Richtlijn Vermogen en vermogensvaststelling

2.1. Vaststellen vermogen bij aanvang van de algemene bijstand

Bij aanvang van de verlening van algemene bijstand dient een volledige vermogenstoets plaats te vinden. Indien het vermogen bij aanvang lager is dan de actuele van toepassing zijnde vermogensgrens bestaat er recht op algemene bijstand. Is het vermogen daarentegen hoger dan de vermogensgrens dan moet het college de aanvraag afwijzen. Belanghebbende zal zijn vermogensoverschot moeten interen voordat er recht op algemene bijstand ontstaat. Een en ander volgt uit artikel 19 lid 1 onderdeel b WWB in samenhang met ondermeer artikel 34 lid 1, 2 en 3 WWB.

Vermogenssaldo bepalen

Het vermogenssaldo (de omvang van het vermogen) bij aanvang van de algemene bijstand is gelijk aan de waarde van de bezittingen waarover de alleenstaande of het gezin beschikt of redelijkerwijs kan beschikken, verminderd met de aanwezige schulden. Dit volgt uit artikel 34 lid 1 onderdeel a WWB. Hierbij zijn de volgende zaken van belang:

2.2. Vaststellen vermogen tijdens de verlening van algemene bijstand

Het college stelt het vermogen vast bij aanvang van de verlening van algemene bijstand. Tijdens de bijstandsverlening moet het college bij eventuele heronderzoeken (rechtmatigheids- en doelmatigheidsonderzoeken), tussentijdse onderzoeken en beëindigingsonderzoeken controleren of het vermogen van de belanghebbende is gewijzigd. Indien dat het geval is, moet bepaald worden of de belanghebbende, gelet op het aanwezige vermogen, nog steeds recht heeft op algemene bijstand.

De vaststelling van het vermogen bij aanvang van de algemene bijstand is duidelijk en eenvoudig:

tel de bezittingen bij elkaar op en trek daarvan de schulden af. Voor de vaststelling van het vermogen tijdens de bijstandsverlening heeft de wetgever daarentegen gekozen voor een onduidelijk en ingewikkeld systeem. Daar komt bij dat wettekst en parlementaire geschiedenis elkaar op onderdelen tegenspreken.

Voorbeeldbeleid

Om praktische redenen wordt het vermogen tijdens de verlening van algemene bijstand als volgt vastgesteld:

Vermogenssaldo bij vorige vaststelling (bij aanvang van de bijstand of vorig (her)onderzoek)

+ Ontvangsten sinds de vorige vaststelling (na aftrek van vrijlatingen)

+ Waardevermeerdering van bezittingen

+ Aflossing van schulden sinds de vorige vaststelling

+ Kwijtschelding van schulden sinds de vorige vaststelling

-Nieuwe schulden sinds de vorige vaststelling

- Waardevermindering van bezittingen (m.u.v. bestedingen)

= Totaal is nieuw vermogenssaldo.

2.3. Vaststellen vermogen na onderbreking algemene bijstand

Als belanghebbende gedurende een periode geen beroep op algemene bijstand heeft gedaan, kunnen zich twee situaties voordoen:

• 1.

  De periode waarmee de algemene bijstand is onderbroken bedraagt minder dan 30 dagen. Er is sprake van een voortzetting van de algemene bijstand. Het vermogen dient net als bij een heronderzoek te worden vastgesteld zoals beschreven in onderdeel 3.2 van deze paragraaf.

• 2.

  De periode waarmee de algemene bijstand is onderbroken bedraagt ten minste 30 dagen. Er is sprake van een nieuwe periode van bijstandsverlening. Het vermogen dient net als bij een aanvraag te worden vastgesteld zoals beschreven in onderdeel 3.1 van deze paragraaf.

De periode van 30 dagen is opgenomen in artikel 45 lid 3 onderdeel a WWB.

2.4. Vaststellen vermogen bij bijzondere bijstand

De vaststelling van het vermogen in het kader van de bijzondere bijstand geschiedt op dezelfde wijze als bij de algemene bijstand (zie onderdeel 3.1 van deze paragraaf en onderdeel 3.2 van deze paragraaf). Echter, de wettelijke vrijlatingen, met inbegrip van het vrij te laten bescheiden vermogen, zijn niet van toepassing op aanvragen voor duurzame gebruiksgoederen (artikel 35 lid 1 WWB). Dit betekent dat het college bij aanvragen voor duurzame gebruiksgoederen het vermogenssaldo in beginsel volledig als draagkracht in aanmerking kan nemen.

