehanteerd. In het vernieuwde handboek worden per categorie wegen wensmaten in rechtstand aangegeven. Afwijkingen van de wensmaten zijn mogelijk, maar dienen te worden onderbouwd en afgestemd met belanghebbenden.Het onderscheid tussen gebiedsontsluitingswegen en erftoegangswegen is uitgewerkt in de wegenbouwdetails. Heldere details dragen in het bijzonder bij aan de fietsveiligheid en aan het comfort van de voetganger.

Bijzondere aandacht is gegeven aan de rijbaanbreedte bij wijkontsluitingswegen met middenberm. Bij de voor Den Haag kenmerkende lanen met een middenberm is gekozen voor het handhaven van een minimumbreedte van 4,50 meter.

Deze minimale ontwerpbreedte kan worden gehanteerd wanneer de doorrijdbaarheid van de hulpdiensten door middel van onderstaande, en in overleg met de hulpdiensten eventueel aanvullende, maatregelen wordt gegarandeerd:

• -

  Het toepassen van verkeerslichtenbeïnvloeding (Opticom).

• -

  Het waarborgen door de gemeente van het functioneren van het systeem van verkeerslichtenbeïnvloeding.

• -

  Het uitsluitend aanbrengen van andere verkeersremmende maatregelen zonder de doorstroming van de hulpdiensten te verminderen.

• -

  Het in principe niet plaatsen van ORAC’s langs deze wegen.

• -

  Het halteren van bussen in principe laten plaatsvinden in haltekommen.

Aanvullende mogelijke maatregel: Indien naast de rijbaan een vrije trambaan ligt deze geschikt te maken voor de hulpdiensten om overheen te rijden, en op ieder door de hulpdiensten gewenst punt op- en af te kunnen rijden. De rijbaan mag dan smaller worden uitgevoerd dan 4.50 meter.

Duurzaamheid

De gemeente Den Haag streeft naar een duurzame ontwikkeling en een duurzaam beheer van destad. Duurzaamheid wordt opgevat in de zin van: ”Voorzien in de behoeften van de huidige generatie,zonder daarmee voor toekomstige generaties de mogelijkheid in gevaar te brengen om ook in hun

behoeften te voorzien”. Het gaat dus om het beperken van schade aan natuur en milieu, zowel als omeconomische en technische duurzaamheid en een blijvend goed woon- en vestigingsmilieu.

Beoordelingsformulier Haagse bomen

In het Handboek Openbare Ruimte is ook een beoordelingsformulier Haagse bomen opgenomen voortvloeiend uit RIS 166340 Initiatiefvoorstel Behoudenswaardige Bomen in Den Haag. Deze beoordeling geeft een eerste indicatie van de waarde van de bomen en geeft tijdig inzicht in eventuele mogelijkheden en beperkingen die relevant zijn voor het vervolgtraject van het plan.

Het ingevulde formulier “Planbeoordeling Haagse Bomen” vormt standaard een onderdeel van het projectdossier bij bouw- en reconstructieplannen waarbij bomen betrokken zijn.

Beheerparagraaf

Het is zinloos openbare ruimte mooi in te richten en vervolgens niet goed te beheren. Daarom zijn in het Handboek Openbare Ruimte de beheerparagraaf en het beheerplan ingebed. De initiatiefnemer stelt, als verantwoordelijke, samen met DSB en DPZ de beheerparagraaf en het beheerplan op.

Vervolg

Het Handboek Openbare Ruimte is toegankelijk via Werknet. Begin 2014 zal het Handboek Openbare Ruimte in een toegankelijke vorm op Werknet voor gemeentebreed gebruik worden aangeboden. De toepassing zal beter aansluiten op andere toepassingen die binnen de gemeente worden gebruikt of in ontwikkeling zijn. Daarna zal de toepassing gechikt gemaakt worden voor internet.

In de Kadernota Openbare Ruimte Den Haag 2012 is aangegeven dat de begrenzing van Hofstadkwaliteitgebieden en Residentiekwaliteitgebieden nauwkeurig zal worden aangegeven. Dit zal begin 2014 in de web-vriendelijke toepassing worden meegenomen. Ook zal, zoals in de Kadernota is toegezegd, een procedure beheergelden bij investeringsprojecten in het Handboek Openbare Ruimte worden opgenomen,.

Toekomstige situatie

Het Handboek Openbare Ruimte heeft een dynamisch karakter en moet bij de tijd blijven. Veranderende omstandigheden en inzichten en nieuwe technieken vragen continu om aanpassingen. De algemeen directeur Dienst Stadsbeheer zal op advies van de Stuurgroep Openbare Ruimte aanpassingen van het handboek in mandaat afdoen.