3.1. Overzicht vrijgelaten vermogen

Artikel 31 lid 2 WWB somt een lijst van middelen op die voor de WWB worden vrijgelaten. Artikel 34 lid 2 WWB bevat een vergelijkbare bepaling die een aantal vermogensbestanddelen expliciet vrijlaat (en vormt daarmee een aanvulling op artikel 31 lid 2 WWB). Opgemerkt zij dat artikel 31 lid 2 WWB niet van toepassing is bij de vaststelling van de waarde van de bezittingen bij aanvang van de bijstand.

De vrijlatingen zijn van toepassing op de bijzondere bijstand, met uitzondering van de bijzondere bijstand voor duurzame gebruiksgoederen (artikel 35 lid 1 WWB).

Niet als vermogen wordt in aanmerking genomen (artikel 34 lid 2 WWB, tenzij anders aangegeven):

• a.

  Bezittingen in natura die naar hun aard en waarde algemeen gebruikelijk zijn dan wel, gelet op de omstandigheden van persoon en gezin, noodzakelijk zijn;

  Het gaat hierbij alleen om ten tijde van de vermogensvaststelling feitelijk aanwezige bezittingen en niet op eventueel in de toekomst nog te verwerven goederen (CRvB 19-02-2002, nr. 99/4478 NABW).

  Voorbeelden:

• .

  een gebruikelijke woninginrichting;

• .

  persoonlijke sieraden;

• .

  een auto (alleen in uitzonderlijke gevallen; zie over auto’s verder in dit stuk).

• b.

  Het bij de aanvang van de bijstand aanwezige vermogen voorzover dit mi n der bedraagt dan de toepasselijke verm o gensgrens, genoemd in artikel 34 lid 3 WWB;

• c.

  Spaargeld en rente

  Spaargelden opgebouwd tijdens de periode waarin bijstand wordt ontvangen, de rente op deze spaargelden en op het vermogen dat ligt onder de toepasselijke vermogensgrens, is vrijgelaten op grond van artikel 31 lid 2 onderdeel i WWB. Wordt er gedurende langere tijd maandelijks een aanzienlijk deel van de van toepassing zijnde bijstandsnorm gespaard (bijvoorbeeld meer dan 10%), dan moet worden nagegaan in hoeverre de bijstandsuitkering noodzakelijk is. Mogelijk is aanpassing naar beneden op grond van artikel 18 lid 1 WWB aangewezen. Ook kunnen hoge besparingen duiden op mogelijke fraude.

• d.

  Smartengeld

  Een vergoeding voor immateriële schade als bedoeld in artikel 31 lid 2 onderdelen l en m WWB.

• e.

  Woning

  Een deel van het vermogen dat is gebonden in de woning, woonwagen of woonschip. De extra vrijlating voor vermogen dat gebonden is in de woning (= waarde economisch verkeer minus op woning drukkende schulden) bedraagt maximaal het bedrag als opgenomen in artikel 34 lid 2 onderdeel d WWB).

Naast bovenstaande wettelijke vrijlatingen geldt geen extra vrijlating op basis van gemeentelijk beleid.

3.3. Hoogte vermogen(sgrens) bij wijziging leefvorm

Wanneer tijdens de periode van bijstandsverlening de leefvorm van de belanghebbende wijzigt (bijvoorbeeld: een alleenstaande ouder wordt alleenstaande of gehuwden gaan scheiden) dan kan dit tevens gevolgen hebben voor het vermogen. Onderstaande richtlijn geeft aan hoe wordt omgegaan met de vaststelling van het vermogen en de vermogensgrens bij een wijziging van de gezinssituatie.

Voorbeeldbeleid :

• 1.

  De hoogte van de vermogensgrens is gelijk aan de actuele vermogensgrens die geldt voor de nieuwe leefvorm van de belanghebbende (alleenstaande, alleenstaande ouder of gehuwden).

• 2.

  Stel het vermogen opnieuw vast (bezittingen minus schulden). Voorkom daarbij onbillijkheden en houd daarom in ieder geval rekening met het volgende. Het deel van het vermogen dat is ontstaan tijdens de bijstandsperiode door ontvangen rente en besparingen dient gelet op de vrijlatingsbepalingen buiten beschouwing te blijven.

Bij alleenstaande ouders die alleenstaanden worden is onder omstandigheden het aanvaardbaar dat een deel van het vermogen wordt overgedragen aan de (niet meer ten laste komende) kinderen waardoor het vermogen van de bijstandsgerechtigde alleenstaande lager wordt. Maak van deze mogelijkheid gebruik indien bij de oorspronkelijke vermogensvaststelling rekening is gehouden met vermogensbestanddelen van ten laste komende kinderen. De systematiek van de WWB schrijft dit immers voor als de kinderen tot het gezin behoren. Een redelijke wetstoepassing brengt echter met zich mee dat zodra de betreffende kinderen de leeftijd van 18 jaar bereiken (en dus niet langer tot het gezin in de zin van de WWB behoren) bij de vermogensvaststelling van de ouder niet langer rekening wordt gehouden met de vermogensbestanddelen van die kinderen. Dit is slechts dan anders indien er voorafgaande aan de bijstandsverlening een vermogensoverheveling heeft plaatsgevonden van de ouder naar de kinderen met als kennelijk doel om het recht op bijstand (langer) te waarborgen.

Voorbeeld

Mevrouw Peters vraagt op 1 januari 1998 bijstand aan. Op die dag wordt haar zoon Kees 12 jaar. Mevrouw Peters heeft een spaarrekening met € 3.630,24. Het saldo van de spaarrekening van zoon Kees bedraagt € 2.268,90. Mevrouw Peters krijgt een bijstandsuitkering naar de norm van een alleenstaande ouder. Haar vermogen wordt vastgesteld op € 5.899,14 (de som van de saldi op de beide spaarrekeningen). Op 1 januari 2004 wordt Kees 18 jaar. Mevrouw Peters wordt vanaf die datum aangemerkt als alleenstaande. Op grond van bovenstaande regels geldt dat de toepasselijke vermogensgrens wijzigt in de actuele vermogensgrens. De banksaldi zijn nog steeds aanwezig dus de hoogte van vermogen blijft in beginsel gelijk, namelijk € 5.899,14. Gevolg is dat er sprake is van een vermogensoverschot dat mevrouw Peters zou moeten interen. Echter, het is redelijk om het vermogen van mevrouw Peters te verlagen met € 2.268,90. Dit bedrag komt immers toe aan zoon Kees, want het stond bij aanvang van de bijstandsverlening op zijn spaarrekening. Het vermogen van mevrouw Peters bedraagt daarom € 3.630,24 en blijft onder de (nieuwe) van toepassing zijnde vermogensgrens. Interen is nu niet nodig.

3.4. Vermogen met gerichte bestemming

De algemene vermogensvrijlating van artikel 34 lid 2 onderdeel b WWB tot de in artikel 34 lid 3 WWB genoemde vermogensgrens geldt in beginsel ongeacht de bestemming van het vermogen. Op deze regel wordt een uitzondering gemaakt wanneer (een deel van) het vermogen bestemd is voor dezelfde voorziening als waarvoor bijstand wordt gevraagd. Wanneer de bestemming van het vermogen gelijk is aan het doel van de bijstandsaanvraag kan dit vermogen niet buiten beschouwing blijven.

Voorbeeld:

Een echtpaar wil gaan scheiden en dient daartoe een verzoekschrift in bij de rechtbank. De man blijft in de echtelijke huurwoning wonen. De vrouw vindt elders onderdak. Beide partners komen overeen dat de man de inboedel behoudt (waarde € 4.500,--). In ruil hiervoor krijgt de vrouw een bedrag van € 3.200,-- in contanten. De vrouw vraagt bijstand aan in de noodzakelijke kosten van het bestaan en de kosten van woninginrichting, begroot op een reëel bedrag van € 2.950,--.

Gelet op de omstandigheden kan worden gesteld dat de 3.200,- in contanten bestemd zijn voor de inrichting van de nieuwe woning van de vrouw. Gezien deze bestemming en de hoogte van het benodigde bedrag (€ 2.950,--) moet de bijstand voor woninginrichting worden afgewezen.

3.5. Toekomstige uitgaven

Met name bij echtscheidingen komt het nogal eens voor dat de belanghebbende verzoekt het vermogen lager vast te stellen met het oog op toekomstige uitgaven (bijvoorbeeld in verband met verhuizing en woninginrichting). De wet biedt echter geen grondslag voor een dergelijke (extra) vermogensvrijlating. Er is weliswaar een vrijlating voor algemeen gebruikelijke bezittingen (artikel 34 lid 2 onderdeel a WWB; zie ook onderdeel 7.1 van deze paragraaf), doch deze ziet op de (waarde van de) ten tijde van de vermogensvaststelling feitelijk aanwezige bezittingen en niet op eventueel in de toekomst nog te verwerven goederen. Zie CRv6 19-02-2002, nr. 99/4478 NABW. Aanvullend argument is dat besteding van geld tijdens de bijstandsverlening niet leidt tot een lager vermogen.

Toepassing in de praktijk

Is er sprake van een vermogen dat hoger is dan de toepasselijke vermogensgrens dan zal het college de aanvraag om bijstand moeten afwijzen. Zodra het vermogen als gevolg van interen of het doen van andere uitgaven onder de vermogensgrens is gedaald, kan de belanghebbende opnieuw een aanvraag indienen. Het college zal een dergelijke aanvraag in beginsel moeten honoreren indien de uitgaven hebben geleid tot algemeen gebruikelijke bezittingen. Slechts indien de belanghebbende door het doen van de uitgaven blijk heeft gegeven van een tekortschietend besef van verantwoordelijkheid voor de voorziening in het bestaan zal het college de bijstand verlagen met toepassing van de afstemmingsverordening. De conclusie dat er sprake is van tekortschietend besef van verantwoordelijkheid mag echter niet al te snel worden getrokken. Zeker bij echtscheidingen is het uit oogpunt van bijstandsverlening alleszins aanvaardbaar dat de belanghebbende het vermogen dat vrijkomt uit de boedelscheiding (deels) aanwendt voor verhuizing en een normale woninginrichting.

4.1. Saldo lopende rekening

De saldi op lopende rekeningen van de belanghebbende, zijn eventuele echtgenoot of partner en zijn eventuele minderjarige kinderen behoren volgens vaste jurisprudentie van de CRvB tot het vermogen. Dit geldt ook voor saldi op spaarrekeningen. Zie bijvoorbeeld CRvB 04-08-1998, JABW 1998, 152. Aangenomen moet worden dat het college bevoegd is om hiervan een beperkt bedrag vrij te laten in verband met lopende uitgaven.

Gemeentelijk beleid

In deze richtlijn geeft het college aan in hoeverre het saldo op de lopende rekening niet in aanmerking wordt genomen bij de vermogensvaststelling .

4.2. Reservering voor begrafenis of crematie

Gemeentelijk beleid

In deze richtlijn geeft het college aan in hoeverre het bij de vermogensvaststelling rekening houdt met de waarde van verzekeringen en/ of reserveringen voor begrafenis- of crematiekosten.

4.3 Auto’s, motoren, boten en caravans

Auto's gelden als bezittingen die meetellen voor de vermogensvaststelling (zie CRvB 28-03-2000, nr. 98/3417 NABW en CRvB 23-05-2000, nrs. 98/5344 en 98/ 5346 NABW). Hetzelfde geldt voor motoren, boten en caravans. Op grond van constante jurisprudentie geldt dat een auto, motor, boot of caravan tot het vermogen van de belanghebbende behoort, indien hij daar daadwerkelijk de beschikking over heeft dan wel redelijkerwijs over kan beschikken.

Kenteken staat op naam van belanghebbende

Staat een kenteken op naam van de belanghebbende dan rechtvaardigt dit volgens de CRvB de veronderstelling dat die auto een bestanddeel vormt van het vermogen waarover hij daadwerkelijk de beschikking heeft dan wel redelijkerwijs kan beschikken. Levert hij geen toereikend tegenbewijs dan kan de waarde van de auto derhalve worden betrokken bij de vermogensvaststelling. Zie CRvB 23-01-2001, nr 99/771 NABW. Indien een belanghebbende niet meldt dat gedurende kortere of langere tijd één of meer auto's op zijn naam zijn of waren gesteld, is dit een schending van de inlichtingenplicht. Zie CRvB 24-07-2001, nr. 99/3312NABW. Zie CRvB 04-02-2003, nr. 00/2304 NABW.

Kenteken staat niet op naam van belanghebbende

Om tot het vermogen van de belanghebbende te behoren is het niet per sé nodig dat het kenteken van de betreffende auto ook op zijn naam staat geregistreerd. Een auto die op naam van een derde staat, maar waarover de belanghebbende feitelijk de beschikking heeft, behoort in beginsel tot zijn vermogen. Het is dan aan de belanghebbende om in genoegzame mate aan te tonen dat dit niet het geval is. Zie in dit verband CRvB 13-07-1999, nr. 98/2932 NABW.

Het voorgaande mag echter niet al te ruim worden uitgelegd. Er deed zich in de jurisprudentie een geval voor waarin de belanghebbende haar auto verkocht aan haar schoonouders. Afgesproken werd dat zij de auto kon blijven gebruiken als haar schoonmoeder deze niet nodig had. Als tegenprestatie zou de belanghebbende de vaste en variabele lasten van de auto blijven voldoen. De CRvB oordeelde dat de auto niet tot haar vermogen behoorde. Het feitelijk medegebruik van de auto bood op zich genomen onvoldoende grondslag om aan te nemen dat de belanghebbende ook de beschikkingsmacht over de auto had. Zie CRvB 26-02-2002, nr. 99/3599 NABW.

Gemeentelijk beleid

In deze richtlijn geeft het college aan in hoeverre de waarde van een auto al dan niet volledig wordt meegenomen bij de vermogensvaststelling en hoe de waarde van de auto wordt bepaald.

5.1. Voorwaarden meetellen schulden

Het vermogen wordt vastgesteld door de reëel opeisbare schulden in mindering te brengen op de bezittingen. Niet alle schulden mogen in dit verband worden meegeteld. Om te kwalificeren als schuld in de zin van de WWB moet er voldaan zijn aan twee eisen: (zie o.a. CRvB 02-11-1999, nr. 99/1311 NABW en CRvB 24-12-2002, nr. 00/3998 NABW)

• a.

  Het feitelijke bestaan van de schuld is in voldoende mate aannemelijk gemaakt.

  De belanghebbende zal het bestaan van de schuld moeten aantonen, bij voorkeur door middel van een daartoe opgemaakte overeenkomst of akte van schuldbekentenis. Ook kan het college bij twijfel verlangen dat de belanghebbende aantoont dat hem de hoofdsom van de schuld daadwerkelijk ter hand is gesteld (volgt uit CRvB 25-06-2002, nrs. 99/5108 NABW e.a.).

• b.

  Er moet aan de schuld een daadwerkelijke verplichting tot terugbetaling zijn verbonden.

  Niet van belang is op welke termijn de belanghebbende verplicht is tot terugbetaling. Er dient slechts een daadwerkelijke verplichting tot terugbetaling te bestaan. De belanghebbende dient ook dit aan te tonen. Het kan voorkomen dat op het moment van de bijstandsaanvraag een betalingsverplichting nog niet onomstotelijk vaststaat, bijvoorbeeld omdat de betrokkene deze in rechte betwist. Dan kan slechts met de betreffende schuld rekening worden gehouden, wanneer is komen vast te staan dat betrokkene ook daadwerkelijk tot die terugbetaling verplicht is.

De schuld hoeft echter niet onmiddellijk opeisbaar te zijn (zie CRvB 30-11-1999, nr. 98/2393 ABW). De CRvB oordeelde dat aan de tweede eis was voldaan, nu ten tijde van de aanvang van de bijstandsuitkering een verplichting tot periodieke aflossing van de schuld was overeengekomen en met die aflossing feitelijk reeds een aanvang was gemaakt (zie CRvB 24-12-2002, nr. 00/3186 NABW). Opgemerkt zij dat ook indien er nog niet is begonnen met aflossen er sprake kan zijn van een daadwerkelijke aflossingsverplichting.

Indien de aflossingsverplichting afhankelijk is gesteld van een toekomstige onzekere gebeurtenis dan is er geen sprake van een daadwerkelijke verplichting tot terugbetaling. Het is dan immers onzeker of zal worden terugbetaald. Bekende voorbeelden zijn (zie CRvB 25-06-2002, nrs. 99/5108 NABW e.a.):

• ·

  terugbetaling zodra dit financieel mogelijk is;

• ·

  terugbetaling indien er bij verkoop van de woning na aflossing van de hypotheek

  nog geld overblijft.

Terugbetalingsverplichtingen die afhankelijk zijn gesteld van een toekomstige onzekere gebeurtenis treft men in de praktijk vooral aan bij schulden aan familieleden.

Leidraad beoordeling schuld

Als leidraad voor een adequate beoordeling of een schuld voldoet aan de hiervoor genoemde

twee eisen zijn de volgende aspecten van belang:

• ·

  Hoe heeft de overdracht van de middelen destijds plaatsgevonden?

• ·

  Is de schuld schriftelijk vastgelegd?

• ·

  Is er een rentebeding overeengekomen?

• ·

  Is er sprake (geweest) van een daadwerkelijke aflossing van de schuld die verifieerbaar is

  aan de hand van objectieve gegevens? (zie CRvB 07-03-2000, nr. 98/3752 NABW)

• ·

  Is er een regeling inzake terugbetaling van de hoofdsom?

Het gaat er vervolgens niet om of aan al deze eisen wordt voldaan, maar of ze in hun onderling verband bezien voldoende rechtvaardigen dat de schuld in mindering wordt gebracht op de waarde van de bezittingen. Het onderzoek naar het bestaan van de schuld dient te voldoen aan het zorgvuldigheidsbeginsel van artikel 3:2 Awb.

5.2. Schulden aangegaan na aanvang bijstand

Bij de vermogenstoets in het kader van de WWB geldt dat rekening gehouden wordt met schulden ongeacht of die bij aanvang van de bijstand aanwezig zijn, dan wel tijdens de bijstandsverlening zijn ontstaan. Het betreft hier een codificatie van de volgende uitspraken: CRvB 02-05-2000, nr. 98/5326 NABW en CRvB 02-01-2001, nr. 99/373 NABW.Zie over de vaststelling van het vermogen onderdeel 3 van deze paragraaf.

5.3. Studieschulden WSF

Studieschulden in het kader van de WSF 2000 (en de daaraan voorafgaande wetten zoals de WSF 18+) tellen volgens de CRvB niet mee als schulden bij de vaststelling van het vermogen. Gelet op de bepalingen inzake aflossing hiervan (deze is afhankelijk van de draagkracht en na een bepaalde termijn vindt kwijtschelding plaats) kan namelijk niet worden gesteld dat er een daadwerkelijke verplichting tot terugbetaling bestaat. Aldus is er niet voldaan aan de eisen die gelden voor het meetellen van schulden. Zie CRvB 02-05-2000, nr. 98/3592 NABW en CRvB 15-10-2002, nrs. 99/6392 NABW e.a. Zie over de eisen voor het meetellen van schulden ook onderdeel 5.1 van deze paragraaf.

5.4. Schulden aan familieleden

Een schuld aan een familielid telt mee bij de vaststelling van het vermogen indien is voldaan aan de in onderdeel 5.1 van deze paragraaf genoemde eisen. Staat het de schuldenaar echter vrij wanneer de schuld af te lossen, bijvoorbeeld "zodra hij daartoe in staat is", dan is aan deze eisen niet voldaan. De schuld mag dan niet worden meegenomen bij de bepaling van het vermogen, omdat onzeker is of zal worden terugbetaald. Zie CRvB 24-12-2002, nr. 00/3186 NABW voor een voorbeeld van een uitspraak waarin sprake was van een schuld aan een familielid waarmee wel rekening moest worden gehouden bij de vaststelling van het recht op bijstand.

5.5. Aflossing en kwijtschelding van schulden

Schulden worden bij de vaststelling van het vermogen alleen meegenomen indien het feitelijk bestaan ervan aannemelijk is en er een daadwerkelijke terugbetalingsverplichting aan vast zit (zie onderdeel 5.1 van deze paragraaf). Schulden leiden dus tot een lager vermogen. Keerzijde van de medaille is dat aflossing en kwijtschelding van schulden moet leiden tot een hoger vermogen. Het niet meenemen van aflossing en kwijtschelding van schulden zou belanghebbenden met schulden anders blijvend bevoordelen ten opzichte van belanghebbenden zonder schulden. Dit is onbillijk en niet in overeenstemming met de bedoeling van de wetgever.

Indien schulden worden afgelost met ontvangsten van vermogen, dan leidt de aflossing niet tot een hoger vermogen. Immers, de ontvangsten worden ook al meegeteld bij de vaststelling van het nieuwe vermogenssaldo. Het daarnaast meetellen van de aflossing zou een dubbeltelling betekenen.

5.6. Terugvorderingsschulden

Bij terugvordering is er pas sprake van een schuld indien het college daadwerkelijk een terugvorderingsbesluit heeft genomen. Ontbreekt een dergelijk besluit dan is er geen sprake van een bestaande, in omvang bepaalde schuld. De mededeling in een toekenningsbesluit (of ander document) dat er onder bepaalde omstandigheden mogelijk teruggevorderd gaat worden, is geen terugvorderingsbesluit en leidt derhalve niet tot de aanname van het bestaan van een schuld. Vergelijk CRvB 19-02-2002, nr. 99/4478 NABW.